Ook de aanse is in beweging kerk Steeds meer controverse over V.S.-bomaanvallen 600-ste Brit ontsnapt Hallstein „tevreden over de E.E.G. Thans omstreden boek over Kennedy Sr. SOEK ARNO TOT PERS: „WACHT MAAR AF" Engeland onthutst over slachtoffers in verkeer met Kerstmis: 158 Terug Spellmans uitlatingen door Rome gelaakt Band niet de staat moet veel losser worden Over de .J| grenzen Vaticaans Concilie als katalysator Senaatscommissie voor onderzoek Zambia stuurt troepen naar grens Wilson wijzigt kabinet p Jongeren Radio-contact satelliet via Politie in New York jaafjt op poppen Zweedse kabinet gewijzigd Kosy 6 febr. in Londen gin Chinees maarschalk in arrest Reeks arrestaties in Soedan DONDERDAG 29 DECEMBER 1966 (Van een correspondent) MADRID Gedurende een week hebben de Spaanse bisschoppen van ge dachten gewisseld over de consequenties, die het tweede concilie in eigen land zal hebben. Ofschoon niet veel bijzonderheden over de discussie naar buiten zijn doorge drongen en ook de officiële mededelingen niet bepaald uitvoerig zijn, kan toch als vaststaand worden geconcludeerd dat de kerk achter de Pyreneeën in bewe ging is gekomen en wel in een tempo dat een paar jaar geleden nog onmoge lijk zou zijn geacht. Om de betekenis van deze stro ming te begrijpen behoeft alleen maar te worden herinnerd aan een paar beslissingen en voorstellen, die de Spaanse bisschoppen of, beter ge zegd, de Spaanse bisschoppen in meerderheid hebben genomen. In de eerste plaats willen zij afstand doen van bepaalde voorrechten, die kerk en clerus in Spanje genieten. Hiertoe behoren: vrijstelling van belastingen en militaire dienstplicht, eigen rech terlijke colleges, faciliteiten bij de stichting van eigen onderwijsinstel lingen, subsidie van staatswege aan de geestelijkheid en tenslotte het of ficiële lidmaatschap van vertegen woordigers van de kerk in wetgeven de en adviserende organen van de staat, het parlement en de raad van state. Natuurlijk moeten de besluiten en de voorstellen van de bisschoppen nog worden bekrachtigd door het Va- ticaan en de Spaanse regering. Het wordt echter niet verwacht dat Ro me of Madrid bezwaar zullen maken nu het episcopaat duidelijk een nieu we koers heeft uitgezet. Te Madrid is men het erover eens, dat de bisschoppen zoveel mo gelijk rekening hebben willen hou den met de opvattingen van de jon ge generatie van priesters, die pleit voor een duidelijke scheiding tus sen kerk en staat. Zij willen ener zijds worden bevrijd van de verant woordelijkheid jegens het regime van generaal Franco, anderzijds van de rechtstreekse interventie van staatswege, ongeacht de vraag welke politieke krachten aan de macht zijn. De kerk wenst zich dui- ADVERTENTIE SCHIPHOL Pan American World Airways heeft deze week getoond hoe •en radio-grondstation met e«n aan de andere kant van de aardbol vliegend straalvliegtuig een radio-verbinding kan onderhouden. Gebruik makend van een speciale kunstmaan, die op een vast punt 35.680 km boven de Stille Oceaan met de aar de meedraait, bracht Pan Am. een radio verbinding tot stand tussen New York en 'n Pan Am.-straalvliegtuig dat boven de Aleoeten Eilanden in de Bering Zee tussen Alaska en Siberië vloog. Het vliegtuig, de Jet Clipper Caribbean, dat een gewone lijndienst uitvoerde vanaf Saigon via Tokio, maakte direct radio contact met het grondstation in New York over een afstand van 9600 km. Het lange-afstand communicatiesysteem maakt gebruik van de Application Technology Satellite 1 (ATS-1), die de ze maand van Kaap Kennedy werd ge lanceerd. Nfc,vV YORK Duizenden kinderen in New York, in hoofdzaak uit de armen wijk Brooklyn, moeten hun kerstge schenk een goedkope uit Polen inge voerde pop van celluloid bjj de po litie inleveren, omdat het speelgoed zeer brandgevaarlijk is. In een ziekenhuis zijn reeds dertig poppemoeders van hun „kinderen" beroofd. De politie heeft in een speelgoedmaga zijn 32.000 poppen in beslag genomen. delijk te distantiëren van politieke frontvorming. Er is reeds jarenlang sprake van spanningen binnen de Spaanse kerk, doch de standpunten zijn sedert het concilie duidelijker geworden. Zo werd melding gemaakt van een sta king op een seminarie te San Sebas tian en van een demonstratieve mars van jonge Catalaanse geestelijken naar het hoofdbureau van politie te Barcelona om te protesteren tegen de arrestatie van studenten. Vier jonge pastoors kozen partij tegen de bis schop van Lerida in een geschil tus sen diens kapittel en de pachters van landerijen in kerkelijk bezit. Meer dan eens heeft de Spaanse pers trou wens melding gemaakt van onderlin ge meningsverschillen tussen geeste lijken. Het is nog niet te overzien, welke gevolgen de conferentie van de bis schoppen zal hebben. Hoezeer zij ook tegemoet zijn gekomen aan de wen sen van de jonge generatie, de beslui ten van het beraad zijn toch een com promis. Immers de kerk heeft zich niet willen inlaten met de meningen, die in bepaalde kringen worden ver kondigd, bijvoorbeeld in het tijd schrift „Verstand en Geloof" onder redactie van enige jonge jezuïeten en in het „Maandblad voor de Dialoog" van de revolutionaire christen-demo craat Ruiz Jumenez. Alles wijst erop, dat het episcopaat nauw voeling heeft met het Vaticaan, dat zich wel eens bezorgd maakt over het tempo waarin de ontwikkeling van Spanje zich voltrekt en voorstan der is van verstandige maatregelen om dit op de juiste wijze op te van gen. Of het zal gelukken hangt niet alleen af van de kerk, doch evenzeer van de oplossing van de sociale en politieke problemen waarmee Spanje worstelt. WASHINGTON De groter wordende controverse over de Amerikaanse bom bardementen op Noord-Viëtnam, heeft woensdagavond een nieuwe wending ge nomen door het bericht jdat een senaatscommissie waarschijnlijk in het begin van het nieuwe jaar een aantal mensen zal horen over deze kwestie. De commissie zal onder leiding staan van senator J. William Fulbright een van de scherpste critici van president Johnsons tactiek in Vietnam in zyn rol van voorzitter van de senaatscommissie van buitenlandse betrekkingen. Zonder twijfel zal Fulbright minister van Buitenlandse Zaken Dean Rusk en minister van defensie Robert McNa- mara uitnodigen, een volledig verslag te geven van de bombardementen. Voor- en tegenstanders zijn feller te genover elkaar komen te staan door de berichten uit Hanoi van de assistent- hoofdredacteur van de New York Times Harrison Salisbury. Hij heeft de scha de aan woonhuizen in Noord-Viëtnam met eigen ogen gezien. De invloed op het vermogen van Noord-Viëtnam om mensen en materieel naar het zuiden te brengen, noemt hij daarentegen mi nimaal. Zijn berichtgeving heeft tot de beschuldiging geleid, dat de Ameri kaanse regering niet eerlijk is in haar rapporten over de bomaanvallen en de vele slachtoffers onder de burgerbevol king heeft verzwegen. Het departement van Buitenlandse Zaken heeft gezegd, dat het de bedoe ling is uitsluitend militaire doelen te treffen, maar dat het onmogelijk is schade in woonwijken te vermijden, vooral door dat de Noordviëtnamezen STOCKHOLM In de Zweedse so ciaal-democratische regering van Tage Erlander worden per 30 december enke le wijzigingen aangebracht. De minister van Binnenlandse Zaken, Rune Johans son, en minister zonder portefeuille Ulla Lindström, laatstelijk met ontwikkelings hulp belast, zullen er geen deel meer van uitmaken. Mevrouw Lindström verlaat het kabinet uit protest tegen het naar haar oordeel te geringe bedrag dat in de begroting-1967 voor ontwikkelingshulp is uitgetrokken. Haar taak zal minister van Buitenlandse Zaken Torsten Nilsson erbij nemen. LONDEN Het aanstaande officiële bezoek aan Londen van de Russische pre mier A. Kosygin zal een week duren en wel van 6 tot 13 februari. hun luchtafweer met opzet in woonge bieden hebben opgesteld. President Johnson en zijn adviseurs, moeten spoedig een besluit nemen over het al of niet bombarderen van vlieg en raketbases in Noord-Viëtnam. Deze zijn tot dusver niet aangevallen, zeer tegen de zin van militaire deskundigen, die blijven aandringen. Het Witte Huis heeft gisteren opnieuw verklaard, dat de Amerikaanse bombar dementen in Noord-Viëtnam slechts te gen militaire doelen gericht zijn en dat nooit toestemming is gegeven voor de bestoking van niet-militaire doelen. De nieuwe perschef van het Witte Huis, George Christian, verklaarde dit naar aanleiding van de artikelen van de New York Times over de bombardering van niet-militaire doelen in het noorden. In een derde artikel van Harrison LONDEN Het aantal uitbraken van dit jaar in Engeland heeft de 600 be reikt. Gistermorgen ontsnapte de 600e gevangene. De betrokkene, Collins, ont snapte uit de Pentonville-gevangenis in Londen. De 600ste ontsnapte heeft overigens niet lang van zijn vrijheid genoten. Na een uur had men hem weer te pakken. Roy Jenkins, de Britse minister van Binnenlandse Zaken heeft zijn vakan tie onderbroken om een spoedvergade ring bjj te wonen over het Britse ge vangeniswezen. Jenkins, die vastbeslo ten is voorgoed een einde te maken aan het gebrekkige bewakingssysteem in de gevangenissen, heeft om de kun dige Sir James Mackay, momenteel ver bonden aan het ministerie van Lucht vaart, gevraagd, die belast zal worden met het departement gevangeniswezen van Binnenlandse Zaken. Later zijn opnieuw twee Engelse ge vangenen ontsnapt, uit de gevangenis te Kirkham (Lancashire), waarmee voor dit jaar het cijfer 602 is bereikt. BRUSSEL De Europese Econo mische Gemeenschap heeft zich in 1966 bevredigend ontwikkeld. Frank rijk is aan de raadstafel teruggekeerd. De instellingen van de gemeenschap fungeren weer. Dit heeft de voorzitter van de E.E..G-commissie, (regering) Hallstein, opgemerkt in een ter gele genheid van de jaarwisseling afgelegde verklaring. Hij zegt verder, dat be langrijke besluiten van de raad in dit jaar de zekerheid hebben verschaft, dat de douane-unie voor industrie- en landbouwprodukten op 1 juli 1968 zal zijn verwezenlijkt en dat in het Europe se landbouwbeleid, de financiële solida riteit van de zes E.E..G-landen al wordt waargemaakt. Vooruitblikkend op het werk, dat wacht, zegt de E.E.G.-voorzitter, dat dit in de eerste plaats is het slechten van de administratieve en fiscale grenzen, zonder welke de douane-unie maar een half ding zou blijven. Een op de Europese economie afgestemde kapitaalmarkt is onontbeerlijk. Het vervoerbeleid zal met dit alles gelijke tred moeten houden. In de handelspo litiek staat het streven naar het wel slagen van de Kennedy-Ronde voorop. In de loop van dit jaar kon een uni form standpunt van de gemeenschap worden bepaald. De E.E.G. heeft daar mee de voorwaarde voor het begin van een werkelijke economische dia loog der continenten geschapen, aldus Hallstein. Klagen over stagnatie be tekent volgens hem miskenning van het veelal onzelfzuchtige dagelijkse werk van de integratie. Deze gemeen schap, zo gaat Hallstein verder, biedt de beste grondslag om het geheel vrije Europa te verenigen. Onze buurlanden weten dat. In de verhouding met Groot-Brittan- nië en Scandinavië heeft het jaar 1966 een nieuwe en hoopvolle aanloop te zien gegeven. Met de verwezenlijking van de unie zal de gemeenschap ook ten opzichte van Oost-Europa een fac tor in de internationale economische politiek worden die niet meer over het hoofd kan worden gezien. Salisbury lid van de hoofdredactie van de New-York Times, uit Noord-Viëtnam schrijft deze, dat bij een Amerikaan se luchtaanval op Yenvlen op 14 decem ber volgens het daarover uitgegeven Amerikaanse communiqué op een ran geerterrein gericht grote aantallen daar in de buurt gelegen woonhuizen zijn vernield. Salisbury beschrijft verder, hoe hij tijdens een luchtalarm in Hanoi zich in de betonnen schuilkelder van zijn ho tel bevond, tezamen met vier leden van een Amerikaanse vredes-afvaardiging de onderdirecteur van het Sovjetrussi- sche persbureau Tass, een Italiaanse correspondent, leden van een Sovjet- Russische vakverenigingsdelegatie, twee Cubanen en een Oostduitser. Er waren geen Chinezen. Het aantal slachtoffers in Noord-Viët nam wordt beperkt, door het gebruik van betonnen mangateh waarvan er volgens Salisbury „honderd-duizenden" ldngs de grote wegen en in alle steden zijn aangebracht. Verder verspreidt men alles zoveel mogelijk. Het Amerikaanse ministerie van Bui tenlandse Zaken heeft verklaard, gun stig te staan tegenover de toelating van Amerikaanse journalisten in Noord- Viëtnam, met het doel onpartijdig ver slag te doen van de levensomstandighe den aldaar. Tot op heden heeft het mi nisterie aan 57 Amerikanen reisvergun ningen voor Hanoi verstrekt. Onder hen bevinden zich 47 journalisten en zes hoogleraren. Noord-Viëtnam heeft echter slechts aan twee journalisten een visum verstrekt, namelijk aan Harrison Salisbury van de „New York Times" en aan Louis Lomax, medewerker van een televisiestation. Prinses Gracia van Monaco met de kinderen bij aankomst in de V.S. De voormalige filmactrice (Grace Kelly) zal de jaarwisseling doorbrengen bij familie in Philadelphia. MOSKOU De Chinese oud-minister van Defensie maarschalk Peng Teh-hoeai is eind vorige week door een afdeling van de Rode Garde „gearresteerd", zo meldt het Russische persbureau Tass. In 1959 was de maarschalk wegens „recht se opportunistische dwalingen" in onge nade gevallen en vervangen door Lin- Piao. De 19-jarige Tsji Sjoei-sjeng, een vroe gere leider van de Chinese „Rode Garde" die op Eerste Kerstdag naar Hongkong is uitgeweken, heeft meegedeeld dat Mao Tse-toeng de Rode Garde heeft in gesteld, om zijn tegenstanders te kun nen verslaan. Hij voegde hier echter aan toe dat de jongeren slechts zijn geïnteres seerd in voedsel en ruzie maken. LOESAKA De regering van Zam bia heeft bekendgemaakt, dat zij troepen en politie naar de grens met Angola heeft gezonden. In de afgelopen dagen waren Portugese militairen de grens overgekomen en hadden dorpen geplun derd. Bij de overvallen waren twee Zam- blanen doodgeschoten. De Zambiaanse militairen hebben opdracht gekregen iedere grensschender krachtig aan te pakken, aldus de regeringsverklaring. Portugal ontkent ten stelligste de grens- schendingen. Zoals bekend, zijn in het grensgebied van Angola guerrillastrijders actief. Volgens de Portugezen wijken zij bij gevechten met Portugese militairen zo nodig uit naar Zambiaans gebied. Ook zouden de guerrillastrijders bases in Zambia hebben van waaruit zij hun acties in Angola ondernemen. LONDEN Premier Harold Wilson zal enige wijzigingen in zijn kabinet aan brengen. Twee ministers die bekend staan om hun vijandigheid jegens Britse toetreding tot de Europese Economische Gemeenschap, zouden het kabinet ver laten. Het zijn de ministers van Handel en Landbouw, Douglas Jay en Fred Peart. Dit is in welingelichte kringen in Londen vernomen. Wilson zal de veran deringen volgende week bekend maken. Er zouden enige jeugdige figuren in 't kabinet worden opgenomen, onder wie Shirley Williams, onderminister van Ar beid, die bekend staat om haar positive houding tegenover Britse toetreding tot de E.E.G. KHARTOEM De politie heeft in Soedan 'n aantal cmomunistische voor mannen gearresteerd nadat het leger een staatsgreep door lagere officieren had verijdeld. Een der gearresteerden, de secreta ris-generaal van de communistische partij Abdel Khalif Mahgoeb, heeft ech ter ontkend dat zijn partij iets met de staatsgreep uitstaande heeft gehad. Vol gens hem was deze door rechtse elemen ten op touw gezet, omdat het hoogge rechtshof vorige week een amendement op de grondwet ongeldig verklaarde, waarin het parlement de communistische partij verbood. Dit had gevechten tussen communisten en hun tegenstanders tot gevolg. Welingelichte militaire kringen ver klaarden dat een jeugdige tweede-luite nant, die de leiding over de recruten had, de staatsgreep had georganiseerd. Hij gaf zijn recruten opdracht het pa leis, het radiostation en de bruggen te bezetten en ging toen naar bed. LONDEN Volgend jaar zal ook in Engeland een omstreden boek over de familie Kennedy verschijnen. De schrij ver zegt geen opdracht te hebben ge had van de Kennedy's en ook hun toe stemming niet te hebben gevraagd. Het boek, van de Britse schrijver en vroegere diplomatieke correspondent George Bilainkin (63 jaar), zal het be leid verdedigen dat is voorgestaan door Joseph P. Kennedy, de vader van wij len de president, toen Joseph van 1938 tot 1940 ambassadeur in Engeland was. Joe Kennedy is destijds in Engeland scherp aangevallen, omdat hij zou heb- DJAKARTA President Soekarno heeft de berichten als zou hij voorne mens zijn af te treden, tegengesproken. Na een bijeenkomst met de hoogste burgerlijke en militaire leiders op zijn paleis, die bijna twee uur in beslag nam, verklaarde hij tegenover verslag gevers, dat de berichten in drie Dja- kartaanse bladen „ongegrond" waren. Voorzitter van het presidium van het kabinet, Gen. Suharto, liet na de bijeen komst een verklaring uitgeven, waarin hij zei dat het presidium en de chefs van staven met de president de maatre gelen „om tot politieke stabiliteit te ko men" hebben besproken. De beraadsla gingen hierover zullen vrijdag worden voortgezet, aldus de verklaring. Soekarno verscheen voor de pers na dat de ministers en militaire leiders het paleis hadden verlaten. Ontspannen, en slechts gekleed in een overhemd, zonder het zwarte hoofddeksel, stond de presi dent de pers te woord en zei dat de twee uur durende bijeenkomst „zeer aangenaam" was verlopen. „Er werd veel geschertst en gela chen", zei hij en op de vraag of hij 'n verklaring zou afleggen over de rol die hij bij de communistische staatsgreep van verleden jaar had gespeeld, ant woordde hij: „wacht maar af'. „Ik ben altijd een open boek ge weest, hoewel ik voor sommigen een open boek, geschreven in hiërogliefen, schijn te zijn. Vijfenveertighonderd man militairen hebben voor het Merdeka-paleis in een demonstratie uiting gegeven aan de „kracht en eenheid" van de strijd krachten, terwijl een grote menigte toe schouwers de eis stelde, dat president Soekarno voor een militair tribunaal zou worden gedaagd voor zijn rol in de mislukte communistische staatsgreep van vorig jaar. Er deden zich tijdens het machtsver toon geen incidenten voor. De militaire demonstratie begon in het stadion waar vroeger de Aziatische spelen waren gehouden, met een inspec tie door generaal Machmud. Een docu ment waarin de overdracht van 11 ba taljons van alle vier onderdelen aan Machmud werd gelegaliseerd, werd door de vier regionale commandanten ondertekend. Machmud zei tot de troepen, dat de overdracht noodzakelijk was om de uit voering van de gezamenlijke verklaring der vier wapens te waarborgen. De verklaring roept op tot eenheid en be scherming van de grondwet en tot ge hoorzaamheid aan het congres door al le lagen van de bevolking. „De strijdkrachten zullen al degenen die de beginselen van de regering en onze revolutie overtreden, verpletteren" aldus Machmud. Vervolgens marcheerden de troepen door de hoofdstraat van de hoofdstad, gevolgd door negen kleine en tien zware tanks, zeven gepantserde personenvoer tuigen, drie amfibietanks en een aantal vrachtwagens. Duizenden Indonesiërs juichten de troepen toe toen deze op het vrijheids plein voor het paleis waren garriveerd. LONDEN In Engeland is van vele zijden bezorgdheid geuit over het hoge aantal slachtoffers van het verkeer in de kersttijd. In vijf dagen tijds vonden 158 personen de dood en werden 1.507 anderen ernstig gewond bij verkeers ongelukken. Verkeersorganisaties noemden deze cijfers onthutsend en eisten uitleg voor het feit dat de regering dit jaar niet op grote schaal een campagne tegen ge bruik van alcohol bij snelverkeer heeft gevoerd, zoals in 1964 en 1965. In 1964 kwamen tijdens vier dagen kerstvakantie 82 personen door ver verkeersongelukken om het leven, het jaar daarop in een vijfdaagse kerst vakantie 108. Uit gegevens van het ministerie van Vervoer blijkt, dat in 1963 in vijf da gen 167 personen de dood op de weg vonden en in 1959 een record-aantal van 215. Het dagblad „The Sun" heeft een beroep gedaan op de minister van Ver voer, mevrouw Barbara Castle, af te zien van haar voornemen om het eer der door haar geopperde voorstel, tot machtiging van de politie tot het ne men van steekproeven langs de weg, ter bepaling van het alcohol-promilla ge van automobilisten. In het nieuwe wetsvoorstel wordt slechts voorzien in het nemen van proeven als de politie redelijke vermoe dens heeft dat de automobilist in kwes tie gedronken heeft, of wanneer h(j een verkeersovertreding heeft begaan. ben voorspeld dat de nazi's Engeland zouden verslaan en omdat hij er bij president Roosevelt op zou hebben aan gedrongen, Engeland hulp te onthouden. Bilainkin, die beweert Kennedy goed te hebben gekend, heeft in een vraagge sprek gezegd: „Ik schrijf dit boek om dat ik, die hem zo goed heb gekend, de lastercampagne die in de afgelopen 20 25 jaar door iedere krant van iede re politieke partij in Engeland tegen hem is gevoerd om redenen, die ik niet kan peilen, verfoei. Ik ben van plan de waarheid te vertellen, zoals ik die als historicus zie en ik ben er niet op uit om welk gehoor dan ook te behagen." Bilainkin zei een dagboek te hebben, waarin tenminste 40 ontmoetingen met Kennedy alleen al in 1940 zijn opgete kend. „Steeds weer vroeg Kennedy me: Wat zouden we in de Verenigde Staten ook nog kunnen doen om jullie te hel pen? Zeg het me maar George", aldus Bilainkin. Volgens hem viel dat nauwe lijks te rijmen met een politiek van de faitisme. Het boek zal in juli of augustus in En geland worden gepubliceerd. Het zal vol gens de schrijver bewijzen, dat Kennedy senior nooit pro-Duits is geweest. Ook zegt Bilainkin, dat hij tot kort geleden in contact heeft gestaan met de familie Kennedy en met de oud-ambassadeur heeft gecorrespondeerd. De familie Ken nedy weet dat Bilainkin aan het boek werkt. TZurt von Schussnigg, Bondskanselier van Oostenrijk, voor het land werd ingelijfd bij Hitler-Duitsland, heeft dins dag in St. Louis, Missouri, meegedeeld, dat hij na een ballingschap van 28 jaar naar zijn vaderland terugkeert. Von Schussnigg, die zeven jaar ge vangen heeft gezeten en door de Ame rikanen in 1945 werd bevrijd uit Dachau vestigde zich in de Verenigde Staten, waar hij sinds 1948 heeft gedoceerd aan de universiteit van St. Louis. TYe thans 69-jarige Von Schussnigg wilde niet veel over zijn toekomst plannen zeggen. Hij zal zich vestigen in Innsbruck, waar hij ooit student is ge weest. Het grootste deel van zijn tijd zal hij doorbrengen met lezen en schrij ven. TAe universiteit van St. Louis beves- tigde dat Von Schussnigg een over eenkomst met een uitgever was aange gaan, om enkele zijner boeken over het Europa van tussen de twee wereldoor logen, te herzien. Dr. Von Schussnigg werd in 1927 ge kozen tot afgevaardigde in het Oosten rijkse parlement. In 1932 werd hij lid van de regering. Hij was in 1934 minis ter van Onderwijs, toen kanselier dr. Engelbert Dolfuss door de nazi's werd vermoord. Von Schussnigg volgde Dollfuss op. Hij bleef zich verzetten tegen Adolf Hit lers eis, dat Oostenrijk met Duitsland KURT VON SCHUSSNIGG weer thuis zou worden verenigd. De „Anschluss" had op 11 maart 1938 plaats. Met ge weld werd Von Schussnigg gevangen ge nomen. De politiek van Schussnigg tegenover de nazi's wordt, thans over het alge meen „dapper, maar dom" genoemd. Zijn voorganger Dollfuss had in een po ging een soort Austro-fascisme te schep pen en een corporatieve staat te grond vesten, naar het voorbeeld van Musso lini, een opstand van de Oostenrijkse socialisten het hoofd moeten bieden. De socialisten hadden ook een eigen signatuur. Het waren ds z.g. Austro- marxisten, sociaal-democraten die ech ter aangesloten waren bij dc derde (communistische) internationale geves tigd te Moskou en opgeheven tijdens de tweede wereldoorlog. De weer-afdeling van de socialisten, de z.g. Schutzbund, stelde zich tegen de regering-Dollfuss te weer en een burger oorlog volgde te Wenen. Dollfuss beging toen de menselijke en po litieke misdaad, de leiders van de Schutzbund terecht te stellen. Schussnigg probeerde pas toen de strijd tegen Hitier al verloren was, met de socialisten tot een vergelijk te ko men. fyerwijl hij in het strafkamp zat, trouwde Von Schussnigg met de handschoen. Zijn bruid was gravin Ve ra Fugger von Babenhausen. Hun enige kind, Maria, werd in het concentratie kamp Dachau geboren. In de gevangenis studeerde Von Schussnigg Engels. Na de oorlog kon hij daardoor een le zingentournee door Amerika houden. In 1948 werd hij benoemd tot hoogle raar in politieke wetenschappen aan de universiteit van St-Louis. Zijn colleges toegespitst op internationaal recht en de geschiedenis van de diplomatie, ble ven de jaren door druk bezocht. Zij moestel als regel in de grootst mogelij ke aula of de campus plaatshebben. Mevrouw Von Schussnigg stierf in 1959. Maria in onlangs getrouwd en woont in Parijs. Alvorens begin februari met emeri taat te gaan, zal Von Schussnigg door de universiteit van St.-Louis begiftigd worden met de „fleur-de lis" penning. VATICAANSTAD Het Vaticaanse dagblad „Osservatore Romano" heeft alle katholieken op hun plicht gewe zen, de pauselijke vredesoproep voor Viëtnam, „zonder voorkeur of reserve" op te volgen. Het artikel, „Waarheid en vrede", geschreven door hoofdredacteur Rai- mondo Manzini, maakte officieel geen gewag van Francis kardinaal Spell mans geruchtmakende oproep tot stre ven naar een totale Amerikaanse over winning in Viëtnam en volgens Vati caanse zegslieden kan het artikel in de Osservatore dan ook niet uitgelegd worden als een berisping van de Pre laat van New York, maar het artikel laakt onofficieel de uitlatingen wel. Wel werd veelvuldig gerefereerd aan de berichten uit Hanoi van de corres pondent van de New York Times, Har rison Salisbury en aan de kritiek van de Italiaanse communistische verslag gever Marcello Trombadori op katho lieke priesters in Hanoi, die op kerst avond in hun gebeden de vrede had den afgesmeekt. Salisbury's objectiviteit in de be richtgeving over de Amerikaanse bom bardementen werd geprezen, hoewel deze volgens de Osservatore in conflict kwam met de „propagandistische zaak van zijn eigen land". Trombadori, correspondent voor het Italiaanse communistische partijorgaan Unita in Hanoi, werd daarentegen ver weten vooringenomen te zijn geweest, toen hij de priesters die opriepen tot vrede verweet „vreemden voor de zaak van het volk" te zijn. De regering van Noord-Viëtnam werd gekritiseerd, wegens het niet beant woorden van de pauselijke oproep tot verlenging van het kerstbestand en het aanknopen van vredesbesprekingen, waarmee het blad indirect wees op het feit dat president Johnson de voorstel len verwelkomd had. De paus zal volgens het blad zijn on partijdigheid in het conflict bewaren, teneinde bij te' kunnen dragen tot het bereiken van vrede. „Objectiviteit is moeilijk, maar hij die vredesarbiter wil zijn, heeft de plicht daarnaar te streven", aldus het blad. Hoewel niet werd gerefereerd aan de uitspraak van kardinaal Spellman, dat „minder dan de totale overwinning on denkbaar" is voor de Verenigde Staten liet het blad duidelijk blijken dat de paus er anders over denkt. Volgens de Osservatore is de „vrede door onderhandelingen", waarnaar de paus streeft, gebaseerd op „eenheid, onafhankelijkheid en vrijheid, verze kerd en gegarandeerd voor de hele Viëtnamese natie. „De boodschap van de paus zet ons hiertoe aan en zij is niet alleen voor een der belligerenten in het conflict, maar voor alle belligerenter van waar de", aldus de Osservatore Romano. Kardinaal Spellman heeft gezegd, dat hij zijn zaterdag gedane uitlatingen be vestigt. „Deze oorlog voeren wij, naar ik ge loof, om de beschaving te verdedigen. Hij is ons opgedrongen. Amerika is de Goede Samaritaan onder alle landen".

Digitale periodieken - Gemeentearchief Veenendaal

De Vallei | 1966 | | pagina 7