Socialisten willen het reële loon
in 1967 eventueel aanpassen
Aanvullende werkgelegenheid
niet voldoende geacht
Jongejans
Nieuwjaar
nog voor
vrij man
Betalingsbalans en werk
moeten beter
revuj
revu pakt u nu en morgen
Ex-sultan Hamid II van Pontianak op
Schiphol met zijn gezin herenigd
TWEEDE KAMER BEHANDELT SOCIALE ZAKEN
Compromis met Chinezen
„Ik ga nooit meer in de politiek"....
GEKORTWIEKT
Die goeie ouwe met de baard
Ook voor uw longdrinks (net als die goeie jonge)
ONGENUANCEERD
GEZWICHT
MATIGE EISEN
WERKLOOSHEID
Nog gelukkig geen kiezen of delen
Indonesisch protest
tegen optreden
van Zuidmollikkers
Omweg
Beter
Avv A
Hoe denkt de Nederlandse kiezer over de
rechterlijke macht? Wéér zo'n onthullend feit
uit de grote politieke enquête van REVU,
waarover men spreekt. Andere vragen die
deze week aan de orde komen:
REVU biedt politiek Nederland een haarscher
pe momentopname van de openbare mening.
losse nummers 55 cent
VRIJDAG 30 DECEMBER 1966
ADVERT FNTIf.
(Van onze parlementaire redacteur)
DEN HAAG De socialist inr. Th. J. A. M. van Lier heeft
donderdag in de Tweede Kamer gedreigd een motie te zul
len indienen, als de regering niet terugkomt op haar afwij
zen van de mogelijkheid de lonen in de loop van 1967 te ver
hogen, als de kosten van levensonderhoud het reële loon
zouden aantasten. De heer Van Lier kwam met dit dreige
ment tijdens de behandeling van de begroting van Sociale
Zaken en Volksgezondheid voor 1967.
De anti-revolutionair drs. J. Boersma, verklaarde het eens
te zijn met mr. Van Lier, dat het uitgangspunt moet zjjn,
dat het reële loonpeil van de werknemers niet mag worden
aangetast. Het leek drs. Boersma niet verstandig, dat de
regering zo halsstarrig is geweest bjj de afwijzing van dit
onderdeel van de voorstellen van de vakbeweging. Drs.
Boersma pleitte in dit verband voor een eventuele aanvul
lende uitkering in de loop van 1967, als de omstandigheden
dit nodig en mogelijk maken. Waarom heeft men niet nu
al een extra-kinderbijslag ingevoerd voor de laagstbetaal
den, zoals in 1957 het geval was? vroeg de A.R.-woord
voerder.
De heer J. T. Vellenga (P.v.d.A.)
schonk vooral aandacht aan de werk
gelegenheid. Allereerst sprak hjj zijn af
keuring uit over de woorden, die
woensdagavond in de Amsterdamse ge
meenteraad door de heer Verlaan van
de Boerenpartij waren gericht aan het
adres van de buitenlandse werknemers.
Deze woorden noemde de heer Vellen
ga „ergerlijk en afkeurenswaardig".
Niet de buitenlandse werknemers,
maar de politici, die zulke woorden ge
bruiken, moeten de laan uit, ja zeer
ver de laan uit worden gestuurd, zei
de heer Vellenga, kijkend in de rich
ting van de bank van de fractie van
de Boerenpartij. Hij moest echter con
stateren, dat geen enkel lid van de
fractie op dat ogenblik aanwezig was.
Naar de mening van de heer Vellen
ga, hebben we niet alleen te maken rret
een stuk conjunctuurwerkloosheid,
maar ook met een stuk structuurwerk
loosheid. Dat is volgens hem het geval
ln de gebieden in het Zuiden, het Oos
ten'en het Noorden van het land. In dit
•verband zei de heer Vellenga de om
vang van de aanvullende werkgelegen
heid niet voldoende te achten. Naar
zijn mening, dienen er op korte termijn
meer projecten te worden aangewezen,
zoals wegen en scholen, en meer mid
delen ter beschikking worden gesteld.
Noodzakelijk achtte de heer Vellenga
het, dat er een betere coördinatie tot
stand komt tussen de verschillende de
partementen. Overeenkomstig de wens
van Gedeputeerde Staten van Overijs
sel, was ook de heer Vellenga van
oordeel, dat de werkloze bouwvakarbei
ders in hun omgeving te werk moeten
worden gesteld.
Ook dient er aan de gemeenten
meer geld ter beschikking te worden
gesteld om hen in staat te stellen
noodzakelijke werken uit te voeren.
Als het antwoord van de regering
niet bevredigend was, zou de heer
Vellenga door middel van een motie
een uitspraak van de Kamer vragen.
Drs. Boersma (A.R.) vroeg hoe de
85.000 werklozen, die de minister voor
1967 verwacht, over de regio en de be
drijfstakken zullen zijn verspreid. Als
het aantal van 85.000 juist is, dan zou
er, volgens de heer Boersma, geen
sprake meer zijn van een „lichte ont
spanning", maar van een zeer beden
kelijke ontwikkeling. Dan zijn er arïde-
re maatregelen nodig. De aanvullende
werkgelegenheid is een tijdelijk lap
middel. De heer Boersma dacht hier
aan het Noorden van het land en meen
de, dat er niet voldoende coördinatie tot
stand was gebracht.
Zijn er voldoende middelen beschik
baar voor de aanpak, die mij voor
ogen staat? vroeg drs. Boersma. Hij
kon zich niet indenken, dat de regering
al denkt aan een aanpak van het Eems-
haven-project en van het Dollard-pro-
ject. Als dat echter wel het geval is,
dan zullen de middelen niet voldoende
zijn. Het gaat er, volgens drs. Boers
ma, om, dat men een slagvaardig be
leid kan voeren als het nodig is. Hij
betreurde het, dat de S.E.R. nog niet
gereed gekomen is met een advies over
de arbeidsmarktpolitiek. Er zou een
fonds moeten zijn om de werkgelegen
heid te stimuleren.
Drs. Boersma leverde kritiek op
staatssecretaris dr. De Meijer, die vol
gens hem nogal ongenuanceerde, wat
prikkelende uitlatingen had gedaan over
onze industrie. Ook de heer Vellenga
had kritiek op de staatssecretaris, die
naar zijn mening niet had gezorgd voor
voldoende objecten als aanvullend
werk. De heer Vellenga meende, dat de
staatssecretaris zich niet verschuilen
kan achter de kabinetscrisis. Ook de so
cialistische woordvoerder kritiseerde de
uitlatingen van de staatssecretaris, die
waren gedaan „op gelukkige en onge
lukkige momenten" en die zich af en
toe zou hebben gewaagd aan grensover
gangen tussen Sociale Zaken en Econo
mische Zaken.
De heer Carver (V.V.D.) had, anders
dan andere sprekers, waardering voor
de activiteit van staatssecretaris De
Meijer met betrekking tot de aanvullen
de werkgelegenheid. „Hij heeft de
noodzaak ervan eerder ingezien dan
sommige andere bewindslieden uit het
kabinet-Cals." De V.V.D.-'er informeer
de naar de laatste prognoses van de re
gering over de werkloosheid. Hij merk
te op, dat de werkloosheid in de bouw
alleen kan worden verminderd, als de
gemeenten meer geld beschikbaar krij
gen.
De heer Carver vond het merkwaar
dig, dat het N.V.V. zijn looneisen niet
wilde matigen, hoewel dat toch in het
voordeel van de werkgelegenheid zou
zijn. Men moet voorzichtig zijn, waar
schuwde hij, met het inhalen van loon
achterstanden op dit ogenblik, ook al
(Van onze Haagse redactie)
DEN HAAG De aanwezigheid van de acht Chinese lastechnici is niet meer
nodig voor de afwikkeling van het vooronderzoek naar de dood van hun collega,
ir. Hsu Tzu-tsai, afgelopen juli. Dit doelde het ministerie van Justitie hedenmor
gen mee, namens de officier van Justitie, mr. A. W. Rosingh, De antwoorden
die hij en twee andere Nederlandse autoriteiten de rechter-conuuissaris mr.
De Mol van Otterloo en mr. baron Gevers van Buitenlandse Zaken gisteren op
de Chinese legatie van het achttal in ontvangst genomen hebben, waren hiervoor
voldoende geweest.
Het ministerie van Buitenlandse Zaken zou zich vanochtend nog wenden tot de
tijdelijk Chinese zaakgelastigde, Shen Wei-liang met de mededeling, dat de acht
lassers nu ook onmiddellijk het land moeten verlaten. Vermoedelyk zouden zij
vandaag nog van Schiphol vertrekken.
Het diplomatieke conflict, dat het ge
volg was van de affaire om de dood van
ir. Tsu Tsu-Tsai staat nu op het punt
tot een oplossing te komen.
De Nederlandse zaakgelastigde G. J.
Jongejans te Peking, die tot op heden
tegen alle diplomatieke gebruiken in
geen uitreisvergunning kreeg, hoewel hy
tot ongewenst persoon is verklaard, kan
nu op korte termijn de reis naar Neder
land aanvaarden, zo was vanochtend de
verwachting in Den Haag.
Het nog overblijvende probleem leek
vanochtend de mogelijkheid, dat een
of meer van de Chinese technici
alsnog asiel zouden willen vragen. Om 'n
dergelijke voor de Nederlandse autori
teiten ongelukkige gang van zaken te
vermijden, zou het nodig zijn het ver
trek van deze acht vreemdelingen met
bijzondere waarborgen te omgeven. De
terugkeer van alle acht is immers door
de Chinese regering als voorwaarde ge
steld voor de vrijlating van zaakgelas
tigde Jongejans. Niettemin heerste in
Den Haag redelijk optimisme, dat het
verdere verloop geen onverwachte hin
dernissen zou opwerpen.
In politieke kring realiseert men zich,
dat minister Luns door het horen van
de acht lassers ln de Chinese legatie
tenslotte gezwicht is voor de eisen van
Chinese kant. Buitenlandse Zaken heeft
talloze compromisformules opgesteld
om, zoals het heette: „Binnen het ka
der van het Nederlands recht" de las
sers te kunnen ondervragen, zodat het
gerechtelijk vooronderzoek naar de
dood van Hsu Tzu-tsai kon worden af
gesloten.
Van Chinese zijde is echter steeds de
voorwaarde gesteld, dat een dergelijk
„gesprek" op het terrein van de Chine
se legatie zou plaatshebben. Minister
Samkalden, tot midden-oktober de ver
antwoordelijke bewindsman van Justi
tie, heeft zich tegen een dergelijke op
lossing van de „Chinese affaire" steeds
fel gekant. Hij was van mening, dat
aan verklaringen, afgelegd in het lega
tiegebouw, buiten aanwezigheid van Ne
derlandse politiebeambten, geen waarde
gehecht kon worden, zodat de hele pro
cedure van het getuigenverhoor een
paskwil zou zijn geworden.
Men mag aannemen, dat de nieuwe
minister van Justitie, mr. Struycken,
zich minder heeft laten leiden door
overwegingen, die zijn voorganger koes
terde, en zich met zijn collega van
Buitenlandse Zaken heeft weten te ver
staan door volledig in te gaan op de
Chinese voorstellen van eind augustus.
zijn zij in meerjarige c.a.o.'s vastge
legd, want dit kan nadelig voor de
werkgelegenheid zijn.
De heer Kikkert (C.H.U.) kon ak
koord gaan met de wijziging van het
Buitengewoon Besluit Arbeidsverhouflin-
gen, al vond hij het nu toch wel een
„bont geheel" worden, waarin moeilijk
een weg te vinden is. Nieuwe wetge
ving op dit terrein achtte hij dringend
nodig. Voorts kritiseerde de heer Kik
kert de houding van het N.V.V. en het
C.S.W.V., die niet wilden medewerken
aan de uitvoering van de regeringsbe
slissing inzake de lonen in 1967. Daar
entegen prees hij het gedrag van de
confessionele vakbeweging, die wel wil
de meewerken.
De C.H.-afgevaardigde, die het juist
vond, dat geen poging was gedaan om
de langlopende contracten aan te tas
ten, geloofde niet, dat in het komende
jaar het reële loon onaangetast zal blij
ven.
Wat de arbeidsmarkt betreft, kwam
het de heer Kikkert voor, dat staatsse
cretaris De Meijer een realistischer
kijk op onze economie heeft gehad dan
oud-minister Den Uyl. H(j vroeg of de
prognose van 85.000 werklozen in 1967
niet te optimistisch is. De heer Kikkert
vond het van belang, dat de staatsse
cretaris, die hij daarvoor wilde prijzen
had gezegd, dat het ondernemerskli
maat moet verbeteren.
Nu er van de loontrekkenden of
fers worden gevraagd, dacht de heer
Kikkert ook aan de dividenden en
tantièmes. Aan de minister vroeg hij
of het niet op de weg van de rege
ring ligt zich hierover met het be
drijfsleven te verstaan om langs vrij
willige weg hier tot een matiging te
komen. Dat zou, volgens hem, ook
moeten gelden voor de hoogst-gesala-
ri eerden.
Erkentelijk was de heer Kikkert, dat
er enkele miljoenen voor het Noorden
zijn uitgetrokken en graag wilde hij
nadere gegevens hierover vernemen.
Ten aanzien van de aanvullende wer
ken drong hij erop aan, dat niet terug
gekeerd zal worden naar het spit- en
graafwerk. Er moet, zo zei hij, een
modern aanvullend werk komen.
Tenslotte vroeg hij naar gedragsre
gels bij het geven van massaal ont
slag. In dit verband herinnerde hij er
aan, dat ontslagen ook vallen als ge
volg van wanbeheer in de leiding van
het bedrijf. In navolging van Amerika,
pleitte de heer Kikkert voor het instel
len van een mogelijkheid van beroep
in dergelijke gevallen.
De heer H. J. Hoekstra (C.P.N.) le
verde kritiek op de vakbeweging, voor
al op het N.V.V., wier looneisen te ma
tig waren, om niet te zeggen „karig".
Hij laakte de zijns inziens weinig strijd
bare houding van de N.V.V.-bestuur-
ders. Naar zijn mening, moet het
N.V.V. definitief breken met de opvat
tingen over een beperkte loonsverho
ging. Ook de houding van de P.v.d.A.
is voor de loonpolitiek zeer schadelijk
geweest, omdat die zich, volgens de
heer Hoekstra, reeds onder het kabi
net-Cals had gebonden aan een loons
verhoging van 4 procent. De C.P.N.
was tegen een wijziging van het B.B.A.
omdat de bevoegdheid tot toetsing
wordt gelegd in handen van de rijksbe
middelaars.
Mr. Th. J. A. M. van Lier (P.v.d.A.)
had waardering voor de beslissing in
zake het minimuminkomen, maar ook
was het tegengevallen, dat de regering
niet gekomen was met een beheersing
van de andere inkomens. Ook kon de
heer Van Lier niet begrijpen, waarom
aan het bedrijfsleven de vrijheid is ont
zegd binnen de loonruimte iets te doen
aan de arbeidstijdverkorting. In dit ver
band wees hij erop, dat 1 januari ruim
zeven miljoen werknemers in Duitsland
een 40-urige werkweek zullen hebben.
Drs. Boersma (A.R.) hoopte op een
spoedig eind van het conflict tussen
huisartsen en ziekenfondsen. Van de
minister wilde hij graag vernemen wel
ke de premie-consequenties zullen zijn
van een overeenkomst met de huisart
sen voor de Ziekenfondswet. De heer
Boersma hoopte niet, dat het gerucht
juist is, dat de ziekenfondspremie per
1 juli 1967 nog eens met 0,2 procent zal
worden verhoogd. Dit moest, volgens
hem ontoelaatbaar worden geacht.
„De loonpolitiek", vond drs. Boers
ma de bestseller van minister Veld
kamp. Iedereen was het er over eens,
dat lonen en prijzen samen een bijdra
ge moeten leveren tot het evenwichts
herstel, maar het loonbeleid wordt, al
dus drs. Boersma, op een zeer smal
front gevoerd. Het loonbeleid is zeer
stringent, maar het prijsbeleid wordt
soepel gevoerd. De heer Boersma vond
het verwonderlijk, dat het in Nederland
niet eens geprobeerd kan worden met
een vrije loonpolitiek. Ook hij noemde
de houding van de werkgevers, die in
de Stichting van de Arbeid de contrac
ten niet willen toetsen, opportunistisch.
De K.V.P.-woordvoerder, de heer C.
J. van der Ploeg sprak, evenals vrijwel
alle andere afgevaardigden, zorg uit
over de werkeloosheid en lüj vroeg spe
ciale aandacht voor de gebieden, waar
het percentage werklozen ver boven
het landelijke gemiddelde ligt. Hij noem
de de Westbrabantse plaats Rucphen,
waar 21 pet. van de mannelijke beroeps
bevolking zonder werk is.
Hij drong aan op een prioriteitensche
ma voor de aanvullende werken en een
becijfering van de kosten daarvoor, als
het aantal werklozen zal oplopen tot
85.000, zoals minister Veldkamp ver
wacht.
Over het loonbeleid zei hij, dat het re
geringsvoorstel voor 1967 aanvaardbaar
is. Hij uitte zijn teleurstelling over de
weigering van het N.V.V. zich bij de
beslissingen van de regering neer te
leggen.
De P.S.P.-er Burggraaf was bijzon
der bevreesd over de toenemende werk
loosheid en vond de maatregelen om
die te keren brokkelwerk. Hij wil een
krachtiger, meer samenhangend beleid
voor aanvullende werkgelegenheid.
Minister Veldkamp en staatssecretaris
De Meijer antwoorden de Kamer van
daag.
0 De Stichting Haags Katholiek Jon
geren Centrum gaat de gebouwen,
waarin de hotelvakschool was geves
tigd, inrichten tot een pensiontehuis
voor honderd gastarbeiders.
(Van onze economische medewerker)
Wij kennen de feiten: er is een be
hoorlijk tekort op de betalingsbalans en
de werkloosheid wordt steeds groter.
Wij zullen dat nog even met enkele cij
fers illustreren.
In de eerste negen maanden van dit
jaar was er op de lopende rekening van
de betalingsbalans een tekort van f 580
miljoen. Dat betekent dat onze invoer
zó groot was geweest dat onze uitvoer,
de opbrengst van ons dienstenverkeer
en de uit het buitenland ontvangen di
videnden en renten bij elkaar, verre
onvoldoende waren om die invoer te be
talen. Wij moesten daardoor nog f 580
miljoen bijbetalen waardoor onze devie
zenvoorraad een gevoelige aderlating
onderging. Volgens schattingen van het
Centraal Planbureau zal het tekort voor
het gehele jaar f 800 miljoen worden.
Eind november waren er 52.500 werk
lozen. Eind december zullen er vol
gens de heer F. J. Willems, secretaris
van het N.V.V. ruwweg 75.000 werk
lozen zijn, hetgeen ongeveer 2,5 procent
van de beroepsbevolking zal zijn. Mi
nister Veldkamp houdt er voorts reke
ning mee, dat in 1967 de gemiddelde
werkloosheid 85.000 man zal bedragen.
Het Centraal Planbureau heeft in sep
tember nog voorspeld, dat die gemid
delde werkloosheid maar 57.000 man
zou zijn.
Beide feiten zijn ernstig. Onze beta
lingsbalans kan niet negatief blijven.
Ons land kan zich niet veroorloven on
onderbroken zijn voorraad aan devie
zen aan te tasten. Onze economische
weerstand zou dan te klein worden.
Maar de werkgelegenheid kan ook niet
voortdurend worden aangetast. Een
stijgende werkloosheid kan een groot
gevaar voor onze samenleving vormen,
afgezien dan nog van het persoonlijke
leed voor de werklozen en hun gezin
nen.
Het staat dus buiten kijf dat de werk
loosheid niet te groot mag worden, dat
er iets aan gedaan moet worden. Maar
het staat ook buiten kijf dat het tekort
op de betalingsbalans moet worden
weggewerkt. Daar zijn de deskundigen
(Van onze Haagse redactie)
DEN HAAG De Indonesische am-
basadeur heeft een officieel protest in
gediend op het ministerie van Buiten
landse Zaken tegen het rumoerige en
baldadige optreden van jonge Zuidmo-
lukkers bij het ambassadegebouw op
dinsdag 27 december, waarbij met een
steen een ruit werd ingegooid.
In het protest wordt tevens uiting
van bezorgdheid gegeven over het zich
regelmatig herhalen van dergelijke on
geregeldheden bij het ambassadegebouw-
door steeds dezelfde categorie Zuidmo-
lukkers.
De ambassadeur had overigens don
derdag 15 december het ministerie van
Buitenlandse Zaken reeds laten weten,
dat ongeregeldheden werden verwacht
op 27 december, de dag waarop Neder
land in 1949 de soevereiniteit overdroeg
aan Indonesië.
Verzocht werd maatregelen te nemen.
Die bestonden uit het plaatsen van een
agent als post bij het Indonesische am
bassadegebouw. Later werd nog een
surveillance-auto op de hoek van de To
bias Asserlaan gestationeerd: van die
auto uit werd assistentie gevraagd, toen
het gebouw met stenen werd bekogeld.
De Haagse politie heeft na het ge
beurde voorlopig een permanente dr j
en nachtbewaking van het Indonesis
ambassadegebouw ingesteld.
De 53-jarige ex-sultan Hamid II van Pontianak, die donderdagochtend in
Nederland is aangekomen, zag zijn 12-jarig kleindochtertje Angelique voor het
eerst. Na drie jaar kon hij ook weer zijn Nederlandse vrouw, mevr. Alkadrie-
van Delden, omhelzen.
(Van onze Amsterdamse redacteur)
AMSTERDAM Op Schiphol is donderdag de vroegere
sultan van Pontianak aangekomen die een van de politieke
tegenstanders is geweest van president Soekarno. Deze nu
53-jarige Sjarif Hamid Alkadrie II werd enkele maanden
geleden in alle stilte vrijgelaten. Hy had gevangen gezeten
in Djakarta sinds 1962, na te zyn beschuldigd van subver
sieve activiteiten. Hy werd zoals hij zelf zei: „onschuldig
bevonden" en zonder proces in bewaring gesteld, samen met
o.a. Sutan Sjarlr. „In totaal waren we steeds met z'n zes
sen, daarvan zitten er nu nog twee".
Tevoren had de ex-sultan ook al gevangen gezeten, van
april 1950 tot augustus 1958. Toen op grond van een von
nis (tien jaar wegens hoogverraad gepleegd in samen
werking met de toenmalige kapitein, nu operazanger Wes
terling).
Thans voelt Sjarif Hamid Alkadrie die zijn titel niet
meer voert zich volkomen vrij burger. H(j kwam naar Ne
derland om zich hier te herenigen met zijn gezin. Mevrouw
Alkadrie-van Delden verliet Indonesië in 1963. Zij woont in
Den Haag. Hun zoon Max studeert in Leiden, dochter Edith
(mevrouw Kater) is getrouwd.
Maximaal drie maanden mag de vroegere sultan hier blij
ven. Zolang althans gaf zijn regering hem verlof en ons land
wil hem deze periode wel toelaten.
Op Schiphol vertelde hij na zijn aankomst: „Ik ga nooit
meer terug in de politiek. Ik wil proberen de Nederlandse
zakenwereld op het gebied van scheepvaart en visserij te
interesseren voor mijn vroegere gebied: West-Bomeo. Ik
zal de Indonesische ambassadeur hier in Den Haag steeds
op de hoogte houden van al mijn activiteiten, waarvoor ik
trouwens eerst toestemming ga vragen aan uw regering".
Destijds was de ex-sultan adjudant van koningin Juliana.
In 1958 werd hij als zodanig ontslagen, omdat de wet niet
toestaat dat vreemdelingen dergelijke functies vervullen.
Sjarif Hamid Alkadrie zal zo verklaarde hij zeker een
audiëntie aanvragen op Soestdijk.
Over de nieuwe machthebbers van Indonsië liet de ex-
sultan zich zeer positief uit: „Ik heb honderd procent ver
trouwen in het driemanschap onder leiding van generaal
Suharto". Hij verklaarde verder „niet op kwade voet te
staan" met zjjn vroegere tegenstander, de sultan van Djok
jakarta.
Hem werd tenslotte gevraagd of hij nog kon beschikken
over zijn vroegere fortuin. Zijn antwoord was: „Ik ben nooit
schatrijk geweest. Thans bezit ik niet veel meer dan dit
sigarettepijpje".
het wel over eens. Maar de meningen
lopen uiteen over de middelen die moe
ten worden toegepast.
Heel duidelijk is het N.V.V. Er moe
ten zo snel mogelijk maatregelen ge
troffen worden voor een bestrijding van
de werkloosheid. De overheid moet de
vertraging in haar eigen bouwprogram
ma opheffen en dit programma ver
snellen. Zij moet voorts in het noorden,
het oosten en het zuiden van ons land
de Industrialisatie stimuleren, subsidies
aan de gemeenten verlenen voor het
bouwrijp maken van de terreinen, een
rentetoeslag voor investeringen geven,
fiscale faciliteiten invoeren voor ver
snelde afschrijving, kosten voor het
aantrekken van personeel vergoeden,
de herscholing van werknemers ver
snellen. Kortom, een serie maatrege
len nemen waarvan wij slechts de
voornaamste genoemd hebben die de
werkgelegenheid weer helpen vergro
ten.
De minister van Financiën heeft zijn
eigen visie op het probleem gegeven.
Hij wil de werkloosheid, die hij als een
vorm van deflatie ziet, niet oplossen
door zoals hij dat zegt simpel
geld over de samenleving uit te gieten.
Hij wil het spelen via de omweg van
de kapitaalmarkt. De inkomstenbelas
ting zal later in het jaar verlaagd wor
den en de omzetbelasting eerder ver
hoogd. Er komen dan enkele honderden
miljoenen beschikbaar, waar uiteinde
lijk de gemeenten van kunnen profite
ren. Deze kunnen gemakkelijker geld
lenen, waardoor er een redelijke kans
is dat de rente zal dalen. Niet alleen
kan dit rechtstreeks de bouw stimule
ren, maar door de grotere kapitaal
stroom naar de gemeenten zullen zij
weer meer opdrachten kunnen geven,
opdrachten die nu tijdelijk gestopt of
althans beperkt zijn. Dit zal de werk
gelegenheid verbeteren.
Wij zien dus het verschil tussen de
beide opvattingen. In het eerste geval
rechtstreekse maatregelen ter bestrij
ding van de werkloosheid, hetgeen met
zich meebrengt dat hiervoor geld be
schikbaar moet worden gesteld. In het
tweede geval wordt gesteld dat het be
schikbaar stellen van extra, wezenlijk
grote bedragen opnieuw en in omvang
rijke mate een inflatie zal oproepen. De
minister van Financiën meent zelfs met
wiskundige zekerheid.
Zitten wij nu al voor het dilemma:
óf de betalingsbalans óf de werkgele
genheid Prof. Zijlstra, de minister van
Financiën, ziet dat nog niet. Zou dat
wel het geval zijn, dan zijn er in zijn
opvatting slechts twee mogelijkheden:
óf devalueren, dus de gulden minder
waard maken, óf eerst de betalingsba
lans verbeteren en dan de werkgelegen
heid.
Wat betekent nu het verbeteren van
de betalingsbalans? Dat wij voorname
lijk aandacht aan onze invoer en uit
voer moeten schenken, de belangrijkste
posten van die betalingsbalans. Dat wil
dan zeggen, dat geprobeerd moet wor
den de uitvoer te vergroten en de in
voer te verkleinen.
Het is niet zo eenvoudig om de uit
voer op te voeren. Wij hebben dat maar
ten dele in eigen hand: aantrekkelijke
artikelen tegen aantrekkelijke prijzen
en dan vaak nog met aantrekkelijke
kredietvoorwaarden en beschermings
maatregelen zijn een gegeven feit voor
onze exporteurs, waar zij niets aan
kunnen veranderen.
De invoer is inderdaad door bepaalde
maatregelen in te perken. In de eerste
plaats door de koopkracht niet groter
te maken dan overeen komt met de
stijging van de produktiviteit. Dat wil
zeggen dat loonsverhogingen gekoppeld
zouden moeten worden aan produktivi-
teitsverhogingen. Er kan ook koop
kracht weggezogen worden door hogere
belastingen. Voorts is er de bestedings
beperking voor de overheid, waardoor
zij bepaalde uitgaven vertraagt en tot
een later tijdstip uitstelt en een perso-
neelstop invoert. En als laatste noemen
wij de monetaire maatregelen waarbij
wij dan vooral denken aan het aan ban
den leggen van de kredietverlening
door de banken.
Bestedingsbeperking door de overheid
en kredietbeperking zijn ingevoerd. Zij
hebben echter onvoldoende zoden aan
de dijk gezet. Zij hebben bovendien in
enkele randgevallen de werkloosheid
vergroot. Er zal dus meer gedaan moe
ten worden.
De econoom kan echter niet aange
ven welke weg er ingeslagen moet wor
den. Hij kan wel zeggen welke moge
lijkheden er zijn en wat er naar alle
waarschijnlijkheid zal gebeuren als een
bepaalde weg wordt ingeslagen. Hij
kan dus voorlichten. Het is de taak van
de politicus om een beslissing te ne
men. Dat een aantal politici ook eco
noom is, kan die beslissing alleen maar
een steviger basis geven.
0 In verband met het huwelijk van
prinses Margriet en mr. Pieter van
Vollenhoven, zullen de gebruikelijke
nieuwjaarsrecepties van de grootmees
teres van Hare Majesteit de Koningin
ditmaal niet worden gehouden, zo deelt
de Rijksvoorlichtingsdienst mee.
0 De Vereniging van Kamers van
Koophandel en Fabrieken heeft in
adressen aan de minister van Verkeer
en Waterstaat en aan de directeur Ge
neraal van de PTT verzocht de tegen 1
januari en 1 februari aangekondigde ta
riefsverhogingen van de PTT op te
schorten, ter nadere beoordeling van
de daaraan voor het bedrijfsleven ver
bonden consequenties.
0 Er moet meer eenheid komen in 't
schrijfonderwijs op de lagere scho
len. Het grote aantal schrljfmethpdes
kan kinderen, die gaan verhuizen, in
moeilijkheden brengen en het resultaat
is dan vaak een slecht handschrift. Dit
is de mening van de algemene verga
dering van de Algemene Bond van On
derwijzend Personeel, die drie dagen ln
Rotterdam bijeen is geweest.
0 Twee werknemers van de Organisch
Chemische Industrie O.C.I. van
Noury en Van der Lande N.V te De
venter hebben een der grootste ideeën
busbeloningen ontvangen, die ooit in
Nederland zijn uitgereikt. De heren Th.
H. J. Huisman en zijn assistent, de
heer H. S. Mölder, hebben samen een
bedrag van 7500 gulden geïncasseerd
voor een waardevolle suggestie,
(ft Gistermiddag is in Almelo 'n deel
van een houten school voor christe
lijk onderwijs door brand geheel ver
nield. De brand kenmerkte zich door
grote felheid. Tientallen meters hoge
vlammen sloegen uit het kurkdroge ge
bouw. Een defecte gaskachel was
waarschijnlijk de oorzaak- De schade
loopt in de tienduizenden guldens.
0 De Amersfoortse politie zoekt naar
een ongeveer 45 jaar oude man, die
in het vormingscentrum van de Katho
lieke Actie te Amersfoort een aantal
geestelijken voor ruim 1000 guldqn
heeft opgelicht. De man gaf zich uit
voor lekentheoloog uit München en zei
door het aartsbisdom Utrecht naar het
centrum te zijn verwezen. Hij heeft er
veertien dagen gelogeerd en de geeste
lijken een dusdanig verhaal weten op
te hangen, dat hij flink wat geld los
kreeg.
Donderdag is in Utrecht de Katho
lieke Unie van Verpleegkundigen en
Verzorgenden opgericht. De nieuwe unie
wordt gevormd door de voormalige R.-K
bond van ziekenverplegenden „Salus In-
firmorum", de St.-Canisiusbond en de
Nederlandse Katholieke Bond van
Kraamverzorgstres De nieuwe organisa
tie, waarin zowel leken als religieuzen
zijn ondergebracht, telt meer dan 13.000
leden.
0 Donderdagmiddag reed de 52-jarige
S. O. uit Den Helder, die als machi
nist dienst zou gaan doen op de veerboot
naar Texel, met zijn bromfiets de boot
op via het autodek, in de mening ver
kerend, dat alle auto's van het schip
waren gereden. Uit een der zijgangen
kwam echter nog een personenauto.
Een aanrijding op het rijdek van het
schip ontstond. O. kwam te vallen en
brak zijn linkeron* erbeen.
0 De 335 t. metende Nederlandse kust
vaarder „Fluvius" is gisteren tien
mijl ten westen van Stavanger gezon
ken. De zes koppen tellende bemanning
is door een Noorse reddingboot in Sta
vanger aan wal gebracht. De „Fluvius"
was op weg van Engeland naar Noorwe
gen, toen hij in moeilijkheden kwam. Er
heerste toen een krachtige wind en het
sneeuwde.
0 Onbekend gebleven dieven hebbes t
douanezegel verbroken van een la
ding op een in de Broekstraat te Venlo
geparkeerde aanhangwagen van een
Venlo's expeditiebedrijf. De dieven heb
ben hier een Siemens doktersapparatuur
ter waarde van 1075 gulden en o.m. ook
173 gasaanstekers ter waarde van 1125
gulden, alsmede enkele andere goederen
ontvreemd. De recherche te Venlo stelt
een onderzoek in.
Woensdagmiddag ontdekte een be
zoeker aan de R.-K. begraafplaats
van de parochie van de HH. Marceli-
nus en Petrus te Geleen, dat een groot
aantal houten grafkruisen was omge
duwd en dat een aantal andere grafzer
ken met opschriften waren besmeurd.
0 De heer A. van de Sande te Oister-
wijk, voorzitter van de Boerenpartij
fractie in de Provinciale Staten van
Noord-Brabant en tevens voorzitter van
de gewestelijke afdeling van deze partij,
heeft voor de Boerenpartij bedankt.
De vele regen en de vette Zeeuwse
klei zijn er oorzaak van geworden,
dat Walcheren misschien langer op aard
gas moet wachten dan was voorzien- De
ploeg die de leidingen in de aarde graaft
komt niet door de klei, ofwel brengt
teveel schade aan cultuurgrond toe.
Moeilijkheden van deze aard zijn nieuw
in de geschiedenis van de aanleg van
aardgasbuizen. Men beraadt zich nog
over de te nemen maatregelen. Het
werk zal in het vroege voorjaar hervat
worden, misschien met versterkte ploe
gen.
ADVERTENTIE
deze week:
Hoe vrij is het leven in Nederland?
Zijn provo's te lui om te werken?
Wensen de kiezers directe invloed op belangrijke
beslissingen?
