Polen lonkt naar de dollars uit Westen Podgorny onofficieel naar Vaticaan Jack Ruby overleden in ziekenhuis i SRAIFFEISENBANK Rode Garde door het dolle heen Portugal willigt alle Chinese eisen in Invasiegroep wilde landen op Haïti en vervolgens op Cuba Bende „exporteerde" Marokkaanse arbeiders Prijz< en zeer met premie zijn aanlokkelijk VAN #NZE LEESTAFEL Vakantie achter het IJzeren Gordijn (I) •- spaarbank en alle bankzaken Ontoelaatbaar Onveilige vaarroute PRIJZEN Duitse Starfighter vliegt weer Satelliet ontdekt van Saturnus Tankauto botste op huizen V/OENSDAG 4 JANUARI 1967 WARSCHAU Polen heeft zich als nieuwe gegadigde aangediend op de internationale toeristenmarkt. Daarmee schaart dit van oudsher door al lerlei cultuurinvloeden vrij nauw met het Westen verbonden communistische land zich na Joego-Slavië in de rij van oostelijke staten die hun grenzen gast vrij openzetten. De Polen willen wat kruimels gaan meepikken van de beduidende toeris- tenkoek die elk jaar is te verdelen. De Verenigde Naties hebben 1967 tot toe ristisch jaar geproclameerd en de Polen vonden dat een geschikte gelegen heid om naar de gunsten van de Westelijke vakantiegangers te gaan lonken. Versteviging van de oude banden met het Westen wordt op prijs gesteld, nu de bijna klassiek geworden tegenstellingen tussen Oost en West door de opkomst van communistisch-China minder scherp zijn geworden. Maar opportunistisch als de „Polen-nieuwe-stijl" zijn, gaat het bovenal om de dollars die de toeristen brengen, want zonder dollars blijft de grensdeur in Polen (voorlopig) nog dicht. Dollars hebben de Polen broodnodig om de opbouw van hun staat te vol tooien. Er moet een grote achterstand worden ingehaald, want de herbouw van de door de nazi's verwoste steden en industrieën vergde zo'n lange tijd en zoveel energie, dat pas nu aan andere belangrijke zaken kan worden gedacht. Aan de opbouw van een toeristenindu strie bijvoorbeeld, want met 1.3 mil joen buitenlandse bezoekers (meest Oostduitsers en Russen) mag het toe risme in Polen thans nog geen naam hebben. De accommodatie was er trou wens ook niet op berekend. Hotels en campings zijn pas de laatste jaren in aantal uitgebreid en aan toeristische service begint men nu ook het een en ander te doen. Aarzelend en bescheiden wagen de Polen zich dan ook op de nieuwe weg, voorlopig zonder veel ophef te maken, want de functionarissen van Orbis, die de toeristische touwtjes in handen heb ben, beseffen dat zij nog veel moeten leren en dat er nog heel wat moet ge beuren om een toeristenstroom te kun nen verwerken. De Polen willen met de presentatie van hun land van 10.000 meren in het noorden, bergen in het zuiden, uitge strekte natuurreservaten, veel visrijke rivieren, prachtige oude steden en rijk met bossen gestoffeerde laagland (een kwart van Polen is bos) een appèl rich ten tot de moderne wereldontdekkers, die voortdurend op zoek zijn naar nieu we gebieden. Volgend jaar willen ze twee miljoen toeristen trekken. De Ne derlandse Spoorwegen gaan daarbij een handje helpen, want met ingang van de nieuwe dienstregeling in mei 1967 gaat wekelijks vanuit Hoek van Hol land een autoslaaptrein rijden naar Po- lens vijfde stad Poznan, de eerste „door" het ijzeren gordijn. De automobilisten-vakantiegangers, die van deze trein gebruik maken, be hoeven geen vrees te hebben voor druk ke wegen in Polen, want de auto is daar nog een luxe. Op 31 miljoen inwoners telt Polen thans 300.000 auto's (ons land bijna anderhalf miljoen) en motoren en bromfietsen zijn zeldzaam in het straatbeeld. De hotelaccomodatie is aanzienlijk verbeterd door de bouw van een reeks moderne, goed geoutilleerde hotels. De meeste hotels zijn van Orbis (het Poolse Intourist), maar er zijn ook particuliere bij. Er is een plan voor de bouw van nog 15 grote hotels en langs de grote wegen zullen binnenkort de eerste motels verrijzen. Polen telt thans voorts 170 campings, waarvan 30 het predikaat „eerste klas" verkregen. Ze zijn te vergelijken met de gemiddelde kampeerplaatsen in Italië, d.w.z. een beperkt comfort. Ook aan de studenten is gedacht. Ze kunnen reeds voor 2.50 dollar terecht in volledig verzorgde studentenhotels. Wat de prijzen betreft is Polen voor de Westerse toeristen in ieder geval aantrekkelijk. Voor de Polen met hun gemiddelde maandinkomen van 2000 h 2500 zloty's (f 280,- a f 350,-), zijn luxe gebruiksgoederen vooralsnog een uto pie. Ze moeten voor een televisietoe stel een half jaar werken, voor een slaap- en eetkamer-ameublement even eens en een koelkast kost drie maan den werken. De toeristen kunnen met hun dollars evenwel heel wat meer doen. De offi ciële koers bedraagt 24 zloty's per dol lar. Bij elke 30 zloty's wordt een Or- bis-premlecoupon van 20 zloty's ver strekt, zodat een zloty uiteindelijk tien Nederlandse centen kost. Een tweeper soonskamer in een eerste klas hotel kost 150 tot 250 zloty's en een behoor lijke maaltijd Is verkrijgbaar voor 45 zloty's. Op basis van de „vrije koers", is het verblijf in Polen nog aantrekkelij ker, want zoals in vele andere wereld steden heeft Warschau ook een levendi ge zwarte-geldrparkt. Voor een dollar wordt 80 tot 100 zloty's geboden, op straat en in de Orbis-hotels. De Poolse autoriteiten wekken de indruk dat ze niet zo zwaar tillen aan deze zwarte markt. De Polen, die de zelfspot tot een sport hebben gemaakt en vooral de draak steken met de bureaucratie, la chen dan ook geniepig om de z.g.n. strafbepalingen. „Als die zwarte markt er niet was, zou geen Pool meer naar het buiten land kunnen reizen", zeggen ze en dan hebben ze nog een beetje gelijk ook. Polen is uiterst spaarzaam met uitreis visa, zloty's mogen niet worden geëxpor teerd en dollars krijgen de Poolse toe risten vrijwel niet mee, zodat ze voor een zakcentje ook op de zwarte markt zijn aangewezen. Ze betalen voor een dollar dan 140 150 zloty's. De autoriteiten proberen met allerlei premies op dollar- en benzineaankopen de zwart-geldhandelaars de wind een beetje uit de zeilen te nemen, maar vooralsnog zijn de verschillen tussen de officiële en zwarte koersen te groot. „Wie van pokeren houdt, stimuleert via de zwarte markt inderdaad het toeris me", wordt dan ook ronduit toegege ven. „In onze democratie is dat alle maal mogelijk", liet een zwart-geld- handelaar blijken. ADVERTENTIE IN HOLIAND STAAT EEN HUIS MOSKOU. De Russische regering heeft dinsdagavond bekend gemaakt, dat president Nikolai Podgorny van 24 tot 31 januari een staatsiebezoek aan Italië zal brengen. In de korte bekendmaking werd niets gezegd over een ontvangst van Podgor ny door Paus Paulus VI. Vaticaanse zegslieden hebben eerder verklaard, dat de Paus op 29 januari voor het eerst een staatshoofd van de Sovjet-Unie zal ontvangen. De weglating zou alleen kunnen be tekenen dat het Kremlin op dit tijdstip niet officieel melding wil maken van de Pauselijke audiëntie.' Het zal zeker een netelige kwestie zijn in het atheïs tische land, waar aanvallen op het Va- ticaan een traditie zijn geworden. De houding van het Kremlin is soepe ler geworden sinds Paus Joannes XXIII een minder strijdlustig standpunt heeft. nooit verlaten. Op verzoek van zijn zus ter, Eva Grant, ging hij in 1947 naar Dallas. Ze openden samen twee nacht clubs. Ruby besteedde het grootste ge deelte van zijn tijd aan een daarvan, de Carousel, een stripteasezaak. Kort na de moord op Kennedy werd de zaak gesloten. Hij heeft in 1948 zijn naam officieel laten wijzigen van Jake Rubenstein in Jack Leon Ruby. Hij is nooit getrouwd. De verklaring van Ruby, dat de moord op Oswald geen onderdeel was van een komplot, is tijdens diens bezoek aan het Parklandziekenhuis op een geluidsband opgenomen. Het ge luidsopnametoestel was verborgen in een koffertje om te voorkomen dat de politiemannen die de patiënt Ruby be waakten, het zouden ontdekken. Het bureau van de procureur van Dallas heeft volgens een nader bericht bekend gemaakt, dat een niet aan het Parklandziekenhuis verbonden arts bij de lijkschouwing van Ruby tegenwoor dig zal zijn teneinde de geruchten de kop in te drukken omtrent de aard van de ziekte van Oswalds moordenaar. DALLAS. Jack Ruby, de man die de moordenaar van president Kennedy, Lee Oswald, neerschoot, is dinsdag in het Parklandziekenhuis in Dallas aan kanker overleden. Hij was 55 jaar. In hetzelfde ziekenhuis stierven president Kennedy en diens moordenaar Oswald. Twee dagen na de moord op Kenne- de, 22 november 1963, stormde Ruby op Oswald toe terwijl deze uit het po litiebureau van Dallas voor verhoor werd overgebracht en schoot hem neer. Miljoenen Amerikanen waren daarvan voor hun televisiescherm getuige. Hij werd hiervoor tot de elektrische stoel veroordeeld. Ruby is op 25 maart 1911 als Jack Rubenstein geboren in de wijk van Chi cago. Hij was de zesde van negen kin deren van de uit Polen geïmmigreer de timmerman Joseph Rubenstein en zijn vrouw Fannie. Hij groeide op in een atmosfeer van straatgevechten te gen de Italiaanse immigrantenkinde ren uit de omgeving. In 1923 gingen zijn oudèrs uiteen. Jack Ruby kwam toen in een pleegge zin. Op 16-jarige leeftijd ging hij zon der einddiploma van de middelbare school. Hij had daarna een serie baan tjes. In 1939 werd hij opgeroepen in mili taire dienst. Hij kreeg een opleiding als vliegtuigmonteur. Hij bleef dit tot 1946. HU heeft in z'n diensttijd 't land ingenomen tegen het communisme. Paus Paulus VI is in Moskou gepre zen om zijn pogingen om vrede tot stand te brengen in Viëtnam.' Minister van Buitenlandse Zaken An drei A. Gromyko is op 27 april vorig jaar door de Paus ontvangen na een gunstige reactie uit het Kremlin op de oproep tot vrede die Paus Paulus tot de Verenigde Naties heeft gericht. Het staatsiebezoek van Podgorny aan Italië zal afgelegd worden van 24-26 januari, als tegenbezoek voor dat wat de Italiaanse president Giovanni Gron- chi in februari 1960 aan Moskou bracht. De Sovjet-president zal in het Quiri naal verblijven, als gast van de Ita liaanse president Giuseppe Saragat. Verwacht wordt, dat Podgorny een privé-reis door Italië zal maken na be ëindiging van zijn officiële bezoek en dan naar Rome zal terugkeren voor de audiëntie met de Paus. Warschau in zijn modernste vorm. Flats met reclame voor telmachines uit Oost-Duitsland. BONN De Duitse luchtmacht heeft de F104.g Starfighters, die een maand op de grond zijn gebleven, toestemming gegeven weer op te stijgen. De lucht macht, heeft ongeveer 700 van deze in Amerika ontworpen toestellen in ge bruik. Vrijwel alle vluchten van Starfigh ters werden gestaakt na een noodlottig ongeluk eind november. Op 6 decem ber werd het vliegen met het ongeluk kige toestel officieel verboden. Sindsdien zijn verbeteringen aange bracht aan de schietstoel. Met behulp van raketaandrijving kan de piloot er ook op geringe hoogte gebruik van ma ken, wat de stabiliteit echter vermin derde. Nu zijn stabilisatiegewichten aangebracht. In 1966 gebeurden 23 ernstige onge lukken met de Starfighter, waarvan 12 met dodelijke afloop. Sinds het toestel in 1961 in gebruik werd genomen zijn 65 toestellen verloren gegaan en 39 pi loten omgekomen. Deze ongelukken de den zoveel stof opwaaien dat hoge mili tairen aftraden en waren zelfs een van de aanleidingen van kanselier Er- hard's verdwijnen. HONGKONG De rode gardisten in ding van het Chinese leger. Hij heeft de Chinese stad Kanton zijn weer door het dolle heen, zo hebben reizigers uit die stad in Hongkong gezegd. Volgens deze mededelingen worden door de le den van de Rode Garde mensen gear resteerd en wordt ook veel schade aan gericht. De Chinese minister van Landsverde diging Lin-Piao heeft opgeroepen tot een drastische reorganisatie in de lei- MACAO De Portugese regering van Macao heeft alle eisen van com munistisch China nederig ingewilligd en een verbod uitgevaardigd op het hijsen van nationalistische vlaggen en agitatie tegen communistisch China. Hoewel het verbod vooral gericht is tegen de nationalistische Chinezen, die volgens Peking, Macao gebruiken als basis voor agitatie en sabotage tegen China, zullen ook vlaggen, symbolen A Leden van een gecombineerde Cu- baanse-Haïtiaanse bannelingen-strijd macht, gefotografeerd in een politie auto na hun aanhouding. Zij waren zwaar bewapend en hadden het plan vanaf een eiland, waarvan de naam niet bekend gemaakt is, een invasie in Haïti te doen. KEY WEST De Amerikaanse po litie heeft maandagavond op een strand in de buurt van Key West in Florida honderd Cubaanse ballingen gearres teerd, die op het punt stonden zich ln te schepen voor een tocht naar Haïti, waar ze naar hun zeggen het bewind van president Duvalier omver wilden werpen om een zekere pater Jean- Baptiste Georges 'n Haïtiaanse oud minister van Onderwijs aan de macht te brengen en vervolgens een Cubaans bevrijdingsleger te vormen voor een Inval op Cuba de volgende maand. De ballingen boden bij hun aan houding geen verzet. Het grootste deel van hen is naar een gevangenis in Mia mi overgebracht, de overigen zijn in Key West opgesloten. Een van de leiders van de invasie groep is de Cubaanse oud-senator Rolan do Masferrer, die na zijn arrestatie meedeelde dat een vijftigtal ballingen al per schip uit Florida was vertrokken. „Ze bevinden zich nu zeker in de internationale wateren. Er kan niets meer tegen hen worden ondernomen", zo zei hij. Zijn groep beschikte naar zijn zeggen over een omvangrijk wapen arsenaal ruim 150 geweren, 50 karabij nen, 10 machinepistolen, 25 machine geweren en 9 mortieren. Afgelopen zondag had de politie in de omgeving van Key West al een vracht wagen met bijna 500 kilo dynamiet aan gehouden en de twee inzittenden, ver moedelijk leden van de invasiegroep, gearresteerd. Een van de commandanten van de groep, Aton Constanzo Palau, heeft ver klaard dat hij in het donker heeft kun nen ontkomen bij de razzia. Hij is daar op liftend naar Miami gegaan. Hij heeft verklaard dat er bij de actie 75 Cubaanse ballingen, 30 Haïtianen eveneens ballingen en 28 Amerika nen betrokken waren. Twintig ballingen zouden Haïti reeds zijn binnengedron gen. Ze hadden deze week het vliegveld te Cap Haïtien moeten bezetten. Daarna zou een „luchtmacht" van vijf toestellen het vliegveld gebruiken als basis voor bomaanvallen op het gar nizoen naast het presidentspaleis te Port au Prince, verklaarde Constanzo. De rest van het kleine leger zou in Port au Prince landen, zich aansluiten bij de rebellen die reeds in het land zijn en de dictator Francois Duvalier „Papa Doe") vervangen door pater Jean Bap- tiste Georges. De invasiemacht hoopte binnen der tig dagen een zo sterk leger te hebben kunnen opbouwen dat men de zeestraat kon oversteken naar Cuba om daar Fi del Castro ten val te brengen, verklaar de Constanzo. Masferrer verklaarde reeds jarenlang de invasie te hebben voorbereid en een aanzienlijke som gelds aan de opleiding van mensen en de aankoop van wapens te hebben besteed, maar dat de Ver enigde Staten de Cubaanse leider Fidel Castro de hand boven het hoofd hield. Een ander lid van de „invasiegroep" verklaarde: „Wij willen tegen het com munisme strijden, maar niet in Viët nam, alleen in Cuba". De groep is voor ondervraging door Amerikaanse douaneautoriteiten naar Key West en Miami overgebracht. en activiteiten van alle landen die com munistisch China als „vijanden" be schouwd, verboden worden. Het verbod zou dus ook van toepas sing zijn op de Verenigde Staten, die echter geen consulaat of andere diplo matieke vertegenwoordiging in Macao hebben, zodat de kwestie niet aan de orde komt. Begin december vielen bij pro-com munistische relletjes acht doden en meer dan 100 gewonden. In de actie die de communisten sindsdien tegen de Portugese autoriteiten voeren betekent dit weer een kleine overwinning, hoe wel het de vraag is of nu de rust in de 10 vierkante kilometer grote Portu gese kolonie aan de kust van de Zuid- chinese zee zal terugkeren. Het verbod op nationalistische ac tiviteiten en vlaggen is op alle straat hoeken aangeplakt en zal door de pers bekend worden gemaakt. Maar de kans bestaat, dat de nationalistische organi saties zich er niet aan zullen storen. Misschien zullen zij geen genoegen ne men met het decreet, dat getekend is door de gemeenteraad van Macao en eisen dat hetzij de Portugese gouver neur José de Carvalho, hetzij de Por tugese regering in Lissabon, het de creet ondertekent. CAMBRIDGE (Massachusetts) Bij het Smithsonian astrofisisch observato rium is de ontdekking gemeld van een nieuwe satelliet van de planeet Satur- nus, zo heeft een woordvoerder van het observatorium meegedeeld. De nieuwe satelliet, de tiende en de satelliet die het dichtst bij Saturnus komt, is op 15 december ontdekt door dr. Audouin Dollfus van het observa torium van Parijs. Het Smithsonian observatorium is een centrum voor gegevens over ontdekkin gen op sterrenkundig gebied. Het is de eerste satelliet van Satur nus die sinds 1898 is ontdekt en de eer ste natuurlijke satelliet van een planeet die sinds 1951 is gevonden. De satelliet is tussen de 160 en 320 kilometer in diameter, aldus de zegs man, en niet zichtbaar met het blote oog. Hij zei dat Saturnus zelf de rest van deze maand bij zonsondergang met het blote oog te zien is in het zuidwesten. de commandanten met een hoog aantal dienstjaren gewaarschuwd, dat hun re volutionaire integriteit niet mag ver slappen. De links-revolutionaire vleugel van de partij, waarvan Lin en partijvoorzit ter Mao Tse-Toeng de leiding hebben, heeft tegelijkertijd toegegeven dat de vijanden van deze vleugel nog actief zijn. Er is beloofd dat in 1967 al het mogelijke zal worden gedaan om deze vijanden „weer in het gareel" te bren gen. Deze klanken van twijfel en verande ringen zijn vervat in hoofdartikelen ter gelegenheid van de jaarwisseling in het dagblad van het „bevrijdingsleger", het Volksdagblad van Peking en het theore tische partijorgaan Rode Vlag. De hoofdartikel in de twee laatste bladen waren gelijkluidend. Hoewel in de artikelen een toon vol vertrouwen wordt aangeslagen wekken ze de indruk dat de strijd tegen de „rechtse reactionairen" onder leiding van president Lioe Sjao-sji nog in vol le gang is. Het feit dat Lioe en par tijsecretaris Ten Hsao-peng niet met name worden genoemd, kan een aan wijzing zijn dat de anti-Mao-groep zich nog altijd kan verheugen in de steun van plaatselijke en provinciale partij comités. Mogelijk heeft de groep ook nog een sterke positie in het centrale comité zelf. Een correspondent van het Joegosla vische persbüreau Tanjoeg betwijfelde of de berichten van de Rode Garde, dat de Chinese vakcentrale alle werk zaamheden heeft gestaakt, wel juist zijn. De correspondent in Peking schreef: „Het bericht klinkt onwaarschijnlijk omdat het niet gemakkelijk is een or ganisatie van meer dan 20 miljoen le den op te heffen". - De Chinese vakcentrale heeft de „cul turele revolutie" tot dusverre nog geen enkele openbare steun gegeven. Mis schien wil de Rode Garde met zijn aanplakbiljetten bewerkstelligen, dat ook de arbeiders nauwer bij de revolu tie betrokken worden. Volgens Tanjoeng zal de indeling van Chinese arbeiders van het hoogste tot het laagste niveau grondig worden ge wijzigd. Het feit dat het vakbondsblad „King Ren Ribao" niet meer verschijnt, is een gevolg van de crisis in de ver houding tussen vakbondsleiders en revo lutie. President Lioe Sjao - Tsji en algemeen partijsecretaris Ting Hsao - Ping hebben bekend politieke fouten te hebben ge maakt en beloofd zich in de toekomst betere leerlingen van voorzitter Mao Tse-Toeng te zullen betonen. Dit meldt de correspondent van het Tsjechische persbureau CTK uit Peking. Het Japanse dagblad Asahi, dat een oplaag van vele miljoenen exemplaren heeft, meldde in een artikel uit Peking dat een nieuwe revolutionaire groep ar beiders de macht in handen heeft geno men over de Chinese federatie van vak verenigingen. O 0 In hotel „De Palmboom" te Reusel heeft de Rijkspolitie van Bladel de enige nog voortvluchtige dader aange houden van de roofoverval in Turnhout waarbij 22 december een tas met 219.000 Belgische franks (bijna 17.000 gulden) werd gestolen. RABAT De Marokkaanse politie heeft 'n clandenstiene emigratieorgani satie met vertakkingen in Nederland, België en Duitsland opgespoord, zo is in Rabat vernomen. De zaak kwam enige weken geleden aan het rollen, door de vermissing van 327 paspoorten die bestemd waren voor Marokkaanse arbeiders, die in ver schillende landen in Europa zouden gaan werken. Een onderzoek, gelast door het ministerie van Arbeid, wees uit dat de reisdocumenten door cor rupte ambtenaren voor de clandestie ne emigratieorganisatie waren ont vreemd. Deze organisatie leverde voor een bedrag van 2160 gulden een pas poort, een reis naar een Europees land en een betrekking aldaar aan be langstellenden. Het hoofdkwartier van de organisatie zou in Nador in Noord- Marokko zijn gevestigd. Interpol stelt een onderzoek in naai de vertakkingen van de organisatie buiten Marokko. Er zijn al acht arrestaties verricht. Het hoofd van de organisatie is voort vluchtig. De bende zou in nauw con tact hebben gestaan met ondernemin gen in de landen waarheen de illegale arbeidskrachten werden „uitgevoerd". Deze bedrijven zouden op deze wijze goedkoop personeel hebben gekregen. De betrokken arbeiders zouden zich hebben moeten verplichten aan degene die voor de vereiste papieren had ge zorgd, gedurende een of twee jaar een zeker percentage van hun loon af te dragen. In Marokko wordt aangeno men, dat verscheidene honderden Ma rokkaanse arbeiders door toedoen van de bende zijn „geëxporteerd". TAe breuk tussen de Nederlandse huisartsen en de ziekenfondsen is er. Aan de zorgvuldig opgebouwde ge zondheidszorg, waarbij huisartsen en ziekenfondsen in onderlinge, samenwer king een actieve rol speelden ten bate van het overgrote deel van ons volk is grote schade toegebracht. Maanden lange onderhandelingen hebben dit niet kunnen voorkomen, zo constateert „Trouw" (A.R.). „Ook het laatste voorstel van mi nister Veldkamp, dat in aanzienlij ke mate, over enkele jaren ge spreid, aan de eisen van de artsen tegemoet kwam, is verworpen. De meerderheid der leden van de huis artsenvereniging had zich blijkbaar zo vastgebeten in het gelijk van eigen standpunt, dat zij een andere oplossing zonder meer afwees. Dat er nu door de ziekenfondspa tiënten in geval van ziekte, omdat zij het hoge honorarium zelf zullen moeten betalen, geen beroep meer op de artsen zal worden gedaan, zal in het algemeen wel meevallen. Men mag aannemen, dat de ver houding arts-patiënt ondanks het conflict zo blijft, dat het begrip pa tiënt-arts en omgekeerd daaronder niet zal lijden. Bovendien is het ondenkbaar dat de Nederlandse huisartsen om wil le van een geldkwestie hun patiën ten aan hun lot zouden overlaten. Dat verdraagt zich niet met hun roepingsbesef. Veel begrippen zijn in onze tijd aan devaluatie onder hevig, maar dit begrip staat in de Nederlandse artsenstand nog recht overeind. Welke kant het nu uit moet is niet goed te zien. Men kan de breuk als definitief zien en pogen te komen tot een nationale gezond heidszorg, zoals Engeland die al ja ren kent. Maar juist daarvan zijn de meeste artsen in Nederland af kerig. Het zou hen naar hun gevoe len helemaal tot ambtenaren ma ken. Een voorlopig herstel van de breuk onder voor artsen en zieken fondsen aanvaardbare financiële voorwaarden lijkt dan ook volstrek te eis. Een breuk op dit terrein, van hoe korte duur ook, moest niet tot de mogelijkheden kunnen beho ren. Een toekomstige regeling dient deze mogelijkheid uit te slui ten. Ziekenfondsen zowel als artsen zullen in het belang van de hele Nederlandse bevolking een arbitrai re instantie moeten aanvaarden, die in een conflictsituatie de be slissing heeft, waaraan beide zich dienen te onderwerpen. Tïet vaarwater benoorden de Duitse en Nederlandse Waddeneilanden is één der gevaarlijkste ter wereld, om dat dicht langs die eilanden de drukste scheepvaartroute is uitgezet op slechts enkele mijlen langs de verraderlijke gronden als Borkumriff, Wierumergron- den, Bornrif, Terschellingergronden en Haaksgronden, aldus het schippers- w eekblad „Schuttevaer", welk blad een pleidooi voert voor meer boeien langs de Waddenkust en een extra vluchthaven. Immers, op 200 mijl kustlijn is op het ogenblik geen enkele veilige haventoegang, wat hoogstwaar schijnlijk een unicum in West-Europa is. Zulk een haventoegang zou bij voor keur ter hoogte van de Eems moeten liggen. „De Eemsmonding ligt ongeveer halfweegs in dit ongastvrije ge bied en het is bovendien de ruimste van alle zeegaten. Nu is het een doodlopende hoek, waar de zee tot ver buiten de kust kan breken en het binnenlopen moet onder zulke weersomstandigheden derhalve ten sterkste worden ontraden: onder bepaalde omstandigheden bijv. bij een niet te „hoge" wind) zouden schepen overdag beter nog het Westgat in het Friese Gat binnen kunnen lopen. Bij nacht is dit evenwel alleen uitvoerbaar als men plaatselijk goed bekend is. De ver lichting laat namelijk nog te wen sen over. Dat dit vaarwater alleen bevaar baar zou zijn voor zeer kleine schepen (tot 300 ton) zoals enige tijd geleden in alle noordelijke dag bladen en scheepvaartbladen kennelijk door een ondeskundige is beweerd, is pertinent onjuist. De grootste coasters kunnen hier bin nenlopen, het Westgat doet in dit opzicht zeker niet onder voor het Stortemelk, het is zelfs „schoner" en overzichtelijker en bij winden tussen zuidwest en west nog te be varen als dat in het Stortemelk niet meer verantwoord is. We zijn ons er van bewust dat het niet een eenvoudige zaak is een bijliggershaven of ankerrede te cre- eren waar schepen ook onder slech te weersomstandigheden binnen kunnen lopen. De enige mogelijk heid is wellicht het aanleggen van een golfbreker aan de westzijde van een der zeegaten, loodrecht op de kust. Het straks bij IJmuiden overbodig geworden materiaal zou daarvoor kunnen worden ingezet, maar het is vanzelfsprekend niet aan ons te be oordelen of dat kan worden gereali seerd. Wij constateren enkel een feit en dat houdt onder meer in dat Duitse en Nederlandse autori teiten ten onrechte beweren, dat men in dit gebied gunstig gelegen havens heeft en dat nieuwe havens bij Cuxhaven en Delfzijl (Eeinsha- ven) ongekende perspectieven bie den. Zolang het geen betere aan loopmogelijkheden heeft, geloven we daarom ook niet dat de autori teiten bevreesd hoeven te zijn voor opstopping. Reders behoeven slechts op de zee kaarten het gebied tussen Bornrif en Borkumriff, met een opper vlakte van 600 vierkante mijl te bestuderen en de ca. 70 scheeps wrakken te tellen (waarvan er 5 de laatste 2 jaren een graf vonden) om te ontdekken dat de geografi sche ligging toch niet zo onverdeeld gunstig is als men ons wel wil doen geloven". ALBERSHAUSEN (Duitsland) In de Duitse plaats Albershausen is een grote brand ontstaan toen een tankauto tegen twee huizen botste. Een 70-jarige vrouw en een jongetje van acht jaar kwamen b(j de brand om het leven, en drie andere personen moes ten met verwondingen in een ziekenhuis worden opgenomen. Doordat honderden liters benzine in de rioléring langs de weg vloeiden, ont stonden ondergrondse ontploffingen.

Digitale periodieken - Gemeentearchief Veenendaal

De Vallei | 1967 | | pagina 8