Emigrant miljonair in
Brazilië geworden
Belgische prijsstijging
zorgwekkend
DOOD 1MN EEN
Het geruchtmakende werk
van William Manchester
onverkort exclusief in
losse nummers 55 cent
Spaak: E.E.G. kan nog
steeds stranden
Export-fraude E.E.G.
loopt in miljoenen
Djilas: Mao zal winnaar zijn in
de Chinese machtsstrijd
Zaak werd in 20 jaar
wereldconcern
Senkor Stern in aquamarijn
Weer betoging
tegen Soekarno
Soekarno wist
van niets
Veel sneeuw in
Oost-Europa
Oostenrijk wijst
4 Chinezen uit
Indisch historicus
uit Polen gezet
Doodvonnis in
VAN ONZE LEESTAFEL
Saig
Lijfstraf weg van
Britse scholen?
on
Lekenraad en
vredescommissie
Luxemburg schaft
dienstplicht af
Nieuwe bron
Public relations
Belgische minister pessimist
Stockholm jaagt op
moordenaar (s)
V.S.-burgers mogen
naar Cuba
In Rome:
Lapmiddelen
Christelijke politiek
WOENSDAG II JANUARI 1967
(Van een „Financial Times"-correspondent)
SAO PAULO Brazilië is een ideaal land voor pioniers. De stichting van
de nieuwe hoofdstad, Brasilia, diep in het binnenland, was een avontuurlijk
project. Grootscheeps zijn de plannen om de uitgestrekte vlakte langs de rivier
de Amazone te bevolken en tot bloei te brengen. Het land is een voorbeeld
van geslaagde integratie van rassen. Van oudsher staat Brazilië echter al be
kend als een land met rijke bodemschatten.
Evenals elders in Latijns Amerika
waren de Europese kolonisten in
dit geval de Portugezen vóór alles
geïnteresseerd in bodemschatten. Reeds
Reeds in de eerste periode van kolo
nisatie werden de goudmijnen geëx
ploiteerd. De Portugezen noemden
een uitgestrekt gebied, dat bijzonder
rijk was aan ertsen, Minas Gerais,
wat „algemene mijnen" betekent en
dat later een van de grootste staten
van Brazilië is geworden. In 1725
werden diamanten ontdekt in een
streek die nu bekend staat als Dia-
mantina. Daarmee was Brazilië in
staat, het monopolie van Brits Indië
aan te tasten. Anderhalve eeuw lang
is Brazilië het grootste produktiecen-
trum van diamant ter wereld ge
weest. Na de ontdekking van geweldi
ge voorraden diamant in Zuid-Afrika
moest Brazilië evenwel genoegen ne
men met de tweede plaats en mo
menteel heeft het land nog slechts
een aandeel van vijf procent in de
wereldproduktie.
In later jaren is Brazilië vooral
bekend geworden door de winning
van edelstenen. Het gaat daarbij
om de groene toermalijn, de goud
gele topaas, de violette amethist en
vooral om de zeegroene aquama
rijn, die door de oude Egyptenaren,
Grieken en Romeinen werd be
schouwd als een talisman voor zee
vaarders, in de middeleeuwen werd
gewaardeerd als een stimulans
voor het huwelijksleven en, in poe-
dervorm opgelost in water, als een
probaat middel tegen luiheid.
De waarde van aquamarijnen loopt
sterk uiteen. Voor de donkere soor
ten wordt wel 50 70 dollar per ka
raat betaald. Zulke kostbare stukken
komen in hoofdzaak uit de staat Mi-
nas G«rais, die, met de staten Bahia
en Rio Grande do Sul het leeuwedeel
van de Braziliaanse produktie van
edelstenen levert.
Delfstoffen hebben altijd een magi
sche aantrekkingskracht uitgeoefend
op pioniers. De grote pionier in de
wereld van de Braziliaanse edelste
nen is ongetwijfeld Senhor Hans
Stern, die ernaar streeft Brazilië even
bekend te maken door edelstenen als
Frankrijk synoniem is met parfum.
Hans Stern kwam in 1939 in Brazi
lië met zijn ouders, als vluchtelingen
uit het Duitsland van Hitier. Om
werk te vinden schreef hij op een ad
vertentie in de krant, waarin een
kantoorbediende werd gevraagd voor
een slijperij van edelstenen, tevens
een makelaarsfirma. Nog geen twee
jaar later was Senhor Stern bedrijfs
leider. Toen hij de nodige ervaring
had opgedaan, stichtte hij een eigen
firma.
In de afgelopen twintig jaar heeft
Stern een reusachtige onderneming
opgebouwd, die haar activiteiten uit
strekt tot de exploratie en de winning
van edelstenen tot en met verkoop
aan de cliënt.
Hans Stern heeft momenteel zeven
tig procent van de gehele Braziliaan
se markt in edelstenen in handen en
hij is bovendien een der prominentste
juweliers ter wereld geworden. Hij
heeft zaken in een reeks grote steden
in Latijns Amerika, voorts in New
York, Frankfort, Londen en Lissabon.
Een belangrijke factor bij deze
snelle groei is ongetwijfeld een uit
gekiende activiteit op het gebied
van public relations. Mensen die
een bezoek aan Brazilië hebben ge
bracht, kunnen ervan meepraten.
Als er bijvoorbeeld e«n bezoeker
uit San Francisco komt, wordt hem
prompt een lijst getoond van tevre
den cliënten uit zijn woonplaats. Al
le artikelen worden met een jaar
garantie verkocht. Elk jaar stuurt
de firma kerstkaarten naar 100.000
klanten.
In zijn kantoor te Rio de Janeiro
vertelde Senhor Stern, die zich ont
popt als een echte Braziliaan, ons dat
in de komende jaren de nadruk nog
meer zal worden gelegd op de afzet
in het buitenland. In 1965 exporteerde
Stern edelstenen ter waarde van
300.000 dollar, in het afgelopen jaar
werden de 700.000 dollar reeds, over
schreden.
Mensen als Senhor Stern hebben
een grote rol gespeeld bij de opbouw
van het economische leven in Brazi
lië na de oorlog. Zij zijn het levend
bewijs van een verstandig immigra
tiebeleid. Brazilië roept een hartelijk
welkom toe aan alle Europeanen die
er zich willen vestigen en geeft hun
volop kans hun gaven in het nieuwe
vaderland te ontplooien.
-«m
A Rookwolken stijgen op uit een buiten
wijk van Hanoi tijdens een Ameri
kaans bombardement, enige tijd ge
leden. De opname werd gemaakt
vanaf het dak van een huis in het
centrum van de stad.
BRUSSEL De Belgische minister
van Economische Zaken, Van Offelen,
heeft zich in de kamercommissie voor
economische zaken heel wat minder op
timistisch uitgelaten over het prijsver-
loop in België dan eerste-minister Van
Den Boeynants maandagavond in een
nieuwjaarsrede voor radio en televisie.
De minister-president verklaarde, dat
de inflatoire prijsstijging was afge
remd en de uitvoer de concurrentiê aan
kon.
Minister Van Offelen hield de volks
vertegenwoordigers echter voor, dat de
opwaartse druk op de prijzen ernstig
en vrij algemeen blijft. De stijging is
een gevolg van stijgende produktiekos-
ten en daarom zo zorgwekkend, zei hij,
omdat het concurrentievermogen van
de Belgische industrie erdoor wordt be
dreigd- Dit kan de structuurcrisis van
dit ogenblik verergeren, aldus de be
windsman.
Sprekend over de problemen van de
mijnindustrie, bracht hij in herinne
ring, dat de regering zich bezig houdt
met de fusie van vijf Kempische kolen
mijnen. De fusie mag voor de staat
ADVERTENTIE
PRESIDENT
levu
echter geen bijkomende last opleveren,
zo zei hij. De gefuseerde maatschappij
en zullen een groot deel van de tegoe
den die zij op het ogenblik van hun
sluiten bezitten, moeten investeren in
nieuwe industrieën.
STOCKHOLM. Terwijl de politie
bureaus in heel Zweden de vlag halfstok
hesen, maakte een reusachtige politie
macht jacht op de moordenaar van twee
agenten en een nachtwaker. Gisteren
werden zij door een dievenbende met een
salvo uit een machinegeweer dood
geschoten in het centrum van Handen,
een voorstad van Stockholm.
Overal werden wegafzettingen opge
richt waar automobilisten werden aan
gehouden, en politiehelikopters door
zochten de buitenwijken van de Zweedse
hoofdstad.
De drie slachtoffers, die respectieve
lijk één, twee en drie kinderen hadden,
werden aangetroffen in een autotunnel
onder een winkelcentrum, waar ze naar
de dieven zochten. Ze verwachtten dat
de dieven een deel van de buit van een
in de vorige nacht gepleegde inbraak
zouden komen ophalen.
De twee politie-agenten en de nacht
waker werden maandagmorgen om zes
uur gevonden. Naast het lyk van de
nachtwaker zat de enige overlevende
van het drama de hond van de nacht
waker die zijn baas niet wilde verlaten.
DJAKARTA Een dozijn Indonesi
sche organisaties, waaronder het anti
communistische studentenfront KAMI,
heeft dinsdag opnieuw de straat opge
zocht om te betogen voor verdwijning
van president Soekarno van het politiek
toneel.
Op een bijeenkomst, belegd ter gele
genheid van de eerste verjaardag van
de KAMI, verklaarden sprekers van de
verschillende organisaties dat zij tot el
ke prijs Soekarno tot aftreden wilden
dwingen en hem voor het gerecht wil
den brengen. Enkele sprekers ging dit
niet ver genoeg. Zij eisten dat Soekarno
in het openbaar gehangen zou worden,
omdat hij volgens hen het brein achter
de mislukte communistische staatsgreep
was.
Op de bijeenkomst, die door meer dan
5000 personen werd bijgewoond, waren
plakkaten te zien met als opschrift: „In
januari luidt de doodsklok voor de oude
orde en haar belangrijkste architect,
Soekarno".
SINGAPORE In de schriftelijke
verantwoording die president Soekarno
aan het Volkscongres heeft gezonden
en die nu is gepubliceerd, zegt de pre
sident dat de communistische staats
greep van 1965 voor hem „een verras
sing" geweest is.
Hij acht zich niet verantwoordelijk
voor de morele en economische neer
gang van het land, „wij zouden moe
ten inzien dat het slechter worden van
de economische toestand van een land
en een volk niet van een man alleen
afhangt, maar het gevolg is van vele
factoren en daden van de gehele rege
ring en het volk". De president vraagt
hierbij wie er verantwoordelijk moet
worden gesteld voor de zes moordaan
slagen die op hem zijn gepleegd. „God
zij dank ben ik daaraan ontsnapt. Wan
neer God mij niet had behoed zou ik
gedood zijn. Wanneer dat gebeurd was
zou u dat ook een nationale tragedie
genoemd hebben". „Wanneer u over
recht en rechtvaardigheid spreekt,
vraag ik dat ook ik wettig en recht
vaardig word behandeld".
BRUSSEL Paul-Henri Spaak, de
voormalige Belgische minister van
Buitenlandse Zaken, heeft in Brussel
verklaard niet meer te geloven, dat de
E.E.G. reeds op een punt is gekomen
waar alle terugkeer onmogelijk is.
Naar zijn mening kan de gemeen
schappelijke markt niet blijven bestaan,
als er geen bevredigende politieke in
frastructuur komt.
Spaak verklaarde dit als eregast op
een bijeenkomst van het Belgische „ka
tholieke instituut voor hogere handels
studies". Tot dusver hebben we onze
buitenlandse en militaire politiek binnen
de NAVO bepaald, „doch wat zal er ge
beuren als de NAVO uiteenvalt", zo
zei hij.
Over de toetreding van Groot-Brittan-
nië tot de EEG verklaarde hij, dat de
vijf partners van Frankrijk moeten be
letten dat Engeland wordt behandeld,
alsof het voor zijn fouten in het verle
den moet boeten. Engeland moest een
aanpassingsperiode krijgen, zoals Frank
rijk zelf ook indertijd heeft gehad.
Mijn ongerustheid is nog toegenomen,
aldus Spaak, na de verklaring van de
Franse minister Couve de Murville, dat
het hier in wezen om een politiek
vraagstuk gaat. De vijf moeten echter
zo verstandig zijn alleen een Britse on
derschrijving van het EEG-verdrag te
eisen. Dat zal de Britten de gelegenhe
den bieden te tonen, dat ze betere
Europeanen zijn dan de Fransen, die
PRAAG Sneeuwhopen van vier me
ter hoog en een temperatuur van 19 gr.
onder nul hebben in vele delen van
Tsjecho-Slowakije het weg- en spoor
wegverkeer tot stilstand gebracht, al
dus deelt het officiële persagentschap
CTK mee.
Tengevolge van de strenge vorst zijn
de rails op verschillende plaatsen ge
barsten. Er hebben nog geen ongelukken
plaats gehad.
Het Hongaarse persagentschap MTI
deelt mee, dat de verkeerstoestand in
West-Hongarije slechter wordt. De we
gen zijn onbegaanbaar door enorme
sneeuwhopen.
de regel inzake de meerderheidsbeslui
ten in de Europese ministerraad niet
wensen na te leven. Men zal moeten
voorkomen, dat de Fransen bij onder
handelingen met de Britten formele af
schaffing van de meerderheidsregel ver
langen, zo voegde hij hieraan toe.
WENEN Oostenrijk heeft in alle
stilte vier communistisch-Chinese gede
legeerden bij het „internationaal vre-
desinstituut" uitgewezen in verband
met een controverse over de status
van de Chinezen en hun activiteiten in
Wenen, zo heeft het Oostenrijkse minis
terie van Binnenlandse Zaken meege
deeld.
Een woordvoerder deelde mee, dat
de Chinezen, die zich „leden van de
Pekingse vredesraad" noemden, de vo
rige maand opdracht hebben gekregen
het land te verlaten, omdat zij duide
lijk probeerden de autoriteiten te mis
leiden omtrent 't doel van hun bezoek.
BERLIJN Een jonge Indische his
toricus die uit Polen gezet werd, is in
West-Berlijn aangekomen. Hij zei, dat
de Poolse politie hem al zijn papieren
ontnam en 12 uur vasthield aan de Oost-
duitse grens, alvorens hem vergunning
te verlenen het land te verlaten.
Dr. Peter K. Raina, 31, uit Kasjmir,
zei, dat zich onder de in beslag geno
men papieren een bijna voltoo d menu
script bevindt van het leven van de
Poolse partijleider Wladyslaf Gomoel-
ka, dat hij geschreven had.
Raina kreeg bevel het land te verla
ten toen de Poolse autoriteiten hem be
schuldigden van politieke activiteit aan
de universiteit van Warschau. Een
groep van 50 Poolse studenten deed
hem zondagavond op het station van
Warschau luide uitgeleide. Zij tilden
hem op hun schouders en riepen in
spreekkoor: „Peter kom terug".
ANTWERPEN Belgische, Neder
landse, Franse en Duitse polltie-ambte-
naren, douaniers en regeringsfunctiona
rissen stellen een onderzoek in naar
Iets wat de eerste grote zaak van ex
portfraude in de E.E.G. kan worden, zo
heeft de Belgische politie meegedeeld.
Geschat werd dat Belgische, Neder
landse, Franse en Duitse firma's in to
taal 200 miljoen Belgische francs heb
ben opgestreken uit het E.E-G.-fonds
voor de uitvoer van veevoer.
Gemeld is dat in totaal 150 schepen
uit havens in de E.E.G. zijn vertrokken
met tussen de 15.000 en 75.000 ton vee
voer dat bestemd zou zijn voor export
naar niet-lidstaten. Er werd een export
subsidie voor betaald door het Land
bouwfonds van de E.E.G., maar de bo
ten hebben hun opgegeven bestemming
nooit bereikt.
Volgens de politie zijn de boten aan
gekomen in andere havens binnen de
E.E.G. waar de lading gelost is als zijn
de invoer uit landen buiten de E.E.G.
onder valse douaneverklaringen, waar
mee men invoervergunningen, rechten
of speciale heffingen van dé E.E.G.
ontdook.
In sommige gevallen, aldus de politie,
zijn dezelfde goederen weer geladen en
opnieuw „uitgevoerd", waardoor men
voor de tweede maal exportsubsidie in
casseerde. Een aantal aken voer zelfs
meermalen van de ene E.E.G.-haven
naar de andere en men ontving zodoén-
de verscheidene malen subsidiegelden.
Tenslotte begon dit een schipper vreemd
te vinden, dit varen zonder lossen.
Aan het begin, aldus de politie, voeren
schepen van Antwerpen naar Hamburg,
maar later deden ze ook Rotterdam en
zelfs Hansweert aan. Hansweert ligt
maar twintig kilometer van Antwerpen.
Volgens functionarissen die bij het
onderzoek zijn ingeschakeld, hebben tien
Belgische firma's en een onbekend aan
tal Nederlandse. Franse en Duitse on-
deelgenomen. Het onderzoek is nog niet
afgesloten en er zijn nog geen tenlaste
leggingen ingediend, zo werd meege
deeld.
De namen van de ondernemingen
werden niet opgegeven. Een aantal
mensen is korte tijd voor verhoor in
hechtenis genomen. Juridische deskun
digen menen echter, dat er geen tenlas
teleggingen zullen komen als de gelden
in het Landbouwfonds worden terugge
stort.
De fraude met E.E.G.-restituties bij
uivoer van landbouwprodukten is een
zaak van de nationale controle- en op
sporingsdiensten en niet van de E.E.G.-
commissie. Zo is in bevoegde E.E.G.-
kringen in Brussel verklaard.
Men geloofde hier niet dat de fraude
aan het E.E.G-stelsel van heffingen en
uitvoerrestituties als zodanig kan wor
den geweten. Verscheidene E.E.G.-
landen, te weten Nederland. Frankrijk
en Duitsland, kenden voorheen ook al
overheidsbemoeienis in de landbouwsec
tor en deze landen bezaten dan ook al
voor de E.E.G. uitgebreide nationale
controle-apparaten.
LONDEN In een studie over de la
gere scholen in Engeland is aangedron
gen op de afschaffing van lijfstraffen.
Maar de Engelse onderwijzers zijn
voorstander van het handhaven van de
ze vorm van bestraffing. De regering
had opdracht tot de studie gegeven.
„Ik geloof niet dat men een kind kan
opvoeden door het af te ranselen", al
dus Lady Plowden. hoofd van de stu
diecommissie.
Op Britse scholen mogen onderwij
zers lijfstraffen geven aan jongens en
meisjes. Volgens de commissie wil 80
90 procent van het onderwijzend per
soneel op de lagere scholen dit recht
gehandhaafd zien.
WASHINGTON Het Amerikaans
Hooggerechtshof heeft unaniem beslo
ten, dat een burger die een geldig pas
poort bezit, niet gerechtelijk vervolgd
kan worden omdat hij zonder toestem
ming van de regering naar Cuba is ge
weest.
Terzelfdertijd bevestigde het hof het
recht van de Amerikaanse regering be
paalde landen tot verboden gebied te
verklaren.
Maar het reizen naar die landen zon
der speciale vergunning mag niet leiden
tot gerechtelijke vervolging, aldus rech
ter Abe Fortas van het Hooggerechts
hof.
SAIGON Een 20-jarige Zuidviëtna-
mees, Vo Van Em, is door een bijzon
der gerechtshof in Saigon ter dood ver
oordeeld, wegens moord op de Zuidviët-
namese afgevaardigde Tran Van Van.
De veroordeelde bekende lid te zijn
geweest van een Viët-Cong-cel, maar
ontkende op 7 december de dodelijke
schoten op de afgevaardigde te hebben
gelost. De advocaten die Vo Van Em
ter beschikking zijn gesteld zullen he
den een verzoek om gratie indienen.
VATICAANSTAD Dinsdag heeft het
Vaticaanse blad Osservatore Romano
een Pauselijk besluit gepubliceerd over
de reeds aangekondigde oprichting van
een raad voor het lekenapostolaat en
een Pauselijke studiecommissie „ge
rechtigheid en vrede". Beide instellin
gen zullen, ofschoon apart werkend, een
gezamenlijke leiding hebben met de
aartsbisschop van Quebec, Maurice kar
dinaal Roy, als voorzitter die ook de
leiding heeft gehad van de voorlopige
post-conciliaire commissie voor kwesties
voor lekenapostolaat en het concilie
document over „de kerk in de moderne
wereld" (schema Dertien).
Op een persconferentie werden na
dere bijzonderheden meegedeeld van het
6 januari 1967 gedateerde „motu pro-
prio" over de twee nieuwe instellingen.
De studiecommissie moet met name
„bij het gehele volk Gods" een leven
dig bewustzijn wekken van de huidige
zending met betrekking tot het werk ten
behoeve van de ontwikkelingsgebieden.
De raad voor het lekenapostolaat, die
geheel uit leken als volle leden bestaat,
krijgt de Franse mgr. Achille Glorieux
als secretaris. Een van diens twee
plaatsvervangers is de uit Polen afkom
stige Mieczeslawa De Habicht, thans
van Zwitserse nationaliteit. Secretaris
van de pauselijke studiecommissie
wordt mgr. Joseph Grémillion, leider
van de economische en sociale afdeling
van de Amerikaanse katholieke organi
satie N.C..W.C
In beide nieuwe organen zullen
vrouwen kunnen meewerken.
p|e beruchte spoorwegovergang in
de autosnelweg Amsterdam
Utrecht heeft twee doden gekost. Dit
gebeurde ondanks een hele reeks voor
zorgsmaatregelen, die niet anders dan
lapmiddelen blijken. Een kruisingsvrije
autoweg verdraagt geen obstakels die
het verkeer plotseling volledig kunnen
blokkeren. Tientallen malen heeft de
passage van een lokaal goederentrein
tje al een spoor van vernieling over de
ze snelweg getrokken. Meestal liep het
af met enorme materiële schade en
niet al te ernstig lichamelijk letsel.
Nu zijn er doden gevallen en daar
mee zijn de wegautoriteiten beroofd van
het argument dat alles nogal meevalt
en dat een paar treintjes per dag niet
zó erg zijn, zo constateert „De Volks
krant" (r.k.).
„De noodtoestand, die reeds lang be
stond, is thans voor iedereen duide
lijk. Wat er gedaan moet worden ligt
eveneens voor de hand. De gelijk
vloerse spoorwegovergang, die een
uitdaging is van de verkeersveiligheid
zal moeten verdwijnen. Dit zou aan
zienlijk meer kosten dan het bedrag,
dat rijkswaterstaat in 1950 bij de
constructie van rijksweg 2 weigerde
uit te geven.
Een andere mogelijkheid is, dat het
goederenverkeer over het lijntje naar
Nieuwersluis gestaakt wordt. De eco
nomische noodzaak van dit transport
per rail, zal afgewogen moeten wor
den tegen de veiligheid van het weg
verkeer. Deze lamentabele overweg is
al vele jaren onderwerp van gekib
bel tussen de Nederlandse Spoorwe
gen en Rijkswaterstaat. De twee in
stanties zijn er nooit uitgekomen. In
Haagse verkeerskringen circuleert de
ïitspraak dat er in Nederland éérst
'oden moeten vallen, voordat een
oodzakelijke verbetering wordt aan-
ebracht. Wat de overweg bij Nieu-
/ersluis betreft is het helaas weer
over gekomen. Het behoud van men
enlevens moet onder alle omstandig-
ieden de hoogste prioriteit genieten,
det dit beginsel wordt op de rijksweg
ussen Amsterdam en Utrecht al ja-
enlang de hand gelicht. Dit heeft
geleid tot dood als gevolg van ver
zuim".
Tiet kabinet-Zijlstra. uit louter gere-
1nommeerde christenen samenge
steld, heeft in de afgelopen weken een
politiek voorbereid die christelijk moet
heten, doch weinig of geen aanknopings
punten in de bijbel vindt, aldus „Tijd
en Taak" (chr. soc.).
Blijkbaar is kale, koele hebzucht
een bij uitstek christelijke deugd, want
straks kiezen ook de katholieken en ge
reformeerde arbeiders weer rustig een
christelijke regering. Dat de jonge
christelijke kerken in Afrika en Azië
van dit type Europees christendom
weinig of niets begrijpen, verbaast me
niet. Dat zij aan de bijbel een revolu
tionaire visie op staat en maatschap
pij ontlenen, zou de conservatieve
christelijke politieke partijen tot na
denken moeten brengen.
Doch niets daarvan: de grote ge
dweeë massa stemt, rustig keer op
keer KVP, CHU, ARP, SGP. Ik wil
niet ontkennen dat er onder de leden
en kiezers van die christelijke po
litieke partijen, met name in de ARP
óók voorkomen die er ten aanzien
van bezitskramp en winststreven an
dere overtuigingen op nahouden. Hun
invloed op die partijen is echter ge
ring, want keer op keer winnen de
conservatieven de strijd. En keer op
keer voegen die progressieven zich
zuchtend, soms vloekend, naar de
conservatieven. Ze missen de moed
te breken met die partijen. Steeds
weer hopen ze op een wonder: dat
de conservatieve leiders tot bekering
zullen komen. Ze kunnen lang wach
ten: christelijke politieke partijen
zijn per definitie conservatief anno
1967. Wie dat niet geloven wil, bestu-
dere tien of twintig jaren politieke
beslissingen van christelijke partijen:
het merendeel daarvan is gericht op
behoud van een kapitalistische sa
menlevingsstructuur waarin als hoog
ste goederenbezit en winststreven
gelden.
Het wordt hoog tijd, dat door dit
alles verontruste christenen breken
met hun politieke tehuis, en zich met
hun stem inzetten voor een vooruit
strevende politiek. Een politiek die.
bescheiden en zakelijk, zonder mis
bruik te maken van de naam chris
telijk, probeert maatschappelijk
vorm te geven aan wat wij als de
boodschap van het evangelie
voor onze tijd menen te verstaan".
LUXEMBURG. Luxemburg, dat
1800 dienstplichtigen en 500 vrij
willigers in NAVO-verband heeft,
zal de dienstplicht afschaffen. Dit
heeft premier Werner in het parlement
bekend gemaakt. Luxemburg zal met
de NAVO over de toekomst van zijn
strijdmacht gaan praten. Het denkt
aan een achthonderdtal beroepsmilitai
ren.
BELGRADO Milova Djilas, rfe
voormalige Zuidslavische vice-president
die onlangs vervroegd ontslagen werd
uit gevangenschap, heeft de huidige ge
beurtenissen in communistisch China
vergeleken met de grote zuiveringen in
de Sovjet-Unie onder Stalin in de jaren
dertig. In een vraaggesprek met het
Britse persbureau Reuter gaf hij als
zijn mening te kennen, dat Mao
Tse-Toeng het van zijn tegenstanders zal
winnen.
De 55-jarige Djilas verloor in 1953 als
gevolg van zijn afwijkende ideologische
opvattingen zijn zetel in het politieke
bureau. In de jaren daarna, zat hij her
haaldelijk in de gevangenis. Toen hij
op oudejaarsdag op grond van een am-
nestiebesluit werd vrijgelaten, had hij
ruim de helft uitgezeten van een gevan
genisstraf van acht jaar en acht maan
den. Hij heeft verklaard zijn politieke
activiteiten niet te zullen opgeven, maar
te zullen streven naar vermijding van
conflicten met de huidige machthebbers
in zijn land. Op binnenlands gebied was
hij het op enkele punten niet eens met
de regering, maar op buitenlands ter
rein kon hij de meeste opvattingen van
het kabinet onderschrijven.
Hij zei voorstander te zijn van een
democratisch socialisme, maar gekant
te zijn tegen de „bureaucratische va
riëteit". In dit verband herinnerde hij
er aan, dat zijn meningsverschillen met
de autoriteiten tot een uitbarsting wa
ren gekomen, naar aanleiding van zijn
streven naar meer vrijheid van me
ningsuiting. Hij vond dat de toe
stand in Zuid-Slavië sinds 1961 in die
zin was gewijzigd, dat er nu geen vrees
meer is. „Gewone mensen die ik niet
ken, komen naar me toe om me de
hand te drukken", aldus Djilas.
Djilas zei geen duidelijk beeld van de
toekomst van Zuid-Slavië te hebben. De
hervormingen waren nog niet zover ge
vorderd als volgens hem zou moeten.
De regeringsplannen voor sociale en
economische hervormingen vond hij uit
stekend. Deze plannen werden echter
niet energiek genoeg in praktijk omge
zet, meende hij.
Zijn vrijlating noemde hij een „posi
tief gebaar, in overeenstemming met de
vrijere beweging in het land". Zijns
inziens, moet Zuid-Slavië zich ideolo
gisch niet aansluiten bij de Sovjet-Unie.
Over zijn toekomst verklaarde hij te
hopen dat hij zou kunnen blijven schrij
ven. Daarvoor zou echter het uit 1962
daterende verbod moeten worden opge
heven, dat zijn werken niet mogen wor
den gepubliceerd, voordat na het ver
strijken van de acht jaar van zijn von
nis nog eens vijf jaar zijn verstreken.
Ook is het hem verboden voor die tijd
voor radio of televisie te verschijnen,
dan wel op openbare bijeenkomsten het
woord te voeren.
Djilas zei te hopen, dat behalve dit
deel van het vonnis ook de bepalingen
zullen worden geschrapt, dat zijn boek
„Gg^prekken met Stalin" niet in de
V.S. mag verschijnen en dat hem zijn
oorlogsonderscheidingen zijn ontnomen
