Pacifisme wint ook in
Spanje terrein
Textiel scherp afgeprijsd
in de uitverkoop
Touwtrekken om de velletjes
van de Tsjechische konijnen
V er tr aging
nieuwbouw
Utrechtse
universiteit
Algemene Bank Nederland
renteverhoging
twee nieuwe spaarvormen
Algemene Bank Nederland
Schrijvers tegen geweld
en oorlog
Vleesauto's
terug van
Franse grens
Gasexplosie
verwoest
woning
kondigt een
op al haar spaarvormen aan
en introduceert
Roman en toneelstuk als proef
Roman
„ERNSTIG"
Schietpartij bij kust
van Florida
ZACHT WEER HAD ONGUNSTIGE INVLOED
BENAUWD KLIMAAT
CONCURRENTIE IN DE GELEIDE ECONOMIE
Britse politie moet
gereorganiseerd
Geldgebrek oorzaak
Twee gewonden
Neem uw guldens
mee uit sparen
bij de Algemene
Bank Nederland
Met ingang van maandag 16 januari kunt u kiezen uit
niet minder dan zeven verschillende spaarvormen:
4°/o Spaarboekje Direct beschikbaar ƒ2.000,- per maand;
één maand opzegging voor hogere bedragen
4°/o Spaarrekening Direct beschikbaar ƒ2.000,- per maand:
één maand opzegging voor hogere bedragen
41/2°/o Spaardeposito Drie maanden opzegging
5°/o Spaardeposito Zes maanden opzegging
51/2°/o Spaardeposito Eén jaar opzegging
53/4°/o Spaardeposito Achttien maanden vast
6°/o Spaardeposito Twee jaren vast
Nadere bijzonderheden bij alle kantoren
DONDERDAG 12 JANUARI 1967
(Van een correspondent)
MADRID Tot voor kort werd „oorlogvoeren" van officiële zijde in Span
je beschouwd als een zwaar, doch niettemin noodzakelijk offer dat een volk
nu eenmaal van tijd tot tijd diende te brengen. Afschuw van het krijgsbedrijf
werd dan ook op één lijn gesteld met verraad aan land en volk.
Het zou ondenkbaar zijn geweest, dat in Spanje een pacifistische roman
werd gepubliceerd of een toneelstuk met anti-militaristische strekking werd
opgevoerd.
Er is echter de laatste tijd in Spanje veel veranderd. In deze geruisloze evo
lutie is ook de tegenstelling pacifisme-militarisme niet onberoerd gebleven.
Dit is duidelijk gebleken toen dezer
dagen in het theater Valle Inclan te
Madrid de première werd gegeven
van een drama van de Spaanse to
neelschrijver en regisseur Victor An
ders Catena, ,,De Kroniek van een
Lafaard". Catena heeft met zijn werk
een duidelijk protest tegen oorlogvoe
ren en gewelddadigheid, in welke
vorm ook, laten weerklinken.
Het toneelstuk heeft zo'n opvallend
groot succes gehad, dat dit niet door
de kwaliteit van het stuk alleen kan
worden verklaard. Onmiskenbaar is
daarmee aangetoond, dat het begrip
„heldhaftig" door de jonge Spaanse
generatie geheel anders wordt aange
voeld dan de vaders dit destijds heb
ben gedaan. De jonge Spanjaard zou
beslist niet meer bereid zijn ter wille
van een bepaald politiek stelsel naar
de barricade te hollen, nóch om die
ten val te brengen, nóch om die te
verdedigen. En dat is geen gemak
zucht of angst. Dit wordt wel bewe
zen door al die jonge Spaanse tech
nici, onderwijzers en onderwijzeres
sen die de afgelopen jaren naar de
Afrikaanse ontwikkelingslanden zijn
getrokken om een handje te helpen
bij de materiële en geestelijke op
bouw en er gaarne een persoonlijk
offer voor willen brengen.
Bijzonder onthullend is ook de nieu
we roman van José Maria Gironella,
,,De Vrede heeft ons nodig". Het is
het derde deel van een grote, nationa
le trilogie, die begon met een schets
van de toestand voor de oorlog, „De
Cypressen geloven in God". Zes jaar
DEN HAAG De tientallen Neder
landse vrachtauto's met vlees, die sinds
maandagavond bij de grenspost van Ha-
luin hebben staan wachten op toelating
in Frankrijk, keren terug. Naar het
ANP uit Nederlandse vleeshandelaars-
kringen vernam, hebben de politie-auto-
riteiten aan de grens gisteravond de
chauffeurs gelast binnen een kwartier te
vertrekken, anders zouden de wagens
in beslag genomen en de lading ver
brand worden.
De voorzitter van de Vereniging van
Vleesexporteurs, de heer A. Booy, deel
de mee, dat wagens, die voor maandag
avond zeven uur de Franse douanebe
handeling hadden ondergaan, nog wel
werden toegelaten. Wie later aan de
beurt was, moest terug
De heer Booy vertelde verder, dat de
grenssluiting zondag in de Franse
staatscourant is aangekondigd. Ze zou
ingaan „24 uur na de afkondiging bij
het sluiten der douaneposten", dus
maandagavond. Nu sluiten de Franse
douaneposten formeel om zeven uur
's avonds, maar de praktijk is jaren
lang geweest, dat auto's met bederfe
lijke waren, die na zeven uur bij de
grens aankwamen, nog tot elf uur be
handeld werden en doorgelaten. Maan
dagavond echter hielden de Franse
douaniers zich strikt aan de officiële
sluitingstijd: zeven uur. Een gang van
zaken, waar de heer Booy weinig geluk
kig mee was.
Volgens verdere informaties uit Ne
derlandse vleesexporteurskringen,
zouden ongeveer 60 wagens (auto's en
aanhangers) met ongeveer 600 ton
vlees terugkomen.
Doordat Frankrijk, België en Enge
land hun grenzen hebben gesloten voor
levende dieren en vlees uit Nederland,
omdat in Overijssel mond- en klauw
zeer voorkomt, is een voor de Neder
landse varkensmarkt ernstige situatie
ontstaan. Dit zei de voorzitter van het
produktschap voor Vee en Vlees, mr. F.
G. van Dijk, woensdag op de openbare
bestuursvergadering van het schap in
Utrecht.
Verscheidene bestuursleden uitten hef
tige kritiek op Frankrijk, dat zijn gren
zen zonder het plegen van vooroverleg
en zonder waarschuwing zo plotseling
heeft gesloten, dat de wagens met vee
en vlees, die uit ons land op weg waren
naar Frankrijk, maandagavond door de
Franse douane werden tegengehouden.
Het bestuur vond het eveneens onre
delijk dat Frankrijk het invoerverbod
niet heeft beperkt tot varkens en vlees
uit Overijssel, gezien de waarborgen,
die Nederland voor de produkten uit de
niet-besmette delen van ons land biedt.
Voor het snelle optreden van de Ne-
landse regering, om de ziekte in Over
ijssel zo goed mogelijk „in te dammen",
had men over het algemeen waarde
ring. Men is in deze provincie direct
begonnen met het uitvoeren van ring-
entingen, dat wil zeggen met het vacci
neren van alle varkens in de kring ron-
om de besmette bedrijven. De eerste
entingsronde in Overijssel is inmidd '.s
achter de rug en mr. Van Dijk hoopt
dan ook dat alle niet-zieke varkens in
deze provincie nu zijn geïmmuniseerd.
Verder zijn ringentingen uitgevoerd
rondom de enkele gevallen die buiten
deze provincie zijn geconstateerd. De
heer Van Dijk merkte op dat de ziekte
in Frankrijk zelf ook voorkomt, even
als in West-Duitsland. Ook in Denemar
ken schijnen enkele mond- en klauw-
zeergevallen te zijn geconstateerd.
geleden verscheen het tweede deel,
een afschuwelijk beeld van de Spaan
se burgeroorlog, onder de titel „Een
Miljoen Doden".
Consequent heeft de Catalaanse
auteur blijk gegeven van zijn afschuw
MIAMI Een vissersvaartuig heeft
woensdagochtend vroeg buiten de kust
van Zuid-oost-Florida het vuur geopend
op twee andere boten, zo heeft de Ame
rikaanse kustwacht meegedeeld. Ge
meld is dat tenminste twee mannen
zijn omgekomen en dat een andere ge
wond is geraakt.
Volgens de kustwacht heeft de kreef
tenvisser Bahama Mamma gemeld te
zijn beschoten door het vissersvaartuig
Trojan. Ook de kreeftenvisser Billy
J. was door de Trojan beschoten.
Gemeld is dat er aan boord van de
Bahama Mamma een man is gedood.
Ook op de Billy J. zou iemand dode
lijk zijn getroffen. De kapitein van de
Bahama Mamma zou gewond zijn ge
raakt. De schietpartij had op ongeveer
150 kilometer ten zuiden van Miami
plaats.
De kustwacht heeft twee helikopters,
twee amfibievliegtuigen en drie kotters
naar de schietpartij gestuurd. Een he
likopter had den dokter aan boord.
jegens oorlogvoering en gewelddadig
heid. Hij is daarmede het symbool
geworden van verzoening tussen de
„beide Spanje's", doch ook van ge
woon menselijk protest tegen de oor
log in het algemeen. Dat de eerste
opiage van z(jn jongste roman, 75.000
exemplaren, in enkele dagen was uit
verkocht, betekent een record in de
geschiedenis van de moderne Spaanse
literatuur.
Veelbetekenend is, dat zelfs de dag
bladen van de Falange, de partij van
generaal Franco, die vroeger elke
vorm van pacifisme hebben bestre
den, het werk van Gironella gunstig
hebben gerecenseerd en op geen en
kele wijze blijk hebben gegeven van
bezwaren tegen de anti-militaristi
sche tendens.
(Van onze Haagse redactie)
DEN HAAG Vandaag is de uitver
koop begonnen. „Wij ruimen de overbo
dige voorraden op", zeggen de indus
trieel, de handelaar en de winkelier.
„Wij slaan ons voordeel uit de koopjes",
zegt de huisvrouw. Ook in de moeilijk
draaiende textielbranche worden de
prijskaartjes doorgestreept en van een
aantrekkelijker bedrag voorzien.
Meer dan ooit is de aandacht geves
tigd op de textiel, omdat juist in deze
hoek de laatste maanden harde klappen
zijn gevallen. Het Economisch Instituut
voor het Midden- en Kleinbedrijf laat
ons daarover niet in het ongewisse. De
cijfers spreken voor zichzelf. In 1966
was er (gedurende elf maanden) in de
hele textielbranche een omzetstijging in
geld van vijf procent. Maar in 1965 be
droeg die stijging negen procent. De om
zet van heren- en jongensconfectie steeg
in 1965 met 11 procent; in 1966 weer
De jonge, talentvolle couturier Jacques Esterel, heeft een nieuwe „Extreem-
Middenpartij opgericht voor de komende nationale verkiezingen in Frankrijk
(april-mei). Hier toont hij rechtszijn nieuwe partijvlag: een model met een
„kersen-jurk". Esterels strijdlied is een oud Frans liedje, „Kersentijd" genaamd.
gedurende elf maanden met 2 pro
cent. In de damesconfectie is het ver
schil niet minder groot: 14 procent in
1965, 5 procent in 1966.
Wie naar de stand van zaken infor
meert bij industriëlen, groothandelaren
en detaillisten krijgt een genuanceerd
inzicht in de ontwikkelingen die zich het
laatste jaar bezig zijn te voltrekken, al
spreekt men elkaar op sommige punten
tegen. „Wij hebben te maken met een
kopersstaking", zegt de een. „Er is
geen sprake van een kopersstaking;
men is alleen wat voorzichtiger gewor
den met kopen", zegt de ander. „Wij
gaan gebukt onder de buitenlandse con
currentie", beweert een industrieel.
„Concurrentie is er altijd geweest",
meent zijn collega. „Wij moeten er al
leen wat harder aan trekken om bij te
blijven."
Uit de veelheid van meningen ontstaat
niettemin een duidelijk beeld, waarvan
de contouren zich scherp aftekenen te
gen een conjuncturele en structurele
achtergrond.
De Nederlandse confectie-industrie on
dervindt wel degelijk concurrentie uit
het buitenland. Die concurrentie komt
uit Duitsland, Italië en Hongkong. Een
bedrijfsleider van een exclusieve heren
modezaak in Amsterdam, verzekerde
ons: „De kostuums uit Duitsland en
Italië zijn beter dan die in ons land ge
maakt worden. Zij zijn bijvoorbeeld be
ter dan het eenvoudige produkt dat uit
het zuiden afkomstig is en zelfs beter
dan de kostuums uit Groningen. Deze
betere kwaliteit is voor de Nederlandse
produktie bijzonder nadelig. Bovendien
worden uit Duitsland voor de uitverkoop
ook kostuums gekocht van slechtere
kwaliteit dan de Nederlandse.
Behalve de concurrentie zijn er nog
andere aanwijsbare oorzaken die in de
textielbranche een benauwd klimaat ge
schapen hebben. De conjuncturele en
structurele moeilijkheden hebben een
aantal textielfabrieken in een benarde
situatie gebracht. De minder gunstige
conjunctuurverschijnselen hadden nog
wel kunnen worden opgevangen wan
neer in de betrokken bedrijven een ge
zond beleid was gevoerd. De algemene
opvatting is dan ook dat bedrijven, die
tot sluiting moesten overgaan, de afge
lopen jaren zo weinig reserve hebben
gekweekt en zo zorgeloos hebben gepro
duceerd, dat zij de ineenstorting niet
meer konden afweren.
Het tekort aan orders kan moeilijk
als een motief worden aangemerkt, om
dat daar alle industrieën mee te kam
pen hebben. De industrieën, die een
voorzichtig beleid voerden, bleken in
staat te zijn de klappen op te vangen
en tijdig het roer om te gooien.
De textielindustrie is de laatste tijd
ook meer risicodragend geworden. Voor
heen werden de risico's alleen gedragen
door de handel, die de collecties in hun
geheel moest bestellen en die bovendien
schade ondervond van contingenterin-
gen. Wie 100 kostuums bestelde, kreeg
er bijvoorbeeld maar 80.
Nu de mode zo snel wisselt en vele
nabestellingen niet worden gedaan, zijn
ook voor de textielindustrie de risico's
gevoelig geworden.
In dit complex van factoren speelt de
(Van een „Financial Times"-
correspondent)
PRAAG In Tsjechoslowakije is
een hevige strijd ontbrand tussen
een overheidsinstantie en een han
delsonderneming met als inzet het
monopolie om konijnevellen op te
halen en te verhandelen. Het geval
lijkt misschien een storm in een
glas water, doch het werpt toch een
interessant licht op de problemen
die ontstaan als in een land opeens
weer commerciële factoren gaan
meetellen en niemand beneden de
veertig jaar daarmee enige erva
ring heeft kunnen opdoen.
Oorzaak van het geschil zijn eigen
lijk de vrouwen in New York, Londen
en Parijs die het hart hebben ver
pand aan jasjes van luipaard-, pan
ter- of tijgervel. Dat bont groeit in
vele gevallen op de rug van argeloze
diertjes in Tsjecho-Slowakije, die daar
hun leven doorbrengen in een afge
sloten hoekje van een collectieve
boerderij of achter de woning van be
jaarden, belust op een extra zak
centje.
Als gevolg van de nieuwe tendens
in de mode is de prijs van konijnevel
behoorlijk gestegen. Het leek daar
door een interessant artikel voor Ka-
ra, de onlangs in Tsjecho-Slowakije
opgerichte bonthandel die, in over
eenstemming met de moderne begin
selen in communistische landen,
winst mag maken. Helaas bleek het
ophalen van konijnevel het monopo
lie te zijn van een officiële instelling,
belast met het vergaren van afval
stoffen.
Heel vroeger, vóór het communis
me zijn intrede deed, weerklonk ge
regeld in de Tsjechische dorpen de
stem van de voddenman, die de boe
rinnen aankondigde dat hij belang
stelling had voor vellen en veren, ook
zo'n typisch exportprodukt. In 1948
werd het arbeidsterrein van de vod
denman echter genationaliseerd en in
de plaats daarvan kwam de officiële
instantie, die haar activiteit uitstrek
te van veertjes tot enorme transac
ties in oud metaal.
Het werd allemaal erg moeilijk.
Voorheen werd de huisvrouw be
diend aan de voordeur, nu moest zij
met konijnevel helemaal naar een
inzamelbureau, dat maar op be
paalde uren geopend was. Het re
sultaat? De helft van de dertig mil
joen konijnevellen, die vroeger op
de markt kwamen, belandde nu op
de vuilnisbelt.
Kara, d° nieuwe onderneming, wil
de er iets aan doen. Zij nam een
korps gemotoriseerde ophalers in
dienst en, aangelokt door flinke pre
mies, gingen zij de boer op. Kara
verdubbelde bovendien de prijs voor
vellen van goede kwaliteit. En de
klap op de vuurpijl was, toen Kara
een overeenkomst sloot met de Ver
eniging van Konijnenfokkers, waarbij
extra voedsel voor de diertjes be
schikbaar werd gesteld als hun velle
tjes later zouden worden ingeleverd.
Gelijk mocht worden verwacht,
heeft de overheidsinstantie dit niet op
zich laten zitten. Zij kreeg meteen de
medewerking van een aantal plaatse
lijke autoriteiten, die de personeelsle
den van Kara verboden in hun dor
pen enigerlei activiteit te ontplooien.
Verrassend was echter, dat de over
heidsinstantie zich via de pers ook
tot het publiek wendde met het ver
zoek haar trouw te blijven. „Kan in
een geleide economie worden geduld,
dat iedereen maar doet wat hij wil?"
Het klonk als de verre echo van een
dondertoespraak van Stalin.
Niemand weet hoe de belangen
strijd zal aflopen.
houding van het publiek ook een grote
rol. Uit de antwoorden, die wij van ge
zaghebbende zijde op desbetreffende
vragen ontvingen, valt niet op te ma
ken, dat er sprake is van een kopers
staking. Het geld komt echter wel min
der snel over de toonbank. Een en an
der doet overigens geen afbreuk aan
het kwaliteitsbewustzijn van de koper,
dat als bijzonder hoog wordt aange
merkt.
Reeds ver voor de uitverkoop begon,
zijn bepaalde zaken gaan stunten met
kortingen op de prijs. Deze stunts heb
ben vaak een averechtse uitwerking op
het publiek. Wanneer het publiek name
lijk geconfronteerd wordt met een prijs
verlaging van 20 procent, bekruipt hem
het vermoeden dat de daling zich zal
voortzetten en men wacht dus het mo
ment af waarop dat zal geschieden.
Een bijzonder ongunstige factor is het
weer van het afgelopen jaar geweest,
die met name ook de textielzaken heeft
getroffen. De winter zette laat in en er
was dus geen aanleiding om aan de aan
koop van winterjassen te denken. Het
overschot aan dames- en herenwinter
mantels is dan ook het grootst. Er zijn
zaken, die dameswintermantels van 800
gulden verkopen voor 130 gulden. In de
ze branche zullen dë prijzen daarom
scherper zijn dan voorheen.
Ingevolge een nieuwe wet moeten alle
Duitse taxi's voor 7 januari van het
volgend jaar voorzien zijn van een
veiligheidsafscheiding. Betaling zal
dan door een schuifje moeten ge
schieden. De eerste 100 van de 3700
taxi's in West-Berlijn zullen in de
komende week al van het kogelvrije
glas worden voorzien.
O
LONDEN De adviesraad van de
Britse politie heeft in een rapport ge
pleit voor modernisering van het poli
tieapparaat, waardoor de politie on
danks een tekort aan personeel haar
taak beter zou kunnen vervullen. Het
rapport dat aan de minister van Bin
nenlandse Zaken, Roy Jenkins, zal wor
den voorgelegd, heeft direct al de in
stemming gekregen van de vakbond.
Het onderzoek heeft aangetoond dat
men af wil van het beeld van „bobby"
die te voet zijn wijk „doet". De naam
„bobby" is afgeleid van de naam van
de man die 140 jaar geleden de Londense
politie heeft opgericht. Sir Robert Peel.
In het rapport wordt voorgesteld de
politie uit te rusten met draagbare ra
diozenders en -ontvangers en ook van
televisie gebruik te maken. De steden
zouden moeten worden ingedeeld in
wijken die elk onder het toezicht van
een politieman moeten staan, die voor
allerlei administratieve en technische
kwesties hulp van burgerambtenaren
zou moeten hebben. Voorts zou er ge
werkt moeten worden met mobiele een
heden. Een en ander zou de politie
beweeglijker en zelfstandiger maken.
Ook zou men met minder mensen meer
knunen doen. De Britse politie telt nu
ongeveer 86.000 leden, terwijl er eigen
lijk 98.000 man zouden moeten zijn.
Een derde van het tekort komt voor in
Londen.
UTRECHT De curatoren van de
Rijksuniversiteit in Utrecht hebben de
senaat laten weten, dat in 1967 ver
schillende dringende bouwvoorzieningen
niet ter hand kunnen worden genomen.
De bouw van een kliniek voor inwen
dige ziekten binnen het kader van de
faculteit der diergeneeskunde kan dit
jaar niet beginnen en bovendien moet
de bouw van de dringend noodzakelijke
zusterschool en het Isotopenlaborato-
rium voor de faculteit der geneeskunde
worden uitgesteld. Een extra toewij
zing heeft de senaat van de universi
teit gevraagd voor het nieuwe gebou
wen-complex voor de tandheelkunde.
De senaat van de Utrechtse univer
siteit heeft zich schriftelijk tot de mi-
niste*«id gewend om over de nood
van de Rijksuniversiteit te klagen. De
senaat verwacht dat de huisvesting
van de universiteit in het nieuwe com
plex in „De Uithof" in een te laiigzaam
tempo zal vorderen, waardoor belang
rijke bedragen nodig zullen blijken te
zijn voor tijdelijke voorzieningen.
De aandacht wordt gevraagd voor de
Utrechtse problematiek, omdat vertra
ging grote schade kan toebrengen aan
het onderwijs en de opleiding bij ver
schillende faculteiten en afdelingen en
bovendien zou de ontwikkeling van de
wetenschap kunnen worden geremd of
achterop raken.
Een afschrift van de brief is gezon
den aan de leden van de Eerste en
Tweede Kamer.
STADSKANAAL In de Unicum
straat te Stadskanaal is woensdagavond
door een gasexplosie een arbeiderswo
ning, bewoond door de familie L. E.
Schut grotendeels verwoest. De explo
sie is waarschijnlijk ontstaan door een
gasgeiser in de keuken.
Een 14-jarige zoon, die in de keuken
was, werd door een steekvlam ernstig
aan hoofd, handen en benen verwond
en werd naar een ziekenhuis vervoerd.
Ook de moeder, die in de voorkamer
was, werd door deze vlam ernstig ge
wond.
ADVERTENTIE
