Veenendaals
dagblad
Scheepjeswol: 74 man eruit
en kortere week voor 400
raag naar kamgarens
zeer sterk gedaald
Buiten
V redespogingen
VS nu geheim
Mao zuivert nu
ook het leger
„Verlos ons van deze Curie!"
Gelders-Utrechtse streekcourant voor Rijn- en Gelderse Vallei
Vakhonden gaven fiat aan regeling
Zilveren muts
voor chef-kok
Mist u
uw dagblad
DE VALLEI
Met of tegen Lin-Piao
Hoogleraar aan Groot-Seminarie schrijft paus Paulus
Bejaarden blijven
heilloze macht
uitoefenen
Overwegend
droog weer
Sneeuwwitje
CONCURRENTIE
BEL
's Zaterdags 16.30-17.30 uur
Telefoon 4163.
HANOI STELT DRIE EISEN
Ex-burgemeester Peking
Peng-Tsjen
vermoord
Staatsgreep in
Tog
o
Sneeuwstormen in
Polen
Leger
Bur. voor redactie en administratie
Prins Bernhardlaan 28. Veenendaal.
Telef. 08385-3550 (adm.), 3757 en
3955 (red.) Giro 1321600 Rhenen:
Boekhandel C Waiboer en Recl.-
bureau J. Baars
VALLEI
Voortzetting van het nieuwsblad „De Vallei", opge
richt in 1926. Uitg.: Wegener's Couranten Concern n.v.
Advert losse mm-prijs 17 cent Kleine annonces
„Vraag en Aanbod" op dl. do en za 1-10 woorden
1,50, leder woord meer 15 cent
VRIJDAG 13 JANUARI 1967 41e JAARGANG
VEENENDAAL De directie van de N.V. Koninklijke
Veenendaalsche Sajet- en Vijfschachtfabriek v.h. Weduwe
D. S. van Schuppen en Zoon (Scheepjeswol) heeft van
morgen aan het personeel meegedeeld, dat er aan 74
werknemers ontslag zal worden aangezegd.
Voorts zal voor vierhonderd personeelsleden een werk
tijdbeperking tot 20 uur per week van kracht worden. Bij
de ontslagen werknemers zijn vijftig Marokkanen. De
directie heeft vanmiddag in een officieel communiqué
meegedeeld, dat de maatregelen verband houden met de
zeer sterk gedaalde vraag naar industriële kamgarens,
voornamelijk uit Tilburg. Hoewel de afzet van hand-
breigarens aan de verwachtingen heeft voldaan, is de
voorraad daarvan, mede gezien het gevorderd seizoen
van dien aard, dat het niet verantwoord is de tijdelijk
ontstane overcapaciteit nog langer te gebruiken voor de
produktie van hand breigarens, zo wordt er in het com
muniqué gesteld. Afgelopen weken hebben besprekingen
met de vakbonden plaatsgevonden, die soms tot diep in
de nacht hebben geduurd. Er is een volledige overeen
stemming bereikt aangaande de afvloeiingsregeling voor
de ontslagen personeelsleden. Ook is er toen besloten dat
degenen, die onder de werktijdverkorting vallen, een aan
vulling op de wachtgelduitkering zullen ontvangen tot
100 procent van het netto loon.
De ontslagen hebben vooralsnog geen
betrekking op kantoorpersoneel. De
werknemers die ontslag werd aange
zegd, zijn op diverse afdelingen werk
zaam en zijn allen jonger dan veertig
jaar.
De heer J. C- Havinga, dlstrictsbe-
atuurder van de Chr. Bond van Werk
nemers in de textielindustrie „Unitas",
deelde vanmiddag mee, dat men er be
wust naar gestreefd heeft de oudere
werknemers niet in de afvloeiing op te
nemen. Hij noemde de afvloeiingsrege
ling „aantrekkelijk". „De onderhande-
De heer H. J. O. Hoppe, Chef de
cuisine van het Hilversumse „Hóf van
Holland", heeft de Zilveren Koks
muts gekregen voor de beste culi
naire prestatie op de Horeca-tentoon-
stelling 1967. Hier past hij het be
geerde hoofddeksel, even na de uit-
reiking.
/Anre hermelijn moge dan naar zijn
winterse kleed in de volksmond
wel „witte wezel" genoemd worden,
in werkelijkheid ziet men er zelden
een, die het prachtige zuivere wit van
het koningsbont met de koolzwarte
staartpuntjes vertoont. Het wordt
toegepast bij het vervaardigen van
avondcapes en klein pelswerk, doch
daar het vrij gauw geel wordt en
voorts de oogst hier te lande uiterst
beperkt mag heten, bedient men zich
liever van buitenlandse, niet-verkleu-
rende, huiden, afkomstig uit noor
delijke gebieden, waar het hermelijn
wit blijft, zolang er sneeuw ligt. In
ons land komt dit vrij schaars voor;
de meeste harmels, die ik bij tijd en
wijle zie bij preparateurs, of die mij
met kraalogen aanstaren van piano
of boekenkast, vertonen in hun haar
nog het bruin van het zomerkleed
(speciaal aan de kop). Niet zelden is
de kleur van de zomerdos er nog
helemaal in terug te vinden en ge
begrijpt wel, dat zo'n dier in de
sneeuw veel meer opvalt, dan zijn
schier onzichtbare soortgenoot in
Scandinavië of andere noordelijke ge
bieden. Daarbij is het hermelijn veel
op pad, want een winterslaap wordt
niet gehouden. Jachtopzichters van
gen er nogal wat, omdat ze schade
doen aan het jachtveld (hazen en
konijnen), maar men vergeet vaak,
dat ze evengoed ratten, muizen en
woelratten op het menu hebben staan.
Het mooiste plaatje van een witte
harmei in de sneeuw staat in het
Deense boek van Hvass Hansen „Bij
de dieren buiten", dat ook in 't Hol
lands verscheen, een Sneeuwwitje in
optima forma
13 januari '67 A. B. WIGMAN
lingen met de directie zijn in goede
harmonie verlopen en wij kunnen met
een gerust hart stellen dat het eindre
sultaat bevredigend is voor beide par
tijen. Er is geen reden tot ongerust
heid. Het zijn geen gemakkelijke ge
sprekken geworden, maar de zaak is in
alle eerlijkheid besproken. Het argument
van de directie is volkomen juist."
De heer Havinga grondvestte zijn
worden „geen reden tot ongerustheid"
op het feit, dat het bedrijf in wezen ge
zond is en dat de maatregelen die nu
genomen zijn noodzakelijk waren om
het gezond te houden.
„De situatie, zoals die zich nu voor
doet is ontstaan, door structurele wijzi
gingen en niet door conjuncturele ver
schijnselen. Ik wil dit met nadruk ver
klaren", zo stelde hij.
Inmiddels is het duidelijk geworden
dat nog niet het hele bedrijf is „door
gelicht", zodat de kans reëel moet wor
den geacht dat zich binnenkort opnieuw
ontwikkelingen in gunstige of in on
gunstige zin zullen voltrekken.
Enkele maanden geleden heeft de di
rectie reeds aan Marokkaanse
werknemers ontslag aangezegd. Toen
werd er van directie-zijde nog niet
over de ontstane moeilijkheden door de
sterk gedaalde vraag gesproken en
werden er andere motieven voor de ont
slagen aangevoerd.
Het bedrijf telt in totaal 750 werkne
mers. Met de ondernemingsraad en het
kader is over de genomen maatregelen
overleg gepleegd. Hierbij dient nog ge
steld te worden dat de chemische afde-
tot 17.30 uur 3550
na 17.30 uur
tot 19.30 uur 4163
VEENENDAAL
WASHINGTON/SAIGON De Verenigde Staten zetten hun pogingen om tot
een vreedzame regeling te komen van het Viëtnamese vraagstuk thans in het
geheim voort. Noord-Viëtnam heeft donderdag verklaard dat het elk vredesaan
bod zal verwerpen, dat tenminste drie communistische voorwaarden uitsluit: 1.
stopzetting van de Amerikaanse bombardementen op Noord-VIëtnam; 2. terug
trekking van de Amerikaanse troepen uit Zuid-Vietnam; 8. erkenning van de
Viëtcong als onderhandelingspartner. Aldus bericht het officiële orgaan van de
Noordvlëtnamese communistische partij. De voorzitter van de Amerikaanse com
missie van chefs van staven, generaal Earie G. Wheeler heeft echter donderdag
gezegd dat hy de bombardementen noodzakelijk vindt „omdat zij de Noordvlëtna
mese leiders duideiyk maken dat zij de agressie tegen het zuiden niet ongestraft
kunnen voortzetten". Bovendien wordt er aldus de generaal, o.m. mee bereikt dat
zo'n 300.000 Noordviëtnamezen ermee aan defensieve en wederopbouwwerkzaam
heden worden gebonden.
Het aantal Amerikaanse militairen
dat sinds 1 januari 1961 in Zuidoost-
Azië is gesneuveld, bedroeg zaterdag
6.644.
De Verenigde Staten geven er thans
de voorkeur aan, het overleg over vrede
in het geheim te voeren, in tegenstel
ling tot het grote openbare vredesoffen
sief van januari vorig jaar, toen John
son gezanten over de hele wereld uit
zond tijdens een bombardementspauze
van 37 dagen, zo hebben functionaris
sen in Washington gezegd. De diploma
tieke activiteit moet in het geheim
plaatshebben om succesvol te kunnen
zijn, meent men. Daarop heeft ook se
cretaris-generaal Oe Thant van de V.N.
de nadruk gelegd.
Dr. Martin Niemöller, de bekende
Duits-protestantse geestelijke, is van
daag ip West-Duitsland teruggekeerd
van een onderzoek-ter-plaatse van de
toestand in de Noordviëtnamese hoofd
stad Hanoi.
De Amerikaanse senator Ernest Grue-
ning, voorzitter van een subcommissie
ADVERTENTIE
voor buitenlandse hulp. schat dat 91
miljoen dollar (dat is ongeveer 20 pro
cent) van de Amerikaanse hulp aan
Viëtnam vorig jaar is gestolen of ver
dwenen.
Hij bestreed de verklaring van het
agentschap voor hulpverlening, dat niet
meer dan vijf of zes procent van de ar
tikelen in 1966 in verkeerde handen
viel. Volgens Gruenings gegevens is de
schatting van 20 procent aan de lage
kant.
Weer andere waarnemers spreken
zelfs van verliezen van 40 of 50 pro
cent.
ling van het bedrijf nog met geen en
kele moeilijkheid te kampen heeft. In
hoofdzaak produceert Scheepjeswol ech
ter kamgarens, die de laatste tijd ster
ke concurrentie ondervinden van strijk-
garens. Dit laatste produkt is sterk aan
mode onderhevig en de produktie ervan
is op ruime schaal door Italië ter hand
genomen. Dit land brengt de garens bo
vendien tegen „dumping-prijzen" op de
markt.
Vakbondsbestuurder Havinga uitte te
gen deze achtergrond bezien, dan ook
de wens, dat de overheid snelle maat
regelen zou nemen ter bescherming van
de nationale textielindustrie. „Als dat
gebeurt, zien we de toekomst met ver
trouwen tegemoet", zo zei hij ons.
Het georganiseerde personeel van het
bedrijf zal zaterdagmorgen tijdens een
bijeenkomst in het N.V.V.-gebouw, die
door de vakbonden is belegd, worden
ingelicht over de ontstane situatie.
HONGKONG Volgens uit Kanton
in Hongkong gearriveerde reizigers, is
de bij het begin van de culturele revo
lutie afgezette burgemeester van Pe
king, Peng-Tsjen, maandag door een
gewapende man neergeschoten. Zij
zeiden voorts vernomen te hebben, dat
de voormalige minister van defensie,
maarschalk Peng Teh Hoeai, tezamen
met drie andere hoge functionarissen
uit het raam van een gebouw in Pe
king was gesprongen. Twee van hen
kwamen om het leven.
Op een strooibiljet in Kanton werd
meegedeeld, dat de voormalige burge
meester door een mantlet een revol
ver doodgeschotefo wefd. Op hetzelfde
biljet werd gemeld, dat Tao-Tsjoe, chef
van de propaganda, door de Rode Garde
werd gearresteerd.
De minister van Defensie, de heer
P. J. S. de Jong, heeft in Den Haag
de 15de tentoonstelling „De militair
met palet en camera" geopend. Tevens
reikte de minister namens prins
Bernhard twee medailles uit, resp.
aan ritmeester J. M. A. Thomas
(rechts) voor teken- en schilderwerk
en aan sergeant G. J. Leuvink (links)
voor fotografie.
COTONOl' DAHOMEY De strijd
krachten van de Afrikaanse republiek
Togo hebben vanmorgen een staats
greep uitgevoerd tegen het bewind van
president Nicolas Grunitzky, zo is door
Radio-Lome, de hoofdstad van Togo,
meegedeeld. De telefoon en telegraaf
werken niet.
De staatsgreep had volgens de ra
diouitzending ten doel, „een eind te
maken aan de verwarde politieke si
tuatie in het land."
In de radiouitzending uit Lome werd
de stafchef van het leger, luitenant ko
lonel Eyadema, het nieuwe staatshoofd
genoemd.
Op 21 november van vorig jaar kon
president Grunitzky een staatsgreep
verijdelen van aanhangers van de ver
moorde voormalige president Sylvanus
Olympio.
Vijf dagen na de staatsgreep werd
de regering van Togo gewijzigd, wat
binnen een maand nogmaals gebeurde.
TOKIO Mao Tse-toeng, vastbesloten de „afvalligen" uit zijn 2,5 miljoen
man tellende strijdkrachten uit te roeien, heeft thans bevel gegeven voor een
volledige reorganisatie van de militaire „culturele revolutionaire" commissie.
De beslissing, die volgens radio-Peking dient „om de proletarische culturele
revolutie te versterken", kwam temidden van berichten, dat Mao een beroep
had gedaan op het leger en anderen die trouw aan hem zijn, de contra-revolu
tionaire vijand te verpletteren.
Lin-Piao werd niet met name genoemd in de aankondiging van radio-Peking.
Er zijn aanwijzingen, dat de 60-jarige minister van Defensie met de zweep
knalt om wankele elementen in het leger de zijde va nde Mao-Lin fractie te
doen kiezen. Anderen menen evenwel dat dit het begin is van strijd tussen
Mao en Lin om de hegemonie in het leger.
De commissie van 18 leden staat onder leiding van maarschalk Hsoe Sjang-
tsjien, een 65-jarige vice-voorzitter van de nationale defensieraad en voormalig
chef-staf.
Mao heeft verder persoonlijk bevel gegeven,, om per radio in het gehele land
„een oproep aan het volk van Sjanghai iftt te zenden", waarin een ben>ep
gedaan wordt op de $>ciders op het werk <tenig te keren.
De correspondent van Tanjoeg in Pe- tal fabrieken in Sjanghai is stopgezet,
king meldt, dat volgens berichten in de
Chinese pers de produktie in een aan-
WARSCHAU In het oosten van Po
len is het wegverkeer verlamd door
sneeuwstormen. In de enorme sneeuw
massa's bleven 128 autobussen steken.
Volgens het Poolse persbureau lag de
sneeuw op vele plaatsen 2 meter hoog.
Meer dan 100 wegen werden onbegaan
baar en 10.000 arbeiders plus 1200
sneeuwploegen werden Ingezet om ze
weer berijdbaar te maken.
(Van een onzer redacteuren)
WARMOND Het maandblad „Wij
(in huwelijk en gezin),, heeft in zyn
jongste editie een open brief afgedrukt
van prof. Th. Beemer, docent in de
pastoraal-theologie aan het Groot-semi
narie te Warmond. Prof. Beemer richt
zieh in dit schrijven tot paus Paulus
VI met de hartekreet: „Verlos ons van
deze curie!" Hij komt hiertoe naar aan
leiding van de wijze, waarop Curie-kar
dinalen zijns inziens de conciliebeslui
ten dwarsbomen en met name een uit
spraak over de geboorteregeling in de
weg staan.
„U hebt vaker gesproken over de
noodzaak van Curie-hervorming. Die
noodzaak ziet u dus blijkbaar in. Maar
ondertussen is er nog niet veel, om zo
te zeggen niets, gebeurd", zo schrijft
prof. Beemer. Na vastgesteld te heb
ben, dat de Curie een groot machtsap
paraat is, vervolgt hij: „Deze mensen
zagen het Concilie als een gevaar op
zich afkomen; sommigen hebben uit
drukkelijk stelling genomen tegen de
vernieuwingstendensen, die doorbraken.
Zij hebben zich verzet langs allerlei we
gen, waaronder ook zeer onevangeli
sche".
Hij stelt dan verder, dat bijvoorbeeld
het Motu Prpprio over de liturgie, pro
dukt van de Curie, op veel punten niet
klopt ,met wat het Wereld-episcopaat
had aanvaard. De restrictie over het
gemengde huwelijk noemt hij een on
menselijk stuk, dat alles bij het oude
laat.
Hij signaleert, dat na moeizame on
derhandelingen een rapport over geboor
teregeling tot stand was gekomen,
waarop kardinaal Ottaviani een tegen-
motie indiende. „Wij weten wat hij
hiermee beoogt, want ook wij kunnen
Casti Connubii (de encycliek over het
huwelijk) van paus Pius XII onder
schrijven". Hij vraagt dan waarom de
paus toelaat, dat deze mensen, die
voor het grootste deel ouder zijn dan
75 jaar, hun heilloze macht blijven uit
oefenen, „ook inzake heel de kwestie
van de geboorteregeling. Het spel
was het maar spel, maar het ls diepe
ernst wordt niet eerlijk gespeeld. Ver
los ons vaa deze curie!"
Prof. Beemer zegt voorts niet te twij
felen aan de persoonlijke integriteit van
de Curie-kardinalen en hij vervolgt:
„Maar dit alles maakt het allemaal des
te moeilijker. Zij strijden voor een
(kerk)werkelijkheid, die ons niets meer
zegt. Wij hebben de indruk, dat zij
bang zijn voor hun positie, voor
machtsverlies. De Kerk ls tot Curie-in
stituut geworden, keihard, bureaucra
tisch, conventioneel. Hier wordt gedacht
in termen van macht en wet. Hier heeft
men meer zorg voor de buizen van de
waterleiding dan voor de kwaliteit van
het water.
Men oppert: Het zijn stuiptrekkingen
van een aantal oude mensen: zij we
ten niet beter. Best, maar ook stuip
trekkingen kunnen hard aankomen,
vooral bij anderen. Is het te verwonde
ren, dat velen zich teleurgesteld afwen
den, dat zij in deze Kerk niet kunnen
geloven, dat zij haar diep wantrouwen
en wellicht juist omdat zij zich willen
vasthouden aan Jezus Christus en Zijn
Geest?"
Wij tekenen hierbij aan, dat „Wij",
dat uitgegeven wordt door een kleine
groep katholieken in het bisdom Breda,
bekend staat als een zeer progressief
blad, dat vooral op het terrein van de
seksuele en huwelijksmoraal een grote
openhartigheid nastreeft en vooruitstre
vende standpunten verkondigt.
Donderdag had op de werf van
Verolme op Rozenburg de naam-
gevingsplecfitigheid plaats van het
voor Engelse rekening gebouwde m.s.
„London Bridge". De doop geschiedde
door mevr. 1. E. B. Skimming, echt
genote van de voorzitter van de
scheepvaartmaatschappij. Links de
heer C. Verolme, rechts de heer
Skimming.
Een zwak front, dat in de afgelo
pen nacht ons land passeerde, heeft
plaatselijk nog wat regen gebracht.
Intussen is een hogedrukgebied van
de Oceaan steeds dichter bij West-
Europa gekomen. De kern ervan lag
vanmorgen ten westen van het En
gelse Kanaal. Over Scandinavië trekt
een zeer actieve depressie in de rich
ting van Rusland. Deze zal echter
weinig invloed op het weer in ons
land uitoefenen.
Een verdere uitbreiding van het At
lantische hogedrukgebied in de rich
ting van ons land zal plaats hebben
en daardoor zijn de regenkansen voor
de eerstkomende dagen klein. De
wind blijft west tot noordwest, maar
wordt tamelijk zwak, zodat er vooral
in het Zuiden van het land kans is
op mist. De temperatuur blijft des
nachts boven nul en zal gedurende 't
gehele etmaal in de kustprovincies
enkele graden hoger zijn dan in de
rest van het land.
het snoor- en wegverkeer is ontwricht
en de» lossing ten schepen is gestaakt.
De plaatselijke afdeling van de com
munistische partij krijgt hiervan de
schuld. Htiar wordt verweten te heulen
met allerlei reactionaire elementen om
de massa's te bedriegen en de produk
tie te saboteren.
Onmiddellijk na de aankondiging van
radio-Peking gaf het blad van het be
vrijdingsleger van Lin-Piao toe, dat er
koppige anti-Mao elementen in het
volksleger zijn.
Meer dan duizend militairen zijn van
morgen in de hoofdstraten van Peking
verschenen, om uiting te geven aan
hun „geestdrift over de aangekondigd»
vorming van een speciale commissie
voor de culturele revolutie in het le
ger". In sommige pelotons liepen veel
meisjes mee op het ritme van trom
mels en gongs. Er werd druk met het
kleine rode boekje van Mao Tse-toeng
gezwaaid. Op vrachtauto's werden gro
te portretten van de leider meegevoerd.
Spandoeken vermeldden leuzen ten
gunste van de culturele revolutie.
Een woordvoerder van het Japanse
ministerie van Buitenlandse Zaken be
titelde het Chinese leger als de enige
factor die een burgeroorlog in de weg
staat. Zolang de militairen niet betrok
ken raakten bij de strijd om de macht,
bestond er geen onmiddellijke kans op
een dergelijke uitbarsting, maar bij
voortduring van de toenemende kritiek
van de rode gardisten op hoge officie
ren, zou het ook in het leger tot een
conflict kunnen komen. Naar de me
ning van regeringsexperts in Tokio heb
ben Mao en zijn minister van Defensie.
Lin-Piao, het leger evenwel op het
ogenblik nog in de hand. Een duidelij
ke overwinning voor een van beide
partijen ligt volgens de Japanse woord
voerder nog niet in het verschiet.
Volgens een analyse van een Joego
slaaf in Peking, is de hoofdkwestie van
de huidige ontwikkelingen in communis
tisch China niet de strijd van personen
om de macht, maar het vinden van op
lossingen om te voldoen aan de eisen
van de arbeiders voor betere levensom
standigheden.
De Amerikaanse minister van Buiten
landse Zaken l)ean Rusk heeft gezegd,
dat in China een machtsstrijd aan de
gang is welke mogelijk tot een burger
oorlog zal leiden.
In een vraaggesprek voor de t.v. zei
Rusk, dat hij niet wist wat in China
gaande was, maar dat hij dacht dat
Mao of Lin dat evenmin weten.
In de gehele Sovjet-Unie is een ge
weldige campagne van „waakzaam
heid" aan de gang. waardoor het
Kremlin tracht ook de laatste sporen
van vriendschap met het China van
Mao uit te wissen.
De communistische partij van de Sov
jet-Unie, die eens de broederschap met
de Chinezen predikte, geeft nu het pa
rool uit dat China onder leiding van
Mao tot een potentiële vijand is gewor
den. Zegslieden uit partijkringen heb
ben verklaard, dat de campagne tot
het scheppen van een nieuw klimaat bij
de openbare mening alle interne propa
gandacampagnes van de laatste tien
jaar in de schaduw stelt.
Bij Koninklijk Besluit fs met in
gang van 10 februari 1967 benoemd
tot lid van de Raad van State mej ïr.
J. Zeelenberg, thans wethouder der ge
meente Rotterdam en lid van de Eer
ste Kamer der, Staten-Generaal.
