Top-trio Jodenjagers
maandag voor gerecht
Over de
Belgisch protest bij
Kongo over Union
Kiesinger werkt gat
in begroting weg
Anti-raket
Fraulein Slottke blijft
ontkennen
Veel materiaal van drie
Nederlandse experts
AKKOORD IN BELGIË
O VER BEGROTING
Slot trieste bezettingsfase 1
Cijfers van het
Rode Kruis
Felle koude in
Zuid-Slavië
Kosygin in het
Britse parlement
Shape ontkent
akkoord
14 b Js 48/59
10 a Js 29 a,c/60
Schwurgerichtssache
Haft
Poofse kerk en staat
nader tot elkaar
Man lag vijf weken
dood in woning
Z.-Afrika verlengt
dienstplicht
Dr. Wilhelm H a r s. t e r
geboren am 21. Juli 1904 in Kelheim, verheiratet,
Oberregierungsrat a.D., ehemaliger SS-G-ruppenführer
und Generalleutnant der .Polizei, wohnhaft in München-
Pasing, Josef-Haas-Weg deutscher Staatsangehöriger
Wilhelm Z o e p f
geboren am 11. Marz 1908 in München, geschieden, Jurist,
zuletzt Angestellterehemaliger SS-Sturmbannführer
und Regierungsrat bei der Sicherheitspolizei, wohnhaft
in München, Augustenstr. 119/lV, deutscher Staatsan-
geböriger; Eltern: Michael Zoepf und Maria, geborene
Eschenlohr;
Gertrud Slottke,
geboren am 6. Oktober 1902 in Mühle MühlentalKrs.Sens-
burg (Ostpr.), ledig, Sekretarin, ehemalige Angestellte,
der Sicherheitspolizei, wohnhaft in Stuttgart-Degerloch
Weidachstr. 16; Eltern: Leopold Slottke und Marie, ge
borene' Strate.
Paus heeft griep
Belgische post mist
half miljoen
Carnaby Street laat
mini-rok vallen
ZATERDAG 21 JANUARI I*/
(Van onze speciale verslaggever)
ZO BEGINT DE BESCHULDIGING
„Aan de tijdens de Tweede Wereldoorlog door de Duitse Sicherheitspolizei
uitgevoerde „Entjudung" van het bezette Nederland, in het kader van de door
Hitier bevolen en door het Reichssicherheitshauptamt (RSHA) centraal gere
gelde „Endlösung der Judenfrage in Europa", waarbij de Joden werden uitge
roeid vanwege hun minderwaardig en reeds in staat van ontbinding verkerend
ras, is met raad en daad deelgenomen door de drie beklaagden dr. Wilhelm
Harster, Wilhelm Zöpf en Gertrud Slottke".
Maandagmorgen 23 januari om ne
gen uur zal de officier van Justitie
dr. B. Huber in de grote zittingszaal
van het gigantische Justiz Palast te
München met deze langzaam voor te
lezen volzin het proces openen, dat
meer dan alle voorgaande bij elkaar
betekent voor de geschiedschrijving
der jodenvervolging destijds in ons
land. Want dit keer staan de leiders
terecht: het trio, dat verantwoorde
lijk was voor opzet en uitvoering van
de deportaties.
Elk van hen droeg daartoe bij. De
Derde Rijk heeft het Nederlandsch
Roode Kruis na de oorlog nauw-
keurig kunnen vaststellen wie er
allemaal waarheen zijn gedepor-
teerd en wat hun lot daar is ge- j
weest. In de tenlastelegging voor
het proces tegen Harster, Zöpf en
Slottke worden hele reeksen van g
cijfers aan deze „reconstructie"
g ontleend,
i Meer dan 106.000 Nederlandse jo- 0
i den hebben in afwachting van
verder transport enige tijd „door-0
gebracht" in het kamp Wester-g
bork. Dat werd op 12 april 1945 g
bevrijd met op dat moment 918 g
„ingezetenen", zoals de letterlijke
tekst luidt. Totaal zijn 98 trans-
porten uit Nederland vertrokken
tussen 15 juli 1942 en 13 septem- g
ber 1944. Hiervan kwamen er 93 g
uit Westerbork, 1 uit Apeldoorn g
(naar Auschwitz, 22 januari 1943), g
1 uit Amsterdam (naar There- S
siënstadt, 21 april 1943), 2 uit
Vught (naar Auschwitz, 15 no-
vember 1943 en 2 juni 1944) en
nog een uit Vught (naar Ravens- g
brück op 6 september 1944).
Uit Nederland kwamen aan: in g
Auschwitz 67 transporten met
60.085 personen, in Sobibor 19
transporten met 34.313 personen,
in Theresiënstadt 6 transporten,
in Bergen-Belsen 9 transporten
(met onder anderen Anne Frank
en haar familie redactie), in g
Ravensbrück 2 transporten.
Zorgvuldig wordt hierbij vermeld, g
dat 103 transporten zijn aangeko-g
men terwijl uit de cijfers blijkt g
dat er 98 zijn vertrokken. Oor-
zaak: onderweg zijn enkele trei-
nen in onderdelen gesplitst.
V Van de naar Auschwitz en Sobi-
i bor vervoerde personen 94.398 g
mannen, vrouwen en kinderen g
hebben er 1.080 (te weten 1.051 in g
g Auschwitz en 29 in Sobibor) de g
massavernietiging overleefd.
BELGRADO Een moeder is gis
teravond door de kou bevangen en ge
storven nadat zij haar kinderen naar
school gebracht had in het noorden van
Montenegro. Een bloedverwante, wier
huis eerder deze maand door een lawine
werd weggevaagd, waarbij zes van haar
gezinsleden om het leven kwamen, heeft
zich van het leven beroofd nadat zij
het nieuws had gehoord.
Verscheidene dorpen in Macedonië
worden bedreigd door groepen wolven.
Vier mannen, die twee dagen geleden
uit Gorusina naar Bitolj te voet waren
vertrokken worden vermist.
Bij de Dherdap-bergengte is de Do-
nau over een lengte van 12 km dicht
gevroren ondanks de strijd van de ge
nie, die regelamtig springladingen tot
ontploffing brengt.
WARSCHAU Twee regeringsfunc
tionarissen en twee bisschoppen heb
ben 95 minuten vergaderd over toena
dering tussen kerk en staat in Polen.
De eerste zitting van deze commissie
in meer dan drie jaar werd 30 decem
ber gehouden, waardoor een crisis over
het regeringstoezicht op seminaries
voorkomen kon worden. De twee bis
schoppen waren in goede stemming
toen zij vandaag de bespreking verlie
ten.
Van katholieke zijde werd verklaard
dat de commissie een formule zal op
stellen waarbij de kerk inspecteurs tot
seminaries zal toelaten, op voorwaarde
'dat hun inspectie beperkt blijft tot de
niet-theologische opleiding. De regering
zou van haar kant bereid moeten zijn
af te zien van de voorgenomen sluiting
van vier seminaries en het ontslag van
zes rectoren van seminaries.
AMSTERDAM. In Amsterdam is
In een woning aan de Pieter Nieuw-
landstraat het lijk aangetroffen van de
76-jarige heer L. Moorman. Een onder
zoek wees uit, dat de man ongeveer
vijf weken geleden een natuurlijke dood
was gestorven. Buren hadden gemerkt,
dat bij de heer Moorman, die alleen
woonde, al geruime tijd de gordijnen
dicht waren, waarna zij de politie
waarschuwden.
dagvaarding omschrijft hun functies
en gedragingen aldus:
„Beklaagde dr. Harster leidde als
bevelhebber van de Sicherheitspoli
zei en SD (BdS) voor het bezette
Nederland laatstelijk in de rang
van SS Brigadeführer en General-
major der Polizei tot zijn over
plaatsing naar Italië eind 1943, de
totale in augustus 1941 begonnen
operatie van de Sicherheitspolizei
ter voorbereiding en uitvoering van
de „Endlösung der Judenfrage" in
het bezette Holland. Hij handelde
hierbij allereerst naar de opdrach
ten en richtlijnen, die hem waren
verstrekt door de chef der Sicher
heitspolizei en SD in Berlijn (Hey-
drich, later dr. Kaltenbrunner).
Verder heeft de verdachte ook ge
hoor gegeven aan de wensen en
aanwijzingen der „Reichskommis-
sar" voor bezet Nederland dr.
Seyss-Inquart, en de Hogere SS- en
„Polizeiführer" voor Noordwest-
Europa tevens Commissaris Gene
raal voor het „Sicherheitswesen"
wiens persoonlijk adviseur hij was
Rauter."
„Beklaagde Zöpf werkte in deze
aangelegenheden als „Führungs-
gehilfe" van de BdS (Harster, later
Naumann en dr. Schöngarth). Van
begin 1942 tot aan de beëindiging
der „Entjudungs"-maatregelen in
Nederland herfst 1944 leidde
hij, laatstelijk in de rang van SS-
Sturmbannführer, het bureau IV b
4 in Den Haag, het zogenaamde
„Judenreferat". Hij handelde ener
zijds op aanwijzingen van de BdS
aan wie deze verdachte onderge
schikt was, en anderzijds waar
het „routine"-vraagstukken betrof
met betrekking tot de „Endlösung"
op grond van de regelingen van
het door Eichmann bestuurde
hoofdbureau IV b 4 in het RSHA te
Berlijn."
„Beklaagde Slottke was werk
zaam als „Gehilfin" van de „Ju-
denreferent" der BdS in Den Haag.
Als „Sachbearbeiterin" van de Si
cherheitspolizei behandelde zij van
augustus 1941 tot herfst 1944 een
wezenlijk deel der „Entjudung".
Deze verdachte beschikte daarbij
in het kader van de RSHA-voor-
schriften over vérgaande bevoegd
heden, die zij zelfstandig kon han
teren. Daarnaast had zij de op
drachten uit te voeren, die werden
gegeven door het hoofd van IV b
4."
KAAPSTAD Zuid-Afrika is van
plan de dienstplicht uit te breiden en
alle medisch geschikte mannen dienst
plichtig te maken. In een rede bij de
opening van het parlement deelde pre
sident Swart mee, dat de dienstplicht
van negen maanden zal worden uitge
breid, het loterijstelsel voor dienstplich
tigen zal worden afgeschaft en dat alle
medisch geschikte Zuidafrikaanse man
nen dienstplichtig zullen worden. De
president zei dat binnenkort een wets
ontwerp betreffende de dienstplicht bij
het parlement zal worden ingediend. De
regering acht de maatregelen nodig
voor het geval Zuid-Afrika ij een groot
internationaal conflict b .rokken zou
raken door de afwijzing v .1 de VN-sanc-
ties tegen Rhodesië en i Zuidafrikaan
se weigering Zuidwest-Afrika aan de
Verenigde Naties over te dragen.
Volgens het huidige dienstplicht-sys
teem komt ongeveer 80 procent van de
jonge mannen onder de wapenen. Na
negen maanden zwaaien zij af en na
een jaar komen zij voor drie weken
herhaling op. De daarop volgende vijf
jaren moeten zij nog jaarlijks twee
weekeinden oefenen.
9 Op de drie bedrijven van de N.V.
Vuilafvoermaatschappij V.A.M., in
Wijster, Mierlo en Schiedam, is in 1966
in totaal 293.780 ton afvalstoffen aange
voerd, tegen 286.888 in 1965. Van de
ze hoeveelheid kwam 200.000 ton in
Wijster terecht. De compostproduktie
op de drie bedrijven was circa twaalf
procent kleiner dan in 1965, namelijk
103.750 ton tegen 116.629 ton.
Alleen deze Gertrud Slottke ontkent
de beschuldiging. Zij heeft tijdens het
langdurige vooronderzoek bovendien
geweigerd antwoord te geven op elke
haar gestelde vraag. Zoals reeds uit
München bericht: door deze houding
zou het proces wel eens heel lang
kunnen gaan duren. Harster en Zöpf
geven toe op zichzelf al iets heel
bijzonders in de geschiedenis van de
berechting der nazi-misdadigers. Zou
Fraulein Slottke haar houding nog
wijzigen, dan kan de zaak binnen tien
dagen zijn afgewikkeld. Zo niet
„rekent u in dat geval maar op enke
le maanden", zei ons de chef van het
parket in München, Oberstaatsan-
walt dr. Weisz.
De officier van Justitie heeft in
eerste aanleg besloten zijn bewijs
voering te baseren op documenten,
die bij duizenden zijn verzameld:
„Een kamer vol". Eventueel zullen
later ook uit Nederland getuigen wor
den opgeroepen. Het openbaar minis
terie beschikt al over de verklarin
gen van Lages, Aus der Fünten en
Fischer. Deze drie in Nederland tot
levenslang gegratieerde oorlogsmis
dadigers zijn anderhalf jaar geleden
■reeds gehoord binnen de gevangenis
muren van Breda. Hierbij waren ook
de verdedigers aanwezig der thans
voor het gerecht gebrachte verdach
ten. Ook zij hebben geen getuigen op
geroepen, naar ons werd verzekerd.
Daags na de opening van het pro
ces zullen de drie verdachten om
beurten worden ondervraagd door de
president van de rechtbank. Aan de
hand van hun antwoorden wordt ver
volgens beslist wat er verder gaat ge
beuren. Met name moet het openbaar
ministerie zich uitspreken over de
wenselijkheid van het voorlezen der
belangrijkste documenten hiermee
kunnen vele weken heengaan, vooral
wanneer telkens weer het commen
taar hierop van de beklaagden moet
worden gevraagd.
Dan zijn er nog de Nebenklager'*
zij, die zich „partij stellen" na
mens de slachtoffers. Zij hebben
daartoe de hulp ingeroepen van een
beroemd jurist, dr. Robert M. W.
Kempner uit Frankfort. Deze tijdens
de oorlog Amerikaans staatsburger
geworden Duitser treedt allereerst op
namens de nabestaanden van dr.
Edith Stein, de tot het katholieke ge
loof overgegane filosofe die van
Duitsland uitweek naar Nederland en
werd gearresteerd in een klooster bij De voorpagina van de tenlastelegging
Echt. Ook de vader van Anne Frank die op maandag 23 januari in Mttn-
treedt als Nebenklager op. chen wordt voorgelezen.
A. nklage schrift
in der
Strafsache gegen
Drie Nederlandse deskundigen
hebben veel materiaal aangedra
gen voor het proces tegen Harster
c.s. in München. Twee van hen
zullen maandag ook in de rechts
zaal zitten als waarnemers na
mens onze regering, te weten Ben
A. Sijes (bekend van het proces
Rajakowitsch in Wenen; schrij
ver van diverse documentaire
standaardwerken over de bezet
ting onder meer „De arbeids
inzet") en A. J. van der Leeuw,
eveneens als wetenschappelijk
medewerker verbonden aan het
Rijksinstituut voor Oorlogsdocu
mentatie te Amsterdam. Commis
saris Y. Taconis van de rijksre
cherche in de hoofdstad ontbreekt
bij de behandeling van het mede
door hem voorbereide proces
hij is al geruime tijd ernstig ziek.
Dit trio heeft jarenlang gewerkt
om zoveel mogelijk documenten
te kunnen verzamelen, met be
hulp waarvan het „wettig en
overtuigend" bewijs moest wor
den opgebouwd voor dit slotpro-
ces, waarmee juridisch al
thans een streep wordt gezet
onder de jodenvervolging in Ne
derland. Zij vonden onder meer
brieven en bevelen van Harster;
memo's van Zöpt die Raja
kowitsch was opgevolgd als lei
der van het Sonderreferat Juden
(later IV b 4); rapporten opge
steld door Gertrud Slottke.
Overigens zijn de Nederlandse
experts niet zo blij met de in dit
verband weer te berde gebrachte
namen van Edith Stein en Anne
Frank. Ben Sijes: „Zij stierven
net als miljoenen anderen, ano
niem zonder enig onderscheid.
Het is daarom te betreuren, dat
men juist nu wil gaan proberen
hun lot, afgescheiden van de an
deren, apart na te pluizen. Daar
door kan de aandacht onnodig
worden afgeleid van waar het al
lereerst om gaat: de deportatie
van alle joden uit Nederland."
'WS'WVWVWVWS^^WWWVWWWVVWWVWS
BRUSSEL De Belgische coalitiere
gering van christelijke volkspartij en
liberalen is er vrijdag in geslaagd,
overeenstemming te bereiken over een
plan voor bezuinigingen en belasting
verhoging. Premier Vandenboeynants
verklaarde na de vergadering, dat een
werkgroep van technici aan het werk
is gezet, om de nodige wettteksten uit
te werken, die volgende week bij het
parlement zullen worden ingediend.
Het plan omvat een samenstel van
maatregelen op economisch gebied,
voor een betere uitvoering van de lo
pende begroting en voor een voorberei
ding van de begroting van 1968, waar
bij het stijgingstempo van de over
heidsuitgaven binnen de grenzen van
een normale evolutie worden gehou-
KINS JAS A (Kongo) De Belgische
ambassade in Kinsjasa zal protest aan
tekenen tegen het besluit van de Kon
golese regering, dat het personeel van
de Union Minière Katanga niet mag
verlaten voordat de besprekingen tus
sen België en Kongo zijn beëindigd.
Kongo heeft tegenover België be
zwaar gemaakt, tegen een brief aan de
2.000 technici, dat ze voor 31 jan. moe
ten besluiten of ze in dienst blijven bij
Union Minière of bij de nieuwe Géné
rale Congolaise des Minerais.
Kongo noemde deze brief van de
maatschappij een uitdaging. Kongo is
voornemens een referendum onder de
buitenlandse technici te houden om te
zien wie wil blijven. Ieder die zijn ont
slag wil nemen moet een opzegtermijn
van 12 maanden in acht nemen.
Belgen in Kinsjasa voorspellen dat
99 procent van de technici bij de Bel
gische maatschappij zal willen blijven
en waarschijnlijk gerepatrieerd zal wor
den. Deze nieuwste stap van Kongo
stemde hen weer minder optimistisch
dan gisteren.
Ongeveer 1.000 studenten hebben
luidruchtig gedemonstreerd voor de
Belgische ambassade in Kinsjasa, die
niet beschadigd werd.
De studenten trokken vervolgens
langs de hoofdstraat met spandoeken,
waarop de strijd van president Moboe-
toe tegen de Union Minière werd ge
prezen.
Voor het grote C.C.I.-gebouw tegen
over het postkantoor hield de optocht
stil. De studenten riepen in koor „Loe-
moemba, Loemoemba", en schudden
de vuist tegen Europeanen en Kongole
zen die op de balkons stonden.
den, zo verklaarde de premier-
Naar verluidt omvatten de plannen
een verhoging van de weeldebelasting
en een verhoging van de inkomstenbe
lasting voor inkomens boven 750.000
frank (dat is 54.000 gulden).
Aan het akkoord van vrijdag zijn uit
gebreide politieke en technische be
raadslagingen voorafgegaan. De rege
ringspartners hebben de nodige moeite
gehad om het eens te worden. De libe
rale ministers wilden veel meer dan de
bewindslieden uit de CVP de nadruk
leggen op bezuinigingen, waardoor o.m.
de sociale sector getroffen zou worden,
terwijl de C.V.P.-ministers streefden
naar een verdeling van de lasten, waar
bij ook de directe belastingen omhoog
zouden gaan.
De standpunten lagen aanvankelijk
zover uit elkaar, dat er in verscheidene
Belgische kranten reeds gesproken
werd over een crisissfeer.
Premier Vandenboenants verklaarde
vrijdag voorts nog, dat er geen sprake
is van een begrotingsdrama. Het ging
veeleer om de dwingende noodzaak po
sitieve maatregelen te treffen om het
economische leven weer op gang te
brengen en tevens het hoofd te bieden
aan factoren, die in de komende maan
den de ramingen en vooruitzichten van
de regering zouden kunnen wijzigen, zo
zei hij.
In 1966 is de groei van de Belgische
economie verder afgenomen, zo blijkt
uit een overzicht van het Belgische mi
nisterie van Economische Zaken.
De lonen en produktiekosten zijn ge
stegen als gevolg van spanningen op de
arbeidsmarkt.
0 De Turnhoutse Vereniging voor
Vreemdelingenverkeer, in de Ant
werpse Kempen, heeft nadrukkelijk te
gengesproken, dat de horeca-bedrijven
in haar rayon een actie zouden voeren
om Nederlanders uit hun bedrijven te
weren. Slechts in één onderneming is
een bordje „Hollanders buiten" gecon
stateerd.
BONN De Duitse regering is erin
geslaagd het tekort van 3,6 miljard
mark op de nationale begroting voor
1967 weg te werken, door krachtig het
mes te zetten in de bestedingsplannen
van verscheidene ministeries. Dit heeft
bondskanselier Kiesinger vrydag mee
gedeeld in een Bondsdagvergadering
die door de televisie werd uitgezonden.
Hij zei dat het wegwerken van het
tekort een „herculeswerk" was geweest
dat vooral is geslaagd door „pijnlijke
besnoeingen" op onder meer de uitga
ven voor militair en burgerlijke verde
diging, landbouw en ontwikkelingshulp.
Belastingverhogingen konden voorlopig
worden voorkomen, terwijl ook de ver
laging van de uitkeringen aan oorlogs
slachtoffers en van de overheidsbijdra
ge aan de algemene ouderdomsverzeke-
ring niet door behoefde te gaan.
Met de besnoeiingen hoopt de Duitse
regering haar doel, evenwicht voor eco
nomie en valuta, te bereiken, zo zei
Kiesinger.
Hij kondigde tegelijk maatregelen
voor een „geleide expansie" aan, om
uit de huidige economische stilstand te
geraken. Hiertoe zal een aanvullende
begroting worden opgesteld met over
heidsinvesteringen in vooral het ver
keer, spoorwegen en de posterijen. Om
de industrie tot nieuwe investeringen te
brengen, zullen bijzondere afschrijvin
gen van tien procent op roerende goe
deren uit het geïnvesteerd vermogen
en van vijf procent op onroerende goe
deren worden toegestaan-
Kiesinger zei dat voor de aanvulling
van het begrotingstekort een „krach
tige, weldoordachte chirurgische in
greep" noodzakelijk was geweest, om
te voorkomen dat de „nieuwe financië
le ziektehaarden" de staat in steeds
grotere moeilijkheden zouden brengen.
Het bereidt de regering grote zorgen,
dat de conjuncturele ontwikkeling van
de Bondsrepubliek in de tweede helft
van 1966 verder achteruitgegaan is en
dat thans reeds zeshonderdduizend men
sen werkloos zijn.
Hierdoor zijn de overheidsinkomsten
verminderd en is het tekort over 1966
LONDEN. Tijdens het staatsiebe-
zoek van een week, waarvoor de Sov
jet-premier Kosygin 6 februari zal aan
komen, zal hij een gemeenschappelijke
zitting van het Lager- en Hogerhuis
toespreken,
Tijdens deze vergadering, welke niet
voor het publiek en de pers toeganke
lijk zal zijn, zal Kosygin ook vragen
van de parlementsleden beantwoorden.
Wel zal Kosygin op 9 februari een
persconferentie houden.
ROME. Paus Paulus VI (69), heeft
vrijdag geen bezoekers in audiëntie ont
vangen, omdat hij waarschijnlijk ge
troffen is door de griepepidemie, die in
Italië heerst.
De epidemie is een milde maar wel
langdurige vorm van influenza.
De Paus zou vrijdag kardinaal Otti-
viani van de curie en enkele bisschop
pen, die een bezoek aan Rome brengen,
ontvangen. Sinds zijn uitverkiezing in
1963 is hij nog niet ziek geweest. Leden
van de Pauselijke hofhouding maken
zich regelmatig bezorgd over het feit,
dat de Paus te hard werkt en tot diep
in de nacht opblijft.
T\e Russen bewaren een vreemd sttl-
zwijgen terwijl de Amerikanen er
over praten om te trachten een wed
loop van vele miljarden dollars voor de
verdediging tegen raketten te voorko
men.
Is het Russische stilzwijgen bedoeld
om soepelheid te scheppen voor gehei
me onderhandelingen, waarnaar de Ver
enigde Staten streven? Of is het een
aanwijzing, dat de Russen niet van plan
zijn zich te laten betrekken bij de Ame
rikaanse pogingen om een moratorium
voor het bouwen van anti-ballistische
rakettensystemen (ABM) tot stand te
brengen
Deze vragen houden de diplomaten in
Moskou bezig, terwijl de nieuwe Ameri
kaanse ambassadeur Llewellyyn E.
Thompson wacht op het ogenblik, dat
hij aan de Sovjet-leiders een boodschap
van president Johnson kan overhan
digen.
Deze boodschap zou volgens inlich
tingen in Washington de weg kunnen
openen voor besprekingen over bevrie
zing van plannen voor anti-raketsyste
men.
Deeds bijna een jaar beweert de Sov
jet-Unie in staat te zijn „beschermde
doelen" te verdedigen tegen raket-
aanvallen. Op 10 januari zei Johnson
tot het Congres, dat de Russen begon
nen zijn bij Moskou een beperkte anti-
raketverdediging in te richten.
De Amerikaanse inlichtingen gaan
verder en gewagen van ABM-defensies
welke in vele delen van de Sovjet-Unie
worden opgebouwd om de vitale pun
ten van het land te beschermen. Het
uitlekken van deze geheime rapporten
lijkt van Moskou uit gezien te beteke
nen, dat de Amerikaanse militairen
druk uitoefenen om ook in zee te gaan
met een Amerikaans ABM-bouwpro-
gram. Minister van Defensie McNa-
mara heeft zich tegen deze druk ver
zet en tot nu toe heeft president John
son hem gesteund.
McNamara redeneert, dat de techno
logie van de ABM, waaraan Amerikaan
se geleerden hard hebben gewerkt te
snel voortschrijdt om thans defensies
op te bouwen, omdat zij spoedig ouder
wets zouden worden en wellicht nooit
volledig doeltreffend zullen zijn.
McNamara geeft er de voorkeur aan
minder geld te besteden aan nieuwe
tot 900 min. mark opgelopen. Het is
echter nog niet te overzien in welke
mate de inkomsten voor 1967 er door
zullen verminderen. Met de centrale
bank is de Duitse regering overeenge
komen, dat een verdere vermindering
van de inkomsten gecompenseerd zal
worden door kredieten.
Kiesinger merkte op, dat de begro
ting is besnoeid „tot op het nog juist
mogelijke". Dat was noodzakelijk wilde
het kabinet al niet in zijn eerste aan
loopperiode voor een mislukking komen
te staan, zo zei de Bondskanselier, die
er bij de Bondsdag op aandrong de
voorstellen van de regering te steunen.
PARIJS Het geallieerde hoofd
kwartier (SHAPE) in Parijs heeft
vrijdag tegengesproken, dat er al over
eenstemming zou zijn bereikt over de
samenwerking in tijd van oorlog tussen
de Franse troepen in West-Duitsland
en de geallieerde strijdkrachten.
Namens generaal Lyman Lemnitzer,
de geallieerde opperbevelhebber in Eu
ropa zei iemand van SHAPE, dat de on
derhandelingen nog gaande zijn. De
besprekingen tussen Lemnitzer en de
Franse generaal Charles Ailleret zijn
op 23 november begonnen.
Zij hebben studiegroepen ingesteld,
die nog steeds aan het werk zijn, aldus
de woordvoerder.
BRUSSEL Uit het sorteercentrum
van de Belgische posterijen te Kortrijk
wordt sedert maandag een postzak ver
mist met een partij fiscale zegels. De
waarde ervan beloopt 7 miljoen Belgi
sche frank, d.i. 500000 gulden. Men
heeft aanvankelijk nog hoop gehad, dat
er alleen een administratieve vergissing
was gemaakt, waardoor de postzak ver
keerd zou zijn verzonden, doch het on
derzoek in deze richting is vastgelopen.
LONDEN. Carnaby Street waar
de wieg van de minirok stond liet
de rokzoom 20 cm beneden de knie zak
ken. „Ik ben aan het experimenteren",
zei de 27-jarige Irvine Sellars, een van
de topontwerpers van Carnaby Street.
„Lange rokken zijn mooi en bovendien
praktisch, in onze koude, natte winter".
De 19-jarige ontwerpster Susan Del
font, die voor Sellars werkt, meende:
„Ik denk dat het wel even duurt voor
die lange gevallen er in komen, maar
ze zijn goed ontworpen en heerlijk
warm". Susan bezit twee nieuwe, lange
jurken, een tot 20 cm onder de knie,
de andere ongeveer 2.5 cm. „Mijn rok-
zomen zakken tegelijk met het kwik",
zei ze. „Als het zomer wordt, is alles
vast weer bij het oude een eind boven
de knie".
Sellars was van mening, dat lange
rokken best mooi kunnen zijn. Hij be
wondert Jean Harlow, en in 'naar tijd
de dertiger jaren was de mode lang.
Een ander nieuw idee van Sellars voor
de koude winter zijn Bermuda Shorts
(Shorts met lange pijpen) die onder een
bijpassende jurk gedragen worden.
LEWELLYN THOMPSON
wacht op kans
middelen om Amerikaanse raketten door
Sovjet-defensies te laten dringen, aldus
trachtend te vermijden de Verenigde
Staten kwetsbaar te maken voor een
Sovjet-aanval, welke niet doeltreffend
kan worden beantwoord. Zo lang repre
saille is verzekerd, redeneert hij, zal
het tegenwoordige „terreurevenwicht"
bewaard blijven.
De Russen zijn zich deze Washing-
tonse besprekingen scherp bewust. Daar
door is hun zwijgen van de laatste tijd
zo vreemd. De Sovjet-minister van De
fensie, maarschalk Rodion Y. Malinoj-
sky, gewaagde zelfs niet van ABM-syste-
men in een militair overzicht, dat 10
januari naar de pers ging. Hij sprak
alleen over „nieuwe zeer doeltreffende
raketsystemen tegen vliegtuigen". On
danks het algemene stilzwijgen in Mos
kou, schept de geschiedenis van de
Russische ABM-ontwikkeling een pro
bleem voor Washington.
De militaire theoretici van Rusland
hebben altijd meer nadruk gelegd op
de defensie dan de Amerikanen. Tij
dens de tweede wereldoorlog en later
werd in Rusland aan de verdediging
tegen vliegtuigen betrekkelijk meer
aandacht geschonken dan in het Wes
ten.
Dit leidde in 1962 tot gepubliceerde
artikelen van Sovjet-maarschalken ten
gunste van het bouwen van een ABM-
systeem. Sommige Westelijke deskundi
gen geloven, dat toen of reeds daarvoor
besloten werd het onderzoek van ABM
te bevorderen. In 1963 verkregen Wes
telijke inlichtingendiensten aanwijzin
gen van ABM rond Moskou en Lenin
grad. Een* beslissing van het Kremlin
om verder te gaan met ontplooiing van
ABM, zou in 1964 genomen kunnen zijn
toen de militaire invloed na de val van
Kroetsjef groter werd.
pen belangrijke conclusie die men zou
kunnen trekken is, dat de Russen
al te veel roebels aan ABM-defensie
hebben uitgegeven om thans nog terug
te kunnen. De redenering van Johnson
en McNamara is, dat beide landen de
verspilling van een ABM-wedloop voor
het inrichten van systemen die tegen el
kaar zouden wegvallen dienen te ver
mijden. Maar als ongelooflijk ingewik
kelde zaken als anti-raket raketten, ra
dar en computers thans in Rusland op
de daarvoor bestemde plaatsen komen,
zouden de Russen niet meer veel te
winnen hebben bij een overeenkomst
met de Verenigde Staten.
Het huidige stilzwijgen in Rusland zou
hierop kunnen wijzen, en als gevolg
daarvan kunnen betekenen, dat de Rus
sen niet te luid willen pralen met een
reeds bestaand voordeel, uit vrees dat
zij de Verenigde Staten daardoor dwin
gen de achterstand in te halen.
Diplomatieke deskundigen die zich
met deze zaken bezig houden beweren
het niet te weten en laten de tegenover
stelde mogelijkheid open, namelijk dat
het Sovjet-zwijgen bedoeld is om te ver
mijden de druk in de Verenigde Staten
voor een ABM-program aan te wakke
ren. Redenen daartoe kan zijn, dat het
Kremlin heeft bevonden, dat de kosten
van zijn eigen program uit de hand zijn
gelopen en dat het die wil afremmen.
En dan is China er altijd nog.