Florence is weer modestad Bobbie brengt co-ordinates Jbntnousiaster -<*** dikwijls dan mannen Toen mocht zij dan stemmen DE VROUW EN DE POEITIEK LYRISCH ALS DE LENTE Droog bewaren Lyrisch proza Historische dag: 9 mei 1919 Wild... Strepen Noppen Bloemetjes 1 Afzijdigheid is niet De jongeren Discriminatie Dicht bij huis Brunch r Bij Albertina zijn de kleuren „sprankelend en levendig als de jeugd zelf". Op de foto een gebreid truitje in „fluorescerend rozerood en kerriegeel". De rok heeft forse plooien en een schoolmeisjesdas voltooit het geheel. (Van een medewerkster) „Tiet is een feestdag voor Florence", -®- zei burgemeester-schrijver Bar- gellini ontroerd bij de opening van de 33ste modemanifestatie in Palazzo Pitti, ruim twee maanden nadat een ziedende Arno uit zijn bedding was gerezen en zich in teugelloze drift door de slapende stad had gestort. Dezelfde woorden gebruikte hij een maand te voren, ter gelegenheid van de herope ning van musea en kunstgalerijen. Was het toen artistiek Florence, dat zich herstelde het punctuele rendez-vous van 41 boutiques met de afgezanten van honderd modezaken en ruim 200 kranten van overal ter wereld bete kende de wederopleving van de Flo rentijnse economie. Op de dag af 633 jaar geleden, 4 november 1333, ,,il giovedi a nona", verhaalt kroniekschrijver Giovanni Villani, overkwam Florence een zelf de catastrofe. Driehonderd mensen vonden hierbij de verdrinkingsdood in een stad, die toen aanzienlijk klei ner was. Ditmaal zijn er veel minder slachtoffers gevallen, al moet het aantal veel groter zijn dan een door de overheid toegegeven 25 („Karren vol lijken zijn er voorbijgekomen. Men vertelde ons, dat' het etalagepop pen waren, maar etalagepoppen heb ben geen tenen"). Maar twee derde van de stad werd, na violent te zijn opengereten, begra ven onder een stinkende laag modder uit de rioleringen, een ton per inwo ner. Stookolie uit de ondergelo pen verwarmingsinstallaties fon kelde zich als een zwarte slang over Florences kunstbezit. Zesduizend win kels en werkplaatsen werden ver woest: voor een stad als Florence met zijn middeleeuwse economische structuur niet minder dan een ramp. De Ponte Vecchio stond als een dam in de uitzinnig geworden rivier, die met een vaart van 60 km voort raasde. Hoger en hoger rees de Arno tegen die dam. Tenslotte wierp hij zich door de winkelgalerij op de brug heen, ontwortelde olijfbomen als stormrammen gebruikend. Alle re cent aangebrachte stalen versterkin gen werden weggeslagen, maar de oude stenen hielden stand. Nu, ruim twee maanden later, is er op het eerste gezicht misschien weinig dat de bezoekers van de modeshow aan de dramatische no vemberdagen herinnert. De Arno- kade, die grotendeels was wegge slagen, is voor het verkeer heropend. De luxe-etalages van Via Tornabu- oni en Por S. Maria schijnen geen waterschade te hebben gekend. „Si lavora" staat er trots op de deur van kapsalon Dante. Het stam-eethuis van de Pitti-clan in Borgo S. Jacopo zit weer stampvol modemensen. Maar achter de elegante hoofdstraten, vol licht en leven, liggen donkere, ont zielde stegen, Borgo Ognissanti, Bor go Pinti, Via dei Ghibellini, waar eens de ambachtelijke bedrijvigheid heerste van lijsten- en schoenmakers, antiquairs en leerbewerkers, kant werksters en borduursters. Nu grijn zen achter de als golfkarton omgebo gen ijzeren blinden vunzig vochtige spelonken. Achter een raam met „uitverkoop" ligt een partij kromge trokken, vale schoenen, overblijfsel van een inventaris. Overal het hulpe loze opschrift „apertura al piu pres to" (heropening zo spoedig mogelijk). Op de weggevreten stoep een stuk versopt karton met de navrante waarschuwing „terne l'umiditè." (droog bewaren). De eigenaar van het eethuis in Bor go S. Jacopo heeft zich voor de restauratie tot over zijn nek in de schulden moeten steken en de luxueu ze etalages zijn vaak slechts de kla- ter-fagade van nog holle winkelruim ten, waar dag en nacht ventilators de omgeving vochtvrij moeten maken. „I muri piangono ancora," zeggen de Florentijnen, „de muren wenen nog, ze hebben de lentezon nodig." In Palazzo Pitti, waar een geu rende weelde van roze San Remo- anjers de kopers en de pers ver welkomde, was die lentezon er al. Blij schijnend over collecties voor een eeuwig jonge homo ludens, voor wie het leven één spelevaren, ringelreien en kaatseballen is. Een illusoir beate toestand, waarin het graag geloven is. De collecties werden toegelicht in veel lyrisch proza. Zo ontwerpt Lo Scarabocchio voor de „winning wo man", de vrouw die de race tegen de tijd heeft gewonnen en met de dag jonger wordt, een vrouw, vrij van knellende conventies, restricties en vooroordeel. „Genereus is de aarde, die ons de verrukking van de liefde, zonsonder gang en wijn schenkt!" juicht de exuberante Napolitaan Livio de Si- mone, die zijn mannequins het plan kier op zond in kinderlijke katoentjes met een fijn symbolisch granaatap pelmotief. Ook van Lydia de Roma krijgen we een „Ode an die Freude". „Fun and sun" heet haar collectie de coratief geborduurde streepjeslinnen en katoenen piqué jurkjes, speels en sophisticated tegelijk en succesvol verkocht aan het Amerikaanse com plex van departmentstores Lord Taylor en Alexander. Nog meer borduursel, vaag Hon gaars van inspiratie ditmaal, bij My- ricae, alsmede buitengewoon geslaag de applicaties van satijn en fluweel op chintz. Bij Albertina zijn de kleu ren ons verhaal dreigt eentonig te worden „sprankelend en levendig als de jeugd zelf": alpengroen, aza lea-pink, zonnegeel, marineblauw. Flairende flapdassen, hippe heupzak- ken en pittige petten geven een kwa jongensachtige nonchalance aan haar tweekleurige creaties. Swingend-korte plooirokken en een lage taille maken de indruk van „petite gamine" volle dig. Luisa Spagnoli, zich aanpassend bij de geest van onze tijd, heeft het over Beatles-geel, marihuana-groen, vam pier-rood. Haar vlotte, jersey broek- pakken met zakken, ceintuurs en kragen afgewerkt in zadelsteek zijn leverbaar in vijftig tinten. Tenslotte (we hebben maar een greep gedaan uit de vele collecties): Krizia lanceert de mode „Fan". Fan van: fantastisch, fabulous, Fantomas. Fan kernachtig kort air hip, zip, hjt, beat, bat, het jar gon van de jeugd. De Fan-jurk, al even kort en kernachtig, is wit als de vlag van de non-violence en met plastic in schrille stripkleuren: neon-rose, hard turquoise, gifgroen, fel oranje, afgezet. van ieder vrouwelijk VVD-lid auto matisch lid is. Geen verhoogde acti viteit met het oog op de komende verkiezingen, wel extra verkiezings activiteiten in de diverse afdelingen waar men de vrouw een duidelijker beeld tracht te geven van het inge wikkelde verschijnsel dat politiek heet. Men tracht ook het onderling contact tussen de vrouwen te bevor deren, uitgaande van de stelling dat vrouwen het vaak prettig vinden om allerlei problemen gezamenlijk te be naderen. Bij de Boerenpartij tenslotte ver telt men ons dat er (nog) geen apart - te vrouwengroepering is maar dat die er best eens zou kunnen komen. Want ook deze nog jonge partij meent een groeiende belangstelling van de zijde van de Nederlandse vrouw te kunnen signaleren; een interesse die, zo denkt men, misschien wordt ge stimuleerd door de gedachte dat het op het ogenblik „niet zo best gaat" in ons vaderland. Dus toch vooruitgang, langzaam maar zeker, in de politieke belang stelling van de Nederlandse vrouw? In ieder geval langzaam: meer in het tempo van het lokaaltreintje dan in sneltreinvaart. En dat ligt niet alleen aan de vrouw. In haar boek „De vrouw in de Ne derlandse politiek" heeft dr. Jacque line Schokking ons al gewaarschuwd: „Politieke emancipatie en politieke integratie van de vrouw zijn proces sen van lange adem. Voorwaarde voor de politieke emancipatie en in tegratie van de vrouw is dat deze zich als persoon maar dan als vrouwelijk persoon, niet als quasi- man de gelijkwaardige weet van de man en door deze ook als zodanig wordt beschouwd. Alleen daar waar het partner-element als facet van de verhouding tussen mannen en vrou wen is gegroeid, kan een volwaardi ge politieke medeverantwoordelijk heid der vrouw worden gerealiseerd." ADVERTENTIE Verkoopadressen worden gaarne verstrekt door Stibbe Postbus 9041 A'dam Al bijna -een halve eeuw kent Ne- derland het vrouwenkiesrecht. Wat heeft de Nederlandse vrouw ermee gedaan, wat doet zij ermee nu Nederland weer aan de voor avond van een „verkiezingsslag" staat? Het is een veelgehoor de klacht dat de Nederlandse vrouw „zo lauw" is op politiek ge bied, dat het haar allemaal niet raakt en dat de „welvaartstoestan den" van het afgelopen decennium haar opnieuw hebben doen insla pen. De hartekreet „Hebben we daar nou voor gevochten?" valt achter de schermen van sommige Nederlandse vrouwenorganisaties meer dan eens te beluisteren. Wie de mening peilt van mensen die betrokken zijn bij het „vrouwen werk" binnen de grote politieke par tijen krijgt de indruk dat het beeld toch niet zo somber is als men wel eens denkt, en dat het zeker niet rechtvaardig is om alleen de vrouw politieke ongeïnteresseerdheid te ver wijten! Dat verschijnsel treft men ook bij de Nederlandse mannen veel vuldig aan. Een kleine opiniepeiling over het onderwerp „vrouw en verkiezingen" via de secretariaten van een aantal politieke partijen in Nederland lever de onderstaand beeld op. Er blijkt onder meer uit dat men in het alge meen toch niet ontevreden is met de vrouwelijke belangstelling voor poli tieke zaken en dat men de ervaring heeft dat vrouwen, wier interesse voor deze aangelegenheden eenmaal gewekt is, de politieke ontwikkelin gen vaak enthousiaster volgen dan menig man. De Centrale van CH-vrouwen bij voorbeeld, die al ruim dertig jaar als zelfstandig onderdeel van de Christelijk Historische Unie werkt, signaleert een groeiende belangstel ling van jonge vrouwen voor de ver gaderingen. Ook in het bestuur zijn de jongere vrouwen vertegenwoor digd. Men vindt dit een opmerkelijk en gunstig verschijnsel, te meer daar juist jonge vrouwen zich vaak moei lijk van de gezinsbeslommeringen kunnen losmaken. Ter gelegenheid van de komende verkiezingen heeft de Centrale van CH-vrouwen een speciaal verkie zingspamflet voor de vrouw ver vaardigd. Daarin worden de vrou welijke kandidaten van de party aan de kiesgerechtigde vrouwen voorgesteld en worden bovendien bepaalde programmapunten naar voren gebracrt die de speciale be langstelling van de vrouw verdie nen. De Partij van de Arbeid heeft haar „Vrouwenbond van de PvdA" die ook buiten de verkiezingstijd zeer actief is op allerlei terreinen waarbij de vrouw belang heeft. De verkiezings activiteiten ten aanzien van de vrouw zijn echter helemaal geïntegreerd in het „grote geheel" van de verkie zingspropaganda van deze partij, al is er wel een speciaal verkiezings pamflet aan de vrouw gewijd. Men probeert zoveel mogelijk „de mens op straat" te benaderen tijdens de huidige verkiezingsactiviteiten en dat geldt zowel de man als de vrouw die straks met het stembiljetje in de hand staat. Bij de contacten die via huisbezoeken worden gelegd is de vrouw natuurlijk zeer sterk betrok ken. Men heeft wel de indruk dat de belangstelling groter is dan in vori ge jaren. Bij de Communistische Partij Ne derland is het antwoord kort en bon dig: men heeft geen afzonderlijke vrouwengroepering, de verkiezings activiteiten zijn geheel op man én vrouw gericht. „De positie van de vrouw moet zowel wettelijk als maat schappelijk gelijk worden gesteld aan die van de man. Geen discriminatie, maar ook geen bevoorrechting en geen afzonderlijke vrouwengroeperin gen. Bij de Staatkundig Gereformeerde Partij bestaat evenmin een vrouwen afdeling, en er zijn ook geen vrouwe lijke activiteiten van betekenis bin nen de partij. Hier kan de oorzaak worden gezocht in het artikel van het partijprogramma dat nog altijd ver meldt dat vrouwenkiesrecht strijdig is met de roeping van de vrouw. Ook kent geen aparte vrouwengroep; de verkiezingsactiviteiten zijn voor man- „Wij menen dat politieke taken voor da vrouw in eerste instantie dicht bij huis, in de gemeenteraden liggen. Het werk dat vrouwelijke gemeenteraadsleden kunnen doen lijkt ons heel belangrijk als basis van de „grote politiek." Dit geluid komt van de commissie „Vrouw en Partij" van de Katholieke Volks partij", een commissie die men vooral niet wil zien als een aparte vrouwengroepering, maar als een instituut dat tot taak heeft de vrouw in het geheel van de partij politiek op te nemen, en haar be langstelling voor poitiek bij te- brengen. Dat die belangstelling groeiend is meent men te mogen opmaken uit het toenemend aantal vrouwelijke ge meenteraadsleden van de KVP: in 1957 waren het er 56, nu 170. Speciale verkiezingsactiviteiten op het terrein van de vrouw heeft men niet, afge zien van een bijeenkomst, ter inlei ding van de verkiezingen, van vrou wen die in en voor de partij werken. De Anti-Revolutionaire Partij heeft het AR-Vrouwencomité, een instituut dat het centraal comité van de AR adviseert en op verzoek van dat co mité taken uitvoert die de politieke activiteiten en interessen van en voor de vrouw betreffen. Ook hier streeft men naar integratie van de vrouw in de grote partijpolitiek, al kunnen er, bij wijze van plaatselijke contactpunten, wel vrouwenclubs worden gevormd die dan echter al leen maar middel en geen doel zijn. Vanwege de integratiegedachte ook hier geen afzonderlinge activi teiten voor de vrouw in verband met de verkiezingen. Vooral van de zijde van de gehuwde vrouw no teert men een groeiende belangstel ling. „Het is werk dat langzaam maar zeker van de grond komt, maar we mogen beslist niet bewe ren dat het moeilijker zou gaan dan het wekken van politieke belang stelling by de mannen. Als vrouwen eenmaal geïnteresseerd zijn, zijn ze ook goed geïnteresseerd," aldus een AR-medewerker. Die mening heeft men ook bij de Volkspartij voor Vrijheid en Demo cratie: als vrouwen zich eenmaal voor politieke aangelegenheden gaan interesseren zijn ze vaak veel enthou siaster en feller dan mannen. De VVD heeft de stichting organisatie „Vrouwen in de VVD" die al een kleine twintig jaar bestaat en waar- Jjio Is dan eindelyk de zege ons! Eindelijk na langen, zwaren str)jd het Vrouwenkiesrecht in de Tweede Kamer aangenomen! Een jubeldag voor de onvermoeide strijdsters, de 9de Mei 1919, die in de geschiedenis der vrouwenbewe ging zal worden geboekstaafd als de datum van groote betekenis, als het historisch moment waarop den vrouwen werd recht ge daan Bijna een halve eeuw is het gele den dat deze jubelende zinnen te le zen stonden in het Maandblad van de Vereeniging voor Vrouwenkiesrecht. Dat de „lange zware strijd" nog lang niet ten einde was, heeft men zich in de eerste vreugderoes misschien niet gerealiseerd, al werd aan boven staande jubelzang wel de vermaning vastgeknoopt om „op te letten en waakzaam te zijn bij de eerstkomen de Grondwetsherziening" en niet te rusten vóór het met zoveel strijd en moeite verworven vrouwenkiesrecht voor goed in de grondwet was vast gelegd. Strijd en moeite! De „Herinnerin gen van dr. Aletta H. Jacobs", in 1924 uitgegeven door Van Holkema en Warendorf in Amsterdam, moes ten in het jaar 1967 waarin de vrouw de gang naar de stembus als iets van zelfsprekends beschouwt, eigenlijk nog eens door iedere vrouw worden gelezen. Werken aan de politieke en sociale gelijkstelling van de vrouw was voor deze eerste vrouwelijke arts van Nederland een levenstaak. Haar naam staat te lezen in de eer ste regels van een overzicht van de totstandkoming van het vrouwenkies recht. Zij heeft als eerste vrouw van Nederland een verzoek ingediend om op de kiezerslijst te worden geplaatst. Dat was in 1883 en haar verzoek werd door B. en W. van Amsterdam met een afgewezen. Via arrondissements rechtbank en Hoge Raad verdedigde zij haar standpunt, echter zonder re sultaat. Een later ondernomen poging om in samenwerking met verschei dene vrouwen dezelfde procedure nog eens te voeren strandde op gebrek aan medewerking en begrip. „De antwoorden waren van dien aard dat ik mijn pogingen staakte, overtuigd als ik werd dat mijn vrouwelijke landgenooten het belang van het kies recht nog niet begrepen," aldus Alet ta Jacobs in haar autobiografie. In 1889 richtte Wilhelmina Drucker de Vrije Vrouwenvereeniging op die „de intellectuele en politieke ontwik keling der vrouw" nastreefde. Enke le jaren daarna achtte men de tijd rijp voor de oprichting van een ver eniging die uitsluitend strijd voor het vrouwenkiesrecht zou voeren: de Vereeniging voor Vrouwenkiesrecht kwam tot stand. Dat was in 1894. In 1903 zou Aletta Jacobs voorzitster worden en dat blijven tot. het doel was bereikt. Na 1900 begon de ge dachte van het vrouwenkiesrecht meer ingang te vinden. Het ledental van de vereniging steeg voortdurend en er kwamen steeds meer activitei ten. Er kwam ook verschil van me ning; enkele leden traden uit de bond en richtten een afzonderlijke Bond voor Vrouwenkiesrecht op, waarvan ook mannen lid konden zijn. Inmiddels gebeurden er belang rijke dingen op het terrein van de Nederlandse vrouwenbeweging. Zo wel de nationale tentoonstelling van vrouwenarbeid in 1898 als de ten toonstelling „De vrouw 18131913" heeft de belangstelling voor vrou wenprobleem en emancipatiestrijd sterk gestimuleerd, evenals het in 1908 gehouden congres van de We- reldbond voor Vrouwenkiesrecht. Er was ook een Bond van Sociaal Democratische Vrouwen gekomen die ervan uitging dat alleen een socialis tische maatschappij de ware bevrij ding van de vrouw zou kunnen bren gen. Ook deze vereniging nam deel aan de strijd voor het vrouwenkies recht, het facet van de emancipatie beweging dat het meest „aansprak". Belangrijkste argumenten in de strijd voor het vrouwenkiesrecht waren, dat het bestuur van de gemeenschap door een „representatie van allen" dient te worden geschraagd, dat er geen rechtsgrond is te vinden op grond waarvan de man wel en de vrouw geen kiesrecht zou moeten hebben, dat man en vrouw wezenlijk verschil lend zijn waardoor het voor het land nadelig zou zijn als de inzichten van de vrouw niet tot uiting komen. Men hekelde de binding van de vrouw aan wetten die buiten haar wil tot stand gekomen waren en de wetgever die in toenemende mate ingreep op ter reinen die de vrouw direct raakten. Steeds meer vrouwen kregen een maatschappelijke functie waardoor zij al op openbaar terrein terecht kwamen. Ook toen al pleitte men voor voorlichting: „Het is, gezien het emancipatieproces, noodzakelijk de vrouwen die niet veel verstand heb ben van politieke zaken, te brengen tot goed begrip van de maatschappij waarin zij leven." Aan tegenargu menten ontbrak het niet: het optre den der vrouw werd „op geen gebied met zó echte antipathie begroet als op dat der politiek". Nadat Aletta Jacobs als eerste de strijd aanbond heeft het nog ruim 35 jaar geduurd vóór het vrouwenkies recht werd aangenomen: in mei 1919 in de Tweede Kamer met 64 tegen 10 stemmen, in juli 1919 in de Eer ste Kamer met 34 tegen 5 stemmen. Vijfendertig jaren van moeilijke strijd, waar de vrouw van vandaag tenminste een eerlijke poging tot „be wust kiezen" tegenover zou kunnen stellen. Ctrepen, noppen en bloemetjes bepalen het beeld van de col lectie van Bobbie Brooks, specialist in kleding voor jonge vrouwen en meisjes. Genopte bloesjes op effen rokken met grote ceintuurs, ge streepte broekpakken, bloemetjes blouses met forse gestreepte strop dassen op gestreepte rokken zijn onderdelen van een garderobe voor de meisjes die met betrekkelijk weinig kleren toch in steeds wisse lende „aankleding" voor de dag willen komen. „Co-ordinates" heten deze kleding stukken die onderling te combineren of te verwisselen zijn en allemaal per stuk kunnen worden gekocht, zodat de kleerkast geleidelijk kan worden gevuld. Voor mensen met een mage re portemonnaie is zo'n systeem een uitkomst. Voor de Bobbie Brooks-col- lecties liggen de verkoopprijzen in de winkel vast. Het is dan ook een klein kunstje tevoren uit te rekenen hoe ver men met het aanschaffen van de kleertjes kan gaan. Ook de voorjaarscollectie 1967 is sa mengesteld uit vier groepen. De „cor- dy-knit groep" is uit gebreide katoen vervaardigd en wordt in wit en in marine gemaakt. De volledige groep bestaat uit een „pea-coat", een pan talon, twee verschillende rokken, een hesje, een jurk en drie verschillende pullovers. Van katoenen ribfluweel is een „rib on flower" groep met bloempjesmotieven in verschillende kleuren: wit met oranje, aqua met cerise, lichtgroen met hardblauw. De ze groep bestaat uit een rok in A-lijn, een blazer, een pantalon en een an- tron truitje in de kleur van ieder bloemmotief. Voor de zeer jeugdigen is onder het motto „It's wild" een kledinggroep gemaakt uit katoen en uit mengweef- sels van dacron en katoen. De kleu ren zijn navy en walnootbruin, toege past in blouses met bermudakraag jes en lange mouwen, rokken in A- HET UITGEBREIDE ONTBIJT „brunch" zoals men aan gene zijde van Noordzee en Atlantische Oceaan zegt heeft in veel gezin nen de plaats ingenomen van ont bijt en lunch tijdens het weekend. Zo'n combinatie van twee maaltij den is wat uitgebreider dan het traditionele ontbijt en wie van va riatie houdt kan deze maaltijd elke week een andere samenstelling ge ven. Het „ontbijt-ei" kan bijvoor beeld eens worden vervangen door een luchtig ei-baksel zoals dit: Snijd plakjes ham in heel dunne reepjes, laat ze knapperig worden in een koekepan met wat hete bo ter en doe er in plakjes gesneden champignons bij. Laat deze even mee^moren en giet dan eieren er bij die met peper, zout en wat melk zijn opgeklopt (een eetlepel melk per ei). Roer met een houten spa tel door de massa, tot de eiermas- sa is gestold. Laat het baksel voor al niet droog worden; het moet wat men noemt „smeuïg" zijn. lijn met opgestikte zakken en „hip ceintuurs", pullovers met U-hals en driekwart mouwen, rokken met voor- plooi, uni en gestreepte broekpakken, bedrukte blouses met gestreepte stropdassen, mini-rokken met hip ceintuurs, jurken met hip-ceintuurs en stropdassen. Ook de vierde groep („wardrobe- magic") is gemaakt uit katoen en uit mengweefsels van katoen en dacron. Er zijn zes verschillende rokken, twee pantalons, twee jasjes, twee pullovers en twee blouses, uitgevoerd in de kleurencombinaties groen met cerise, lila met oranje-geel, blauw met pistachegroen. Zomercombinatie van effen rok met grote zakken en brede heupceintuur en genopte „top". Foto hiernaast). Ook onderstaande kledingcombinaties zijn uit de voorjaarscollecties 1967 van Bobbie Brooks: gestreepte rokken met gebloemde bloesjes en grote gestreepte stropdassen, gestreepte blazerpakken, ge nopte bloesjes met korte effen rokken.

Digitale periodieken - Gemeentearchief Veenendaal

De Vallei | 1967 | | pagina 13