Uit de oude doos
Hen Bos „de keue
over het feest van de ketel"
S.G.P. en Boeren
tegen verpachting
van de Reehorst
Oversteekplaatsen zijn in belang
van verkeersveiligheid bevolking
Ent gebied
Gelderse
Vallei
Met bier
meer mans
Voetgangers op Spoorstraat en
Betuwsestraatweg beschermen
Spreekuur
wethouders
Veilig Verkeer te Kesteren acht
aanleg van tweetal zebrapaden op
korte termijn noodzakelijk
Even toeren...
't Neie peerd
Bliksembeitel
Openbare vergadering
van de P.v.d.A.
Culturele stichting
in oprichting
Cursus sterrenkunde
van de V.U.-Edc
Verkeersmaatregelen
in benedenstad
Raadslid critisch
over aanleg
Opgetekend door
RIK VALKENBURG
parkeerterreinen
DONDERDAG 9 FEBRUARI 1967
JIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIMIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIMMIIIIillMIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIUIIIIHIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIMMIIIIIIIIIIIIIIIIIIUIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIItlllllllllllllM^'1^
In het kader van de voorzorgsmaat
regel, gericht op het voorkomen van
een haard van mond- en klauwzeer on
der de varkensstapel in het gebied van
de Gelderse Vallei en omgeving, wordt
de enting met vaccin type O, thans
verplicht gesteld in de gemeenten Put
ten, Nijkerk, Hoevelaken en in een
tweede deel van Barneveld.
Blijkens een publicatie in de Staats
courant van 7 februari 1967 wordt de
entplicht in het nieuwe gebied 8 fe
bruari van kracht.
Dit gebied sluii Noordwaarts aan bij
het entgebied van de gemeenten Wou
denberg, Maarn en delen van Leusden,
Leersum, Amerongen, Ede, Barneveld
en Scherpenzeel, waar de voorbehoe
dende enting reeds in volle gang is.
KESTEREN De afdeling' Kesteren van het Verbond voor Veilig Verkeer
gaat het gemeentebestuur voorstellen op twee plaatsen in de gemeente zebra
paden aan te leggen. Deze beveiligde voetgangersoversteekplaatsen zijn, vol
gens het bestuur, in de loop van de tijd noodzakelijk geworden naast de krui
sing Betuwsestraatweg-Oude Rhenenseweg en op de Spoorstraat nabij de afslag
van de Stationsstraat. Het zou naar de mening van het Verbond voor Veilig
V erkeer aan te bevelen zijn, de zebra's nog voor de bloesemtijd van kracht te
laten worden in verband met de grote verkeersdrukte gedurende deze periode.
Een groot voorstander van deze verkeersmaatregel in Kesteren is de penning
meester van de plaatselijke afdeling, de heer D. Neerbos, die genoemd voorstel
lanceerde tijdens een bestuursvergadering van het Verbond voor Veilig Ver
keer.
„Het Verbond voor Veilig Verkeer
heeft een uitsluitend adviserende taak.
Het voorstel voor de beide zebra-paden
doen wij dan ook niet ongegrond, maar
hiervoor zijn wel degelijk belangrijke
motieven aanwezig. De voetgangers
oversteekplaats op de Betuwestraatweg
is onzes inziens noodzakelijk, in verband
met het feit, dat in dit gedeelte van
Kesteren de laatste tijd steeds meer
woningen zijn en worden gebouwd. Dit
brengt met zich mee, dat het aantal
kinderen en ouderen hier ook stijgende
is. Voor hen dienen beveiligingsmaatre
gelen te worden genomen onder andere
door middel van een zebradpad", aldus
EDE Vanavond houdt de Partij
van de Arbeid in de bovenzaal van Ree
horst een grote openbare vergadering,
waarop het woord zal worden gevoerd
door de heren A. R. Vermeer, gedepu
teerde van de Prov. Staten van Gelder
land, en J. W. Marsman, kandidaat voor
de Tweede Kamer. De bijeenkomst be
gint om acht uur. De toegang is vrij. Er
is gelegenheid tot debat.
EDE De wethouders Wiegeraadt,
Hoolboom en Weigraven zijn verhinderd
op maandag 13 februari spreekuur te
houden.
de heer Neerbos. „Bovendien", zei hij,
„is juist dit gedeelte van de Betuwse-
straat zo enorm gevaarlijk door een on
overzichtelijke bocht vlak voor de krui
sing. De auto's hebben er een grote
snelheid en bemerken een overstekende
voetganger te laat".
De heer Neerbos kan zijn motivering
aantonen door er op te wijzen dat op
het bedoelde punt reeds enkele ver
keersongelukken hebben plaatsgevon
den. waarbij zelfs één jnet dodelijke
afloop. Volgens hem zou een zebra-pad
met knipperlichten de kans op uitbrei
ding van het aantal verkeersslachtof
fers aanmerkelijk verminderen.
Wat betreft de voetgangersoversteek
plaats in de Spoorstraat heeft de heer
Neerbos ook een deugdelijk pleidooi.
„Eigenlijk is het hier een beetje voor
uitzien", zegt hij. „Als over enkele
maanden het bejaardencentrum zal zijn
bewoond, zullen ook deze mensen op
veilige wijze moeten kunnen overste
ken. Aangezien op bedoelde plaats geen
maximumsnelheid geldt, ontstaat ook
hier een bijzonder gevaarlijke situatie
als niet tijdig wordt ingegrepen.
Het advies „Links lopen, veilig lopen"
zal de bejaarden, die in de richting
Opheusden willen gaan wandelen, nood
zaken om de weg over te steken. Voor
hen zou een zebrapad een daadwerke
lijke bescherming betekenen, die niet
onderschat moet worden". Maar ook
voor de mensen, die van het station ko
men, is een zebrapad nuttig, volgens de
mening van de heer Neerbos.
Het aanbrengen van een zebrapad in
de Spoorstraat valt buiten de competen
tie van het gemeentebestuur, omdat het
hier een provinciale weg betreft, waar
van het bedoelde gedeelte buiten de be
bouwde kom van Kesteren ligt. Provin-
EDE De gemeenteraad van Ede heeft gisteravond het voorstel van B. en W.
goedgekeurd in beginsel akkoord te gaan niet de verpachting van Reehorst. De
fracties van de S.G.P. en B.P. wensten te worden geacht tegen te hebben ge-w
■tem cl. Wethouder Weigraven, die het voorstel verdedigde, deelde mee dat de
Culturele Raad spoedig tot de instelling van een stichting wil komen welke zich
ten doel zal stellen culturele bijeenkomsten, zoals concerten, toneelvoorstellingen
etc. te organiseren. In het kader van de onderhandelingen met de toekomstige
pachter, brouwerij Heineken, wordt gepraat over de verhuur van een aantal avon
den aan de op te richten stichting om zodoende van enkele „culturele" avonden
zeker te zyn.
Verscheidene raadsleden zetten nog
wel enkele vraagtekens achter het voor
stel van B. en W. Mejuffrouw N. H.
Blaak (PvdA) vreesde dat de pachter
het culturele leven van Ede zou gaan
bepalen. Na de mededeling van de wet
houder dat de stichting enkele avonden
zal huren daalde deze ongerustheid. De
heer B. J. Soetendaal (SGP) kon zich
niet verenigigen met het denkbeeld dat
een culturele commissie iets zou gaan
organiseren. De overheid was z.i. niet
geroepen de toch al grote drang naar
vermaak en sensatie te stimuleren.
De heer G. W. Bos (VVD) tekende
bezwaar aan tegen de wijze waarop de
verpachting tot stand zal komen. Naar
zijn mening zou een openbare inschrij
ving veel zakelijker geweest zijn. Hij
vroeg aandacht voor de belangen van
het personeel van Reehorst. De
woordvoerder van de Boeren Partij G
Meijer was niet gelukkig met het voor
stel. Hij zag met name niets in een bios
coop en wilde die door een particulier
laten exploiteren. De heer G. J. A. Wer-
nink (KVP) drukte in navolging van de
heer Bos, B. en W. op het hart de be
langen van het Reehorst personeel te
behartigen. De AR-fractieleider de heer
R. Bos was van oordeel dat het uit
gangspunt van B. en W. juist was om
niet te zoeken naar iemand die het mees
te biedt maar naar de man of zaak waar
mee in overleg gehandeld zou kunnen
worden. De heer J. Klok (GB) pleitte
voor een coördinatie van de sporthal
kantine en het restaurant van Reehorst.
Wethouder Weigraven noemde het
voorstel een soort interim voorstel,
maar om de raad later niet tegen de
muur te laten staan was het college er
toch mee voor de dag gekomen. De wet
houder deelde mee dat het contract dat
eventueel met de brouwerij zou worden
gesloten voor veranderingen vatbaar is
omdat men na enkele maanden weer
aan de tafel zou gaan zitten. De pach
ter heeft de morele verplichting betref
fende de belangen van het Reehorst-
personeel overgenomen, aldus wethou
der Weigraven.
iiiiiiiiiiiiitiiHiiiiiiHiiiHiiniiiiï
korte termijn komen. Wij twijfelen hier
echter geen moment aan", aldus de heer
Neerbos.
De voorzitter van het Verbond voor
Veilig Verkeer in de gemeente Keste
ren, de heer M. M. Vink, heeft het be
stuur tijdens de vergadering toegezegd
deze kwestie mondeling met de burge
meester te zullen bespreken.
EDE Vrijdag start de Volksuniver-
siteit Ede met een curusus sterrenkun- f
de, die zal bestaan uit twee lezingen,
welke gehouden zullen worden door dr.
H. Hubenet van de Sterrenwacht der f
Rijksuniversiteit te Utrecht. De lezingen, E
die tot onderwerp hebben „Hoe de mens
het Heelal ontdekte" zullen vrijdag 10
en 24 februari acht uur in het Luthers
Gemeente Centrum gehouden worden. E
Men kan zich voor deze cursus opgeven
aan de zaal. Het cursusgeld bedraagt
zes gulden voor leden en drie gulden
voor jeugdleden en jeugdpaspoorthow-
ders. immiimiHiimiiiniiMmimiiiHHiiimmiimiiuiiiiiiiiiimiiMHiiiiii
De heer Hen Bos in een van zijn karakteristieke houdingen
ciale Staten zullen in dit geval dan ook
de toestemming moeten verlenen. De
oversteekplaats op de Betuwsestraatweg
zou eventueel binnen de bebouwde kom
komen te liggen, zodat hierover het ge
meentebestuur zal mogen beslissen.
De heer Neerbos heeft echter het
volste vertrouwen in de betrokken in
stanties. „Uiteindelijk bestaan wij voor
de verkeersveiligheid en geven die ad
viezen heus niet om ook eens iets te wil
len vertellen. Na enig overleg was het
bestuur het er eenstemmig over eens,
dat beveiligde voetgangersoversteek
plaatsen op beide punten de verkeers
veiligheid voor de bevolking in Keste
ren ten goede komen. Daarom is het van
groot belang dat de zebra-paden er op
RHENEN Burgemeester en wet
houders der gemeente Rhenen brengen
ter openbare kennis, dat de raad dier
gemeente in zijn vergadering van 31 ja
nuari 1967 onder nr. 12 heeft besloten:
I. gesloten te verklaren in één rich
ting voor alle verkeer, behalve voetgan
gers:"
a. de Rijnstraat, voor wat betreft het
gedeelte, gelegen tussen de Brand
weercentrale en de aansluiting met
de Markt in zuidelijke richting;
b. de Markt in haar geheel in westelij
ke richting;
c. het ten zuiden van de Cuneratoren
gelegen gedeelte van het Kerkplein
vanaf de Markt in westelijke rich
ting tot de aansluiting met het Ko
ningshof.
II. een stopverbod in te stellen voor
de westelijke zijde van de Rijnstraat,
voor wat betreft het gedeelte, gelegen
tussen de Brandweercentrale en de
aansluiting met de Markt.
III. gesloten te verklaren in één rich
ting voor alle motorvoertuigen de
Kruisstraat in zuidelijke richting vanaf
het Fred. v. d. Paltshof tot de aanslui
ting met de Gasthuisstraat.
Bovengenoemd besluit is in afschrift
verzonden aan de hoofdingenieur-direc
teur van de rijkswaterstaat in het ar
rondissement Utrecht, aan de door de
minister van Verkeer en Waterstaat
aangewezen verenigingen die beharti
ging van verkeersbelangen ten doel
hebben.
Rhenen, 8 februari 1967
B. en W. voornoemd,
De secretaris, W. C. Pieters.
De burgemeester,
L. Bosch v. Rosenthal.
EDERVEEN Gisteravond kwam op
de Nieuweweg te Ederveen de 18-jarige
bestuurder van een vrachtwagen L. uit
Ede, doordat hij even niet oplette, met
de wagen via enkele bomen in de greppel
terecht.. L. had zonder toestemming van
zijn baas de auto meegenomen om ermee
te gaan toeren. Hij had geen rijbewijs.
De auto werd zwaar beschadigd.
Vjd.NENDA.AL Ook liet oude Veenendaul kende zijn evene-
inenten. Het verschil met gebeurtenissen, die wij in ónze tijd bijzon
der plegente noemen is echter zeer groot. Wat niet wegneemt dat
de uitschieters uit de oude tijd minstens zoveel belangstelling trok
ken en beslist méér gezelligheid met zich meebrachten. Een onver
getelijk spektakel was het transport van de eerste stoomketel voor de
firma gebr. Van Leeuwen vanaf het station naar de fabriek aan het
Verlaat. Heel Veenendaal was erbij betrokken. Overal gonsde het.
Het gesprek ging nergens anders over. De schooljeugd was aanhou
dend te vinden in de buurt van het station, waar het machtige ge
vaarte als een land-zeppelin te kijk stond. Dat zou wat worden, als
deze kolos door de straten van Veenendaal getrokken zou worden.
Vooral de kwajongens zagen er reikhalzend naar uit, maar ook de
ouderen vonden het een gebeurtenis van de eerste rang. Temeer daar
men wel begreep, dat dit karwei niet zou kunnen plaatsvinden zon
der een forse hoeveelheid gerstebier. Het spul, waar zoveel kracht in
1 .zat
Met verschillende oude Veenendalers spraken we over dit evenement
uit de oude tijd. Bij elk der ondervraagden kwam er een schittering
in de ogen als we dit onderwerp aansneden. Voor elk van hen gold
he't als het achtste wereldwonder. De we! zeer bekende Veenenda-
ler. de heer Hen Bos, varkenshandelaar, momenteel wonend aan de
Lindelaan, vertelde er ons enkele leuke fragmenten over. Toen het
transport plaatsvond, was hij nog maar een schooljongen, maar hij
kon het zich nog herinneren als de dag van gisteren.
Het is op een dag in 1899, het zelf-
de jaar dus van de grote brand, die
op Pinksterzondag woedde op de
I markt. Het was de zogenaamde
brand van ,J>raag" het café voor-
heen van Bosman tussen Hotel de
Haas en de Hervormde pastorie. Als
Hen Bos het over Praag heeft be-
gint hij te lachen. „Zoals tegen-
woordig het spreekwoord bestaat:
E Binnen is veur!.... zegt Jan Kool',
zo was het vroeger altijd: ,,'t Is
beurd, zegt Praag"....aldus Hen Bos.
Op deze dag, dus in 1899, zou de
zware stoomketel versleept worden
van het station naar de „fabriek'.
De transportmoeilijkheden waren
zeer groot. Het personeel hielp deze,
zoals in zulke gevallen te doen ge-
brmkelijk was, met de hulp van vrij-
willigers oplossen. Met tientallen
Veenendalers en een groot aantal
E schooljongens werd hetmonsterge-
val versleept. De directie zorgde
voor bier om alle dorstige kplen te
laven. De zaak trok enorm veel be-
I kijks. Het teas 'n complete Veenen-
E daalse aangelegenheid.
„Ik lachte me nog een keer slap",
gaat Hen Bos verder „toen de
ketel na veel hokus-pokus de Kerke-
wijk, ter hoogte van Kloot, de bo-
S terboer werd ingetrokken. Aan de
meterslange kabels hingen tientallen
te trekken. Het hoofd bijna op de
klompen. Eén riep er steeds: Eén,
1 twee, trek!!! Eén, twee, trek!!! De
kabels spanden zich. Het leek een
tafereel uit de oudheid, toen slaven
voor hun heren gigantische transpor -
ten moesten verzorgen.
Plotselingik zie het nog gebeu-
ren als ik eraan denk.... zag ik hoe
E de kabel aan de linkerkant hets niet
langer meer hield. Hij knapte als
1 een draadje sajet. De hele bubs
1 sloeg tegen de wereld. Ze tolden over
en krioelden door elkaar. Ik stond
me tranen te lachen toen ik iets zag
wat mijn lachlust nog vergrootte.
Als een kanonskogel suisde een vent
door de lucht en kwam pardoes in
de droge sloot bij Kloot terecht.
Even later bleek, dat het de ouwe
Veldhuizen van het Verlaat was. Een
man van tachtig jaar. Het duurde
natuurlijk heel wat voordat een nieu
we trekkabel aangebracht was en
toen ging het feest weer verder.
Want eerlijk, het was een feest!
Alle Veenendalers uit die tijd zul
len het er met mij over eens zijn, dat
we er toen bar veel schik mee had
den. Bier teas er ook zat, maar na
tuurlijk niet voor ons. schooljongens.
Maar dat mocht ons de pret niet
drukken. Sjonge, wat hadden we een
lol. Overal stonden groepen mensen
te kijken. Je begrijpt dat wij ons al
hele kerels voelden als we onder het
trekpen, al die blikken van het pu
bliek mochten opvangen. Het was
dan ook een enorm gevaarte wat wij
de Kerkewijk doortrokken. Steeds
werden er nieuwe rollers voor de
ketel geplaatst,- waarover wij dan de
gigant heentrokken. Het ging heel
langzaamaan.
Eindelijk waren we bij de „Vurt-
brug" aan de Vaartweg (Kanaal-
weg). Dat was wat! Die ouwe brug
was niet zo breed, maar d'r was een
huchievoor. Mensen, wat moesten
ive daar trekken! Heel bar! De ka
bels spanden zich tot knoppens toe.
Eén, twee hup!!! werd er gebruld.
Bijna was de kolos op de brug aan
gekomen. Opeens hielden ze het niet
meer. De ketel rolde terug. In pa
niek vlogen de mensen uiteen. Ge
lukkig gebeurden er geen ongelukken
Met vereende krachten werd weer
aangepakt. En ja hoor, toen lukte
het. Alles stond te hechten en pech-
ten. Een paar flinke slokken koud
bier waren bijzonder welkom. Weer
ging het feest verder. In de Hoofd
straat stonden al honderden mensen
te wachten. In de verte zagen zij
het monster naderen. Er ging wat
door je heen als je de vele suppor
ters op een afstand zag
Smakelijk vertelt Hen Bos over de
ze gebeurtenis. De gehechtheid aan
het oude Veenendaal staat op zijn
welgedane gezicht te lezen. Onwille
keurig sleept hij je mee in zijn waar
dering voor die oude tijd, wat be
treft de gezelligheid oner elkaar. En
fin, na veel zweten en zwoegen
EDE Op d* gemeenteraadsverga
dering van gisteravond heeft de heer
M. van Gestel (VVD) gezegd van me
ning te zijn dat hij uitbreiding van het
aantal parkeergelegenheden in de kern
van het dorp de aantrekkingskracht
daarvan op het verkeer vergroot zal
worden, zodat het parkeerprobleem daar
niet tot een pplossing kan worden ge
bracht. De heer Van Gestel zei dit naar
aanleiding van het voorstel van B. en
W. om een pand aan de Paasberger-
weg te kopen. Blijkens het kernplan
voor het dorp Ede valt de aan te ko
pen grond onder de bestemming par
keerterrein.
Kerkewijk met slootkant en bruggetjes
gaten dat er in de verte nog een aak
aan kwam. Het was de aak van
,Jan Rondom Lelijk'. Deze vent,
met z'n mooie bijnaam, kwam ook
aan land en vroeg aan Arie Li wat
hij aan het doen was. Arie vertelde
dat hij de bliksembeitel aan het op
graven was. „Rondom Lelijk' brulde
van de lach, ondanks het noodweer.
Hij haalde Arie over, om weer in
zijn schuit te stappen en zo voeren
de twee schippers weer naar het
Veen."
„Is het waar gebeurd f" informe
ren wij met enige schroom.
„Wis en drie! Zo zeker als ik hier
zit", bevestigt de „keueskoper".
We snappen dat Hen Bos de waar
heid spreekt. Het is geen fantasie.
Het ging er vroeger werkelijk zo aan
toe, in en om Veenendaal. Daarom
vragen wij hem naar nog meer her
inneringen.
„Vroeger hadden Jan Bos en de
ouwe Van de Haar een grote bier
wagen. Deze werd getrokken door
een stevig paard. Ze brachten bier
rond naar de diverse kroegjes in
Veenendaal. Het paard werd ouder
en ze zouden het gaan verkopen. Het
paard had een bijzondere gewoonte.
Als ze thuiskwamen en ze het
beestje uitspanden, ging het dier
vanzelf uit een bierton drinken.
Dat reist het beest op een prik. Het
vergiste zich nooit en liep altijd de
goede kant uit. Enfin, ze gingen met
het paard naar de markt in Utrecht
en verkochten het. Tegelijkertijd na
men ze op zich een nieuw paard te
kopen, anders „kosten" ze niet terug
naar het Veen. De hele dag sjouw
den ze over de markt. Pas in de
middag hadden ze geluk. Ergens op
de markt ontdekten ze een pracht
van een paard. Het beest zag er jong
en sterk uit. Ook was het keurig ver
zorgd. Na een poosje handelen wer
den ze het met de koopman eens en
ze hadden weer een „nei peerd". Ze
spanden het beestje voor de wagen
en gingen huiswaarts. Onderweg ver
wonderden ze zich steeds dat het
beest zo mak was. Het leek of hij al
jaren voor de wagen gelopen had.
Toen ze thuiskwamen ging hun ver
wondering over in onsteltenis. Toen
ze het paard uitspanden, liep het re
gelrecht naar de bierton om te drin
ken. Plots hadden ze het door. Ze
waren er ingetippeld. En niet zo'n
klein beetje ook! Ze hadden hun eigen
opgekalefaterde paard, weer met een
ruim winstje voor de koopman, te
ruggekocht"
Hen Bos zit te schudden in zijn
stoel van het lachen en wij met hem.
We weten dat ook dit verhaal geen
fantasie is, maar pure werkelijkheid.
„Weet je nog meer van dit soort
dingen?" vragen we hem.
,JJog genogt!'
kwam de ketel na verloop van tijd
op de plaats van bestemming, ivaar
de dorstige kelen nog eens met bier
werden begoten. Zoals vroeger mode
was, verscheen er weldra een „pak
kend" gedicht ,dat nog jarenlang in
Veenendaal gezongen werd:
„Komt vrienden, sluit U allen aan,
Om de ketel aan het spoor te halen!
Zij trokken allen aan het touw,
Maar dat ging ook al niet te gauw.
Ze stonden te zweten en te hechten.
En bij de Vaartse brug
Daar rolde hij terug.
Maar voor een lekker glaasje bier
Zo kreeg Van Leeuwen de ketel hier.
„Weef je nog meer leuks uit die
die tijd?" vragen wij de heer Bos.
„Nog zat, jong!'
„Laat maar eens horen dan."
Hen Bos begint weer: „Vroeger
werd er gezegd, dat als de bliksem
insloeg, er een prima beitel in de
grond kwam. Dat sommigen dat let
terlijk geloofden, zal ik je vertellen.
Arie Li voer altijd in een aak naar
Wageningen. Meestal had hij stenen
aan boord. Op de terugweg werd
hij overvallen door een hevige regen
bui. De bliksem was niet van de
lucht. Met een enorme klap sloeg
vlak bij hem de bliksem in het land.
Hij met de aak er naar toe. Gauw
aan land en toen met de spa aan het
graven. Daardoor had hij niet in de
