Vriendelijk boek over
Von Kielmansegg
Vorig jaar weer
minder gerookt
Europese dagen voor
landbouwcoöperaties
Oostenrijk nog dit
jaar in de E.E.G.
Club van Anti-rookridders opgericht
1966 ongunstig
jaar voor hagel-
verzekeraars
Nederlandse oud-officier schrijft:
„Geen
maar
waarde-oordeel
een biografie"
Algemene
Bank Nederland
Gelukwensen van
zeven generaals
Hulde?
Reacties
Documenten
De aanslag
Geen oordeel
Minister Luns terug
Fatale data
GEKORTWIEKT
M", de zestigste verjaardag van Graf von Kielmansegg spreken wij onze harte
lijke persoonlijke gelukwensen uit. Daaronder de handtekeningen van de
generaals Allard uit Ottawa, Grünther uit Washington, Lemnitzer uit Parijs,
De Mazière uit Bonn, Norstad uit New York, Wheeler uit Washington en de
handtekening van veldmaarschalk Huil uit Londen. Wij lezen in „Consilio non
imperio" Door wijsheid, niet door macht), een 62 bladzijden tellende biografie
van de opperbevelhebber der N AVO-strijd kracht en in Centraal Europa, Jo-
hann Adolf Graf Von Kielmansegg, ter gelegenheid van diesn zestigste verjaar
dag, geschreven door drs. H. A. van Oort, luitenant-kolonel der Intendance
b.d., thans adjunct-directeur van het Instituut Oost-West te Den Haag.
Nauwelijks is het boekje uitgegeven door Von der Markus-Verlags-gesell-
schaft in Keulen op de boekenmarkt verschenen, of in het kantoor aan de
Van Stolkweg staat de telefoon roodgloeiend. De heer Van Oort antwoordt
rustig, opgewekt van toon, niet geïmponeerd door het onuitgesproken protest
dat door de vragen heen klinkt.
Nog geen akkoord
artsen-fondsen
Vrouw medeplichtig
aan vadermoord?
P.v.d.A.-demonstratie
in Heemstede
Opkomst oefening
4% - Spaarboekje
4% -Spaarrekening
4/4- SpaardepOSitO Drie maanden opzegging
5% - SpaardepOSitO Zes maanden opzegging
5/4% - SpaardepOSitO Eén jaar opzegging
5%% - SpaardepOSitO Achttien maanden vast
6% - SpaardepOSitO Twee jaren vast
Nadere bijzonderheden bij alle kantoren
DONDERDAG 9 FEBRUARI 1967
(Van een onzer redacteuren)
De oud-officier is een beweeglijk man, uiterst hoffelijk en in zijn manier van
spreken bepaald niet militair. Voor de oorlog werkte hij als employé van de
Nederlandse Handelsmaatschappij in Singapore. Toen de Duitsers ons land
binnenvielen, spoedde hij zich naar Engelatid, waar hij zich aansloot bij de
Prinses Irenebrigade. Hij maakte de invasie in Normandië mee en nam deel
aan de bevrijding van Zuid-Nederland. In 1958 ging hij, op eigen verzoek,
vervroegd de dienst uit om zijn studies (culturele antropologie) te kunnen vol
tooien. Drs. Van Oort klein van stuk. Engels snorretje werkt aan een
proefschrift over het onderwerp kunst als exponent van de samenleving."
De oud-luitenant-kolonel ontvangt ons
met thee en sigaretten. Zijn toon is be
minnelijk, zorgzaam bijna. „Als iemand
bij je komt met het verzoek een biogra
fie te schrijven, dan probeer je te over
wegen waarom. Nee, het is niet mijn ini
tiatief. De uitgever heeft mij gevraagd.
Goed, als militair ben ik toch wel vrij
pacifistisch ingesteld. Iedere oorlog vind
ik waanzinnig. Ik geloof in de vreedza
me coëxistentie. Nu gaat het om een
Duitse generaal. Is dat erg? We moe
ten niet meewerken aan een hetze. We
moeten veeleer de Europese integratie
bevorderen. Daar hoort ook Duitsland
bij.
Daarom zou ik er ook geen bezwaar
tegen hebben wanneer Von Kielmansegg
in oorlogstijd het commando zou heb
ben over Nederlandse troepen. Tussen
haakjes, op het ogenblik commandeert
hij niets."
„Waarom viel de keuze juist op
u?"
OVERSTE DRS. H. A. VAN OORT.
„Dat kan ik zelf niet traceren. Ik
heb wel eens wat gepubliceerd... Mis
schien heeft men dat gelezen."
Lachend: „Ieder draagt zijn slechte
renommé in zijn omgeving rond. Het
kan ook zijn vanwege mijn studie. Bij
een wetenschapsman zou je objectiviteit
kunnen verwachten, al geloof ik niet zo
erg in complete objectiviteit. Voor mij
is objectiviteit niet het abstraheren van
de werkelijkheid, maar het standpunt
van beide partijen laten horen. Maar
dat is hier niet van toepassing, want dit
is een levensbeschrijving. Zelf heb ik er
23 bladzijden in geschreven. De andere
bijdragen zijn van de generaals De
Martino uit Verona, Crépin uit Parijs,
De Mazière uit Bonn, luitenant-generaal
Martin uit Londen en van Von Kiel
mansegg zelf."
„Onder de handtekeningen komt
geen Nederlandse generaal voor."
Aarzelend: „Dat weet ik niet. Ik weet
niet hoe dat komt."
„Waarom heeft u het gedaan?"
„Ik wilde wel iets doen voor de mi
litaire integratie. Let wel, ik spreek
geen waarde-oordeel uit. Dat men mij
gekozen heeft, kan ook een gevolg zijn
van het feit, dat ik deel uitmaakte van
de Prinses Irene-brigade. Ik was dus
een tegenpartij. Bovendien sta ik volko
men vrij als gepensioneerd officier van
het leger."
De heer Van Oort vertelt dat hij be
gin 1966 materiaal begon te verzamelen
voor de biografie en dat hij in novem
ber 1966 het boekje voltooid had. „Als
men mij gevraagd had een biografie te
schrijven over Hitler had ik het mis
schien niet gedaan Dat was minder
leuk geweest."
„Is een gelukwens, volgens u, geen
blijk van hulde?"
„Als de generaals, die getekend
hebben, mee willen spelen en Von Kiel
mansegg impliciet van hun niveau en
hun mentaal kaliber verklaren, dan zie
ik er geen bezwaar in dit boekje te
schrijven. De gelukwensen en de artike
len van die generaals houden natuurlijk
wel een waarde-oordeel in. Ik heb me
daarvan afzijdig gehouden. Ik heb de ge
gevens zo droog mogelijk uitgewerkt.
Het past me ook niet iemand van zijn
niveau te beoordelen. Bovendien heb ik
hem nooit gekend."
„Waarom koos men juist deze ge
neraal voor een biografie? Had men
een wapen nodig tegen een hetze, die
men misschien verwachtte?"
„Dat zou kunnen. Het was te ver
wachten, dat een Duitse generaal in
deze positie weerstanden zou oproepen.
Ik vraag me overigens af of deze weer
standen gebaseerd zijn op vaderlands
liefde of dat ze bedoeld zijn om een on
genoeglijke sfeer te scheppen."
„Wat is het nut van een ongenoeg
lijke sfeer en wie heeft daar belang
bij?"
Haastig: „Verandert u die zin.
Schrijft u maar: of weerstanden, die
ingegeven zijn door motieven, strijdig
met de Europese samenwerking."
„Wat waren uw bronnen?"
„Ik heb een grote hoeveelheid do
cumenten bestudeerd en ik heb veel
door Duitsland gereisd. Het is een bio
grafie geworden in de meest eenvoudi
ge zin van het woord, met het accent op
de militaire belevenissen."
„Heeft u kennis genomen van de
weerstanden die de benoeming van Von
Kielmansegg heeft opgeroepen, met na
me in „Vrij Nederland"?
„Ik heb verschillende reacties gele
zen. Ik ben van mening dat wanneer
een opperbevelhebber van de NAVO
strijdkrachten in overeenstemming met
de betrokken regeringen het verleden,
de capaciteiten en het karakter van ge
neraal Von Kielmansegg zodanig acht
dat hij voor deze functie in aanmerking
komt, dat zij daar ongetwijfeld zodani
ge motieven voor hebben, dat het een
kwestie van redelijkheid is hiermee in
te stemmen."
„Waarom gebruikte u als titel
Consilio non imperio"? Achtte u die
spreuk van toepassing op Von Kiel
mansegg?"
„Het staat in het familiewapen van
Von K. En... ik acht deze spreuk inder
daad op hem van toepassing. Er zit een
zekere symboliek in. Hitler-Duitsland
was de verheerlijking van de macht
zonder wijsheid."
„Was Von Kielmansegg juist niet
de exponent van dat regime, de be
schermer?"
„Nou ja, goed... Ik zie in die
spreuk 'n tegenstrijdigheid tot het ver
leden. Niet door dwang
„Toen Von K. in 1939 van de aca
demie kwam, moet hij toch achter de
ideologie van het nazi-regime hebben
gestaan. Waar vocht hij anders voor?"
—„Dat zijn punten... het is moeilijk-
Die geestesgesteldheid... Uit zijn men
tale instelling heb ik niet de indruk ge
kregen dat hij ideologisch achter het re
gime stond. Hij werd militair uit tra
ditie. Hij had voor de oorlog een onbe
langrijke functie. Hij was een aanko
mend officier. Nee, ik geloof niet dat u
kunt stellen dat hij militair werd van
wege de nazi-ideologie."
„U heeft stellig ook gelezen over
de documenten die de Poolse historicus
prof. dr. Andrzej Josef Kaminski over
Von K. heeft verzameld? Die documen
ten lijken nogal belastend."
„Daar hadden ze eerder mee moe
ten komen. De geallieerde commissies
zijn van maand tot maand op de hoog
te van de activiteiten van Von K."
„Men was niet op de hoogte van
het bestaan van deze documenten."
„Als die documenten op juistheid
berusten, dan zullen met mij de hoog
ste generaals spijt hebben van dit boek
je."
„Von K. was toch een van de hoog
ste officieren van de pantserdivisie, die
de wandaden volgens de documenten
bedreven moet hebben?"
„Welnee, Von K. was een onderge
schikt mannetje. Men zou de relatie
van hem met het stafniveau tot bepaal
de daden moeten uitzoeken. Ik vind die
documenten op zichzelf dubieus. Nu het
in hun kraam te pas blijkt te komen,
komen die documenten plotseling voor
den dag. Ik heb wel meer vervalste do
cumenten gezien in mijn leven. De
mannen van de Nederlandse illegaliteit
waren er experts in. Ik zou zeggen,
laat ze het maar onderzoeken. Zevenen
twintig jaar hebben ze de beschikking
gehad over die documenten. Het doet
twijfel rijzen aan de echtheid en de
eerlijke bedoelingen van degene, die ze
naar boven brengt."
„Volgens mensen van het Bureau
voor Oorlogsdocumentatie staat Kamin
ski als zeer integer bekend."
„Als ik destijds van die documen
ten had geweten en er was bewezen dat
hij zich aan wandaden had schuldig ge
maakt, dan had ik mij zonder meer van
de opdracht gedistantieerd".
„Hoe denkt u over de deelneming van
Von K. aan de aanslag op Hitler?"
„In mijn boekje heb ik gesproken
over het niet-aandeel van Von K. Ik
heb dat aandeel niet kunnen vinden.
Dat kan ook niet, want hij was nauwe
lijks overste. Hij heeft door de hele oor
log weinig bevorderingen gemaakt."
„Toch hanteert Von K. die deelne
ming als bewijs van zijn onbesproken
gedrag."
„Eh daar ben ik niet zo van over
tuigd. Het is minimaal geweest. Ik heb
die televisie-uitzending van Verkijk niet
gezien. U moet goed begrijpen, het is in
de wetenschap zo, dat er achteraf altijd
gegevens tevoorschijn komen, dieniet
bekend waren. Dat is normaal. Voorlo
pig moeten we varen op het kompas
van degenen, die het allemaal hebben
uitgezocht."
„Als Von K. zou hebben meegedaan
aan de voorbereidingen van de aanslag,
zou dat dan gedaan zijn, omdat hij het
Hitler-regime omver wilde werpen of
omdat hij zich niet meer als militair
kon ontplooien?"
Deze vraag boort duidelijk een stok
paardje aan van drs. Van Oort. Hij
gaat voorop zijn stoel zitten en formu
leert snel: „De Europese militair, en
zeker de Duitse, heeft tengevolge van
zijn historische en traditionele ontwik
keling een eenzijdig beeld van de socia
le structuur en de werkzame factoren
van de samenleving. Daardoor begrijp
ik, waardoor het mogelijk was, dat zo
vele officieren in Duitsland meer oog
hadden voor zuiver militaire aangele
genheden, zonder daarin enige sociale
overweging te betrekken. Hieruit valt
ook te verklaren, dat hun ogen ten aan
zien van de ideologie pas open konden
gaan, nadat zich grote catastrofen had
den voorgedaan.
Gezien de familie-achtergrond van
Von K., meen ik, dat mag worden ver
ondersteld, dat Von K. zeker niet sym
pathiseerde met het Hitler-regime. Een
aanwijzing daarvoor kan worden gezien
in het feit, dat hij ik herhaal het
betrekkelijk weinig bevorderingen heeft
gemaakt. En dat in een tijd, waarin ve
len als meteoren omhoog schoten. Men
kan ook niet stellen, dat hij geen her
sens had. Hij was een briljant officier."
„De Duitse officier van nu is dus
veranderd?"
„Ja, in de huidige opleiding wil
men hem een plaats geven in de samen
leving. Vroeger was het een aparte ca
tegorie, die er naast stond. De „select
ed few". Ik spreek dus over de officie
ren in Europa. De officieren buiten
Europa zien hun militaire taak als on
verbrekelijk geheel van de sociale op
bouw van hun land. Zij voelen, dat zij
daarin een taak hebben."
„Heeft u kennis genoirfcn van het
boek „Panzer zwischen Warschau und
Atlantik?" Zichtbare verwarring, lange
pauze. Dan: „Ik heb geen oordeel. Het
staat te ver van de materie af."
„Vormt het boek geen integrerend
bestanddeel in het leven van Von K.?"
„Dat boek is niet geschreven als
ideologische verhandeling. We moeten
er geen verkeerde gedachten uit distil
leren. We moeten niet proberen te vin
den wat we graag zouden willen lezen.
Het gesprek loopt ten einde. Drs. Van
Oort vertelt een verhaal over een bij
eenkomst in Duitsland, waarbij hij te
genwoordig was. „Men zei, dat ik de
Duitsers niet begreep. Men nam mij
mee naar een Bierkeller. Toen ze dach
ten, dat ik er rijp voor was, zeiden ze:
„Dit is nou de Deutsche Gemütlich-
keit." Ik antwoordde: „En in zo'n kel
der stichtte Hitier zijn partij." Afgelo
pen was het. Nee, ik zie de zaak heus
wel nuchter. Al die Duitsers, die bewe
ren, dat ze met Hitier niets te maken
wilden hebben, die liegen."
Een beetje verontschuldigend zegt hij
tenslotte: „Beschouwt u dit boekje als
een bijdrage voor de goede N.A.V.O.-
zaak."
UTRECHT Tegen de verwachting
in, zijn de onderhandelingsdelegaties van
huisartsen en ziekenfondsen tijdens hun
woensdagmiddag in Utrecht gehouden
vergadering nog niet tot overeenstem
ming gekomen over de nieuwe artsen
honoraria.
Na ruim tweeëneenhalf uur vergaderen
verklaarden de heren A. Weijenborg en
J. VerSchoor, de leiders van de delegaties
van artsen en ziekenfondsen, dat de be
sprekingen in een goede sfeer waren ver
lopen, maar dat overleg met de betrok
ken organisaties noodzakelijk zou zijn.
Volgende week woensdag worden de be
sprekingen in Utrecht voortgezet.
AMSTERDAM Blyken* de laatste
cjjfers van het C.B.S. daaromtrent, is
het verbruik van tabaksprodukten, vol
gens afgeleverde banderolles, in 1966
wederom gedaald. De sigarettencon-
sumptie per hoofd der bevolking daalde
ten opzichte van 1965 met bjjna 22%.
Ook het verbruik van sigaren en kerf
tabak (inclusief shagtabak) verminder
de.
Enkele cijfers, die het minder roken
in ons land illustreren, zijn: verbruik si
garen, in miljoenen stuks in 1966: 1100
(in 1965: 1126); cigarillos: 401 (409);
sigaretten: 14.201 (17.950); kerftabak
in 1000 kg t10.456 (11.187).
De consumptie per hoofd van de be
volking, was vorig jaar: sigaren: 88 (92)
cigarillos 32 (33); sigaretten 1140
(1460); kerftabak: 0,84 kg (0,91). Aan
tabaksprodukten werd per hoofd der be
volking in 1966 f 122,09 uitgegeven, te
gen f 125,85 in 1965.
TILBURG Verdacht van medeplich
tigheid tydens de moord op haar vader,
de 63-jarige bouwvakker J. v.d. Mierde,
juist een maand geleden, heeft de Til-
burgse politie de 27-jarige 'M. M. van
de M., echtgenote van de 29-jarige tim
merman L. M., die inmiddels een beken
tenis heeft afgelegd, aangehouden en op
gesloten.
Hoewel de vrouw nog geen bekente
nis heeft afgelegd, meent de politie reeds
over zoveel aanwijzingen te beschikken,
dat haar medeplichtigheid vrjjwel vast
staat. De vrouw vertoefde tot dinsdag in
een moederhuis, waar zij tien dagen ge
leden het leven schonk aan haar tweede
kind. Haar man verblijft momenteel in
het Huis van Bewaring in Breda.
HAARLEM. Omdat aan de ver
kiezingskaravaan van de Party van de
Arbeid geen toestemming was gegeven
om in Heemstede geluid te maken, heeft
de federatie Haarlem van deze party,
in samenwerking met de afdeling Heem
stede, woensdagmorgen een demonstra
tie in deze gemeente gehouden.
Dit gebeurde met vier propaganda-
auto's, die omstreeks tien uur voor het
raadhuis van Heemstede verschenen.
Overeenkomstig het verbod, werd er
geen geluid gemaakt. Een van de vier
auto's was een geluidswagen, de op deze
auto bevestigde luidspreker was om
floerst. Voorzien van verkiezingsleuzen,
hebben de vier auto's wat rondgereden
door Heemstede.
De verkiezingskaravaan, die woensdag
van Hilversum naar Haarlem reed en
oorspronkelijk door Heemstede zou gaan,
heeft een andere route genomen.
(Van onze Haagse redactie)
DEN HAAG Van woensdag 15 tot en met vrijdag 17 februari zullen te Brus
sel de Europese dagen worden gehouden van de Landbouwcoöperaties in de land
den van de E.E.G. Deze dagen zjjn georganiseerd door de in 1959 opgerichte
organisatie Cogeca, waarby zjjn aangesloten de nationale centrale organisaties
in de landen van de Europese Economische Gemeenschap, die de landbouwcoöpe
raties in hun land representeren. Voor Nederland is dit de Nationale Coöperatieve
Raad.
Het programma vermeldt niet min
der dan dertien inleidingen. In de eer
ste plaats zullen de voorzitters van de
bij de Cogeca aangesloten organisaties
rapporteren over de landbouwcoöpera
ties in hun land. Voort zullen de grote
vraagstukken van de landbouwcoöpera
ties in de Euromarkt worden belicht
door een vertegenwoordiger van de Euro
pese Commissie, terwijl ook gesproken
zal worden over een eensgezinde poli
tiek van de Europese landbouwcoöpera
ties.
De heer Tybout van de Nederlandse
Nationalê Coöperatieve Raad zal spre
ken over de band tussen de coöperatie
en haar leden en over de betrekkingen
van de coöperatie met anderen.
Aan het slot van de conferentie zal
dr. S. L. Mansholt, de vice-voorzitter
van de Europese Commissie, een inlei
ding houden, waarvan het onderwerp
nog niet bekend is.
Op een persconferentie te Den Haag,
naar aanleiding van dit Europees pro
gramma, heeft de voorzitter van de Na
tionale Coöperatieve Raad, de heer G.
H. E. M. van Waes, de vraag of er in
deze tijd nog behoefte bestaat aan de
coöperatie, bevestigend beantwoord. De
boer, die niettegenstaande het groter
worden van zijn bedrijf, toch een kleine
ondernemer blijft, heeft er behoefte
aan zijn krachten te bundelen en daar
door zijn positie steviger te maken.
Een ander punt, waarom de coöpera
tie in deze tijd nog belangrijk is, houdt
verband met de EEG. Nu de beslissin
gen op landbouwgebied steeds naar
Brussel zijn verplaatst, is het van be
lang, dat de boer via zijn coöperatie
inzicht houdt in de verwerking en de
afzet van zijn produkten.
De heer Van Waes erkende, dat er
zich in de sector van de coöperatie
moeilijkheden voordoen. W1 men per
branche de moderne ontwikkeling vol
gen, dan zal men naar zijn mening,
tot een bepaalde gezagsconcentratie moe
ten komen. De heer Van Waes wees in
dit verband op de verhouding tussen di
rectie en bestuur van een coöperatie.
Hij meende, dat er bij het streven naar
een slagvaardig beleid andere verhou
dingen tussen bestuur en directie moe
ten komen, waarbij laatstgenoemde
meer zelfstandiger kan optreden.
Aarzelend stond de heer Van Waes
tegenover de wens van sommigen, die
producentencoöperaties met overheids
subsidie willen oprichten. Een dergelij
ke opzet zou, zo vreesde hij, kunnen
leiden tot spanningen en tot een bepaal
de oneerlijke concurrentie.
SCHIPHOL By zyn terugkomst uit Oostenryk, waaraan hy op uitnodiging
van de Oostenrykse regering een officieel bezoek van drie dagen had gebracht,
heeft minister Luns woensdagmiddag verklaard „het niet onmogelyk te achten,
dat een E.E.G.-akkoord met Oostenryk nog voor het eind van het jaar voorlopig
getekend zal worden".
Oostenrijk zelf spreekt liever niet
over de gebruikelijke associatie, zo
zette de minister voorts uiteen, omdat
aan het land onder het na-oorlogse vre
desverdrag van de Grote Vier een strikt
neutrale positie is toebedeeld tussen
Oost en West. Daarom moet in dit spe
ciale geval een overeenkomst worden ge
sloten, waarbij deze neutraliteit niet in
gevaar komt.
Voor Oostenrijk is de neutraliteit an
ders dan voor Zwitserland, omdat Oos
tenrijk ook door traditie meer interna
tionaal is ingesteld en, in tegenstelling
met Zwitserland, lid is van de V.N.
De Sovjet-Unie staat gereserveerd te
genover de E.E.G. en zou niet willen
zien, dat Oostenrijk zich aansluit bij
een of ander blok.
Oostenrijk zelf is bevreesd, dat een
associatie met de E.E.G. bij de Sovjet-
Unie de indruk zou kunnen vestigen,
dat het zich te sterk aan Duitsland
bindt. De Oostenrijkers willen zeker ver
mijden, dat men hen een nieuw soort
„Anschluss" zou verwijten. Daarom
moet en kan zeker ook een formule
worden bedacht, waarmee dat gevaar
kan woixïen verijdeld.
In dit verband noemde minister Luns
het interessant te bedenken, dat Neder
land in de E.E.G. als vast lid veel
sterkere bindingen met Duitsland heeft
dan Oostenrijk nu voorzichtig wil zien te
verkrijgen, maar dat toch niemand ons
land ooit heeft verweten, dat wij ons
daardoor in een zekere vazal-positie
hebben begeven.
„Maai* men weet natuurlijk, dat wij
een andere instelling hebben tegenover
f In de provincie Groningen is de ge
registreerde arbeidsreserve aan
mannen gedurende de maand januari
met twintig procent gestegen tot 8.834.
In de bouwnijverheid bedroeg de stij
ging 22 procent.
de Duitsers", zo vervolgde hij, met een
vage glimlach. „Onze historie is wat an
ders; wij spreken een andere taal enz."
Ons land staat zeer positief tegenover
een speciale relatie met Oostenrijk,
zo vervolgde de minister, „het is een
Nederlands belang en ook de Neder
landse politiek-fildsofische instelling om
de E.E.G. uit te breiden tot andere lan
den van Europa."
DEN HAAG De Koninkiyke Land
macht zal in maart een opkomstoefe
ning houden voor reserve- en dienst
plichtig personeel, dat met zogeheten
„klein verlof" thuis is. Daarbij zal pas
op de eerste dag van de oefening via de
radio worden bekendgemaakt welk on
derdeel by de oefening is betrokken. Ook
de datum van de opkomst wordt tot op
de dag zelf niet genoemd.
De oefening is bedoeld als test voor
de paraatheid van onderdelen van de Ko
ninklijke Landmacht, waarvan een deel
van het personeel niet in de kazernes
aanwezig is. Dit met zogenaamd „klein
verlof" thuis verblijvende personeel kan
wel onmiddellijk onder de wapenen wor
den geroepen.
Via algemene mededelingen per radio,
televisie en dagbladpers wordt in de ko
mende dagen alle reserve- en dienstplich
tig personeel van de Landmacht, dat met
klein verlof is en een geldige zogenaam
de X-lastgeving in bezit heeft, er op
voorbereid, dat het in maart kan wor
den opgeroepen.
De uiteindelijke oproep, die onder
meer via de radio zal worden verspreid,
zal zich uiteindelijk slechts richten tot
het personeel van één bataljon of afde
ling. Welk onderdeel dit is, zal pas blij
ken op de opkomstdag zelf.
De oefening zal slechts enkele dagen
duren. Er zal geen zaterdag of zondag
in de oefenperiode vallen.
AMSTERDAM In een klaslokaal van de Terrasdorp-
school in Amsterdam-Noord is woensdag de Club van Anti-
rookridders opgericht. Alle achtendertig leerlingen van de
vijfde klas van deze. lagere school hebben een plechtig
van blauw lint en een lakzegel voorzien en daardoor op een
oorkonde gelykend formulier ontvangen. Elk plaatste
daarop de „handtekening" en legde daarmee zwart op wit
vast, dat hy/zy „zyn/haar uiterste best zal doen om niet
met roken te beginnen".
Het document werd mede-ondertekend door de klasse-on
derwijzer, de heer J. Engelsbei en namens de „Actie niet
roken" door dr. L. Meinsma. De heren A. R. Jonker en J.
H. Krooshof, rijksinspecteurs voor het l.o., woonden dit ge
beuren in het prachtig versierde lokaal bij.
Dr. Meinsma was even verrast als verheugd over de reac
tie van deze Was op de lesbrief over de gevaren van het
roken, die hij in 470.000 exemplaren over de hoogste drie
klassen van alle lagere scholen heeft doen verspreiden.
Daartoe opgewekt door de heer Engelsbel, hebben de kinde
ren van zijn klas na de les daarover een opstel en een kleu
rentekening gemaakt en die aan dr. Meinsma toegestuurd.
Deze was daardoor zo getroffen, dat hij het genoemde
„document" heeft doen vervaardigen en de eerste exempla
ren daarvan aan die kinderen heeft uitgereikt.
Ook wekte hun reactie in hem het idee een „Club van
Anti-rookridders" te stichten. De kinderen waren er zicht
baar trots op de eersten te zijn, die het bewijs van lidmaat
schap ontvingen.
Dr. Meinsma hoopt, dat zeer vele onderwijzers en onder
wijzeressen hun leerlingen willen bewegen vrijwillig tot de
club toe te treden en voor hen (bij de Actie Niet Roken, De
Lairessestraat 33, Amsterdam) de formulieren aan te
vragen.
DEN HAAG Voor de ruim twintig
in Nederland werkende hagelverzeke-
ringsmaatschappijen, is het schade-
verloop in het jaar 1966 buitengewoon
ongunstig geweest. Tegenover een ge
raamd bruto-premie-inkomen van on
geveer tien miljoen gulden, staat'een
raming van geclaimde hagelschade
van ongeveer 20 miljoen gulden. De
hagelverzekeraars, die over het alge
meen op onderlinge grondslag wer
ken, aarzelen niet op dit schadever-
loop het predikaat „catastrofaal" toe
te passen.
In tientallen jaren is een dergelijk hoog
schadepercentage niet voorgekomen.
Hoewel de schadepercentages wel per
branche variëren, is in het jaar 1966
over de hele linie de schade hoger
geweest dan de bruto-premie. De ver
zekering tegen hagelschade van
bloembollen is er in '66 wel bijzonder
slecht afgekomen. Het schadepercen
tage, dat in deze branche over het
algemeen beneden de honderd pro
cent blijft, heeft in 1966 het uitzon
derlijk hoge peil van 500 pet. bereikt.
Het bij de in Nederland werkende ha-
gelverzekeringsmaatschappijen ver
zekerde bedrag beloopt ruim 1,5 mil
jard gulden, waarbij de verzekering
van land- en tuinbouwgewassen de
belangrijkste plaats inneemt. Maar
ook de verzekerde bedragen van
broeiglas, bloembollen en fruit ne
men van jaar tot jaar toe.
Bij de Vereniging van Hagelverzeke-
ringsmaatschappijen bestaat de in
druk, dat met betrekking tot de ha
gelschade sprake is van een ongunsti
ge tendens. In alle branches van de
hagelverzekering nemen het aantal
schadegevallen en de aan schade uit
gekeerde bedragen jaarlijks toe.
Uit een voorlopige analyse van de ha
gelschade blijkt, dat het aantal da
gen met hagelbuien in 1966 niet gro
ter is geweest dan in het voorafgaan
de jaar, maar dat deze buien veel he
viger en uitgebreider waren, met als
gevolg aanzienlijk meer schade. De
onweersbuien waren van een type,
dat in ons land sporadisch voorkomt
Er zijn twee data, die de Nederlandse
land- en tuinbouw en de hagelverzeke
raars niet snel zullen vergeten: 22
mei 1966 en 13 augustus 1966. De ha-
gelbaan, die 22 mei 1966 in het bij
zonder grote schade veroorzaakte in
Zeeland, West-Brabant, de Zuidhol
landse eilanden en België (West-
Vlaanderen), strekte zich over een af
stand van ongeveer 200 km uit van
Duinkerken tot Dordrecht, met een
breedte van 5-10 kilometer.
Deze ongekend grote hagelbaan zorgde
voor ongeveer de helft van de in het
gehele jaar 1966 veroorzaakte hagel
schade in ons land. Verschillende ge
wassen zijn op die dag voor honderd
procent verhageld. Nadat eind maart
ook reeds verscheidene percelen
bloembollen door de hagel waren ge
troffen, ontstond 22 mei opnieuw ern
stige schade in Noord-Holland, waar
door de schade aan bloembollen onge
veer 2 miljoen gulden bedroeg.
Zaterdag 13 augustus 1966 eindigde een
warmteperiode met hevige onweers-
en hagelbuien, die voornamelijk scha
de aanrichtten in Utrecht, Gelder
land, Oost-Brabant, Noord-Limburg
en Centraal-België.
Nederland zal op korte termijn een
drietal projecten, verband houdende
met gezinsplanning, ter hand nemen in
Kenya, Pakistan en Tunesië, zulks in het
kader van de ontwikkelingshulp.
0 De voorzitter van het produktschap
voor Vee en Vlees, mr. F. G. van
Dijk, heeft woensdag op een vergade
ring van het schap gepleit voor een in
ternationale aanpak van de mond- en
klauwzeerbestrijding. Hij dacht hierbij
in het bijzonder aan regelingen binnen
het kader van de E.E.G.
Q In opdracht van het ministerie van
Landbouw en Visserij, is onlangs
door de N.V. Carillon een film vervaar
digd over agrarisch Nederland en zijn
produkten. De film, die als titel heeft:
„Holland Terra Fertilis" (Holland
vruchtbaar land) heeft bij de première
ter gelegenheid van de opening van de
„Grüne Woche", te Berlijn groot succes
gehad.
0 Woensdag is de gouverneur van de
Molukken, brigade-generaal G. La-
tumahina, na een bezoek van enkele we
ken aan Nederland naar Indonesië terug
gekeerd.
0 In navolging van Den Haag en Nij
megen, heeft thans ook de gemeente
Utrecht een reinigingscontroleur aange
steld, die tot taak heeft corrigerend op
te treden tegen al degenen, die op eni
gerlei wijze straatverontreiniging ver
oorzaken.
Als gevolg van de samensmelting
van de N.V. Stoomweverij en de
Boekelosche Stoomblekerij N.V., beide
deel uitmakend van 't Texoprint-con-
cem, zullen ca. dertig personeelsleden
in de komende maanden overcompleet
raken. Zij zullen daarom moeten af
vloeien.
Door de vermindering van activlte:
ten in de bouwsector, verminder»
van investeringen door industrie en ovei -
heid en door de zachte winter doen ziel'
momenteel wat betreft de werkgelegen
heid bij de N.V. Apparatenfabriek voo
Lucht- en Warmtetechniek C. Kappen
in Winterswijk moeilijkheden voor. Er
is voor 56 personeelsleden een werktijd
verkorting aangevraagd voor zes weken.
Zo mogelijk binnen een maand zul
len maximaal 45 personeelsleden
van de N.V. J. B. van Heljst en Zn. in
Den Haag, een fabriek van stalen ra
men en radiatoren voor verwarming,
worden ontslagen, wegens reorganisatie.
Bij de N.V. Urzo te Meppel, fabriek
van lederkleding en confectiegroot-
handel, is voor 24 van de 48 werkne
mers een arbeidsverkorting -tot 24 uur
per week ingevoerd. Als reden hiervoor
is een overschot in de produktle opge
geven.
In het rayon Delft van het geweste
lijk arbeidsbureau doet zich de uit
zonderlijke situatie voor, dat het aantal
vacatures in de bouwnijverheid het aan
bod ver overtreft. Naar de direc
teur van het gewestelijk arbeidsbureau
meedeelde, kunnen 146 bouwvakkers
worden geplaatst en zijn er slechts 24
geregistreerd als werkloos.
Q Zeven jongelieden, allen 17 of 18
jaar, uit Loosduinen zijn door de
Haagse politie opgepakt. Vier van hen
hebben bekend zich aan straatroverij
schuldig te hebben gemaakt. Steeds
weer met andere maats werkend, pleeg
de de groep een reeks inbraken in win
kels, een bouwkeet en auto's en werden
ook bromfietsen gestolen.
De gemeenteraad van Amsterdam
heeft besloten, op voorstel van B.
en W., tot het aangaan van een geldle
ning tot een bedrag van 45 miljoen gul
den, bestemd voor de financiering van
„onderhanden werken" en consolidatie
van de vlottende schuld. De lening
wordt aangegaan bij de N.V. Bank voor
Nederlandsche Gemeenten in Den
Haag.
0 Gisternacht tegen half twee is op de
juwelierszaak Van Sloun, in de An-
semburgstraat te Geleen een overval
gepleegd. Een onbekende man wierp
een steen door de ruit en greep uit de
etalage gouden ringen en sieraden voor
een waarde van ongeveer 10.000 gulden.
De man kon in het gewoel van nog late
carnavalsvierders ontkomen.
ADVERTENTIE
Direct beschikbaar op vertoon
f 2.000,- per maand; één maand opzegging
voor hogere bedragen
Direct'beschikbaar 2.000,- per maand;
één maand opzegging voor hogere bedragen
