Veenendaals
dagblad
Nu prof. Beel informateur
Wie komt er in
het Catshuis?
Buiten
Rotterdamse
kathedraal
gaat dicht
Bureau voor „priesters en
religieusen in nood
GARRISON VERHOORT
NOG- EEN VERDACHTE
Gelders-Utrechtse streekcourant voor Rijn- en Gelderse Vallei
Waarschijnlijk wegbereider voor
premierschap mr. Biesheuvel
Velen lijden
onder grote
spanningen
Vlissingen „wol-haven"
Bespoediging vorming kabinet
op basis van akkoord-Zijlstra
Winkeldief had
thuis magazijn
Zuidelijke
wind
Ambassadeur
Y.S. in Vietnam
wil aftreden
KAMPIOENEN
HIELDEN RACE
Lot Soekarno
wordt beslist
in weekeind
Wilg
Kiesinger in
Berlijn
Aanvaardbaar
Linkse eenheid
in Frankrijk
r'"
Vertrouwen
99
CRISIS
Dochter voor
Soekarno
Zaak-Kennedy doorgezet
Bur. voor redactie en administratie:
Prins Bernhardlaarr 28, Veenendaai,
Telef. 08385-3550 (adm.), 3757 en
3955 (red.). Giro 1321600. Rhenen:
Boekhandel C. Waiboer en Recl.-
bureau J. Baars.
VALLEI
Voortzetting van het nieuwsblad „De Vallei", opge
richt in 1926. Uitg.: Wegener's Couranten Concern n.v.
Advert, losse mm-prijs 17 cent Kleine -annonce»
„Vraag en Aanbod" op dl., do. en za. 1-10 woorden
1,50, ieder woord meer 15 cent
DINSDAG 7 MAART I967 4le JAARGANG
Aan het informatiewerk van prof. Zijl
stra is sinds gisteren een einde ge
komen. Men moet nu wel aannemen
dat hij definitief een streep heeft ge
zet onder zijn veeljarige politieke
loopbaan. Straks, als een nieuw ka
binet zal zyn gevormd, zal hij z(jn
beide portefeuilles overdragen en zal
hij zich terugtrekken in wat hij het
liefst doet als financieel-econo-
misch vakman zijn vak uitoefenen.
President van de Nederlandsche Bank
is een functie die voor hem bij uit
stek geschikt is.
Vriend en vijand van deze Friese
anti-revolutionair zullen dit politieke
afscheid betreuren. In prof. Zijlstra
zag de kiezer een stuk Nederlandse
degelijkheid: degelijkheid als mens,
degelijkheid als vakman, degelijk
heid als politicus. En degelijkheid
Ls een eigenschap die men in Neder
land toch altijd nog meer waardeert
dan spectaculair optreden. De stem
menwinst die de anti-revolutionairen
behaalden was voor een niet gering
deel aan Zijlstra te danken en deze
winst toonde aan dat men hem graag
als premier had willen behouden. Dit
is dus niet gelukt: om persoonlijké
redenen zet prof. Zijlstra een streep
onder zijn politieke carrière. Het is
jammer, maar men moet het deze
man gunnen dat hij zijn vakliefde
trouw kan blijven. In een functie
trouwens waarin hij nog veel voor
ons land zal betekenen.
Intussen roept deze gang van zaken
toch wel vragen op. De overeenstem
ming tussen de „vier zonder rood"
blijkt voor een niet onbelangrijk deel
een blijk van vertrouwen te zijn ge
weest in de persoon Zijlstra. En een
tweede Zijlstra, een tweede man in
wie men zo algemeen vertrouwen
stelt, blijkt er niet te zijn. De grote
K.V.P. kan zo'n „topman" niet leve
ren, een liberale premier is niet goed
denkbaar (men heeft daar trouwens
ook niet zo'n man beschikbaar) en zo
komt men terecht bij de anti-revolu
tionaire fractievoorzitter mr. Bles
heuvel. Niet zozeer omdat hij zo'n
topman zou zijn maar omdat hij, als
Zijlstra, anti-revolutionair is.
Laten we dit voorop stellen: we heb
ben in mr. Biesheuvel alle vertrou
wen. Hij is een zeer verdienstelijk
bi v^indsman, een man ook die leiding
kan geven en die integer is. Maar hij
zal nooit een greep kunnen hebben op
het sociaal-economische beleid van 'n
eventueel door hem te vormen kabi
net, zoals men die van Zijlstra had
kunnen verwachten. Allereerst al
niet omdat hij geen econoom is en in
de tweede plaats niet omdat nu de
functies van minister van Financiën
en van Economische Zaken belangrij
ker gaan worden dan die onder Zijl
stra zouden zijn geweest. Aan deze
twee functionarissen zullen nu hogere
eisen moeten worden gesteld dan
wanneer een econoom van formaat
als prof. Zijlstra aan de top zou heb
ben gezeten.
De conclusie kan dan ook geen andere
zijn: het wegvallen van de ene man
Zijlstra maakt de politieke constella
tie duidelijk moeilijker. En dat demon
streert de zwakte van ons huidige
parlementaire systeem. De vraag wie
er in het Catshuis komt is belangrijk
het antwoord daarop mag niet af
hankelijk zyn van allerlei politieke
toevalligheden.
TTit het zilver van de wilgekatjes, die
we van onze eigen boerenwal mee
naar huis brachten, brak na weinige
dagen in de warme kamer reeds het
stofgpud door de zijdezachte bolletjes,
zodat we dit ontluiken nog beter kon
den volgen, dan in de vrije natuur.
Daar is echter alles veel weliger en
overvloediger; de twijgen kunnen er
zich onbelemmerd naar de zon strek
ken en Freija, de lentegodin, glimlacht
wel over de tuin met de krokusjes en
akonieten, maar haar kinderen bin
nenshuis niet bereiken. We hebben 't
met onze bescheiden pluk nogal ge
troffen, want we haalden de katjes van
een mannelijke struik; vrouwelijke
ontspruiten grijs en stekelachtig aan
andere en moeten wachten, tot bijen,
hommels en vliegen wat leven bren
gend stof stuifmeel van een
buurman aandragen. Daarom is het
op mooie, zonnige dagen een hele
drukte op en om het gouden gewas.
Wie deze vrolijke sfeer bij de gulden
pronk aanschouwt, kan zich moeilijk
realiseren, dat de wilg altoos een
symbool van droefheid en sombere
herinnering is geweest. Zaten aan de
rivieren van Babel niet de ballingen
van Israël, die wenend gedachten aan
Sion, met de harpen gehangen aan de
wilgen En werden niet de zusters
van Phaëton in deze bomen veranderd,
toen zi{ luide weeklaagden over zijn
dood door een val uit de zonnewagen
In „Hamlet" verdrinkt Ophelia in het
water, waarin het grijze wilgelover
zich weerspiegelt en Christus bracht
zijn laatste uren in de hof van Gethse-
mané door en gedachtig hieraan liet
de boom voortaan droef de takken
hangen.
7-3-'67 A. B. WIGMAN
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Prof. Beel is informateur. Hij moet de vorming van een
kabinet bespoedigen. Dat dient te gebeuren op grond van het akkoord dat
prof. Zijlstra met de vier fractievoorzitters heeft bereikt.
De nieuwe informateur, die gisteravond twee uur lang bij de Koningin op
Soestdijk is geweest, heeft toegezegd dat hij zijn advies op korte termijn zal
uitbrengen. De algemene verwachting was gisteravond dat hij de weg zal effe
nen voor de anti-revolutionair mr. Biesheuvel als premier.
Het optreden van prof. Beel, de ne
gende maal bij kabinetsformaties, is
een gevolg van het-feit dat de adviezen
die de fractievoorzitters gisterochtend
aan de Koningin hebben uitgebracht,
niet eenstemmig luidden. Iets anders
was trouwens ook niet te verwachten.
De KVP'er, drs. Schmelzer en de chris-
telijk-historische fractievoorzitter mr.
Beernink zullen mr. Biesheuvel hebben
genoemd als de meest aangewezen for
mateur en aanstaande premier. Deze
zal ongetwijfeld van zijn kant de naam
van drs. Schmelzer hebben genoemd, zo
als ook de liberaal mr. Toxopeus dit
moet hebben gedaan.
De KVP zit nog steeds met de moei
lijkheid dat zij, hoewel zij nog steeds de
grootste partij in den lande is, geen ge
schikte en bekwame minister-president
kan leveren, zodat drs. Schmelzer wel
genoodzaakt is om met iemand uit een
andere partij te komen.
Dan is mr. Biesheuvel, als de man met
de meeste recente ervaringen op be
stuursgebied en bovendien politiek nauw
gelieerd met prof. Zijlstra voor hem 't
meest aanvaardbaar.
Voor mr. Beernink zal ook de politie
ke verwantschap tussen de beide pro
testantse partijen ondanks alles toch 'n
factor zijn geweest.
Mr. Biesheuvel heeft zich in dit sta
dium blijkbaar niet als formateur be-
schikbaar gesteld. Dat zou hij wel heb
ben kunnen doen, indien htj er zeker van
geweest was dat hrj door de andere
drie zou worden aanbevolen wat niet het
geval was.
De enige overeenstemming tussen de
vier fractievoorzitters bestond hierin,
dat zij het erover eens waren dat het
program-Zijlstra aan de nieuwe premier
en de ministersploeg moest worden aan
gepast. Daar geen van vieren door de
anderen eenstemmig was aanbevolen,
lag het min of meer voor de hand dat
er een soort tussenfase zou worden
ingelast.
Prof. Beel moet dus nu met het ak
koord van Zijlstra in de hand samen
met de vier fractievoorzitters nagaan,
wat zij daarin veranderd willen heb
ben als een meneer X premier zou
worden. Meneer X is dan in de gege
ven omstandigheden mr. Biesheuvel.
BERLIJN De Duitse Bondskanse
lier Kurt Georg Kiesinger is in West-
Berlijn aangekomen voor een parle
mentaire werkweek. De Duitse Bonds
dagcommissies en partijbesturen ver
gaderen deze week in West-Berlijn.
Oost-Duitsland heeft inmiddels bij
monde van minister van Buitenlandse
Zaken Otto Winzer de gebruikelijke
protesten laten horen tegen deze parle
mentaire activiteiten in West-Berlijn.
Oost-Duitsland stelt zich op het stand
punt dat West-Berlijn geen deel uit
maakt van West-Duitsland. Het be
stempelt de Bondsdagwerkzaamheden
dan ook als provocaties, die de „vrij
heid en veiligheid van Europa" bedrei
gen.
De parlementaire werkweek staat in
verband met de zondag te houden ver
kiezingen van een stadsparlement voor
West-Berlijn. Het stadsdeel wordt nu
geregeerd door een coalitie van so
ciaal-democraten en vrije democraten.
In 1963 kreeg de SPD 61.9 pet. van de
stemmen. Verwacht wordt dat de par
tij van burgemeester Heinrich Albert
zondag een nog grotere overwinning
zal behalen.
NEW YORK Henry Cabot Lodge,"
Amerikaans ambassadeur in Zuid-Viët-
nam, heeft verzocht omstreeks mei/ju
ni van zijn functies ontheven te wor
den, zo meldt de New York Times van
daag.
In een telegram uit Saigon, schrijft
de Times, dat Lodge geweigerd heeftin
het openbaar over zijn plannen te spre
ken. De inlichtingen zijn verkregen van
vrienden van de ambassadeur.
„Volgens welingelichte zegslieden zoekt
het Witte Huis koortsachtig naar een
opvolger", gldus de Times. „Dit zoe
ken blijkt veel moeilijker dan verwacht
werd," aldus de zegslieden. „En daar
om is de datum van vertrek voor de
ambassadeur nog niet vastgesteld".
De 65 jaar oude Lodge, is sinds aug.
1963 met een onderbreking van 13
maanden in 1964-'65 ambassadeur in
Viëtnam.
De waarschijnlijkste kandidaten voor
de opvolging zijn de plaatsvervangende
ambassadeur William J. Porter en ge
neraal William C. Westmoreland, Ame
rikaans opperbevelhebber in Viëtnam.
PARIJS Bij de zondag te houden
tweede verkiezingsronde in Frankrijk,
zal per district slechts één linkse kan
didaat gesteld worden. De leiders van
de Franse communistische partij en de
federatie van links, waarin socialisten
en radicalen z(jn verenigd, hebben
maandagavond na lang beraad hiertoe
besloten.
Kandidaat wordt de man die zondag
de meeste stemmen heeft gekregen. In
vijftien districten wordt hiervan afge
weken. De lijst met namen zal pas la
ter deze week bekend worden.
Twee uur lang is prof. Beel gisteren
op Soestdijk geweest. Daar de fractie
leiders van de K.V.P., de A.R., de
C.H.U. en de V.V.D. niet tot een een
stemmig advies waren gekomen gaf de
koningin aan prof. Beel de opdracht
de formatie van een kabinet te be
spoedigen.
De nieuwe informateur staat voor de
taak om bij de anderen, met name de
liberalen, het vertrouwen te wekken en
hun de waarborgen daartoe te verschaf
fen, dat het heus wel zal lukken met
mr. Biesheuvel, al heeft deze dan gedu
rende de afgelopen vier Jaar in drie
verschillende kabinetten gezeten.
Overigens ontstaat wel de ietwat
merkwaardige toestand dat er met prof.
Beel wordt gepraat om mr. Biesheuvel
premier te maken. Alle vier fractielei
ders vinden dat het program moet wor
den bijgeschaafd of misschien enigszins
vertimmerd, maar dat gebeurt niet door
degene die er straks mee moet werken,
de aanstaande premier dus, maar door
een bemiddelaar.
De aanstaande premier Biesheuvel
moet door prof. Beel dan blijkbaar wor
den binnengepraat, zoals ze dat op
Schiphol doen met een vliegtuig dat
landen moet.
ROTTERDAM De bisschop van
Rotterdam, mgr. M. A. Jansen, heeft
besloten de uit 1892 daterende kathe
drale kerk van de heiligen Laurentius en
Ignatius aan de Westzeedijk in Rotter
dam definitief te sluiten. Een belang
rijke rol bij deze beslissing heeft het
feit gespeeld, dat de reparaties aan de
kerk het gebouw wordt belaagd door
zogenaamde „steenkanker" de laat
ste jaren steeds talrijker en duurder
werden.
Voorts vindt de bisschop, dat er spra
ke is van een wanverhouding tussen de
grootte van de kerk en de uit driedui
zend leden bestaande parochie. Boven
dien valt een duidelijke ontvolking
van de parochie te constateren, als ge
volg van. het feit, dat in het Westzee-
dijkkwartier talrijke huizen worden ge
sloopt, waarvoor kantoorgebouwen in
de plaats komen.
Men verwacht, dat de definitieve
sluiting van de kathedraal nog voor het
invallen van de winter zal plaats heb
ben. De parochianen zullen in het ver
volg aangewezen zijn op de kleine Sa
cramentskapel tussen de Eendrachts-
weg en de Eendrachtsstraat.
Het is overigens nog niet bekend
wat er met de kerk zal gaan gebeuren
en welke kerk in de toekomst de func
tie van kathedraal zal gaan vervullen.
DEN HAAG De Haagse politie heeft
de 47-jarige Rotterdamse kantoorbe
diende A. M. aangehouden, nadat de
ze op heterdaad was betrapt bij het
stelen van een jasje in een zaak in
sportartikelen te Den Haag.
Een huiszoeking in de woning van de
man te Rotterdam gaf aanleiding tot
het vermoeden, dat hij zich, sinds
medio 1965, op grote schaal aan win
keldiefstallen in o.a. Den Haag, Voor
burg, Rotterdam, Schiedam, Amster
dam, Haarlem, Deventer en Maas
tricht heeft schuldig gemaakt.
In zijn woning werden goederen aange
troffen tot een waarde van tussen
15.000 en 20.000 gulden. Daartoe be
hoorden o.m. boeken, koffers, fototoe
stellen, filmmateriaal, bandrecorders,
schrijfmachines, een klarinet, diverse
klokken, waaronder antieke, tafelaan
stekers, gouden ringen en grammo
foonplaten.
Het verhoor van de man, die voor
soortgelijke feiten al eerder met de
politie in aanraking is geweest, wordt
voortgezet.
UTRECHT De Nederlandse bis
schoppen, de Stichting Nederlandse
Priesters en Religieuzen en het Ka
tholiek Nationaal Bureau voor de
Geestelijke Gezondheidszorg hebben
samen de stichting „Centraal Advies
bureau voor Priesters en Religieu
zen" in het leven geroepen, met het
doel hulp te verlenen of doen
verlenen aan personen, die in ver
band met hun kerkelijk ambt of re
ligieuze staat in nood verkeren. De
hulp kan zowel op het pastorale als
op het psychische en maatschappelij
ke vlak worden gegeven.
Het nieuwe adviesbureau wil niet
de gehele zorg aan zich trekken. Het
wil bevorderen, dat hulp, die al ge
boden wordt, zo effectief en deskun
dig mogelijk wordt gegeven. Het zal,
waar nodig, aanvullend werken en
bovendien zal het regionale of plaat
selijke hulpverlening op gang bren
gen voor zover daarvan onvoldoende
sprake is.
De eerste werkzaamheden zullen
zich richten op de inventarisatie van
de problematiek en de al aanwezige
vormen van hulpverlening. Ook zal
het bureau een begin maken met het
zo goed mogelijk opvangen van de
individuele nood. Daarna wil men zo
spoedig mogelijk het overleg aanpak
ken en de coördinatie van de reeds
aanwezige maatschappelijke en pas
torale helpende instanties.
De gegevens, die uit al deze werk
zaamheden naar voren komen, kun
nen belangrijk zijn voor studie, ver
der gaand onderzoek en voorlichting
over de situatie van het priester- en
kloosterleven en de noodzakelijke ver
andering daarvan.
Het bureau is opgericht, omdat het
duidelijk werd, dat niet kan worden
volstaan met hulp in de vorm van in
dividuele adviezen, nu er sprake
blijkt te zijn van een meer algemene
crisis in de beleving van het pries
terambt en de religieuze staat. De
verantwoordelijke zielszorgers, psy
chiaters, psychologen en sociologen
vonden, dat het tijd werd, dat dieper-
gaande en deskundiger hulp werd ge
boden
De ervaring is, dat het huidige
leef- en werkmilieu van de priesters
ernstige spanningen kan oproepen,
die bij velen nog worden versterkt
door het celibataire leven. Bovendien
blijken priesters en religieuzen vaak
met opgewassen tegen de druk die
wordt veroorzaakt door de snelle ver
anderingen in de functiebeleving en
de geloofssituatie.
Een gedeelte van de uittredende
priesters en kloosterlingen is het zo
danig oneens met het huidige beleid
van de R.-K. Kerk, dat zij het niet
meer mogelijk achten deze kerk in
hun ambt te vertegenwoordigen.
Het Centraal Adviesbureau is ge
vestigd aan ,de Frans Halsstraat 15
in Utrecht (tel. 19993). Tot directeur
is benoemd N. J. M. Vendrik, pries
ter van het aartsbisdom Utrecht.
TOKIO De Japanse vrouw van
president Soekarno,- Ratna Sari Dewi,
heeft in het Keio universiteitsziekenhuis
te Tokio het leven geschonken aan een
dochter.
VLISSINGEN. De aanvoer van
ruwe wol uit Australië en Nieuw-
Zeeland naar Europa zal voortaan
plaatsvinden via de haven van Vlis
singen. Het besluit daartoe vindt zijn
oorzaak in het lage liggeld en de
lage lossingskosten en ook de gun
stige ligging ten opzichte van het
achterland. De aanvoer vond eerst
plaats via Antwerpen en Genua.
NEW ORLEANS De openbare aanklager van New Orleans heeft een voor
malige medewerker van Clay L. Shaw gedagvaard. De man, J. B. Dauenhauer,
moet zich melden op het bureau van de openbare aanklager Jim Garrison om te
worden ondervraagd in verband met het onderzoek naar het volgens Garrison
bestaande komplot om president John F. Kennedy te vermoorden.
Het is de vijfde dagvaarding die Garrison in verband met het onderzoek dat nu
vijf maanden aan de gang is, heeft uitgevaardigd. Van de gedagvaarden is alleen
Shaw gearresteerd, maar inmiddels op 10.000 dollar borgsom vrijgelaten. Z(jn
zaak wordt op 14 maart voorlopig behandeld.
TURKU (Finland). De Europese
rallykampioen Rano Aaltonen, heeft
met zijn wagen een wedstrijd ge
reden tegen de wereldkampioen
skiën Kalavi Hakkinen. Aaltonen
won de wedstrijd met een zeer klein
verschil.
Dauenhauer is boekhouder van een
maatschappij van onroerend goed, die
een kantoorgebouw van 5 verdiepingen
Ijheert, genaamd The Trade Mart.
Shaw is directeur geweest van The Tra-
de Mart. Dauenhauer is vanaf 1946 bij
Shaw in dienst geweest, nadat beiden
in de tweede wereldoorlog als officier
samen hadden gediend in Frankrijk.
Lee Harvey Oswald, volgens de com
missie-Warren de moordenaar van Ken
nedy, heeft in de zomer van 1963 bij
het oude gebouw van The Trade Mart
pamfletten uitgedeeld tegen de Ameri
kaanse politiek inzake Cuba. Shaw heeft
verklaard, Oswald nooit te hebben ge
zien of gesproken en ook nooit iemand
te hebben gesproken die hem kende.
Garrison heeft verklaard dat in sep
tember 1963 Shaw, Oswald en de free
lance-vlieger David W. Fecrie in de wo
ning van de laatste een komplot heb
ben gesmeed om president Kennedy te
vermoorden. Shaw heeft echter ver
klaard Ferrie nooit te hebben ontmoet.
Ferrie is op 22 februari overleden,
tijdens het onderzoek van Garrison.
Volgens Garrison was het zelfmoord,
hoewel de lijkschouwer een natuurlijke
doodsoorzaak constateerde.
Dauenhauer is in gezelschap van zijn
advocaat meer dan een uur onder
vraagd door medewerkers van Garrison.
De advocaat heeft verklaard dat zijn
cliënt tot het uiterste medewerking ver
leend heeft.
DJAKARTA Het Indonesische volks
congres ls vandaag In buitengewone
zitting bijeengekomen voor een histo
risch besluit over het lot van presi
dent Soekarno.
De 653 leden van het Congres zullen
moeten beslissen over een resolutie,
waarin voorgesteld wordt de 65 jaar
oude Soekarno van zijn ambt te ont
heffen.
Het besluit zal in het land zonder twij
fel felle reactie opwekken.
Bij het begin van de zitting verspreid
den meer dan 300 felle anti-Soekarno
studenten pamfletten, waarin de pre
sident werd aangevallen.
De militaire commandant van Djakarta,
generaal-majoor Amir Machmud, die
alle demonstraties heeft verboden,
was zichtbaar ontstemd toen hij zag
hoe zwaar bewapende soldaten op en
neer liepen in de wandelgangen van
de badmintonhal waar de zitting van
het congres wordt gehouden.
Soekarno is niet uitgenodigd het woord
te voeren in de zitting van het Con
gres, dat zal beslissen of hij ontsla
gen moet worden dan wel kan aan
blijven.
Men verwacht dat een besluit over
Soekarno zaterdagavond of zondag
morgen wordt genomen.
O
MAASBRACHT Op de Maas is om
half acht gisteravond een onderlosser
met wijnsteen gekapseisd, waarbij de
43-jarige G. Musse uit Maasbracht is
verdronken. Zijn collega J. Blom werd
licht gewond, doch kon worden gered.
X^en frontale zone die maandag ons
land voorbijtrok, veroorzaakte tij
delijk bewolking, maar het bleef over
al droog. In de nacht passeerde een
zwakke rug van hoge luchtdruk. Dit
ging gepaard met opklaringen, waarbij
de temperatuur in het binnenland
plaatselijk tot aan het vriespunt daal
de. Hier vormde zich opnieuw mist.
Deze mist ging plaatselijk over in lage
bewolking.
Morgen zal met een zuidelijke wind
lucht uit Frankrijk worden aange
voerd. De bewolking zal daarbij waar
schijnlijk voor het grootste deel weer
oplossen. Mogelijk kan er later op de
dag plaatselijk een bui vallen.