IEEN GOEDE GELIJKMATIGE DRAAIER Met duizend es naar orgelt j Montreal? „Mensen zijn er gek !„AanPassing van schrijftaal aan de spreektaal" van Noordoostpolder 25 jaar droog achter de dijken Subsidie voor onderzoek inzake vetzucht MET BABY NAAR KEGELBAAN FEESTEN VAN MEI TOT SEPTEMBER J.Zwan Texel PROF. STUTTERHEIM OVER DE SPELLING: Onderzoek naar bezoek aan Jaarbeurs Hollar M Beetje verliefd Af- In het wild Afi Butagas Af Tulpen D Vrouwen mogen voor radio spreken en zingen in Jemen Af> Calorieën Af. Verestering VEEL JEUGD Manuscripten naar Jeruzalem t£rug WOENSDAG 8 MAART 1967 liiiiiiiiiiiiiiiiHiiiiiiiiHiimiiiiiiiiiimimiiiiiiimmiimmm muiiiiimiimiiH -fm m Het is jammer voor de Gouden Engel, maar op Texel past hij niet zo, want voor hem zijn de straten te smal. En verder gaat Jan Klaas Paulus Zwan misschien naar Montreal, naar de wereldtentoonstelling. „Zeker met al die orgels," grinniken die van Texel en ze hebben gelijk. Als Jan Zwan gaat, gaat hij met zijn orgels. Of dat er drieduizend worden of veel meer moet hij nog eens bedenken, maar de Gouden Engel blijft in ieder geval ge woon thuis. Omdat-ie nu eenmaal zo'n vreselijk groot orgel is. „J. Zwan. Texel", staat er op drie Nederlandse draaiorgels en die zijn dan van Jan Klaas Paulus Zwan uit Den Burgh, vroeger handelaar in wild en gevogelte en ook nog enige tijd een man uit het hotelbedrijf. En nu wil hij graag „ambassadeur" worden in Montreal, met zijn orgels. et instemming heeft prof. dr. C. E. P. Stutterheim het rapport van de, Nederlands-Belgisehe commis sie voor de spelling van bastaard woorden begroet. Hij is ruim tien jaar hoogleraar in Leiden en tot ver bui ten Nederland een gezaghebbend Neerlandicus. Hij geeft toe dat het voor vele taalbeoefenaren een hele omschakeling zal worden als het ad vies van de commissie door de over heid wordt overgenomen. Een be zwaar vindt hij het daarom dat er in korte tijd zoveel is en wordt gedok terd aan de Nederlandse taal en de spelling. Prof. Stutterheim wil een duidelijk onderscheid maken tussen vroegere grammaticale ingrepen in de Neder landse taal en de nu voorgestelde ver anderingen van de spelling van de bastaardwoorden. „Wat nu wordt voorgesteld", zo zegt hij, „is niets anders dan een aanpas sing van de schrijftaal aan de spreek taal. Men mag dan niet van taalver- l>ro/. dr. C. F. P. Stutterheim, hoogleraar in de Nederlandse taalkunde aan de Rijksuniversiteit te Leiden, heeft vele wetenschappelijke studies gepubliceerd. Hij schreef verhandelingen over taalfilosofie, stijlleer, literatuurwetenschap en taalbeersing. Hij studeerde letteren en wijsbegeerte aan de Gemeentelijke Universiteit van Amsterdam, waar hij in 1941 cum laude promoveerde. Voor zijn benoeming tot hoogleraar in 1956 was hij leraar in Tiel en in Rotterdam. Prof. Stutterheim is 63 jaar. arming spreken, zoals meer te recht werd gedaan toen de naam- vals-n werd afgeschaft. Dit voorstel gaat zelfs veel minder ver dan dat van dertien jaar geleden, toen men, met als resultaat „het Groene Boek je", ook nieuwe regels voor geslachts bepaling ging opstellen". Is deze nieuwe lijst een logisch gevolg op het Groene Boekje? „In het Groene Boekje is zeer dik wijls een keuze mogelijk; men spreekt daarin van voorkeurspelling. Dat moet als een ongewenste toestand worden gezien. Zo'n keuzemogelijkheid *\w\w Wat moet dat nu met al die orgels, daar in Den Burg op Texel? Heel eenvoudig, Jan Zwan spaart ze en laat ze bijmaken, in het hele kleine dan. „Miniatuurtjes zogezegd", roept hij, „souvenirs. Je moet toch iets. Het is per ongeluk gekomen, maar de mensen zijn helemaal gek van die or geltjes. Tot in Amerika toe en overal waar geëmigreerde kinderen van Ne derlanders zitten. W&ór hoor." Jan Zwan heeft ook grote orgels. Gewone, echte straatorgels die spelen zoals zijn miniatuurtjes. Maar .net iets mooier dan, iets echter. Drie straat orgels heeft hij zich aangeschaft en hij is bezig hard te denken over een vierde. Omdat hij dat vierde toevallig zag, bekeek en er een klein beetje verliefd op werd. Vandaar. Verliefd worden op een orgel, dat kan bij Jan Zwan uit Den Burgh. Hij is nu 55 jaar. En als hij even goed terugtelt, dan is het zo'n jaar of veertig geleden dat hij als jongetje uit Zaandam op vrije middagen naar Amsterdam spoorde om een van zijn kennissen een beetje te helpen. Ja hoor, natuurlijk had die kennis een straatorgel en de jongen uit Zaandam mocht er aan draaien. „Dat draaien lijkt gemakkelijker dan het is", zegt Jan Zwan. „Je denkt natuurlijk als voorbijganger, die man die draait maar een beetje en dat orgel speelt vanzelf wel. Helemaal niet, zoiets vraagt kracht. En vak kennis. Want je kunt wel een beetje lukraak gaan draaien, maar dan heb je kans dat de toon opeens lager of hoger komt te liggen. Of dat het wijs je te langzaam afdraait. Je draaitech- niek, daar kun je van alles mee ver anderen, maar een goede draaier draait gelijkmatig. Heel gelijkmatig en daar is kracht voor nodig. Omdat je het bij een groot muziekboek ten minste tien minuten moet volhouden." Goed, maar hoe komt Jan Zwan opeens aan drie grote orgels en nog een paar duizend miniatuurtjes Want hij zat toch eerst heel gewoon in het wild en gevogelte en daarna nog een poosje in het hotelbedrijf annex bungalowpark op Texel? Zeer zeker, maar vijf jaar geleden zijn de zaken aan de kant geschoven. En dus zou hij tijd krijgen om, zoals hij zelf grinnikt, „te rentenieren". Een andere man zoekt dan een pret tige bezigheid die „hobby" heet, maar hij had er al een, waar hij naar zijn zin nog veel te weinig aan had kun nen doen. Die orgels natuurlijk. „Ik wist altijd wel precies welk orgel in welke plaats ze hadden", ver telt hij over de tijd van toen, die vijf jaar geleden is. „En ik ging wel eens ergens heen om orgels te kijken en te beluisteren, maar toch... je zou wel meer willen doen." al weg van was geweest en waarvan hij altijd wist waar het precies op welke dag speelde. Hij liet het opknappen, zette het hele orgel op een auto en maakte ervan wat nu HET orgel van Texel is. En hij liet er een motortje op mon teren dat op butagas loopt. Het klinkt gek, maar dat kan bij orgels. Elek trisch kan het motortje ook worden gevoed, maar dat levert weer proble men op in verband met de verplaat sing van het orgel. Ingewikkeld, maar het voornaamste is dat Jan Zwan ook wel eens even niet hoeft te draai en, als de armen moe zijn. Zijn twee andere orgels besteedde hij uit aan mensen die even graag draaien als hy. Want orgels die stil staan of ergens zijn neergezet als antiquiteit, dat vindt Jan Zwan hele maal niets. Orgels moeten spelen. En wie voorzichtig vraagt of straat orgels nog steeds passen in deze tijd, zal even op zijn nummer worden gezet. „Zijn er wel eens orgels, waar geen mensen om heen staan? Nou dan?", roept Jan Zwan van Texel. En die miniatuurorgels, meneer Zwan? Die heeft hij helemaal per on geluk verzonnen, omdat hij merkte dat de kleurenfoto's die hij van zijn orgels liet maken, zo grif van de hand gingen. De eerste honderd kleine orgeltjes heeft hij zelf gemaakt „bekaf was ik daarna en het eelt zat tot op mijn vingers." De volgende serie heeft hij laten maken, maar er waren nog proble men genoeg. „Kies maar uit", zeiden de mannen die hem de speeldoosjes zouden leveren die in de miniaturen zouden komen en ze stuurden hem driehonderd liedjes. Jan Zwan had er maar twee nodig en koos op goed geluk „Tulpen uit Amsterdam" en „De Amsterdamse grachten". En nu hoopt Jan Zwan op Mon treal, waar hij „een van de ambassa deurs van Nederland" wil worden. Met zo'n orgeltje of duizend. UTRECHT Van de buitenland- 5 se bezoekers aan de Jaarbeurs in Utrecht komt 72 procent uit plaat- sen die in een straal van 500 km van s Utrecht zyn gelegen. Bijna de helft (47 procent) is afkomstig uit plaat- J sen die liggen binnen een straal van 150 km van de Domstad. Ruwweg komt slechts tien procent van over- zee, want vorig jaar kwam 90 pro- j cent van de buitenlandse bezoekers uit een gebied binnen 1200 km van Utrecht. j Dit is gebleken uit een onderzoek dat de directie van de Koninklyke Nederlandse Jaarbeurs heeft inge steld naar de herkomst van de bui tenlanders, die vorig jaar de ruim 20 beurzen in Utrecht hebben be zocht. De Jaarbeurs-directie beoog de met dit onderzoek wat meer in zicht te verkrijgen in het „Wirt- schaftsraum" van de Utrechtse beurzen. Hoewel zij van oordeel is dat de resultaten van het onderzoek voor zichtig moeten worden beoordeeld, omdat cyfers over de kwantiteit van het bezoek nu eenmaal weinig in zicht verschaffen over de kwaliteit, hecht zij toch wel waarde aan deze inventarisatie in het kader van haar planning over de toekomst. Met na me zyn de cijfers interessant in ver band met de positie die de Utrechtse Jaarbeurs zal innemen na 1970 als de nieuwbouw aan de Croeselaan is voltooid en de concentratie (tevens uitbreiding) van de jaarbeurs een feit is geworden. Dat kon toen hij de zaken overdeed. De klap kwam. Jan Zwan kocht het orgel uit de Jordaan, waar hij altijd Menige Jemeniet, die zijn radio aan zet, draait de knop haastig om. Hij is ervan overtuigd, dat het toestel behekst is, want hij hoort vrouwenstemmen. In dit land, waar de vrouwen van oren tot enkels zijn gesluierd en starre haremtradities heersen, hebben nooit tevoren vrouwenstemmen in de ether geklonken. „We hebben gedacht, dat de conser vatieven geweldige drukte zouden ma ken, zodra zij de stemmen van de meis jes hoorden, maar tot dusverre is nog geen enkele protest ontvangen", zei de directeur van de regeringsradio te Sa- na'a, Hoessein el Jabry. „Het spijt ons dat wij zolang hebben gewacht met het nemen van de proef". Op straat zei een Jemeniet met een tulband op zijn hoofd, een mes in zijn gordel en een transistor in zijn hand: „in het begin kon ik mijn oren niet ge loven vrouwen op onze eigen radio". Jemen is het laatste middenoostelijke land, dat omroepsters in dienst heeft genomen. In het verleden vond men het een schande, als een vrouw haar stem in het openbaar liet horen, maar de autoriteiten redeneerden, dat naburige Arabische landen ook vrouwen in dienst hadden en dat in het streng conserva tieve Saeodie Arabië vrouwen zelfs voor de radio zongen. „Het gebruik van vrouwenstemmen is zo oud als de islam", zei een officiële persoonlijkheid. „Als iemand bezwaar maakt, kunnen we antwoorden, dat vele van de leringen van de profeet Moham med zelf aan schrijvers zijn gedicteerd door zijn vrouw". LEIDEN De Nederlandse organisatie voor Zuiver-Wetenschappelijk On derzoek heeft dr. J. C. Birkenh&ger een subsidie verleend voor een klinisch on derzoek naar de pathogenese van exogene vetzucht, dat wil zeggen naar de wyze, waarop de vetzucht die wordt toegeschreven aan een overmatige voeding, tot stand komt. Dr. Birkenh&ger is internist aan de afdeling stofwisselingsziek ten en endocrinologie van het Academisch Ziekenhuis te Leiden. In een onderhoud met dr. B. Bir- kenhager vernam het A.N.P. dat het bewuste onderzoek vooral gericht is op de vraag of door de vetzucht de stofwisseling zodanig wordt gestoord, dat bestrijding van de afwijking daardoor extra wordt bemoeilijkt. Te vens wordt aandacht geschonken aan de vetzucht, die vaak optreedt bij hyperfunctie van de bijnierschors (ziekte van Cushing). de rol van het bijnierschorshormoon Cortisol bij deze processen zal voorts worden onderzocht. ie Noordoost polder is vijfentwin tig jaar droog achter zijn dijken en gaat dat vieren met vele feesten, een lange zomer lang. Dinsdag 19 mei beginnen ze en 9 september, de echte jubileumdag, houdt het op. Feesten voor polderbewoners onder elkaar en feesten voor wie van elders komen. De polderlingen willen van de gele genheid gebruik maken om enkele tnisverstanden, die blijkbaar buiten dijks nog bestaan, recht te zetten. Sommige Nederlanders schijnen de polder nog te houden voor een grauw, eentonig gebied, slechts toe gankelijk voor dragers van bagger laarzen. Maar zo is het al lang niet meer. Behalve akkers en weiden, vindt men er tegenwoordig ook bos sen, boomgaarden en bollenvelden, alles binnen de door het Nederlandse klimaat gestelde grenzen redelijk droog te bereiken. De Polder-V. V.V. durft het dan ook aan voor het komende feestsei- zoen een toeristische route uit te stip pelen, die een ruim uitzicht biedt op die agrarische variatie en bovendien op het waterloopkundig laboratorium en het luchtvaartlaboratorium bij Ramspol, op het experimentele dorp Nagele, op het voormalige eiland Schokland, waar de permanente ten toonstelling van in de polderbodem ge vonden merkwaardigheden nog wordt uitgebreid. Op de hoofdstad Emmel- oord, waar de 35 bedrijven tellende industrie van de polder grotendeels geconcentreerd is, en op Urk. Urk, eiland-af maar zelfstandige ge meente gebleven, is eventjes van plan geweest de viering van zijn duizend jarig bestaan aan het zilveren polder- feest te koppelen, maar bleek zich een jaar te hebben vergist. Even goe de vrienden, vindt de burgemeester van de pas in 1962 ingestelde gemeen te Noordoostpolder, F. M. van Pau- thaleon baron van Eek, die dezer da gen aan het hoofd van een delegatie in Den Haag was om het polderfeest aan te kondigen. Voor wat de vissers van zijn buurgemeente Urk de laatste jaren klaargespeeld hebben, heeft hij het grootste respect. Wel gaat de beroepsbevolking van de polder nu de vissers de loef afste ken door niet met een Vlaggetjesdag, maar met een Vlaggetjeszomer te ko men. De hele feestperiode zullen bij elk van de elf dorpen twintig tot vijf entwintig boerderijen een vlaggetje voeren, ten teken, dat een ieder die wil daar op dinsdag-, woensdag- en donderdagmiddagen door boer of boe rin gastvrij zal worden ontvangen en over het bedrijf zal worden voorge licht. Als het moet en als men het tevoren bij de VVV opgeeft in een vreemde taal. Ook industrieën en landbouwcoöpe raties hebben zich in deze „gastvrij- heiasroutè" laten opnemen om te kun nen tonen hoe ze reilen en zeilen. De zelfbewuste boeren en industri ëlen van de Noordoostpolder zijn niet vergeten, dat hun plekje grond zijn bestaan dankt aan een te 's-Graven- hage genomen besluit. Ze gaan daar zelfs een belangrijk punt van maken in hun feestprogramma. 19 mei be gint dat programma met een estafet te van Den Haag naar Emmeloord en de bedoeling is, dat de als dan funge rende minister van Verkeer en Water staat de eerste loper een kopie over handigt van de Wet tot Inpoldering van de Zuiderzee. In twee dagen moeten de lopers die kopie naar Emmeloord overbrengen. Hun weg zal gaan langs de proefpolder bij Andijk, indertijd aangelegd voor dat men het grote werk van de in poldering en afsluiting aanpakte, door de Wieringermeer en over de Afsluit dijk, waar een krans zal worden ge legd bij het Lely-monument. Een omweg vol charmes bij zo'n feestelijke gelegenheid. Voor alledag willen de polderbewoners verschrikke lijk graag een kortere verbinding met het westen. De brug bij Zwolse Hoek, tussen de Noordoostpolder en Flevo land, en Rijksweg 10, waarvan die brug een onderdeel zal zijn, mogen er wat hun betreft heel gauw komen. Op die dringende wens gaan ze op elegante wijze de aandacht vestigen, want 27 mei komen er Rijksweg 10- windhondenrennen plus een concours d'élégance voor dames met hond en auto. De burgemeester van Gronin gen, die bepaald niet onverschillig staat tegenover de West-Noordverbin- ding via de polders, heeft al grote be langstelling aan de dag gelegd voor deze activiteiten. In de polder hoopt Het is aannemelijk dat vetzucht over het algemeen zijn ontstaan dankt aan het opnemen door welke oorzaak dan ook van meer voedsel (calorieën) dan nodig zijn voor het in stand houden en functioneren van het organisme. Dit overschot aan voedselbestanddelen (koolhydraten, ei witten, vetten) wordt dan in de vorm van vet opgeslagen. Om nu een inzicht te krijgen in de sedert geruime tijd openstaande vraag of in tweede instantie dit op geslagen vet minder gemakkelijk ver bruikt kan worden dan de vetreser- ves bij normale individuen onderzoe ken wij, aldus dr. Birkenhager, met behulp van isotopen bij vetzuchtige en normale mensen en bij patiënten met ziekte van Cushing, de omzetting van vetzuren (calorisch het hoofdbe standdeel van vet) per tijdseenheid. Aangezien er steeds vetzuren uit het vet worden vrijgemaakt (lipolyse) en weer worden vastgelegd in vet (verestering) is het verder noodza kelijk vast te stellen welk deel van de omgezette vetzuren wordt ver- brand en welk deel opnieuw eordt veresterd De hormonale regulatie en speciaal Mevrouw Northway uit Hingham bij Boston (VS) kan het kegelen niet laten, het ontbreken van een baby- oppas ten spijt. Reden waarom haar drie maanden jonge dochtertje Tina in de linker arm geklemd blijft, ter wijl mams met de rechter haar favo riete sport beoefent De Noordoostpolder, zoals de ge haaste automobilist hem kent: Vlug opschieten op lange rechte stukken autoweg, waarlangs vaak dubbele rijen hoog opschietende populieren als windscherm fungeren. men nu ook nog op medeleven van Amsterdamse zijde. Feestelijkheden, waar men bezoe kers van buiten de polder verwacht, zijn er verder vooral in de maand ju li. Op de 12e van die maand zal er een voetbalwedstrijd worden gespeeld van landelijke, misschien zelfs van in ternationale betekenis. Men is er nog met de KNVB over aan het onderhan delen, zodat meer bijzonderhden nog niet konden worden verteld. Op 22 ju li is er een nationaal concours-hippi- que. Verder in deze maand: de 5e een paardenfokdag, de 6e een feestmarkt met standwerkerscouoours, de 8e een nationale draverij, de 12e een centrale rundveefokdag, alles in Emmeloord. De maand tevoren, op 16 juna, houdt de Kon. Ned. Mij voor Tuinbouw en Plantkunde een vriendschapsdag in Marknesse en 17 juni is er in Em meloord een nationale 25 kilometer- loop. Op de laatste feestdag, 9 september, wordt in Emmeloord een nieuwe sport hal geopend, waar vervolgens een her denkingsbijeenkomst wordt gehouden. Ook is er die dag een nationaal drum bandconcours en een optreden van de Kon. Militaire Kapel. Er is in deze jonge polder heel veel jeugd. Zestig procent van de bevol king is jonger dan 25 jaar. Dat is de reden, waarom men sinds 1961 de in dustrialisatie hier krachtig heeft aan gepakt; voor al die jongelui kan in de landbouw geen plaats worden ge wonden. Het is ook de reden, waar om men nu bij het opstellen van het speciaal voor de polderbewoners be stemde deel van het feestprogramma vooral op de jeugd gemikt heeft. Ter- wille van die jeugd gaat het Scapino- ballet in een ronde circustent op tour nee langs de elf dorpen. Enkele data uit de geschiedenis van de NOP, die in de oorlogsjaren be kend stond als „Nederlands onderdui kersparadijs", waar duizenden jonge en ook oudere Nederlanders aan graaf- en spitwerk verre de voorkeur gaven boven een verblijf in Duitsland. Op 13 december 1940 weid de pol derdijk gesloten. 1 september 1941: Opening van de eerste twee arbei derskampen. 8 oktober 1941: Eerste inzaai van rogge. 7 augustus 1942: In stelling van het openbaar lichaam „de Noordoostelijke Polder". 24 augustus 1942: De eerste geboorte (Grietje de Jong). 9 september 1942: De polder valt officieel droog. 1 december 1942 De eerste boerderij wordt betrokken. 7 en 9 augustus en 17 en 18 novem ber 1944: De Duitsers houden raz zia's. 17 april 1945: De polder wordt bevrijd. 1 november 1947: Eerste of ficiële verpachting van boerderijen. 16 juni 1951: Eerste verkiezing van de poldercommissie adviescommissie voor de toen nog alleen heersende landdrost). 1 juli 1962: Instelling van de gemeente Noordoostpolder. De polder, die 1 januari j.l. 31.015 inwoners had, heeft 1574 landbouwbe drijven, in grootte variërend van 12 tot 48 hectare. De teelt van uien, fruit en bloembollen is steeds belang rijker geworden op de kleine bedrij ven. De fruitteelt nam een grote vlucht. In de winter 1966-'67 is er 120 hecta re bijgeplant, zodat de totale opper vlakte fruit nu ongeveer 1150 hectare is. In de eerstkomende jaren wordt bevordert de eenheid in taalgebruik niet". De hoogleraar waakt er tijdens het gesprek nauwgezet voor dat begrippen als spelling, grammatica en idioom niet door elkaar gaan lopen. „Het nieuwe voorstel is zuiver een kwestie van spelling. Aan de taal verandert niets. Zo'n nieuwe spelling is natuur lijk lastig voor mensen, die zich schriftelijk moeten uitdrukken, maar dat heeft met de taal als zodanig niets te maken. We hebben altijd al van sjokola gesproken, nu gaan we het ook zo schrijven. Een wennings- proces". U beschouwt het nieuwe voorstel dus niet als een taalverarming? „In het geheel niet. Het zal even wennen zijn bij het lezen en bij het schrijven, maar de taal als middel tot het uitdrukken van gedachten blijft onaangetast". Blijkt uit het voorstel niet een grote Belgische druk, omdat men vooral de schrijfwyze van Franse woorden heeft herzien „Ik geloof niet dat dit het geval is geweest. De Franse woorden zijn het sterkst bij ons ingeburgerd. Het is dus logisch dat deze woorden de meeste aandacht hebben gekregen". Maar er zijn, vooral na 1945, toch ook veel Engelse woorden de Neder landse taal binnengeslopen: team, re search, planning, happening. Deze woorden staan niet op de lijst. „Misschien kan men van dergelijke woorden nog niet zeggen dat zij al een vaste onvervangbare plaats in on ze taal hebben gekregen. De meeste Engelse woorden kunnen nog worden vervangen door Nederlandse woorden, zonder dat dit de duidelijkheid schaadt. Maar woorden als textiel, sympathie, succes zijn zo in onze taal opgenomen, dat men moet zoeken naar Nederlandse woorden die het zelfde betekenen en die tevens door iedereen worden begrepen". In de voorgestelde verandering van spelling verliest men dikwijls de oor sprong van het woord uit het oog. Er zijn daarvan al voorbeelden. Wie denkt er bij ponteneur nog aan point d'honneur „Wie denkt er bij stoel nog aan staan? De etymologie het zoeken naar de oorsprong van woorden is een wetenschap die door de gemiddel de taalgebruiker niet wordt beoefend. Dat is ook volstrekt onnodig voor een vruchtbaar taalgebruik. Taal in het dagelijks gebruik is het middel om begrippen over te brengen. Iedereen weet wat er met textiel wordt be doeld. Waarom zouden we dan het woord textiel ook niet gaan schrijven zoals we het uitspreken? Er is wel een ander gevaar. Door het vereen voudigen van de spelling neemt de kans op vergissingen bij de geschre ven taal toe". Voorbeelden zijn bede len en bedelen, negeren en negeren". Verwacht u een periode van rust in de Nederlandse taal en spelling als het voorstel wordt aangenomen? „Die rust zou wel wenselijk zijn, want de wijzigingen zijn in de laatste halve eeuw te veelvuldig geweest. Toch verwacht ik geen langdurige rust. Er zijn nog te veel woorden uit andere talen die men ongemoeid heeft gelaten en er zijn bovendien stromin gen die de spelling van de zuiver Ne derlandse woorden willen gaan ver eenvoudigen, bijvoorbeeld giter in plaats van gieter". „Dat zal wel grote problemen ge ven, want er zijn erg moeilijke let ters in de Nederlandse taal, zoals de „e" in hernemen: drie verschillende uitspraken van dezelfde letter en dan komt de „e" nog voor in ei, ie en oe. Wij zouden misschien nieuwe klinkers nodig hebben, zodat we de bestaande klinkers niet met behulp van mede klinkers lang of kort behoeven aan te duiden". Zou Nederland niet voorzichtiger moeten zyn met het aannemen van vreemde woorden die later weer aan gepast moeten worden. Een erg jong voorbeeld is televisie de meeste mensen weten niet dat dit woord is samengesteld uit tele (ver) en visie (gezicht?) „Wat is daarvan het bezwaar? Iede re Nederlander weet toch wat er met televisie wordt bedoeld? De taal moet niets kunstmatigs hebben. Als ieder een weet wat televisie is, dan bestaat er geen enkel bezwaar om dat woord in onze taal op te nemen. Zelfs al zullen we na verloop van tijd onze spelling moeten wijzigen". LONDEN De zeldzame Bijbelse ma nuscripten die door een niet met na me genoemde, bij Sotheby in Londen in veiling zijn gebracht, zijn door de betrokkene uit de markt genomen. Hij heeft zich bereid verklaard, de stukken aan de Armeense bisschop Sjalié Adjemian ter hand te stellen, die zal zorgen dat ze in Jeruzalem terugkomen. De manuscripten, waarvan de waarde op vijf miljoen gulden wordt geschat, zijn verdwenen uit een Armeens ka tholiek klooster in Jeruzalem. Op welke wijze blijft een raadsel. De Armeense kerk had met een proces gedreigd. een uitbreiding van honderd hectare per jaar verwacht. De 35 industriële bedrijven hebben 1046 arbeidsplaatsen. Werkgelegenheid buiten de landbouw bieden ook het wa terloopkundig laboratorium en het luchtvaartlaboratorium en, binnenkort, het in aanbouw zijnde administratie centrum van de Amro-bank. Voor de recreatie heeft de polder o.m. tweeduizend hectare door Staats bosbeheer aangelegd bos, een opper vlakte gelijk aan „twee Amsterdam se Bossen". Verder zijn er drie cam pings en enkele terreinen voor hou ders van een kampeerpaepoort.

Digitale periodieken - Gemeentearchief Veenendaal

De Vallei | 1967 | | pagina 9