Aspirant-kopers dupe van conflict?
Ook Nederlanders bij
narigheid betrokken
SYETLANA
WIL RUST
n
SOEKARNO blijft
voorlopig in Bogor
BETER BEGRIP VAN
BEZORGDHEID IN
WEST-EUROPA"
Russo in
kwaad
daglicht
gesteld
6 maanden
keuze uit spaarvormen met
VERANDERD.
law NEDERLANDSCHE
MIDDENSTANDSBANK
Tevreden met
minder salaris
verhoogde zijn levensverzekering
en wat het leuke is,
het kost hem niets meer...
PREMIE SPAARPLAN
Politiecommissaris
gearresteerd
T
VERHUUR
VERBETERD
CRISIS
VAAG
GELD TERUG
FILMBEZOEK
IN BADPAK
VERBODEN
R.I.B. helpt
Indonesië bij
aankopen
Labourleider
wil aftreden
Collectie postzegels
uit kast vermist
Bezwaren anti-proliferatieverdrag
Opheldering
Toekomst
Basis t oor persoonlijk bezit
Verhoor inzake moord
op John Kennedy
Beroep toegestaan
cementfabrieken
België verbiedt
provo te spreken
DONDERDAG 16 MAART 1967
AL TWEE JAAR WACHTEN
OP BOUW VAN HOTEL
ADVERTENTIE
4%6
ROTTERDAM Eurotel Benelux N.V., een Nederlandse organisatie, i
verwant aan 't internationale Eurotel met hotels in Italië, Duitsland, Zwit- TTTTA Z7 A T 7 TT\
seriand, Spanje en Oostenrijk krijgt vandaag of morgen *n nieuwe directeur, j j II
De maatregel komt, nadat moeilijkheden waren gerezen over de bouw van i
een nieuw hotel in het Belgische Spa, een project waarin ook een aantal
Nederlanders is geïnteresseerd.
De moeilijkheden liggen voorname
lijk op het financiële vlak. Al in 1965
Is besloten tot de houw, maar tot op
gisteren is die bouw niet begonnen.
Wel heeft Eurotel Benelux van een
aantal Nederlanders geld ontvangen
voor de koop van een appartement.
Enkelen van hen hebben hun aandeel
opgeëist. Mogelijk wordt hun dat mor
gen terugbetaald.
Eurotel is een van oorsprong Ita
liaanse organisatie, een maatschappij
die in een aantal Westeuropese lan
den hotels bouwde of de rechten voor
het voeren van de naam verkocht aan
plaatselijke geïnteresseerden. Dat is
ook in Nederland gebeurd. In 1965
meldde zich bij het Italiaanse moeder
bedrijf de Apeldoornse zakenman J.
van Luyck. Na successen van Eurotel
ln Italië begon hij in Nederland Euro
tel Benelux N.V., een zelfstandige
dochtermaatschappij, met als voor
naamste doel het bouwen van een ho
tel ln Spa, België.
De heer Van Luyk volgde bij zijn
plannen de ideeën van de moeder
maatschappij. Hij begon met de ver
koop van appartementen voor het fco-
tel in Spa aan. aspirant-kopers, die
het recht kregen tot zelbewoning,
maar ook tot verhuur. Eurotel gaat
daarbij uit van het standpunt, dat de
koper zijn appartement het meest
rendabel kan maken door het te ver
huren in de maanden dat de eigenaar
elders verblijft. Voor een aantal Ne
derlanders bleek dit een interessante
zaak.
De heer Van Luyck trok zich na
verloop van tijd terug en werd als di
recteur opgevolgd door de veertigja
rige Goudse accountant H. Brand
Deze zei gisteren: „Toen ik de zaak
overnam bevond de N.V. zich in een
duidelijk moeilijke liquiditeitspositie;
die is inmiddels aanzienlijk verbeterd.
Er Iff"n aandelenkapitaal van 180.000
gulden, waarvan dertigduizend gulden
is geplaatst. Morgen zal nog zeventig
duizend gulden, die door de aandeel
houders op andere wijze in het bedrijf
zijn gestoken, in aandelen worden om
gezet".
Over de namen van de aandeelhou
ders wilde de heer Brand zich niet
uitlaten. Wel gaf hij toe, dat het er
slechts drie zijn. Hijzelf maakt deel
uit van dit drietal.
Moeilijkheden bleven Eurotel Bene
lux N.V. niet bespaard. Er kwam een
conflict met het Belgische bouwbe
drijf Vevespa, telg van een bekend
Rotterdams bouwbedrijf, dat het ho
tel in Spa zou gaan bouwen. Dit con
flict heeft zich halverwege vorig jaar
toegespitst tot een voor Eurotel Bene
lux N.V. bijna fatale crisis.
De meningen over de schuld van dit
conflict lopen uiteen. Eurotel Benelux
N.V. geeft Vevespa de schuld, Veves
pa wijt de oorzaken aan Eurotel Be
nelux N.V. Beide hebben advocaten.
Processen liggen voor de deur.
Feit bleef dat nfet werd begonnen
met de bouw van het hotel in Spa,
waarin een aantal Nederlanders een
deel van hun geld had gestoken.
De huidige directeur ran Eurotel
Benelux N.V. zegt er nu over: „Het
bouwbedrijf Vevespa is zijn verplich
tingen niet nagekomen. De directie
BERN (Reuter) „Laat me alstu
blieft met rust. Ik wU niemand zien."
Dat liet Stalins dochter, Svetlana, giste
ren via de politie weten aan de tal
rijke nieuwsgierigen die nog steeds
haar spoor volgen. Ernst Spoerri, com
missaris van politie in Bern, deelde
gisteren mee dat Stalins dochter nu
„bij een zeer betrouwbaar persoon"
logeert, die ervoor zal zorgen dat ze
niet wordt gestoord. Men neemt aan
dat ze nu in de omgeving van Lu-
zern verblijft.
Spoerri zei verder dat de Zwitser
se regering van mening is dat Svetla
na voorlopig maar beter geen verkla
ring kan afleggen. Het Zwitserse kabi
net houdt zich bezig met de vraag of
zij binnenkort misschien een perscon
ferentie zou kunnen geven. Een be
slissing daarover is echter nog niet
genomen.
Inmiddels heeft een Indische vriend
van Svetlana, dr. Ram Manohar Lo-
hia, gisteren in New Delhi enkele
wetenswaardigheden uit haar leven
verteld. Zo zou Stalin haar eens heb
ben geslagen omdat ze was getrouwd
met een man die hij niet kon zetten.
Stalin had er echter meteen spijt van.
„Kijk nu 's", zou hij hebben gezegd
tegen zijn dochter, „wat je me hebt aan
gedaan. Door jou gedraag ik me als
een beest".
Lohia had Svetlana en haar Indi
sche echtgenoot Brijesh Singh in Mos
kou ontmoet. „Ze scheen geleden te
hebben", aldus de Indiër, die later bij
een ontmoeting in India vaststelde dat
Svetlana „sterk was vermagerd door
haar moeilijke levensomstandigheden."
Svetlana's Indische vriend had, naar
hij zei niet verwacht dat ze ooit naar
een ander land dan India zou gaan.
Stalins dochter zou ook graag in India
zijn gebleven, maar dat ging niet.
heeft contractbreuk gepleegd we
konden niet bouwen en hebben daar
door een duidelijk financieel verlies
geleden. «Daardoor hadden we aanvan
kelijk moeilijkheden op liquiditeitsge-
bied. „Maar", aldus de heer Brand,
„op 4 april starten we met de bouw,
zijn".
Wie er gaat bouwen wil hij niet
zeggen ook niet wie zijn mede aan
deelhouders zijn en uiterst vaag blijft
hij over de mogelijkheden van terug
betaling aan zijn Nederlandse cliën
ten. „Overmorgen kunnen ze hun geld
terugkrijgen, daar zal ik wel bij de
aandeelhouders op aandringen".
Heel wat openhartiger is de raads
man van het Belgisch-Rotterdamse
bouwbedrijf Vevespa. Hij zegt: „Niet
wij, maar Eurotel Benelux N.V. heeft
contractbreuk gepleegd. Wij wilden
bouwen, maar hadden volgens het
contract met Eurotel Benelux N.V. het
recht te weten wie er appartementen
kochten in het in Spa geprojecteerde
hotel.
Toen bleek, dat dit aantal lager
was dan het door Eurotel Benelux
N.V. opgegeven cijfer hebben we ope
ning van zaken gevraagd. De heer
Brand heeft dat geweigerd; althans
hij kwam met minder gegadigden en
bovendien met een vage stichting die
ook appartementen zou kopen. We
hebben toen van ons recht gebruik
gemaakt de heer Brand te verbieden
nog appartementen te verkopen. Hij
heeft zich daaraan niet gehouden.
Voorzover ons bekend heeft hij zelfs
op de dag van dat verbod aan een
Rotterdammer nog een appartement
verkocht".
Overigens heeft Vevespa de heer
Brand de door het bouwbedrijf ge
kochte grond te koop aangeboden. Hij
heeft dit, in verband met de prijs
naar hij zelf zei, geweigerd. Hij zou
nu nieuwe grond hebben, waarvoor
inmiddels een andere tekening is ge
maakt. Ten minste één van de Neder
landers die geld in het aanvankelijke
project had gestoken gaat hiermee
niet akkoord. Hij wil zijn geld terug
en heeft een deel daarvan inmiddels
gekregen. Maar niet van Eurotel Be
nelux N.V., maar van de adspirant-
bouwer Vevespa, die zich dit tegen
over de koper verplicht zou hebben
gevoeld.
Inmiddels is zaterdag de Italiaanse
president-directeur van Eurotel, de
heer Genaro Vanzo uit Bolzano, naar
Rotterdam gekomen. Hij heeft daar
urenlang met de heer Brand gecon
fereerd. Ook heeft Genaro Vanzo de
Rotterdamse advocaat mr. L. C. A.
van Eijk in de arm genomen. Deze
was gisteravond niet bereid inlichtin
gen te geven.
Bij de première van de film „In Like
Flint' in New York verscheen een
groot deel van het hoofdzakelijk
jeugdig publiek in badkostuum. De
directie van het theater had namelijk
aangekondigd dat de eertste twee
honderd bezoekers die in badpak
kwamen de voorstelling gratis kon
den bijwonen. Er waren liefhebbers
genoeg, onder wie deze twee dames
die iets droegen dat het midden hield
tussen een badpak en een nachtge
waad.
LONDEN Omdat de lonen en sa
larissen in Engeland zijn bevroren,
nemen de leiders van de organisatie
die aan het hoofd komt te staan van
de te nationaliseren Britse staalindus
trie, voorlopig maar met minder sala
ris genoegen. Dat heeft de minister
van energievoorziening gisteren be
kend gemaakt. De voorzitter van de
National Steel Corporation neemt voor
de eerste twee jaar op eigen verzoek ge
noegen met 160.000 gulden, dat is aan
zienlijk minder dan hij tot nu toe in
het bedrijfsleven verdiende.
De tijden veranderen. In de journalistenclub in Djakarta wordt het portret van
Soekarno vervangen door dat van generaal Suharto, thans waarnemend presi
dent van Indonesië.
DJAKARTA Soekarno is giste
ren niet van zijn paleis in Bogor
naar Djakarta gevlogen. Een reden
daarvoor werd niet gegeven. Hij zou
gisteren „de dienst" hebben overge
dragen aan generaal Suharto, de
nieuwe waarnemend-president.
Ontkend werd dat Soekarno onder
huisarrest staat. Dat zou in strijd zijn
met de wensen van generaal Suharto,
zo zei men. Ter toelichting werd daar
nog aan toegevoegd: „Hij is een oude
man en dat beperkt zijn activiteiten
zeer. Maar echt ziek is hij niet".
Uit naam van Soekarno werd gezegd:
Hij is nog niet bereid bezoekers te ont
vangen en hij weigert journalisten te
woord te staan. Telefoongesprekken
voor Soekarno worden in Bogor niet
aan hem doorgegeven. „Soekarno blijft
voorlopig in Bogor", zei men op het pa
leis in Sjakarta.
De Indonesische regering heeft giste
ren alle communistische werken ver
boden. Ook de werken van Mao Tse-
toeng zijn taboe.
De Indonesische minister van Bui
tenlandse Zaken, Adam Malik, heeft
gisteren verklaard dat zijn regering
voorstander is van het tot leven bren-
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG Het Nederlandse
Rfjksinkoopbureau zal worden betrok
ken bij aankoop van goederen voor In
donesië uit de noodhulp, die Nederland
in 1966 aan Indonesië beschikbaar heeft
gesteld.
Dat is het resultaat van Nederlands-
Indonesische besprekingen over de be
steding van de hulp. Het gaat in het bij
zonder om de aankoop van goederen, die
ten laste komen van de Indonesische
staatsbegroting. Het geeft de Indonesi
sche regering de zekerheid dat de goe
deren tegen de laagst mogelijke prijs
worden ingeslagen.
LONDEN De beroering In de ge
lederen van de socialistische fractie
van het Lagerhuis, die al enkele we
ken duurt, heeft gisteren een nieuw
hoogtepunt bereikt: De voorzitter van
de fractie, de 82-jarige veteraan Ema
nuel Shinwell, heeft zijn aftreden aan
gekondigd. Deze oude vechtjas hij
was na de oorlog onder meer minister
van Defensie kan helemaal niet
overweg met de ministers, die verant
woordelijk zijn voor de gang van za
ken in het Lagerhuis en in de Labour-
fractie.
Shinwell moet ook niets hebben van
een aansluiting van Engeland bij de
EEG. Ook dit punt bracht hem de
laatste tijd steeds meer in conflict
met de regering en de partijleiding.
Emanuel Shinwell, die voor niets en
niemand bang is en die nog steeds als{
een jonge kerel met twee treden te
gelijk trappen oploopt, is verder gekant
tegen de verslapte discipline in de so
cialistische fractie. Dat heeft onder
meer onlangs geleid tot stemonthouding
door meer dan zestig leden van de
fractie na een belangrijk debat over de
defensiepolitiek. Daar is toen, zoals
gemeld, een buitengewoon felle ruzie
uit voortgekomenPremier Wilson
mengde zich er toen ook in met een
rede tot zijn fractiegenoten die zo
scherp was dat velen hem de inhoud
ervan hoogst kwalijk namen.
gen van Maphilindo, een unie voor re
gionale samenwerking tussen de Malei-
se federatie, de Philippijnen en Indone
sië. Al in 1963 tekende Soekarno met
de staatshoofden van de twee andere
staten een verdrag voor een dergelijke
unie, maar die is nooit van de grond
gekomen.
STADSKANAAL Uit de voormalige
openbare school te Mussel, die thans
als bergplaats in gebruik is bij de heer
J. van Rheenen, wordt een postzegel-
zameling ter waarde van ongeveer
f 10.000,- vermist.
In verband met de verbouwing van
zijn woning, had de heer Van Rheenen
de verzameling in een kast in een der
lokalen geiegd. Ook enkele Indische
krissen, die de heer Van Rheenen in
de kast had opgeborgen, waren verdwe
nen. De postzegelverzameling was ge
borgen in 35 door de heer Van Rheenen
zelf vervaardigde albums.
De verzameling omvat een uitgebrei
de serie oude Nederlandse zegels,
waarvan sommige nog dateren uit het
jaar 1876. Deze zijn voorzien van
puntstempels en treinstempels en vrij
zeldzaam, ook wat de tandvariatie be
treft. Verder bevindt zich bij de verza
meling een uitgebreide collectie uit Ke
nya, Ethiopië en Uganda.
De politie stelt een onderzoek in.
De bank waar u zich thuis voelt!
DEN HAAG De Amerikaanse onderhandelaar over ontwapeningsmaat
regelen, William Foster, heeft gisteren erkend dat zijn reis langs vele Wester
se Europese hoofdsteden hem een beter begrip had verschaft van de uit be-
zorgheki voortvloeiende bezwaren tegen het voorgenomen anti-proliferatiever
drag. Dat verdrag zal moeten voorzien in „bevriezing" van het bestaande
aantal kemwapenmogendheden.
Foster maakte zijn gegroeide be
grip voor bezwaren tegen consequen
ties van het voorgenomen verdrag
kenbaar voordat hij over de merites
van het verdrag in Den Haag ging
praten met minster Luns en met de
leden van de vaste commissie voor
Buitenlandse Zaken van de Tweede
Kamer.
In antwoord op een vraag gaf hij
toe dat er in de Geneefse ontwape
ningsconferentie ook thans nog geen
volledig ontwerp van verdrag ter ta
fel ligt. Voordat rekening kan worden
gehouden met bezwaren van vele
landen tegen de mogelijke inhoud van
artikel drie van het ontwerp van ver
drag reist Foster de hoofdsteden van
verscheidene Europese landen af om
„opheldering te verschaffen over pun
ten waaraan een verkeerde uitleg is
gegeven".
Foster toonde zich ervan overtuigd
dat ook oplossingen zouden kunnen
worden gevonden voor vraagstukken
die daarna nog moeilijkheden moch
ten blijven opleveren. Hij zag zijn ko
mende overleg met de commissie van
Euratom in Brussel optimistisch tege
moet.
Het zozeer door de Verenigde Sta
ten, de Sowjet-Unie en Ehgeland ver
langde non-proliferatieverdrag zal vol
gens Foster de veiligheid in de wereld
vergroten zonder dat het de kracht
van „de Europese en Atlantische in
stellingen" zal aantasten.
Foster wilde niets ongerijmds zien
in internationaal toezicht op de ex
ploitatie van het snel groeiende antal
kerncentrales in de westerse landen
van Europa, waar de eerstkomende
jaren niets tegenover zal staan in de
Oosteuropese landen omdat die, op de
Sowjet-Unie na, geen kerncentrales
hebben en er maar een enkele zullen
bouwen. Men moest veel verder in de
toekomst zien, vond Foster, want in
die verre toekomst zouden zeker ook
in die landen vele kerncentrales in be
drijf komen.
(Kerncentrales zijn hier in het ge
ding omdat die als bijprodukt pluto
nium leveren dat bruikbaar is voor
vervaardiging van kernladingen. Red.)
Dat ook in die verre toekomst de
Sowjet-Unie nog altijd zou blijven vol
harden in verzet tegen internationaal
toezicht op eigen grondgebied liet Fos
ter in het midden.
Na afloop van Fosters bespreking
met de vaste Kamercommissie voor
Buitenlandse Zaken zei de voorzitter
van de commissie, drs. W. K. N.
Schmelzer, dat het overleg „bijzonder
nuttig" was geweest.
Foster reisde na een verblijf van
verscheidene uren in Den Haag per
straalvliegtuig van de Amerikaanse
luchtmacht door naar Brussel.
ADVERTENTIE
En dat kan ook üw man! Wanneer hij nu deelneemt aan het
Premie Spaarplan en elk jaar 500,- aan premie betaalt, dan
krijgt hij vanaf 1971 ieder jaar honderd gulden terug van het Rijk!
Belastingvrij! Dit geld kan hij dan weer gebruiken voor het
verhogen van zijn levensverzekering. Honderd gulden meer premie
betekent een forse stijging van het verzekerd bedrag. (Tenzij
u voor die honderd gulden liever een leuk jurkje koopt
Praat in ieder geval eens met uw man over dat Premie Spaarplan.
Alle levensverzekeringsmaatschappijen en assurantie
tussenpersonen zullen hem graag inlichten.
NEW ORLEANS. In een scherp be
waakt gerechtsgebouw heeft F. Dy-
mond, een van de verdedigers van
Clay Shaw, gisteren getracht de ver
klaringen van getuige Perry Russo
van een dag eerder in een twijfelach
tig daglicht te stellen. Russo wees op
de eerste dag van het openbare voor
onderzoek Shaw aan als een derge
nen die een moordaanslag op presi
dent Kennedy zou hebben beraamd in
de woning ran dö inmiddels over
leden David Ferrie in New Orleans.
Een van de rechters, Matthew Braniff,
greep verscheidene keren in en ver
zocht Dymond zich in zijn kruisver
hoor te beperken tot de inhoud van
de getuigenverklaring van Russo en
al hetgeen daarmee verband hield.
„Wij volgen hier geen catechisatie",
zei rechter Braniff toen Dymond vra
gen stelde over Russo's mate van
godvruchtigheid.
Dymond protesteerde. Hij zei dat hij
wilde trachten de geloofwaardigheid
van Russo en zijn betrouwbaarheid
als getuige aan te tasten. Rechter
Braniff stelde hem in het ongelijk.
Dymond ondervroeg Russo niet alleen
over zijn godsdienstige overtuiging,
maar stelde ook vragen over de pe
riode 1959-1960 toen Russo na het
overlijden van zijn moeder door een
psychiater was behandeld, en over
zijn gedrag op de middelbare school
en de universiteit. De verdedigers
van Shaw bleken minder dan een dag
na Russo's sensationele verklaringen
over Shaw al zeer veel over zijn ver
leden aan de weet te zijn gekomen.
De politie fouilleerde iedereen bij het
binnengaan van de rechtszaal. De be
waking in de zaal en ook buiten het
gerechtsgebouw was zeer scherp. Vol
gens de politie waren verschillende
mensen door onbekenden per telefoon
bedreigd.
Ook had de politie een pistool gevonden
dat was verstopt achter een vracht
auto, vlak bij de plaats waar een
dag eerder Shaw en zijn verdedigers
hun auto's hadden geparkeerd. Voor
de bewaking in de rechtszaal zorgden
gisteren twintig agenten.
LUXEMBURG Het Europese hof
van justitie in Luxemburg heeft het
beroep van 52 cementfabrieken
waaronder de Nederlandse ENCI en
Cemij toegewezen. Een „medede
ling;" van de Commissie van de Euro
pese Economische Gemeenschap,
waarin (kartel)-afspraken van deze
ondernemingen werden afgekeurd,
heeft het hof nietig verklaard.
Het heeft zich niet uitgesproken
over de vraag of het zg. cementak-
koord van de fabrieken in strijd is
met het kartelverbod van de EEG.
De Europese rechters vinden echter
dat de Commissie haar mededeling,
die in feite een beschikking was, on
voldoende heeft gemotiveerd.
DARMSTADT (DPA) De hoofd
commissaris van politie van Darm
stadt in West-Duitsland, de 61-jarige
Johann Braeger, is gearresteerd, ver
dacht van deelneming aan het ver
moorden van joden in Polen tijdens
de Tweede Wereldoorlog. Het vooron
derzoek tegen de politiefunctionaris is
nog niet afgesloten. Het zou deel uit
maken van een onderzoek op grote
schaal.
HERENTALS De Amsterdamse
provo Bernhard de Vries mag niet in
België spreken. H(j zou vanavond ln het
Noord belgische Herentals spreken op
een bijeenkomst van de Vlaamse cultu
rele organisatie het Willemfonds. De
Belgische minister van Justitie heeft
hem een spreekverbod opgelegd. Een
motivering is niet gegeven.
De burgemeester van Herentals had
toestemming gegeven tot de bijeen
komst. De organisatoren hebben over de
reclamebiljetten die overal in het stadje
waren opgehangen een strook geplakt
met: „Spreekverbod bij ministerieel be
sluit". Zij hebben besloten de vergade
ring niet te laten doorgaan.
Qp 13 maart was de Zuidafrikaanse
premier, Balthazar Johannes Vor-
ster, zes maanden ln functie. Het
beeld, dat Zuid-Afrika en de wereld
van Vorster voor ogen stond, toen hij
op 13 september van het vorige Jaar
tot premier werd gekozen, was dat van
de „opperkoddebeier" van zijn land,
zwaaiend met een knuppel en met
handboeien tussen zijn riem.
Karikatuurtekenaars beelden hem af
als een minister van Justitie met een
hardvochtig gezicht, dat een ijzeren
wil weerspiegelt, de man, op wie Ver
woerd had gesteund om ondermijning
en sabotage te onderdrukken.
Hij was de architect van het grootste
gedeelte van de anticommunistische en
staatsveiligheidswetten, hoofd van de
veiligheidspolitie, die de bevoegdheid
had van ondermijning verdachten en
anderen voor lange perioden op te slui
ten zonder hen in staat van beschuldi
ging te stellen of voor te geleiden en
handhaver van de rust in een land,
waar de apartheidspolitiek van de re
gering nu en dan tot gewelddadigheden
leidde.
Het niet-blanke Johannesburgse blad
„Die Post" vatte de gevoelens van mil
joenen van het kiesrecht verstoken
niet-blanken aldus samen: „de naam
van Vorster staat gelijk met zuiverin
gen, opsluiting, gevangenschap zonder
proces. Velen vrezen hem, sommigen
haten hem. Voor hij de medewerking
van de niet-blanken kan krijgen zal hij
de elgaboom van vrees en haat neer
moeten halen".
ggna van het ogenblik af, waarop hij
premier is geworden, heeft Vorster
er zich op toegelegd, dat beeld te ver
anderen. Zijn redevoeringen waren ver
zoenend, hij streefde naar hartelijke
betrekkingen met de pers, hij werd
vaak gefotografeerd in een korte flod
derbroek en een slap neerhangende
hoed op de golfbaan.
Zijn 21-jarige dochter Elsa werd pa's
onofficiële perschef. Zij vertelde jour
nalisten, dat het huispersoneel van de
nieuwe premier veelal had bestaan uit
op erewoord vrijgelaten misdadigers.
Twee van hen waren tot levenslang
veroordeelde moordenaars, toen zij in
het huis van Vorster werkten. Het
beeld, dat men in de wereld van mijn
vader heeft, is heel, heel anders dan
dat, wat wij thuis van hem hebben",
zei ze.
Vorsters vrienden en politieke waar
nemers zeggen, dat hij soepeler, men
selijker is dan Verwoerd. Zij vinden
dat hij meer bereid is te luisteren naar
de raad van collega's in het kabinet,
zakenlieden en economen.
Zij uiten zich in gunstige zin over de
afwezigheid van een strijdlust, die vaak
bemerkbaar was in het optreden van
Verwoerd.
Verwoerd was het meesterbrein, dat
de zaken leidde gereserveerd, op een
afstand, dogmatisch, de vader, die niet
mocht worden tegengesproken.
Het blanke nationalisme, dat ten
troon zit sinds 1948, werd geconsoli
deerd door Verwoerd, die het schema
van de apartheid voor gescheiden ont
wikkeling van de grote rassengroepen
produceerde. Nu zit Vorster met het
probleem, de hele zaak te laten werken
in een grotendeels vijandige wereld.
Hij is meer organisatieman dan Ver
woerd en probeert de indruk te maken
van de welwillende leider van een
vreedzame groep, een beminnelijke
golf spelende man met praktische zin.
Critici zeggen, dat Vorster, ofschoon
zjn houding ten aanzien van het ras
senvraagstuk bekend is, de evangeli
sche ijver van zijn voorganger mist en
dat hij tot dusverre weinig fundamen
tele politieke uitspraken heeft gedaan
behalve dat hij voornemens is, in de
voetstappen van Verwoerd te treden.
Zijn redenering ten aanzien van de
apartheid komt ongeveer hierop neer:
de zwarte mens is niet in wezen infe
rieur. De apartheidsfilosofie is niet,
dat de zwarte minder is dan de blanke,
maar dat beide rassen verschillend zijn
en derhalve gescheiden moeten leven
en werken en dat hun bestaan zich los
van elkaar moet afspelen.
Hij is ook van mening, dat Zuid-Afri-
ka, dat wegens zijn rassenpolitiek in
ternationaal steeds zwaarder onder
vuur wordt genomen, sterk moet zijn.
Zijn regering streeft aan algemene
dienstplicht van alle mannelijke bur
gers tussen 17 en 25 jaar. Dat betekent
bijna een verdubbeling van de omvang
van de strijdkrachten, die reeds tot de
omvangrijkste, best opgeleide en best
uitgeruste van Afrika behoren.
I-Iet algemeen gevoelen van de blan
ken is, dat zij Vorster met zijn
vriendelijkheid verkiezen boven de man
van graniet, die Verwoerd is geweest.
Zij zijn van oordeel, dat zij naast el
kaar moeten staan tegenover wat zij
beschouwen als het toenemend gevaar
„van buiten". De meesten schijnen het
ook eens te zijn met wat Vorster doet
om Zuid-Afrika „de plaats, die het
rechtens toekomt" in Afrika te bezor
gen. Hij is voorstander van het denk
beeld van Verwoerd van los verbond
van blanke en zwarte staten in Zuid-
Afrika en een soort gemeenschappelij
ke markt in zuidelijk Afrika, waarin
Zuid-Afrika de voornaamste deelgenoot
zou zijn.
De medestanders van Vorster houden
staande, dat hij de betrekkingen met
Zwart-Afrika werkelijk wenst te verbe
teren op basis van gelijkheid.
Worster volgt de koers van Verwoerd
ook ten aanzien van twee andere
brandende internationale vraagstukken,
die waarschijnlijk Zuid-Afrika niet on
beroerd zullen laten, nl. Rhodesië en
Zuid-West-Afrika. Hij weigert deel te
nemen aan sancties, welke ten doel
hebben het regime van premier Ian
Smith van Rhodesië omver te werpen
en is voorstander van voortzetting van
wat Verwoerd „de normale handel met
Rhodesië" noemde.
Voorts weigert hij zich neer te leg
gen bij de beslissing van de V.N., dat
het mandaat van Zuid-Afrika over Zuid-
West-Afrika moet worden beëindigd en
dat dit gebied onafhankelijk moet wor
den.
Zuid-Afrika heeft Zuid-West-Afrika
lange tijd bestuurd als een deel van
zichzelf en er de apartheidswetten even
streng toegepast als in Zuid-Afrika zelf.
Het is onwaarschijnlijk, dat hij zich
van dit standpunt zal laten afbrengen
en indien van energerlei zijde geweld
zou worden gebruikt, zou Zuid-Afrika
zo goed als zeker met zijn volle mili
taire macht terugslaan.