Rbenens „gemeente-ambtenaar"
werd vijftien jaar geleden
naar de slachtbank gevoerd
Kasteleins vrouw komt tijd
tekort voor hobby's
w
m
DENK ER EENS OVER NA H
schaken
dammen
bridge
cryptogram
Onbekwaam in
vervulling van
zijn plichten
Scheidsgerecht
Mechanisatie
Sigarebandjes
Vogelplaatjes
Suikerzakjes
Lucifersmerken
en bloemen
V
I
S 1
s a
b mm m
door H. KRAMER
door J. M. BOM
door H. W. FILARSKI
I
i
„Maarteblom" staat met gebogen
hoofd op de foto. Wist hij. toen men
hem kwam kopen, dat hij een „waar
deloze vent" was? Op de achtergrond
van links naar rechts de heer G. van
Gesink, oud-wethouder en lid van de
meentcommissie, meentopzichter H.
van Riessen (met alpino), wijlen de
heer M. C. v. d. Berg, destijds ook
lid van de meentcommissie en met
hoed Rhenen's burgemeester, mr. L.
Bosch ridder van Rosenthal.
RHENEN Eigenlijk zijn er alleen maar een paar grappen en grollen over
gemaakt in de gemeenteraad. Nimmer heeft men precies geweten wat er nu
eigenlijk aan de hand was. Eén van de toenmalige gemeenteraadsleden riep
tot de voorzitter: „Ge had hem geen aanstelling in vaste dienst moeten bezor
gen, nu gelooft hij het wel". Maar het sinistere gevolg was, dat de „ambte
naar" waar het om ging, naar de slachtbank werd gevoerd. Hij bracht f 975.
op. Wie dit verschrikkelijke lot werd beschoren? Niemand minder dan de
gemeentestier! Dat gebeurde omstreeks 1951. Pas bij besluit van 31 maart
1959 besloten burgemeester en wethouders het niet meer nodig te achten een
gemeentestier aan te houden. De inschaarders werden verplicht hun koeien
kunstmatig te laten bevruchten.
Het zal vermoedelijk uniek in Neder
land zijn geweest, dat een gemeentebe-
Rhenen bezit méér dan 100 ha gras
land. Jaarlijks krijgen de boeren gele-
stuur een eigen stier in dienst had.
genheid daarop hun vee te laten weiden,
uiteraard tegen betaling. Het gemeente
bestuur had als één van de voortvaarden
gesteld, dat de koeien dan gedekt moes
ten worden door de stier van de ge
meente. Daarvoor moest dekgeld wor
den betaald. Het bracht jaarlijks een
aardig sommetje op. In 1952 nog meer
dan tweeduizend gulden.
Het doel was de veestapel in Rh enen
en omgeving op een hoger plan te bren
gen. Wij spraken hierover met de heer
H. van Riessen, de gemeenteopzichter,
die in een dienstwoning aan de Veen-
weg, midden in de Achterbergse meent
woont en de leiding heeft over de wei
landen in Meent, Remmerdense en Rhe-
nense uiterwaarden. Hij kon ons uitvoe
rig inlichten over de tragedie van 1951
met de stier „Maarteblom".
De heer Van Riessen (58) is al weer
21 jaar in dienst van de gemeente Rhe
nen. Hij kwam ongeveer gelijk met bur
gemeester Bosch ridder van Rosen
thal. De nieuwe burgemeester kwam op
het idee een stamboekstier aan te ko
pen. Op die manier kon er een beter
koeien geslacht worden gefokt. Voorheen
„werkte" men altijd mét stieren van
wat minder kwaliteit. Dit stierenkopen
was het werk van de meentcommissie
en wanneer die ndar het noorden van
ons land trok, ging burgemeester
Bosch prompt mee. Hij had zelf ver
stand van stieren. Maar voor alle ze
kerheid nam het college toch ook een
deskundige mee van het Nederlands
Rundvee Stamboek. Talrijke bekende
stieren hebben in Rhenen in het verle
den hun werk gedaan. Namen als „Wo-
dan", „Marshall", ,JIermannus",JJen-
y's Adema" en nog vele andere lig
gen Van Riessen nog vers in het ge
heugen. De stier Maarteblom" zal hij
echter niet licht vergeten. Met ,Jdaar-
teblom" was er iets mis gegaan.
Maarteblomkwam ook al uit het
noorden. Daar kocht je de beste stam
boekstieren. Maar hij bleek niet van
„klare blom" te zijn. Toen hij enkele
weken in Rhenen was, schreef de
boer, waarvan hij was gekocht: „Hoe
maakt de stier het, burgemeesterf" De
boer kreeg omgaand antwoord: ,JUj
wil niet dekken".
„Tm", zegt Van Riessen nu, „we had
den hem al drie keer bij een koetje
gehad, maar tot driemaal toe bleek hij
niet in staat zijn mannelijke plichten
te vervullen. Dan ga je naar een oor
zaak zoeken.
De één zei hij is nog wat te jong,
de ander zei hij moet het nog leren en
weer een ander schreef de teleurstelling
toe aan het feit, dat de koeien wat te
groot waren voor „Maarteblom".
Er werd een dierenarts bij gehaald.
Die verklaarde als getuige-deskundige
dat „Maarteblom" een klein „gebrekje"
had. De vorige eigenaar wilde er niets
van geloven. Hij zei „Maarteblom" is
goed, maar het gemeentebestuur lever
de de stier terug. Die werd echter niet
geaccepteerd. De boer had namelijk
ook een dierenarts geraadpleegd en die
had gezien en vastgesteld dat „Maarte
blom" wél een echte stier was.
Er werd toen door burgemeester en
wethouders aan de gemeenteraad voor
gesteld een arbitrage-commissie in te
schakelen Bij de uitspraak van die
commissie zouden de partijen zich neer
leggen. De raad behandelde deze „per
soneelszaak" op 8 juni 1950. En bij die
gelegenheid werden er in de raadsver
gadering talrijke grappen aan opgehan
gen en mopjes over getapt. Eén van
die grappen was, dat men zei: je had
die stier nooit een vaste aanstelling
moeten geven. Nu gelooft hij het wel!"
Dan komt de uitspraak van de arbi
tragecommissie. De gemeente Rhenen
wordt in het ongelijk gesteld. „Maarte
blom" bleek een horzelbuit op zijn rug
te hebben. Hij moet daarvan zo'n last
hebben gehad, dat hij tijdelijk was uit
geschakeld in zijn voortplantingswerk.
maar toen na een week die bult was
behandeld en genezen, kon hij weer zijn
volle aandacht, geven aan de koe. Vol
gens de arbitragecommissie ivas de ge
meente Rhenen wat voorbarig geweest
in haar oordeel!
„Maarteblom" moest weer bij de
boer worden opgehaald"vertelt Van
Riessen verder, „en opnieuw gingeti we
met hem aan het werk. Maar wéér was
het mis. Soms gelukte het, soms niet.
In de meeste gevallen echter werd het
een flop. We konden echt niet zo door
gaan en er werd besloten Maarte
blom" een hulpje te bezorgen. Dat werd
toen penny's Adema", ook een stam-
boeker. Die bezorgde „Maarteblom"
het schaamrood op de stierekaken".
Maar twee stieren te eten geven,
waarvan er eigenlijk maar één werkte,
dat ging niet. En op 28 november 1950
viel het besluit Maarteblomte ver
kopen. Hij was alleen maar geschikt
voor de slacht. In het jaar daarop ging
hij voor bijna duizend gulden van de
hand. Het duurde toen nog een jaar of
acht. voordat de gemeentebestuurders
besloten de stier af te schaffen en de
inschaarders te verplichten gebruik te
maken van de K.I. Het betekende het
einde van een vreemdsoortige ambte-
narenstatus, die de groot-grond-bezit-
tende gemeente Rhenen zich jarenlang
heeft kunnen veroorloven.
Opzichter Van Riessen heeft de me
chanisatie van het gemeentelijk bedrijf
meegemaakt. Er is in de loop van de
jaren een trekker gekomen met nog
talrijke andere hulpmiddelen, die het
werken op de gemeentelijke weilanden
icat aangenamer heeft gemaakt en veel
economischer. Samen met zijn hulpen
is hij dagelijks in het veld te vinden.
Er is altijd werk aan de winkel. Soms
te veel voor twee man. Heiningen zet
ten, kunstmeststrooien, sloten schoon
houden, ploegen, slepen en zorgen dat
wanneer eind april de koeien in het
Jand komen alles kant en klaar ligt.
In de Meent zijn het 72 ha, de uiter-
T' waarden bij de stad 15 ha en de
uiterwaarden Remmerden 86 ha.
Daarbij komt ook het beheer over de
gemeentelijke boerderij Cuneraweg
362. Bij elkaar is het 129 ha.
Van Riessen is een buitenman. Hij
begon als uitvoerder bij de Nederland
se Heide Maatschappij. Vlak na de
oorlog ging hij over in gemeentedienst.
Lange tijd ivas hij ingeschakeld bij de
Natuurbeschermingswacht. In dit ver
band heeft hij op zijn erf vele jaren
lang een ooievaarsnest gehad, hoog bo
venop een lange mast. Éénmaal heeft
er een paartje op gezeten, maar het
nest bleef overigens onaangeroerd. Nog
maar een paar dagen geleden werd het
nest verwijderd, de mast icas totaal
verrot.
Van Riessen heeft niet alleen open
oog x'oor de ooievaars. Hij kent alle vo
gels die in de Achterbergse Meent le
ven. En hij laat een prachtige opname
zien van een kemphaan langs de Grift,
één "an de vogels die intussen niet
meer of nauwelijks voorkomt. Een
prachtige kleurenfoto blijkt een opna
me te zijn van een kwikstaart met jon
gen tn de schuur van de Meentopzich-
terswoning. Dagelijks ontmoet Van
Riessen slechtvalken, buizerds, kieken
dieven, sperwers en een groot aantal
kieviten.
Het i* de Meentopzichter gebleken,
dat de kievitenstand in de Meent niet
is teruggelopen. Dit in tegenstelling tot
de algemene bezorgdheid over het in
standhouden van deze vogelsoort. „Ik
ben wél van mening, dat men de slui
tingstijd voor het kievitseierenzoeken
eerder moet stellen".
Van Riessen heeft géén stier.meer op
stal. De K.I. heeft die taak al lang
overgenomen. Maar voor de Meentop
zichter van Rhenen is er nog zoveel
werk, dat hij net als een echte boer
praktisch nooit klaar is.
Uit bovenstaand verhaal blijkt, dat er
in de gemeenteraad van Rhenen niet
altijd over koeien wordt gepraat, maar
dat er ook wél eens „stierepraat" aan
de orde is geweest. Deze opmerking
slaat terug op de laatst gehouden ge
meenteraadsvergadering, waarin men
kans zag een uur en een kwartier de
koeien bij de horens te nemen!
rige generatie en als er weer eens
zoiets georganiseerd wordt, dan wil
hij mijn verzameling er graag bij
gebruiken. Weet je, je leeft mee met
de mensen en dan heb je voor alles
wat ze overkomt belangstelling".
Ook voor andere dingen kan de ver
zameling van mevr. Van Leth goe
de diensten bewijzen. Het comité
„Autotocht bejaarden" bijvoorbeeld,
heeft de gewoonte om ieder jaar de
gemaakte film in een andere zaal te
vertonen, dat gaat bij toerbeurt. Om-
ELST Er zijn mensen, die met hun vrije tijd geen raad weten, er zijn er
ook, die nooit te veel vrije tijd kunnen hebben, omdat ze zoveel liefhebberijen
hebben, dat er eigenlijk te weinig tijd voor overschiet. Tot de laatste categorie
behoort ongetwijfeld mevr. H. A. van Leth-Swagers, kasteleinsvrouw van Café
„Sportlust". Nu zijn er liefhebberijen en liefhebberijen. Veel mensen hebben een
vrijetijdsbesteding, waar zij zelf veel plezier van hebben, maar die behalve
misschien voor de naaste iamilie voor niemand veel waarde hebben. Een van
de hobby's van mevrouw Van Leth kan op den duur waarde vóór de gehele
Elster gemeenschap krijgen. Zij verzamelt namelijk alles, wat er over Eist in
de kranten verschijnt. Zo heeft ze verhalen over mensen, die reeds gestorven
zijn, foto's van plekjes, die een geheel ander aanzien gekregen hebben en allerlei
andere bijzonderheden, die over enkele tientallen jaren „historische" waarde
hebben. Mocht er ooit nog eens een tentoonstelling van „Oud-Eist" komen, dan
mag de collectie van mevr. Van Leth niet ontbreken.
Mevr. Van Leth werd op 6 septem
ber 1908 in A'rongen geb. in 'n huis
je aan de Donkerstraat. Op haar ne
gende jaar verhuisde ze naar Leer-
sum en een jaar later naar Zeist.
Daar heeft ze jaren gewoond, tot ze
omstreeks 1925 naar Nijmegen ver
huisde. 30 oktober 191/1 trouwde ze
met de tegenwoordige eigenaar van
café „Sportlust" en sindsdien woont
ze in Eist. Tussen 1918 en 1938 had
mevr. Van Leth een typische man
nenliefhebberij: hengelen. „Als ik
maar even kon ging ik vissen. He
le dagen heb ik aan de rand van de
Waal gezeten, samen met mijn vader.
Als klein meisje ging ik bij hem
achterop de fiets mee en later al
leen. Vaak zat hij er al, als ik des
middags vrij had en dan ging ik
naar hem toe".
Toen haar man ongeveer tien jaar
geleden Sportlust overnam, begon
mevr. Van Leth aan een andere lief
hebberij: Biljarten. Ze doet dit te
genwoordig zo verdienstelijk, dat ze
meespeelt in de competitie van de
biljartclub. ,J)e laatste drie jaar sta
ik regelmatig opgesteld, eerst als re
serve, later als vaste speelster. Voor
die tijd ging ik altijd al met 't twee
de mee om „te schrijven".
De grote liefhebberij van mevr.
Van Leth is echter verzamelen. Ze
verzamelt alles, postzegels, sigare
bandjes, suikerzakjes, bloemplaatjes,
diere foto's en kinderplaatjes. En
dan natuurlijk „nieuws", nieuws over
Eist, over haar bekenden en over
dingen, die haar interesseren. Die
laatste categorie is enorm groot: 'n
variatie die loopt van het Koninklijk
huis. tot het bloed kruipt waar het
niet gaan kan) vooral afgebran
de café's. Daartussenin foto's van
artiesten, biljartkampioenen en
gebeurtenissen uit h'r geboorteplaats
Amerongen. Ongeveer 5 jaar geleden
begon zij met haar verzameling over
Eist. Nu zijn er twee plakboekexi vol
en liggen er stapels kranteknipsels
op inplakken te wachten. Alles wat
er met Eist in de loop van die ja
ren gebeurd is vindt men nauwkeu
rig terug. Berichtjes over ongelukken
advertenties van 't overdoen van za
ken, verhalen over overledenen nieuw
geopende winkels, foto's van 't sport
park in alle stadia van voorberei
ding, de muziektent en noem maar
op Bij elk berichtje staat de datum
genoteerd. In berichtjes over onge
lukken zijn de gegeven initialen uit
gebreid met naam en toenaam.
,Jk woon nu al weer meer dan
25 jaar in Eist en ik ken bijna ieder
een. Als je dan iets over iemand
leest, dan interesseert je dat en ik
denk, dat veel andere mensen het
ook wel leuk vinden om later nog
eens iets over nu te kunnen lezen.
Daarom bewaar ik al die dingen.
Trouwens meneer Hulsebos het hoofd
van de openbare school, heeft eens
tegen me gezegd, dat ik hier beslist
mee door moet gaan, want hij vond
dit ook belangrijk voor de toekomst.
Er is al eens een expositie geweest
in de schoolover de tijd van de vo-
dat mevr. Van Leth de verslagen er
van bewaart, kan zij precies vertel
len, wie er aan de beurt is.
In haar verzameling zitten ook de
foto's van de leden van de Rlienen-
se gemeenteraad. „Dat is makkelijk,
want om te onthouden, wie er in de
raad zit is zo lastig en nu weet ik
het precies. Als je ooit eens iets hebt,
dan weet je bij wie je moet zijn".
Urenlang kan mevr. Van Leth met
haar knipsels bezig zijn, niet alleen
om ze te ordenen en in te plakken,
men er andere op tafel. Ook deze
hebben een duidelijk doel: amusant
maar ook om ze zo maar te bekijken,
te lezen en te laten zien. Als de plak
boeken met kranteknipsels bewonderd
zijn, komen er andere op tafel. Ook
deze hebben 'n duidelijk doel: amu
sement voor de kinderen. Eerst laat
de kasteleinsvrouw 'n boek zien met
„kinderplaten". Foto's met kinderen
in allerlei standen, met poesjes, hond
jes, enz. Dat boek is voor haar klein
kind, zodra het lezen kan.
Een ander boek is volgeplakt met
vogelafbeéldingen. Bij elke plaat is
de naam van de vogel genoemd en
zodoende is het een uitstekend leer
boek en kijkboek geworden. Tussen
de grote vogelplaten staan kleinere
met bloemen. Bloemen hebben toch
een speciale genegenheid van mevr.
Van Leth. Er is namelijk ook nog
een op het vogelboek gelijkend al
bum, met allerlei bloemen en plan
ten met naam en bijnaam.
En dan de andere verzamelingen,
de suikerzakjes, postzegels, sigare-
bandes en lucifersmerken. „Ik wil
deze dingen alleen sparen, als ik ze
krijg. Kopen doe ik ze nooit", ver
telt de Elster verzamelaarster. ,J)an
is er geen aardigheid meer aan: als
je maar genoeg geld eraan besteedt,
dan kan iedereen wel een complete
verzameling krijgen. Iedereen brengt
echter allerlei dingen voor me mee
en als ik hier iemand zie met een
mooi lucifersdoosje, ruil ik dat al
tijd direct om. In de café's waar ik
kom met de biljartvereniging koop
ik altijd koffie en zo heb ik heel wat
suikerzakjes bij elkaar gespaard.
Och er komen hier nogal eens men
sen, die overal komen en die bren
gen de zakjes voor me mee".
Onder 't kijken naar de verzameling
suikerzakjes komt er een klant het
café binnen. Toevallig ook een lief
hebber van deze „emballage". Hij
vertelt een verzameling van duizen
den exemplaren te hebben en doet di
rect daarop de belofte: „Maandag
kom ik weer en dan zal ik mijn dub
bele exemplaren meenemen"
De kastelijnsvrouw, met haar vele
hobby's en liefhebberijen is nog ver
rassend actief. Het leven in 'n "zaak"
is alttja druk, maar ieder vrij half
uurtje („als het 's avonds even rus
tig is ga ik naar binnen".} gebruikt
ze om haar verzamelingen bij te
werken. Men ziet haar trouwens de
leeftijd niet aan. Misschien heeft ze
deze vitaliteit te danken aan wat ze
zelf als verstandig betitelt: haar hu
welijk toen ze al 33 jaar was. ,JDe
meisjes trouwen tegenwoordig veel te
jong. Zij hebben op die manier niets
aan hun jeugd en ze komen zo veel
te kort".
DE 31-jarige Zuidslavische
Dragoljub Ciric heeft in het Hoog
ovenschaaktoernooi de derde priji-
gewonnen. Hij heeft dat gedaan zonde i
bijzonder op te vallen. Tegen de buiten
landers won hij slechts van Robatsch; a
de andere partijen werden remise. Zlji
score behaalde hij vooral in zijn partij
en tegen de Nederlanders. Hij won na
melijk van Langeweg. Kuipers en Ree
speelde remise tegen Donner en verloo'
van Van Geet. Wat overigens zl1n entc
nederlaag in het toernooi was.
De stijl van Ciric kenmerkt zich doo
degelijkheid Zelfs als hij. zoals In de
hieronder besproken partij, een zo
scherp mogelijke opzet kiest, neemt hij
de gelegenheid waar om de partij zo
spoedig mogelijk in rustiger banen
lelden.
Wit: D. CIRIC. Zwart: K. LANGEWEf
(Beverwllk 19671
Slciliaanse verdediging.
1. e2e4, c7—c5 2. Pgl—13. e7—eB j
d2—d4 C5xd4 4. Pf3xd4. Pg8—f6 5
Pblc3. d7d6 6. g2—g4 (Deze zg. bajo-
netaanvai is door Keres in de DraktUk
ingevoerd.»
6. a7ab 7. g4—g5 Pf6—d7 8
Lfl—g2. b7—b5, 9. f2—f4. Lc8—b7 10.
14—f5 (Om de tegenstander tot een ver
klaring te dwingen.)
10e6e5 11. Pd4—b3I
(Na 11. Pde2. Pb6 heeft zwart hei
steunpunt d5 goed onder druk, maar de
tekstzet doorkruist dit plan omdat wit
over de storende tussenzet Pa5
beschikt.) 11Pb8—c6 12. Lel—e.i
.v rujAuo. UUDACM 14. 0-
V*d7—b6 15. Ddl—f3, D5b4. 16. Pc3—dj
.Jb6xd5 17. e4xd5, Lf8-e7 18. a2—a31 (De
vltspeler is helemaal niet van plan
cherp op aanval te spelen met een even-
ueel f6: hij vergaart liever kleine positi
onele voordelen, zoals meer bewe-
ingsvrljheid. open a-li1n druk tegen de
itandeliike a-pion.)
18Ta8c8 19. a3xb4. Da5xb4 20.
2—c3. Db4-h4 21. Df3g3, Dh4xg3 22.
i2xg3. n—f6 23. g5xf6. g7xfb (Meer
:ans op tegenspel biedt 23. Lxf6 in
/erblnding met Ke7. h6 en eventueel
I.R5.)
24 Tal—a4. Le7—d8 25. Ta4b4.
rc8—C7 26. Kgl—f2, a6—a5 27. Tb4—b6.
rc7—d7 28. Tb6b3. Th8—g8
TE VEEL
(Van tegenspel via de open g-lijn
»eeft de zwartspeier zich te veel voor
gesteld zoals spoedig blijkt.) 29. Lg2—f3!.
Lb7a6 30. Tfl—gl. Td7—b7 31. Tb3xb7.
La6xb7 32. c3—c4, Tg8—g7 33. Lf3—h5t
(Een storend tussenschaak waardoor wit
bereikt, dat de zwarte stukken elkaar
wat in de weg blijven staan.)
33. Ke8e7 34. Tgl—al. Lb7—a6
15 Lh5e2. LaSc8 (Er dreigde 36. b4.)
Vanuit deze stelling vond de Zuidsla-
vische grootmeester een dwingende
winstvoortzetting. Doet u het hem na?
De oplossing komt In de volgende iu-
brlek.
OPLOSSING
De stelling na de 16de zet van wit In
LANGEWEG
v XI
b c d e f g h
CIRIC
de partij Worobtev Masurenko was:
Wit: Kcl, Dd2, Tdl en hl. Pc3. pion
nen a3, b2, c2. d5, f4. g2, h2.
Zwart: Ke8. Db6. Ta8 en h8. Lf8. Pb4.
pionnen e6. f6. f7. h7.
Het slot van de partij luidde als volgt;
16Ta8xa31 17. Dd2—e2 (Of: 17.
bxa3. Pa2t! 18. Pxa2. Lxa3 mat. resp 17
Pbl. Pc2 mat.)
17Ta3—alt 18. Kcl-d2. Db6d4t
19. Kd2—el. Talxdlt 20. Pc3xdl. Pb4xd5
en wit gaf het op.
TIM DE JONG bewees in ae «ioi
ronde van de 4 maart begonnei.
strijd om de nationale damtitel wee»
eens, dat zijn kracht niet schuilt in zijn
grote strategische gaven, maar voorname
lijk in het creëren van tactische wendin
gen, waarin de tegenstander de draa'
kwii» raakt
Wanneei dal goed «saai. jehoon n»
vast tot de gegadigden voor de titel
maar wij vrezen, dat de huidige bezet
ting hem niet zoveel kansen meer za
bieden om zijn magische trucs met sue
ces toe te passen. Hoewel zijn stijl in
een strategisch sterk gezelschap hem dus
veelal niet op de allerhoogste plaatsen
doet belanden, blijven zijn partijen al
tijd uiterst aantrekkelijk.
Hieronder zijn iongste prestatie op dl'
gebied:
Wit: W. de Jong; Zwart: W. v. d. Sluis
Eerste ronde Kamp. van Nederland 1967
l. 31—27 17—22, 2. 36—31 19-23: Me'
(22—28) en (16—21) heeft de Amsterdam
mer al eens moeilijkheden gehad, waar
om hij dit nu nalaat.
HYPERMODERN
3. 34—29 23x34. 4. 40x29 14—19, 5. 32—28
Deze hypermoderne opening geeft wit
zeer bevredigend spel. maar bezorgi
zwart ook vrijwel geen moeilijkheden 5
19—24, 6. 28x17 12x32. 7. 37x28 20—25
Dit had geen haast.
De halve hekstelling Is als partijwapen
ook zeer aantrekkelijk. 8. 29x20 25x14 9
45—40 14—19. 10. 40—34 7—12. 11. 38—32
10—14. 12. 43- 38
Ook iz—38 met sterkere druk van wil
tegen zwarts linkervleugel verd'out over-
wcy.:ri3.
'2. t- ,3 13. 41 -37 15—20, 1. <6- 41
10—15: 15. 41—36 1—7: 16. 31—27 11—17:
17. 49—43 7—11; 18. 37—31 18—23: 19
U—ói U—18; zu. 34—2».
Het witte spel is geheel *eDaseera op
net bereiken van een aanvalspositie en
zwart komt inderdaad onder enige druk
te staan.
20 23X34 21. 39x30 8—12 22. 47—
42 2—8 23. 44—39 20—25; 24. 50—44
15X34; 25. 39x30 15—20; 26. 43-39 Wit
wil zijn steunpunt op 30 benutten voor een
'atere omsingeling van het zwarte cen
trum, waarvoor hij nu al de voorbe-
eidingen heeft getroffen.
26. 17—22; 27. 28x17 12x21; 28.
(0—25 Moet nu wel, omdat ook 31—26 we
gens (20—25) niet kan. 28. 19—23!
Belet weer 31—26. nu door (23—28!) 29
48—43.
TYPISCH
Dit is typisch Wim de Jong. In plaats
-/an een vrij star gevorderd klassiek mid
denspel kiest hij een beweglngsstrljd.
die strategisch gezien voor hem nadelig
is. maar waarin hij vele tactische
kansen kan uitbuiten. 29. 21—26, 30.
39—34 Misschien was 27—22 te prefere
ren. 30. 20—24. 31. 43—39 13—19: (zie
diagram).
Op dit moment begint wit zijn actie
die tenslotte tot de winst leidt. Hoewel
niet geheel correct, is de Idee zeker de
moeite waard om bestudeerd te worden!
32. 33—29 24X33. 33. 38x29 Beter is
39x28 3311—17!. 34. 39-33 14-201.35
?5xl4 19x10?
Zwart en ook wit ..zag" het
volgende (17—22) 34—30 (23x34) 30x39
(8—12) 32—28! en (3—8) faalt op de dam
28X17 (12x41) 36x47 (26x48) 39—34!. ter
wijl op (12—17) 37—32! en 39—34 volgt
met gunstig afspel. Fraai gezien.
Echter zwart 35. (9x20) 33—28 of?
(17-22) 28x17 (19-24!) met winst. Nu
volgde: 36. 35—30 9—13. 37. 30—25 6—11,
78. 42—38 17—22. 39. 34—20 23x34. 40
30x39 10—14. Belet 32—28 door de
meerslag met (18—23).
Zwart had alles echter niet helemaal
goed gezien en werd hier slachtoffer
van een geraffineerde dwangcombinatie.
Als opgave voor de lezers deze week
Hoe ging dit in zlln werk?
OPLOSSING
Wit (Esselman): 24. 25. 27. 28. 29, 30.
32. 36. 37. 38. 42. 46 (12 St.).
Zwart (Westerloo): 12. 14. 15. 16. 17. 18.
20. 21, 26, 45 (10 St.).
Geraffineerd volgde: 26-31! (37x26)
14-19! (24x11) 16x7 (26x8) 45—50! het
vrijgekomen tempo! (25x14) en nu 50x48!
(7 schijven) en won na nog een vrij
lang afspel.
Hebt u het Zaanse zes-harten contract
dat ik u vorige week liet zien, ook
gemaakt? De kansen leken na de schop-
penuUkoinst niet bijzonder groot, maar
met enig geluk en enig beleid zijn de 12
slagen toch binnen te halen:
B 8 4
Z> 10 6 5
O A H 6 5
A H V 2
-ir.it ci.iit.-i vviitu verstoord en nu Kan
alleen nog het volgende redding brengen.
Slag 1 schoppenaas, slagen 2, 3 en 4 hoge
hartens, vervolgens viermaal ruiten
waarop zuid een klaver wegdoet.
In slag 9 volgt klaverheer uit noord,
oost moet dekken met het aas en zuid
troeft af. Nu speelt zuid schoppen in de
hoop dat oost alleen nog de heer of
vrouw van die kleur heeft Oost neemt
V 6 5 3 2
c 8 7 2
O 9 7 3
A 10 7
H 10
O 4
O B 10 4
A A B 9 8 6
4 3
A 9 7
9 A H V B 9 3
O V 8 2
5
Noord gever NZ kwetsbaar.
Zuia speelt zes narten en krijgt de uit
komst van schoppen drie, noord de vlei,
oost de tien en zuid schoppenaas. Zuid
hoopt op het rondvallen der troeven en
ruitens: na tweemaal troef zou dan vier
maal ruiten kunnen volgen (zuid klaver
weg) en hierna klaverheer, gedekt mei
klaveraas en afgetroefd door zuid. De
harten tien in noord is dan een rentree
om met klavervrouw de twaalfde slag te
maken
Na twee troef(harten)ronden wordt deze
en moet klaver spelen hetgeen NZ het
slemcontract thuisbrengt. Gelukkig? Ja,
maar Je moet het toch eerst nog maar
zo spelen!
De Zaankanters die zes harten speelden
hadden het eenvoudiger: west kwam
met klaver uit (oost bood die kleur) en
dat ontwikkelt reeds de 12e slag voor NZ.
VERRASSEND
Éénmaal per maand komen een paar
dozijn van Nederlandse jongere topspe-
lers bijeen in Utrecht om zich daar onder
mijn leiding te bekwamen in de moei
lijke taktiek en techniek van het wed-
strijdbridge.
In 'ie praktische partijtjes die daar zo
nu en dan gespeeld worden, blijken on
dernemingslust en afkeer van fantasie
loos spel ln voldoende mate aanwezig
om verrassende resultaten te waarbor-
'on. Gaat u eens op de zuidplaats zitten,
niemand kwetsbaar en score volgens
viertallenwedstriid. met het volgende
spel:
A84 <?HB7 <>8752 +876
Oost past zuid (u) past west een
schoppen noord past oost twee
sansatout zuid past west drie Sans-
atout eindé. Voor u verder leest mag
u eerst eens een uitkomst voor de zuid-
speler kiezen.
In de praktijk kwam de zuidspeler uit
met de ruiten acht en nadat de tafel
(west geëtaleerd was. zag hij het vol
gende:
HB 10976
10 5
H 6 3
A A V
$A 8 4
H B 7
O 8 7 5 2
876
Zuid begon dus met ruiten acht, ruiten
drie op tafel, noord ruiten vier (afwij
zend signaal) en oost won de slag met
ruitenvrouw. In slag 2 speelde oost
schoppen twee na.
Vragen: Wanneer u vroeger of later
met schoppenaas aan slag komt, wat
speelt u dan na? En neemt u schoppenaas
direct of geeft u de leider de kans te
snijden op de vrouw? Het kan natuurlijk
ook ziin, dat oost de schoppenvrouw zelf
heeft. Een Juiste mening over al deze
Sroblemen zal u aanzienlijk ln de acti
ng van uw partner doen stijgen! vol
gende week wéét u het.
HORIZONTAAL:
1. Dit past bij een lolbroek (7)
4. hij moppert op zijn fiets (7)
8. de samenhang op het letsel (7)
10. daar wordt het dun van (7)
-1. maatspaan om de broek (4)
12. in Groot-Britannië hangt de min
naar aan de bomen (5)
13. de wagen der groten (4)
16. miniem stukje hout (5)
17. het hoofd ligt ot> bed (5)
19. wiebelen op het water (5)
21. het gewaad op de grond (5)
24 zo iemand is niet gewoon (4)
25. zuiverend cijfer (5)
26. of dat in Duitsland ligt (4)
29. passen op het pad der liefde (7)
30. daar is meestal niet makkelijk op
te komen (7)
31. aansluiting (7)
32. metalen of houten beurs (7)
v iDRTIKAAL:
1. wie over het water komt loopt risi
co's (7)
2. tweemaal bereids (7)
3. zo'n jongen kan pijn doen (4)
5. lichaamsdelen om vast te pakker
(4)
6. bij deze elementen zijn vissen (7)
7. het ve aan de wal (7)
9. een stekelige j laats (5)
10 de knol van de ritmeester (5)
14. haar aan de sleutel (5)
15. die vindt men dikwijls tussen de
greppels (5)
18. deftige ontspanning (7)
19. deftige uitbrander (7)
20. het is dat men dit dient '.n te
vullen, maar men zou het ook kun
nen laten (5)
V redstrijd op de beurs (5)
22. zoiets overleef je niet (7)
23. kerfjes in de ondernemingen (7)
27. middel om wijs te worden (4)
28. rood aan de hals (4)
Oplossing vorige
kruisivoord raadsel
HORIZONTAAL: 1. sateh, 5. erica; 6.
tl; 10. genodigde: 14. al; 15. Dole; 16.
rond; 18. Ate; 20. persoon; 23. Eli; 25.
kolf: 27. totem: 28 glas: 29. Slam- 31
eer; 32. Erin; 33. Noë; 35. sla; 36. Alfons;
37. Meppel; 38. ark: 40. mep; 41. Iers: 43.
kor; 45. neep; 47. snee: 48. malen; 50.
neen; 52. tin; 53. verlies; 55. nno; 56.
door; 58. rood; 60. af: 82. rekenboek: 53
si: 64. mager: 65 serre.
VERTIKAAL: 1. strak; 2. al; 3. ego; 4.
help; 5. Edon; 6. ren; 7. ca; 8. Aleld; ïl.
heet; 12. distel; 13. grom; 15. Dell; 17.
Deli; 19. Toscanlni; 21. roe; 22. oer. 24.
landlopen. 26. fanfare. 28. grappen. 30.
Moors. 32. elpen. 34. enk. 35. Sem. 39.
sollen. 42. eend. 43. kar. 44, rel. 46. eend.
47. stram. 48. merk. 49. Nero. 51. notie
53. voer. 54. soes. 57. ore. 59. oké. 6'. fa
63 sr.
