..als u zoekt naar'n wagen uit de mldCmklasse van S tot 7 mille
Storm om
gla
drinkwater
Uw status verplicht u een ezeltje
in de achtertuin te hebben
Importeur: „Over een
jaar zijn er genoeg
Zo maakt u in een wip een vurrukkulluk toetje:
Verbod voor opname
Osborne-film
Interlandvoetbal uit
Leipzig op t.v.
Pro£ Muntendam over fluoride:
BON
BOUQUET
4.95
Grensgevalbrengt nieuwe rage aan het licht
BrandstoFfenhandel
gaat moderniseren
Jonge moeders
Ieren zingen
PASSAGIERS
KWAMEN
VERKEERD
TERECHT
idromatic
sportcoupé
Toevallig
Bezwaren
Regering niet
Honderd liter
Democratisch
55
KLIEKJES
witte
yoghurt
ZES
PANTERTJES
Ook voorU gemakkelijker
en pref tiger eten met Uw
kunstgebit, dank zij een
grotere kauwkracht.
DINSDAG 21 MAART 1967
ADVERTENTIE
van 0-125 km/u., zonder koppelen
4 dl., 843 cc, 42 pk, 125 km/u., gesloten
koelsysteem, met automatische transmis
sie, regelbare air conditioning en verwar
ming met aanjager.
Compleet:! 5595,*
4 cil., 1089 cc, 53 pk, 130 km/u., schijf
remmen vóór, robuuste carrosserie met
Aqualit anti-roest behandeling, indirecte
stuuroverbrenging.anti-verblindingsspiegel,
ruiten-sproeiers, 4-deurs
compleet! 5999,-
4 dl., 843 cc, 52 SAE pk, ruim 135 km/u.,
schijfremmen op voorwielen, 4 versnel
lingen met Porsche synchronisatie, pook-
versnelling, verstelbare bucket seats voor
in, carrosserie met Aqualit-
behandeling. Compleet: f 6495,-
4-deurs sedan, 4 dl., 1197 cc, 65 pk, 140
km/u., 4 schijfremmen met remregulator,
Aqualit-behandeling, smering „for-life" van
alle draaipunten, gesloten koelsysteem,
bagageruimte (385 dm3).,
(laken bekleding) f 6999,-
(Van een onzer verslaggevers)
LEIDEN De Haagse gemeenteraad besloot vorige week na zoals dat
heet rijp beraad geen fluoride aan het drinkwater toe te voegen. Twaalf uur
later vertelde prof. dr. P. Muntendam via de radio dat de Haagse raad kon
worden vergeleken met Els peet, waar de bevolking zich verzet tegen polio-in
enting van kinderen.
Hierop verklaarde de burgemeester van Den Haag verdrietig dat de raad
volkomen democratisch het anti-fluoride-besluit had genomen en dat prof.
Muntendam dan niet publiekelijk zijn gemeente met Els peet mocht vergelijken.
In zijn hoogleraarskamer in het stei
le flatgebouw aan het Leidse Stations
plein geniet prof. Muntendam sinds
1964 hoogleraar sociale geneeskunde
aan de Leidse universiteit nog wat
na over het effect van zijn woorden:
„Ze houden me op de meest onver
wachte momenten een microfoon voor
de mond, en ja, dan zeg je wat je
denkt."
De strijd rondom de fluoridering
van drinkwater gaat in Nederland terug
naar 1960 toen het kabinet De Quay
overwoog op welke wijze het Neder
landse drinkwater al dan niet moest
wonjen gefluorideerd. Toevoeging van
fluoride aan het drinkwater is een zeer
doeltreffend strijdmiddel tegen tandbe
derf. Het is vooral belangrijk dat tij
dens de opbouw van het menselijk li
chaam dus vóór de geboorte fluo
ride aan het lichaam wordt toegevoegd.
Fluoridering berust op een toevallige
ontdekking in Amerika. Artsen consta
teerden daar enkele tientallen jaren ge
leden dat in een bepaalde streek veel
minder tandbederf voorkwam dan el
ders. Het bleek, dat het drinkwater in
die streek door de speciale bodemge
steldheid een stof bevatte die elders niet
in het drinkwater voorkwam. Men
noemde de stof fluoride en zij bleek
chemisch bereidbaar te zijn.
In vele steden van Amerika begon
men fluoride aan het drinkwater toe te
voegen, waarop het tandbederf aan
zienlijk afnam.
Omstreeks 1950 begon men in Neder
land te experimenteren. In Tiel werd
het drinkwater gefluorideerd, in Cu-
lemborg niet. Na tien jaar waren de
resultaten zeer duidelijk: in Tiel was 't
tandbederf, vergeleken met dat in Cu-
lemborg, tot de helft teruggedrongen.
Zoals bij de meeste nieuwe vindin
gen kwamen met de resultaten ook de
bezwaren. Na uitgebreide debatten ble
ven er drie bezwaren over, al waren
twee van de drie wetenschappelijk niet
te verdedigen.
1. Fluoride zou vervorming van het
beenderstelsel kunnen veroorza
ken.
2. Fluoride zou godsdienstig niet ver
antwoord zijn ingreep in de na
tuur.
8. Fluoridering van het drinkwater
zou in strijd zijn met de menselijke
vrijheid. Zelfs het Verdrag van Ro
me en de daarin opgesomde Rech
ten van de Mens werd erbij gehaald.
De regering benoemde in 1960 een
propaganda-commissie die de vader
landers de zaak moest uitleggen. Te
vens besloot zij dat de regering het be
ter aan de lagere publiekrechtelijke or
ganen over kon laten of in een bepaal
de plaats of streek het drinkwater zou
worden gefluorideerd.
Waarom heeft de regering van de
fluoridering geen regeringsmaatregel
gemaakt, als zij van het nut overtuigd
was? Nu zeggen gemeenteraadsleden -
vooral in de kleine plaatsen: >rAls de
regering het besluit niet wil nemen,
waarom wij dan wel?"
Prof. Muntendam: „Het beleid om
de mensen zoveel mogelijk zelf te laten
beslissen, past geheel in het overheids
beleid met betrekking tot de volksge
zondheid. Zelfs de inentingswet van
1939 verplicht niet. De overheid wil op
dit punt geen dwang, maar drang. Ik
acht dit punt nog steeds juist, ook na
Den Haag, al ben ik er zeker van dat
een voorstel tot wet in 1960 de goed
keuring van een ruime Kamermeer
derheid zou hebben gehaald."
„Ik vermoed dat er iets heeft geha
perd aan onze voorlichting. We zijn
wellicht te wetenschappelijk geweest,
te weinig populair. Mijn gevoel van
teleurstelling ten opzichte van Den
Haag komt vooral voort uit het gebrek
aan vertrouwen in de weten
schap. Men heeft in de Haagse raad ge
zegd: „De deskundigen zijn het niet
eens". Daarmee stelde men de rappor
ten van de Wereldgezondheidsraad, van
de Medische adviescommissie in Ne
derland en van T.N.O. op één lijn met
de zeer weinige ingezonden brieven van
enkele conservatieve artsen, die het we
tenschappelijk debat in de vakbladen
meden."
Kan fluoride gevaarlijk zijn voor het
beenderstelsel en voldoet het innemen
van fluoridetabletten niet even goed?
„De hoeveelheid fluoride die aan het
drinkwater wordt toegevoegd zou een
microscopische afwijking van het been
derstelsel kunnen geven als men ja
ren achtereen bijvoorbeeld iedere dag
honderd liter water zou drinken. Wat
de tabletten betreft: men weet niet
nauwkeurig hoeveel van die tabletten
wordt opgenomen in het lichaam. Van
drinkwater weet men dat nauwkeurig."
Zijn de juridische argumenten tegen
fluoridering onderzocht
,Om een modewoord te gebruiken:
de argumenten van de tegenstanders
verduisteren de ware situatie. v Vele
raadsleden nemen kennelijk niet de
moeite onze publikaties te lézen. Men
plukt dan als de zaak actueel wordt
hier en daar wat argumenten weg.
Men praat over rechten van de mens
en dan zou niemand by generale
maatregel gedwongen worden tot het
innemen van medicijn."
,Ten eerste is fluoride geen medicijn
maar bovendien: als men dan toch die
rechten van de mens bestudeert, komt
men ook de rechten van het kind te
gen. In de Rechten van de Mens staat
dat alles moet worden gedaan om het
kind lichamelijk en geestelijk zo opti
maal mogelijk te laten opgroeien.
Tandbederf betekent voor de meeste
mensen in onze samenleving een bron
van ellende en van vele andere kwalen
en ziekten."
„Wanneer ik als volwassene, moet
kiezen tussen een algemeen recht en
een recht van het kind, dan gaan bij
mij de rechten van het kind vóór. We
hebben deze kwestie al jaren geleden
laten uitzoeken door juristen van
naam en zij kwamen tot de eensluiden
de conclusie dat fluoridering van drink
water op geen enkel juridisch bezwaar
stuitte."
Was het in 1960 mogelijk geweest dat
de regering via de wet fluoridering van
drinkwater had opgelegd, gezien de
privaatrechtelijke status van de Neder
landse drinkwaterbedrijven
„De regering had het kunnen opleg
gen via de Drinkwaterwet, maar ik ben
ook na Den Haag nog voorstander van
de democratische weg die in 1960 werd
gekozen. We zijn ons toen bewust ge
weest dat deze vorm het risico van af
wijzing had. Vooral in kleine plaatsen
achtten wij toen dat risico reëel, maar
meestal v^ilt daar de beslissing in een
groep van gemeenten die samen één
waterbedrijf hebben."
„In de grote steden hadden we geen
moeilijkheden voorzien, zoals die er in
Amsterdam en Rotterdam ook niet zijn
PROF. DR. P. MUNTENDAM
ADVERTENTIE
EEN WIJN MET ECHTE FRANSE
C06NAC
'i VERRASSING
COGNAC CADEAU
geweest. Het is onbegrijpelijk dat de
Haagse raad het heeft afgewezen. Een
politicus laten we hem maar zo noe
men zei in de Haagse raad: „Ne
derland hoeft niet altijd vooraan te lo
pen." Je hoort soms de krankzinnigste
argumenten: in Helmond werd de fluo
ridering met een kleine meerderheid
afgewezen omdat er het gerucht ging
dat de kwaliteit van het bier achteruit
zou gaan."
Acht u het besluit van Den Haag van
grote invloed op de rest van Neder
land?
„Een tijdelijke beperking van de voor
uitgang acht ik niet uitgesloten, makr
ik heb toch wel vertrouwen in het ge
zonde verstand. Uiteindelijk hebben al
bijna zes miljoen Nederlanders be
sloten tot fluoridering. Ik heb een
werkgroep van de voorlichtingscommis
sie bijeengeroepen en we zullen er den
kelijk een socioloog bij betrekken. De
voorlichting eist wellicht een andere
aanpak."
(Van een onzer verslaggever*)
TILBURG Het klinkt wat gek, maar veel Nederlanders hebben op het
ogenblik e«en ezeltje In hun achtertuin staan. Een ezel als statussymbool, want
hun buurman had er ook een.
De man die de dieren levert, is de Tilburgse dierenhandelaar-in-het-groot Christ
van D(jk (24). H(j zegt: „De mensen kopen de ezels niet alleen als symbool voor
hun status. De mensen, en vooral de Nederlanders, gaan steeds meer dieren hou
den. Het is een compensatie voor de steeds harder wordende maatschappy. Als je
de hele dag zaken hebt gedaan, wil je 's avonds rust met een kanarie op Je
schouder, met een reuzen schildpad die door de kamer schuift, of met een ezel in
de achtertuin".
Gisteren werd veertig Zuidslavische
ezels, die Christ van Dijk ons land wil
de binnenvoeren, aan de Nederlands-
Duitse grens by Venlo een hall toege
roepen. Hij was vergeten op tijd een
invoervergunning in Den Haag aan te
vragen. De dieren moeten bovendien in
quarantaine worden gehouden en wor
den ingeënt. Het gemeentelijk slacht-
huig in Venlo heeft de ezels tijdelijk on
derdak geboden.
Gistermiddag werd de invoervergun
ning afgegeven en vandaag gaan de
ezels met vrachtauto's naar Tilburg.
Daar zullen ze t jdelijk in het dieren
park van Van Dijk worden geplaatst,
voordat ze naar de verschillende parti
culieren in het land gaan.
Een ezel in de tuin is overigens niet
duur. Voor ongeveer vierhonderd gul
den zijn ze te koop. Voor dat geld biedt
de ezel: een hautaine bereidheid zich
zo nu en dan te laten strelen; hij
(Van onze Haagse redactie)
DEN HAAG Bedrijfsvergelijkend
onderzoek, elektronische verwerking
van gegevens en een uniforme admi
nistratie voor de brandstof fenhandel,
zijn de uitgangspunten bij een onder
zoek op advies van de commissie op
voering produktiviteit.
Op advies van deze commissie van
de S.E.R. heeft het ministerie van eco
nomische zaken een subsidie toegekend
van f 50.500,- aan de stichting „Vodo-
vo". Het totale programma van de
stichting voorlichting, documentatie en
vorming zal ongeveer tachtigduizend
gulden kosten.
In de stichting werken samen de
Christelijke bond van brandstoffenhan-
delaren, de Nederlandse bond van han
delaren in brandstoffen en de Neder
landse katholieke bond van handelaren
in brandstoffen.
Het onderzoek is nodig door de ver
anderingen in de Nederlandse brand
stof fenhandel. Die zijn bijzonder ver
sneld door het oprukken van aardgas.
Gestreefd wordt naar een betere geo
grafische verdeling van de afzet.
ADVERTENTIE
rode
limonade
verdraagt Jantje Van drie een paar hon
derd meter op zijn fug en h(j is gene
gen de kliekjes op te eten die het ge
zin van de baas overlaat.
Voor het overige eet hij weidehooi
(dagelijks te verversen), gras, bloemen
planten, heesters en al het andere wat
'n tuin mooi pleegt te maken. Men hoeft
geen gras meer te maaien, maar 't kan
gebeuren dat zo'n statussymbool de tuin
ruïneert. „Zo'n ezel kost je niet meer
dan pakweg vijftien gulden per week.
afgezien van eventuele schade aan de
tuin", zegt de heer Van Dijk.
Het status-symbool-nieuwe-vorm schijnt
het hart van stadsmensen nog niet te
hebben kunnen vermurwen. De meeste
ezels gaan naar mengen die „buiten"
wonen en een niet te kleine tuin tot
hnn beschikking hebben.
Zo woont er in Bergen op Zoom een
rijkaard die al zes ezels heeft gekocht.'
„Die man houdt zoveel van beesten,
dat hij een privé dierentuin met kame
len en dromedarissen heeft ingericht",
zegt Christ van Dijk. Hij heeft in de
vier jaar dat hij met deze negorie in de
weer is al ongeveer achthonderd ezels
aan de man gebracht.
Hij heeft ook ezels geleverd aan het
woonwagenkamp bij Tilburg. „Ik ver
koop ze aan iedereen. Voor de woonwa
genbewoners is zo'n ezel ook luxe. Denk
niet dat zij ze als lastdieren gebruiken".
De dieren, die de heer Van Dijk in
Nederland in omloop brengt zijn 'n ge
degenereerd soort Nubische ezels. „In
het begin van de achttiende eeuw had
den de legers van de Slavische landen
ezels nodig als lastdieren. Er werden
toen- uit Nubië wilde ezels geïmpor
teerd".
Toen de legers de dieren niet meer
nodig hadden, lieten de soldaten ze los.
Nu, in de twintigste eeuw, leven die
beesten nog in het wild, o.a. in Zuid-
Slavië. Wij hebben contact met 'n Zuid-
slaviach overheidsbedrijf dat de dieren
voor ons vangt", zegt Christ van Dijk.
Voor iedere ezel die hij de Neder
landse grens overbrengt, betaalt de heer
Van Dijk 275 gulden. „Dat is niet veel.
H.t is ook een ruilhandel. Wij leveren
de Zuidslaviërs bijvoorbeeld leeuwen.
Wij staffelen met dieren, zoals 'n an
der dat doet met geld en goederen''.
Over twee jaar, zo denkt de heer
Van Dijk, is de Nederlandse markt ver
zadigd. „Dan kun je zo'n ezel aan de
straatstenen niet meer kwijt. De men
sen krijgen dan weer belangstelling
voor andere gekke beesten. Zo gaat 't
altijd.
„Vier jaar geleden wilden de mensen
geen reuzenschildpadden. Nu zeuren ze
je er gek om. Hetzelfde geldt in mindere
mate voor kleine pantertjes, de z.g. oce-
lotten. Die beesten verkopen wij aan
mooie vrouwen die duur willen doen en
indruk willen maken".
ASSEN De Asser muziekschool
gaat een zangcursus voor jonge moe
ders geven. Gebleken is namelijk aldus
de directeur, de heer H. Keuning, dat
veel jonge moeders maar weinig van
kinderliedjes afweten. Het gevolg daar
van is meestal dat de kinderen ook niet
zingen, hetgeen nadelige gevolgen kan
hebben voor de muzikale ontwikkeling
van de spruiten. De cursus die volgen
de maand begint bestaat uit acht les
sen.
ADVERTENTIE
Als U last hebt met Uw kunstgebit, zal Uw
tandarts U het speciale Dentofix-kleef-
poeder kunnen aanbevelen. Uw gebit komt
daardoor vaster te zitten en zal bij het
spreken niet gaan schuiven of loslaten,
zodat U zich zekerder gevoelt. Het ge
voelige tandvlees wordt door Dentofix
beschermd, zodat U steviger kunt bijten
en gemakkelijker kauwen. Dank zij Dento
fix kunt U zonder bezwaar weer lachen,
hoesten, zelfs niezen en U spreekt duide
lijker. Dentofix voorkomt ook slecht rie
kende adem (gebitsgeur).
Schaft U nog heden Dentofix aan.
Verkrijgbaar bij Apothekers en Drogisten
in neutrale, plastic strooiflacons fl. 2,35.
Importeur Van Dijk (met een ocelot).
LONDEN Een Londense rechter
heeft de toneelschrijver John Osborne en
twee Britse filmmaatschappijen een voor
lopig verbod opgelegd om een film te pro
duceren op basis van Osborne's scenario
naar de vermaarde „Charge van de ich-
te brigade".
De rechter was van oordeel dat dit
scenario „opmerkelijk veel" overeen
komst vertoonde met het boek „The rea
son why" van Cecil Woodham-Smith. Zo
lang niet is uitgemaakt of hier sprake is
van schending van auteursrechten mag
de film niet worden gemaakt.
Regisseur Tony Richardson die volgen
de maand met de opnamen zou beginnen
(in Engeland en in Turkije) zei dat het
een produktie van twintig miljoen gulden
betreft, die nu op dood spoor is gezet.
Het proces is aangespannen door de
Harman filmmaatschappij, gevestigd op
Curacao, waarin de Britse acteur Lau
rence Harvey belangen heeft.
HILVERSUM De voetbalwedstrijd
Oost-Duit sland Nederland zal op
woensdag 5 april in zyn geheel recht
streeks op het scherm komen. De uit
zending begint om v(jf uur. Deze ont
moeting, die in Leipzig wordt gespeeld,
zal van commentaar worden voorzien
door ir. A. van Enimenes. Het is een
wedstryd uit het toernooi om de Euro
pese voetbalbeker voor nationale ploe
gen.
LONDEN De Britse luchtvaart
maatschappij BOAC vraagt zich af wat
er met vier passagiers eigenlijk ver
keerd is gegaan. Zij kwamen alle vier
op geheel andere plaats terecht dan de
bedoeling was.
Dit weekeinde kwam de oude Chinees
Sjanseng met zijn dochter uit Hong
kong in Londen aan en keek daar heel
verbaasd om zich heen. Hij had naar
Nairobi gewild. Daarvoor hadden zij in
Karatsji moeten overstappen.
De Amerikaan Elliott Horen belandde
in Amman, Jordanië. Hij had zaterdag
uit Londen niet verder willen vliegen
dan Frankfort.
In een Londens ziekenhuis is de oude
Nigeriaan Mallan Adadama Azere met
longontsteking opgenomen. Hij kwam
uit Lagoswaar hij het vliegtuig had
genomen naar Kano, achthonderd kilo
meter verder. Het vliegtuig zette hem
in Londen neer.
De luchtvaartmaatschappij beloofde
de vier passagiers zonder extra kosten
naar hun werkelijke bestemming te
brengen.