Toestand Konrad Adenauer zeer zorgwekkend
Gesprek over
Gibraltar
voorlopig
van de baan
Kleverige olieslib brengt
Bretagne in alarm
Douglas Kennedy
SPIONNEN AL SEDEPT
TW EEDE WERELDOORLOG
ACTIEF IN NOORWEGEN
MARKTAANDEEL IN
NEDERLAND GROTER
ssi-ss--"-
r-
Bloemen en telegrammen
uit gehele wereld
't liefst een echte
KALOQIK
Omzet en winst: nieuwe records
In Miinchen
regelt computer
verkeer
TOESTAND CATASTROFAAL GENOEMD
ALLEMAAL IJS?
Weer arrestaties verwacht
Pensioenfonds
MISFERSTAXI)
ROZE*
COSFLICT EXCEL AS D
ES SPASJE
Zo fijn... zo lekker
POMPEN
ertegenm oordiger
hestal vroegere
werkgever
iS
Sloonileidinji op
„Triton" brak
Haal Henkes in huis!
Mr. Struycken
opnieuw staatsraad
HOOFDRREKESS
VERKOPES
E\PASSIE
VRIJDAG I A°RIL 1967
NOG WEINIG HOOP OP HERSTEL1966 was voor
(Van onze correspondent)
BONN Zorgwekkend was gisteravond de gezondheidstoestand van de
91-jarige ex-Bondskanselier Adenauer. Men had echter nog niet alle hoop op
gegeven op een mogelijk herstel.
De toestand van de patiënt was ech
ter wel achteruitgegaan. „De weer
stand van het lichaam neemt af; hart
en bloedsomloop zijn verzwakt", zo
heette het in een medisch bulletin gis
termiddag.
Om drie uur was de" patiënt onder
een zuurstoftent gelegd. Om half acht
's avonds werden nog nieuwe genees
middelen gebracht In Adenauers land
huis in Rhöndorf, dicht bij de Drach-
enfels.
Slechts langzaam raakt het Duitse
volk ervan doordrongen dat er grote
kans is dat de oude staatsman dit
maal niet, zoals zo vaak in het verle
den, herstelt. Men was aan telkens te
rugkerende verkoudheden gewend ge
raakt.
In Beieren heeft men gisteren de 91
Jarige reeds doodgewaand. De Beierse
premier Goppel verordonneerde een
minuut stilte in zijn bureau na ont
vangst van het bericht van Adenauers
dood. Juist toen er bevel werd gege
ven om de vlaggen halfstok te hijsen,
bleek dat het slechts een onwaar ge
rucht was.
In de loop van de dag zijn alle kin
deren van Adenauer naar hun vader
komen kijken, onder andere zijn zoons
Max en Konrad en ook Paul, die
rooms-katholiek priester is. Ook Ade
nauer's privé-secretaresse Anneliese
Poppinga was voortdurend bij hem.
De villa aan de Dr. Konrad Ade-
nauerstraat nummer 8a wordt nu be
waakt door drie radio-auto's van de
politie. De politie neemt ook de tele
foon aan; alleen zeer dringende ge
sprekken worden op wachtwoord door
verbonden. Gisteravond laat stonden
nog grote groepen belangstellenden,
onder wie vele dorpsgenoten, zwij
gend in de buurt van de witte villa
die tegen de heuvels ligt.
Brieven, telegrammen en bloemen
stromen binnen uit de hele wereld. Er
waren vooral veel boeketten rozen bij.
Adenauer is een liefhebber van rozen
en kweekte zelf rozen ln zijn tuin.
President Lübke en bondskanselier
Kiesinger worden voortdurend op de
hoogte gehouden van Adenauers toe
stand. Ook president de Gaulle wordt,
op zijn eigen verzoek, regelmatig in
gelicht. Adenauer, die een goede
vriend is van de Franse president
heeft de Gaulle nog in februari in Pa-
ADVERTENTIE
Van Nelle bestellen
LONDEN Engeland heeft be
sloten om de besprekingen met Span
je over Gibraltar voorlopig niet te
hervatten. Dat is het Britse antwoord
op een nieuwe maatregel van de
Spaanse regering tegen de kolonie:
Madrid heeft een vliegverbod afge
kondigd boven een uitgestrekt gebied
rondom Gibraltar. Daaronder vallen
alle Britse militaire en burgervlieg
tuigen. Het overleg tussen de twee
landen zou anders volgende week in
Londen hervat zijn.
Zoals men weet eist Spanje het
grondgebied van de Britse kolonie op.
Er zijn daarover vorig jaar enkele
keren besprekingen gevoerd. Een
Brits voorstel om de zaak voor te
leggen aan het Internationaal, ge
rechtshof in Den Haag is door Span
je van de hand gewezen.
Het Britse besluit om de nieuwe
ronde van het overleg met Spanje uit
te stellen is gisteren in het Lagerhuis
bekend gemaakt door de minister
voor Gemenebestzaken Bowden. „Wij
zijn van plan om vast te houden aan
ons recht om het vliegveld van Gi
braltar te gebruiken", zei hij met in
stemmen van alle kanten. „Zowel met
militaire als met burgervliegtuigen.'
De Spaanse ambassadeur in Enge
land is voor vanochtend op het Britse
militaire als met burgervliegtuigen",
boden.
Voorlopig denkt Engeland niet aan
verdere tegenmaatregelen. Het wil
eerst bekijken in hoeverre het tech
nisch mogelijk blijft om naar Gibral
tar te vlH»gen zonder ongelukken te
veroorzaken
De Britse regering hoopt dat toeris
ten die via Gibraltar naar Spanje wil
len vliegen hun vakantieplannen niet
zullen wijzigen.
.De vluchten gaan door", verzeker
de minister Bowden.
Twee Britse luchtvaartmaatschap
pijen, British European Airways en
British United Airways, hebben al
plaatsen gereserveerd voor vele dui
zenden Britten die deze zomer naar
Gibraltar willen vliegen.
De Spaanse regering heeft het vlieg
verbod, dat ove; een maand van
kracht wordt, proberen te rechtvaar
digen met de mededeling dat Britse
militaire vliegtuigen herhaaldelijk het
Spaanst luchtruim schenden als ze
het vliegveld van Gibraltar gebruiken
Engeland heeft toegegeven dat dit een
paar keer is gebeurd. Het vliegveld
bevindt zich op de smalle landtong tus
sen de kolonie en het Spaanse vaste
land.
rijs bezocht, in aansluiting op een
reis naar Spanje.
Adenauer wordt behandeld door een
groep van zeven artsen die bij toer
beurt de wacht bij hem houden: zijn
vrouwelijke lijfarts, dr. Ella Beber-
Buch, het hoofd van de Bonner Uni
versiteitskliniek, de internist prof. dr.
Adolf Heymer en vijf specialisten van
diens staf. De zware griep met bron
chitis zou zich tot een ernstige long
ontsteking hebben uitgebreid. In 1955
is Adenauer een longontsteking te bo
ven gekomen. Hij was toen 79 jaar.
MUNCHEN (UPI) Een computer
verzorgt sinds gisteren de verkeersre
geling in München. Het apparaat dat
met behulp van 21 televisiecamera's
alle verkeerslichten bedient, wordt ge
controleerd door vier mensen. Hon
derden verkeersagenten kunnen nu
voor ander werk worden gebruikt.
Het systeem, dat 560.000 dollar (on
geveer twee miljoen gulden) heeft
gekost, is het eerste in zijn soort in
Europa.
ADVERTENTIE
SIBEMA-VERKOOP, bel 04490-5055
PARIJS (Reuter, UPI) Met alle
beschikbare middelen werd gisteren in
Brptagne de stryri tegen de olie voort
gezet. Op de stranden, die al over een
afstand van 160 kilometer zyn vervuild,
werkten drieduizend militairen en dui
zenden burgers om het kleverige slib
weg te werken. Tweehonderd marine-
en koopvaardyschepen kregen opdracht
de olie op zee met zaagsel en zand te
bestryden. Verkenningsvliegtuigen
meldden dat nieuwe olievlekken, waar
van sommige achttien kilometer lang
zijn, naar Bretagne drijven.
De Franse minister van binnenland
se zaken. Christian Fouchet, ken
schetste de toestand gisteren na een
vlucht over het getroffen gebied als
catastrofaal. Hij vroeg zich af of het
wel verstandig was voort te gaan met
het schoonmaken van de stranden om
dat elke vloed nieuwe olie aanvoert.
Het wegschrapen van de oude lagen is
daardoor feitelijk onbegonnen werk.
Op verscheidene plaatsen op de
stranden slaagde men er in dt olie, die
afkomstig is van de tanker Torrey
Canyon die op 18 maart verging by
Land's End (Engeland), met pompen
op te zuigen. Dit inspireerde de plaat
selijke autoriteiten tot de vordering
van alle beschikbare pompen.
Aparte zorgen baren de oester- en
mosselkweekplaatsen langs de kust en
de circa dertigduizend vogels die onder
de olie zitten. Om de ellende voor deze
dieren niet groter te maken dan ze al
is zag men voorlopig af van het ge
bruik van chemische bestrijdingsmid
delen. Men houdt het by zaagsel.
Voor het schoonmaken van de ge
troffen vogels heeft men via de Neder
landse consul te Brest hulp gekregen
van verscheidene Nederlandse deskun
digen. De in Vlaardingen gevestigde
stichting „Vogel olieslachtoffers" zond
gisteren vier deskundigen naar Perros
Guirec, ten noordwesten van Brest, het
centrum van het gebied dat door de
olie is bevuild.
De. Nederlandse specialisten hebben
een voorraad van tien liter cleanosol
meegenomen, waarmee de stichting al
eerder, in Cornwall, gunstige resulta
ten opdeed.
ADVERTENTIE
Van Nelle bestellen
V_'
HAARLEM lie officier van .lu- ti
tle bij de Haarlemse rechtbank heeft
anderhalf jaar gevangenisstraf met af
trek geëist tegen de 31-jarige vertegen
woordiger J. M. .1. De vertegenwoordi
ger had in december van het vorige
jaar in het huis van zijn vroegere baa;
64.000 gulden aan contant geld er voor j
34.000 gelden aan effecten gestolen.
Van het gestolen geld had de man
een sportwagen van 24.000 gulden ge
kocht. Hij werd gearresteerd toen hij
op het punt stond in het vliegtuig te
stappen voor een bezoek aan de wed-
strijd Dukla-Ajax in Praag. Van het I
geld was toen nog 29.000 gulden over. 1
De effecten zijn nooit teruggevonden.
J. had ze in het Spaarne gegooid.
Vier Vlaardingse dierenbeschermers zijn gistermorgen per trein naar Perrosqui-
rec in Bretagne vertrokken om de Fransen te helpen bij het redden van vogels
die zijn besmeurd door olie uit de tanker Torrey Canyon.
De scholier P. Zeegers, de beheerder van het Vlaardings dierentehuis M. van den
Bos, de ambtenaar bij de P.T.T. A Langbroek en de kandidaat-notaris S. Ph. Junge-
rius hadden telegrafisch hun hulp aan de Franse dierenbeschermers aangeboden.
De Vlaardingers hebben een voorraadje Cleanosol van de Enschedese fabrikant
H. de Vries meegenomen. Zij menen dat het middel ongevaarlijk is. In Engeland
werd het verboden nadat drie meisjes erdoor bedwelmd waren geraakt.
Kon./Sheli
bevredigend
(Van onze beursredacteur)
DEN HAAG De bedrijven van de Koninklijke/Shell Groep hebben in
het afgelopen boekjaar gunstig gewerkt. Zowel de omzet als de nettowinst
bereikte nieuwe records: de omzet belandde in 1966 na aftrek van onder
meer omzetbelastingen op 2,8 miljard tegen 2,6 miljard in 1965 en de net
towinst steeg tot 236 miljoen tegen 224 miljoen in 1965. Tegenover de
omzetstijging van 7Vz% s*aat dus een winststijging van 5,4:/.. De verkochte
hoeveelheden ruwe olie en olieprodukten stegen met 5,6 ,'0. De verkopen in de
chemische sector lagen 17lA% hoger.
OSIX) (AP) De drie Noren die
deze week zijn gearresteerd op ver
denking van spionage, hebben zich
sedert de Tweede Wereldoorlog be
ziggehouden met het verzame'en van
inlichtingen voor de Sovjet-L nie, zo
verluidde gisteren in Oslo.
De broers Selmer en Edmund Niel
sen zitten in de gevangenis van Trom-
sö. hun zwager Haldor Lindvall is op
gegoten in de gevangenis van Oslo.
Er worden nog meer arrestaties ver
wacht.
Edmund Nielsen werd dinsdag gear
resteerd in Kristinehamm in Zweden,
waar de Bofors wapenfabriek en de
Saab vliegtuigenfabrieken zijn geves
tigd. Selmer Nielsen hield zich in
Noord-Noorwegen bezig met de orga
nisatie van kermissen op militaire ba
ses, wat hem een gunstige gelegen
heid gaf inlichtingen te verzamelen.
Lindvall en Selmer Nielsen vlucht
ten in de oorlog naar Moermansk.
Daar zouden zij zijn opgeleid tot ra
dio-telegrafist en spion. In de oorlog
bespioneerden zij de Duitsers in bezet
Noorwegen, later de Noren zelf en de
bases van de Navo in het land.
In Bakfjord in Noord-Noorwegen
zoekt de politie nog naar onder de
sneeuw verborgen zendapparatuur.
Een cijfercode is al gevonden.
ADVERTENTIE
Van Nelle bestellen
ADVERTENTIE
raamveni,lat0R
nood» UW
foe«»n.
De Noor Selmer Nielsen (31) is door
de Noorse politie aangehouden op
verdenking van spionage ten gunste van
een vreemde mogendheid.
ADVERTENTIE
ADVERTENTIE
Van N^lle he*t«»ll»»n
0 Douglas Uarrituun Kennedy, het tiende kind van senator Robert Kennedy
en zijn echtgenote Ethel, dat op 24 maart werd geboren, heeft gistermiddag het
ziekenhuis verlaten.
KALORIK
UW HANDELAAR HÉÉFT'T
SOUTHAMPTON Vijf bemannings
leden van het Nederlandse vrachtschip
Triton zijn onderzocht in een zieken
huis te Southampton na het breken van
I een stoomleiding in de machinekamer.
Drie van hen konden direct terug
naar het schip. De assistent-werktuig
kundige C. F. Picard (20) uit Utrecht
was licht gewond geraakt in het ge
zicht, maar mocht weer dienst doen.
ADVERTENTIE
DEN HAAG Mr. A. A. M. Struyc
ken, in het kabinet-Zyistra minister
van Justitie, is opnieuw benoemd tot
lid van de Raad van State. Sinds 1 no
vember 1959 was hij lid van dit colle
ge, totdat prof. Zijlstra hem aanzocht
VOOr P°n minipfnrtnnc»
Het jaarresultaat, dat op zichzelf
zeker bevredigend kan worden ge
noemd. was het gevolg van een com
plex van tegengestelde factoren. In
de eerste plaats zette de vraag naar
welhaast alle produkten, die het con
cern op de markt brengt, door. Wel
deed zich ook in 1966 een opvallende
scheiding voor tussen het westelijk
en het oostelyk halfrond. Dank zy 'n
opgetreden forse vraagsttfging in
Amerika kon de Amerikaanse dochter
Shell Oil evenals Shell Canada een
aanzienlijk hogere omzet boeken.
Shell Oil verdiende uiteindelijk 9 pet.
meer, Shell Canada zelfs 27 pet. Een
licht aantrekken van de olieprijs
werkte eveneens positief.
Beide dochters droegen in 1966
voor 32 pet. aan het totale concern
resultaat bij tegen 30 pet. in '65. Bui
ten Noord-Amerika verdiende in 1966
de Groep 161 miljoen pond tegen 157
miljoen pond in 1965. Ook daar steeg
de vraag naar olieprodukten. maar
belangrijk minder dan in Amerika.
De prijzen bleven in Europa en el
ders op het oostelijk halfrond op het
vorige niveau. Alleen voor autoben
zine ontwikkelde zich in verschillen
de landen een felle prijzenoorlog.
De nadelige factoren voor de be-
drijfsvoering lagen in het afgelopen
boekjaar vooral in de hoek van de
wereldinflatie. De hierdoor in het le
ven geroepen forse loonsverhogingen,
kapitaaLschaarste en rentestijging be
zorgden de Groep veel hoofdbrekens.
Daarbij diende zich een nieuwe na
delige ontwikkeling aan. ditmaal ex
tern. en wel vanuit de belastingsfeer.
De kosten voor ruwe olie werden
hierdoor vooral in (iet Midden-Oos
ten ongunstig-beïnvloed.
Veel belangrijker echter is de ver
hoogde belastingdruk voor de Com-
pania Shell de Venezuela, waarbij
zelfs nog belastingkwesties van voor
1966 moesten worden verrekend. Het
inmiddels bijgelegde geschil met Sy
rië heeft de Groep overigens weinig
schade berokkend. De Koninklijke
Shell rekent er echter op, dat vooral
de oliewinning in Venezuela in de
toekomst met aanmerkelijk hogere
kosten gepaard zal gaan.
Het is begrijpelijk, dat in het ka
der van bovenstaande problematiek
de Groep onvervaard doorgaat aan
de kostenstijgingen paal en perk te
stellen. Voor zover deze van interne
aard zijn, heeft zij dat door middel
van nieuwe productiemethoden, pro
cesbeheersing en verbetering van de
efficiency in zeker opzicht in de
hand. Centraal staat echter het ver
voer, een voor een geïntegreerd in
ternationaal olieconcern hoogst be
langrijke schakel tussen winning, ver
werking en verkoop.
Hier is de Groep reeds geruime
tijd bezig met de bouw van mam
moettankers, die grotendeels in eigen
beheer worden genomen, omdat der
den voor de financiering niet meer
zijn te vinden. In 1966 kon 8 procent
meer worden vervoerd bij dezelfde
vervoerkosten als in 1965, een kos
tendaling in feite dus van 8 pet. per
eenheid transport. Geen wonder, dat
de uitgaven voor nieuwe tanksche
pen in 1966 zijn gestegen tot 41 mil
joen pond tegen 26 miljoen pond in
1965 en 10 miljoen pond in de jaren
daarvoor.
Vooral in een aantal Westeuropese
landen is de Shell geconfronteerd
met 'n felle concurrentiestrijd in de
autobenzine. De affaire met de witte
pompen in Nederland veroorzaakte
een prijsdaling van 6'/» cent per li
ter. Voorts leidde de strijd voor het
behoud van het marktaandeel tot de
bekende actie van het geldfestijn die
een enorm succes was. Van de nieu
we klanten, die toen werden aange
trokken is een deel blijven hangen,
waardoor het marktaandeel met ca.
1 pet. kon stijgen. In Denemarken
is juist met een herhaling begonnen:
voor Nederland lijkt dit ook waar
schijnlijk.
De verkochte hoeveelheden ruwe
olie en olieprodukten stegen in 1966
tot 4.2 miljoen barrels per dag. die
van de chemie tot 6.4 miljoen ton
De aardgasleveranties van de Neder
landse Aardolie Maatschappij kwa
men in 1966 goed op gang: Er kwam
een verdubbeling uit tot een gemiddel
de van negen miljoen kubieke meter
per dag.
De chemische sector behield zijn
voorname plaats in het geheel. De
Shell bleef daardoor het petroleum-
concern met de grootste chemische
activiteit ter wereld De opbrengst
van de chemische fabrieken steeg
met 12 pet. tot 335 miljoen, een
achtste van de totale concernomzet.
Ook de hierop behaalde nettowinst
maakte ongeveer een achtste deel uit
van re Groepswinst. De prijzen lagen
iets beneden die van 1965. De kosten
per eenheid konden worden verlaagd
Alle fabrieken werkten op volle capa
citeit.
Naarmate het percentage fabrieken
in vol bedrijf stijgt en dat van de
nieuwbouw en aanloop tot in werking
treden relatief terugloopt, zal de ren
tabiliteit verder kunnen stijgen. Dit is
de laatste jaren al duidelijk gebeurd,
ADVERTENTIE
Van
DEN HAAG Het pensioenfonds
van de Koninklyke Shell behoort
tot de grootste irstitutiorele beleg
gers in Neder d. Eind 1966 be
droeg het be'r ;de vermogen l'/i
miljard gulden. Daarvan was f 458
miljoen belegd in de overheidssec
tor, f 613 miljoen in leningen aan
het bedryfsleven en hypotheken,
f 126 miljoen in aandelen en f 53
miljoen in vaste eigendommen.
OO espana v.
100% genot
zodat de chemische sector steer's be
langrijker wordt voor de totale
Groepswinst. Sommige produkten als
oplosmiddelen en landbouwchemica-
liën lopen zeer gunstig, andere als
rubber en plasties vee' rrvnder
Aan kapitaaluitbreidingen legde de
Shell in 1966 ca. 533 n-:? -*n in de
verschillende onderdelen ten grond
slag. Het leeuwedeel ging ook ditmaal
weer naar de winning en verwerking.'
Voor de chemische sector werd 50
miljoen uitgegeven tegen 35 miüoen
in 1965. Pijpleidingen 'a-en 10
miljoen meer in beslag. De Groep
hield 229 miljoen voor afschrijvin
gen binnen, terwyl 125 miljoen uit
de nettowinst overbleef. Dat is samen
£'•355 miljoen.
Doordat voor bedrijfsmiddelen en
voor verbonden maatschappijen in
1966 121 miljoen minder nodig was
kon het verschil tussen kapitaaluitga
ven en ingehouden middelen in 1966
gemakkelijk worden overbrugd. De
Groep behoefde dan ook op de kapi
taalmarkt, met haar extreem hoge
rente, geen beroep te doen. afgezien
dan van enkele kleinere plaatselijke
leningen, zoals voor de Shell Oil in
Amerika. De liquiditeit wordt dan
ook bevredigend genoemd zij steeg
eind 1966 tot 458 miljoen (in 1965
434 miljoen). Voor 1967 verwacht
het bestuur ca. 500 miljoen te in
vesteren.
Het boekjaar 1966 is dus bepaald
bevredigend verlopen, ook al lag ook
nu weer de klemtoon op Noord-.Ame-
rika. Terwijl ongeveer een derde van
het netto-actief van de Groep op het
westelijk halfrond is vastgelegd, wordt
hier bijna tweederde van de netto
winst verdiend. Voor de Verenigde
Staten zijn deze percentages respec
tievelijk 14 pet. en 26 pet. De ver
wachtingen voor het lopende boekjaar
zijn gunstig.
De resultaten zullen hoger uitval
len, maar de start ligt iets moeilijker
De winter was voor het concern
bar slecht (weinig extra vraag naar
verwarmingsolie), hetgeen zich in het
resultaat over het eerste kwartaal za!
weerspiegelen, wellicht voor een deel
ook nog in dat over het tweede. I>
de tweede helft van 1967 moet dar
een herstel intreden, willen de ver
wachtingen in vervulling gaan.
Wegens het bereiken van de leef
tijdsgrens zal mr. D. U. Stikker 1 ju
li aftreden als commissaris van de
Koninklijke Nederlandsche Petroleum
Maatschappij. Als zijn opvolger wordt
aan de jaarvergadering op 9 mei ir.
P. M. van Doormaal voorgesteld, di
recteur van de Koninklijke Zout Ket-
jen.
ADVERTENTIE
de groene tinseling frrsdran
