Liberator landde in Overberg
Dicky Brander vond
wit kievitsei
m
IE
r j u
DENK ER EENS OVER NA "J
Dr. Renken, Scherpenzeel
verbond zwaar gewonde
Amerikaanse vliegenier
schaken door H. KRAMER
dammen
bridge
cryptogram
Morfi
Urgent
Wacht
N
STRIJD
SLAGVAARDIG
OPLOSSING
OPLOSSING VORIGE PROBLEEM:
Partij Evans—Zuckerman na da
21e zet van zwart.
door J. M. BOM
door H?W. FILARSKI
4 maart 1944, 's middags ongeveer drie uur in Overberg.
Het wordt onrustig in de klas. Meester Van Straalen kijkt een paar keer het
lokaal rond. Dan tuurt hij naar buiten, van waar de onrust veroorzaakt wordt.
Onophoudelijk klinkt het zware gedreun van een laagvliegende bommenwer
per. De kinderen kunnen hun aandacht niet meer bepalen bij de lessen. De on
derwijzer kan het hun niet kwalijk nemen, immers, het is oorlogstijd!.... Spoe
dig klinkt het alarmsignaal. Het geluid van de bommenwerper komt steeds
dichterbij. Van Straalen commandeert de kinderen naast de banken. In een
oogwenk liggen de leerlingen in dekking. Hun harten kloppen angstig. Wat zal
er gaan gebeuren?... Ook meneer Van Straalen is er niet gerust op. Elk ogen
blik kan het sinistere gejank van neersuizende bommen gehoord worden. Ove
rigens een heel bekend geluid in Overberg, de laatste jaren. Er zijn al wat pro
jectielen gevallen! Gelukkig het geluid van de bommenwerper verzwakte weer
wat. De kinderen richten zich op en turen spiedend naar het raam. Onder
hen is ook onze zegsman. Co van Kooten. Levendig kan de nu 34-jarige Over-
berger zich deze situatie nog herinneren.
„Toen het geluid wat afzwakte ging onze meester even buiten kijken. Spoe
dig holde hij weer naar binnen. Een orkaan van geluid doemde plotseling op.
Het kwam steeds dichter bij. Nu zal het gebeuren, dachten we. We doken weet
angstig naast onze banken. We hoorden een doffe dreun en toen was alles stil.
De meester ging weer naar buiten om poolshoogte te nemen. Toen riep hij naar
binnen dat er een grote bommenwerper was geland, vlak bij de boerderij van
de familie Van Eek.
„Mogen we gaan kijken, meester." riepen we. We hoefden het antwooid niet
eens al te wachten, want meester Van Straalen greep zelf ook naar zijn jas en
rende met ons naar de plaats des onheils. Tjonge, wat liepen we! De hele
school rende mee, over greppels en door weilanden...
Ioen we op een afstand van een meter of 70 van het vliegtuig genaderd waren,
werden we tegengehouden. Maar we konden alles toch goed zien. Het personeel
van de school mocht wel verder en liep op het vliegtuig toe"... tot zo ver de
heer Jac. v. Kooten.
Het bleek, dat een zware viermoto
rige bommenwerper, een Liberator
(Boeing 24) een noodlanding had ge
maakt. Dit type bommenwerper had
een dubbele staart, zoals op bijgaan
de unieke foto, duidelijk waarneem
baar is en behoorde toe aan de tac
tische luchtmacht. Dit vliegtuig res
sorteerde onder de 392ste bombarde-
mentsgroep, tweede luchtdivisie en
was gelegerd in Engeland bij de 8e
Amerikaanse Luchtmacht. Op de
staart van het toestel stond de let
ter D en daaronder een F. Deze F
duidde de roepnaam aan (bijvoor
beeld Freddy??). Nadere informaties
brachten aan het licht, dat het vlieg
tuig reeds in Duitsland was aange
schoten. Op eigen kracht vloog het
nog tot Overberg en maakte daar de
ze geslaagde noodlanding, op 4 maart
1944.
Vlak in de buurt van de landings
plaats stond een landbouwer, de
heer G. Henken, die bezig was een
vracht mest naar een weiland te
brengen. Ook hij had het een poosje
benauwd, toen de luchtreus op hem
afkwam, na eerst herhaaldelijk bo
ven Overberg gecirkeld te hebben.
Opeens zag hij hoe er een felle lamp
aanflitste vanaf het toestel. Onmid
dellijk daarna landde de machine.
Toen het toestel eenmaal aan
de grond stond, ging ik er onmiddel
lijk op af. Ik geloof wel, dat ik de
eerste was die erbij kwam, maar na
korte tijd kwamen overal mensen
vandaan. We dromden om het vlieg
tuig heen. Een luik ging open. Een
reus van een Amerikaan sprong uit
het toestel. Weldra volgden er nog
meer. Het toestel was bemand met
tien koppen, maar een van hen bloed
de hevig. Hij had een diepe wonde aan
zijn been. De Amerikanen vroegen
ons een paar dingen, maar we kon
den hen niet verstaan. Even later
kwamen ook mej. Van Deelen en
meester Van Straalen van de Chris
telijke school, te Overberg. Vooral
mej. Van Deelen kon de piloten goed
verstaan en fungeerde als tolk.
Het bleek dat de Yankees verlegen
zaten om een dokter voor hun gewon
de kameraad. Toevallig was dr. Ren
ken uit Scherpenzeel, op de boerde
rij van de familie Blauwendraad,
vlak in de buurt dus. Hij was spoe
dig ter plaatse en hielp de gewonde.
Enkele omstanders assisteerden de
arts"
bij ons, wat die arbeidslui voor men
sen waren. Zij kenden hun uniformen
niet. Toen het hun uit de doe
ken was gedaan, keken zij minach
tend naar de mannetjes van het Ar
beidsleger.
Eén Koenraad liep op de Amerika
nen toe, om tot arrestatie over te
gaan. De reeds genoemde reus van
een Amerikaan zag de vent komen
en keek even veelbetekenend naar
zijn pistoolhouder. Toen keek hij
weer naar de arbeidssoldaat en greep
gelijk naar zijn pistool. De Koen-
raad wist niet hoe gauw hij wegko
men moest.
In groepjes gingen toen de Ameri
kanen er van door, na eerst hun
vriend Wilson nog een sigaret tussen
zijn lippen geduwd te hebben. Ted
dy bleef lachen, uiteraard zuurzoet. Ik
moest toen weer naar mijn paarden,
die nog steeds voor de vracht mest
stonden. Onderweg kwam ik een stel
letje Duitsers tegen. Ze schoten in
de lucht om paniek te veroorzaken.
Ze gingen op zoek naar de Amerika
nen, maar zonder succes...
Waar de vliegers tenslotte terecht
gekomen zijn? Er is niemand die het
weet"...
De heren G. Henken en H. Ulrich
waren de eersten die bij het veron
gelukte toestel arriveerden.
De heer Henk Ulrich, nu 52 jaar,
toen bakker, tegenwoordigt PTT-kan-
toorhouder, vertelde ons hierover het
volgende: „De gewonde werd door
zijn kameraden voorzichtig uit
het vliegtuig gehaald. Toen dokter
Renken de grote wond ging verbin
den, vroeg hij mij het been vast te
houden. De jonge Amerikaan (Teddy
Wilson geheten) gaf geen kik, on
danks de zeer pijnlijke behandeling.
Wel slikte hij enkele morfine-ampul-
len, ter verdoving. Ook stak hij een
sigaret op en hield zich opgewekt.
Ik vond het erg beroerd voor de jon
gen, want hij had zelf best in de ga
ten dat zijn kameraden niet bij hem
konden blijven. Maar de Amerikanen
bleven wel zo lang mogelijk bij hun
makker, ondanks het feit dat elk mo
ment de Duitsers konden arriveren.
Sommigen vertelden dat er bij Ver
meer aan het spoorhuisje een stuk
of wat Duitsers stonden, die niet
dichterbij durfden komen. Of dat waar
was weet ik niet. Een pijnlijk ogen
blik brak aan, toen de bemannings
leden afscheid namen van Teddy Wil
son. Sommigen klopten hem op de
schouder. Anderen drukten hem een
sigaret tussen de lippen. Toen ver
trokken ze, hem alleen achterlatend,
tussen ons, voor hem onbekende Hol
landers. Het kon niet anders. Het
moest! Maar beroerd was het wel.
Terwijl zij vertrokken keek ik naar
mijn arm. Hij zat geheel onder bloed.
De heer Henken zegt er van: „Ted
dy Wilson uit Chicago was beslist 'n
koelbloedige vent. Hij gaf geen kik.
Op een bepaald moment werd er een
lont in het vliegtuig gelegd. We moes
ten allen een eind terug. De lont
werd aangestoken, maar ging helaas
weer uit. Inmiddels arriveerden er
enkele mensen van de Arbeidsdienst.
Zij wilden de Amerikaan arresteren.
De bemanningsleden informeerden
Ook juffrouw Van Deelen en mees
ter Van Straalen assisteerden btf het
verhinden en het vervoeren van Ted
dy Wilson. Het stemde Co v. Kooten
tot voldoening toen hij hoorde dat de
ze twee later samen in het huwelijks
bootje stapten, al raakten zij hen in
Overberg daardoor beiden kwijt. Op
dit moment echter was die toekomst
nog verborgen en was het probleem
urgent hoe en waar men de gewon
de zo goed mogelijk onderdak kon
bezorgen. Hoewel zijn wond was ver
bonden, bloedde hij nog steeds
Men werd het er over eens om de
Amerikaan naar de dichtstbijzijnde
boerderij te brengen, van de familie
Van Eek. Zo gezegd, zo gedaan.
De fam. Van Eek weet het zich
nog goed te herinneren. „Toen de
Amerikaan reeds een paar uur binnen
was, en onderwijl heel wat bloed
was kwijtgeraakt, kwamen de
Duitsers om hem te arresteren. Eerst
onderwierpen zij de jonge Wilson
aan een verhoor. Of beter gezegd, ze
probeerden dat. De Amerikaan ver
waardigde de Duitsers echter met
geen enkel woord. Hoe beroerd hij
er ook aan toe was, hij deed alsof
de Duitsers lucht voor hem waren.
Tenslotte werden de Germanen woest
ft De boerderij van de familie v .Eek.
O
en begonnen te dreigen. Maar het
liet Teddy schijnbaar koud. Hij wilde
niets zeggen over het toestel, over
de route en wat dies meer zij. Hier
na grepen de Duitsers de gewonde
onzacht beet en dwongen hem mee
te gaan, of hij kon of niet. Ook nu
gaf Teddy weer geen enkele kik,
maar beet manmoedig op zijn lippen.
Volgens de familie Van Eek werd
hij vervoerd naar het ziekenhuis De
Lichtenberg te Amersfoort, waarna
er spoedig verteld werd, dat hij daar
is gestorven. Anderen echter menen
dat Wilson vervoerd werd naar het
concentratiekamp Amersfoort (Laan
1914 - 1918) en daar aan mishande
ling is overleden. Hoe het ook zij,
in Overberg heeft men geen zeker
heid over het lot van deze jonge
Amerikaan. Evenmin als over de an
dere negen bemanningsleden.
Vanaf de boerderij van Van Eek
zag men de Amerikanen in twee
groepen weggaan. De ene groep
ging de kant uit van Renswoude -
Scherpenzeel, terwijl de anderen
de richting van de Rijn kozen. Het
lukte niet, ondanks tal van naspo
ringen, te weten te komen hoe het
met deze Liberator-mannen is af
gelopen. De meesten menen, dat
ze later toch door de Duitsers ge
pakt zijn.
Bij de Liberator werd een wacht
geplaatst van vier militairen, name
lijk een Feldwebel en drie soldaten.
Hun namen waren: Müller (van ge
boorte een Nederlander), Wilhelm,
(van geboorte een Oostenrijker kwam
uit Berlijn, Hans, kwam uit Italië en
Adolf, het type van een echte Duit
ser. De militairen werden bij de fa
milie Van Eek ingekwartierd. Ze
kregen een eigen kamer en bemoei
den zich weinig met de bewoners.
Desgevraagd vertelde de familie Van
Eek ons, dat ze weinig last van de
ze mensen had ondervonden. Ook
de Ortskommandant kwam nog op
de boerderij om te informeren in wel
ke richting de vliegers gevlucht wa
ren. Dit „wist" natuurlijk niemand!
Zo was ook deze oorlogsgebeurtenis
toegevoegd aan de vele feiten die in
die jaren in Overberg plaatsvonden.
Juist om zijn ligging was dit dorp
altijd weer het mikpunt van vriend
en vijand.
Urenlang kunnen de Overbergers er
over vertellen
mmmm
VEENENDAAL Dat men niet al
leen in het nieuws komt als men het
eerste kievitsei heeft gevonden onder
vond Dicky Brander, wonende aan het
Panhuis. Hij vond dezer dagen in de
omgeving van Veenendaal een zo goed
als loit kievitsei, in tegenstelling tot
het tweede ei uit hetzelfde nest, dat de
normale kleur had.
Dicky Brander is veertien jaar en
gaat naar de technische school in Vee
nendaal. In zijn vrije tijd echter zoekt
hij de natuur op. Als hij geen vrije tijd
heeft, maakt hij die door 's morgens
om half zes op te staan. Hij trekt
dan in z'n eentje de weilanden in om
vogels te bestuderen en, als het de tijd
ervoor is, om eieren te zoeken: „Maar
ik neem nooit bebroede eieren mee.
Daar heb je niks aan!" zegt hij. Tij
dens dat eieren zoeken ontdekte Dicky
begin deze week een wit kievitsei. Zo
iets had hij nog nooit gezien en wat
dat betreft zal hij niet de enige zijn.
De veldbioloög A. P. de Kleuver wist
echter wel een verklaring voor dit
vreemde geval: „Het komt wel vaker
voor", zei hij, „maar dan meer bij de
Leersumse plassen. Een kievit gaat
namelijk zulke lichte eieren leggen als
hij geen pigment meer heeft om de
schaal mee te camoufleren. En dat is
het geval als de vogel veel eieren heeft
gelegd, wat hoofdzakelijk komt door
het uithalen van steeds hetzelfde nest.
Dicky trok hieruit zijn conclusie. Hij
had een boer toestemming gevraagd in
z'n weiland te mogen zoeken. Dat was
een stuk grond waar nog niemand ge
zocht had. Daarnaast lag echte!1 een
weiland waar heel veel was gezocht. Nu
veronderstelt Dicky, dat de kievit van
dat weiland is komen vliegen naar het
stuk grond waar het uiteindelijke witte
ei is gevonden.
Naast eierzoeker en vogelliefhebber is
Dicky ook nog een enthousiast visser.
Zijn moeder weet te vertellen, dat hij
vaak thuis komt met snoeken, waar zij
van griezelt. „Kanjers gewoon". Maar 't
belangrijkst zijn toch de eieren. „Vroe
ger had hij een prachtige verzameling",
vertelt zij. „Hij had hele grote eieren
en piepkleine, ganze-eieren, enz. Op een
kwade dag ontdekte Dicky dat muizen
z'n hele verzameling hadden vernield.
Huilend kwam hij het ons vertellen."
De jonge natuurliefhebber is echter
al weer hard aan het verzamelen om
'n nieuwe collectie op te bouwen. Trots
toont hij z'n nieuwste aanwinst: een
minuscuul eitje van een veldmus. „Ik
begrijp niet hoe hij zo'n dingetje ziet
liggen", is het commentaar van zijn
moeder.
I
A AFLOOP van het toernooi te
Hastings verklaarde de winnaar,
ex-wereldkampioen Botwlnnlk, ln
een interview onder meer, dal
het momenteel slechts mogelijk ls grote
successen te behalen wanneer men de
kunst meester ls om oorspronkelijke situ
aties op het bord te scheppen. Het leek
hem dat Basman de enige van de En
gelse meesters ls die een dergelijke stijl
ontwikkelt.
Michael Basman is een 20-jarige jonge
man, die achter Botwlnnlk en Uhlmann.
de derde plaats deelde met de ongeveer
even oude Zuldslavische jeugdwereld
kampioen Kurajica en de Rus Balashov.
Het Braziliaanse schaakwonder Henrique
Mecking (14) scoorde een punt minder.
De uitlating van Botwinnik: „Oorspron-
celijkheid is het geheim van schaaksucces
sen" sluit goed aan bij enkele andere op
merkelijke meningen. Lasker beweerde al
tijd al. dat schaken strijd is en Bronstein
sloot zich daar indertijd vrijwel bij aan
toen hij vroeg: Wat is schaken zonder
risico?"
Hieronder «en partij van Basman.
Wit: MECKING. Zwart: BASMAN
(Hastings l966-'67).
Benont verdediging.
1. d2—d4, c7—c5 2. d4—d5, d7—d0 3.
c2c4, e7—e5 4. Pbl—c3. g7-g6 5. e2—e4.
Lf8h6!? 6. Lfl—dJ
(in aanmerking komt ook Lxh6. Pxh6
T. Dd2.)
eLhsxcl 7. Ddlxcl. a7—a« 8.
Pgl—e2, Dd8h4 9. g2—g3(?)
(Vrijwillige verzwakkingen dient men ln
het algemeen te vermijden leerde Stei-
nitz, een wereldkampioen uit de vorige
eeuw. reeds. Hier lag 9. De3 ln verbin
ding met 0-0-0 voor de hand.)
9Dh4h3 10. f2—f4. Pb8-d7
(Voorbarig is 10Dg2 wegens 11.
Kd2 gevolgd door 12. Dfl met sterk spel
voor wit.)
- 11. Dcl-d2, Pg8—f6 12. 0-0-0, 0-0 13.
Tdl-fl, Kg8-g7 14. Pe2gl, Dh3h6 15.
Pgl—(3 Tf8—e8 16. Kcl—bl. e5xf4 17.
«3xf4, b7-b5!
(Om tegenspel ln het leven te roepen.)
18. c4xb5
(Sterker was 18. Pg5 eventueel gevolgd
door Tf3.)
18Pd7—b6 19. Pf3gS Ta8—a7
20. b5xa6, Lc8xa6 21. Ld3xa8, Ta7xa6
22. PCS—b5'?
(Ook hier is 22. Tf3 beter.)
22Te8xe4!
(Met grote tactische slagvaardigheid
neemt Basman zijn kans waar.)
23. Pg5xe4, Pf6xe4 24. Dd2—e2,
Pb6—C4!
(De verrassende pointe: de paarden dek
ken elkaar indirect via het veld d2.)
25. Kbl-al
(Op 25. Tdl? volgt 25Dxf4!)
25Pe4d2 26. Pb5a3
(Tegen de dreiging 26Pb3t 27.
Kbl, Pcd2t 28. Kc2, Pd4t gericht. Veel
sterker dan de tekstzet was echter de
door Ostojic aangegeven zet 26. Dd3l.)
Probleem voor de lezers: wat zou u
met zwart ln de diagramstelling spelen?
BASMAN
Wat Basman deed kunt u ln de volgen
de rubriek vinden!
Wit: Kbl, Dh6. Ld3. Pe4. PIONc
nen a2, b2, c2, f3, g5.
Zwart: Kg8. Df4. Ta8 en c8. Le6. pion
nen a7. b7. e7. f7, h7.
Het briljante slot luidde als volgt: 22.
Pe4—f6t!. e7xf6 23. Ld3xh7t. Kg8-h8 24.
Lh7f5t I, Kh8g8 25. Dh6-h7t. Kg8-f8
26. Dh7h8t. Kf8e7 27. g5xf6 mat!
HET succes van de jeugd was in
het laatst gehouden tournooi om de
persoonlijke landstitel zelfs meer
dan compleet. Geen van de Jaren aan de
top verkeerd hebbende spelers speelde
een rol in de strijd om de bezetting van
de bovenste plaatsen, behalve dan Roo-
zenb' 'g. die zich nog juist op de tweede
plaats kon handhaven.
Na Sybrands als kampioen en Hans
Wiersma als derde plaatste zich verras
send op de vierde plaats Jan van Leeu
wen uit Leiden. Enige jaren geleden
deed hij ook al een keer mee. daarna
verdween hij wegens studieredenen eni
ge tijd van het wedstrijdtoneel, maar
vierde dit Jaar een glorieuze come-back.
De huidige dkmjeugd schrikt voor
geen complicaties terug en ook al zijn
de toegepaste systemen vaak nog niet
volledig verantwoord, met hun
zou hij (20—25) moeten spelen, maar
blijft dan met een randstuk zitten na
30—24 en 28—23. Zwart kiest het eerste:
1517—22; 16. 28x17 11x22; 17. 30—25
7—11: 18. 46-41 16—21; 19. 11—37 12—17;
Dit is geen gelukkige gedachte in ver
band met het voorgaande. Beter is
(21—26) of b.v. (4—9)
20. 32—28! 8—12; 21. 34—29 4—9; 22.
40—34 2—7; 23. 45—50 11—16; (zie dia
gram)
De door zwart doorgevoerde omsinge
lingsactie kan alleen succes hebben, wan
neer hij aan zijn linkervleugel het spel
beheerst, maar Juist aan deze zijde heeft
vuur en niet aflatende energiek doorzet
tingsvermogen veroveren zij vaak pun
ten, waar de oudere generatie veelal
door gebrek aan geloof ln eigen prin
cipes faalt. Hieronder zo'n voorbeeld uit
de laatst gehouden kampioenswedstrijd:
Wit: D. v. d. StaayZwart: J. H. van
Leeuwen.
1. 32—28 19—23 2. 28x19 14x23 3.
37—32 10—14: 4. 41—37 17—21: 5. 34—30
14—19. 6. 30—25 21—26; 7. 25x14 9x20:
Bijna alle openingen zijn heden ten da
ge afgestemd op de aanval. Zwarts 7e
zet la bijzonder populair daarvoor boven
het eertijds geprefereerde (19x10) 8.
40—34 5—10; 9. 44—40 10—14; 10. 50—44
11—17; 11. 47—41 7—11; 12 32—28
23X32; 13. 37x28 26x37; 14. 41x32 1—7; 15.
35—30! Sterk gespeeld; Zwart moet nu
beslissen of hij zich beperkingen zal la
ten opleggen of niet. Indien niet. dan
wit hem ernstige beperkingen opgelegd
blik
egenactie. Met zijn volgen
zet drijft hij als het ware een wig in de
en vanaf dit ogenblik begint wit een
scherpe tegenactie. Met zijn volgende
zwarte positie:
24. 29—23'. 18x29; 25. 34x23 7—11; 26.
37—311 Juist, waar zwart zijn activiteit
moet gaan ontplooien snoert wit de
zwarte stelling ook nog ln! 2621—26;
Vrijwel gedwongen, maar desniettemin
moet hier al de zwarte stand als verlo
ren beschouwd worden.
27. 40—35 Niet het schijnbaar sterkere
38—32 (26x37) 42x31 wegens (12—18!)
enz. 2726x37 28. 42x31 19—24: Vee!
anders is er niet! 29. 48—42 13—18: 30
44-40 18x29; 31. 39—34 9—13; 32. 34x23
13—19; Ook (13—18) 43-39 (18x29)
(39—34) brengt geen verlichting. Zwart
speelt daarom maar op een paar -kleine
kansjes. Er dreigt (17—21) en 43—39
wordt belet door (24—29); Wit vervolgt
echtei met: 33 23—18! 12x32; 34. 38x18
16—21: de enige; 35. 33—28 24—29; De
zwarte stand is reddeloos, doch wit ver
trouwt niet op zijn stelling en wil de
zaak forceren:
36. 35—30??? Schijnbaar sterk, maar
zwart heeft heel listig een fraaie verdedi
ging tegen deze voortzetting.
Aan onze lezers de opgave: Hoe maakt
zwart gebruik van wits misvatting?
Oplossing vorige maal:
Wit: (J. M. Bom) 22. 27. 28. 32, 33. 35.
36. 37. 39. 43, 45. 48 <12st.)
Zwart: (Weerheym) 3. 6. 8. 11. 12. 18.
15. 17 19 24. 25 (12 St.)
Zwart forceerde fraai de winst door:
(12—18!) dreigt 17—21: wit vervolgde
met: 43—38 en werd geslachtofferd door
de fraaie ..Coup Philippe": (24—29!)
33x24 (19x30) 35X24 (18—23) 28x19 (17x28)
32x23 (8—12!) 19x17 (11x44) waarna wit
terecht de strijd onmiddellijk staakte!
ZOUDEN veel spelers het tegenspel van
het volgende vier-schoppencontract
aan de tafel hebben gevonden? De
volledige spelverdeling van het vorige
week gepubliceerde tegenspelprobleem
was als volgt:
43
O H B74
O AH2
4» A V 9 6
vier door oost. Vond u het goede tegen
spel?
Zuid mag deze slag niet nemen, waar
na noord met ruitenheer aan slag komt.
Weer volgt schoppen voor oosts schoppen
vrouw en de nagespeelde ruiten kan zuid
nemen met de ruitenvrouw, waarop zuid
de derde troef kan spelen en oost één
down gaat.
Sansatout-bod is dan automatisch he-
renvraag daar partners azen reeds be
kend ztjn. In een viertallen wedstrijd
kreeg zuid nu de volgende kaarten
zuid gever, allen kwetsbaar.
H 10 8
A 10 8 2
B S
B 10 7 3
N. gev. niemand kwb. Noord een klaver,
oost een schoppen, west twee schoppen,
noord double, oost drie ruiten, west drie
schoppen, oost vier schopp-n. Onderne
mend door oost geboden, ofschoon het
drie-ruitenbod alleen maar geschikt was
om het de tegenpartij gemakkelijker te
maken. Uitkomst klaver twee voor noords
aas, noord speelde troef terug die oost
met de negen won. Nu volgde ruiten
Onjuist is de eerste ruitenslag
te nemen en troef te vervolgi
oost wint. Wanneer nu door oost weder
om ruiten gevraagd wordt, komt noord
aan slag en die heeft geen derde troef
meer! Uit noords sterke bieden is dit
tegenspel wel te vinden noord heeft
vermoedelijk vier hartens en vrij zeker
hoge ruitens. Maar hoeveel spelers zou
den aan de tafel die ruitenvrouw bij de
eerste ruitenslag vasthouden?!
Biedprobleem
EEN conventie afkomstig uit Frankrijk
die tegenwoordig ook door ver
schillende topparen in Nederland
wordt toegepast, is de „twee-klaver Al-
barran". Na een twee-klaver opening
moet de partner, als hij een aas heeft,
de kleur van dat aas bieden (met twee
azen: drie Sansatout). Een later vier
ln xuid Biedverloop:
Oost
3 Ruiten
pas
doublet
Zuid West Noord
2 Klaver pas 2 Harten
pas pas 4 Harten
4 SA pas 5 Klaver
Noords twee harten geeft het aas van
die kleur aan. Zuid nam, na drie ruiten
van oost. de kans mee om te passen: daar
de situatie wegens het twee-klaver bod
toch mancheforcing was. moest noord in
elk geval enig verder bod doen. Noorda
vier hartenbod toont een lange harten-
kleur. Vier SA ls herenvraag en vijf kla
ver betekent dat noord géén heer heeft.
Wat moet zuid thans bieden, waarbij
we moeten aannemen dat noord op leder
bod dat zuid thans doet, verder zal pas
sen? Oplossing 15 april.
HORIZONTAAL:
1. dappere op kousevoeten (7)
6. zielloos mens (5)
9. deze vogel zong utut, maar is nu
dood (4)
10. op een andere plaats (7)
11. het lijkt een heel getel om deze
steen op zijn plaats te krijgen (5)
12. dat moet je betalen (4)
13. de slapste liggen dooreen op ho
pen (7)
14. deze kleur is de baas (5)
16. zij moeten de doorslag geven
(14)
20. georganiseerde kwaadsprekerij in
het groot (14)
23. ligt aan de oppervlakte (3)
25. de spreuk uit de taalles (7)
28. de wortel waarop geslagen kan
worden (4)
89. met dit beest kan men uit rijden
gaan (5)
30. de iet uit het niet (7)
31. met dit beest kan men uit rijden
gaan (4)
32. voor velen het Mekka van Euro
pa (5)
33. deze plaats ia precies goed voor
de voorname gast (7)
VERTIKAAL:
2. hij weet er alles van (5)
3. vliegend is hij vlug (5)
4. aan veranderingen onderhevig
(9)
5. stuwer (5)
6. gemechaniseerde draaierij (7)
7. zulk geschat kan leed veroorza
ken (9)
8. zij houdt de anderen aan het lijn
tje (11)
13. schutdrager (11)
15. daar zit niet veel afwisseling in
(5)
17. hij is dol op het nieuwste (3)
18. bij hem if het niet gauw goed
(9)
19. de scherpe kant der dingen (8)
21. afschuiver (7)
22. hapjes vooraf (7)
24. periode die volgens vele gesala-
rieerden te lang duurt (5)
26. daar kan niets meer bij (5)
27. dit is ook erg (5)
Oplossing vorige
kruiswoordraadsel
Horizontaal: 1. nota: 4. gotisch; 9. ster:
13. oer; 14. ar: 15. lei: 16. el; 17. ree: 18.
grom; 20. as; 22. Ob; 23. eens; 24. mop
pen: 27 ijbode; 30. Erp; 31. aks; 33. ere;
35. fontein; 37. knellen; 40. te; 41. Lla;
43. e.k.; 44. la: 46. na; 48. heffe; 50. in;
51. om; 52. hak: 53. Aden: 54. zede; 55.
pre; 56. Em.; 57. op; 58. steen; 60. Rs.;
62. es; 63. eb: 85. ent; 67. te: 69. Deme-
ter; 72. barones; 75. rol; 76. aga; 78. Aar;
80. poreus; 82. Londen; 86. laan; 88. es;
90. M.D.; 91. naad; 93. era; 94. er; 95.
Ina; 97. af; 98. Ate: 99. part: 100.
dinsdag; 101. krom.
Vertikaal: 1. noga; 2. oer; 3. trom; 4.
grappig; 5. tl.; 6. iep; 7. si; 8. hebbend;
lo. tree; 11. Een; 12. rest: 19. moeten; 21.
S.E.; 22. o.l.; 23. edelen; 25. pre; 26. na;
27. ijs; 28. ore; 29. do; 32. kuif; 34. re;
35. felheid: 36. N.T.; 38. l.k.; 39. Neme
sis; 41. lente; 42. afzet: 45. aam; 47. aap;
48. hes; *9. een; 50. Ier; 51. ore; 57.
Oberon; 59. enig; 61. storen: 63. Em.; 64.
geleerd: 66. maandag; 68 en; 70. el; 71.
tor; 73. rad; 74. e.d.; 76. as; 77. al; 79.
klep; 80. paar; 81. U.S.; 83. om; 84. naar;
85. adem: 87. ara: 89. ons: 92. A.T.O.: 95.
in 96. ad.
