President Ned. Bank
ziet geen algemene
recessie
maakt wassen
bijna overbodig
BLIJF BIJ
Abonneert U
op de VALLEI
IK
DACHT
OOK
EVEN
maar mijn man zei "waarom nou?"
we hebben altijd plezier
van onze kolenhaard gehad
we kopen rustig een nieuwe
('t is veilig en vertrouwd)
meer moeite?
alles geeft werk
maar er is toch
geen lekkerder warmte
dan kolen!
UIT DE KERKEN
Balletdanser Marini
overleden
Laatste jaarverslag dr. Holtrop
Buitenland
Expansie
Moeilijk
Lening E.G.K.S.
naar Damrak
Kasreserve blijft
gelijk
K.J.C.P.L. begon
gunstig
Nieuwe rage:
gerookte melk
De Gruyter gaat
uitbreiden
Investering Billiton
in Suriname
O
ZIJ praten over de Blo*
tex krant die ook bij u In
de bus komtBoordevol
nieuws en met 'n gezel
lige prijsvraag met 1001
prijzen tot een totaal van
Bewaar die krant bij uw
T.V.-toestol. En kijk ook
bij uw lovoranclor.
Bovendien is er ook een
leuke kinder-kleurwed-
strijd met voor duizen
den guldons aan fljno
pr(Jzonm Let op. Doe meel
Pagina 6
APRIL 1967
Dr. W. M. Holtrop, de president van de Nederlandsche Bank, schrift in z'n jaar
verslag over 1966 het laatste verslag van zyn hand dat de verflauwing van
de conjunctuur in ons land tot dusver niet het karakter van een algemene reces
sie heeft aangenomen. De werkloosheid was vooral geconcentreerd op de bouw
nijverheid. De industriële produktie gaf tot dusver geen achteruitgang, doch
slechts een verlangzaming van de groei te zien. Aaanwyzingen, dat voor het lo
pende jaar een diepere inzinking onvermijdelijk zou zijn, ontbreken.
Dit neemt volgens dr. Holtrop niet weg, dat structurele veranderingen, welker
gevolgen zich in een periode van verflauwende conjunctuur zo veel pijnlijker
doen gevoelen dan daarvoor, bepaalde bedrijfstakken en bepaalde delen van het
land nog voor ernstige moeilijkheden kunnen plaatsen.
De president van onze centrale bank wijst erop, dat de liquiditeitsschaarste,
die in 1966 in Nederland is opgetreden, bijgedragen heeft tot het afremmen van
de bestemmingsexpansie, tot het bevorderen van een conjuncturele ontspanning
en tot beperking van het betalingstekort, zonder dat het daarbij tot financiële of
economische crisisverschijnselen kwam.
Onder die omstandigheden mag volgens dr. Holtrop de hoop gekoesterd worden,
dat ook de verdere weg naar evenwichtsherstel zonder zodanige verschijnselen
zal kunnen worden afgelegd.
Een uiterst belangrijke factor voor
het bereiken van dit herstel vormt het
beloop der overheidsfinanciën. Dr. Hol
trop is van mening, dat de overheid
In beginsel haar aanspraak op de na
tionale middelen zal dienen te beper
ken tot de som van de aanvaardbare
belastingdruk, die in de laatste jaren
ongeveer 26 pet. van het nationale in
komen heeft bedragen, en het maxi
maal realiseerbare beroep op de kapi
taalmarkt, dat zich in die jaren be
woog tussen 3 en 4 pet. van het natio
nale inkomen, vermeerderd met 'n ze
kere speling voor haar aandeel in de
toelaatbaar te achten liquiditeitscrea
tie. Telkens wanneer haar uitgavenni
veau zij gesteld te worden voor de
noodzaak van een zodanige mate van
inflatoire financiering, dat nationale
overbesteding en betalingsbalanstekort
onvermijdelijk worden en het gevaar
van liquiditeitsmoeilijkheden wordt op
geroepen.
Behalve de ernstige toestand in som
mige bedrijfstakken, zou ook de con
juncturele ontwikkeling in het buiten
land een ernstige tegenslag kunnen
zijn op de weg naar het evenwichts
herstel in onze economie. Dr. Holtrop
constateert, dat de verandering in het
conjuncturele klimaat, de vertraging
van de conjuncturele expansie, in som
mige, in het bijzonder voor het Neder
landse handelsverkeer gewichtige lan
den met name de Duitse bondsrepu
bliek en het Verenigd Koninkrijk aan
die in Nederland vooraf ging en ook
een grotere omvang heeft aangenomen
Daar moet dan ook inderdaad van een
recessie worden gesproken, die zich
openbaarde in een daling van de indus
triële produktie.
De oorzaken van de omslag in de
Bondsrepubliek waren van dezelfde aard
als in Nederland. Een door overmati
ge overheidsuitgaven gestimuleerde be
stedingsinflatie had er in 1965 geleid
tot een aanzienlijk betalingsbalanste
kort. Een straffe monetaire politiek
leidde anders dan in ons land
tot de noodzakelijkheid van het onder
breken van reeds in uitvoering geno
men projecten in de publieke sector.
In het Verenigd Koninkrijk was niet
zozeer sprake van een duidelijke om
slag van de conjunctuur, als wel van
een zich geleidelijk meer en meer voel
baar maken van de gevolgen van het
door de regering gevoerde beleid, dat
gericht was op het weer bereiken van
een redelijk betalingsbalansoverschot,
door het tot stilstand brengen van de
kosteninflatie en door beperking van
de bestedingen in de private sector.
Een verbetering van de betalingsba
lans werd inderdaad bereikt.
De vraag of de Ver. Staten aan de
vooravond van een recessie staan, of
slechts een tijdelijke inzinking doorma
ken, vergelijkbaar met die van 1962,
vindt bij de Amerikaanse deskundigen
geen eensluidende beantwoording. Wat
1966 betreft staat vast dat het Ameri
kaanse conjunctuurverloop op de leve-
rancierslanden een krachtige expansie
ve invloed uitoefende. De invoer steeg
in dat jaar met 20 pet. De Nederland
se export naar de Ver. Staten nam
toe met 26 pet.
De wijzigingen in de internationale
conjunctuur zijn nog van te recente
datum en regionaal bezien ook te on
zeker van richting, dan dat het moge
lijk zou zijn stellige verwachtingen uit
te spreken over de invloed, die daar
van in de naaste toekomst op de Ne
derlandse economie zal uitgaan. Ver
trouwd mag worden, zo zegt dr. Hol
trop, dat overal waar recessieve ten
denties aan de dag treden zowel de
monetaire als de budgettaire politiek
gereed staan om cumulatieve ontwikke
lingen in neerwaartse richting te voor
komen.
Onder de gegeven omstandigheden
lijkt een gematigd optimisme over de
invloed, die door de internationale con
junctuur op ons land zal worden uit
geoefend, gerechtvaardigd, aldus dr.
Holtrop.
moeilijk probleem staan, te weten, hoe
zich te ontworstelen aan een reeds
verscheidene jaren voortdurend proces
van bestedingsinflatie en inkomensin
flatie, zonder daarbij te vervallen in
het gevaar van een bestedings-deflatie.
Noch het een, noch het ander is aan
vaardbaar, aldus dr. Holtrop. Wil de
overgang van de periode van beste-
dings- en inkomensinflatie naar die
van evenwichtsherstel in de westelijke
industriële landen met zo gering mo
gelijke verstoringen tot stand komen,
dan zullen zowel de monetaire politiek
als de overige beleidsinstrumenten
daaronder met name de loonpolitiek en
de budgettaire politiek gericht moe
ten worden op een zodanig ombuigen
van de loonontwikkeling, dat deze niet
langer prijsinflatie onvermijdelijk
maakt, en op het zodanig beïnvloeden
van het bestedingsniveau, dat inder
daad de overbesteding wordt beëindigd
doch evenzeer een te abrupte daling
der bestedingen wordt vermeden.
De president meent, dat men zich
niet mag ontveinzen, dat de meeste
westelijke industriële landen voor een
Wat betreft de oorzaken van de be
stedingsexpansie in 1966 merkt dr. Hol
trop op, dat loonstijgingen, die de toe
neming van de arbeidsproduktiviteit
overtreffen, ongetwijfeld een essentieel
element vormen in het tot stand bren
gen van de prijsinflatie. Maar, zoals
hij al in zijn vorig jaarverslag betoog
de kunnen zodanige loonstijgingen
volgens dr. Holtrop niet zonder meer
als autonome factoren worden aange
merkt De ervaring leert, dat de om
vang van de loonstijgingen positief ge
corrigeerd is met de spanning op de
arbeidsmarkt en dat deze op haar
beurt weer een functie is van de groei
van de bestedingen.
In vergelijking met het voorafgaande
jaar blijkt de oorsprong van de beste
dingsexpansie vooral te hebben gele
gen bij de gestegen omvang van de in
vesteringen in vaste activa en in voor
raden. Het was vooral de private sec
tor, die deze additionele bestedingen ver
richtte: De begeleidende monetaire in
flatie daarentegen, die zich openbaar
de in een toenemend beroep op infla
toire financieringsmiddelen, vond voor
al in de overheidssector plaats. En
wel tot een bedrag van 1360 miljoen,
tegen 500 miljoen in 1965. De private
sector slaagde er namelijk in haar
grotere behoefte aan financieringsmid
delen te dekken door een groter netto
beroep op buitenlands handelskrediet,
dat wel vooral aan de voorraadfinan-
ciering ten goede zal zijn gekomen, als
mede door een groter deel van de op
de kapitaalsmarkt aangeboden lange
financieringsmiddelen tot zich te trek
ken. Aldus zag de overheid zich ge
dwongen tot keuze tussen bestedings
beperking en financiering met kort
geld. Het laatste alternatief prevaleer
de, aldus dr .Holtrop.
Zinvoller acht de president het de
bestedingen in de drie overbestedings-
jaren 1964 - 1966 te stellen tegenover
het bestedingspatroon in de jaren van
extern evenwicht 1961-1963. Dan blijkt
aldus dr. Holtrop, dat in de drie late
re jaren de binnenlandse bestedingen
anderhalf twee procent van het na
tionale inkomen meer hebben bedra
gen dan in de basisperiode. Dit ver
schil wordt geheel verklaard door de
toeneming van de investeringen in vas
te activa en voorraden. Doch daarvan
kwam maar weinig ten goede aan het
bedrijfsleven. Eén vol procent meer
van 't nationale inkomen werd besteed
voor de sociale en particuliere woning
bouw en bijna een half procent meer
nam de overheid in die latere periode
1 procent van het nationale inkomen
meer in beslag voor haar consumptie
ve bestedingen. De belastingdruk daar
entegen nam met slechts 0,7 pet. van
't nationale inkomen toe. Aldus kwam
de vermeerdering van de bestedingen
ten opzichte van de basisperiode 1961-
1963 geheel voor rekening van de over
heid en de particuliere woningbouw.
De liquiditeitsbehoefte in 1966 wordt
door dr. Holtrop geschat op circa 2,6
miljard gulden, waartegenover stond
een liquiditeitscreatie van ruim 2 mil
jard gulden. Daarvan kwam twee-der
de gedeelte ten bate van de overheid,
een-derde ten bate van de private sec
tor. In 1965 had, bij een iets geringer
liquiditeitscreatie, die verhouding juist
andersom gelegen.
AMSTERDAM Op 3 mei komt op
de Amsterdamse beurs een 6V2 pet. 20-
jarige 25 miljoen grote obligatiele
ning van de Europese Gemeenschap voor
Kolen en Staal in de notering. De le
ning, verdeeld in stukken van 1000,
werd op 10 februari uitgegeven tegen
de koers van 98V» pet.
De lening wordt al genoteerd op de
beurzen van Londen en Luxemburg.
Behalve in Amsterdam wordt ook
officiële notering gevraagd in Milaan
en New York. De plaatsing van de
obligaties wordt gegarandeerd door
een internationale groep banken, onder
leiding van o.m. de Amsterdam-Rotter
dam Bank.
De lening is a pari aflosbaar van
1973 t/m 1986 in 14 gelijke termijnen
van 1,70 miljoen. De rest 1,20
miljoen wordt in 1987 terugbetaald.
De lening zal naar keuze van de
E.G.K.S. ook geheel of in gedeelten
van 50.000 (of een veelvoud daarvan)
kunnen worden afgelost. Dat zal van
1973 t/m 1977 kunnen gebeuren tegen
102 pet, van 1978 t.m. 1980 tegen 101 pet,
van 1984 t.m. 1986 tegen 100 pet.
van 1984 tm 1986 tegen lOOpct.
AMSTERDAM De Nederlandse
Bank heeft besloten het kasreserve-
percentage voor de periode van 24
april tot en met 21 mei 1967 onver
anderd vast te stellen op nul.
AMSTERDAM De resultaten van
de Koninklijke Java-China-Paket-
vaart Lijnen zijn in de thans verstre
ken periode van 1967 niet achtergeble
ven bij die van hetzelfde tijdvak van
vorig jaar, aldus het bestuur in de
jaarvergadering. In 1966 bedroeg de
omzet (inclusief die van de KPM-
schepen) ca. f 220 miljoen.
De aangekondigde afstoting van de
passagiersschepen is het gevolg van
een verscherping van de veiligheids
voorschriften en de concurrentie van
snellere lijnen. Een combinatie van
vracht- en passagiersvervoer acht het
bestuur thans niet meer mogelijk.
DEN BOSCH Nog dit jaar zal
door P. de Gruyter en Zoon N.V. het
vierde produktiebedrijf van deze on
derneming in Den Bosch in gebruik
worden genomen. De in de bestaande
drie complexen beschikbare produk-
tieruimte is, aldus de directie, als ge
volg van de ontwikkeling der super
markets te klein geworden. Het nieu
we complex zal door het veembedrijf
Blaauwhoed uit Amsterdam voor De
Gruyter worden gebouwd aan de Riet-
veldenweg, hoek Helftheuvelweg in
het industriegebied in Den Bosch-
West.
NAIROBI De coöperatieve zui
velfabrieken van Kenia hebben proe
ven genomen met de levering van ge
rookte, zure melk aan de meer exo
tische 'hotels en restaurants te Nairobi
en zich verbaasd over de rage, die
dit heeft ontketend.
Gerookte zure melk is allang een
geliefkoosd' onderdeel van het dieet
van verscheidene stammen in Kenia.
Blanke inwoners van het land hebben
er de smaak van beet gekregen en nu
zijn de toeristen eraan verslaafd ge
raakt.
De plannen voor produktie op grote
schaal liggen gereed, maar de zuivel
fabrieken zijn tot de bevinding geko
men, dat het moeilijk is, melk te ro
ken op de traditionele manier met be
hulp van het hout van speciale bomen
en struiken. Zij importeren nu blik
ken „rookaroma" uit Zwitserland en
voegen daarvan een theelepel toe aan
elke 45 liter melk, die is gefermen
teerd op de wijze als voor de kaas
bereiding.
Liefhebbers zeggen, dat de drank
een geheel eigen stimulans heeft en
de zuivelfabrieken voorspellen een
enorme afzet.
Ned. Herv. kerk:
Bedankt voor Brakel: J. C. Stelwagen
te Zwijndrecht.
Ger. Gemeenten:
Beroepen: te Zuidland-Abbenbroek
IJ. Stienstra te Castricum.
Aangenomennaar Rotterdam-Lom-
bardijen: N. Meijering te Rotterdam.
Bedankt voor Lemmer: G. J. ter Laak
te Krimpen a.d. IJssel; voor Ridderkerk:
A. Vergunst te Rotterdam-Centrum;
voor H.I. Ambacht: G. Schipaanboord
te Apeldoorn.
PARAMARIBO Op een in Para
maribo gehouden persconferentie
heeft drs. D. Nauta, directeur van de
Billiton Maatschappij te Den Haag,
meegedeeld, dat zijn bezoek aan Suri
name verband houdt met ontwikkelin
gen op het gebied van de aluinaarde.
De Billiton Maatschappij heeft bij de
oprichting van de aluinaardefabriek te
Paranam van de Suralco, een dochter
maatschappij van de Alcoa, deelgeno
men voor een produktieaandeel van
130.000 ton aluinaarde per jaar, het
geen de Billiton Maatschappij een in
vestering kostte van ruim Sf 40 mil
joen. Het jongste overleg tussen de
Suralco en Billiton heeft ertoe geleid,
dat dit aandeel zal worden verhoogd
tot 430.000 ton aluinaarde per jaar.
Voor de investering van deze aanvul
lende produktiecapaciteit zal Billiton
een bedrag van Sf 80 miljoen ver
schaffen.
Voor de fabricage van de 430.000
ton aluinaarde zal ruim 900.000 ton
bauxieterts nodig zijn. Vanwege de
beperking der ertsreserves van Billi
ton, zal de produktie op ongeveer het
zelfde niveau als thans gehandhaafd
moeten blijven, zodat de uitvoer van
bauxieterts zal moeten worden ver
minderd.
LONDEN De balletdanser
Ernest Marini, die partner is geweest
van de wereldvermaarde danseres An
na Pavlova, is zaterdag in een Londens
ziekenhuis overleden. Hij was 77 jaar
oud.
Marini, wiens carrière op elfjarige
leeftijd begon, heeft vijftig jaar ge
danst. Een van zijn leerlingen was
Sonja Henie, die wereldkampioene
kunstrijden op de schaats is geweest.
lii'ii*
rnox
