R.L
3O1J
,C. ook
itie „in 2
bij Apeldoornse
ichterhoofd"
w
r
ÏS3
Op heterdaad
door rood
Dit zyn twee opnamen uit de lange reeks van beelden van de „Rood Licht Camera".
De foto's horen by elkaar voor het wettig en overtuigend bewys dat de automobi
list die over de stopstrcep is gereden terwyl het rode licht brandde, ook werkelyk is
doorgereden. Men ziet duideiyk wat op dit kruispunt gebeurd is. Het licht staat op
rood. De donkere auto rydt niettemin over de stopstreep. De camera snapt hem en
precies één minuut later opnieuw. De wielryder die wèl op het kruispunt mag zyn,
krygt van achteren een flinke tik en zwiept over het asfalt. De andere auto is voor het
stoplicht blyven staan. Op beide opnamen wordt de juiste tyd van 't gebeurde vermeld
in seconden nauwkeurig en eveneens de dag. Is de tyd tussen de twee opnamen naar
het inzicht van de politie wat te kort of te lang, dan kan men ook andere tussentyden
nemen.
precisie-apparatuur zijn hobby zover
geperfectioneerd heeft, dat specialisten
van beroemde fabrieken als Longines en
Omega van zo'n kleine man hun licenties
moesten kopen.
De zwembad-meter is tot nu toe, on
danks de geweldige vraag naar Gatsome-
ters, voor maximum-snelheidscontrole het
grootste succes van de heer Gatsonides.
Er worden nu voorbereidingen getroffen
voor de fabricage van de Rood Licht Ca
mera's. Overal uit het land zijn politie
functionarissen naar Haarlem gekomen om
hun „licht" over deze R.L.C.'s op te steken.
Ook deze apparatuur is eigenlijk een
heel simpel gevalletje. Het geheel bestaat
uit een kastje op een paal, een camera er-
n en twee slangetjes. De politie behoeft
niets anders te doen dan het paaltje met
het kastje op een bepaalde afstand van
een stoplicht te zetten, de geladen came
ra erin te doen en de slangetjes aan te
leggen. Eén van deze slangetjes loopt van
het kastje naar het verkeerslicht en het
andere van het verkeerslicht over de
stopstreep.
In principe is de werking van de
R.L.C. als volgt: zodra het verkeerslicht
op rood springt, komt de camera op
scherp te staan. Zolang het rode licht
brandt, blijft dat zo. Als dan op een gege
ven ogenblik een auto „door het rode
licht" rijdt en dus over het slangetje op
de stopstreep rijdt, gaat de sluiter van de
camera open en is de foto gemaakt.
De heer Gatsonides houdt niet van hal
ve maatregelen. Zijn streven is er altijd
op gericht de onnauwkeurigheden van de
menselijke waarnemingen te elimineren
door inschakeling van elektro-mechanisch
of elektronische apparatuur. Daar mag
dan ook niets aan mankeren, anders kun
nen we het wel bij het oude laten, is zijn
standpunt.
Daarom knipt de R.L.C. niet slechts
éénmaal, maar tweemaal. Zodra de ca
mera de verkeerszondaar heeft geregis
treerd, volgt na één seconde opnieuw
een cameraschot. Dat tweede schot is
volgens de heer Gatsonides noodzakelijk
om te zien of de autobestuurder mis
schien op de dwalingen zijns weegs is te
ruggekeerd en toch nog is gestopt, nadat
zijn wielen over de stopstreep zijn ge
gaan.
De meters film van de R.L.C., die al in
Haarlem zijn „opgeschoten", tonen echter
duidelijk, dat vrijwel steeds met opzet
door de automobilisten door rood is gere
den. Men kan namelijk op twee foto's dui
delijk zien hoe ver de auto in één secon
de gereden heeft. Is dat 20 meter of meer
dan heeft de automobilist in ieder geval
harder dan 70 kilometer gereden.
De resultaten die de Haarlemse po
litie met de R.L.C. geboekt heeft, zijn
frappant
Op de vier grote foto's op deze pagina
kan men goed zien wat de R.L.C. doet. Op
een gegeven ogenblik (zie de foto's) werd
zelfs een aanrijding met een fietser gere
gistreerd. De auto rijdt door het ro
de licht, terwijl een fietser al bezig is
over het kruispunt te gaan. Een seconde
later wordt de man op de fiets door de
euto aangereden.
TT at is nu de bedoeling van de
Rood Licht Camera? Om zoveel mogelijk
processen-verbaal te maken?
Dat is zeker niet de bedoeling van de
meeste politiecommandanten. In Haarlem
overweegt de politie op elk van de vijfen
dertig kruispunten die daarvoor in aan
merking komen vier paaltjes met kastjes
neer te zetten. Elk zo'n kastje kan een
camera bevatten, maar niemand kan dat
constateren. De camera is namelijk uit-
neembaar en het is mogelijk de 140 kast
jes te bedienen met slechts één of een
paar camera's.
De preventieve werking van de kastjes
is geweldig, zegt de heer Gatsonides. En
dat is te begrijpen. Ook de Haarlemse po
litie verwacht dat alleen al de aanwezig
heid van de R.L.C.-kastjes („geladen" of
„ongeladen") preventief zal werken op
het verkeersgedrag bij de verkeerslich
ten.
De apparatuur vereist dus geen bedie
ning. De politieman plaatst de camera en
komt terug als hij denkt dat de film vol
is. De film wordt dan uit de casette geno
men. op het politiebureau ontwikkeld en
voilé.... de automobilist hoort er wel meer
van.
Natuurlijk volgt er na het ontwikkelen
van de filmstroken de administratieve
kant van de zaak, maar in deze tijd van
computers moet het mogelijk zijn ook wat
te doen aan deze nog al tijdrovende „na
bewerking".
„Wat ik verder verwacht op het gebied
van de precisie-tijdmeting en de politie
controle met elektrische of elektronische
apparatuur herhaalt de uitvinder
onze vraag. „Nou ja, voorlopig heb ik het
geweldig druk met allerlei bestellingen uit
binnen- en buitenland. Vandaag nog twee
Gatsometers aan Jordanië afgeleverd, en
morgen 20 stuks aan Zuid-Afrika. Overal
gaan ze heen en dan nog m'n „swimming-
iimers". Voorlopig verschrikkelijk veel
werk..."
Waarmee hij zoveel suggereren wil als
„Niets nieuws in petto..."
\JFatsonides zou trouwens een slech
te uitvinder zijn als hij vertelde dat er
wèl wat in de maak was. Uitvinders moe
ten verschillende eigenschappen bezitten.
Eén ervan is dat staat vast dat ze
heel, héél lang een geheim kunnen bewa
ren, want er lopen tal van uitvinders rond
die zich op het allerlaatste ogenblik een
fortuin door de vingers zagen glijden, om
dat de ander net eventjes eerder was
J^eze twee opnamen, eveneens afkomstig uit de „Rood Licht Camera", geven weer
dnldeiyk een verkeersovertreding aan. Het licht is op rood gesprongen. De donkere
wagen stopt, maar de lichte auto laat zich door rood meetrekken in het kielzog van de
Volkswagen die het waarschyniyk nog net heeft kunnen redden. De tweede opname
geeft goed aan dat de lichte auto, waarvan de voorwielen via het slangetje over de
stopstreep de le opname tot stand hebben gebracht, in overtreding is. Hy rydt door.
Op de tweede foto zit overigens nóg een overtreder: de bestuurder van de Austin.
Evenals op de foto rechtsboven (door rood licht en aanrydlng) ook hier dus twee
vliegen in één klap
Een eenvoudig kastje op een paal
tje zal in de nabije toekomst menige
automobilist, die er een gewoonte van
maakt door het rode stoplicht te rijden,
aan een proces-verbaal helpen. Maus
Gatsonides, auto-coureur, rallyrijder en
uitvinder van heel precies werkende poli-
tie-tijdmeters, heeft namelijk aan zijn
serie van uitvindingen een nieuwe toege
voegd: de R.L.C., oftewel de „Rood Licht
Camera". Feilloos registreert deze came
ra de zondaars van de stopstreep. Wéér
is het een camera, die de rood-licht-rij-
ders op heterdaad betrapt. In Haarlem
waar de R.L.C. apparatuur voor het eerst
van start is gegaan, zijn al honderden
verkeersovertreders, die dachten nog wel
net even „door" te kunnen, op de bon ge
gaan en verwacht mag worden dat er nog
wel duizenden zullen volgen, zolang de
R.L.C. nog geen gemeengoed geworden is
en de autobestuurders de paaltjes met de
kastjes voor de stopstreep nog niet heb
ben „geïdentificeerd".
De heer Gatsonides verwacht dat zijn
R.L.C. een goede toekomst tegemoet gaat.
Niet alleen hij, maar ook de politiekorp
sen in Nederland zijn van mening dat het
rijden door rood licht hand over hand toe
neemt om maar nog niet te spreken
van het rijden door géél licht. De hoofd
inspecteur van Verkeer van de Apeldoorn-
se politie, de heer R. A. J. Hamming,
vertelde ons dat de Apeldoornse politie
„in 't achterhoofd" heeft ook zo'n R.L.C.
aan te schaffen. Men zal zich uiteraard
nog eerst even moeten oriënteren. Zo den
ken ook verschillende andere politiekorp
sen er over. Over het algemeen is men 't
met de heer Gatsonides eens, dat in de
toekomst steeds meer de mens als waar
nemer van verkeersfouten zal worden uit
geschakeld. Men heeft er namelijk niet
genoeg, maar het ergste is: die mens doet
het veel minder goed dan het apparaatje!
De naam van het apparaat, dat in
Nederland (en in tal van andere landen
van de wereld) automobilisten controleert
op hun maximum snelheid, is onlosmake
lijk verbonden aan de naam Gatsonides -
de Gatsometer. Acht jaar geleden kwam
die meter op de markt eerst wat
schuchter, want er waren rechters die het
toch maar een beetje griezelig vonden
zo'n ding. Maar aan de hand van talloze
experimenten werd onomstotelijk bewe
zen dat er geen slechtere tijdwaarnemer
is dan de mens. Althans als het gaat om
hoge snelheden en heel kleine onderdeel
tjes van seconden.
Al jaren voordat de Gatsometer van
zich liet horen, was de heer Gatsonides in-
gefascineerd door alle mogelijke appara
tuur op het gebied van tijdwaarneming.
Als autocoureur en rallyrijder had hij er
mee te maken. Hij vierde triomfen op de
circuits, maar of hij nu nummero 1 was
of achteraan het rennersveld lag, het feit
dat er vergissingen konden worden ge
maakt met tijd irriteerde hem zo, dat hij
aan het knutselen ging.
Nee, hij was er niet voor opgeleid.
Geen fijn-mechanicus was hij, maar een
loopbaan als boordwerktuigkundige bij de
K.L.M. had hem geleerd heel accuraat te
werken. Bij verschillende autorally's heeft
hij urenlang zitten denken over accurate
hulpjes die hem zouden kunnen assisteren
op zijn vermoeiende tochten. Tenslotte
kwam de al jaren bekende moyenne-me
ter uit de bus een apparaat dat voor de
racer en rallyrijder haarfijn uitrekent wat
zijn gemiddelden zijn. Later kregen dit
soort meters de naam van „speed-pilots".
De heer Gatsonides had er succes mee.
Voor hem zelf was het een buitengewone
voldoening dat juist zijn speed-pilot tij
dens de Rallye de Monte Carlo van '37 van
beslissende invloed was op zijn eigen
prestaties in een regelmatigheidsproef.
„Ik ben een fantast", zegt hij van zich
zelf „een fantast met wat technisch ge
voel, met een hobby voor tijd, snelheid en
waarnemingsvermogen en... ja, pas later,
toen ik wat ouder werd, met wat zakelijk
inzicht."
Dp zolder thuis bij de heer Gatsoni
des liggen heel wat plannen en onafge
werkte vindingen. „Doodgeboren kinde
ren" noemt hij ze. Het pad van de uitvin
der gaat vrijwel nooit over rozen. Het is
vaak een wereldje vol desillusies. Eén
van die desillusies voor de man, wiens
Gatsometers nu bij honderden overal in
de wereld worden gebruikt, was de „Gat-
so" een revolutionair automodel waar
van de heer Gatsonides er 23 bouwde,
maar die hem tenslotte hebben geruï
neerd. Het was maar goed dat een over
winning in 1953 in de zwaarste rally van
Europa, de rit naar Monte Carlo, hem
wat over de reeksen teleurstellingen heeft
heengeholpen.
Dat was ook het begin van meer succes
sen op de race-circuits en na enkele jaren
eveneens de aanzet tot de uitvinding van
de Gatsometer.
-
m
Ilil
TAtt is één van de R.L.C.-paaltjes in Haar
lem, waarin een politieman joist een
„geladen" camera aanbrengt.
Het bleef hem boeien de veel te lan
ge reactietijden van de mens die in zijn
waarnemingen steeds meer faalde naar
mate de snelheden begonnen op te lopen.
De eerste Gatsometer was niet direct een
succes. Het principe was goed, maar de
heer Gatsonides met een passie voor
precisie slaagde er niet aanstonds in
tot kleinere tij deenheden te' komen. Het
werden tenslotte honderdsten van secon
den.
]^Ja de Gatsometer en de steeds ruime
re toepassingen door de politie op de we
gen met maximum snelheden, kwam een
breed veld van mogelijkheden open te lig
gen. Gatsometers werden overal ingescha
keld waar het chronometreren door men
sen moeilijkheden opleverde; of waar
vrijwel te verwaarlozen onnauwkeurighe
den begonnen méé te tellen.
Gedurende de Olympische zwemkampi-
oenschappen in Rome (1960) werden de
eerste Gatsometers officieel bij zwemwed
strijden in gebruik genomen. De accura
tesse van deze „swimming-timer" was 3
maal 10-6, dat wil zeggen dat een mogelij
ke vergissing minder is dan 1 seconde in
80 uur, of in de terminologie van zwem
mers: minder dan vijfduizendste van een
seconde in 30 minuten. De „aantik-platen"
volgens het Gatsometer-principe hebben
inmiddels hun weg gevonden over alle
grote zwembaden in de wereld en de
zwemofficials kunnen zich daar nauwe
lijks meer voorstellen dat bij zwemwed
strijden ooit gebruik is gemaakt van
menselijke chronometreurs.
De „swimming-timer" werkt heel sim
pel, Het apparaat (voor elke baan één) is
gekoppeld aan een elektrische toeter die
voor elke zwemmer even ver verwijderd
staat, opdat het signaal door alle zwem
mers tegelijk gehoord kan worden. Met
het signaal begint de timer te lopen en
houdt op zodra de zwemmer met het aan
tikken van de finish zelf als het ware de
chronometer heeft ingedrukt.
De heer Gatsonides is nog verder ge
gaan in de perfectionering van zijn appa
ratuur voor sportwedstrijden. De Gatso-
timer werd een Gatso-printer en noteert
onmiddellijk de „aangetikte" tijden op pa
pier. En dat met een duizendste seconde
nauwkeurig.
Berekeningen hebben aangetoond dat
de plaatsing van het startsignaal wel de
gelijk van invloed is op de resultaten. Bij
het oude systeem van de start met een
pistool vanaf een plaats tussen de zwem
mers in, hoort de zwemmer op baan 8
het signaal 0.015 seconde later dan zijn ri
vaal op baan 6. Als men dan weet dat een
zwemmer in 0.004 seconde gemiddeld een
afstand aflegt van een kwart inch, dan is
het duidelijk dat de precisie tot ééndui-
zendste seconde van Gatsonides' appara
tuur wel degelijk van invloed is. De win
naar volgens het „hand-timed"-principe
kan best de verliezer zijn volgens het Gat-
so-principe.„
Het is merkwaardig hoe een man
een amateur eigenlijk in de wereld der
r-
