Onderzoek naar
kleine hersenen
zoogdieren
GEEN WETTELIJKE
HINDERNISSSEN
VOOR
PORNOGRAFIE
Spelen met de
geestelijke
volksgezondheid
Honderdtachtig keer per dag alarm:
er is een kind vergiftigd
Plaats geen
gevaar
lijke
spulle
ij es
binnen bereik
van kinderen
DERTIG PEUTERS STERVEN
PER JAAR DOOR SLORDIGHEID
Trommels door
ratten kapot
geknaagd
IN DENEMARKEN
Centrum
Prof. Tenhaeff over Berg las:
Maatregelen
tegen misbruik
van hypnose
gevraagd
Klokkeluider
gedood door
zijn
„SNOEPEN"
NAAST DE JAM
HUP9 LEEG PO!
OMA'S
BINNEN HALF VVR
GLAS WATER
GOOTSTEENKASTJES
ZIJN ELLENDIGE DINGEN
zegt het zo dringend en met enige stemverheffing dat het zefs tot iemand
die in de naaste omgeving zit te soezen, moest doordringen: „Het goot
steenkastje is een van de ellendigste dingen in elk huis". Boem! Dat gaat alle
vrouwen aan en nu wij in*Den Haag zitten te praten met mejuffrouw drs.
Heieen de Ru apotheker gaan we zachtjes geloven dat misschien maar
vijf procent van die Nederlandse vrouwen vrijuit gaat. Er zal u onmiddellijk
gevraagd worden, waar je je spullen dan moet opbergen, zeggen we.
Eigenlijk kan dat mejuffrouw De Ru niet eens zoveel schelen, als het maar
ergens is waar een kind er niet bij kan komen. En ze gaat zover door te stel
len: „Bij de bouw van huizen moet er rekening mee gehouden worden".
Ze weet waar ze het over heeft, de
cijfers zijn tè duidelijk: honderd en
tachtig keer wordt er in Nederland per
dag alarm geslagen „kind vergiftigd".
Dertig kleine kinderen sterven er bij
ons elk jaar door vergiftiging uit on
achtzaamheid. Het is allemaal niet no
dig en daar gaat het juist om.
De Nederlandse apothekers vierden
maandag eigenlijk een feestje, want
met z'n allen bestaan ze één en een
kwart eeuw. Het hoort nauwelijks by
hun taak, maar toch hebben de apothe
kers gedacht: wy binden de kat de bel
aan en die 125 jaar zyn 'n mooie gele
genheid. Daarom gaan ze uitgebreid
waarschuwen tegen vergiftiging van
kinderen.
„Het zijn verbijsterende aantallen",
zegt drs. Heieen de Ru, die apotheker
is geweest in Leiden en Gouda en sinds
zeven jaar de documentatie in handen
heeft van de Koninklijke Nederlandse
Maatschappij ter bevordering derPhar-
macie, als plaatsvervangend hoofd.
In drieëneenhalf jaar zijn er 400 ge
vallen van vergiftiging onderzocht. Me
juffrouw De Ru zucht: „Gebleken is
dat 398 gevallen volkomen overbodig
waren; slechts vijf waren het gevolg
van een fout of vergissing".
„Kinderen grijpen alles, eten alles
en drinken alles en ze krijgen volop de
kans door de nonchalante manier waar
op er in de huizen met van alles wordt
omgesprongen", zegt ze. „Je hebt de
kleinsten, dat zijn de kruipers. Het is
vooral die groep die dat ellendige goot
steenkastje induikt. Wat staat daar al
het bleekwater, de wasbenzine, zout
zuur, vim, waspoeder en ga maar door.
Ook de terpentine of de petroleum. En
de kinderen maar eten en drinken,
want ze worden beslist niet gehinderd
döor stank of vieze smaak".
Tussen de twee en drie jaar gaan de
kinderen klimmen. „Dan kunnen ze zo
fijn bij dat plankje", aldus apotheker
De Ru. „Het is de groep die de genees
middelen te pakken krijgt. Hoe gaat
dat? Iemand in huis moet de pilletjes
drie keer per dag innemen. Nou, dan
zetten we die op een kastje of in het
dressoir naast de muisjes en de jam,
dan Vergeten we ze niet! En altijd ge
beuren die vergiftigingen door onacht
zaamheid als er even niet wordt opge
let: „by verhuizing, als er thuis
iemand ziek is, wanneer er bezoek is,
wanneer er grote schoonmaak wordt
gehouden. En niet zelden, wanneer ge
ïnformeerd wordt waar de moeder was
op het moment dat het kind van de
slaaptabletten snoepte, hoor je: aan de
telefoon".
Drs. De Ru heeft er wanneer ze
duidelijk is alleen maar het woord
„stupide" voor over, maar de praktijk
bewijst dat het volop gebeurt: terpen
tine in limonadeflessen. Het kind kent
de limonadefles maar al te goed, van
daar de greep ernaar. „De grootste el
lende heb ik met die terpentine ge
zien; zelfs volwassenen zijn er het
slachtoffer van geworden", zegt ze.
Natuurlijk, elk huis heeft honderd
plekken waar de spullen verkeerd
staan. Afbijtmiddelen en kunstmest in
garage of schuurtje, verfverdunner op
de doe-het-zelf-zolder naast soldeerwa-
ter en beits. Aanstekerbenzine in de ka
mer bij de vermageringspillen en genees
middelen. En in de keuken is alles te
vinden, tot en met de schoenpoets, de
soda, het vlekkenwater en de poetsmid
delen. „Allemaal op de grond of heel
laag, zo voor elk kind te pakken".
En een kort geleden gedaan onder
zoek bewees het: 57 procent van de
vergiftigingsgevallen had als achter
grond dat gootsteenkastje.
„Ik ken ook een geval waarbij een
kind in een teil bleekwater viel", ver
telt drs. De Ru. „Dat is natuurlijk he
lemaal schandalig, want een kind hoort
nooit alleen bij een teil te zijn. Maar
ze drinken alles en ze snoepen alles.
De toilettafels in de meeste huizen,
daar deugt ook niets van als er klei
ne kinderen zijn, bedoel ik natuurlijk.
Daar staan zo voor het grijpen de na
gellak en de „remover". Waar maakt
men kammen en borstels mee schoon?
Met verdunde ammonia en de geval
len zijn legio waarin kleine kinderen
het opdronken".
De schoonmaakmiddelen op de grond
naast het toilet, mej. De Ru vindt het
een gruwel. „Bij iemand stond daar
een po met bleekwater. Het kind van
drie jaar ontdekte dat, even slurpen,
hup, leeg de po. Daar moet een kind
gewoon de kans niet toe krijgen".
Ze zit niet op mijn vraag te wach
ten, maar ze begrijpt dat de bezoeker
denkt: Jawel allemaal zeer waar, maar
de praktijk is zo moeilijk en u heeft
zelf geen kinderen.
„Het geldt net zo goed voor mensen
zonder kinderen", zegt ze. „Ik krijg
ook neefjes op bezoek en dat krijgt
iedere ongetrouwde oom of tante. Die
grijpen dan net zo goed naar de fles
met bleekwater of die rose pilletjes als
ze de kans krijgen".
„Het moet nu maar eens anders met
die gootsteenkastjes. Men dient er bij
de bouw van keukens rekening mee te
houden, want er worden teveel kinde
ren het slachtoffer", aldus mej. He-
leen de Ru.
„Maar ook voor het zover is kunnen
de Nederlandse vrouwen zelf een hoop
doen. Die grote flessen bleekwater kun
nen net niet tussen de plankjes van de
hoger hangende kastjes, dat weet ik.
Maar het is tegenwoordig helemaal
niet meer nodig van die grote flessen
te kopen nu er kleine flessen zijn, en
dan is er geen enkele reden meer om
die niet hoog te zetten. En de spiritus
voor de ramen of de spiegel moet ook
„naar boven", dat kan iedereen."
En als men nu eens gewoon de kast
op slot deed, opperen wij, maar dat
blijkt dan wel de opmerking te zijn van
een man die weinig van een huishou
ding begrijpt. „Het is een probleem,
want ik zou er ook bezwaar tegen heb
ben telkens een sleutel te moeten han
teren wanneer ik iets nodig heb. Bo
vendien, je bent dan telkens die sleu
tel kwijt. Ik denk wel eens: er zou
een ingenieus slot moeten komen, zo
iets als die beveiligers voor stopcon
tacten waar een kind ook niet met een
vingertje of ijzertje in kan. Maar dat
heeft niet de huisvrouw, maar de
bouwwereld in handen".
Oma's en schoorstenen, ook twee on
derwerpen die in de Haagse werkka
mer van apotheker De Ru ter sprake
komen. „De schoorsteen is ook zo'n ge
liefde plaats voor doosjes met medicij
nen", zegt ze. „En als oma komt, wel,
wel, die heeft meestal een heel ritueel
aan geneesmiddelen bij zich in haar
tas en de pilletjes zijn allemaal zomooi
rose of groen, ze vragen erom ge
proefd te worden!"
Och, mej. Heieen de Ru kan wel aan
het voorbeelden blijven geven. „Me
dicijnkastjes, ook zoiets, maar ze be
staan met sleuteltjes erop en denk er
om dat, wanneer mijn neefje bij mij
logeert, ik dat sleuteltje omdraai en in
mijn tas stop".
Neem ook geen geneesmiddelen
in waar uw kinderen bij zijn, zeggen
de apothekers in hun gloednieuwe fol
der. Stop geen motorolie in een melk
fles, geen soda in een strooppot, geen
wasbenzine in een bessensapfles. Koop
ook geen bleekwater of dergelijke mid
delen in flacons met helle kleuren,
want die oefenen een grote aantrek
kingskracht uit op kinderen.
„Men moét kindermedicijnen niet
„lekker" maken", zegt drs. De Ru na
drukkelijk en ook: „Geef ze in gods
naam nooit als snoepje of met de zin:
MEJUFFROUW DRS. HE LEEN
DE RU in Den Haag: Het is allemaal
een kwestie van bekijken en organi
seren, maar er hoeft lang niet zoveel
in Nederlandse huizen rond te slin
geren als nu, nu meer dan 99 pro
cent van de vergiftigingsgevallen bij
kinderen overbodig is.
Nu krijg je iets lekkers. Ook die ge
zinsverpakkingen van medicijnen vind
ik een vreselijk ding; pakken met vijf
tig tabletten of zo. Daar gebeuren on
gelukken mee. Zelfs een veiligheids
sluiting ontbreekt er aan. Laat de leek
maar aannemen dat alle geneesmid
delen kwaad kunnen voor kinderen,
dan bewandelt iedereen de veilige weg".
En oude geneesmiddelen, die niet
meer nodig zijn? „Doe ze weg", advi
seert drs. Heieen de Ru. „Maar niet in
z'n geheel in de vuilnisbak, want daar
hebben kinderen de flesjes en doosjes
ook al uit gehaald. Laat een flesje leeg
lopen in het toilet en maak de tablet
ten kapot voor ze de vuilnisemmer in
gaan. Ik weet het, de praktijk is moei
lijk, maar er kan in Nederland best
heel wat minder rondslingeren dan nu".
Mej. De Ru zit nog een beetje hard
op te filosoferen voordat ik haar een
laatste vraag stel. Ze zegt: „Geen en
kele drankwinkel mag aan een kind
onder de zestien jaar een fles jenever
of cognac meegeven, maar in een apo
theek kan men de medicijnen laten af
halen door een kind van drie jaar, als
men dat wil. Heel dikwijls worden door
kinderen op straat doosjes met medi
cijnen verloren en niemand weet welk
ander kind ze vindt en de inhoud opeet.
Zo weet ik een geval dat twee jonge
tjes die bij de dierenarts een medicijn
moesten halen voor een paard met ko
liek. Het spul was opgeborgen in een
puntzak en dat maakt het voor kinde
ren al aantrekkelijk. Bovendien smaak
te het nog een beetje naar drop en
binnen het half uur lagen de twee jon
gens in een ziekenhuis".
Zeg, juffrouw De Ru, en als het nu
een keer toch gebeurt is; als een kind
stikum toch van het bleekwater heeft
gedronken of dat partijtje slaappillen
heeft opgesnoept wat is dan het
eerste dat men moet doen?
„Niet meteen in paniek proberen een
dokter te bellen, die natuurlijk lang
niet altijd een, twee, drie te pakken te
krijgen is", is het antwoord van de
apotheker Heieen de Ru. „Laat het
kind direct een glas water drinken,
stop dan een vinger in z'n keel en laat
het overgeven. Bel dèn pas de dokter
of ga met het kind naar een zieken
huis. En niet andersom, want een he
leboel mensen laten op die manier
juist kostbare tijd verloren gaan".
De leden van de drumband van de
mondaccordeonvereniging „Phtlharmo-
nica" in Lienden die voor een repetitie in
zaal Torenzicht bijeen waren en hun on
der het toneel opgeborgen trommels voor
de dag haalden kwamen tot de ontstel
lende ontdekking, dat de vliezen van ee
zestal trommels, alsmede de snaren van
vrijwel alle trommels door ratten wa
ren kapot geknaagd, en daardoor on
bruikbaar waren geworden. Voor de
vereniging betekent dit een zware fi
nanciële strop.
Een paar honderd keer maken
kinderen in Nederlandse gootsteen
kastjes dit gebaar. Honderd en tach
tig keer per dag wordt er alarm ge
slagen: kind vergiftigd.
LEIDEN De Nederlandse Or
ganisatie voor Zuiver-YVetenschap-
pelijk Onderzoek heeft de medi
cus dr. J. Voogd een subsidie ver
leend voor een onderzoek naar
de overlangse (longitudinale) inde
ling van de kleine hersenen, het
zogenaamde cerebellum, van zoog
dieren. Door deze subsidie is het
mogelijk geworden voor het be
wuste onderzoek een hulpkracht
aan te trekken. Dr. Voogd is we
tenschappelijk hoofdambtenaar
aan het laboratorium voor neuro-
anatomie van de rijksuniversiteit
in Leiden, dat onder directie staat
van prof. dr. W. J. C. Verhaart.
In een onderhoud met dr. Voogd
vernamen we dat de anatomen
onder wie de vroegere Amster
damse hoogleraar prof. Bolk
zich al jarenlang hebben bezigge
houden met de bouw van het ce
rebellum bij zoogdieren. Deze zijn
achter in de schedel onder de gro
te hersenen gelegen en vertonen
aan de oppervlakte een aantal
dwarse of transversale „lamel
len", alsmede een tweetal over
langse of longitudinale groeven.
Deze groeven, die min of meer
diep in de kleine hersenen doorlo
pen, zijn gedeeltelijk gekronkeld.
Op grond van deze uitwendige
vorm heeft men het zoogdier-cere-
bellum longitudiaal in drieën ver
deeld, namelijk een middenpartij,
de „vermis" of worm en twee hal
ve bollen of „hemispheren", een
ter linker en een ter rechter zij
de van de genoemde vermis. La
tere onderzoekingen toonden even
wel aan dat deze op de uit
wendige bouw van het cerebellum
berustende indeling van de klei
ne hersenen een aantal vragen op
riep, onder andere omdat men bij
de bestudering van microscopi
sche coupes van dit orgaan niet
kon uitmaken met de vermis dan
wel met de hemispheer van doen
te hebben.
Bij zijn onderzoek naar de lon
gitudinale indeling van de kleine
hersenen wijdt dr. Voogd speciale
aandacht aan de vezelverbindingen
van het cerebellum. De buitenzij
de van de kleine hersenen is na
melijk bedekt door een schors,
welke uit zenuwcellen bestaat. El
ke cel heeft een uitloper, die men
axon of neuriet noemt en welke
omgeven is door een vetachtige
stof, de zogenaamde mergschede.
De uit de zenuwcel komende
neuriet volgt een bepaald traject
en blijkt te eindigen in een con
tact met een andere zenuwcel.
Om zich een beeld te vormen
van de oorsprong, het verloop en
het einde van die axonen, wordt
gebruik gemaakt van een door
prof. Verhaart ingevoerde metho
de die elders nergens gebruikt
wordt en welke berust op het
kleurprocédé van de Zweed Haegg-
qist. Deze methode stelt de onder
zoeker in staat de neurie ten en de
mergschede goed te zien en vast
te stellen op welke plaatsen deze
zich bevinden. Verrassend was
hierbij, dat, wanneer men onder
het microscoop dwarse coupes be
studeerde, en zo de „witte stof"
van het cerebellum te zien kreeg,
deze laatste in een aantal „com
partimenten" ingedeeld bleek.
KOPENHAGEN PornogTafie zal wellicht binnenkort in Denemarken
niet meer op „wettelijke hindernissen" stuiten. Het Deense parlement wil
thans afrekenen met een reeks bepalingen in het Wetboek van Strafrecht,
waarin uitgave en verhandeling van pornografische lectuur strafbaar wordt
gesteld. Slecht een enkele bepaling van ondergeschikt belang zal worden ge
handhaafd.
Het Folketing de Deense volks
vertegenwoordiging stond deze
week tijdens de eerste debatten ver
rassend eensgezind achter de opvatting
dat men volwassenen niet kan voor
schrijven wat zij al dan niet --mogen
lezen.
Elk verbod werkt slechts als reclame
voor uitgevers en auteurs van porno
grafie. Als Fanny Hill in ons land
aanvankelijk niet was verboden, dan
was deze oude dame lang niet zo
populair geweest als zij nu is, zo
merkte een van de parlementsleden op.
Slechts een enkeling gewaagde van de
vrees dat Denemarken het porno-cen
trum van West-Europa zou worden.
Aarzeling was er eigenlijk alleen
over de vraag of ook het publiceren en
verspreiden van ontuchtige prenten
vrij van belemmeringen zou moeten
worden gemaakt. Het parlement meen
de dat er in ieder geval zou moeten
worden bepaald dat dergelijke prenten
niet mogen worden geëtaleerd en dat
de verhandeling discreet moet geschie
den. Gedacht wordt ook aan een
leeftijdsgrens.
Opheffing van het „porno-verbod"
zal in Denemarken een einde maken
aan een reekt van justitiële acties,
waarover de Denen zich steeds vrolijk
maakten. Nog geen drie maanden gele
den hield de politie in Kopenhagen en
enkele voorsteden een grootscheepse
porno-razzia waarbij voor een dikke
vijf miljoen gulden aan verboden waar
in beslag werd genomen.
De politiële buit bestond uit twee
honderdduizend foto's, een miljoen
tijdschriften en circa honderd filmpjes.
Drie weken later legde de justitie
beslag op 150.000 foto's en tienduizend
tijdschriften.
Eind februari kondigde de Deense
minister van justitie, K. Axel Nielsen,
aan, dat hij zes wijzigingen van het
wetboek van strafrecht zou voorstellen.
Zijn plannen bevatten onder meer deze
punten:
0 Wijziging van de paragraaf waarin
de uitgave van „ontuchtige lectuur"
wordt verboden.
0 Schrappen van de paragraaf die
homoseksuele prostitutie strafbaar
stelt. (De betekenis daarvan is dat
prostitutie door vrouwen en mannen-
wordt gelijkgesteld. Voor jongelui on
der achttien jaar blijft het een verbo
den zaak).
Wijziging van de minimum- en-
maximumstraffen wegens aanran
ding, zodat 'n genuanceerder oordeel
mogelijk wordt.
0 Het niet langer strafbaar steller
van een meisje dat door haar vadei
wordt misbruikt. (In de overige Noord
se landen is dat al zo geregeld).
Opheffing van de overgebleven
beperkingen inzake de reclame voor
voorbehoedsmiddelen.
Het eerste punt beschouwde de so
cialistische minister als het belangrijk
ste. Hij zei daarover voor het begin
van de behandeling door het parle
ment: „Wij rekenen erop dat we de
speculatie in porno-waar kunnen af
remmen. De markt zal nu verzadigd
kunnen raken."
Hij doende daarmee op de slinkse
handelwijzen van buitenlandse hande
laren in pornografie die de laatste
maanden in Denemarken een niet te
verzadigen markt meenden te hebben
gevonden. De Deense politie slaagde er
enkele malen in smokkelaars te arres
teren die probeerden ladingen verbo
den lectuur met bootjes aan land te
brengen. Onder de arrestanten bevon
den zich ook enkele Nederlanders.
TN HET televisieprogramma Opus 13 heeft de Engelse goochelaar David
Berglas op zaterdag 15 april een grote groep jonge mensen in een toestand
van hypnose allerlei merkwaardige dingen laten doen. In het begin van zijn
optreden week zijn vertoning weinig af van wat al sinds jaar en dag op dit
gebied in ontspanningszalen wordt gepresteerd.
Voor kenners was echter het experi
ment met de bandrecorder bijzonder
Berglas ging in de zaal zitten en via
zijn op de band opgenomen stem werd
op het toneel de hypnosetoestand be
reikt. Nog merkwaardiger werd het
toen bekend werd, dat twee televisie
kijkers in de huiskamer onder hypnose
waren geraakt. Eén van hen kon via
een telefoongesprek tot de werkelijk
heid worden teruggebracht.
Een 27-jarige onderwijzer moest ech
ter na enkele dagen naar een zieken
huis worden vervoerd en het is nog
steeds niet bekend of men hem daar
definitief uit de telkens terugkerende
hypnose heeft weten te bevrijden.
In zijn instituut aan de Springweg in
Utrecht neemt prof. dr. W. H. C. Ten
haeff, de eerste Nederlandse hoogleraar
in de parapsychologie en met zyn 78 ja
ren in deze wetenschap vergrysd, een
verrassend resoluut en ongenuanceerd
standpunt in: „Ik vind het uitermate
onbehoorlijk dat dergelyke dingen in het
openbaar geschieden. Voor een groot
deel is het zuiver bedrog, waarvan voor
al de zwakke persoonlijkheden slacht
offer worden."
„Wat David Berglas doet is al ruim
twee eeuwen oud. Wetenschappelijk is
het bekend als het Mersmerisme, naar
de Franse medicus Mersmer, die eind
achttiende eeuw niet overtuigend
poogde te bewijzen dat de slaaptoe
stand werd veroorzaakt door een fluï
dum." -v
„Er is niets geheimzinnigs aan. Het
is slechts gebruik maken van normale
alledaagse verschijnselen en die ver
sterkend op elkaar laten inwerken.
Hypnose hupnos is het Griekse
woord voor slaap is een kunstmatig
verwekte toestand die verwant is aan
de slaap. Zij wordt gekenmerkt door
een verlaging van het bewustzijnsni
veau en een vernauwing van het
bewustzijn."
„Verlaging van het bewustzijnsni
veau treedt bijvoorbeeld ook op bij
overmatig alcoholgebruik. Vernauwing
van het bewustzijn maken we dage
lijks allen mee, telkens als we ons op
iets sterk concentreren. Het klassieke
voorbeeld hiervan heeft de Griekse
wiskundige Archimedes gegeven, die
zich zo sterk op zijn cirkels had
geconcentreerd dat het hem volkomen
was ontgaan dat zijn stad door vijan
delijke soldaten werd bezet. Zelfs toen
de soldaat die hem zou doorsteken
voor hém stond, kon hij niets anders
zeggen dan: ..Verwar m'n cirkels
niet."
„De verlaging van het bewustzijnsni
veau en de vernauwing van het be
wustzijn veroorzaken een verhoogde
suggestibiliteit: de hypnotiseur wordt
gezien als een sterke autoriteit, als een
sterke vaderfiguur; de mens die onder
hypnose geraakt, gaat. zich weer als
kind gedragen."
„Ieder mens is suggestibel, wy aan
vaarden op ons onbekend terrein iede
re aanwijzing als waarschijnlijk, mits
zij vastberaden wordt gegeven."
„Bij vertoningen als van David Ber
glas worden deze werkingen versterkt
door een magisch prestige fluiste
ren, toneelgebaren, oproepen van ge
heimzinnigheid."
Heeft de hypnotiseur een bepaalde
kracht
„In het geheel niet. Iedereen kan
hypnotiseren, als men maar voldoende
zelfvertrouwen en magisch prestige
heeft. De hypnose is afhankelijk van
de instelling van de gehypnotiseerde,
niet van de hypnotiseur. Als de gehyp
notiseerde de hypnotiseur maar als een
autoriteit erkent."
David Berglas heeft zijn magisch
prestige in een reeks van uitzendingen
opgebouwd. De niet-kritische kijker
kreeg tenslotte de indruk: die man kan
alles. Deze kijkers waren dus bereid de
autoriteit van David Berglas te aan
vaarden."
„Nu ben ik er van overtuigd dat hij
met handlangers werkt. In iedere
groep die hij op het toneel onderhan
den neemt, bevinden zich enkele me
dewerkers. Deze ingewijden verwek
ken bij de niet-ingewijden de imitatie-
drang. Deze drang is bij ons allen vrij
sterk. Standwerkers op markten maken
er gebruik van om soms waardeloze
prullen aan de man te brengen. Voor
waarde vor de imitatiedrang is dat
men van een massa individuen een
menigte min of meer gelijkgestemden
maakt. Daarom laat de standwerker de
mensen eerst samen lachen om een
Daar moppen. Klassiek voorbeeld: de
bijeenkomsten van de nazi's met
muziek en samenzang werd van de
massa een menigte gemaakt, waarna
men elkaar ging imiteren. Minder
gevaarlijk blijkt dit verschijnsel bij
het massaal bejubelen van een sport
held."
DAT klopt voor de reacties van de
mensen in de zaal, maar die twee men
sen in de huiskamer waren niet in de
menigte opgenomen."
David Berglas heeft dit effect zorg
vuldig voorbereid. In een uitzending
'aarvoor heeft hij de mensen in de
uiskamer uitgenodigd aan een van
ijn proeven mee te doen. Sommige
mensen kregen toen de zekerheid dat
de kracht van Berglas tot in de
huiskamer reikte. De hypnose in de
huiskamer is een zuivere vorm van
autosuggestie. Ik vind het een verdomd
gevaarlijk spel. Het is spelen met de
geestelyke volksgezondheid. Sommige
mensen voelden zich horig aan Berglas.
Het zijn vooral de mensen met een
zwakke persoonlijkheidsstructuur die
slachtoffer worden."
„Deze vorm van willoze overgave
aan de autoriteit komt men ook tegen
bij militaire training. Ik heb onlangs
een filmpje gezien over de opleiding
van Amer'kaanse mariniers: zij ge
droegen zich als willoze dienaren van
hun meerderen. Via exercitie en ande
re drilmethoden bereikt men zo de
toestand van bewustzijnsvernauwing,
waarin soldaten in stormloop op de
bajonetten van de vijand inlopen."
„Hypnose is slechts verantwoord
voor medische doelen, wanneer de
gehypnotiseerde weet wat er gaat ge-
Prof. dr. W. H. C. Tenhaeff
zeer vitaal en nog steeds gefasci
neerd door zyn vak ondanks zijn 73
jaren is de eerste Nederlandse
hoogleraar in de parapsychologie.
Reeds als student in de psychologie
startte hy in 1926 en deed hij onder
zoekingen naar de persoonlijkheids
structuur van personen met een
uitgesproken paragnostische be
gaafdheid. Hy vestigde in Neder
land de parapsychologie als weten
schap en hy gaf leiding aan een
stroming, die in het buitenland be
kend werd als de Utrechtse
school".. In bygaand artikel geeft
hij zijn mening over het televisie-
experiment van zaterdag 15 april.
beuren en daarvoor zijn toestemming
heeft gegeven. Het is mens-onwaardig
dat ten aanschouwen van miljoenen
kijkers met mensen wordt gespeeld."
„Om nog even op die hypnose in de
huiskamer terug te komen: alle sugges
tie is het verwekken van autosuggestie.
Door de suggestie van onweerstaan
baarheid te wekken, kan men inder
daad op grote afstand mensen via
autosuggestie onder hypnose brengen.
De imitatiedrang de kijkers in de
huiskamer zagen wat er op het toneel
gebeurde vult de autosuggestie
aan."
„Nu het gevaar ervan: stel eens voor
dat een alleenwonende man of vrouw
met weinig sociaal contact op deze
wijze onder hypnose was geraakt. Zoiets
kan dodelijk zijn."
IS het niet mogelijk dat David Ber-
gals paranormaal begaafd is dat hy
dat hij zijn in wezen dan weten
schappelijk werk een kermisachtig de
cor geeft, is niet zo vreemd: vele
wetenschappen zijn op de kermis be
gonnen
„Er zijn twee argumenten om een
paranormale begaafdheid bij David
Berglas te 'ontkennen. Ten eerste
brengt hij niets nieuws zijn trucage
werd eeuwen geleden al vertoond. Ten
tweede kan een paragnost niet op
commando werken. Een paragnost kan
niet zeggen: zaterdagavond geef ik een
vertoning, net zo min als een dichter
kan zeggen: zondagavond maak ik een
gedicht."
ROTTERDAM Naar aanleiding
van een recente televisie-uitzending,
waarin hypnose werd toegepast, heeft
de Nederlandse vereniging voor medi
sche hypnose in een telegram aan het
ministerie voor Sociale Zaken en Volks
gezondheid om maatregelen gevraagd
om te voorkomen dat hypnose in teken
handen wordt misbruikt.
In het telegram zegt de vereniging
met grote verontrusting kennis te heb
ben genomen van de onverantwoorde
lijke toepassing van de hypnose voor
niet medische doeleinden in de betrok
ken tv-uitzending, met duidelijk scha
delijke gevolgen voor enige kijkers.
Aangezien de vereniging de hypno
se als een medische ingreep beschouwt,
die in handen van leken een gevaar
kan opleveren, verzoekt zij het mi
nisterie alle maatregelen te nemen
ter voorkoming dat de hypnose in te
kenhanden misbruikt wordt en om
een herhaling van dergelijke vertonin
gen te voorkomen.
WESTON-SUPERMARE (Enge
land) De grote klok van de St. Ni-
colaaskerk in het plaatsje Weston
heeft zijn luider gedood. Deze, de 24-
jarige John Hall, was bezig een klas
novicen te teren, hoe zij om veilig te
kunnen luiden moesten trekken aan
het touw, dat van de klok, een tenor-
klok van een halve ton, naar bene
den hing. Hij waarschuwde hen tegen
het gevaar van te hard trekken en
niet te laten vieren.
En dat was nu juist de fout, die
hij enkele ogenblikken later zelf
maakte. De klok Deschreef plotseling
een volledige cirkel, waarbij het touw
om het wiel gewonden werd. Hall
werd de lucht ingerukt, zijn hoofd
sloeg tegen het gewelf en vervolgens
smakte hij vijf meter lager tegen de
vloer. Hij overleed op weg naar het
plaatselijke ziekenhuis.