Montessori-kind tegenwoordig geen unicum
Indonesië
helpen in
Nederland
„UIT HET KIND
HALEN WAT
ER IN ZIT"
may o
Supermarkt voor vele
honderden diplomaten
Voor de TV
Zorgvuldige
controle van
douaniers
VOOR KNUTSELAARS IN
EIGEN TUIN
OP AUTOPED
BOODSCHAPPENLIJSTJES „IN HET GROOT
EN EEUWIG WACHTEN
DE MANNEN
n uitkomst voor
kamerbewoners
Ook neer
niet al
te ijverig
zijn.....
Onderwijs zonder glimlach
is een onmogelijkheid
IDEALISME
VERSCHIL
GROEPE1S
ONGEHINDERD
HANDIG VERPAKT
Kleding in blik
Kostelijk voor uw kinderen
GRAPILLOM
alcoholvrij .(druivensap
TOLK
LADIES9 SERVICE
WASLIJSTEN
MA NIELS
MEER OBSER VEREN DAN BETOGEN
AMSTERDAM In 1914 ontstak Maria Montessori
tijdens een pedagogisch congres de vonk: zij leg
de in figuurlijke zin de fundering voor de eerste Mon
tessorischolen in Nederland.
Scholen is een wat groot woord, want het begon met
kleuterklasjes in de toen geijkte suites van particuliere
woningen. Het enthousiasme was er niet minder om.
Het vond zijn uitweg in de oprichting van de Neder
landse Montessori Vereniging in 1917.
Nu, vijftig jaar later, is het Montessori-onderwijs niet
meer weg te denken. De Montessorianen hebben vier
eigen lycea, twee Ulo- en vijftig lagere scholen, bijna
tweehonderd kleuterklasjes en een dertigduizend leer
lingen.
Wie ermee in contact komt, ondergaat een paar din
gen als bijzonder treffend: de overgave en vreugde
waarmee de kinderen leren, het enthousiasme onder
de leiders en leidsters .ofwel de leerkrachten.
Hier zijn er twee, vertegenwoordigers van de nieuwe
generatie, vol vuur, maar niet blind voor het verschil
tussen toen en nu. De ene: mejuffrouw E. a Cohen (31),
elf jaar in het Montessorionderwijs, hoofdleidster van
de tien kleuterklassen aan de Amsterdamse Montesso
rischool: de ander: Peter van Eeden (33 en kleinzoon
van de grote Frederik), hoofd van de lagere Montessorischool aan het Am
sterdamse Albert Hahnplantsoeo. Beiden zijn lid van het hoofdbestuur van
de NMV.
DEN HAAG Indonesische vrou
wen in Nederland hebben een vereni
ging opgericht. Onder de naam Per-
win zamelen zij geld in om in hun
land de nood bij natuurrampen te hel
pen lenigen. Hun fonds onderhoudt
drie scholen en heeft een van de 22
weeshuizen met drieduizend kinderen
in Djakarta geadopteerd.
Dat alles Is in de drie afdelingen
Apeldoorn, Amsterdam en Den Haag
al drie jaar lang aan de gang.
In de kantine van de Indonesische
ambassade aan de Tobias Asserlaan
maken de Haagse leden er zijn er
zeventig, maar lang niet iedereen kan
koken sinds anderhalve maand
maaltijden klaar. Voor 1,50 gulden
kunnen het personeel en de altijd gro
te stroom bezoekers hier lunchen. Een
groen schhoolschrift toont een keurig
optelsommetje van vijfhonderddertien
gulden winst. Eens per maand gaat
er een cheque van honderd dollar naar
mevr. Nasoetion, de leidster van alle
Indonesische vrouwenorganisaties.
De kooksters zullen waarschijnlijk
ook naar buiten optreden. Er is hun
een plaats toegezegd op de Passar
Malan, de grote jaarmarkt, die in Den
Haag altijd bezoekers uit heel Neder
land trekt.
Politiek gezien vinden de vrouwen
het niet zo verstandig om hun activi
teiten uit te breiden tot kantoren en
andere grote bedrijven.
De leden, die zich bezig houden met
voorlichting op het gebied van foto
graferen, make-up, breien en opvoe
ding, sturen ook kleren en tijdschrif
ten naar het moederland.
De drie afdelingen tellen samen bij
na driehonderd leden.
Zij weten, dat leidsters in de begin
periode bij Maria Montessori in Ita
lië cursussen zijn gaan volgen. Van
daar brachten zij leermaterialen mee
naar Nederland, of zij maakten die
zelf: rekenstokken, losse letters, kra
len in eenheden van tien en honderd.
Van subsidie was nog geen sprake.
De dames moesten in hoofdzaak „be
staan" van giften van ouders. Het
was het echte pionierswerk, zeker ook
van de kant van de vaders en moe
ders.
Hoofdleidster a Cohen wordt hele
maal enthousiast over die begintijd:
„De mensen toen moeten een idealis
me hebben gehad dat nu moeilijk
voorstelbaar is. Zij hebben een groot
stuk van het eigen leven aan 't ideaal
gewijd. Door de fascinerende persoon
lijkheid werd Maria Montessori ver
afgood. Wij-kunnen dat nu moeilijk
meer beoordelen. De leidsters toen
moesten tegen de kritiek inwerken;
wij krijgen het tegenwoordig kant en
klaar op een bordje".
Beiden accepteren, dat zij in een
moderne tijd leven, waarin veel is
veranderd. Zij: „We moeten ons daar
bij aanpassen, maar ik mis toch
wel vaak het vuur, dat de vroegere
leidsters moet hebben bezield."
Peter van Eeden („Montessorikind
sinds mijn derde jaar"). Toch
blijft de Montessori-leerkracht zich
ook nu onderscheiden van de traditio
nele onderwijzer door een grotere do
sis idealisme. Ik geloof, dat Montes
sorianen naast liefde voor hun vak
iets extra hebben. Behalve een doce
rende hebben wij een dienende
taak."
Het gaat hierom: „Wij willen uit
een kind halen wat er in zit. Een
traditionele school moet zich door het
klasse-gemiddelde wel houden aan 't
programma. Een Montessoriaan heeft
de gelegenheid, de persoonlijke ga-
De Amsterdamse Montessorischool
heeft haar vijftigjarig bestaan al
achter de rug. Leerlingen hebben
toen de kinderopera Van den Vos
Reynaerds opgevoerd. Zaterdag
middag 10 juni zal de televisie er
een uitzending van anderhalf
uur aan besteden. In dezelfde
week verschijnt een grammofoon
plaat met 45 minuten muziek en
zang uit het spel.
ven van ieder afzonderlijk kind zoveel
mogelijk te ontwikkelen. Wij hebben
méér een observerende dan een be
togende taak. Pas als je dat goed
doet, kun je een kind, gegeven zijn
aanleg, zo ver mogelijk brengen."
„Akkoord", zegt zij, „maar ook de
kinderen zijn veranderd; zij zijn nu
onrustiger, vlugger afgeleid. Zij heb
ben een langere aanloopperiode no
dig. Wij moeten ons daarbij aanpas
sen, onder andere door een veelvuldig
contact met de ouders. Wij zelf moe
ten eigenlijk ook een kind van onze
tijd zijn. Dat houdt in, dat een oude
re leider of leidster het wel eens
moeilijk heeft."
Zij heeft zelf nooit tegenzin gehad
in het naar een Montessorischool
gaan. Haar vriendinnetjes op een ge
wone school hadden dat wel.
Als ik vraag: Bestaan er nog ech
te Montessorikinderen, blijkt er ver
schil van opvatting. Zij vindt kenne
lijk van wel.
Peter van Eeden: „Ik geloof van
niet. Door de onderwijsvernieuwing
krijgen ook leerlingen van traditione
le scholen meer dan vroeger gelegen
heid tot ontplooiing. Het Montessori
kind de bezienswaardigheid die
eigengereid was, zelfstandig dacht en
vol eigen initiatieven zat is niet
meer zo'n unicum als vroeger. Toch
is het ook nu nog een uitzondering,
als een leerling geen animo, in een
vak heeft. Geluk en plezier in het le
ren zijn kenmerken van de Montesso
rischool."
Zij zijn het weer roerend eens als
zij vaststellen dat werken op een
Montessorischool alleen maar goed is
als iemand er zich voor honderd pro
cent aan geeft. „Onderwijs zonder
glimlach is onmogelijk."
Aangenomen, maar hoe bereikt
u dat?
We gaan kijken, eerst in de kleuter
klassen, later in de lagere school.
Om te beginnen zijn de lokalen geen
collegezaaltjes, maar een soort werk
plaatsen. De „werkers" mogen er
praten (mits niet storend) en van de
een naar de ander lopen om hulp te
vragen of te bieden.
Er bestaan geen klassen, maar
groepen van verschillende leeftijden.
Overgaan of zitten blijven is er niet
bij. Ieder kind werkt in zijn eigen
tempo aan een eigen taak. Het heeft
een vr(je werkkeuze, zodat het indien
dat nodig is, dagen achter elkaar aan
één vak kan besteden.
Dit zijn de voordelen: Een leerling
van een Montessorischool loopt niet
de kans op een minderwaardigheids
gevoel als gevolg van zitten blijven.
Een kind dat minder goed In bijvoor
beeld rekenen is, hoeft geen achter
blijver te zijn. Het heeft immers de
gelegenheid met rekenen langer bezig
te zijn dan een vluggere leerling. Hier
blijkt het voordeel, dat de meeste
leerlingen van een lagere Montessori
school een dito kleuterschool hebben
bezocht.
Leidster Cohen: „Daar hebben zij
de goede werkinstelling meegekregen.
Hoewel het belangrijk is, dat de kin
deren op zo'n kleuterschool de begin
selen van lezen, schrijven en rekenen
hebben geleerd, hechten wij toch
meer waarde aan de juiste instelling.
Daaronder verstaan wij: het afmaken
van een zelf gekozen werkje, het aan
leren van zin voor orde en netheid.
Dat is een goed ding in deze chaoti
sche wereld."
In de klassen openbaart zich de
grote betekenis van deze woorden.
De kinderen blijken noch door het ge
praat en geloop noch door het bezoek
te worden gehinderd in hun concen
tratie. Ook de kleintjes gaan onver
stoorbaar verder met hun ontdekkin
gen in de wereld van letters en cij
fers. Dank zij de speciale leermate
rialen zijn er op de kleuterschool die
vlot uit een boek lezen, sommen ma
ken en al aardig schrijven. Het visue
le element heeft hen meer geholpen,
dan menige langdurige uitleg zou
hebben bereikt.
Niet voor niets heten de leerkrach
ten leidster of leider, in de meest
letterlijke zin verstaan zij onder lei
den: kinderen helpen bij het zich ont
wikkelen met behulp van materialen.
Zij bepalen het tempo, maar zij sti
muleren ook.
ADVERTENTIE
•i
Naast een blik doperwten en spina
zie kan de vrouw nu ook een jurk in
blik in haar boodschappenmand depo
neren. De uit Amerika afkomstige kle
ding in blik is sedert kort verkrijg
baar bij Gerzon in Amsterdam, Rot
terdam en Den Haag. De japon in 't
mini-omhulsel is gemaakt van geruw
de nylon en bedrukt met felle kleuren.
Het model heeft een tentlijn, het is
heel even geplisseerd en heeft een
^malle bindceintuur.
Voor het openen van het blik is
geen opener nodig. De deksel kan er
zo worden afgehaald, zodat de klant
eerst kan passen. Aardige bijkomstig
heid: de verpakking van de jurk doet
het als koekjestrommel uitstekend.
Prijs van 't blik met inhoud: f 98,-.
Over een paar maanden gaan de ruim tweeduizend leden van de Neder
landse Montessori Vereniging twee dagen feest vieren; omdat hun NMV
dan vijftig jaar zal bestaan en omdat er in Nederland ongeveer even lang
Montessori-onderw\js zal zijn gegeven.
Drs. H. J. Jordan, de eerste voorzitter van de vereniging, vat haar beteke
nis in een paar woorden samen: „Er is een toenemende vraag naar Montes
sori-onderwijs. Dank zU onze vereniging is er in de Onderwijswet een uit
zonderingsbepaling gekomen. Onze kleuter-, lagere en middelbare scholen
hebben daardoor de vrijheid gekregen die z(j voor hun ontwikkeling nodig
hadden. Verschillende bepalingen die voor andere scholen wel gelden, zijn
op ons niet van toepassing".
Een moeilijkheid is, dat er te weinig geschoolde leidsters en leiders beschik
baar zijn.
Dat is volgens drs. Jordan een gevolg van de Kweekschoolwet. Vroeger kon
den de toekomstige leerkrachten, na het behalen van de lagere akte, een
tweejarige cursus voor het Montessori-onderwijs volgen. Na vijf jaar kweek
school doen zij dat niet meer. Aan de gemeentekweekschool in Amsterdam
bestaat nu een opleiding voor het kleuter- en het lager Montessori-onder
wijs.
Met het voor
jaar komt
het werk in eigen
tuin weer op gang,
niet alleen voor
planten en zaaien
maar ook voor
„doe-het-zelf' op
andere manieren.
Bij uitgeverij
Ploegsma in Am
sterdam is een
boek verschenen
dat „Knutselen en
bouwen in eigen
tuin" heet. Het is
'n uitgebreid tuin-
boek, vooral ge
richt op andere
vrijetijdsbesteding
rondom het huis.
Er worden tips in
gegeven voor het
zelfmaken uit ver
schillende materi
alen van allerlei
dingen die het
eigen stukje grond
kunnen verfraaien.
Het boek, geschreven door F. Wind-
scheif uit Darmstadt, is in de oor
spronkelijke uitgave door „De Vereni
ging van Tuinliefhebbers" bekroond.
Het bevat 341 schetsen en duidelijke
constructietekeningen voor beginnen
de en meer gevorderde knutselaars.
Men kan er in vinden hoe men boven
het zitje buiten zelf een markies kan
maken, hoe men zonneschermen in el
kaar zet of fraaie afrasteringen en
pergola's. Voor het zelf maken van
siervijvers, zandbakken en speelhoek-
jes voor de kinderen worden ook voor
beelden gegeven.
Raad aan de echtgenotes van thuis
meestal bezige mannen: let er wel op
dat uw man niet te lang achter elkaar
met zware karweien bezig blijft! Te
ijverig altijd maar weer aan de slag
thuis na een drukke dagtaak in de
werkkring zien vele artsen als oor
zaak van oververmoeidheid, vooral bij
mannen van boven de veertig. Dit
boek maakt uw man duidelijk dat hij
ook kan knutselen in de tuin zonder
zich in plaata van prettig te ontspan
nen te overspannen.
ADVERTENTIE
IGEBR. STEUR KV)
Mode uit Leningrad is te zien op
de Wereldtentoonstelling te Montreal.
De mannequins tonen voornamelijk
wintersportkleding en winterkleding,
afgezet met Russisch bont. In alle
motieven zijn oude motieven te her
kennen van nationale kostuums en
van ikonen. Het model op deze foto
heeft echter duidelijk de invloed van
de mini-mode en het ruimtevaarttijd
perk ondergaan.
In Italië komt de autoped er weer
in, voor de jeugd en volwassenen, om
zich vrij en middelmatig snel langs
boulevards en bospaden te bewegen.
Speciale autopeds als een lage fiets en
van een stevige rem voorzien, werden
daarvoor ontworpen.
Bij zoiets hoort ook een speciale mo
de, dacht de couturière Albertina, die
in Florence een collectie toonde, ont
worpen voor deze nieuwe soort van
lichaamsbeweging.
Vlotte, korte jurkjes maakte zij in
dat kader van tricot en in vele zonnige
kleuren. Jurken met handige plooirok-
1'es en voor het sportieve accent van
torte, opmerkelijke stropdassen voor
zien.
(Van onze redactie voor de vrouw)
ROTTERDAM Honderden di
plomaten over de hele wereld
doen dagelijks inkopen in Rotter
dam. Op lange waslijsten geven zij
bestellingen op, die normaliter over
een heel jaar in het huishoudboekje
worden genoteerd.
Alcohol en ballpoints, babykleren, la
kens, dekens, bonbons, sigaretten,
fietsen, poppen, hondevoedsel, diapro
jectors, hoogtezonnen tot aa.i closet-rol
len toe, worden vrij van invoerrechten
geleverd door de Netherlands Supply
Compagny (NSC), Mathenesserlaan te
Rotterdam.
Naast de zusterbedrijven in Enge
land en Denemarken vormt de NSC
een unieke supermarkt voor de diplo
matieke wereld. „Wij hebben alleen an
twaalfduizend debiteuren", zegt de di
recteur van de NSC, de heer J. J. Luy
endijk. „Voornamelijk ambassades en
internationale instellingen, zoals de
UNESCO, de EEG, de EGKS en de
NATO. Het totaal aantal klanten in
ons bedrijf schat ik op veertigdui
zend."
Zestien jaar geleden is de heer Luy
endijk met zijn internationaal geo
riënteerde zaak op kleine schaal begon
nen. Een paar jaar later nam hij een
tolk in dienst, die tegelijk als public
relations-assistente optrad. Al spoedig
maakte de actieve vrouw en moeder
van zes kinderen, promotie.
Zij trouwde met de baas en treedt
thans op als adjunct-directrice van de
NSC. „Wat mijn werk precies in
houdt?" Mevrouw E. LuyendijkDom
van Rombeeck, representatief in een
nauwsluitend mantelpak, overdenkt
een bescheiden antwoord. Haar man is
haar voor. „Ik kan gerust zeggen dat
mijn vrouw een geweldige bijdrage
heeft geleverd tot de ontwikkeling van
dit bedrijf. Zij heeft de hele wereld
afgereisd om zaken te doen. Dat wil
zeggen om artikelen direct van de
bron te kunnen betrekken
Zo was mevrouw Luyendijk in Enge
land om de fabrikant van whisky voor
haar klantenkring te winnen. Naar Ame
rika reisde zij om een contract met
een tabaksfabriek af te sluiten. Naar
Noorwegen en China, naar Denemar
ken en Japan. „Eerlijk gezegd weet ik
alleen nog maar in welk land ik niet
ben geweest," zegt mevrouw Luyen
dijk. Achttien jaar is zij journaliste
geweest. Geboren op Midden-Java en
aldaar getogen begon zij haar journa
listieke loopbaan als schrijfster van de
society-rubriek. Nadien heeft zij bij
verscheidene kranten gewerkt; onder
meer de Haagse Post.
Andere kwaliteiten van de in Wasse
naar wonende vrouw komen aan het
licht als zij het centrale pand van de
NSC aan de Mathenesserlaan laat zien.
Een fris in de verf gezet, zeer sfeervol
aangekleed huis, waar de ontvangstver-
trekken (voor diplomaten) zijn gemeu
bileerd met stijlvolle meubels. Heel
licht hangt er een geur van parfum.
„Wie het pand heeft ingericht? Ikzelf,"
zegt mevrouw Luyendijk.
Voor de echtgenotes van de diploma
ten heeft mevrouw Luyendijk jaren gê-
Mevr. E. Luyendijk-Dom van Rombeeck: veertigduizend klanten!
leden een speciale service in het leven
geroepen: de ladies' service. „Daarmee
ben ik hier eigenlijk begonnen," zegt
zij. Uit een la haalt zij een foldertje,
dat door haar zelf is geïllustreerd. In
sierlijke rode letters worden er artike
len in aangeprezen als foundation,
cosmetica, japonnen, textiel en
huishoudelijke apparaten. Het folder
tje is uitgegroeid tot een dik boek-
werk^ waarin honderden artikelen alfa
betisch staan genoteerd.
De voorraad is opgeslagen in twee
magazijnen: een voor het binnenlands
en een voor het buitenlands verkeer.
In het entrepot aan de Stieltjesstraat
worden voornamelijk de internationale
bestellingen afgedaan. Dagelijks gaat
er een ton vracht de deur uit voor
verzending naar het buitenland.
Eenzelfde hoeveelheid aan goederen
komt elke dag weer binnen. Bij de in-
en uitvoer oefent de douane bij de
poort steeds strenge controle uit. „Zij
kunnen iedereen die langskomt te al
len tijde fouilleren," vertelt mevrouw
Luyendijk. „Mij kennen ze natuurlijk
maar als er eens een dag een nieuwe
douane staat zullep ze mij evenmin
ontzien."
Waarom de diplomaten zoveel bestel
lingen tegelijk doen? „ZQ hoeven dan
slechts één keer een beroep te doen op
het voor hen geldende libre permis
(vrijbrief van douanerechten)," legt de
heer Luyendijk uit. „Via ons bedrijf
hebben ze alles ineen. Uiteraard zijn
de vrachtkosten, vooral per vliegtuig,
niet gering. Maar het totale bedrag
scheelt altijd nog aanmerkelijk met de
normale verkoopprijs."
Stapels luchtpost puilen elke morgen
uit de brievenbus van het centrale bu
reau. Daar zijn ook bestellingen bij
van Amerikaanse warenhuizen die spe
ciaal zijn bedoeld voor diplomaten. De
ze opdrachten bedragen minimaal
10.000,-. Ook de min of meer
privé-bestellingen zijn echter niet mis.
„Waslijsten vol". De heer Luyendijk
wuift met de hand. „Dikwijls doet de
ambassadeur de wensen van zijn secre
taresse en bedienden erbij".
Ook komt het wel voor dat er
slechts vijf regeltjes op de invullijst
staan. Zo'n order luidt dan ongeveer
als volgt: veertig kisten whisky, twin
tig kisten champagne, vijftien kisten
sherry, driehonderd dozen bier en als
hartigheidje nog een honderd busjes
pinda's erbij. Ze kunnen het krijgen
zoals ze het hebben willen, is het prin
cipe van de NSC.
ADVERTENTIE
zuiver
scheerwol
Verkoopadressen worden gaarne verstrekt door Stibbe Postbus 9041 A'dam
Eén verwijt zal de man de vrouw
altijd blijven doen: dat hij steeds op
haar moet wachten. Vooral getrouwde
mannen hebben met dit euvel te kam
pen. Is er 's avonds om zeven uur 'n
diner, om vijf minuten voor die tijd
staat mevrouw nog toilet te maken.
Heeft hij een afspraak met haar in
een restaurant, op tijd zijn is er niet
bij. Zelfs als de vrouw vertelt dat
haar echtgenoot vader zal worden, be
tekent dat zij hem eerst nog negen
maanden hierop laat wachten.
Berekend is dat als een man gemid
deld één uur per dag op zijn vrouw
moet wachten en dat is nog niet
eens zo'n gek gemiddelde, aldus des
kundigen hij tegen z'n gouden brui
loft twee volle jaren van zijn leven
met het nodige ongeduld heeft doorge
bracht. Eén keer in hun leven laten
de vrouwen de man niet wachten, zo
luidt verder de uitslag van het tijd
rovende onderzoek: bijna steeds is 't
antwoord direct ja als hij haar ten
huwelijk vraagt.
De Japanse mode-industrie heeft
geen wegwerpkleding, maar japon
nen van jutezakken geïntroduceerd. Op
de zeer duurzame jurken worden aller
lei teksten gedrukt.