Veenendaals
-v dagblad
Kabinet voor besluit over
duikboten voor Z.-Afrika
Buiten
Tweede collecte
voor India
New Yorks blad sluit
plotseling; 2500 man
op straat gezet
Kennedy-ronde in
diepe impasse
Gelders-Utrechtse streekcourant voor Rijn- en Gelderse Vallei
Voorlopig drie en later
wellicht nog drie
BRUG KON NET ONDER COLLEGA DOOR
NEDERLANDSE SCHEEPSBOUWERS HEBBEN
EXPORTVERGUNNING AANGEVRAAGD
Eensgezind
In A'damse moordzaak ook
spoor naar Duitsland
Minder vast
BALDADIG
HEID
IN HAARLEM
Prinses Beatrix
en zoon weldra
uit ziekenhuis
Regering sprak
over Amsterdam
Schade bij bos-
en heidebranden
TWEE MILJARD
VOORKEUR
Uitmonstering
Doorgereden na een
dodelijk ongeluk
Nijmeegse joyriders
in België gestrand
Joden en Duitsers
slaags in
Zuid-Afrika
„Pinksterzaterdag"
JAAR
NOG EEN
Britse kunstmaan
gelanceerd
GEEN HOOP
Bur. voor redactie en administratie:
Prins Bernhardlaan 28, Veenendaal,
Telef. 08385-3550 (adm.), 3757 en
3955 (red.), Giro 1321600. Rhenen:
Boekhandel C. Waiboer en Recl.-
bureau J. Baars.
VALLEI
Voortzetting van het nieuwsblad „De Vallei", opge
richt in 1926. Uitg.: Wegener's Couranten Concern n.v.
Advert, losse mm-prijs 17 cent. Kleine -annonces
„Vraag en Aanbod" op di., do. en za. 1-10 woorden
'1,50, ieder v/oord meer 15 cent.
ZATERDAG 6 MEI 1967 4le JAARGANG
(Van een onzer verslaggevers)
ROTTERDAM De Nederlandse Vereenigde Scheepsbouwbureaus In Den
Haag hebben minister De Block (Economische Zaken) een exportvergunning
gevraagd voor de levering van drie onderzeeboten aan Zuid-Afrika.
Hebben de scheepsbouwers zekerheid, dat zij de schepen kunnen afleveren,
dan zullen twee van de onderzeeboten worden gebouwd bij Wilton Fijenoord
in Rotterdam en één bij de Koninklijke Maatschappij De Schelde te Vlissingen.
Met de bouw van de drie veelbesproken onderzeeërs is een bedrag van 150 mil
joen gulden gemoeid.
De exportvergunning is in de loop
van de vorige week aangevraagd door
ir. O. J. van der Vorm, lid van de raad
van bestuur van Wilton. Komt de order
voor de drie schepen naar Nederland
en gaat zij niet naar Frankrijk, wat
het geval is als de regering de Neder
landse scheepsbouwers geen zekerheid
geeft dan is de kans groot, dat Zuid-
Afrika in dé komende één of twee jaar
nog drie onderzeeërs in ons land be
stelt.
De kwestie van de exportvergunning
zou gisteren maar terloops in de minis
terraad ter sprake zijn gekomen. Ir. J.
E. Woltjer, lid van de raad van bestuur
van Wilton-Fijenoord-Bronswerk, ver
wachte gisteren, dat de beslissing van
de regering nu binnenkort zou vallen.
Hij herinnerde er aan, dat de marine
Indertijd op het eerste gezicht geen be
zwaar had tegen levering van onderzee
boten aan Zuid-Afrika, „maar toen
kwam die vervelende politieke rel."
Hij zei dat de bouw van de onder
zeeërs deel kan uitmaken van orders tot
een totaal van twee miljard gulden, die
Zuid-Afrika de komende vijf jaar in
Nederland zou willen plaatsen. Alleen al
de bouw van de twee duikboten door
Wilton zou duizend man twee jaar lang
werk geven.
Het is de bedoeling dat de machine
fabriek Bronswerk-Fijenoord, die met
de Schiedamse werf de groep Wilton-
Fijenoord-Bronswerk vormt, voor alle
drie de onderzeeërs de (twee) motoren
bouwt. Ook Philips zou bij de Zuid-
afrikaanse order worden betrokken. De
directie van Wilton-Fijenoord heeft in
Zuid-Afrika al oriënterende besprekin
gen gevoerd.
Nederland heeft in Zuid-Afrika een
streepje voor boven Frankrijk. In de
eerste plaats komt dat door de taal en
in de tweede plaats doordat Zuid-Afrika
voorkeur geeft voor de driecilinder boot
van 1.300 ton, waarvan Nederland er al
enige in dienst heeft. De Fransen bou
wen onderzeeërs van duizend ton.
Ir. J. E. Woltjer verzekerde dat in de
orders tot een bedrag van twee miljard,
die Zuid-Afrika bij de Nederlandse in
dustrie zou willen plaatsen, „geen ge
weren zitten om op de zwartjes te schie
ten".
Over de bereidheid de onderzeeboten
voor Zuid-Afrika te bouwen zijn de
metaalbonden en de ondernemingsraden
ingelicht, aldus ir. Woltjer. Werknemers
die uit principiële overwegingen niet
aan marineschepen willen werken, kun
nen in andere afdelingen van de werf
worden geplaatst.
'Thans is het weer de periode, om,
als de gelegenheid zich voordoet,
de kijker te richten op de reebokken,
de prinsen van het bos, teneinde er
zich van te vergewissen, hoe zij heb
ben „opgezet" d.w.z. het thans vol
groeide gewei van de fluwelen bast
ontdaan alsmede om te zien, hoe
hun peper- en zoutkleurige winterdos,
die in zijn soberheid wat begint te
vervelen, zich heeft gewijzigd. Ze be
ginnen zich te vertonen in de uit
monstering van prachtig, warm roest-
of kastanjebruin, dat de gladde, soe
pele zomerhuid doet glanzen in de mei-
se zon, gelijk ook de herten op de
hei in vossig rood gekleed gaan, zodat
de naam „roodwild" weer ten volle
toepasselijk wordt.
Ze zijn evenwel lang niet
zover als de reeën en lopen nog enige
maanden door met dikke, stompe
kolf- of bastgeweien. Rijping en evo
lutie daarvan in het revier na te gaan
ie al even aardig; jachtheer, wild
schut en goede buitenvriend proberen
hen telkens in het kijkglas te vangen,
indien zich de gelegenheid voordoet.
De rechtschapen weidman toch leeft
steeds in de hoop, dat de kapitale
vrijheren van het vorig jaar alweer
aan endental zullen hebben gewonnen
als kleine vergelding voor de zorgen
en kosten, welke hij zich getroostte.
Daarvan kan de stille zwerver en rus
tige wandelaar genieten, zonder dat
het hem een cent kost. Dit wordt naar
ik meen helaas nog al te weinig inge
zien.
6 mei 1967 A. B. WIGMAN
In de bouw van een onderzeeboot
gaan twee miljoen manuren zitten. Dat
is meer dan in een tweehonderdduizend
tons tanker. Het is niet uitgesloten, zo
deelde ir. Van der Vorm nog mee, dat
de Nederlandsche Verenigde Scheeps-
bouwbureaux in de toekomst ook nog
eens fregatten voor Zuid-Afrika zullen
kunnen ontwerpen.
Ir Woltjer was niet bevreesd dat an
dere landen door een en ander Neder
landse werven zouden gaan boycotten.
„Als we een goed schip bouwen tegen
een goede prijs, dan vallen principiële
bezwaren weg."
HAARLEM Vrijdagavond is het in
de binnenstad van Haarlem rumoerig
geweest, hoewel niet zo erg als maan
dagavond. De politie had extra maatre
gelen genomen. Op de Grote Markt wer
den vuurtjes gestookt en stukken hout
naar de politie geworpen.
Dit had tot gevolg, dat zeven jongens,
in leeftijd variërend van 15 tot 18
jaar, naar het bureau van politie wer
den overgebracht, waar proces-verbaal
is opgemaakt wegens baldadigheid. In
de loop van de nacht hebben de ouders
de jongens van het bureau gehaald.
ALKMAAR Donderdagavond om
streeks half tien werd in Alkmaar de
15-jarige D. Vogelpoel met zyn brom
fiets door een auto aangereden. De jon
gen werd zwaar gewond en overleed in
het ziekenhuis. De oorzaak van'de aan
rijding is niet bekend. De bestuurder
van de betrokken auto, vermoedelijk
een Opel Kapitiin van blauwe kleur,
reed zonder te stoppen door.
Op de plaats van het ongeluk werd
een tweetal sierstrippen gevonden, af
komstig van de linkerzykant van de
auto, die vermoedelijk uit 1956-'57 da
teert.
O De 27-jarige kantoorbediende W. La
gerwaard uit Krimpen aan de IJssel
is vrijdagmiddag op de Maasboulevard
in Rotterdam omgekomen bij een ver
keersongeluk. Hij reed met zijn brom
fiets tegen een vrachtauto, die rechtsaf
sloeg en het rijwielpad kruiste. De heer
Lagerwaard werd overreden door de
achterwielen en bij aankomst in het
Dijkzigtziekenhuis bleek dat hij was
overleden.
MAASEIK De Belgische rijkswacht
in Maaseik heeft vrijdag vier jongelui
tussen de 15 en 20 jaar uit Nymegen
aangehouden.
De arrestatie gebeurde in samenwer
king met de gemeentepolitie van Roer
mond, die de jongelui in een gestolen
personenauto vanuit Roermond tot in
Maaseik had achtervolgd. De vlucht
eindigde toen de' jongemannen met hun
auto tegen een lantaarnpaal botsten na
bij Maaseik. Ze waren in een gestolen
bestelauto onderweg naar Frankrijk,
doch zitten nu opgesloten in het politie
bureau te Maaseik. Vandaag zouden zij
naar Nijmegen worden overgebracht.
JOHANNESBURG Meer dan 200
politiemannen hebben vrijdagavond met
honden, knuppels en traangas een dichte
menigte uiteengedreven bij een café in
de buitenwyk Hillbrow van Johannes
burg. Ongeveer duizend Joodse jongeren
waren samengestroomd bij het café, een
geliefde verzamelplaats van Duitsers.
Volgens de Zuidafrikaanse persasso
ciatie (SAPA) waren er ook nog dui
zend nieuwsgierigen in de straat aan
wezig. Er hebben zich de laatste tijd
herhaaldelijk botsingen voorgedaan tus
sen Joden en Duitsers in deze wijk,
waar veel Duitse immigranten wonen.
De Joden beschuldigen de Duitsers van
demonstraties ten gunste van Hitier.
Op 20 april, de verjaardag van Hitier,
zouden de Duitsers in de bierhal
„Deutschland über Alles" hebben gezon
gen en „Heil Hitier" en „Sieg Heil"
hebben geroepen. Ongeveer vijftig
Joodse jongeren zouden daarop het café
zijn binnengedrongen en op de tafels
Joodse liederen hebben gezongen en
Israëlische volksdansen hebben uitge
voerd.
Een Westduitse fabriek van elek
tronische apparatuur, heeft een
koortsthermometer ontwikkeld, die in
iy2 tot 3/z seconde de juiste tempera
tuur van de onderzochte aanwijst.
Het apparaatje, de „Tastomed H"
werkt op batterijtjes; ook hier spelen
transistoren een grote rol.
DEN HAAG Het Eerste-Kamerlid
mr. J. A. W. Burger (soc.) heeft de
minister-president en de minister van
buitenlandse zaken gevraagd of Neder
land inderdaad, zoals de radio-nieuws
dienst op 4 mei meldde, het revolutio
naire bewind in Griekenland heeft er
kend. Zo ja, wat betekent In dit geval
erkennen?, wil mr. Burger weten.
DEN HAAG De stichting „Eten
voor India" wil op 13 mei Pinkster-
zaterdag een tweede inzameling hou
den, nu vooral voor de deelstaat Bihar
waar ruim dertig miljoen mensen met
de hongersnood worden bedreigd.
Volgens recente cijfers wordt de oogst
in Bihar dit jaar geschat op slechts
2,2 miljoen ton graan tegen 7,2 miljoen
ton in de voorgaande jaren. In sommige
delen van Bihar is de oogst zelfs ge
heel mislukt. Daarom is in Bihar de
staat van hongersnood afgekondigd.
In het komende seizoen wordt de
oogst in heel India geschat op niet
meer dan 74 miljoen ton. De bevolking
is in ruim zes jaar tijds met zeventig
miljoen mensen toegenomen.
De stichting „Eten voor India", die
vorig jaar in ons land 26 miljoen gul
den bijeenbracht, heeft voor dat tot
de tweede actie werd besloten con
tact opgenomen met organisaties op
liefdadig gebied en met kerkgenoot
schappen. Zowel de kerken als de orga
nisaties hebben voor deze gelegenheid
hun eigen belangen opzijgezet, omdat
zij menen dat een actie voor India voor
rang verdient. Weer is alle kerken ge
vraagd om 11 uur 's morgens de klokken
te luiden en de portalen open te stel
len. De giften worden op de gemeente
huizen geteld.
De stichting raad' het geven van goe
deren af. Het vérvbr-i in Nederland, de
sortering en de zeewaardige verpakking
kosten grote bedragen, die beter kun
nen worden besteed aan de aankoop van
voedingsmiddelen in bulk.
De actie is officieus al gestart. Een
televisie-uitzending in maart leverde al
ruim zevenhonderdduizend gulden op.
Van onze Amsterdamse redactie
AMSTERDAM Twee Amsterdamse
politiemensen, inspecteur Nicaise en re
chercheur Seket zijn gistermiddag in
allerijl per vliegtuig naar Duitsland ver
trokken op zoek naar een man die meer
zou kunnen weten van de moord op de
37-jarige Cobi van der Voort.
Het spoor naar Duitsland ontstond in
gesprekken met vrienden en familie
leden van de in het vorig weekeinde ver
moorde vrouw.
In Amsterdam zelf en verder in Neder
land gaan ondertussen de verhoren en
naspeuringen onder leiding van hoofd
inspecteur Schreur onverminderd voort.
Het blijft aan het bureau Leidseplein
van de Amsterdamse politie een komen
en gaan van rechercheurs die ieder voor
zich een steen in het oplossen van de
zaak hopen bij te dragen.
Bij de vele gegevens die het legertje*
rechercheurs sinds de ontdekking van
de moord op woensdagmiddag bij
een hebben gebracht, waren niet veel
positieve aanwijzingen.
Vast staat wel dat de moordenaar
uiterst koelbloedig te werk is gegaan.
Hij heeft zelfs na het misdrijf een begin
van brand geblust dat was veroorzaakt
door een sigaret. Daarna moet hij zich
op zijn gemak hebben gewassen.
De politie speurde gisteren naar een
Volkswagen met een Duits kenteken die
enkele malen voor het huis van de ver
moorde vrouw aan de Prinsengracht
was gesignaleerd. Later bleek dat de
eigenaar van deze auto niets met de
zaak uitstaande heeft gehad.
Van een onzer verslaggevers
UTRECHT Prinses Beatrix en haar
zoon zullen, als fcich geen complicaties
voordoen, begin volgende week naar
kasteel Drakensteyn terugkeren. Na het
weekeinde zullen de artsen in het
Utrechtse Academische ziekenhuis daar
over een beslissing nemen.
NEW YORK. Het New Yorkse
avondblad World Journal Tribune is
gisteren voor het laatst verschenen. In
een verklaring die lezers en werknemers
verraste, deelde de uitgever mee dat de
krant niet meer zal uitkomen. Alle em
ployés zijn met onmiddellijke ingang
ontslagen.
Het nieuws sloeg in de krantenwereld
in als een bom.
Ruim 2500 mensen zijn door de ophef
fing van de krant direct op straat ko
men te staan.
De tekst waarmee de uitgever de op
heffing bekend maakte, luidde: „Met
een gevoel van oprechte spijt moet ik u
mededelen dat de World Journal Tribune
na de editie van vandaag niet meer zal
verschijnen. Aan uw dienstverband komt
op dat ogenblik een einde. Wij zijn zeer
erkentelijk voor de vele verdiensten die
zo velen van u aan de krant hebben ver
leend en ik zal de gedachte in ere hou
den aan onze gemeenschappelijke, maar
vergeefse pogingen om New York dat
soort avondblad en zondagsblad te ge
ven dat het verdient. De firma belooft
u te helpen bij het vinden van een nieu
we dienstbetrekking".
De World Journal Tribune was nau
welijks een jaar oud. De krant was
DEN HAAG De ministerraad heeft
gisteren gesproken over de kwestie-
Amsterdam. In Haagse politieke krin
gen wordt het „niet onwaarschijnlijk"
geacht dat in de kabinetsvergadering
een beslissing is gevallen.
De ministers Beernink (binnenlandse
zaken) en Polak (justitie) hebben in
tussen in Amsterdam een gesprek ge
had met burgemeester mr. G. van Hall,
zo heeft het ministerie van binnenlandse
zaken gisteren bevestigd. Dat gebeurde
na de dodenherdenking.
Verwacht wordt dat het eerste rap
port van de commissie-Enschede over
veertien dagen voor publikatie kan wor
den vrijgegeven.
Koning Constantijn II van Griekenland heeft een bezoek
gebracht aan het door aardschokken getroffen deel van
zijn land. De vorst arriveerde met een helikopter ter plaatse
en werd door de bevolking op hartelijke wijze ontvangen.
voortgekomen uit een samengaan van
de World Telegram and Sun, de New
York Herald Tribune en de Journal Ame
rican. Het nieuwe blad raakte onmiddel
lijk in een ernstig arbeidsconflict met de
vakbonden, dat resulteerde in een sta
king die bijna een half jaar duurde. Dat
verlies aan inkomsten is het blad niet te
boven gekomen.
De eigenaars deelden gisteren mee dat
de laatste maanden een verlies werd ge
leden van zevenhonderdduizend dollar
per maand (ongeveer twee en een half
miljoen gulden).
New York heeft nu nog slechts één
avondblad de New York Post en
twee ochtendbladen de New York
Times en de New York Daily News.
Veel journalisten van naam komen
door de opheffing van het blad zonder
werk, zoals Walter Winchell, Jimmy
Breslin, Jimmy Cannon en Red Smith.
Vrijdag had het transport plaats
van een complete boog voor de
provinciale brug bij Papendrecht.
Het 206 meter lange gevaarte
moest op zijn tocht van.de fabriek
in Dordrecht naar Papendrecht
verschillende bruggen passeren,
zoals hier de hefbrug bij Baren-
drecht een moeizaam karwei,
dat heel wat schipperskunst
vergde.
HORST Bij een brand in de
Griendtveense Peel onder Horst zijn 175
hectare van een duizend hectare
groot natuurreservaat verloren ge
gaan. De Horster brandweerlieden wer
den tweemaal door het vuur ingeslo
ten. Zij konden zich redden. Grote scha
de werd aangericht aan de opstand en
het in dit gebied levende wild.
In Garderen heeft gisteravond een
felle bos- en heidebrand gewoed op het
terrein aan de Hoge Steeg, dat aan de
vereniging De Lichthoeve behoort. De
vrijwillige brandweer uit Garderen, ge
assisteerd door die uit de legerplaats
De Wittenberg, kon voorkomen dat het
nabijgelegen kinderhuis gevaar liep.
In de Limburgse gemeente Bergen
gingen gisteren door brand ruim twee
hectaren dennenbos verloren. Het vuur
werd na twee uur bedwongen.
GENÈVE De E.E.G. en de Verenig
de Staten zijn niet tot overeenstemming
kunnen komen over tarieven voor che
micaliën en landbouwprodukten by het
overleg inzake wederzijdse wereldom
vattende tariefsverlagingen in Genève,
de zg. „Kennedy-ronde".
Diplomaten hebben verklaard, dat de
impasse in deze zeer belangrijke kwes
ties voor de twee grote handelsblokken
niet te doorbreken schijnt. De zegslieden
vrezen dat alle overleg in de Kennedy-
ronde voor niets geweest is. Het over
leg is nu in de laatste en beslissende
fase.
Zegslieden ter conferentie hebben mee
gedeeld dat de Amerikaanse onderhan
delingsleider William Roth en zijn colle
ga van de E.E.G., de Belg Jean Rey,
elkanders standpunten inzake de om
streden kwestie van de chemicaliën van
de hand hebben gewezen. De E.E.G. wil
een algemene verlaging van de bestaan
de tarieven alsmede verdere verlagingen
nadat het Amerikaanse Congres het
systeem van de zogenaamde „American
Selling Price" heeft afgeschaft. Het sys
teem zelf kan geen onderwerp van on
derhandelingen zijn het valt buiten
de gewone tarieven. Het A.S.P.-systeem
houdt in dat rechten voor goedkope
ingevoerde chemicaliën niet worden be
rekend naar de eigen -r lage prijs,
maar op basis van het duurdere Ame
rikaanse produkt.
Ook op het punt van het openstellen
van de Europese binnenlandse markt
voor Amerikaanse granen, is de impas
se volledig. De Verenigde Staten hebben
gevraagd om een officiële Europese ver
plichting om voldoende graanimporten
VANDENBERG De eerste kunst
maan van geheel Britse makely is gis
termiddag om vyf uur Westeurópese tyd
gelanceerd van de Amerikaanse lucht
machtbasis Vandenberg in de staat Cali-
fornië.
De kunstmaan ,die aanvankelijk werd
aangeduid als UK-3 en, eenmaal in zijn
baan, als Aerial-3, werd gelanceerd met
behulp van een Amerikaanse Scout
raket.
De Aerial-3 zal worden gebruikt voor
het onderzoek naar de samenstelling van
de atmosfeer. Eerder werd een soortge
lijk onderzoek verricht door de Aerial 1
en 2 van gedeeltelijke Britse her
komst in april 1962 en maart 1964.
De levensduur van de Britse kunst
maan zal ongeveer een jaar zijn. Ver
schillende Britse universiteiten en ruim
tevaartinstanties hebben aan het project
gewerkt.
uit de Verenigde Staten toe te staan.
De E.E.G. heeft de zogenaamde zelf
voorzieningsindex voor de E.E.G.-landen
zo hoog gesteld, dat er nauwelijks ruim
te blijft voor aanmerkelijke Amerikaan
se graanimporten. Rey heeft geweigerd
officieel een verplichting tot afname
van bepaalde kwantums aan te gaan.
De diplomatieke zegslieden hebben
verklaard dat het gebrek aan overeen
stemming tussen de voornaamste han
delsblokken weinig hoop geeft op een
voortzetting van de onderhandelingen
die na vijf jaar in een kritieke fase
zijn gekomen.
Overeenstemming over aanmerkelijke
tariefsverlagingen tussen de andere bij
het overleg betrokken landen zijn af
hankelijk van het al of niet tot overeen
stemming komen van de E.E.G. en de
Verenigde Staten.
Het Amerikaanse Congres heeft tot
eind juni de tijd gelaten voor het ratifi
ceren voor een te sluiten overeenkomst
inzake verlaging van rechten op basis
van wederkerigheid. Dit betekent dat
de onderhandelingen uiterlijk half mei
afgelopen moeten zijn. Er is nauwelijks
nog hoop dat dit mogelijk zal blijken.
Tijdens het weekeinde wordt het bi
laterale en multilaterale overleg tussen
de landen onderling voortgezet.
(Van onze weerkundige medewerker)
De temperatuur maakte er gister
middag voor het eerst in dit voorjaar
20 tot 22 graden van. Dat gebeurde
op een gevorderd tijdstip; voor De
Bilt moeten we tot 1957 teruggaan
voor een nog latere datum-(10 mei).
Om 4 uur gistermiddag was het in
ons land plaatselijk warmer dan op
Mallorca (20 gr.), Madeira (18) en in
Venetië en Nice (16) en vooral in
Londen en Parijs (11 graden).
Randstoringen uit N. W.-Frankrijk
doen dit weekeinde de kans op enige
regen- of onweersbuien toenemen bij
minder hoge temper at uur maxima dan
vrijdag. Maar uitgesproken koud wordt
het ook morgen niet met middag
waarden van vijftien tot zestien gra
den en een periodiek terugkerende
zon. (Nagekomen: aprilneerslag voor
Hoog-Soeren 47 mm).
Het weer in Apeldoorn (van 29 april
t.m. 5 mei): temperatuur, hoogste
18Y2 gr. C. op zondag 30 april (16);
laagste -2 gr. C. op woensdag 3 mei
(-2y2). Neerslag 1 mm (4). (Waarne-
mingen aan de Brucknerlaan).
