Nederlands elftal mag tegen
Hongarije geen punt verspelen
Davis Cup-strijd
op vele fronten
Okker en geblesseerde Hajer
kansloos tegen Hewitt/McMillan
Henk Scholte verloor
Dielis zijn tweede partij
tegen
Drie Gelderse kunstenaars
schilderden de mini-mens
Lekasin
Zweed Persson
verlaat wellicht
Dundee United
Bij rust en einde
een revolverschot
25 landen naar
Europese titelstrijd
Eigen berichtgeving
uit Boedapest
Italiaan Motta won
tweede etappe
In sporttoto geen
juiste meldingen
500ste wedstrijd van
Klaassens voor VVV
Henk Nijdam sprintte
naar tweede plaats
UEFA-jeugdtoernooi
in Turkije
Etappezege voor
Henk Benjamins
René Pijnen won
voorlaatste etappe in
„Pijl van het Zuiden"
Elftal wordt eerst dinsdag bekend
Zware opgave
Nederland achter in Davis Cup-strijd
Europees kampioenschap bandstoten
Goede start
Boeiend werk in Van Reekumgalerij
Amerikaans voetbal
Boksen
Ronde van Normandië
Ronde van Spanje
de snelle en zekere pijnverdrijver
ZATERDAG 6 MEI 1967
(Van onze sportredacteur)
APELDOORN „Niet voor dins
dag", antwoordde ons bondscoach
Georg Kessler dezer dagen in het
KNVB-sportcentrum te Zeist, toen we
hem vroegen wanneer hij het Neder
lands elftal bekend maakt, dat woens
dag a.s. in Boedapest aantreedt tegen
Hongarije in de voorronde voor de
wedstrijden om de Europa Cup voor
landenteams.
Kessler was, en dat valt te begrij
pen, wat geprikkeld, omdat de wijze,
waarop htf zyn ploeg moet voorberei
den
den voor deze belangrijke wedstrijd
hem lang niet zint. Terwijl de Hon
gaarse spelers al enkele weken vrij-af
hebben van de competitie en zich
daarom, net als de Oostduitsers, volle
dig gezamenlijk kunnen concentreren
op de komende belangrijke strijd
moest Kessler het doen met één dag
centrale training per week.
En het is dan nog dankzij de grote
medewerking van de diverse vereni
gingen, dat hij zijn mannen bij elkaar
heeft. En ook dat „bij elkaar" dient
nog met een flinke korrel zout te wor
den genomen. De Anderlecht-spelers
Jan Mulder en Pummy Bergholtz ont
braken woensdag op het appèl, omdat
zij 's avonds voor hun club moesten
uitkomen en de Sparta-spelers moes
ten het heel rustig aandoen, omdat zij
op Hemelvaartsdag tegen Willem II
moesten spelen.
Alsof dat nog niet genoeg was stelde
A Pummy Bergholtz.
DUNDEE, Schotland Orjan Pers
son, de schitterende Zweedse linksbuiten
van Dundee United, heeft voor deze club
waarschijnlijk zijn laatste wedstrijd ge
speeld. Hij speelt zaterdag niet in de
Patste competitiewedstrijd van Dundee
wegens een bloeduitstorting in zijn kuit.
Zijn contract loopt 30 juni af en hij heeft
nog niet bijgetekend. Dat is de reden,
dat hij niet meegaat met Dundee om in
Dallas in een Amerikaanse competitie
te spelen.
Er zijn berichten geweest, dat een Ne
derlandse club hem tracht te kopen,
maar ook andere Schotse clubs zijn in
hem geïnteresseerd.
NEW YORK De „wilde" Ameri
kaanse prof-Voetbalbond doet alles wat
mogelijk is om voetbal populair te ma
ken bij de Amerikanen. Ken Macker,
de „technische man" van de bond, heeft
enkele voorstellen gedaan om een wed
strijd voor het publiek aantrekkelijker
te maken, zo zal de scheidsrechter niet
meer het traditionele zwart dragen,
doch gekleed gaan in twee contraste
rende kleuren. Verder wil Macker, dat
twee minuten voor het rust- en eind
signaal een revolverschot wordt gelost,
terwijl hij bovendien heeft voorgesteld
om de stopwatch van de scheidsrechter
synchroon te laten lopen met een klok
op het terrein. Het meest ingrijpende
plan is om de wedstrijd voortaan te
laten leiden door twee scheidsrechters,
die dan elk een speelhelft voor hun re
kening nemen.
ROME Voor de Europese amateur
bokskampioenschappen, die van 25 mei
tot 2 juni in het Romeinse sportpaleis
worden gehouden, zijn lb2 boksers uit 25
landen ingeschreven.
Slechts elf landen brengen in de Itali
aanse hoofdstad een volledige ploeg,
bestaande uit tien boksers, aan de start.
Het zijn Bulgarije, Finland, Engeland,
Ierland, Italië, Polen, Roemenië, Tur
kije, Hongarije, Rusland en West-
Duitsland. Nederland heeft vier boksers
ingeschreven.
A Florian Albert.
O
de competitieleider van de KNVB voor
zondag een bekerprogramma vast.
Men mocht eens niet op tijd klaar
zijn...
Dat vaststellen van het bekerpro
gramma' betekent, dat Kessler met
angst en vreze de zondagavond moet
afwachten, omdat hij eerst dan weet,
of zijn kandidaten voor het Nederlandse
elftal zonder blessures uit de bekerstrijd
zijn gekomen. Pas maandagmorgen op
APELDOORN Onze sportredac
teur, Aat de Boer, vertrekt maandag
met het chartervliegtuig, waarmee
het Nederlands elftal reist, naar Boe
dapest om onze lezers verslag uit te
brengen van de wedstrijd Hongarije-
Nederland om de Europa Cup voor
landenteams die woensdag wordt ge
speeld. Hij geeft nevenstaande reeds
zijn visie op de komende strijd en zal
maandag en dinsdag reeds enige in
drukken vanuit Boedapest doorbellen.
LES DIABLERETS (Zwitserland)
Gianni Motto, Italië, heeft gisteren de
tweede etappe van de Ronde van Ro-
mandië gewonnen en de leiding in het
algemeen klassement overgenomen van
de Belg Walter Godefroot.
Motto, die donderdag tweede werd,
legde de afstand van 158 km van Si-
ders naar Les Diablerets af in 04.15.55
voor zijn landgenoot Felice Gimondi en
Robert Hagmann, Zwitserland, die de
zelfde tijd kregen.
Paul Zollinger, Zwitserland, werd 4e
in 04.16.43, gevolgd door 5. Vittoria Zi-
lioli, Italië, in 04.17.18; 6. Louis Pfen-
ninger, Zwitserland, in 04.17.25; 7. Vitto-
rio Adorni en het grote peloton in de
zelfde tijd als Pfenninger.
Het algemeen klassement luidt nu:
1. Motta 08.37.19; 2. Gimondi 08.37.49;
3. Hagmann 08.38.09; 4. Zollinger
08.38.57.
VERONA Italië heeft zich voor de
volgende ronde van de Davis Cup ge
plaatst door een overwinning op Oos
tenrijk. Na donderdag beide enkelspelen
te hebben gewonnen, versloeg het Itali
aanse experimentele dubbel Giordano
Maioli en Vittoria Crotta vrijdag met
75, 75 Peter Pokonren en Herbert
Holzer. Italië heeft nu een 30 voor
sprong, die ook al winnen de Oosten
rijkers morgen de resterende enkelspe
len voldoende is voor plaatsing.
DUSSELDORF De Sovjet-Unie
heeft gisteren de leiding met 21 ge
nomen op West-Duitsland in de Davis
Cup-wedstrijd Europese zone door het
dubbel te winnen met 63, 64 911,
9—7.
BOURNEMOUTH Roger Taylor
(Engeland) heeft gisteren met 64,
36, 63, 61, 75 gewonnen van
Bobbedard, Canada, in de Europese zone
van de Davis Cup, waardoor de stand
11 werd.
Mike Belvin had Canada een voor
sprong van 10 gegeven toen hij van
Mike Sangster won.
PRAAG Chili heeft in de eerste
ronde van de Davis Cup de leiding met
10 genomen op Tsjecho-Slowakije toen
Pinto Bravo met 63, 62, 61 won
van de Tsjech Milan Holecek.
ZAGREB Brazilië en Joegoslavië
staan gelijk na de eerste dag. Edison
Mandarino won van Zljko Franoelovic
met 63, 62, 64, maar Thomas
Koch verloor met 62, 64, 36, 61
van Nikole Pilic.
SAN SEBASTIAN Jose Luis Aril-
la heeft gisteren in de eerste ronde ge
wonnen van Sharer Mourat, Verenigde
Arabische republiek met 75, 64,
63, Manuel Santana won daarna met
60, 75, 64 van Moagat Somboul.
Spanje leidt dus met 20.
WARSCHAU Polen heeft de lei
ding met 20 genomen op Israël door
de eerste twee enkelspelen te winnen in
de Europese zone van de Davis Cup.
Mieczyslaw Rybarczyk won van Josef
Stabholz met 61, 63, 62 en Wies-
law Gasiorek versloeg Eleazar David-
man met 63, 62, 64.
BOEDAPEST Hongarije en Zwe
den staan na gisteren gelijk (11) na
de eerste enkelspelen in de eerste ronde.
Istvan Guyias (Hongarije) won met
6—1, 6—2, 3—6, 7—5, 6—1 van Ove
Bengtson en daarna won de Zweed Eric
Lundqvist met 61, 64, 62, 46,
62 van de Hongaar Andras Szikszay.
HELSINKI Denemarken heeft met
20 de leiding genomen op Finland na
de eerste twee enkelspelen in de Davis
Cup Europese zone.
De Deen Torben Ulrich won gemak
kelijk van de Finse kampioen Pekka
Saeliae met 62, 63, 63. Jörgen
Ulrich won van Rauno Suominen met
1—6, 6—2, 5—7, 6—1, 7—5.
Schiphol, voor het vertrek per char
tervliegtuig naar Boedapest, ziet hij
zijn mannen terug en is het hele elf
tal, naar hij althans hoopt, compleet.
Het is inderdaad een vreemde zaak,
dat de KNVB nog steeds zo weinig re
kening houdt met de belangrijke inter
nationale ontmoetingen, terwijl de
bond toch beweert oh zo graag weer
eens verder te komen dan de kwalifi
catiewedstrijden. En het is bepaald
geen vreemde zaak, dat bondscoach
Georg Kessler daarover wel eens zijn
gramschap wil kenbaar maken.
Niemand behoeft eraan te twijfelen,
dat het Nederlands elftal woensdag
a.s. voor een bitter zware opgave
staat. Onze nationale ploeg zal persé
moeten winnen, om nog een kans te
maken zich voor de eindronde te plaat
sen. Een nederlaag of zelfs een gelijk
spel, reduceert de kansen tot vrijwel
nul. Alleen bij een overwinning zijn er
nog mogelijkheden, omdat Oost-Duits-
land en Hongarije elkaar nog twee
maal ontmoeten en Oost-Duitsland bo
vendien nog bij ons op bezoek komt.
We nemen daarbij, misschien wat op
timistisch, aan dat Denemarken in de
strijd geen rol speelt.
Het verslaan van de Hongaren zal ech
ter een uiterst zware opgave zijn. De
Hongaren spelen van nature vanuit de
gedachte, dat ze tenminste één doelpunt
méér moeten maken dan hun tegen
standers, in tegenstelling tot de mees
te Europese ploegen, die ervan uit
gaan dat ze moeten zorgen, dat ze
hun tegenstanders één doelpunt min
der moeten toestaan dan ze zelf scoor
den.
Dit is een belangrijk fundamenteel
verschil, want het houdt in, dat de Hon
garen vanuit een gesloten verdediging
toch sterk aanvallend zullen spelen. Ze
hebben daarvoor ook een ploeg, want
men kan zonder meer aannemen, dat
tenminste acht van de elf spelers een
grote internationale ervaring hebben.
De Hongaarse coach heeft tot nu toe
niet meer bekend gemaakt dan een se
lectie van 22 spelers, maar wij ver
wachten, dat daaruit het volgende elf
tal zal worden geformeerd: doel: Ta-
mas; achter: Kaposzta, Meszóly,
Szücks en Ihasz; midden: Varga en
Rakosi; voor: Molnar, Béne, Albert en
Farkas.
Hoewel we de opstelling in 4-2-4 heb
ben gegeven mag worden verwacht,
dat Hongarije een 4-3-3-systeem speelt,
waarbij Florian Albert en Ferenc Bé
ne de aanvalsspitsen vormen en Mes
zóly als „ausputzer" optreedt.
Rakosi, Kaposzta, Béne, Mezóly,
Varga en Ihasz maakten al deel uit van
de Olympische ploeg, die het laatste
Olympische toernooi won en kregen
daarin een enorme ervaring, die benut
werd voor de wedstrijden om het we
reldkampioenschap en nu ook goed van
pas komt bij de strijd om de Europa
Cup voor landenteams.
DEN HAAG De voorlopige uitslag
van sporttoto no. 44, de aanmelding sluit
in verband met de afgelopen feestdagen
pas op 12 mei, luidde:
Aantal deelnemers: 548.691; inleg:
f 749.580,00. Eerste prijs: f 136.049,10
(geen meldingen), prijzenbedrag gaat
voor tweederde naar tweede prijs en
voor eenderde naar de derde prijs. Twee
de prijs totaal f 164.908,00 (3 meldingen
bruto f 54.969,20); derde prijs: totaal
f 82.454,00 (32 meldingen bruto
f 2.576,60).
VENLO De 35-jarige oud-interna
tional en VW-speler Jan Klaassens
speelt aanstaande zondag in een thuis
wedstrijd tegen Wilhelmina zijn 500e
wedstrijd voor WV. Voor de aanvang
van deze wedstrijd zal Klaassens, die ook
nog 200 wedstrijden voor Feyenoord
speelde, 57 keer voor het Nederlands elf
tal uitkwam en bij het 75-jarig bestaan
van de KNVB benoemd werd tot bonds-
ridder, worden gehuldigd.
A Bob Hewitt en Frew McMillan (acher
het netin actie tegen Jan Hajer en
Tom Okker (niet op de foto) tijdens de
vrijdag gespeelde dubbelpartij voor het
Davis Cup-duel NederlandZuid-Afrika.
SITGES, Spanje Jean Lauwers
(België) van de Romeo Smith-ploeg
heeft gisteren de negende etappe ge
wonnen van de Ronde van Spanje. De
Fransman Pierre Ducasse van de Pel-
forth-Sauvage-ploeg behoudt de leiders
trui in het algemeen klassement. Lau
wers maakte een tijd van 4.04,21 over
de 172 km van Vinaroz naar Sitges
met een gemiddelde snelheid van 42.234
km/u. Hij won de sprint.
De Nederlander Henk Nijdam werd
tweede in dezelfde tijd als Lauwers.
Daarna kwamen Perurena, Spanje en
Serge Bolley van de Franse BIC-ploeg
en een peloton van meer dan 50 ren
ners, die allen dezelfde tijd kregen als
ISTANBUL In verschillende Turk
se steden is vrijdag een begin gemaakt
met de eindronden van het internatio
nale UEFA-jeugdtoernooi. De eerste uit
slagen luiden: Zuid-Slavië-Spanje 10
(00); Bugarije-Polen 21 (01).
De nummers een en twee van elke
groep plaatsen zich voor de kwartfina-
los
Turkije-België 40; West-Duitsland-
Frankrijk 01, Hongarije-Oostenrijk
30, Roemenië-Oost-Duitsland 1—0,
Rusland-Zweden 21, Engeland-Italië
1—0.
(Van onze sportredacteur)
SCHEVENINGEN De coach van het Nederlandse Davis Cup-team, Wim
Breukink, heeft gisteren ongeveer dezelfde domheid begaan, die de coach van het
Zuidafrikaanse team al eerder had begaan. Terwtfl mr. Claude Lister de lang niet
in vorm zijnde Cliff Drysdale als eerste man in de Zuidafrikaanse Davis Cup-
ploeg plaatste, liet Breukink gisteren Jan Hajer naast Tom Okker spelen in de
dubbel tegen de wereldklasse-formatie Hewitt-McMillan. En dat, terwijl hy wist,
dat Hajer donderdag in zyn party tegen Drysdale, die hy op zo sensationele wijze
won, een schouderspier had verrekt. Terwyl het vrywel uitgesloten moest wor
den geacht, dat het dubbelspel een Nederlandse overwinning zou opleveren liet
hy Schneider en Soeters op het reservebankje zitten in plaats van Hajer een dag
rust te gunnen en hem gelegenheid te bieden zich te prepareren op het enkelspel
van vandaag tegen Hewitt.
Hajer bleek lang niet fit te zijn en
sloeg ditmaal krachteloze services,
waarmee Hewitt en McMillan weer
compleet met pet niet de minste
moeite hadden. Erger was het echter,
dat Hewitt in dit dubbelspel tegelijker
tijd alle gelegenheid kreeg de zwakke
plekken in Hajers spel te ontdekken.
Die kans had hij donderdag niet, om
dat toen vrijwel alles bij de blonde
Eindhovenaar lukte. Dat betekent, dat
in de single tussen Hajer en Hewitt on
ze landgenoot volkomen kansloos moet
worden geacht. Kansloos niet alleen
vanwege het feit, dat Hajers schouder
niet mee wil, kansloos vooral ook, omdat
DEURNE Het is merkwaardig,
dat een sterk biljartland als Nederland
op het terrein van bandstoten de laat
ste jaren in steeds toenemende mate
een achtergebleven gebied is gewor
den. Want terwijl onze landgenoten bij
het kader en het libre toch altijd tot
de laatste dag een vooraanstaande rol
spelen, ja zelfs titels winnen, terwijl
zij het bij het driebanden weliswaar
zeer behoorlijk partij kunnen geven, is
in het bandstoten de kloof zo groot, dat
de Oranje-vertegenwoordiger meestal
alls figurant fungeert. Die onaangena
me positie werd Henk Scholte vrijdag
middag toebedeeld door de jeugdige
Ludo Dielis.
Met twee nederlagen was Scholte
toen als kansloos geworden in de strijd
om deze Europese titel. In het begin
van de partij leek het er niet op dat
Dielis tenslotte zo ruim (200-91 in 17
beurten) zou gaan zegevieren. De ca-
féhouderszoon uit Deurne kampte na
melijk aanvankelijk voor eigen publiek
met plankenkoorts, getuige zijn vier
poedels in de eerste vijf beurten.
Scholte kon dan ook tot en met de 9e
beurt een lichte voorsprong handhaven:
36-34. Maar toen was Dielis door de in
zinking heen en rende in een paar
beurten met series van 26, 50, 11 en
60 zo ver van de Eindhovenaar weg,
dat er voor Scholte geen hoop was
overgebleven.
De Nederlandse kampioen die al met
weinig illusies naar Deurne was geko
men, nam het feit nogal gemoedelijk
op. Ook hij weet, dat men, om aan de
internationale top in het bandstoten te
kunnen meedraaien, toch zeker met 'n
gemiddelde van tien moet kunnen spe
len. En dat is nu eenmaal boven de
macht van Scholte. Het bewijs van de
ze stelling werd geleverd door Dielis,
die zijn partij speelde met 11,76 (ge
lijk aan het Nederlands record van
Henk de Kleine), door Ceulemans
winnaar met 11.11 tegen Witte en
door Scherz die tegen Coyret in 15
beurten uit was. Ceulemans, die Euro
pees recordhouder is met het partijge-
middelde van 20, speelde de tweede
helft van zijn ontmoeting overigens ver
beneden zijn kunnen. De Grobbendon-
ker had namelijk in vijf beurten met
series van 34, 30 en 33 al 101 punten
bijeen en er zat dus wel een record
verbetering in. Maar daarna lukte het
met het plaatsen niet meer zoals men
van deze Vlaming gewend is en toen
hij tenslotte in de achttiende beurt fi
nishte had Ceulemans zelfs een poedel
gemaakt.
Dat het kampioenschap een affaire
tussen Scherz en Ceulemans zal wor
den, ligt in de lijn der verwachtingen.
De Oosterfrijker speelde tegen Coyret
bijzonder sterk en is nu met zijn alge
meen gemiddelde evenals Ceulemans
(12,50) boven de grens van 10 gekomen:
10.16. Ook ongeslagen bleef Jean Mar
ty maar zijn spel was minder overtui
gend om hem tot de serieuze kandida
ten te mogen rekenen. Het zou beslist
een verrassing zijn wanneer de Frans
man nog een belangrijke rol zou gaan
spelen. Vooral omdat Marty nog de
houwdegens Ceulemans en Scherz
wachten, die er bijzonder op gebrand
zijn de ex-professional in dit spelletje
op afstand te houden en zij zullen daar
bij hun kennis van de verdediging uit
buiten.
Later op de avond speelde Scholte te
gen de Fransman Maurice Coyret en dit
maal deed de Nederlander het beter. Hij
sloot de partij na achttien beurten met
BERLIJN Henk Benjamins heeft
vrijdag het tweede deel van de etappe
van de wielerwedstrijd „Rond Berlyn"
(amateurs) gewonnen. De Nederlander
legde de 84 kilometer af in 2 uur 16 mi
nuten 40 seconden. Op de tweede plaats
eindigde Jan Bols in dezelfde tijd als
Benjamins. Het eerste deel van deze
etappe, een tijdrit over 31 kilometer
werd gewonnen door de Italiaan Mar
cel».
In het algemeen klassement bezet de
Duitser Ebert de eerste plaats. Henk
Benjamins en Jan Bols bezetten respec
tievelijk de vijfde en de achtste plaats
met 2 minuten 2 minuten 7 seconden en
2 minuten en 49 seconden achterstand.
ADVERTENTIE
winst af en liet zijn tegenstander op 63
caramboles staan. De Belg Ludo Dielis
verraste de Oostenrijker Johann Scherz,
die na 22 beurten een nederlaag moest
incasseren en op 170 bleef staan.
Hewitt onze landgenoot nu zonder enige
twijfel zal bestoken op zijn zwakste pun
ten.
Dit alles heeft tengevolge, dat de
spanning er in feite vandaag al hele
maal uit is, want de single tussen Ha
jer en Hewitt is de eerste partij van de
middag. Een nederlaag van Hajer be
tekent, dat Zuid-Afrika de overwinning
al binnen heeft en dat een te verwach
ten overwinning van Okker op Drysda
le niet meer waarde heeft dan alleen
de eer.
Mede door het falen van Hajers ser
vice kregen de Zuidafrikanen de ballen
op een presenteerblaadje en het Neder
landse dubbel ging dan ook kansloos
in drie straight sets tenonder.
De start was niettemin goed. Okker
begon met zijn service te winnen, waar
na de Nederlanders een break forceer
den op de service van Hewitt, die twee
double-faults sloeg. De 20 voorsprong
was slechts voor kort reden tot vreug
de in het Nederlandse kamp, maar Ha
jer verspeelde al direct zijn servicega-
me, waarna McMillan met verbluffend
gemak zijn eigen servicegame in winst
omzette. Okker bezorgde met enige da
verende smashes en een nog daveren-
der ace het Nederlandse dubbel welis
waar nogmaals een voorsprong, maar
toen Hajer ook zijn tweede servicega
me verspeelde viel Okker snel terug
en dat resulteerde in het verlies van
ook zijn service en daarmee de eerste
set.
In de tweede set hielden onze land
genoten tot 44 de stand nog in even
wicht, maar het was toen al wel dui
delijk, dat zij de scherp geplaatste ser
vices en razend snelle tweehandige
backhandvolleys van McMillan tenslot
te niet zouden kunnen doorstaan. Okker
was door het falen van zijn partner der
mate gedeprimeerd, dat hij bij 45
tweemaal een eenvoudige smash na
deuce miste en daardoor ook de twee
de set verspeelde.
Daarmee kondigde zich wel heel dui
delijk het snel naderende einde aan.
MdMillan serveerde de Zuidafrikaanse
combinatie in de derde set naar een
01 voorsprong, waarna Okker zijn
servicegame eveneens won, zij het met
enig geluk, want tweemaal volleerde
Hajer wild en onbesuisd, waardoor de
bal zeker zou zijn uitgegaan, wanneer
hij niet eerst op het lichaam van He
witt en vervolgens op het lichaam van
McMillan was afgesprongen. Het was
het laatste wapenfeit van de Nederlan
ders, want binnen een kwartier beslis
ten Hewitt en McMillan ook deze der
de set in hun voordeel. De voltrekking
van het vonnis had in totaal nog geen
uur geduurd. En daarmee werd weer
eens bewezen dat er met een gelegen
heidscombinatie waarin de part
ners elkaar vaker in de weg lopen dan
tot steun zijn in een werkelijk inter
nationaal treffen geen eer valt te be
halen...
LUXEMBURG Onze landgenoot
René Pynen heeft vrijdag de vierde en
voorlaatste etappe van de „Pijl van het
Zuiden" gewonnen. Pijnen legde de 170
kilometer van Ettelbrück naar Rume-
lange af in 4 uur 34 minuten 10 secon
den. Oosterhof en Spetgens eindigden op
de vierde en negende plaats in dezelfde
tijd als Pijnen. In het algemeen klasse
ment leidt de Luxemburger Roger Gil-
son. Spetgens bezet met 6 seconden ach
terstand de tweede plaats.
„Het is de tijd van de ontdekking
van de minimale mens. De mens, ge
broken, gekneusd, gemaltraiteerd, niet
verder in zijn menselijke ontwikkeling
dan enige eeuwen geleden. Even dom,
primitief en eenzaam als jaren her".
Dit schrijft Felix Valk in het voor
woord in de catalogus bij de tentoon
stelling waarop de jonge Gelderse kun
stenaars (Ad Gerritsen, Geurt v. Dtfk
en Marten Hendriks) tot en met 22
mei a.s. in de bovenzaal van de Ge
meentelijke Van Reekumgalerij te Apel
doorn eigen werk laten zien.
Het citaat schetst precies de sfeer
die dit werk oproept. Degenen die het
hebben gelezen en nog niet zijn wezen
kijken, weten dus wat hen te wachten
staat. Velen onder hen zullen de expo
sitie negatief vinden .Dat oordeel is op
zichzelf dan volgens mij negatiever dan
de expositie zelf. De drie jonge kunste
naars zijn zich haarscherp bewust van
het menselijk tekort. Wel, degenen die
vergeefs roepen om einde van de oor
log in Vietnam of om meer duidelijk
heid in de binnenlandse politiek en de
genen die er maar geen kans toe zien,
goed met hun familieleden, buren en
collega's op te kunnen schieten hebben
datzelfde besef. Dat is niet negatief.
Eerder een posietief verlangen om de
onmacht tot /olledig en goed mens zijn
op te heffen, ook al wordt aan dat ver
langen zelden of nooit tegemoetgeko
men, noh door je zelf, nog door de an
der.
Ad Gerritsen uit Arnhem is van me
ning dat het mannetje dat thuis aan
tafel zit te eten, een heel ander man
netje wordt als men hem aan die tafel
in de woestijn neerzet, dat iemand in
uniform een heel ander iemand wordt
wanneer hij op het strand in een bad
pak zit. De mens denkt volgens hem
zichzelf te zijn in een bepaald pakje
of een bepaalde omgeving, maar haalt
men dat omhulsel weg, dan is hij net
zo'n armetierig, tekortschietend wezen
als au fond alle andere mensen zijn.
In een massa kunnen velen zich doen
gelden, maar als zij alleen worden ge
laten, weten zij niet waat zij aan toe
zijn. Dit zijn de motieven van Gerrit-
sens werk. De schilder plaatst zijn fi
guren in een vreemde, vaak wat zake-
lijk-mathematische context en laat ze
daar uitzichtloos en haast embryo
naal in zichzelf opgesloten een soort
mini-bestaan leiden. Titels als „Black
out", „Afgang", „Zie daar staan" en
„Mooi vaderdag" zeggen in dit opzicht
genoeg. Gerritsen heeft een „spreker"
zo geschilderd, dat deze totaal niets te
zeggen heeft. Zelfs de personages op
zijn vierdelig potret „Mijn vrienden"
(Gogol, Donovan, Poe en Kafka) zijn,
hoewel de schilder ze als zijn geest
verwanten beschouwt, sprakeloos van
verbazing over en binnen hun situatie.
De kleuren van Gerritsens doeken zijn
veel vrolijker geworden dan die va->
zijn enige jaren geleden in het Ge
meentemuseum aan de Loolaan geëx
poseerde werk, maar dat is slechts een
middel om deze goedkoopgekleurde tijd
weer te geven. In de visie van Gerrit
sen is veel minder veranderd dan in
de (gegroeide) allure van zijn vaak
goed gecomponeerde werk. Laten we
echter niet vergeten, dat Gerritsen
zichzelf niet buiten deze mini-mensen
plaatst (zie het ronde „Zelfportret",
waarin hij ook zichzelf niet zo serieus
neemt) en dat is alleen maar positief.
Ook positief is Geurt van Dijk uit 't
Betuwse plaatsje Driel. Allereerst inde
1- aliteit van zijn werk, dat wordt ge
kenmerkt door een vrij renaissancisti
sche volumen en door de nergens per
verse sensualiteit die ook de bloederi
ge vleesmassa's van een Francis Ba
con bezitten. Van Dijk ziet de mens
niet in uniform of omgeving, maar als
een van top tot teen voelend en den
kend, in zichzelf besloten wezen, dat,
hoe het zich ook wendt of keert, in zijn
gebarentaal veelzeggend tekort schiet,
geplaatst als het is in een geweldig le
ge ruimte. De wanhoop wordt nog ten
top gedreven door het feit, dat Van
Dijk in sommige gevallen zijn naakte
figuren in een conventionele, burgerlij
ke schilderijenlijst heeft gezet. Vooral
in zijn meest recente werk is hij tot
een steeds groter deformatie gekomen
en heeft hij mensen geschapen, wier
hoofden tot lange slangen van vergeefs
reiken zijn uitgegroeid. Knap werk,
maar ook positief van visie: hij zegt
dit werk graag te doen, omdat hij zo
veel van die personages houdt.
Ook Marten Hendriks uit Doetinchem
voelt zich begaan met de existentiële
nood van de mensen. Hij slaat ze niet
met stomheid door hen in een niet-al-
ledaagse gedaante ten tonele te voe
ren (zoals Gerritsen doet) en ziet niet
toe, hoe zij zichzelf met elk gebaar tot
zwijgen brengen (zoals Van Dijks figu
ren), maar legt hen zelf dat zwijgen
op. Hendriks omzwachtelt de meeste
lichamen die hij uitbeeldt met brede
banden en snoert aldus letterlijk vele
monden. In tegenstelling tot bij de an
dere twee exposanten staan zijn figu
ren niet telkens alleen op het doek.
Meestal is de andei aanwezig: lijfelijk
(en dan vaak organisch met hem ver
ben, een tweevoudig zwijgersschan)
of alleen maar door de veronderstel
ling dat die ander hem de das (lees:
de band) heeft omgedaan. Door die
banden is de mens echter wel meer
weggemoffeld dan bij Gerritsen en Van
Dijk. Het drama voltrekt zich in fraai
toegepaste pasteltinten. De wat ordi
naire kleurencombinaties kunnen als
verzachtende omstandigheid worden uit
gelegd of als tekenen van deze tijd: de
visie van de schilder blijft er in beid*5
gevallen even positief om.
Behalve olieverven hebben de drie
exposanten ook ander werk meege
bracht: Geurt van Dijk mooie litho's,
Ad Gerritsen en Marten Hendriks heel
eenvoudige en daardoor suggestieve te
keningen. Voor wie zich niet bij de eer
ste aanblik laat afschrikken een fijne
en ook goede expositie.
J. VAN DER KLEIJ.
