Veenendaals
dagblad
acht gedwongen
sparen verantwoord
Buiten
Van Hall presideerde
laatste raadszitting
Ernstige rassenrel in Houston
V.N.- TROEPEN
UIT GAZA
Gelders-Utrechtse streekcourant voor Rijn- en Gelderse Valle
KONINGIN BIJ CANADEES TUEPENFEEST
Twee zusjes
verdronken
Rookgordijn
tegen gehuil
van babv
Grote buit bij
bankoverval
WIJ
jgk^nde^gH
Nfl
MM»
Vrij koud j
Pinkstercollecte
lijkt gunstig te
zijn verlopen
Terreur in Aden:
twee doden
Geslaagde jacht
op vluchteling
Charles in 1969
prins van Wales
Windhoos trof
Brabants dorp
Juwelendiefstal
in Utrecht
Structuurplannen voor probleemgebieden
gigantische en kostbare opgavei"
Investeringsloon
weer te berde
gebracht
WEERSTANDEN
Wilde seringen
VERDOEZELD
OP DAG VAN PUBLIKATIE VAN
EERSTE RAPPORT-EN SCHEDE
NIET IN REROEP
GEVANGENE DOODT
CIPIER MET SCHAAR
3,5 MLN. GESTOLEN
Volgens Egyptisch blad
ONTKENNING
BERAADSLAGEN
RESERVISTEN
- m
Bur. voor redactie en administratie:
Prins Bernhardlaarr 28, Veenendaal,
Telef. 08385-3550 (adm.), 3757 en
3955 (red.), Giro 1321600. Rhenen:
Boekhandel C. Waiboer en Recl.-
bureau J. Baars.
VALLEI
Voortzetting van het nieuwsblad „De Vallei", opge
richt in 1926. Uitg.: Wegener's Couranten Concern n.v.
Advert, losse mm-prijs 17 cent. '"w' annonces
„Vraag en Aanbod" op di., do. er •'en
f 1,50, ieder woord meer 15 cent.
DONDERDAG 18 MEI 1967 4le JAARGANG
UTRECHT Wie kennis neemt van de structurele vraagstukken, waarvoor
Nederland in de komende jaren komt te staan, kan niet aan de indruk ontko
men, dat gedwongen besparing niet alleen een conjunctureel, maar ook een
structureel verantwoorde oplossing zou kunnen zijn. Dit zei vanochtend de
voorzitter van het N.V.V., de heer A. H. Kloos, tijdens de in Utrecht gehouden
vergadering van de hoofdbesturen van de bij het N.V.V. aangesloten organi
saties.
De heer Kloos herinnerde in dit ver
band aan het vorig jaar door de vak
centrales gelanceerde plan tot invoe
ring van een investeringsloon ter op
lossing van het loonpolitieke vraag
stuk. Hij noemde de beide mogelijk
heden van de overheid om structuur
plannen te financieren weinig aanlok
kelijk. Voor belastingverhoging voelt
immers niemand en geld lenen tast
bovendien nog de investeringscapaci
teit van het bedrijfsleven aan.
Als de besparingen uit het bedrijfs
leven moeten voortkomen, dan vraagt
dat een terughoudendheid van de vak
beweging m haar looneisen. Het be
drijfsleven zou aldus in staat gesteld
moeten worden zijn eigen investerings
plannen te financieren en bovendien
aan de overheid te lenen wat de over
heid moet investeren.
De consequentie van dit laatste fi
nanciële systeem is, volgens de heer
Kloos, dat het scheef trekken van de
vermogensverhoudingen zich in een
versneld tempo gaat .voortzetten. Zich
tijdig bezinnen als vakbeweging op de
vraag of ook de werknemers op lan
gere termijn een aandeel in de bespa
ringen kunnen krijgen, acht de heer
Kloos een heel wat aantrekkelijker al
ternatief dan belastingverhoging of de
ruimte, die door produktiviteitsstijging
ontstaat, voor een deel aan de onder
nemer» laten.
De heer Kloos beseft, dat de term
„gedwongen besparing" weerstanden
oproept. Hij verduidelijkte, dat het
UTRECHT Nu dit jaar op de za
terdag voor Pinksteren de actie „Eten
voor India" werd gehouden, hebben de
kerken met extra spanning de resulta
ten van de Pinkstercollecte voor de
zending tegemoet gezien. Tot nu toe
ziet het er niet naar uit, dat de op
brengst een teleurstelling zal worden.
De eerste berichten, die bij het Zen
dingscentrum van de Gereformeerde
Kerken in Baarn zijn binnengekomen,
wettigen de hoop, dat de opbrengst ze
ker niet lager zal zijn dan vorig jaar.
Gisteren was van dertig gemeenten het
resultaat bekend. In deze gemeenten
bracht de collecte gemiddeld 14 procent
meer op dan in 1966, nog afgezien van
do giften die nakomen.
Wanneer we thans rijk bloeiende
vogelkers met deze naam
betitelen, maken we, botanisch gezien,
een grote fout, want onze sering be
hoort tot de familie der Oleaceae
o.mmet liguster, es, forsythia en
jasmijn) en de prunus, tros- of vogel
kers tot die der Rosacae, met het
goede gezelschap van vele fruitsoor-
ten, bramen, meidoorns, rozen e.v.a.,
dus dit is heel wat anders. Bij het
passeren van die wilde seringen of
vogelpruimen, zoals de volksmond de
prunus noemt, word ik eraan her
innerd, dat er tot in een onvoorstel
baar ver verleden veelvuldig pitten
van zijn aangetroffen op plaatsen der
menselijke samenleving. Onze voor
ouders wisten zulk wild fruit blijk
baar te waarderen, doch het huidige
geslacht grijpt liever naar gekweekte,
veredelde soorten en laat de vogel
kers t.z.t. aan de lijsters, de rood
borstjes, de zwartkopgrasmussen en
de spreeuwen. In boogjes hangen de
losse trossen van de witte bloemen
aan de twijgen en als ze door de
groene, later glimmend zwarte bessen
zwaarder worden, nijgen ze nog
dieper. Er zit veel honing in de vogel
kers en het bezoek van bijen, vliegen
en zelfs mieren is dan ook groot. In
vele bossen en ontginningen vinden
we twee soorten aangeplant, de Vir-
ginische troskers en de Amerikaanse
vogelkers, respectievelijk Pr. virginia-
na en Pr. serotina, maar ook onze
eigenlandse wilde, Pr. padus, mist
gelukkig zelden in dit aardige, wit
bloeiende mei-gezelschap.
18 mei '67
A. B. WIGMAN
hier om een relatief probleem gaat.
Niets belet ons, aldus de heer Kloos,
om voor de gedwongen besparing ten
behoeve van werknemers een richting
in te slaan, die zoveel mogelijk aan
sluit bij actuele behoeften.
Als voorbeeld noemde hij de pen
sioenvoorzieningen, die dreigen ach
ter te raken bij de algemene ontwik
keling van de inkomens. Het NW
prefereert natuurlijk voor alle Ne
derlandse werknemers een regeling
als voor de overheidsdienaren geldt,
maar dat is misschien wel heel ver
re toekomstmuziek. Men kan, zo
vervolgde de heer Kloos, "denken aan
een opvoering van de besparingen,
die gericht worden op de verbete
ring van de pensioenrechten, zoals
die bestaan in.jde ondernemingen en
bedrijfstakken.
Maar andere vormen van besparin
gen, zo men daar de voorkeur aan
geeft, behoeven niet te worden uitge
sloten. De noodzaak van het invoeren
van een adequaat werkgelegenheids
beleid dwingt het NW tot een op
nieuw doordenken van de mogelijkhe
den besparingen en investeringen op
te voeren. De heer Kloos gelooft, dat
de vakbeweging in de komende bespre
kingen over de loonpolitiek er niet aan
zou kunnen ontkomen het werkgele
genheidsbeleid daarbij te betrekken.
De NW-voorzitter erkende, dat de
structuur van. de probleemgebieden
door de langjarige hausse wat is ver
doezeld. Het maakt de verantwoorde
lijkheid om nu snel goed uitgewerkte
structuurplannen tot uitvoering te bren
gen des te groter. In de komende ja
ren zal daarom 800 miljoen gulden a
een miljard per jaar extra aan bespa
ringen op tafel moeten komen.
Dat is een gigantische opgave, aldus
de heer Kloos, die doet denken aan de
problemen, waarvoor regeringen
staan, die een oorlog moeten financie
ren. Het is volgens de NW-voorzitter,
de vraag of het probleem dan ook op
een andere wijze oplosbaar is dan in
een oorlog gebruikelijk is, namelijk
een gedwongen besparing.
In dezelfde vergadering heeft de heer
Kloos aangekondigd, dat de vakcentra
les op korte termijn de gedachtenwis-
seling over loonpolitiek en werkgele
genheid met de werkgevers zullen
openen, zodat in het najaar een kwan
tificering mogelijk wordt en men in
grote lijnen weet waaraan men met
het loonpolitieke systeem toe is. Een
overeenstemming over de loonpoli
tiek naar systeem en inhoud zou het
mogelijk maken in de Stichting van
de Arbeid ook andere vraagstukken
dan loonpolitiek te behandelen, zo
meent de heer Kloos.
(Van een onzer verslaggevers)
AMSTERDAM Een zichtbaar vermoeide burgemeester Van Hall heeft giste
ren op dezelfde dag waarop het eerste rapport van de commissie-Enschede
werd gepubliceerd waarschijnlijk voor de laatste maal in zijn carrière de Am
sterdamse gemeenteraad voorgezeten.
Hij nam om drie uur de voorzittershamer over van loco-burgemeester dr. P. J.
Koets. De raad was toen al anderhalf uur bijeen. Er was gesproken over de wijze
waarop de burgemeester was ontslagen.
Burgemeester Van Hall presideerde
de raad tot vijf uur. Toen de vergade
ring, na een schorsing, om acht uur
werd heropend, ontbrak de burgemees
ter en trad wethouder Elsenburg op
als voorzitter. Verwacht wordt dat
over veertien dagen, wanneer de raad
opnieuw bijeenkomt, loco-burgemees
ter Koets zal presideren.
Nagenoeg de hele Amsterdamse ge
meenteraad heeft zich gistermiddag
gesteld achter de houding die de Am»-
sterdamse wethouders hebben aange
nomen ten opzichte van het ontslag
van burgemeester Van Hall. Alleen het
raadslid van de Boerenpartij, N. Ver
laan, was van oordeel dat de wethou
ders te emotioneel hadden gehandeld.
„Laten we ons niet laten meeslepen in
een sfeer van emoties, nu de Partij
van de Arbeid een van haar voor
mannen ziet heengezonden door een
regering, waar zij zelf niet in verte
genwoordigd is", aldus de heer Ver
laan.
Mr. Van Hall gaat, zo dat al moge
lijk zal zijn, niet in beroep tegen zijn
.ontslag, dat op 1 juli ingaat. Hij zal
overigens niet om een motivering van
zijn ontslag hoeven vragen. Hij heeft
de toezegging gekregen dat hij bin
nenkort een toelichting zal krijgen.
Daarin zal de motivering, die premier
De Jong hem vorige week dinsdag in
het onderhoud in Den Haag mondeling
gaf, schriftelijk worden bevestigd.
In politieke kringen in Den Haag
bestond gisteren weinig bereidheid om
commentaar te geven op het interim-
rapport van de commissie-Enschedé
en de beleidsnota van de regering.
„De discussie daarover hoort thuis in
de Tweede Kamer", zo zei men.
Drs. J. M. den Uyl, de socialistische
fractieleider in de Tweede Kamer,
meent dat door de publikatie van het
rapport van de Commissie-Enschedé
en de regeringsnota zeker niet duide
lijker is geworden waarom burgemees
ter Van Hall vorige week op een ter
mijn van enkele uren moest worden
ontslagen.
Voor de beoordeling van het beleid
,van mr. Van Hall en de beantwoor
ding van de vraag wat nu moet ge
beuren in Amsterdam, is de gang van
zaken bijzonder ongelukkig en onbe
vredigend, zei drs. Den Uyl gister
avond.
Dit rapport behandelt uitsluitend de
gebeurtenissen op 13 en 14 juni: dat
zijn achttien ambtsuren uit het tienja
rig burgemeesterschap van mr. Van
Hall zo gezien een wankele basis
N1MES (Frankrijk) In de ge
vangenis van Nïmes heeft een gevan
gene een cipier met een schaar dood
gestoken.
voor een beoordeling van zijn beleid,
vond drs. Den Uyl.
De eerste reactie van mr. W. J.
Geertsema (lib.): „Ik betreur het een
beetje dat de commissie, die voortref
felijk werk heeft gedaan, zelf geen
conclusies heeft getrokken. De namen
van de leden van de Commissie-En
schedé wettigden de indruk dat er een
oordeel zou komen. Als men de be
leidsnota van de regering leest, klinkt
daar ook iets van spijt over het feit
dat de commissie geen conclusie heeft
getrokken".
Meer over het rapport van de
Commissie-Enschedé en de rege
ringsnota daarover leest u elders in
dit nummer.
LEEUWARDEN Twee zusjes van
8 en 5 jaar zijn gisteren in St. Jacobl-
parochi, op enkele honderden meters
afstand van hun ouderlijke woning, in
een vaart verdronken. Het waren de
8-jarige Geertje en de 5-jarige Anna
Brouwer, dochtertjes van de veehouder
P. Brouwer.
Hoe de meisjes te water rijn geraakt
is niet bekend. Zij hadden vrij van
school en waren 's morgens op de fiets
weggegaan om naar de zee te gaan
kijken. Toen ze in de loop van de mor
gen niet terug kwamen, werd men
thuis ongerust. Om één uur vonden
mensen, die in de buurt van de fami
lie Brouwer wonen, de fiets van de
meisjes in de vaart, direct daarna wer
den ook de ontzielde lichaampjes van
de zusjes ontdekt.
Aangenomen moet worden dat de
meisjes reeds enkele minuten nadat
zij van huis waren vertrokken te water
zijn geraakt. Het echtpaar Brouwer
had twee meisjes en twee jongens.
ADEN In Aden zijn gisteren 2
Britse militairen door een sluipschut
ter doodgeschoten. Terroristen namen
vanaf de wal het Britse oorlogsschip
„Brighton" onder vuur.
Onder grote belangstelling van
vooral persfotografen en Neder
landse immigranten, heeft konin
gin Juliana in Ottawa het beroem
de tulpenfestival geopend. Door
het koude weer stonden de tulpen
niet in bloei.
(Van onze correspondent)
AMERSFOORT Door een vuilnis
bak op haar balkon in brand te steken
heeft een flatbewoonster aan de Amers-
foortse Hendrik van Viandenstraat de
huilende baby van een boyerb^m'rouw
het zwijgen op willen leggen. toen
de baby dreigde te stikken werd de
politie gewaarschuwd. De brand werd
geblust en de ruzie gesust.
Eerst had de flatbewoonster haar
bovenbuurvrouw gevraagd de volgens
haar hinderlijk huilende baby, die op
het balkon in de zon lag, naar binnen
te brengen. Aan dit verzoek werd niet
voldaan.
FIGUEIRA DA FOZ (Portugal)
Vier gewapende mannen hebben van
ochtend bij een inbraak in het bij
kantoor van de bank van Portugal te
Figueira da Foz (250 km ten noorden
van Lissabon) 29 miljoen escudos
(ruim 3,5 miljoen gulden) buitge
maakt, aldus de politie.
Volgens nog niet bevestigde berich
ten zouden twee personen zijn gedood.
De gehele omgeving is door de poli
tie afgezet.
ARNHEM De 3I-jarige koopman
Carl P., gedetineerd in het Huis van
Bewaring te Arnhem, die dinsdagmiddag
(voor de derde keer in een half jaar)
kans had gezien te ontsnappen, ditmaal
tijdens een behandeling in een zieken
huis, is omstreeks een uur gistermiddag
weer gegrepen in de bossen bij Lievelde
tussen Groenlo en Borculo.
Hij was daar 's avonds om zes uur ge
signaleerd in het woonwagenkamp. Met
een in Doesburg gestolen auto was hij
daar heen gereden. Hij wist uit het kamp
te ontvluchten en de rijkspolitie zette de
achtervolging in. Na urenlang zoeken
kon hij ten slotte worden aangehouden.
Hij is op transport gesteld naar Arn
hem, waar hij opnieuw in het Huis
van Bewaring is opgesloten.
Van onze correspondent
LONDEN Prins Charles, de
achttienjarige Britse kroonprins wordt
in de zomer van 1969 ingehuldigd als
prins van Wales. Dit heeft zijn moeder,
koningin Elizabeth, gisteren bekend
gemaakt. De plechtigheid wordt gehou
den in het kasteel van Caernarvon
waarvan Lord Snowdon, de man van
prinses Margaret, slotvoogd is.
Charles gaat in september naar de
universiteit van Cambridge. Daar zal
hij twee jaar antropologie en archeolo
gie studeren. Tegen de tijd, dat hij
wordt ingehuldigd heeft hij de cursus
van twee jaar die voor hem is uitge
stippeld dus volbracht.
Tijdens de inhuldiging zal Charles 'n
kroontje dragen en 'n fluwelen mantel
die met hermelijn is afgezet. De laat
ste keer zijn die gebruikt door zijn oud
oom, de tegenwoordige hertog van Wind
sor, die korte tijd koning is geweest
onder de naam Edward VIII. Charles
is de 21ste prins van Wales, een titel
die meestal wordt gegeven aan de troon
opvolger.
Op de grond liggend met de han
den in de nek wacht een groep neger-
studenten van de Texas Southern uni
versiteit in Houston, Texas, op over
brenging naar de gevangenis. Zij wa
ren enkele van de meer dan vierhon
derd negerstudenten die werden gear
resteerd na ernstige onlusten op de
campus van het instituut, de belang
rijkste universiteit voor negers in
Texas.
Bij de relletjes kwam een politie
man door een schot tussen de ogen
om het leven. Twee andere agenten
en een student werden gewond.
De ongeregeldheden braken dins
dagavond uit nadat studenten kwaad
waren geworden over de aanwezig
heid van politiemannen op de cam
pus waar ijveraars voor gelijke bur
gerrechten de studenten opwekten
deel te nemen aan een betoging bij
kaarslicht op een gemeentelijke vuil
nisbelt.
Negers die in de buurt van de vuil
nisbelt wonen eisen al geruime tijd,
dat die wordt verlegd. Toen de oproe
rige studenten barricades oprichtten
en teerputten in brand staken, be
stormden zwaar bewapende politie
mannen het gebouw van de universi
teit.
CAIRO De bestandstroepen van de V.N. in de 187 km lange strook van Gaza
tussen Israël en Egypte zijn teruggetrokken en door Egyptische militairen ver
vangen, aldus het gezaghebbende Egyptische blad Al Ahram. President Nas
ser had gisteren gewaarschuwd dat de bestandstroepen gevaar zouden lopen
wanneer het eventueel tot militaire operaties tussen Arabische strijdkrachten
en de Israëlische zou komen.
De militaire correspondent van het
blad zegt uit betrouwbare bron ver
nomen te hebben, dat de Israëlische
troepen die aan de gren^ met Syrië
lagen ach snel 'ziëstr'fMf 7 v;den bege
ven. Het zijn drie batalyons infante
rie en een bataljon pantsertroepen,
die naar de grens met Egypte gaan,
aldus de verslaggever.
Een V.N.-woordvoerder in New-
York sprak de berichten uit Kairo te
gen, dat de V.N.-troepen zouden zijn
teruggetrokken en door Egyptische
militairen zouden rijn vervangen. Te
middernacht bevonden alle V.N.-mili-
tairen zich nog op hun posities. De
huidige instructies zijn dat zij moeten
blijven waar zij zich bevinden. De
woordvoerder zei hierbij dat de V.N.-
troepen zich wel zullen moeten ver
wijderen wanneer Kairo daarom
vraagt, omdat zij er met goedkeuring
van de Egyptische regering zijn.
Egyptische bladen noemden gisteren
de toestand „explosief'. Politieke
waarnemers zijn echter van oordeel,
dat de maatregelen van Egypte ge
zien moeten worden als een solidari-
teitsdemonstratie met Syrië, omdat
de spanningen aan de grens tussen
Syrië en Israël de laatste tijd ver
scherpt zijn. Om over de crisis te be
raadslagen kwam gisteren de Syrische
minister van Buitenlandse Zaken,
Ibrahim Machoes, in de Egyptische
hoofdstad aan.
Ook het Israëlische kabinet heeft
zich over de toestand beraden. Radio-
Damascus riep alle Arabische staten
op, zich voor de „definitieve slag"
tegen Israël te verenigen. Het Syri
sche leger heeft inmiddels stellingen
betrokken.
Ook gisteren duurden de troepen
verplaatsingen op het schiereiland
Sinaï voort. Egyptische eenheden zijn
hier tot aan de grens van Israël op
gerukt. Egypte heeft alle militaire re
servisten onder de wapenen geroepen.
De secretaris-generaal der Vere
nigde Naties, Oe Thant, zegde zijn
bezoeken aan Londen en Brussel af
en liet bekendmaken, dat hij de toe
stand in het Midden-Oosten uitermate
ernstig vond.
Radio-Kairo heefj vanmorgen be
vestigd, dat de VN-troepen zich te
ruggetrokken hebben. De radio ci
teerde een brief van VN-bcvelhebber,
generaal-ihajoor Zikhye aan de Egyp
tische chef van de generale staf.
generaal Fawzy, dat secretaris-gene
raal Oe Thant van de VN op de
hoogte was gesteld van de terugtrek
king der VN-troepen.
VEEN Woensdagmiddag omstreeks
1 uur heeft een onweersbui, die ge
paard ging met een windhoos, veel
schade aangericht in het Brabantse
dorpje Veen. Veel daken moesten het
ontgelden, ruiten sneuvelden en bomen
knapten af.
Een grote fruitbewaarplaats van de
fruitexporteur A. 't Lam werd ern
stig beschadigd. Ook een fruitschuur
van de firma Timmermans en een ga
ragebedrijf liepen grote schade op.
Persoonlijke ongelukken deden zich
niet voor.
„De jeugd van Leersum is een
vergeten groep". Dat zei gister
avond burgemeester s' Jacob van Leer
sum tijdens de raadsvergadering waar
bij de inrichting van boerderij De Lan
ge als beatcentrum weer ter sprake
kwam. In deze zitting van de Leer-
sumse gemeenteraad werd verder af
scheid genomen van drs. J. A. M. Ver
beek, die zal worden opgevolgd door
de heer J. F. Benink.
In Veenendaal werd gisteren een
publieke verkoping gehouden en de
belangstelling hiervoor was zo groot,
dat het verkeer in de knoop dreigde
te raken. De grote interesse had overi
gens wel tot gevolg dat er forse prij
zen werden gemaakt.
De fusie die het Veenendaalse be
drijf Aug. Stenman is aangegaan
met Nettlefolds heeft tot gevolg dat
het nieuwe bedrijf van Stenman dat
aan de Industrielaan wordt gebouwd
eigenlijk al weer te klein is. Door een
interne verbouwing hoopt men nu aan
een aantal werknemers uit Diemen
plaats te kunnen bieden.
De oratoriumvereniging „Eupho-
nia", die op 30 mei in de veiling
hal te Kesteren met medewerking van
een aantal solisten van naam en het
USO „Die Jahreszeiten" gaat uitvoe
ren repeteert dat de stukken er af
vliegen om maar zo goed mogelijk
voor de dag te komen.
UTRECHT In de afgelopen nacht
is voor een waarde van ongeveer 20.000
gulden aan sieraden geroofd uit de eta
lage van een juwelier aan het Vree
burg in Utrecht. Omwonenden hoorden
omstreeks vier uur, dat de ruit van de
etalage werd ingeslagen, nadat een auto
het trottoir was opgereden. Van de da
der (s) ontbreekt elk spoor.
Na het voorbijtrekken van een
.andstoring van een depressie boven i
de Oostzee, ruimde de wind in de
afgelopen nacht naar het noordwes-
ten. Met deze noordwestelijke stro- J
ming wordt in het komende etmaal
j koude en onstabiele lucht van de
i Noordzee naar ons land gevoerd,
J waarbij naast opklaringen ook enke-
le regen- of hagelbuien zullen voor j
komen.
j Ten westen van de Britse eilan- J
i den bevindt zich een gebied van ho-
ge barometerstanden, dat naar het
oosten beweegt. Verwacht wordt,
j dat de as van dit hogedrukgebied
vrijdag in de omgeving van ons i
j land zal liggen. Hierdoor neemt de
wind geleidelijk in kracht af, waar-
bij fn de komende nacht tijdens op-
klaringen de temperatuur plaatse- j
lijk tot om het vriespunt kan dalen.
Een nieuwe depressie, die van
Zuid-Groenland naar IJsland koerst. J
zal het weer in de komende 36 uur
J bij ons nog niet beïnvloeden.