Oudste hondenras ter wereld?
Een ontmoeting met Quemi en Haruko
De in Amerika bijzonder populaire
bandleider Xavier Cugat zal nooit in
zijn periodieke televisieshow optreden
zonder voor de lens te komen met zijn
beide Chihuahua's onder de armen.
Wij in Europa zijn (nog) van dit beeld
verstoken, en daarom is het goed dat
wij uit de mond van een Warnsveldse
psychologe en hondenliefhebster het
één en ander mogen vernemen over de
Chihuahua, momenteel 't meest „er
voque" zijnde honderas in de Ver
enigde Staten.
Wat Europa betreft gaat Frankrijk
vóór in de mode van de Chihuahua die
al jarenlang tot de „top-teen" behoort
van de Amerikaanse hondenwereld.
In het land van Marianne en De Gaulle
deed de Chihuahua zijn intrede al in
1936. De in nevenstaand verhaal voor
komende dr. Laverman uit Warnsveld
heeft twee van deze Chihuahua's
waarmee zij wil gaan fokken om het
ras ook in Nederland meer bekendheid
te geven. Dat haar naam in dit ver
haal meermalen moest worden ge
noemd was onvermijdelijk, maar het
beviel haar maar half. „Het gaat uit
sluitend om informatie in bredere
kring over de Chihuahua, het mini-
hondje waarover slechts in superla
tieven te vertellen valt", zegt zij.
De heilige
hondjes van
Warns veld
„Chibaba Chibaba Chiba-ba." Herinnert u 't zich
nog? Een uit Amerika overgewaaid dansliedje dat
in de na-oorlogse jaren door iedereen in Nederland
werd meegezongen. Wat Chibaba betekende vroeg
niemand zich af. Wjj ook niet. Eerst sedert enkele
dagen weten wjj dat de Chi-hua-hua, waarvan het
woord Chibaba een verbastering is, de naam was
van een heilig hondje van de Azteken en Tolteken
die het tegenwoordige gebied van Mexico in Mid-
den-Amerika bewoonden vóórdat aan het eind van
de vijftienede eeuw Columbus met zijn ei en gevolgd
door woeste conquistadores naar deze streken kwam
om er met veel bloedvergieten de westerse en ka
tholieke beschaving te brengen.
„DOCHTER VAN DE LENTE"
In kynologische kringen is men het er nog niet
over eens of de Chihuahua tot het alleroudste of tot
één van de oudste hondenrassen ter wereld be
hoort. Wèl weet men in deze deskundige kring dat
twee exemplaren van dit zeldzame ras in Warns-
veld wonen. Om precies te zijn: in één vah de
ambtswoningen van de psychiatrische inrichting
„Het Groot Graffel", waar de nog jeugdige vrou
welijke psychologe mejuffrouw dr. A. D. Laverman
deel uitmaakt van de medische staf.
Het fokken van de Chihuahua's is voor dr. Laver
man méér dan een hobby. De miniatuurhondjes
vormen voor haar een band met de Verenigde Sta
ten van Amerika, het land waar zij gedurende elf
jaar verbleef alvorens haar studie in de psychologie
aan de Boston University te voltooien. Dat was
verleden jaar.
Naar Nederland repatriërend heeft dr. Laverman
de 3V2-jarige beige-kleurige Haruko en de ruim
één jaar oude blauwgrijze Quemi, allebei teefjes,
mee naar huis genomen om een bedrage te leveren
aan de kweek van dit zeldzame ras in ons land.
Dit is in zoverre gelukt dat Haruko, hetgeen in het
Japans „Dochter van de lente" betekent, al tot
tweemaal toe vier jongen gekregen heeft, terwijl
voor Quemi al een bruidegom werd gevonden, die
eind mei of begin juni van dit jaar z\jn echtelijke
verplichtingen in Warnsveld zal komen vervullen.
In kynologische kringen trekt deze bruiloft veel
belangstelling, want de Chihuahua is nu eenmaal
een héél bijzonder hondje. Behalve in Warnsveld
wordt het ras alleen gekweekt door een Amerikaan
se dame ergens in Limburg, en door een kennel
in het Zuidhollandse Cappele-aan-de-IJssel.
PHISTO HOORT ER OOK BIJ
Terwijl wij met dr. Laverman zitten te praten komt
Phisto binnen. Phisto, voluit Mephistopheles ge
naamd naar de overste der demonen, is een rode
kater die het met de beide Chihuahua's best vin
den kan. Vanuit z(jn hoogte ziet hij met een zekere
wilwillendheid op de beide dwerghondjes neer.
Ja, zegt dr. Laverman, wier schoot een geliefkoos
de verblijfplaats voor Haruko en Quemi vormt,
oorspronkelijk was ik een kattenliefhebster, maar
toen ik in de „States" met de Chihuahua's in aan
raking ben gekomen hebben deze hondjes de poesen
van de ereplaats in mijn hart verdrongen. Dr. La
verman spreekt accentloos Nederlands, maar men
bemerkt toch dat zjj door de „American way of li
ving" is aangeraakt, en de conversatie met haar
huisdieren wordt dan ook geheel in het Engels ge
voerd. „Haiko (afkorting van Haruko), go to bed",
zegt de meesteres, en „Stay in there" als Haruko
en Quemi hun nachtverblijf hebben opgezocht om
de fotograaf in staat te stellen een plaatje van hun
hemelbedje te maken.
Het kost enige moeite, want ten slotte is het klaar
lichte dag en de hondjes laten zich niet gemakke
lijk voor de gek houden. Geen wonder, want hun
intelligentiequotiënt staat als nummer 2 op de
ranglijst tussen de herder en de poedel. Nog niet zo
lang geleden nam de poedel de tweede plaats in,
maar sedert de officiële intrede van de Chihuahua
in het hondenstamboek heeft deze de poedel van die
plaats verdrongen.
En naast hun intelligentie staat ook him gehoor
zaamheid op 'n zeer hoog peil. Gedurende de laatste
jaren heeft de Chihuahua op dit gebied tijdens hon
denshows zelfs nog hogere ogen gegooid dan her
ders, poedels en Deense doggen. En deze dieren vor
men een zware concurrentie.
ONZEKERHEID OVER DE HERKOMST
Dat de Chihuahua tot één van de oudste honden
rassen ter wereld behoort, daarover z(jn de geleer
den het wel eens, zegt dr. Laverman. Maar over
hun genealogie hangt een waas van geheimzinnig
heid. Er zijn twee theorieën:
De meest gangbare mening is dat de hondjes, die
de naam van de Mexicaanse provincie dragen waar
in zij voor het eerst werden ontdekt, de verre na
zaten zijn van voorouders die als huisdieren in hoog
aanzien stonden bij de Azteken en Tolteken, de hoog
beschaafde bewoners van Midden-Amerika die in
de zestiende eeuw door de Spanjaarden werden ver
jaagd en uitgemoord. Deze volkeren beschouwden
de Chihuahua's als heilige hondjes. Na hun dood
kregen zij ook een laatste rustplaats in de graven
van hun bazen.
Deze theorie wordt door gedane vondsten bij op
gravingen gesteund. Niet alleen fossielen, maar
ook beeldjes van de Chihuahua zijn in Aztekengra-
De rode kater Phisto, afkorting van Mephistopheles, doet zijn duivelse naam geen eer aan. Met de beide miniatuurhondjes is hij de beste maatjes
ven in Midden-Amerika gevonden. In vakkringen
strijdt men echter nog over de vraag of de opge
graven skeletjes van deze hondjes afkomstig zijn,
of misschien van ongeveer even grote knaagdieren.
Naast deze zogenaamde Mexicaanse theorie vindt
ook de Chinese theorie veel aanhangers. Volgens
deze theorie zouden de Chihuahua's uit China ge-
importeerd zijn ter gelegenheid van een in het jaar
1785 in Mexico City gehouden tentoonstelling. De
aanhangers van deze opvatting hebben een ethno-
logische verklaring bij de hand: de oude Chinezen
hadden immers de neiging om van alles te verklei
nen? Men denke bij voorbeeld maar eens aan hun
befaamde dwergboompjes. Welnu, waarom zou
den zij dan een gelijksoortig experiment niet met
hun huisdieren hebben uitgehaald?
Anders dan in het Mexico, waar men in museau
beeldjes van de Chihuahua kan aantreffen, zocht
men in China evenwel tevergeefs naar afbeeldingen
van het miniatuurhondje, en volgens dr. Laverman
kan men het in de zee van historische vaagheden en
genealogische vermoedens nog maar het best op
de Mexicaanse theorie houden. Zeker is alleen dat
reizigers uit de Verenigde Staten de hondjes in de
jaren tussen 1875 en 1900 in Mexico hebben ontdekt,
en enkele exemplaren hebben meegenomen naar
«iiun „States", waar ze kort na de eeuwwisseling als
behorend tot een afzonderlijk ras werden erkend
en ingeschreven. Sedertdien wordt de Chihuahua dan
ook algemeen als een Amerikaans produkt be
schouwd. „Made in the United States"
SIGNALEMENT
De Chihuahua bestaat in langharige en in kortha-
rige vorm. De beide Warnsveldse hondjes z(jn kort-
harig. De Chihuahua weegt gemiddeld 3 a 4 pond.
Van neus tot staartpunt je gemeten is hij ongeveer
40 a 45 centimeter lang bij een schouderhoogte van
23 centimeter. Hij kan in alle denkbare kleuren
voorkomen; ook bestaan er gevlekte exemplaren.
De kortharige soort is verreweg in de meerder
heid. Hoewel in 't miniatuur uitgevoerd is het spie
renstelsel van de Chihuahua bijzonder goed ontwik
keld, en behalve zeer snel is de Chihuahua ook bij
zonder waaks. Een allemansvriend is h(j beslist
niet, maar als het ijs tussen hem en de mensen
eenmaal gebroken is kan hij in hoge mate hartelijk
en aanhankelijk zijn. Verder hebben de diertjes als
bijzondere eigenschap dat zij gauw zindelijk zijn.
Het is geen zeldzaamheid als de Chihuahua, die bij
zijn geboorte hooguit 10 centimeter meet, binnen de
zes weken geleerd heeft waar men zijn behoefte
wel en niet mag doen.
De Chihuahua kan zonder moe te worden urenlang
op zijn ranke pootjes lopen, en hardlopen doet hij
nog liever. Dat doet hij bijvoorbeeld bij het jagen
op konijnen en eekhoorntjes. Daarbij verloochent hij
zijn Mexicaanse afkomst niet; zijn voorouders wer
den namelijk als rattenvangers ingezet. Bij gebrek
aan ratten vangt de Chihuahua ook gaarne vliegen,
en hij is daarbij razendsnel.
Hebben deze en dergelijke bezigheden hem ver
moeid, dan verblijft de Chihuahua gaarne op de
schoot van de meesteres. Daar is het warm, en de
Chihuahua is nu eenmaal erg kouwelijk. Hij is ten
slotte van subtropische afkomst. In de winter
draagt hij dan ook gaarne een truitje, een speciaal
op maat vervaardigd mini-truitje.
Muzikaal is de Chihuahua ook. Dat wil zeggen dat
hij dol is op allerlei soorten muziek, behalve wan
neer deze wordt voortgebracht door de blokfluit.
De klank van dit instrument maakt hem volkomen
hysterisch, aldus dr.Laverman, die natuurlijk ook
de vakliteratuur over de Chihuahua bijhoudt.
Wij bladeren in een vrij dik Chihuahua-boek en le
zen daaruit dat deze hondensoort in twee types
voorkomt: het Cobby-type en het Deer-type. De
Cobby-Chihuahua staat wat korter op zijn poten,
heeft ook een kortere nek, en is wat steviger van
bouw dan de Deer-Chihuahua die met zijn langere
nek en poten heel sterk aan Walt Disney's Bambi
doet denken. Vandaar ook de benaming „Deer"
hertentype. De naar verhouding zeer grote uit
staande oren hebben de beide types gemeen.
Ook komen beide types in vermenging voor, en het
resultaat van deze vermenging wordt nu juist door
de Warnsveldse hondjes gedemonstreerd. Verdere
bijzonderheden zijn dat de Chihuahua helemaal geen
hondenluchtje heeft en dat hij maar weinig blaft.
Zijn eetlust is enorm, en deze strekt zich ook uit
tot het met smaak verorberen van vruchten. „Bij
honden is dit een grote zeldzaamheid", zegt de ba
zin.
Een spoor- of buskaartje behoeft men voor de Chi
huahua niet te kopen als men mtet zijn viervoetige
vriendje op reis gaat. Met deze verklaring wil dr.
Laverman natuurlijk helemaal geen propaganda
voor het ontduiken van geldende vervoersbepalingen
maken, doch slechts aantonen da't de afmetingen
van de hondjes zodanig zijn dat zij gemakkelijk in
een damestas of in een mantelzak kunnen worden
meegevoerd.
Een grote merkwaardigheid van de Chihuahua is
tenslotte nog dat bij de meeste exemplaren van
zijn ras de fontanel de opening in het schedeldak
die ook bij de geboorte van mensenkinderen meest
al nog niet dichtgegroeid is gedurende het gehele
hondenleven geopend blijft. Dr. Laverman demon
streert het, en ja, het gat in Quemi's kopje, zicht
baar geworden door het strakgetrokken velletje, is
precies zo groot als een kwartje!
W', :%v;
Boven: De jonge aan de psychiatrische inrichting ,Jlet Groot Graffel" te Warnsveld verbonden psychologe dr.
A. D. Laverman met haar beide Chihuahua's in de tuin achter haar dienstwoning
Rechts: Grote oren, een spits snoetje en lange, ranke pootjes: men herkent het ,Jiertentype"zegt de Warns
veldse eigenares en fokster van de Chihuahua's
Geheel rechts: Moeten toe nu al naar bedf En de zon is nog niet eens onder" schijnen Haruko en Quemi te
willen zeggen bij 1 opzoeken van hun nachtverblijf om daarin voor de fotograaf ts poseren
