Wat wij geloven
Wie mist bril?
Weekagenda
Utrecht
U HET WOORB
Pastorale discussie-interviews met
vooraanstaande kerkelijke figuren
BURGERLIJKE STAND
Zwak begaafd
VEENENDAAL
T\itmaal voerden we een gesprek met ds. J. van der Haar, Ned. Herv. predikant
te Achterberg (Rhenen). Ds. v.d. Haar is een man van uitgesproken princi
pes. Vastomlijnd en onwrikbaar. Vooral de Nadere Reformatie heaft zijn aandacht
en is vaak zijn uitgangspunt. Maar ook een man als Kohlbrugge heeft zijn sym
pathie. De werken van deze nog altijd actuele theoloog hebben een vooraanstaande
plaats in zijn omvangrijke particuliere bibliotheek. Kenmerkend voor Van der Haar
is zijn bedachtzaamheid tijdens de discussie. Hij waakt er angstvallig voor af te
wijken van het spoor der vaderen. De dominee geeft blijk van een grote belezen
heid, zodat hij met gemak de ,,oude schrijvers" hanteert, maar ook wel thuis is
in de moderne schrijvers. Dominee Van der Haar trad landelijk op de voorgrond
door zijn aanval op de stellingen in Dr. C. Graafland's boek over de verschuivin
gen in de Gereformeerde Bond uit de Hervormde kerk.. Wie dominee Van der
Haar is en wat hij beoogt, blijkt uit onderstaand interview, dat wij V gaarne ter
lezing aanbieden
DOMINEE, WILT U ONS ENKELE BIOGRAFISCHE INLICH
TINGEN GEVEN?...
Ik ben in 1917 te Genemuiden geboren. Ik wist al jong dat
ik dominee moest worden. Ook had ik al vroeg zondebesef. Ik
herinner me dat mijn speelmakkers vaak tegen mij zeiden: jij
wil zeker dominee worden. Bij mijn grootouders van moeders
kant las ik de pelgrimsreis van Bunyan. Ook smulde ik toen al
van een biografie over Luther. Genemuiden is een calvinistisch
stadje, waar ik nog steeds veel vrienden heb.
WAREN UW OUDERS DUS OOK GODSDIENSTIG
Mijn moeder was op een christelijke school gegaan en kwam
uit kringen van de Gereformeerde Bond.
HOE ONTSTOND BIJ U DE ROEPING TOT HET AMBT?...
Op de zondagsschool beleefde ik mijn eerste bewuste Gods
ontmoeting. Op de zondagsschool heb ik altijd veel zegen geno
ten en daar was het dan ook, waar ik mij geroepen voelde pre
dikant te worden.
WELKE OPLEIDING VOLGDE U?...
Een familielid van mij was leraar aan het Stedelijk Gym
nasium te Amersfoort. Ik ging daar heen maar later kwam ik
toch terecht op het gereformeerd Gymnasium in Kampen, waar
ik mij geestelijk beter thuisvoelde. Ik liep viereneenhalf jaar
college aan de R.U. te Utrecht. Mijn hoogleraren waren o.a. Se-
Veryn, De Vrijer en Brouwer. Ik was er twee jaar scriba van
de studentenclub. In die tijd stond ik onder invloed van Berkel-
bach van der Sprenkel. Ik maakte veel studie van Karl Barth
en sympathiseerde aanvankelijk met hem. Later werd dat an
ders.
WANNEER DEED U UW VOORBEREIDEND KERKELIJK
EXAMEN?.
In februari 1941. Mijn eerste gemeente werd Poederoyen en
Loevestein. Daarna kwam ik in Kamperveen. Vervolgens Neer-
langbroek, Waddinxveen en St. Maartensdijk.
U NOEMDE POEDEROYEN, DAAR WERKTE DESTIJDS
OOK WIJLEN DR. STEENBLOK, DIE OVERGING VAN DE
GEREFORMEERE KERK NAAR DE GEREFORMEERDE
GEMEENTEN. SYMPATHISEERDE U MET HEM?.
Op bepaalde punten val ik Steenblok bij. Maar in de
aanbieding van genade ben ik ruimer dan Steenblok was.
VOELT U ZICH MET UW STRAK OMLIJNDE PRINCIPES
WEL THUIS IN DE NEDERLANDSE HERVORMDE KERK?.
Ik ben in hart en nieren Hervormd en hoop dat te blijven
ook. Dat kan ik rustig zeggen, omdat haar Belijdenis die van
»de Reformatie is. Het is nog dezelfde leer als toen.
MAAR IN DE HERVORMDE KERK VAN NU ZITTEN HEEL
WAT REMONSTRANTEN EN VRIJZINNIGEN. ERKENT U
HEN DAN ALS BROEDERS?...
Er zaten al zo lang Remonstranten en Vrijzinnigen in de
Hervormde Kerk, ook voor 1834. Uitblinkers in de leer waren
er maar enkele- Als we gaan uittreden versnipperen we nog
verder. Het is evenwel al erg genoeg verdeeld na de Afscheiding.
DE VRUCHT VAN DE AFSCHEIDING IS DUS VERDEELD
HEID. TOCH NAMEN ONZE VADEREN DAT RISICO TOEN
ZE ZICH LOSMAAKTEN VAN ROME, OMDAT HUN GEWE
TEN HUN DIE WEG WEES. U DURFT DUS DIT RISICO
NIET AAN TEN AANZIEN VAN DE PLURIFORMITEIT IN
DE NED. HERV. KERK?...
Tegenover Rome was beslist de leer der zaligheid in het ge
ding. Dan moet elk risico worden genomen. Maar in minder be
langrijke zaken moet versnippering worden voorkomen. Als er
b.v- een conflict is over de psalmberijming van Datheen met
een andere berijming, dan moeten we daarvoor de kerkeenheid
niet op het spel zetten.
TOEGESTEMD. MAAR IS ER DAN VANUIT UW ZIENSWIJ
ZE GEEN AANLEIDING DE HERVORMDE KERK, VALSE
KERK TE HETEN, ZOALS ZEI DOOR SOMMIGE AFGE
SCHEIDEN KERKEN GENOEMD WORDT?...
Ik geef toe dat ik in een vrijzinnige gemeente me niet zo
best in de Hervormde kerk zou thuisvoelen. Maar dat is dan
een plaatselijke situatie. In de weg van Gods Voorzienigheid
zijn wij in de Hervormde Kerk geplaatst. Ik weiger daarom te
erkennen dat de Hervormde kerk valse kerk zou heten mogen!
WAT IS VOLGENS U DE KERNINHOUD VAN DE BIJBEL?...
De Bijbel is ontzaglijk rijk aan inhoud. Als kern zou ik wil
len noemen 2 Corinthe 5 vers 19: Want God was in Christus de
wereld met Zichzelf verzoenende.
IS DAT DE UITVERKOREN WERELD?...
Er wordt de hele door God geschapen Kosmos mee bedoeld.
Uit deze Kosmos haalt God Zijn kerk. Wereld betekent in de
Bijbel niet overal hetzelfde.
ER IS DUS VERZOENING VOOR ELK SCHEPSEL?...
We moeten wel de verzoening voor elk schepsel verkondigen.
We moeten ook veel bidden voor de zending van binnen- en bui
tenland.
WAT SCHERPER GEVRAAGD DAN: MEENT GOD HET
VOOR IEDER?...
Tja... Voor ieder bepaald?... We lezen wel dat God geen
lust heeft in de dood van de zondaar, maar... God heeft niet ie
der liefgehad met een eeuwige liefde!...
U ZINSPEELT OP DE VERKIEZING. VERZWAKT OP DEZE
MANIER DE VERKIEZING HET AANBOD VAN GENADE
NIET ENIGSZINS?...
Er. zijn kerken die altijd bezig zijn met de uitverkiezing.
Dat is onjuist. In de prediking moet niet de verkiezing maar de
aanbieding op de voorgrond staan.
HET SCHEPSEL HEEFT DUS EEN ZEKER RECHT OP
GODS GENADE?...
Wij willen de Heere vrij laten of Hij het wil doen. De Hee-
re verhardt wie hij wil, en verkiest wie Hij wil.
DOMINEE R. KOK TE AMEIDE LEERT UITDRUKKELIJK
DAT WIJ GOD TEN AANZIEN VAN HET EEUWIG HEIL
NIET MOGEN VRIJLATEN, OMDAT HIJ ONS EEN GODDE
LIJK RECHT HEEFT GEGEVEN WAARAAN HIJ ZICHZELF
GEBONDEN HEEFT...
Maar wij kunnen God toch niet dwingep? De Heere zou
recht doen als Hij ons voor eeuwig verdoemde. In de weg van
afsnijding leren wij om de Heere vrij te laten.
HEBT U VOORKEUR VOOR DE OUDE SCHRIJVERS?...
Reeds jong las ik van De Groe en Comrie. Later ook de Her
vormers en Kohlbrugge en daarna de Schotse en Engelse schrij
vers.
WAT VINDT U VAN DE ERSKINES?.
Zij dateren van plm. 1750. Het zijn dus nog betrekkelijk
„jonge" schrijvers. Ik heb er vroeger heel wat in gelezen en
waardeer ze ook nu nog. John Owen is van oudere datum. Van
hem heb ik de complete werken. Hij is wat langdradig maar ik
heb veel waardering voor hem. Verder heb ik ook veel respect
voor Hooper, Bradford, Th. Hooker, Perkins, Brooks en vele an
deren.
U BENT DUS NOGAL EEN BOEKENWURM. SCHRIJFT U
ZELF SOMS OOK
Inderdaad. Ik heb heel wat boeken geschreven en vertaalde
ook zelf enkele werken. Binnenkort verschijnt bij „De Banier"
een vertaling van John Philpot, „De Verhoren" (Hij was een
martelaar uit 1555). Het jubileumboek van de uitgever Linden-
berg werd door mij bewerkt en samengesteld. De brief van Pau-
lus aan de Galaten door Maarten Luther heb ik geheel uit het
Latijn vertaald. Dit boek is zuiver Reformatorisch. Ik heb er
met veel zegen aan gewerkt. In mij is altijd een drang om te
schrijven.
BESTAAT ER GEEN GEVAAR DAT DAARDOOR HET PAS
TORALE WERK NAAR DE ACHTERGROND GEDRONGEN
WORDT
Natuurlijk zou dat kunnen. Meestal heb ik een bepaalde tijd
gereserveerd voor het schrijfwerk dat ik niet wil overschrij
den. Elke arbeider heeft een vrije zaterdag. Mijn vrije dag ge
bruik ik om te schrijven, zodat het pastorale werk er niet on
der behoeft te lijden.
DAT U VAN ST. MAARTENSDIJK NAAR ACHTERBERG
KWAM, EEN KLEINERE GEMEENTE DUS, SPEELDE DE
SCHRIJVERIJ DAAR MISSCHIEN EEN ROL IN?...
Ik vond het 'n voorzienige leiding van God! Het was voor
mijn vrouw en kinderen nodig. En misschien ook wel voor mij.
U HEBT EEN BOEK GESCHREVEN OVER CALVIJN, DAAR
WAS VAN BEPAALDE ZIJDE NOGAL WAT KRITIEK OP.
WAS DIE GERECHTVAARDIGD
In dat boek heb ik geciteerd uit de Psalmencommentaar
van Calvijn, om aan te tonen dat Calvijn zeer zeker niet aan
de mystiek voorbij ging. Sommigen vonden dat ik een te bevin
delijke Calvijn presenteerde. Mijns inziens was deze kritiek ten
onrechte.
WAT VINDT U VAN DE BEROEMDE ENGELSE PREDI
KER SPURGEON?...
Van hem heb ik een hele verzameling werken. Hij is metho
distisch en antirooms gezind. Hij gaat uit van de praedestinatie-
Zijn geschriften zijn positief te waarderen. Ik lees hem graag
en heb zijn biografie opnieuw bewerkt.
TOCH WAS HIJ EEN BAPTIST. EVENALS JOHN BUNYAN.
ZIJ WAREN DUS VOORSTANDERS VAN DE VOLWASSEN
DOOP, ZOALS BIJ DE PINKSTERGEMEENTEN.
Dat is waar. M§ar ze waren lang niet zo drijverig daarmee,
als bij de Pinkstergemeenten.
WAT VINDT U VAN DE PINKSTERGEMEENTE?...
Ik heb hun samenkomsten nooit meegemaakt, maar lees
wekelijks hun bladen. Ik vind ze dus wat drijVerig en eenzijdig.
Toch stellen ze je soms voor raadsels. Neem b.v. de bekering
van gangsters onder hun prediking.
HEBT U BEZWAREN TEGEN HUN LEER?...
Beslist Zij leren dat de mens een vrije wil heeft. Ook zijn
ze in hun opvattingen remonstrants. Van mannen als Osborn en
andere gebedsgenezers die wel dingen met de pinkstermensen
gemeen hebben, moet ik ook weinig hebben.
SYMPATHISEERT U MET KARL BARTH?-..
Op de Universiteit kwam ik in aanraking met de leer van
Barth. Ik heb zijn werken bestudeerd en sympathiseerde aanvan
kelijk wel met hem. Later werd ik meer anti-Barth dan ik voor
heen pro-Barth ben geweest. Wel ging ik via zijn beïnvloeding
Augustinus en Calvijn lezen. Van Calvijn heb ik de complete
werken in het Latijn gelezen.
TOCH HOUDT BARTH VAST AAN DE GRONDWAARHEDEN
VAN DE REFORMATIE. OF ZIET U DAT ANDERS?...
Deze schijn is er wel in de leer van Barth. Ook leert hij
wel de verzoening door het offer van Christus. Maar zijn pre
destinatieleer wijkt sterk af van die van Calvijn en van de Bij
bel. Dat betreur ik. Verder is hij tegen de kinderdoop. Hij is
ook congregationalist-
SPURGEON E BUNYAN WAREN OOK TEGEN DE KINDER
DOOP.
Toegestemd. Toch zijn zij niet op één lijn te stellen met
Barth. Zij waren veel schriftgetrouwer! Barth ziet de genade al
leen in het verticale vlak.
HOE STAAT U TEGENOVER DE STAATSLEER VAN BARTH
Ook daar kan ik mij niet mee verenigen. Ik heb Barth nooit
geadoreerd en geloof dat ik dat ook nooit zal doen, hoewel we
allemaal wel een tikje van Barth te pakken hebben.
WAT VINDT U VAN ROME?...
Ik ken Rome uit schrift en praktijk. Ik heb tegen Brabant
aangezeten. Rome doet oecumenisch maar is het niet. Vanwege
het concilie van Trente zijn wij als protestanten nog altijd ver
vloekten. Voor de progressieve richting in de R.-K. kerk voel ik
wel wat, maar voor de vrijzinnigen beslist niet.
ZOU U DE PAUS UW BROEDER IN CHRISTUS KUNNEN
NOEMEN?.
Ik vind dat het daar niet erg op lijkt.
BESPEURT U DAN GEEN VERANDERINGEN, VERBETE
RINGEN DUS, IN DE R.-K. KERK?...
Ik geloof wel dat er bij de grote theologen daar iets aan 't
ontwaken is. Maar Rome zelf, als macht, begeert daar munt uit
te slaan in haar taktiek. Zij voert altijd een bepaalde strategie.
WAT HEBT U HET MEEST OP HUN LEER TEGEN?...
Bij Rome gaat het om het werk van de mens. Dat treedt
op de voorgrond. De Reformatie leert dat genade ons deel wordt,
omdat God werkt in de mens. Ik ben sterk voor de leer van de in
wendige genade, zoals onze vaderen die leerden.
TOCH WORDT GODS WOORD DOOR ROME GEPREDIKT.
ZAL DAT DAN ZIJN WERKING DAAR NIET DOEN?...
Is het wel Gods woord wat daar gepredikt wordt? Is het
geen leer van een bepaalde kerk? Wij kunnen uiteraard niet oor
delen hoe zij dat beleven, maar op grond van hun uitspraken
sta ik er huiverig tegenover. Wel weet ik dat de R.-K. geeste
lijken, b.v. met ziekenhuisbezoek bijzonder weinig geestelijk zijn.
Ze hebben het overal over, behalve over de bijbelse dingen. En
de leken die ik sprak over de ernst van het sterven antwoord
den mij meestal: Och, meneer, onze lieve Heer maakt dat wel
in orde.
VOELT U HELEMAAL NIET VOOR OECUMENE?...
Dat hangt er van af, of het gaat over eenheid ten koste van
de waarheid, of eenheid in waarheid! Calvijn was voor eenheid.
Daar had hij alles voor over. Toch bestreed hij de Libertijnen
en de Roomsen. De foutieve gedachte van de hedendaagse oecu
mene is dat men maar gelooft dat God de vader is van éllen!
Dat uitgangspunt is onjuist.
U HEBT HET NOGAL EENS OVER CALVIJN, WAARDEERT
U HEM MEER DAN LUTHER?...
Ik voel voor Luther veel, maar voor Calvijn meer! Ik heb
voorkeur voor Calvijn! Hij ligt mij meer. Luther is op verschil
lende punten afgeweken van de zuivere leer. Hij liet de beelden
toe als „boeken der leken". Ook zijn consubstantiatieleer van het
avondmaal is onjuist. Calvijn leert dat Christus niet lichamelijk
aanwezig is bij brood en wijn. Dat is bijbelser!
IS DE VEELKLEURIGE WIJSHEID GODS NIET RUIMER
DAN UW GLASZUIVERE REFORMATIELEER?.
Dat ga ik niet beoordelen. Dat laat ik aan God over. Wij
zijn verplicht om de zuivere waarheid vast te houden en te be
lijden
VINDT U HET LEZEN VAN BIJBELSE DAGBOEKEN AAN
BEVELENSWAARDIG?.
Ik ben daar niet zo erg voor. Wij moeten de bijbel zelf le
zen en niet laten verdringen door al die dagboeken, waarin meest
al een zoetig evangelie gepredikt wordt.
MAAR SPURGEON SCHREEF OOK EEN DAGBOEK?...
Dat was dan ook niet zijn beste werk!
DOET DOMINEE VAN DER HAAR ZELF OOK NIET MEE
AAN HET SAMENSTELLEN VAN SCHEURKALENDERS, WAT
DUS PRECIES HETZELFDE IS?...
Inderdaad doe ik daar altijd aan mee. Maar ik zie er toch
wel verschil in. De tekst van het scheurkalenderblaadje wijst al
tijd heen naar een bepaald bijbelgedeelte, als een stimulans óm
dat gedeelte uit de bijbel te gaan lezen. Bij een dagboek schiet
dat er nog wel eens bij in.
BENT U VOOR DE NIEUWE VERTALING VAN HET BIJBEL
GENOOTSCHAP?...
Ik ben van huis uit meer voor de Staten-vertaling hoewel ik
de N-V. niet verwaarloos, al ben ik er niet zo voor. De Staten
vertalers waren Godvrezende mensen, al zeg ik daar nog niet
mee dat hun werk onfeilbaar en niet voor verbetering vatbaar
was. In de Nieuwe Vertaling missen we woorden als Verdoeme
nis, Hel en andere uitdrukkingen, die niet veranderd moesten
worden. Toch moeten we dit niet op de spits drijven. Ik voel ach
ter de Nieuwe Vertaling zeker ook het Woord van God en geloof
niet in een opzettelijke vervalsing.
WAT VINDT U VAN DE SPORT?
Ik laat de kinderen gerust wat trappen met een bal en het is
ook goed dat zij op school gymnastiekles krijgen. Tegenwoordig
maakt men echter van de sport een afgod.
IS ER OP RADIO EN T.V. WAT TEGEN?
Op radio kun je niet zo zeer tegen zijn. De T.V. vind ik ech
ter een gevaar ten opzichte van de recreatie. Vroeger gingen we
ook niet naar ballet, toneel etc. De T.V. schotelt dat dagelijks
voor. Schaken, dammen, schilderen vind 'ik betere recreatie,
vooral ook voor de jeugd.
MAAR DE JEUGD MOET TOCH WEGWIJS GEMAAKT WOR
DEN, OOK WAT HET T.V. KIJKEN BETREFT?...
Ik geloof dat er meer kwaads dan goeds van komt. Men moet
het kwaad niet in huis halen. Het wordt allemaal op het visuele
afgestemd. De bijbel verliest het als de T.V. in huis komt- Eens
zag ik een T.V. kerkdienst. Het was echt niet onaardig. Vlak
daarna echter was er een Weense IJsrevue. Deze uitzending
won het van de kerkdienst. Ze bleven allemaal kijken!...
HOE STAAT U TEGENOVER DE KUNST?...
Ik ben er niet tegen. Kunst is volgens Calvijn een gave Gods.
Zelf schilder ik, evenals mijn zoons. Ook heb ik belangstelling
voor de literatuur. Voorts heb ik een behoorlijke discotheek van
klassieke muziek. Ook heb ik veel boeken over muziek en compo
nisten. Ik lees daar graag in. Verder speel ik piano en orgel.
HEBT U BEZWAREN TEGEN VACCINEREN?...
Wij hebben onze kinderen nooit ergens tegen laten inenten.
Ook ben ik nergens voor verzekerd. Wij leven uit de hand Gods.
Als er iets gebeurt, b.v. ziekte, dan moeten wij dat uit Gods hand
aanvaarden. De psalmist zingt: In God is al mijn heil en eer,
mijn sterke Rots mijn Tegenweer. Dat is de juiste houding.
WAT VINDT U VAN HET GEBRUIK VAN „DE PIL"?...
Die hoort niet in een Christelijk gezin thuis. Ik ben bang,
dat er een oordeel Gods in ligt. Nu is het misschien nog niet
belangrijk voor de mensen hier, maar dat wordt het gauw ge
noeg. Ik hoop dan dat ze weten waar zij aan toe zijn!...
HOE STAAT U TEGENOVER DE MONARCHIE?
Ik ben voor het huis van Oranje. Ik meen dat wij veel aan
hen te danken hebben gehad. Wat moeten we zonder Oranje? Dan
volgt immers revolutie!
ACHT U STUDIE BELANGRIJK?...
Ongetwijfeld! Boeken zijn je beste vrienden, maar ze zijn te
genwoordig nogal duur, deze vrienden. Ik maak er altijd veel
aantekeningen in.
VINDT U DE BENOEMING VAN DOMINEE G. BOER TOT
VOORZITTER VAN DE GEREFORMEERE BOND IN DE
NED. HERV. KERK EEN GELUKKIGE KEUZE?...
Ik vindt het geen gekke keus. Ds. Boer is principieel', hééft
veel gezag en kan goed formuleren.
ONLANGS VERSCHEEN DE BROCHURE „DE EIGEN WIJS"
VAN ENKELE HERVORMDE THEOLOGEN. KUNT U DAAR
NOGAL MEE INSTEMMEN?...
Ik vind het wel wat eigenwijs, die Eigen Wijs. Er staat niet
allemaal onwaarheden in, dat niet. Mar het is een ncv -a'vinis-
tisch geschrift met een Barthiaans tintje. Ik ben er niet zo reluk-
kig mee. Als het deze kant op moet ga ik er tegenin. Wat be
treft de leer van Gods onveranderlijkheid vind ik ze wel zuiverder
dan Dr. C. Graafland in zijn boekje over de verschuiving van de
prediking in de Gereformeerde Bond.
U NOEMT DAAR DR. GRAAFLAND. U HEBT ZICH NOGAL
GEWEERD TEGEN ZIJN GESCHRIFT. DAT WAS EEN TAME
LIJK FELLE POLEMIEK. VINDT U HET GOED ALS IK TE
GENOVER U HET STANDPUNT VAN GRAAFLAND VERDE
DIG OM ZODOENDE UW STANDPUNT DES TE BETER TOT
UITDRUKKING TE LATEN KOMEN?...
Ik wil dat wel doen, maar niet voor publikatie in de krant.
Sommigen zouden daaruit concluderen dat er een persoonlijk
conflict zou zijn tussen Graafland en mij en dat is beslist niet
zo. Hij is nog een vroegere vriend van mij, min of meer. Ik val
alleen zijn stellingen aan, buiten zijn persoon om. U kunt deze
discussie wel plaatsen in uw boek dat u DV dit najaar laat ver
schijnen. Liever dan in de krant, nu ik zo pas in deze streek ben
komen wonen-
HARTELIJK DANK. WIJ HEBBEN BEGRIP VOOR DIT
STANDPUNT.
(Hierna ontspon zich een uitgebreide discussie over deze mate
rie).
HEBT U NOG EEN SLOTOPMERKING?...
Ik zou willen dat Protestants Nederland de ogen open gingen.
Dat we zagen waar we vandaan komen en wat we ons nageslacht
moeten doorgeven: Het „Bewaarde Pand", waarvoor onze vade
ren goed en bloed hebben geofferd!
DOMINEE VAN DER HAAR, ONZE GROTE DANK VOOR UW
ORIGINELE BIJDRAGE AAN ONZE REEKS DISCUSSIE-IN
TERVIEWS.
Zilver en goud heb ik niet"
Hand. 3.
„Dat is niet zo best Petrus" zegt de
wereld. Wat begin je nu zonder deze
waardevolle materialen? De zakenman
kan er niet buiten, de huisvrouw niet,
de kerk niet. Wat moet er kerkelijk niet
veel werk ongedaan blijven door het
gemis van klinkende munten of waarde
papieren. Is het niet onmogelijk het zen
dingsbevel uit te voeren zonder goud of
zilver. De kerkelijke pers staat altijd
vol mét klachten over deze armoede.
Toch komt dit woord uit Hand. 3 ge
sproken tot de kreupele bedelaar niet
als een klacht uit Petrus mond, want
hij kan belijden „meer dan zilver en
goud hebt g'uw dienstknecht vertrouwd,
o genadige Heer der talenten. Het heil
dat in de Heere Jezus is geschonken.
De schat die de dieven niet kunnen
wegnemen en die door de mot en de
roest niet vernietigd kan worden. Dit
bedoelt Petrus als hij zegt „maar wat ik
heb dat geef ik u". Hij is geen bekla
genswaardige stakker, zoals die kreu
pele bedelaar aan de schone poort van
de tempel. H(j is door de genade Gods
een rijk bevoorrecht man. Rijk bedeeld
is de kerk van Christus. Zij is immers
schuldvrij gerechtvaardigd door het
geloof. Zeker van de liefde Gods in
Christus zie Rom. 8 38, 39. Dus zeker
van het eeuwige leven. Dat wil niet
zeggen dat zij altijd uit die rijkdom van
het geloof leeft en dat zij nooit bekoord
wordt door het klatergoud dat de we
reld biedt.
Wat z(jn er talloos velen die misschien
zeggen of zingen „neem de wereld geef
m(j Jezus" en die toch de tegenwoordige
wereld liefhebben. Die him hart zetten
op goud en zilver. Die knielen voor
Mammon en God de Heere maar laten
roepen om zijn tienden voor zijn schat-
huis, voor de voortgang van zijn werk.
Neen Petrus klaagt niet maar juicht
„wat ik. heb dat geef ik u". Dan blijkt
de kracht van het geloof. In de naam
van Jezus Christus wordt de kreupele
opgericht. Petrus mag door geven de
bedelaar om geld bedelen met de schat
der gezondheid. Kreupelen wandelen.
Hij geeft door het Evangelie waardoor
de arme bedelaar bekend gemaakt wordt
met de alles vervullende genade van
Christus.
Is het ook uw begeerte dm door te
geven? .Om mee te delen? en zo mede
arbeiders Gods te worden? Bezin u op
uw geloofsbezit.
Misschien zegt u „Ik heb wel zilver
en goud, veel of weinig, maar ik ben
ook na Pinksteren geestelijk nog zo
arm. Dan als een bedelaar naar Chris
tus heen."
Er is hier in Hand. 3 sprake van be
delen en bedelen. U kunt beide doen als
een bedelaar knielen aan de troon der
genade. Steek u hand maar uit, zet uw
hart maar open, opdat gij bedeeld
moogt worden uit de rijkdom van Pink
steren. Dan ervaart gij dat de Vader
van onze Heere Jezus ook u bewust
maakt van uw kinschap Gods. Kind
van die rijke Vader van Wie al het zil
ver en goud is en het vee op duizend
bergen. Dan wordt alles uwe, want gij
zijt dan erfgenamen dan geeft gij door
aan de bedelende wereld. Geestelijke en
materiële waarden, al het uwe want
dan is immers alles het uwe, doch gij
zijt van Christus en Christus is Gods.
Wat is dan de Christen In zichzelf dood
arm, toch onuitsprekelijk rijk. God doet
het ons in zijn liefde verstaan. Hij doet
ons kennen het bedelen om genade. Hij
geve ons onze roeping te kennen en te
bedelen door te geven. „Wat ik heb dat
geef ik u".
ds. C.van Viégen, Overberg
VEENENDAAL Geboren: Geer-
truida Gerarda, d. v. A. Oudhuizen en
C. Stuivenberg; Ludwig Geroeg, z. v.
H. G. L. Gensmüller en M. J. Willem-
sen; Gerrit Jan, z. v. D. G. de Man
en J. van Dorland; Reijertje, d. v. W.
Roseboom en E. v. Ginkel; Gijsbert
z. v. A. J. Henzen en A. M. de Jong
Hendrika Cornelia, d. v. H. B. Diepe-
veen en T. Slotboom; Hendrika Johan
na, d. v. H. R. Consemulder en J. Blan-
kestijn; Aartje Cornelia, d. v. W. Ter-
haar en C. Bosch; Evertje, d. v. H. v.
Leuveren en F W. Veenendaal te Ede;
Bernardine, d. v. W. R. Jansen en G.
van Kooten te Ede; Louise Neeltje, d.
v. H. van Ingen en L. van Heerewaar
den te Kesteren; Alette Wilhelmina, d.
v. C. van Duin en A. J. Goudriaan te
Rhenen; Fenneke, d. v. A. ten Hove
en J. Meihuizen te Rhenen; Gerrit
Hendrik, z. v. G. J. Rohaan en G. Slag
man te Rhenen; Cornelis, z. v. D. A.
Veer en E. van de Lustgraaf te Rhenen;
Alice, d. v. E. Vos en C. van Ameron-
gen te Rhenen; Janine, d. v. J. Stuiven
berg en M. Anbeek te Rhenen.
Ondertrouwd: G. Ploeg en H. Haal-
boom; L. Hendriksen en B. H. van Ga
len; J. Ditewig en G. Reede; P. Haal-
boom en H. C. de Bruin; W. Osnabrug-
ge en A. van de Pavert; H. Hutink en
J. M. Baars; H. van Maanen en N. J.
van Leeuwen.
Gehuwd: D. J. Helms en H. van Eden
D. G. van Kleef en E. Bolderman; J.
W. van Schuppen en A. C. P. van Els-
acker; J. Zwanepol en P. ter Haar; A.
Leppers en W. van den Berg; A. Na
gel en J. van Dijk; H. van der Veer en
J. van de Loosdrecht.
Overleden: Nap, Gerritje, 64 jr., ge
huwd met J. van Geerenstein; Van de
Bovenkamp, Pieter, 62 jaar, gehuwd
met J. van Manen.
VEENENDAAL
Gevonden: Bril met donker mon
tuur; een sleutel; 2 bankbiljetten; zwar
te linker dameshandscheen jon
gensjack; een bankbiljet; oranjekleu
rig kinderschoentje; 'n herenpolshorloge
met leren bandje; een dameszwem
pakje met badmuts; een gebreide kin
dermuts; een stuk dik hardboard (van
vrachtauto gevallen); een weekendtas
inh. voetbalsch. enz. enz.; bruine por-
temonnaie, inh. geldsbedrag; een zw.
lederen dames-zomerhandschoen; een
autospons; zilveren kinderarmband
met naamplaatje enz.; een snoertje
met pareltjes; nylon boodschappennet;
een huissleutel; kinderhandtasje met
inh.; 4 autosleutels aan ring; een zon
nebril; nikkelen herenhorl. met nylon
bandje; sleutelketting met sleutel.
Aan komen lopen: bruine hond, reu,
soort pincher, met rode halsband met
ketting.
Verloren: een pakje, inh. pyjama en
verschoning van kind; bruine heren-
portemonnaie, inh. plm. f 2,75; heren-
portemonnaie, inh. f 25,-; wit zeil
3x4 meter; blauwe damesportm. inh.
plm. f 50,-; 2 sleutels aan een ringe
tje; een donkerbl. windjack met gaat
jes in één der mouwen; bruine heren-
portemonnaie, inh. plm. f 6,- en foto's;
plm. f 35,-; blauwe overall; donkerbl.
ceintuur (stof); tas met voetbalkleding,
bromfiets BZG-092; rode portemonnaie
inh. f 10,- a f 15,- en briefje; blauw/
wit plast, etui, inh. 2 vulpennen, 2 ballp.
potloden en liniaal; een hoes van pa
raplu (plastic); een oranjekl. porte
monnaie, inh. plm. f 6,-; donkerbruin
etui met plm. 7 sleutels; zwart hondje,
ras „Spaniel"; blauwe schooltas, inh.
boeken en schriften; donkerbr. heren-
portem. inh. f 25,- enz.; een doublé
herenpolsh. merk „Zephyr" met ge
vlochten groen/grijs bandje; een paar
wollen handsch.; een rood kinderfiets
je; donkerbr. lederen portefeuille, inh.
pasfoto en zwemabonn.; doublé dames-
horl. met zwart.nylon bandje; gouden
damesring met zwarte ovale steen.
Plaatsing geschiedt
buiten verantwoordelijkheid
van de redactie
Geachte redactie,
De weergave van mijn gesprek met
een van uw medewerkers in „De Val
lei" van vrijdag, 26 mei waarvoor ik
overigens alle waardering heb, zou m.i.
op één punt aanleiding kunnen geven
tot ernstig misverstand.
Het is met name de volgende passage
die weerstanden zou kunnen opwekken:
Een oorzaak daarvan (n.l. van het toe
nemen van het aantal zwakbegaafden)
moet gezocht worden in het feit, dat de
ze kinderen vooral uit de grote gezin
nen komen.
Daarom zou ik het zeer op prijs stel
len, als u mij de gelegenheid wilt ge
ven in uw blad de volgende correctie
en aanvulling te geven.
Dat het aantal zwakbegaafden toe
neemt moet volgens deskundigen zo
worden verklaard, dat zwakbegaafde
ouders over het algemeen de grootste
gezinnen vormen.
Een in 1953 door het ANOF (een fede
ratie die de drie zuilen van ons lager
onderwijs vertegenwoordigt) ingestelde
commissie van deskundigen kwam tot
de conclusie, dat het zwakbegaafde kind
niet op een school voor BLO thuishoort.
Het moet het gewone lager onderwijs
volgen.
Dat aan zulke leerlingen bijzondere
aandacht moet worden besteed ligt
voor de hand.
Vandaar dat bovengenoemde commis
sie als eerste middel ter verbetering
van de ontwikkelingsmogelijkheden de
zer leerlingen aanbeval: verlaging der
leerlingenschaal.
Met vriendelijke dank vooraf en met
hoogachting,
D. Dillingh,
Veenendaal.
STADSSCHOUWBURG
Zaterdag, 3 Juni 20 uur: besloten
voorstelling.
Zondag, 4 juni 20 uur: „De thuis
komst", toneelspel van Harold Pinter
door Toneelgroep Centrum.
Dinsdag 6 t/m dinsdag 18 juni, iedere
avond 20 uur: ANATEVKA (Fiddler on
the roof), de bekroonde Broadway-mu
sical van Joseph Stein.. Medewerkenden
o.a.: Lex Goudsmit, Enny Mols-de
Leeuwe en Jenny Arean.
Michaëlskapel. Domtoren, zaterdag, 3
juni: Kamermuziekconcert door het
Utrechts Barok Ensemble.
Mickery-theater, Loenersloot, donder
dag, 8 juni: „De dwergen" van Harold
Pinter (première) door Luc Boy er, Jé
rome Reehuis en John Smit.