4 dagen LONDEN J148.- I
2§
Jonge Nederlanders op weg
naar Israël voor hulp
Ons land heeft genoeg olie
voor zeker drie maanden
nu 25 stuksl.50
Nederlands
materieel
voor Israël
WARME SYMPATHIE
VOOR ISRAËLIËRS
ALLEMAAL IJS?
ZEELANDVAKANTIEREIZENBOEKJE
Kabinet houdt
spoedzitting
over situatie
Midden-Oosten
Geen dreigend tekortmaar in geval
nood ligt bezuinigingsplan gereed
Ook vliegtuig met
medicamenten
vertrokken
Zo fijn... zo lekker
en vele andere reizen per dagboot
naar Groot-Brittannië in het
bij uw reisbureau
VOORHEEN 20 STUKS 1P NU ZELFDE PRUS MAAR
BETERETABAKKEN. PROEF MAAR. UW GOEDE KEUS!
Licht, geurig en zo zacht
ARRESTATIES
OOK MORELE STEUN
VREDE
HOOGSPANNING
Schip nog bijtijds
weg uit Akaba
EERSTE GROEPJE
DUIZEND MAN
Honderden willen
vliegen naar Israël
Hoek van Holland-Harwich
DINSDAG 6 JUNI 1967
ADVERTENTIE
ROTTERDAM De oorlog in het Midden-Oosten zal voor autorijdend
Nederland voorlopig geen ernstige gevolgen hebben. De aanvoer is beter ver
zekerd dan in 1956, toen de Suez-crisis voor een zondags rijverbod zorgde.
Mocht de toestand echter gaan spannen dan zal het ministerie van economische
zaken niet dralen tijdig in te grijpen. Concrete plannen voor een bezuinigings
actie liggen in Den Haag gereed.
DEN HAAG Israëlische vliegtui
gen hebben naar pas gisteren be
kend werd in het afgelopen week
einde op de vliegbasis Gilze Rijen Ne
derlands militair materieel opgehaald.
Nog voordat in het Midden-Oosten een
oorlog dreigde, hadden Nederland en
Israël onderhandeld over de overne
ming door Israël van materieel dat bij
de Nederlandse krijgsmacht als overtol
lig te boek staat: Israël heeft radar
toestellen, lichte luchtdoelartillerie,
reserve-onderdelen voor vliegtuigen en
jeeps overgenomen. Een deel van de
apparatuur is per schip vervoerd.
Het meeste materieel is al in Israël.
Nederland heeft gezegd dat ook de
rest zal worden afgeleverd.
Uit Nederland komt ook morele
steun voor Israël. Het comité Vrede
voor Israël heeft alle kerken in Neder
land gevraagd zondag een bidstond en
een collecte voor het Israëlitische volk
te houden. Van het geld zullen onder
meer medicamenten worden gekocht.
Het comité heeft ook een handteke
ningenactie op touw gezet die bijzon
der goed loopt. „Wij hebben nog geen
mensen ontmoet die weigerden te teke
nen", zei de woordvoerder van het co
mité, de heer J. Worp. „Natuurlijk zijn
we ons ervan bewust dat een handteke
ning geen kanon of machinegeweer
kan vervangen. De actie moet daarom
meer worden gezien als een belang
rijke morele steun aan het sympathie
ke volk van Israël".
De stichting Nes Ammim (Banier
der natiën), die indertijd is opgericht
om de verstandhouding tussen de jo
den en de christenheid te verbeteren,
heeft haar apparatuur, kantoor en giro
nummer (55556) aangeboden. „De gif
ten stromen binnen", zei de heer
Worp.
In de Grote Kerk in Den Haag zal
morgenavond een bijzondere bijeen
komst, gewijd aan Israël, worden ge
houden. Sprekers zijn onder anderen:
burgemeester mr. H. A. M. T. Kolfscho
ten van Den Haag, ds. F. Slomp (Frits
de Zwerver), prof. dr. H. Berkhof, het
lid van Provinciale Staten van
Zuid-Holland J. Pasman uit Voorburg,
oud-minister J. Smallenbroek en een
aantal Tweede-Kamerleden.
De Rotterdamse afdeling van de
Landelijke Hulpactie Israël houdt mor
genavond in de Margriethal in Schie
dam een vergadering over economische
steun aan Israël. Hier zullen spreken:
mr. P. A. Blaisse, Tweede-Kamerlid
voor de K.V.P., dr. W. Drees, oud-mi
nister-president, prof. mr. P. J. Oud,
minister van staat, oud-minister J.
Smallenbroek, mr. A. Stempels, hoofd
redacteur van de Nieuwe Rotterdamse
Courant, en burgemeester W. Thomas
sen.
De demonstratie liep uit op wanorde
lijkheden. Vijf jongelui werden gear
resteerd. Voor het consulaat van Israël
ontplofte een rookbom. Daar voldeed
men ook niet aan het verzoek van de
politie de rijbaan vrij te maken.
ADVERTENTIE
SIBEMA-VERKOOP, bel 04490-5055
In het Centraal Israëlitisch Ziekenhuis
in Amsterdam stapelde mevrouw J.
van Gelder-Pinto, de secretaresse van het
Medisch Hulpcomité Israël, gisteren de
dozen met bloedplasma en medicijnen op.
DEN HAAG Het kabinet komt
vandaag in spoedzitting bijeen om de
toestand in het Midden-Oosten te be
spreken. Minister Luns, die gisteren
de ministerraad van de EEG in Brus
sel bijwoonde, keert in de loop van de
ochtend met een militair toestel op
Ypenburg terug. Minister Roolvink,
gisteren eveneens in Brussel, keerde
na telefonisch overleg met premier De
Jong nog gisteravond huiswaarts.
Voor de openbare vergadering van
de Tweede Kamer kwam vanochtend
het seniorenconvent bijeen, bestaande
uit de voorzitters van de grote fracties.
Het heeft ongetwijfeld bekeken of nog
een debat over het Midden-Oosten
moet worden gehouden. Waarschijnlijk
zal het seniorenconvent het er van la
ten afhangen of de regering na het
kabinetsberaad van vandaag te ken
nen geeft dat zij met een verklaring
voor de Kamer zal komen. Premier
De Jong liet gisteren weten dat hij
verontrust was door het uitbreken van
de gevechtshandelingen in het Midden-
Oosten. Hij hoopte dat de Veiligheids
raad erin zou slagen de vijandelijkhe
den te doen ophouden.
Op het ministerie van buitenlandse
zaken werd intussen onder hoogspan
ning gewerkt. Bij afwezigheid van mr.
Luns werden op het Plein achtereen
volgens de ambassadeurs van Frank
rijk, Groot-Brittannië, de Sovjet-Unie en
de Verenigde Staten ontvangen door
de secretaris-generaal, dr. E. O. Ba
ron van Boetzelaer, die hun een bood
schap van de regering overhandigde.
Daarin zegt de regering van deze lan
den te verwachten, dat zij hun mensen
in de Veiligheidsraad zullen opdragen
„zich tot het uiterste in te spannen
teneinde een wapenstilstand in het Mid
den-Oosten tot stand te brengen".
Een dergelijke stap is tegelijkertijd
ondernomen in de hoofdsteden van de
overige elf staten-leden van de Veilig
heidsraad, door onze ambassadeurs ter
plaatse.
Minister Luns zei in Brussel dat de
Nederlandse regering met emotie van
de ontwikkelingen in het Midden-
Oosten kennis had genomen. In eerste
instantie zal de Veiligheidsraad een
eind moeten maken aan de vijandelijk
heden. „Ik hoop dat Israël niet zal wor
den overweldigd en dat het mag voort
bestaan in vrede en vrijheid in de toe
stand zoals hij nu is", zo voegde hij
daaraan toe.
n
ROTTERDAM Een uur voor de
oorlog in het Midden-Oosten uitbrak
heeft het Nederlandse schip Mataram,
van de Koninklijke Rotterdamse Lloyd,
de haven van Akaba kunnen verlaten.
Drie Nederlandse schepen bevinden
zich nog in Egyptische havens: de Ron
do van de Stoomvaart Maatschappij Ne
derland, de Sepia van Shell Tankers en
de Kloosterkerk van de VNS. Van de
eerste twee is nog geen bericht ontvan
gen.
Bij de meeste Nederlandse rederijen,
die diensten onderhouden op havens in
het Midden-Oosten, nam men gisteren
een afwachtende houding aan. Alleen de
Koninklijke Nederlandsche Stoomboot
Maatschappij in Amsterdam gaf de ka
piteins van de schepen, die havehs in
Egypte, Israël, Syrië en Libanon als be
stemming hadden, opdracht deze havens
te mijden.
I Vier sprekers betuigden in een half
uur tijds op het Rotterdamse Schouw
burgplein van hun warme sympathie je
gens Israël. Een collecte onder de bijna
drieduizend betogers bracht bijna acht
duizend gulden op.
ROTTERDAM In Amsterdam, Rotterdam en Den Haag z(jn gisteravond in
derhaast belegde openbare bijeenkomsten gehouden waarin duizenden Nederlan
ders hebben getuigd van hun sympathie voor Israël. Ook vandaag worden massale
betuigingen van medeleven gehouden.
In Rotterdam had burgemeester Tho
massen aan de betoging de voorkeur
gegeven boven de feestelijkheden rond
de opening van de Beneluxtunnel. „We
kunnen maar weinig doen", zei burge
meester Thomassen in rok tot een
kleine drieduizend Rotterdammers op
het onvoltooide Schouwburgplein. „Ik
vrees dat neutralisme ons dadenloos
zal maken, maar Israël is door duizen
den banden van sympathie verbonden
met Nederland".
„Ik bestrijd", riep het socialistische-
Tweede - Kamerlid drs. A. J. Lems,
„dat dit een rassenoorlog is of een
godsdienstoorlog". De socialistische
ouct-staatssecretaris van Buitenlandse
Zaken, mr. M. van der Stoel: „Wie de
schuld draagt aan deze oorlog is ieder
een duidelijk. Egypte riep op tot oorlog
tegen het land waar Arabieren onder
betere omstandigheden leven dan in
Egypte zelf".
De Rotterdamse opperrabijn der
Joodse gemeente, L. Vorst, koos tot
zijn motto: Eenzaam maar niet al
leen. Het christelijk-historische ge
meenteraadslid dr. F. J. Krop stelde
onder luide bijval voor dat de regering
honderd miljoen gulden uit de pot voor
ontwikkelingshulp zou uitrekken voor
steun aan Israël. „Als de Joden nu niet
worden geholpen, zal de mensheid zich
onsterflijk belasten".
Een kleine honderd leden van het
Haagse provotariaat en van de Paci-
fistisch-socialistische Jongeren Werk
groep hebben gisteravond voor de am
bassade van de Verenigde Arabische
Republiek en van Israël gedemon
streerd.
Voor de ambassade van de VAR
joelden zij „Nasser moordenaar" en
boden zij een brief aan, waarin werd
aangedrongen op onmiddellijke beëindi
ging van de oorlog in het Midden-Oos
ten.
Bij de ambassade van Israël steun
den zij schriftelijk de vrijheidsstrijd
van de Israëliërs.
Op de tocht door de Haagse binnen
stad droegen zij borden mee met de
opschriften „Met militair geweld geen
vrede maar dood" en „Wapenfabrica-
ge is misdaad".
Door Amsterdam trok gisteravond
een ruim twee kilometer lange stoet
van zeker zesduizend mensen. „Houdt
Nasser tegen", „Nasser een tweede
Hitier" en „Geen tweede München"
waren de leuzen waaronder de duizen
den het Arabische optreden veroordeel
den.
Intussen blijft de stroom van mensen
die zich als vrijwilliger voor Israël aan
melden, aanhouden. Aan de Gabriël
Metsusstraat in Amsterdam is een spe
ciaal kantoor ingericht voor het opvan
gen van vrijwilligers.
Vandaag vertrekt van het Amster
damse Centraal Station 'n tweede groep
die bestaat uit vijftien jonge vrijwilli
gers. Donderdag vertrekt een groep van
een man of veertig. In totaal hebben
zich duizend vrijwilligers gemeld.
Op het Parijse vliegveld Orly was het
gisteren een chaos. Van daaruit is de
enige verbinding met Israël nog moge
lijk. Uit alle delen van de wereld kwa
men er Israëli's aan die naar hun va
derland terug moesten om te dienen.
Ook kwamen er veel Isralische toeris
ten die hals over kop naar hun land te
rugwilden.
Vrijwel alle reizigers waren kalm en
ernstig. Van paniek was geen sprake.
Gisteren steeg op Orly slechts een
vliegtuig van de Israëlische luchtvaart
maatschappij ELAL op. Het kwam uit
New York en had 97 mensen aan boord.
Van de 32 lege plaatsen werden er
slechts enkele voor vrijwilligers be
stemd. De andere waren voor Israëli's
die in hun vaderland in dienst moeten.
Onze correspondent in Bonn telefo
neerde ons gisteravond:
Bij de Jsraëlische ambassade in Keu
len hebben zich tot dusver ongeveer
zeshonderd mensen gemeld voor hulp
verlening in Israël. Als enige bijzonder
heid deelde de ambassade mee dat on
der hen ook oorlogsvrijwilligers waren.
ADVERTENTIE
Negen jongelui vertrokken gistermor
gen van het Centraal Station in Am
sterdam naar Parijs. Vandaar willen ze
door naar Israël om er als vrijwilligers
te werken.
AMSTERDAM Geen enkel vlieg
tuig van de K.L.M. is in het Midden-
Oosten gestrand. Alle vluchten naar dat
gebied zijn geannuleerd.
Bij de Israëlische luchtvaartmaat
schappij El AI melden zich honderden
mensen, die snel naar Israël wilden. Op
het kantoor In Amsterdam was het gis
teren de gehele dag een koortsachtige
activiteit.
DEN HAAG De P.T.T. moest gis
teren wachtlijsten opstellen, toen na het
bekend worden van het gewapende con
flict in het Midden-Oosten méér Neder
landers dan normaal een telefoongesprek
met de Arabische wereld aanvroegen.
De P.T.T. verwacht dat gesprekken
die gisteren werden aangevraagd pas
tegen het einde van deze week tot stand
kunnen wórden gebracht. Gewoonlijk
duurt de wachttijd niet langer dan één
dag.
De P.T.T. maakt bij het tot stand
brengen van gesprekken met het Mid
den-Oosten gebruik van stations in Lon
den, Parijs en Bern.
Het gevaar voor een ernstig tekort
aan olie is belangrijk verminderd door
enkele ontwikkelingen sinds 1956:
De zes landen van de Europese Eco
nomische Gemeenschap (Benelux,
Frankrijk, West-Duitsland en Italië)
hebben elkaar beloofd een strategische
olievoorraad aan te houden voor een
verbruik van minstens zestig dagen.
Ons land kan aan die voorwaarde ruim
schoots voldoen. De aanwezigheid van
vele grote raffinaderijen de capaciteit
daarvan is zeker twee maal het binnen
landse verbruik heeft gezorgd voor
een voorraad van ruim vijf miljoen ton,
genoeg om in ons land drie maanden
vooruit te kunnen.
leverancier van West-Europa een
minder sterke positie in dan in 1956.
Het aandeel in de invoer, 422 miljoen
ton, verminderde sindsdien van tachtig
tot nog geen zestig (voor ons land 65
pet.
De oorzaak daarvan was de sterke op
komst van enkele Afrikaanse landen,
die samen al 25 pet van de Westeurope-
se olieinvoer voor hun rekening namen.
De belangrijkste producenten zijn:
Libië, waar in 1959 olie werd ontdekt
en dat nu al jaarlijks 72 miljoen ton le
vert tot vijf miljoen ton meer dan de
oliestaat Irak.
Nigerië, dat het afgelopen jaar voor
ruim 20 miljoen ton olie zorgde.
Daarnaast zijn er dan nog een aantal
Frans sprekende landen waaronder
Algerië die samen Afrika tot een ge
ziene olieleverancier stempelen. Reeds
nu koopt West-Duitsland meer olie in
Afrika dan in het Midden-Oosten. Het
zal niet lang meer duren of ook Frank
rijk is zo ver. Van betekenis is ook dat
de oliemaatschappijen in Afrika over
ruime reserve-capaciteit beschikken om
in tijd van nood de oliestroom sterk uit
te breiden.
Als negatief punt moet echter wor
den genoemd de mogelijkheid, dat deze
landen zich solidair verklaren met de
Arabische wereld en de kraan dicht
zullen draaien indien het westen zich in
het conflict mengt. Verder wordt de Ni-
geriaanse olie-aanvoer bedreigd door 'n
aantal binnenlandse moeilijkheden.
Het Suezkanaal is van minder in
vloed op de oliestroom naar West-
Europa dan in 1956.
Het kanaal is slechts geschikt voor
schepen tot 45.000 ton, zodat menige
olietanker er zijn er van 200.000 ton
toch al de langere route rond Kaap
de Goede Hoop moeten nemen. De aan
voer uit Perzië behoeft dus niet te stag
neren.
Als laatste geldt voor Nederland de
prettige bijkomstigheid van eigen
olie- en aardgasbronnen: De eerste
voorzien in maar liefst twintig procent
van het binnenlandse olie-verbruik, de
laatste vormen een belangrijke steun in
de rug van onze energievoorziening.
AMSTERDAM Nauwelijks 24
uur nadat daartoe een hulpcomité was
opgericht vertrekt vandaag een vlieg
tuig uit ons land naar Israël met aan
boord een chirurg en een grote partij
bloedplasma, snel verband, eerste-hulp-
sets en een middel dat als vervanging
van bloedplasma kan dienen.
Het Israëlische Rode Kruis had om
medische hulp gevraagd. De Amster
damse arts dr. B. Sajet die in 1948
ook al als vrijwilliger dienst nam in het
Israëlische leger vormde daarop
gisteren een hulpcomité.
In het Centraal Islaëlitisch Zieken-
hulsv ormde zich in korte tyd een enor
me voorraad medicamenten die door
farmaceutische fabrieken waren ge
schonken of tegen inkoopprijs waren
aangeboden. Ook meldden zich velen
als donor.
Gisteren is al een groepje van negen
jongelui uit Amsterdam naar Parijs
vertrokken. Een meisje had het laten
afweten. Uit Parijs zouden de vrijwil
ligers doorvliegen naar Israël. Het is
overigens lang niet zeker of ze ooit in
Israël zullen aankomen. Op het Parijse
vliegveld Orly was gisteren niet bij be
nadering te zeggen wanneer het eerst
volgende vliegtuig naar Israël zou op
stijgen.
Dit was voor veel vrijwilligers een
enorme teleurstelling. Zij wisten zelfs
niet of ze moesten overnachten in de
vertrekhal van het vliegveld of ergens
in Parijs. Ze gaan naar Israël om daar
de plaatsen op te vullen van Israëli's
die hun banen in de steek moesten la
ten om te dienen.
