Israël wierp zich op SIN Al de sterkste: Egypte Iraakse aanval op kustplaats dicht bij Haifa OFFICIEREN GINGEN OP DE LOOP... BURGERS GEFOUILLEERD zwaartepunt Hein Jordens 25 jaar dirigent Proces tegen nazi-rechter Onze militaire medewerker schrijft (2 x Nederland) De Sinaï Woestenij Centurions STIER DOODDE LANDBOUWER Brandstichter in België gepakt Britten leven intens mee met Israël Man die fatale messteek gaf voor officier DODE EN VELE GEWONDEN Egyptenaren werden bang toen het ernst werd Chichester werd onwel MIDDELLANDSE ZEE KANTARA ISHMAIUA' SHARM EL SHEIKH Gestrafte jongen maakt lelijke val Ongeveer tweehonderd doodvonnissen Volksgerechtshof Matiging GROOT GAT MAN TEGEN MAN GROTE AANVAL ACHTERVOLGD V akantieschema aanvaard WOENSDAG 7 JUNI 1967 In het Midden-Oosten is de vlam in de pan geslagen. Nog zijn de gro te mogendheden niet direct bij het conflict betrokken, zodat nog steeds over een beperkt conflict kan worden gesproken. Het zal pas in de komende dagen blijken of een verdere escalatie zal plaats vinden en 't zal vooral de militaire situatie zijn die hierbij een grote rol zal spelen. Zal het Israël lukken snelle mili taire successen te boeken, dan zal Rusland beslissen wat het zal gaan doen. Ingrijpen met alle mogelijke gevolgen van dien of het door hem zwaar bewapende Egypte en Syrië in de steek laten en een forse stap terug zetten in de zo zorgvuldig op gebouwde positie in het Midden- Oosten. Dreigt daarentegen Israël ten on der te gaan, dan heeft vooral het Westen en in het bijzonder de VS de morele verplichting in te grijpen ook al omdat het zo belangrijke Midden-Oosten onmogelijk kan worden prijsgegeven. Nu terug naar de gevechtshande lingen. De vraag wie op maandag morgen 5 juni 1967 aanviel is niet zo heel belangrijk. De omringende Arabische landen hebben een gewel dige overmacht aan mensen en ma terieel en dreigen Israël te vernieti gen. Een hysterische haatcampagne zweept de gemoederen op. Bij al deze nadelen ook nog het zo uiterst belangrijke militaire initiatief te moeten missen, is wel wat teveel ge vraagd. Een Egyptische grensschen- ding zal beslist wel hebben plaats gevonden, maar het Israëlische of fensief was heimelijk tot in details voorbereid en wordt krachtdadig uitgevoerd. In volledige overeenstemming met de strategische en tactische militai re beginselen concentreert Israël vrijwel zijn gehele kracht op zijn sterkste tegenstander: Egypte. Slaagt men erin deze tegenstander als leider in het toch wel onderling verdeelde Arabische blok militair uit te schakeleh, dan kan men par tieel met de veel zwakkere bondge noten afrekenen. Om een aanval met conventionele landstrijdkrach ten met kans ip succes te kunnen uitvoeren, heeft men de heerschappij in de lucht nodig. Uitschakeling van de Egyptische luchtmacht had dus topprioriteit. In dien eenmaal een plaatselijk lucht- overwicht is verkregen kunnen de landoperaties met volle kracht aan vangen. De eerste tekenen wijzen er op dat dit Israël gelukt is. Het offensief van de Israëlische landstrijdkrachten tegen Egypte zal zich hoofdzakelijk afspelen op de SINAI landengte. Over dit schiereiland ,dat zich als een landbrug tussen Afrika en Azië uitstrekt, zijn reeds van oudsher on telbare legers gemarcheerd. De landstreek die bijna 2x zo groot is als Nederland wordt normaal slechts bewoond door een 40.000 tot 50.000 Bedouinen. Gecultiveerd zijn slechts kleine delen rond enkele grotere oases. De enige werkelijke stad is EL ARISH aan de Middellandse Zee, waarvan de Israliërs beweren, die reeds in handen te hebben. Het schiereiland heeft een zeer beperkt wegennet, hoofdzakelijk bestaande uit oude kameel-routes, die slechts in enkele gevallen verhard zijn. Het terrein valt van NOORD naar ZUID uiteen in 3 sectoren. Allereerst het Noordelijke deel, een plm. 70 km brede strook even wijdig aan de Middellandse Zee. Dit is woestijn, open zandvlaktes met zandduinen en lage heuvels. Sommi ge delen zijn hard en ideaal voor wielvoertuigen, andere delen be staan uit los zand met zelfs hier en daar gevaarlijk drijfzand. Het is eenvoudig om om natuurlijke en kunstmatige hindernissen heen te trekken en dit deel leent zich bij zonder voor snelle gemechaniseerde en gemotoriseerde operaties. Bovenstaande kaart is ontleend aan de Sinaï-slag van elf jaar gleden. De Israëlitische en Egyptische troepen zullen ongetwijfeld dezelfde wegen volgen, aangezien de andere routes vrijwel onbegaanbaar zijn. De centrale sector loopt ZUID van deze NOORD-sector tot de denkbeel dige lijn, getrokken van EILATH aan de Golf van AKABA naar PORT TEWFIK, tegenover SUEZ. Dit deel bestaat uit dor, droog, ruw terrein met diepe insnijdingen van opgedroogde stroompjes en ri vieren. Er zijn minder open stukken zandterrein en meer steile heuvels van scherp en ruw zandsteen. Beweging van voertuigen zijn meer beperkt dan in de N.-sector. Rond verdedigingsposities is moei lijker heen te trekken, doch voor gemechaniseerde eenheden en wiel voertuigen met 4-wielaandrijving zijn er nog grote mogelijkheden. ZUID van deze sector vinden we dan een bergachtige, dorre desolate driehoek. De bergen worden hoger naarmate men meer Zuidelijk komt. Geheel in het Zuiden ligt dan de 2700 meter hoge JEBEL MUSA. De enkele kameel-routes zijn hier ruw en slechts door jeeps te berijden, terwijl er honderden mogelijkheden zijn voor hinderlagen en guerrilla- activiteit. Langs de kust van de Golf van SUEZ is een lage vrij nau we strook met een vrij slechte weg, die slechts verhard is tot EL TUR, terwijl langs de Golf van AKABA de bergen vrijwel uit zee oprijzen. De enige uitzondering is een zandi ge kuststrook juist NOORD van SHARIM EL SHEIK van waaruit de Egyptenaren de Golf van AKA BA met hun artillerie beheersen. De wegverbindingen zijn hier zo be roerd dat de Egyptenaren hun troe pen hier hoofdzakelijk per schip be voorraden. De GAZA-strook die geografisch niet tot de SINAI landengte behoort is een nauwe woestijnstrook die in Isral steekt. De steden zijn GAZA, KHAN YONIS en RAFAH. In de strook leven plm. 200.000 Arabische vluchtelingen in miserabele kampen. Samenvattend kunnen we zeggen dat naast de spoorweg, die van KANTARA aan het Suezkanaal langs de kust via EL ARISH naar de GAZA-strip loopt, 3 wegen leiden door het Noordelijke en centrale deel van de SINAI landengte. Dit zijn: NOORD vrijwel evenwijdig aan de spoorlijn de matige kustroute KANTARA - EL ARISH uitkomend op het wegensysteem van OOST-SI- NAI. Dit is een sedert 1954 door de Egyptenaren verbeterd kameelpad. In het CENTRUM de weg van IS- MAILIA naar ABLI AGELIA en EL AUTA. In feite is deze enige goede weg een Engelse erfenis. Het was de vroegere Engelse hoofdaanvoerweg van Egypte naar Palestina. Het is nu de hoofdaanvoerweg voor de Egyptische garnizoenen in OOST- SINAI en de GAZA-strip. De derde weg is de slechtste van de drie nl. de weg van PORT TEW FIK door de MITLA-pas naar AKA BA. Deze weg staat bekend als de pelgrimsweg, de eeuwenoude route die de Moslims volgden van Egypte naar MEKKA. Het kaartje toont u de belangrijkste plaatsen langs de wéinige wegen en stellen u in staat de strijd in de komende dagen te volgen. Belangrijk zijn hier vooral de ste den c.q. kruispunten EL ARISH, ABU AGEILA, THAMED, BIR GIF- GARA, de MITLA-pas en natuurlijk SHARIM EL SHEIK. Israël bezit 4 actieve brigades k 4000 man, waarvan één parachutis tenbrigade, terwijl plm. 24 brigades mobilisabel zijn, waarvan plm. 1/3 deel is voorzien van tanks. De Israëlische tanks zijn over het algemeen niet modern. Men heeft 200 Amerikaanse M 48 Patton tanks, 250 Engelse Centurions Mark V en VII, 150 Franse AMX 13 en 200 oude Amerikaanse M 4 Shermans. Het zal vooral voor Nederlandse militairen interessant zijn hoe bijv. de oude Centurions, die ook het Ne derlandse leger bezit, opboksen te gen de moderne Russische T 54 van de Egyptenaren. Van de Israëlische luchtlandings brigade hebben we tot op heden niets gehoord, hetgeen ook wel nor maal is. Verrassende inzet op bijv. SHARIM EL SHEIK kan alleen plaatsvinden na een succesvolle doorbraak Noordelijker. Het terrein leent er zich daar in het ZUIDEN overigens wel voor. Nog veel tijd zal Israël overigens niet gegeven worden om zijn doe len te bereiken. De politieke machi ne werkt al op topsnelheid. Rusland, dat door zijn agitatie en zijn enor me leveranties van aanvalswapens aan Egypte en Syrië in feite de brandstichter is, zal nu moeten be slissen wat te doen. Redden wat er te redden valt of zich op een of an dere manier openlijk in de strijd mengen en een groot conflict riske ren. NIAWIER De 47-jarige landbou wer D. Holwerda te Niawier in Fries land is gistermiddag in een weiland door een stier om het leven gebracht. De stier was 's morgens uit de stal gebroken en naar het stuk weiland ge lopen bij de boerderij. Vermoedelijk heeft de heer Holwerda 's middags ge tracht de stier weer naar de stal te brengen. Mevr. Holwerda vond haar man in 't weiand liggen. Uit verwondingen en de sporen in het weiland bleek duidelijk, dat de heer Holwerda door de stier was aangevallen en zodanig door het dier werd toegetakeld, dat hij aan de ver wondingen is overleden. AMSTERAM Een 12-jarige leer ling van de OBI-school in Amsterdam- Oost, die gisteren door zijn onderwijzer de klas was uitgestuurd en zich kenne lijk op de gang verveelde, was een lad dertje opgekommen en zo op de vliering van het schoolgebouw beland. Bij zijn onderzoekingstocht daar stuitte hij op een glazen bovenlicht. Hij probeerde er overheen te kruipen, maar het glas kon zijn gewicht niet dragen met gevolg, dat hij op een 12 meter lager gelegen granieten vloer terecht kwam. De jon gen is met levensgevaarlijke hoofdwon den in een ziekenhuis opgenomen. Van onze correspondent DEN BOSCH Op vrijdag 23 juni zal de dirigent Hein Jordans het feit herdenken, dat hij 25 jaar de diri geerstok hanteert bij het Brabants Or kest. Ter feestelijke viering van dit jubileum zal op die avond in het Casi no van Den Bosch een galaconcert wor den gegeven onder leiding van de jubi laris. Gespeeld worden werken van Bruckner en Alphons Diepenbrock. BRUSSEL De Belgische politie heeft een functionaris van het St. Jo zefinstituut te Carlsbourg (in Belgisch Limburg) aangehouden in verband met een brand die zaterdag het instituut teisterde en voor een 750.000 gulden schade aanrichtte. De man heeft maan dag na urenlange ondervragingen be kend de brand te hebben gesticht. Hij ontkende evenwel schuldig te zijn aan een kleinere brand, een week ge leden, in het instituut. Ook ontkende hij iets uitstaande te hebben met een brand in juli vorig jaar, in een instituut elders in het land, waar hij toen met vakantie gangers vertoefde. LONDEN Een restaurant in Hat- ton Garden, de wijk in Londen waar veel diamantindustrie is gevestigd en ook juwelenbedrijven en dergelijke. Twee mensen zetten een kleine transis torradio aan op him tafeltje: nieuwsbe richten over de oorlog in het Midden- Oosten. Onmiddellijk komen er belangstel lenden omheen staan, joden en niet- joden. Intense spanning staat op de gezichten. Dit is typerend voor wat miljoenen ook in Engeland voelen, in de eerste plaats de 450.000 zielen tellen de joodse bevolking van de Britse eilan den. Ook hier wordt de Israëlische am bassade overstroomd door mensen die als vrijwilliger naar Israël willen. Zij worden naar Rex House verwezen in Regent street, waar het Comité voor solidariteit met Israël alle hulpacties coördineert. Op de eerste dag van de oorlog waren vijftien tot twintig procent van de vrijwilligers die er zich kwamen melden, niet-joods .Bijna allemaal ma nnen en vrouwen tussen de 18 en 25 jaar, voor het grootste deel onge trouwd. DEN HAAG De 26-jarige Ita liaanse metselaar Ricardo C., die maandagavond laat in Den Haag de dertigjarige visser C. M. van Kuyen met een messteek in de borst heeft gedood, zal vrijdag voor de Haagse officier van justitie worden geleid. Tijdens een vechtpartij tussen Ne derlanders en Italiaanse arbeiders, voor een café in de Lange Houtstraat, werd de visser met een mes geraakt. Kort nadat hij naar een ziekenhuis was gebracht, overleed hij. Een half uur na de aanslag, om streeks middernacht, lichtte de politie de Italiaan van zfln bed in een pension aan de Lange Beestenmarkt. Op zijn broek werd een bloedspoor gevonden, dat erop wees dat een mes was afgeveegd. De Italiaan bekende tijdens de vechtpartij met een mes te hebben gestoken, doch dit later uit zijn auto te hebben gegooid. De Haagse politie zoekt twee getui gen. Een van hen was in gezelschap vande overleden visser. De ander gaf het juiste autonummer van de Italiaan door aan de politie. Aanleiding tot en toedracht van de vechtpartij zijn de politie niet bekend. Andere getuigen, Nederlanders of Ita lianen, heeft de politie niet kunnen horen. Van onze correspondent BONN Ongeveer tweehonderd doodvonnissen wegens „ondermijning van de oorlogswil van het Duitse volk" ondertekende rechter Hans-Joachim Rehse in de jaren 1941-45. Bij de veroordeelden waren een priester die een mop over Hitler had verteld; een man die tegen een vriend had opge merkt dat Duitsland schuld droeg aan de oorlog; en een arts die tegen een aanstaande moeder zei: „U hebt moed om in het vijfde oorlogsjaar nog een kind ter wereld te brengen". Alle drie stierven door de valbijl. Nu staat Rehse, inmiddels 64 jaar oud, in West-Berlijn voor de gezworenen rechtbank wegens moord. Zijn stand punt: „Ik heb mij niets te verwijten, toen niet en nu niet". Bij het beroemde Rijksdagbrand proces van 1933 veroordeelde het toen malige Rijksgerechtshof de Nederlan der Van der Lubbe ter dood, maar het sprak de andere aangeklaagden vrij. Dit was niet naar de zin van de nazi's en daarom schiepen zij het „Volksge rechtshof". Daarin zouden twee juris ten en drie leken, doorgaans SS-ers, „recht"-spreken in nationaal-socialisti- sche zin. President werd de beruchte Roland Freisler. Zijn rechtsopvatting: „Wat de nationaal-socialistische levensgemeen schap ten goede komt is rechtvaardig; al het andere is strafbaar. Juridisch recht mag wegvallen als Duitsland maar blijft bestaan". De praktijk van het Volksgerechts hof bestond daarin dat de aangeklaag de heftig werd uitgefoeterd en daarna werd veroordeeld. Het college maakte het zo bont, dat tenslotte zelfs Hitiers minister van justitie het tot matiging aanmaande. Hans-Joachim Rehse was van meet af aan werkzaam bij het Volksge rechtshof. In 1941 kreeg hij zitting als volwaardig rechter. President Freisler kwam in 1945 om bij een luchtaanval. Rehse verzweeg na de oorlog zijn verleden, maar viel nog geen jaar later door de mand. In het huidige proces zijn hem zeven doodvonnissen ten laste gelegd waarin hij nog verder ging dan de nazi-wetten het voorschreven. Rehses verweer: „Mijn beleid paste precies in de alge mene mentaliteit toen. Had ik me dan In mijn eentje moeten verzetten?" In oorlogstijd, zo meent hij, is een harde rechtspraak trouwens onvermijdelijk. (Van onze correspondent in Israël) NATHANYA Een Iraakse bommenwerper van Russische make lij, een Tupolef, heeft gistermorgen dood en verderf gezaaid in de woon wijken van Nathanya, een kustplaats tussen Tel Aviv en Haifa. Voordat de sirene voor het laag- vliegende toestel had kunnen waar schuwen vlogen de raketten door de hoofdstraat van de anders zo vredi ge badplaats, die de dag tevoren al door Syrische vliegtuigen was aange vallen. Een vrouw die het vliegtuig niet hoorde maar aan het raam stond werd ernstig gewond. Zij overleed in een ziekenhuis. Vijfentwintig mensen wer den gewond, van wie vijf ernstig. Over honderden meters liggen in de hoofdstraat van Nathanya, die ge naamd is naar de Zionistische leider Theodor Herzl, glasscherven. Verschil lende winkels zijn totaal verwoest. Bijna alle ruiten zijn gesprongen in de hoofdstraat. Eén winkelhuis is inge stort. Eén raket boorde zich in de arbei- dersbank in Nathanya. Een groot gat wijst de plaats aan waar de raket haar vernietigende baan in het hoge gebouw begon. Enkele uren na de aanval sprak ik in Nathanya met de overlevenden. Salo mon Margolus, die zijn winkel tegen over het getroffen bankgebouw heeft, zegt: „Toen ik het gierende vliegtuig hoorde, liep ik naar de schuilkelder onder het bankgebouw. Mijn zoontje voor me uit. Toen de raket zich door de wand van het gebouw boorde, werd ik tegen de grond gesmeten. Ik viel bovenop mijn zeseneenhalf jarig zoon tje Chaim!" Hij heeft verband om zijn hoofd. Hans Benedict, correspondent van het Amerikaanse persbureau Associated Press en fotograaf Kurt Strumf kwamen in Gaza aan, toen de gevechten daar in volle gang waren. Benedict telefoneerde het volgende verslag: Er is hevig gevochten tussën de Is raëlische troepen en de commando's van het Palestynse bevrijdingsleger voordat de Israëliërs tenslotte door de Arabische stellingen konden heenbre- ken en Gaza in het bezit namen. Over al floten nog de kogels van de sluip schutters toen wy de stad langs een stille wyk binnenreden. Plotseling een oogverblindende licht flits en een enorme ontploffing. Een auto voor ons, met drie verslaggevers en een Israëlische officier, was op een landmyn gereden. De myn was door de terugtrekkende troepen onder het pla veisel begraven. Een Israëlische correspondent van een Canadese televisiemaatschappy kwam om het leven. Een Amerikaanse en een Oostenrykse verslaggever wer den gewond. De Israëlische officier liep eveneens verwondingen op. De explosie rukte het windscherm van onze auto. Intussen gingen de Israëlische troe pen voort met hun zuiveringsacties in de wyken van de stad. De zeven uur durende gevechten waren uitgelopen op een verbitterde strijd van man tegen man tusen de Israëliërs en de comman do's van het Palestynse bevrijdingsle ger. De aanval op Gaza volgde op het succes dat de Israëlische troepen maan dag behaalden met de verovering van Khan Yoenoes, een sterke Egyptische vesting ten zuiden van Gaza. De op mars van de Israëlische troepen ging dwars door het noordelyke deel van de strook van Gaza en sneed twee Egyp tische divisies van de hoofdmacht af. Tanks en artillerie rukten langzaam op in het duister van de nacht, zich een weg banend over vlak bouwland en wei land. Nog in de nachteiyke uren viel het vliegveld van Gaza in Israëlische handen. Het bevel voor de grote aanval op Gaza kwam om half acht plaatselijke tyd. Ondersteund door straaljagers wisten de Israëlische troepen in noord- westelyke richting door de verdedi gingsgordel van Gaza heen te breken. „By stukjes en beetjes kwamen we verder. Het was alsof je een cake sneed", zei een Israëlische luitenant. Er brak een glimlach door het zweet op zyn gezicht onder de gecamoufleer de helm. „De Palestynen hebben dap per gevochten", zei hy, „maar de mees te van hun Egyptische officieren gin gen op de loop toen het ernst werd. Kijk maar eens hoe armzalig ze er uit zien. Ze hebben niet eens behooriyke schoenen aan". Hy wees op een aantal gesneuvelde Arabieren die op een hoop lagen achter een omheining van prikkeldraad. Ze hadden tennisschoenen aan. „Kijk, hier ben ik gevallen, op dit ijzeren randje. Bang ben ik niet ge weest. In de Tweede Wereldoorlog heb ik in de wouden van Polen tegen Hitiers benden gevochten. In Israël ben ik niet bang. Hier kunnen we voor ons leven vechten." Naast mij staat een jonge vrouw. Op haar arm het kereltje. Moeder en zoon zijn doodzenuwachtig. De moeder ver telt: „Iedere nacht slapen we in de schuilkelder van het bankgebouw. Om halfzeven moesten we eruit. Ik ging naar boven, naar mijn flat. Enkele minuten later scheerde de raket door de lucht. Het werd duister. Ik dacht dat het gebouw naar de hemel werd getild. Wij hebben geluk gehad." Op haar bloesje zitten grote bloed vlekken. Een vrouw komt met een scherf van de raket aanlopen, die ze in haar kamer heeft gevonden. Een groot stuk dodelijk metaal. Enkele minuten na de aanval werden alle gewonden met ambulancewagens naar het zieken huis in Nathanya gebracht. Het Iraakse vliegtuig, dat Nathanya in een soort wanhoopsdaad aanviel, werd door Israëlische straaljagers ach tervolgd en neergeschoten. De Israëli sche luchtmacht bombardeerde na de aanval op tyathanya een Iraakse lucht basis waarbij zes Iraakse vliegtuigen werden vernield. Terwijl ik in Nathanya de oorlogs- verschrikkingen gezien heb, komen uil Jeruzalem berichten over grote ver woestingen. Ongeveer vijfhonderd in woners van het joodse deel van de stad zijn gewond. De Israëlische radio doet voortdurend een beroep op de bevol king niet op straat te lopen, maar in de schuilkelders te blijven. Vele huizen in Jeruzalem zijn zwaar beschadigd. Flatgebouwen zijn inge stort. Reeds twee dagen ligt de stad onder zwaar Jordaans artillerievuur. Volgens de laatste berichten is echter het Jordaanse deel van Jeruzalem door Israëlische troepen veroverd. PLYMOUTH Sir Francis Chiches ter, de 65-jarige Britse zeezeiler die 28 mei als een nationale held werd inge haald in de Zuidengelse havenstad Ply mouth na zijn solotocht om de wereld, is jiék. De taaie zeerob werd maandagavond onwel tijdens een feestelijke bijeen komst te zijner ere in Plymouth. Na een onderzoek in het koninklijke marine hospitaal in de stad kon hij terugkeren naar het officiële- gastenverblijf van Plymouth, waar hij sinds zijn reis ver blijft. Artsen hebben bekend gemaakt dat Sir Francis zeker enkele maanden vol ledige rust moet houden. Lady Chiches- ter liet weten dat de feestelijkheden haar man te veel hebben vermoeid. DEN HAAG De rerering gaat akkoord met het vakantieschema dat de Stichting van de Arbeid voor volgend jaar heeft vastgesteld. Van 1 tot en met 13 juli gaan dan met vakantie: De werknemers in Noord- en Zuid-Holland, Utrecht, Gel derland ten noorden en westen van de rivieren, alsmede de metaalindustrie in geheel het land. Van 15 tot en met 27 juli: Het oosten en noorden van ons land en het personeel in de bouwnijverheid plus nevenbedrijven en de textielindustrie in geheel het land. Van 29 juli tot en met 10 augustus: De werknemers in de rest van het land, Noord-Brabant, Limburg en Zee land dus. Om een geleidelijke roulering van alle gebieden en bedrijfstakken over een aantal jaren mogelijk te maken is in het advies van de Stichting een schema van zes jaar opgenomen, lo pend van 1968 tot en met 1973. Na de val van Gaza voerden de Israëlische militairen zuiveringsacties uit in de veroverde wijhen van de stad. Burgers worden in rijen opgesteld om gefouilleerd te worden.

Digitale periodieken - Gemeentearchief Veenendaal

De Vallei | 1967 | | pagina 6