ANGST GRIJPT TOP NAZI'S NAAR DE KEEL
Juni
1942
Lidice totaal uitgeroeid
►vanluchti
VIER MILJARD
Hearing is ernstige zaak
Feilloos
Slaven
Midway
Code
Oerhartstocht
Crisis
TWINTIG JAAR MARSHALL HULP
In Auschwitz wordt de
eerste selectie gehouden.
De Nederlandse Joden
worden in het Amsterdam
se ghetto gedreven.
De eerste groep Neder
landers wordt gedwongen
in Duitsland te werk ge
steld.
Amerika wint de Slag
om de Midway.
Economische
druk door
Vietnam
f TARVO OP TAFEL - GEZONDHEID IN HUIS
ALTIJD IM DE ORIGINELE VERPAKKING
DORP GESLACHT VOOR
DOOD VAN EEN BEUL
De Duitse topnazi's waren duidelijk bang na 27 mei 1942, toen bij het
Tsjechische dorpje Lidici een aanslag op hun medemisdadiger Heydrich was
gepleegd.
Tot dan toe was de grote groep topmisdadigers onschendbaar geweest. In de
begintijd hadden ze elkaar vermoord, maar tot 27 mei 1942 had nog nooit een
kogel van hun ontelbare vijanden doel getroffen. De topnazi's hadden al wat
menselijk was getart en zij wisten zich door miljoenen gehaat. Maar zij hadden
kunnen glimlachen, want het was duidelijk geweest, dat de miljoenen geterg-
den machteloos waren.
Op 27 mei 1942 werd deze mythe door een klein groepje Tsjechische verzets
strijders vernietigd: de 38-jarige topnazi Heydrich, die zich met ongekende
wreedheid inspande om de Joden en de Slavische volkeren te vernietigen, werd
dodelijk getroffen door een bom van het verzet. Heydrich stierf op 6 juni 1942.
De Duitsers reageerden met een delirium van woede en terreur.
NEW YORK De trotse beweringen
die men zo dikwijls verneemt dat de
oorlog in Viëtnam door de enorme Ame
rikaanse economie met weinig moeite
kan worden opgevangen moeten meer
en meer als hoogst dubieus worden be
schouwd. Het is een kleine oorlog in
verhouding tot een grote economie, maar
niettemin heeft hij gevolgen.
Het a.s. begrotingsjaar zal de oorlog
iets meer kosten dan 22 miljard dollar,
minder dan drie pet. van het bruto na
tionale produkt van ongeveer 765 mil
jard dollar. Maar deze financieel „ge
makkelijke" oorlog heeft het vorig jaar
bijgedragen tot inflatie en hij kan dit
jaar tot algemene belastingverhoging
leiden.
Het begrotingstekort zal, zoals de za
ken er nu voor staan, groter zijn dan
elk vorig tekort en misschien in totaal
30 miljard dollar gaan bedragen, en
een groot deel hiervan is het gevolg van
de Viëtnamese oorlog.
En aangezien het begrotingstekort po
tentieel inflationair zal zijn, neemt de
druk toe voor de besnoeiing van federale
binnenlandse uitgaven.
KOREA
In de Koreaanse oorlog toen de de
fensie-uitgaven lager waren, vertegen
woordigden zij een veel hoger percenta
ge van het bruto nationale produkt, dat
toen ongeveer 265 miljard dollar be
droeg.
Nog eens, hoewel Viëtnam groot is
vergeleken met Korea, is het kleiner
dan Korea in verhouding tot het bruto
nationale produkt.
Waar wel over te discussiëren valt is
de grootte van de druk op de economie.
Sommigen die de regering kritiseren,
beweren dat de druk minder had kun
nen zijn indien de kosten voorzien wa
ren en indien reeds vroeger regelingen
waren getroffen om de rekeningen te
betalen.
Maar sommige economisten die de re
gering verdedigen, zeggen dat het feit
dat de economie nog steeds de Amerika
nen steunt op een manier, die noch zij
de Amerikanen noch enig ander
volk ooit eerder hebben gekend een vol
doende compliment is voor de wijsheid
van de regering. Zelfs in jaren zonder
oorlog, zeggen die economisten hebben
wij hoge belastingen en rente, inflatie
en woningproblemen gehad.
De economisten maken er zich ech
ter zorgen over, dat, zo de oorlog in
Viëtnam zich verder uitbreidt of er een
oplaaiing komt in Korea of het Midden-
Oosten, door de staging van de defen
sie-uitgaven de productiviteit steeds
meer in de verdrukking komt.
Zodra hij het bericht van Heydrichs
dood vernam, liet Goering in de Ber-
lijnse straten 152 Joden oppakken en
neerschieten. Op 31 augustus 1946 zou
deze zelfde Goering voor het Interna
tionale Militaire Gerechtshof in Neu
renberg verklaren: „Ik zou het nog
maals duidelijk voor de rechtbank
willen uitspreken: ik heb nimmer, op
geen mens en bij geen gelegenheid,
een moord bevolen."
Het Duitse leger leverde na de dood
van Heydrich ook zijn bijdrage: sterke
legereenheden vielen op 9 juni 1942
Lidice binnen. Alle 199 mannen van
het dorp werden ter plaatse doodge
schoten; de 195 vrouwen van het dorp
werden naar concentratiekampen ge
bracht, waar de meesten een ellendige
dood zouden sterven; de zeventig kin
deren van Lidice werden naar Duits
land gedeporteerd.
Na deze massale moord kwamen
Duitse genietroepen het dorp binnen
en zij maakten met springladingen en
bulldozers Lidice letterlijk met de
grond gelijk.
Tenslotte nam Himmler wraak om de
dood van zijn trouwste knecht. Hij liet
uit het concentratiekamp Teresien-
stadt drieduizend Joodse Tsjechen
wegvoeren naar het Oosten, waar alle
drieduizend tijdens een „Sonderaktion"
werden vermoord.
Pas toen waren de Duitse moorde
naars tevreden gesteld. Zij hadden hun
almacht getoond: Laat niemand het
nogmaals wagen een vinger naar hen
uit te steken, want zij zullen weer
toeslaan. Het doden is hun taak, hun
recht en laat niemand nogmaals pogen
hun hierbij te hinderen.
Dit is in wezen de oplossing van het
afzichtelijke raadsel, zoals een na-oor-
logse Westduitse rechter het zei: „Zij
hebben gemoord, omdat zij meenden
dat zij nooit ter verantwoording kon
den worden geroepen."
De moordmachine van de Duitsers
begon in juni 1942 volgens een bijna
feilloos systeem te draaien. Op 23 juni
1942 werd in Auschwitz de eerste
„selectie" gehouden: een trein van
beestenwagens reed volgepropt met
mensen het kamp van Auschwitz bin
nen en stopte langs het verhoogde
bordes, waar onmensen, die zich arts
durfden noemen, gereed stonden.
Bloeddronken bewakers sloegen met
lange zwepen de uitgeputte, verhon
gerde mensen uit de wagons. De
mensen werden in een j ij gedreven en
deze rij moest langs de artsen lopen.
Een gebaar met de duim naar links of
naar rechts, de groep die links kwam
te staan, werd vrachtwagens opgejaagd
en de auto's reden naar grote hallen,
waar gifgas een einde aan de levens
maakte.
De groep rechts werd naar het kamp
gedreven. Deze mensen moesten nog
blijven leven om te zwoegen, om te
worden getrapt en uitgehongerd, totdat
zij van geen waarde meer werden
geacht, waarna ook voor hen het gas
barmhartig zou zijn.
De grote Duitse industrieën roken de
winst en om de stank bekommerden de
directies en de aandeelhouders zich
niet. Krupp, I. G. Farben en tientallen
andere grote Duitse concerns bouwden
fabriekshallen bij de vernietigings
kampen. Voor vier mark per dag per
stuk konden zij in de vernietigings
kampen slaven huren. De bedrijfslei
ders van de keurige Duitse fabrieken
mochten de slaven trappen en zij
mochten hen laten verhongeren, en als
de produktie van een groep daalde
wegens algehele uitputting mocht de
bedrijfsleider de verdorde mensen de
toegang tot zijn fabriek ontzeggen,
waarna de poorten van de gaskamers
automatisch opengingen.
De bedrijfsleiders werd duidelijk
gemaakt, dat zij op de arbeiders uit de
vernietigingskampen niet zuinig be
hoefden te zijn, want volgens het
staatje van de gestorven Heydrich had
Europa een voorraad van elf miljoen
Joden. De miljoenen Russische krijgs
gevangenen dienden als reservevoor-
raad.
De Duitse bedrijfsleiders hebben de
instructies volledig begrepen en uitge
voerd: de ter dood veroordeelde joden
moesten hun laatste krachten geven
aan de Duitse oorlogsindustrie en zo
wel overheid als fabrikant voer er
wel bijvier mark per dag.
Na de oorlog zou Krupp weigeren
eisen tot schadeloosstelling voor deze
Reinhardt Heydrich
beul, zelf slachtoffer
slavenarbeid te voldoen. Het zou een
fel juridisch gevecht van jaren wor
den. dat uiteindelijk door Krupp werd
gewonnen.
Terwijl in Auschwitz dit helse proces
op gang kwam, werden overal elders
in bezet Europa de mensenvoorraden
bijeengedreven.
De Joodse Nederlanders woonden
opgepropt in het Amsterdamse ghetto
en zij moesten met ingang van 30 juni
1942 's avonds na 8 uur binnenshuis
blijven tot 's morgens 6 uur.
Dit was noodzakelijk om de jacht die
op het punt stond los te branden, zo
soepel mogelijk te laten verlopen. Om
8 uur 's avonds moest iedere jood in
zijn eigen huis zijn. Alle adressen
waren zorgvuldig geregistreerd door de
Joodse Raad.
De Duitsers behoefden na 30 juni
1942 slechts „voorraadlijsten" te pak
ken om te zien waar zij hun weerloze
prooi konden ophalen.
Het vermalen van de laatste werk
krachten van elf miljoen Joden was
echter niet voldoende voor de Duitse
oorlogsindustrie. De fronten kraakten
en iedere dag kon de eerste vloedgolf
van mensen en materiaal uit Amerika
in Europa aankomen.
De Duitsers moesten steeds meer
soldaten en materiaal hebben. Hun
domme propaganda in de bezette ge
bieden: „Kom fijn werken in Duitsland
voor een goed loon in een prachtige
ADVERTENTIE
A Jan Kubis (links) en Joszef Gabchik,
Heydrich pleegden, in Engeland.
omgeving" had slechts enkele onnozele
halzen verleid.
Niet goedschiks, dan kwaadschiks:
op 13 juni 1942 werd de eerste grote
groep Nederlandse arbeiders gedwon
gen naar Duitsland gebracht. Het was
nog slechts een begin, want ook voor
het bijeenschrapen van arbeiders in.de
bezette gebieden, zouden de Duitsers
een duivelse organisatie opbouwen.
De eerste duidelijke nederlaag voor
De As Duitsland, Italië, Japan
kwam niet in Europa, waar men in '42
al bijna drie jaar Hitiers overwinnin
gen had moeten dulden. Op 7 juni 1942
precies een half jaar nadat Japan in
Azië de oorlog was begonnen, behaalde
de Amerikaanse marine een indrukwek
kende overwinning op de Japanse vloot
in een zeegevecht, dat bekend zou wor
den als „De slag om Midway".
Aan het begin van de slag leek het
duidelijk dat de Amerikanen kansloos
waren. De Japanners waren met een
zeer sterke vloot uitgevaren om twee
doelen te bereiken: de Japanners wil
den de eilandengroep Midway halver
wege de Westkust van Noord-Amerika
en de Filippijnen veroveren en te
vens wilden zij door een schijnaanval
op de onder Alaska gelegen eilanden
groep Aleoeten de Amerikaanse Paci-
fic-vloot tot een gevecht uitdagen.
De Japanse vloot was ruim tweemaal
zo sterk als de Amerikaanse en de Ja
panners waren niet alleen overtuigd
van de overwinning, zij voelden zich in
staat de hele Amerikaanse vloot voor
jaren vleugellam te maken.
De uitslag leek aan het begin van het
gevecht vast te staan, te meer omdat
de Japanse vliegdekschepen waren ge
vuld met hypermoderne Zero-jagers,
terwijl de Amerikanen slechts over be
duidend minder, trage, verouderde Buf
falo's beschikten.
De Amerikanen hadden twee voorde
len: hun experts hadden de Japanse
radiocode achterhaald en zij hadden
door razend knap te manoeuvreren voor
de Japanners geheim weten te houden,
dat zij drie vliegdekschepen in de
strijd brachten.
Op het beslissende ogenblik namen
de Japanners één foute beslissing, die
hun fataal zou worden. Op 4 juni 1942,
's morgens om half negen gaven de Ja
panners hun jagers toestemming aan
boord van de vliegdekschepen te landen
omdat zij anders mogelijk benzinege
brek zouden krijgen. Dit kwetsbare
ogenblik werd door bij toeval aanwezi
ge Amerikaanse jagers en bommenwer
pers ten volle benut.
Hoewel hun trage toestellen niet op
gewassen waren tegen het vuurspuwen
de afweergeschut op de Japanse sche
pen, vielen de Amerikanen de met zo
juist gelande jagers gevulde Japanse
schepen aan. Bijna alle Amerikaanse
vliegtuigen werden neergeschoten voor
dat ze de vliegdekschepen ook maar
konden naderen, maar enkele wisten 't
doel te bereiken: de Japanse vliegdek
schepen werden gebombardeerd.
Verscheurende explosies daverden
over de Stille Oceaan. De vier Japanse
vliegdekschepen met alle vliegtuigen
aan boord, gingen in enkele uren bran
dend ten onder. De invasie op Midway
werd afgelast; de Japanse vloot was de
ruggegraat gebroken.
Zes maanden na het bombardement
op Pearl Harbour hadden de Amerika
nen de Japanners in de verdediging ge
drongen, maar in die zes maanden had
den de Japanners zich op de duizenden
eilandjes van de Stille Oceaan genes
teld. Het zou een brede stroom van
bloed vragen voordat de Amerikanen,
van eilandje naar eilandje springend,
de Japanse aanvaller uit de Pacific
hadden verdreven.
Voorlopig behielden de Japanners
ook na 7 juni 1942 nog het initiatief in
de Stille Oceaan. Op 13 juni landden zij
op de Aleoeten en ook de Duitsers
wierpen hun volle gewicht in de strijd
tegen Amerika. Hun U-boten stroopten
alle wereldzeeën af en zij kwamen tot
onder de Amerikaanse kusten, waar
tientallen koopvaardijschepen, gevuld
met troepen en materiaal voor Europa,
tot zinken werden gebracht.
Het had er dikwijls de schijn van dat
de mens aan beide zijden het dunne
laagje vernis, dat hij ooit trots „be
schaving" had genoemd, had afgelegd.
Men vocht als voorwereldlijke mon
sters en het was duidelijk dat de krank
zinnige strijd nooit kon worden beëin
digd met glimlachende generaals die el
kaar een hand gaven.
Als een schip was getorpedeerd,
de mannen die de eigenlijke aanslag op
kwam de onderzeeër boven water om
de drenkelingen te mitrailleren. Wie in
handen van de vijand viel, wist dat
Volkenrecht en Oorlogsreglementen
waardeloze stukjes papier waren.
Later, toen zij zeker van de overwin
ning waren, keerden de Britten en Ame
rikanen terug naar menselijkheid en
oorlogsrecht, maar geplaatst tegenover
de bijna almachtige en bijzonder wre
de Duitse en Japanse machten in 1942,
vocht men op een wijze die men na 'n
eeuwenlange beschaving voor onmoge
lijk had gehouden, met oerhartstochten
die diep in de menselijke ziel hadden
gesluimerd en die plotseling als logisch
en doeltreffend naar boven kwamen.
Men ontzag zichzelf niet en nog min
der de vijand: één minuut, één ver
keerd bevel, één zwakheid kan de oor
log beslissen.
Op 18 juni 1942 arriveerde Churchill
in Washington om daar met Roosevelt
te praten over een onderwerp, waar
over in topkringen van de Amerikaan
se oorlogsvoering zelfs niet gefluisterd
mocht worden: in de woestijn van New
Mexico werd, afgegrendeld van de bui
tenwereld, een stad gebouwd. Los Ala
mos, waar in 1943 begonnen zou worden
met de samenstelling van een wapen,
dat de mensheid een ander tijdperk
zou binnenvoeren: de atoombom.
Tijdens deze bespreking werd Chur
chill plotseling teruggeroepen naar Lon
den: in Noord-Afrika was een ernstige
crisis uitgebroken.
Wekenlang hadden de Britse en Duits-
Italiaanse troepen daar in schijnbare
evenredigheid van kracht tegenover el
kaar gelegen, maar Rommel had het
initiatief weten te hernemen.
De Duitse aanval was op 26 mei be
gonnen. Aanvankelijk leek de toestand
niet bijzonder ernstig, maar half juni
brak Rommel onweerstaanbaar door.
De Britse linie bezweek en de Duitsers
hadden vrij spel: Egypte lag open voor
hen.
Op 21 juni veranderde Tobroek weer
eens van bezetter en drie dagen later
trokken de Duitse legers de Egyptische
grens over. Rommel werd door een op
getogen Hitier tot maarschalk bevor
derd.
De nieuwe maarschalk waande de
oorlog in Noord-Afrika gewonnen. In 'n
dagorder zei hij: „Op naar El Ala-
mein, Alexandrië en de Nijldelta. Op
30 juni marcheren we Cairo binnen".
Mussolini in Rome liet onmiddellijk
zijn koffers vullen met de prachtigste
paradeuniformen. De Italiaanse dictator
meende, dat eindelijk zijn grote dag was
aangebroken. Hitler had het te druk
met zijn zomeroffensief in Rusland, nu
kon hij, Mussolini, de overwinningspa
rade in Cairo afnemen. Mussolini
spoedde zich naar Noord-Afrika en in
het plaatsje Derna volgde hij koorts
achtig de frontberichten.
Rommel was echter wat voorbarig
geweest in zijn dagorder. Op 30 juni
was hij niet in Cairo, maar wel in El
Alamein.
In Derna wachtte Mussolini tever
geefs op verdere berichten. Rommel
had bij El Alamein zijn verste punt be
reikt. Mussolini had geduld. Hij wacht
te drie weken. Op 20 juli keerde hij
diep ontgoocheld met onuitgepakte kof
fers naar Rome terug.
Dezer dagen was het twintig jaar geleden dat de toenmalige Amerikaan
se minister van Buitenlandse Zaken, George Marshall, in een rede voor de
universiteit van Harvard het grootse en unieke plan ontvouwde om het
verpauperde Europa weer op de been te helpen. Voorwaarde was dat de
Europese landen zelf de wederopbouw ter hand zouden nemen, zelf het
programma zouden ontwerpen en uitvoeren, zelf ook zoveel mogelijk hin
derpalen op de weg naar herstel zouden wegruimen.
Ruim 61 miljard gulden werd in Europa gepompt. Nederland ontving
bjjna vier miljard gulden. Van dat geld konden de noodzakelijke importen
worden betaald, onder andere voedsel. De KLM kon haar luchtvloot op
bouwen. Breedband in IJmuiden kon worden gesticht. In Scheveningen
verrees het Grand Hotel. Het zijn slechts enkele projecten, voorbeelden
van de vele economische injecties.
De man die zeer nauw bij de uitvoering van het Marshall-plan betrok
ken was, is prof. dr. E. H. van der Breugel. Hoe hij nu over dit hulppro
gramma denkt blijkt uit bijgaand artikel.
De hulp die ons op
de been hield
TAe Marshall-hulp heeft de basis ge-
legd voor het economisch herstel
van Europa, in ieder geval van een zo
snel herstel. Het plan is tevens de ba
sis geweest voor de Europese samen
werking, die later de Europese Econo
mische Gemeenschap mogelijk heeft ge
maakt. In alle opzichten is 't Marshall
plan een uniek succes geworden.
Prof. dr. E. H. van der Beugel meent
dat er zes belangrijke motieven waren,
waarom Amerika besloot Europa te
hulp te komen.
J De Verenigde Staten voelden zich
gevoelsmatig sterk aan Europa ver
bonden.
2 De Amerikanen die al tweemaal
tussenbeide moesten komen in een
door Europeanen ontketende oorlog,
wilden een poging doen de oorzaken
voor een volgende oorlog weg te ne
men.
Men besefte in Washington dat de
problemen zo'n grote omvang had
den gekregen, dat kleine en middelgro
te naties niet meer in staat waren die
alleen op te lossen.
In de toen heersende koude oorlog
wilde Amerika tegen 't communis
me in een gezond Europa een dam op
werpen.
Het Duitse probleem moest cen
traal worden gesteld in de Euro
pese samenwerking.
Amerika had er behoefte aan de be
trekkingen met Europa te vereen
voudigen.
Door deze redenen ook viel zo sterk
in het Marshall-Plan de nadruk op on
derlinge samenwerking. De Europese
landen moesten zelf de handen uit de
mouwen steken.
Daarom ook werd de Organisatie
voor Europese economische samen
werking gesticht, waarin de hulp ont
vangende landen samengingen.
Y^aak wordt het streven naar herstel
van Europa afgeschilderd als puur
Amerikaans eigenbelang. Prof. Van der
Beugel noemt dat „flauw". Hij zegt:
„Natuurlijk is een nationale politiek uit
op behartiging van de eigen belangen.
Maar het maakt wel enig verschil of
men een bekrompen politiek op korte
termjjn voert of dat men, zoals in dit
geval, vooral een politiek constructieve
bjjdrage levert aan het herstel van Eu
ropa".
„tfet is een initiatief zonder precedent.
-*-®De Amerikanen hebben steeds ge
streefd naar een krachtige partner,
maar dan niet een die zich afzet tegen
de Verenigde Staten, maar een die in
Atlantisch verband samenwerkt. Som
migen menen dat zulks een illusie is. Ik
zou dat nu nog niet durven zeggen".
De heer Van der Beugel gelooft niet
dat Amerika zijn handen van ons we
relddeel heeft afgetrokken. „Wel zijn er
prioriteiten verschoven. Daar zijn ver
schillende oorzaken voor:
j De Verenigde Staten menen dat
Europa nu zelf wel zijn eigen boon
tjes kan doppen.
2 Er bestaat een zekere teleurstelling
over het doen en laten van Europa.
Hoewel ook Washington de Gaulle niet
beschouwt als „de rtem van Europa",
bestaat er toch licht de neiging Euro
pa te vereenzelvigen met de luidste en
meest gerichte stem.
2 Amerika wordt sterk in beslag ge
nomen door de ontwikkeling in an
dere delen van de wereld.
In Amerika zal prins Bernhard aan
de universiteit van Harvard, waar
Marshall zijn beroemde rede uitsprak,
'n leerstoel in de Nederlandse beschaving
zal aanbieden. Het is de dank van een
land dat per hoofd van de bevolking
de grootste bijdrage uit het Marshall
plan heeft gekregen.
Een verfijnde vorm van waardering
aan een geheel volk.
Wijlen generaal George Marshall
W/anneer er een vraagstuk is dat de
gemoederen van het publiek zo
zeer bezig houdt dat de autoriteiten 't
niet meer binnenskamers kunnen be
spreken, wijden zjj er tegenwoordig
graag een „hearing" aan of wat daar
voor moet doorgaan.
Men zal zich de „hearing" herinne
ren die was belegd door een Kamer
commissie in een door economische
tegenslagen getroffen stad in het oos
ten van ons land. Naar Amerikaans
voorbeeld stelden zij die deskundigen
vragen, in de hoop dat zij zich zo een
beter beeld van de toestand zouden
kunnen vormen.
Indien men hij het houden van deze
hearing geheel het Amerikaanse voor
beeld had gevolgd, zou thans bij de
Staatsdrukkerij al het volledige ge
drukte verslag van de hearing in het
oosten van het land zijn verschenen.
In dat geval zou, naar Amerikaans
voorbeeld, een ieder die belangstel
ling heeft voor het streven naar het
keren van de gevaren van een groei
ende werkloosheid, het woordelijke
verslag van die hearing kunnen bestu
deren.
Bovendien zou elk lid van bedoelde
commissie dan gratis een bepaald
aantal van die gedrukte verslagen ter
beschikking hebben gekregen om ze
aan hem bekende belangstellenden te
kunnen sturen.
Zover is men, als wij goed ziin in
gelicht, bij het houden van parlemen
taire hearings in ons land nog niet
Dat is jammer, want een ruime ver
spreiding van snel in druk versche
nen woordelijke verslagen van derge
lijke hearings zou de sterk geslonken
belangstelling bij het publiek voor de
handelingen van onze volksvertegen
woordigers wat kunnen stimuleren.
In de Ver. Staten is er onder het
publiek al jaren meer vraag naar de
gedrukte verslagen van hearings over
belangrijke politieke en andere vraag
stukken dan naar de verslagen van
de beraadslagingen in het Congres.
Wanneer het publiek ook hier snei
de beschikking kan krijgen over de
verslagen van parlementaire hearings
zou daarmee een brug zijn geslagen
over de kloof tussen parlement en
kiezer. Wellicht zouden dergelijke ver
slagen meer invloed ten goede hebben
dan lange televisiereportages uit de
Tweede Kamer.
Wij wijzen hierop, omdat het voor
ons land nog kersverse vegrip hearing
al aan het verwateren is. In enkele
gemeenten zijn onder de naam hea
ring al bijeenkomsten gehouden die
deze naam niet verdienen. In Bergen
(N.H.) bijvoorbeeld, belegde het ge
meentebestuur onlangs een bijeen
komst van burgers om te vernemen
welke wensen en verlangens er onder
hen leefden ter zake van het gemeen
tebeleid. Die bijeenkomst was nu
juist geen hearing, omdat er geen ge
kozen vertegenwoordigers van volk
waren die zich over één bepaalde
kwestie lieten voorlichten door des
kundigen.
De hearing die wij, zij het onvolle
dig, van de Amerikanen hebben over
genomen, is iets geheel anders dan 't
aanhoren van de burgerij door de
overheid. In het Bergense geval was
het eigenlijk het omgekeerde van het
Amerikaanse voorbeeld, juist omdat
het daar de overheid was die aan
hoorde.
Willen wij ons voordeel met de hea
ring doen, dan moeten wij er wel voor
zorgen, dat dit moderne hulpmiddel
bij voorkeur en uitsluitend een doel
treffend parlementair instrument
wordt en blijft.
