Hoorn en Thora van Belsen aan de klaagmuur <B> Leven in Tel Aviv bijna weer gewoon Het eten wel kosjer KANONVUUR BULDERT IN DE WOESTIJN Financiële steun alléén kan textiel niet redden Verscherping van blokkade Biafra Luchtmacht van Israël Nederlaag voor Egypte en Jordanië EINDELIJK NA NEGENTIEN EEUWEN TERUG Overwinnaar betreedt oude stad EXCLUSIEF VOOR ONZE BLADEN KROMMENIE ZESDE VLOOT OEFENT Pigma-J^s Ibruint VINYL^H SLUIPSCHUTTERS MORTIER Prins Claus bij Neder 1 and-Fin 1 and GEEN VREES MEER VOOR LUCHTAANVALLEN KALMTE Néé STOOMSPINNERIJ TWENTHE: derm w VRIJDAG 9 JUNI 1967 (Van Daily-Express correspondent Robin Stafford) JERUZALEM Het Israëlische leger ramde de oude stad binnen en voor de eerste keer in bijna 1900 jaar namen zij volledig bezit van de heilige stad na bittere gevechten van man tegen man, met machinegeweren en met messen. Er waren ongelooflijke scènes toen duizenden Joden over de grenslijn tussen de twee helften van Jeruzalem zwermden op weg naar de klaagmuur, de westelijke muur van de tempel, die voor het Jodendom de meest heilige schrijn is. V.l.n.r.: brigade-generaal Narkis van het commando Centraal- Israël; minister van Defensie Dajan en stafchef-generaal Rabin, lopen over de Via Dolorosa in de oude stad, welke door de strijdkrachten is veroverd. Met Daill Express/Evening Stan dard in Londen is thans overeenge komen, dat onze bladen gebruik zul len maken van de Midden-Oosten-ar- tikelendienst van dit syndicaat. Deze artikelen worden geleverd door cor respondenten in het gevechtsterrein en voorts in Jeruzalem, Tél-Aviv, Beiroet, Amman, Cagro en a&b de zesde vloot. ADVERTENTIE (A/b U.S. vliegdekschip „America" in de Amerikaanse zesde vloot, oostelijk deel Middellandse Zee.) De eerste berichten van het begin van de strijd tussen Israël en Egypte bre- reikten de carrier „America" terwijl zij bezig was olie te laden en bommen en granaten over te nemen oefenpro jectielen. Het vliegdekschip bevond zich toen in volle zee, 540 mijl van de Israëlische kust een dag stomens. De „America" voer niet alleen. De reuzencarrier werd geschaduwd door de Russische rakettenjager nummer 381 vap de Kasjin-klasse. De Rus zat aldus tussen de massieve slagkracht van Task Force 60 onder commando van admiraal Laurence Geis. Om 11.50 uur kwam kapitein Donald Engen, de commandant van het schip voor het luidsprekersysteem. Hij zei: „Zware gevechten zijn uitgebroken tus sen Israël en Egypte. Uit berichten die door mij zijn ontvangen blijkt dat er 'n tankslag gaande is aan de Israëlisch- Egyptische grens en dat zware luchtge vechten woeden. Wij gaan voort met on ze oefeningen in dit gebied en blijven de hele dag daarmee gaande. Ik hou u op de hoogte." Admiraal Geis allerminst gespan nen vertelde me: We gaan in deze Task Force door met ons programma, precies zoals we het in de afgelopen week hebben gedaan." Maar de berichten die op de carrier werden ontvangen maakten duidelijk, dat de strijd boven een enkel incident uitging- Aan boord werden geen berich ten ontvangen over bewegingen van Britse oorlogsschepen. De vliegdekschepen „Saratoga" en „America" zullen allebei op zee blijven. Het was oorspronkelijk de bedoeling de „Saratoga" die rechtstreeks uit Ameri ka is komen varen en die 30 dagen non stop op zee is geweest, een haven te laten aandoen. Maar dat voornemen is geschrapt. Tijdens mijn gesprek met de admi raal stegen voortdurend Phantomjagers en Vigilant-bommenwerpers op. „Oefe ningen, alleen maar oefeningen", zei de admiraal met een nonchalante zwaai van zijn arm. De steeds terugkerende dreunen van landende vliegtuigen wer den afgewisseld met nieuwsberichten over het luidsprekersysteem. Opmerke lijk: er werd geen alarm gegeven. De admiraal had er een verklaring voor: de „America" is praktisch al sinds het uitbreken van de crisis in het nabije Oosten in staat van alarm geweest. Er waren meer Russische schepen in de omgeving dan alleen nummer 381. Hun bewegingen werden nauwlettend op de radar gevolgd. Maar wie naar hun exacte posities informeerde, werd met een schouderophalen het riet ingestuurd. Zij werden voorgegaan door Mosje Dajan, de geharde eenogige Israëli sche minister van Defensie, die met enkele parachutisten liep terwijl ka nonvuur en mij nontploffingen door de stad weerklonken en weerstandsnesten werden opgeruimd. De opperrabijn bracht de thora (de wetten van Mo- zes) en de Sjofar (hoorn) die tijdens de laatste wereldoorlog het concentra tiekamp Bergen-Belsen binnenge smokkeld waren. Toen de opperrabijn op de hoorn blies geen enkele Jood is er in ge slaagd gedurende de laatste 19 jaar, sinds de wapenstilstand van 1948, de klaagmuur te bereiken moesten Is raëlische troepen en politieagenten de schreeuwend opdringende gelovigen met stokken en geweerkolven terug dringen. Vlakbij lagen de lichamen van drie Jordaniërs, sluipschutters, hun gezichten op de grond. De menigte juichte toen vrachtau to's vol gevangenen met de handen boven het hoofd voorbij reden, op weg naar het politie-hoofdkwartier in het Joodse deel van de stad. De gevange nen maakten een terneergeslagen en boze indruk. Een wagen had een la ding grijze, goedgeklede Jordaniërs, die met hun handen omlaag de gevan genschap in mochten. Een Israëlische politieagent zei: „Zij waren vooraanstaande mannen, maar nu niet meer". Er waren juich kreten voor triomfantelijke Israëlische parachutisten, die rondreden in buit gemaakte brandweerwagens, coca-co- la-vrachtauto's, taxi's en particuliere wagens. Een groep zwaaide jubelend met een „bevrijd" olieschilderij van koning Hoessein. Verschillende Jordaanse elite-solda ten waren nog steeds als sluipschut ters actief en vroegen hun tol van Joodse soldaten en burgers die histe- risch van vreugde in de oude stad rondrenden. De straten waren nog zwaar ondermijnd. Regelmatig hoor den wij zware dreunen ten teken dat iemand op een mijn liep. Een ambu lance kwam door de Mandelbaum- poort met de slachtoffers. Er waren nog steeds verspreide verzetshaarden om de oude stad. Toen wij in Jeruzalem aankwamen bombardeerde de Israëlische artille rie Jordaanse stellingen in de omlig gende heuvels die in zuilen vuur en rook opgingen. Maar tijdens de nacht was het gevecht om de oude stad kal mer, en veelal ook dodelijker. De Is raëlische soldaten hadden strikte op dracht zo weinig mogelijk schade te berokkenen aan de heilige plaatsen. In de nauwe doorgangen en onder grondse wegen verrasten zij de vij and met hun commando-messen, en de Jordaniërs sloegen terug. Tegen elf uur was het dodelijke nachtwerk over, op een enkele operatie na. Is raëlische tanks kwamen de oude stad binnen maar keken uit waar zij scho ten. In de Joodse sector ging het voor het eerst sinds het schieten begon weer wat kalmer toe. De politie liep weer rond en een of twee winkels openden behoedzaam hun deuren. Zelfs kinderen kwamen tevoorschijn en tenminste twee slopen door de Mandelbaum-poort om de Klaagmuur te zien. Toen zij weer terugwilden onder zochten de Israëlische wachtposten hen ,om te zien of zij wel echt uit Is raël afkomstig waren. Daarna kregen zij een klap om de oren en een stok slag van achteren, zodat ze pardoes in de armen van hun doodsbange ouders tuimelden. Een grote menigte was op de been toen het buitgemaakte oorlogsmate- rieel door de Mandelbaum-poo"t kwam. Maar plotseling was iedereen verdwenen toen een soldaat op de nieuwsgierigen afkwam met een on- ontplofte mortiersgranaat in de ene hand ,en in de ander een bajonet waarmee hij de granaat voorzichtig uit de grond had gehaald. Hij liep de straat af, de menigte voor hem uit smolt eenvoudig weg. Er is geen bericht over de Egypti sche generaal Abdel Moneim Riad die bij wijze van „geschenk" van Nasser, door koning Hoessein aan het hoofd van de Jordaanse troepen geplaatst werd. Generaal Riad is bekend om zijn techniek, paniek te zaaien onder de burgerbevolking door terreurbom- bardementen. Vandaar dat de burgers van het Israëlische Jeruzalem zo ern stig geleden hebben onder zijn aanval len en de hospitalen overvol zijn. Maar des generaal's techniek heeft zo schijnt het niet al te goed gewerkt. ADVERTENTIE jnnp jeiu si uïim Een Istaëlische soldaat voor een veroverde Jordaanse jeep met het eveneens bevrijde portret van koning Hoessein gesierd. ARNHEM. Prins Claus heeft het voornemen aanwezig te zijn bij de amateur-voetbal wedstrijd Nederland - Finland, die in de voorronde voor de Olympische Spelen op woensdag 14 ju ni te Arnhem zal worden gespeeld. Op woensdag 21 juni zal Prins Claus een bezoek brengen aan de TR. Twen te en aan de Kamer van Koophandel en Fabrieken te Enschede. (Door Arthur Chesworth, Daily-Express correspondent) TEL-AVIV Onder de bevolking van Israël heerst een jubelende stemming. Er was by het begin van de gewapende actie maar één ding dat zy vreesde: luchtaanvallen op de onbeschermde kuststeden zo kwetsbaar voor laag-vliegende machines van uit zee. Israël maakte zich geen zorgen over het leger, dat kon Nasser en zyn bondgenoten met gemak aan. Maar het vreesde wèl de ontwrich ting van het bestaan in steden en dorpen wanneer vyandelyke vliegtuigen in massa's over de grenzen zouden komen, korte metten makend met de Israëlische jagers. Dat is niet gebeurd. De officiële bekendmaking dat Israëls luchtmacht op de eerste oorlogsdag 374 vyandelyke toestellen had vernietigd, bracht een bijna feestelyke stemming in deze kuststad. Ik zag in de bars hier opgetogen luchtmachtofficieren tussen hele menigten die hen de hand wilden schudden. Heel de stemming hier is misschien wat al te optimistisch er een van „wy hebben niets meer te vrezen, wy zyn de meesters van het luchtruim." Hoe dit ook zij: wat er in de officiële communiqués staat, is geboren uit het naakte feit, dat er praktisch geen Ara bisch vliegtuig meer boven Israël te zien is, Egyptische luchtactiviteit is slechts gemeld boven het Sinai-front. Op mijn weg door de bergen en over de vlakten van het front te Jeruzalem naar Tel-Aviv (met lange omwegen om militaire convooien niet tussen de wie len te komen), zag ik niet één vijande lijk toestel. Israëlische machines zag ik in formaties van drie en vier opstijgen van militaire velden, maar geen Jor daans of Egyptisch vliegtuig vertoonde zich. In de loop van de dag kwamen gis teren nieuwe berichten over vijandelij ke verliezen binnen, 's Morgens ver haalden de berichten van twee Egypti sche Mig's en zes jachtbommenwerpers die in de Sinai naar beneden gehaald werden en 's avonds werd een melding uitgegeven over nog eens zes neerge schoten toestellen. Israëlische jagers hebben een vlieg- BEERSJEBA (Israël) De Palestijn se bevrijdingscommando's van Ach- med Sjoekairy zijn woensdag naar Palestina teruggekeerd velen hun ner zitten al achter prikkeldraad- Zonder machinegeweren en dolken, bar revoets omdat zij hun militaire laar zen hadden weggegooid, bouwen zij thans krijgsgevangenkampen ten noorden van Beërsjeba. Zij worden bewaakt door reservisten van de Israëlische militaire politie. De krijgsgevangen officieren en som mige der manschappen worden onder vraagd door Arabisch sprekende Is raëlische officieren. Woensdag om 12 uur kwam een kon vooi met 800 gevangenen uit de strook van Gaza. Tegen het vallen van de avond zei de Israëlische kampcom mandant, dat hij 1200 Palestijnse commando's en Egyptische soldaten kreeg. In de Negebwoestijn waren nog meer krijgsgevangenkampen zei hij. De krijgsgevangenen worden strikt vol gens de Geneefse conventie behan deld, aldus de Israëlische comman dant. „Het eten dat zij hier krijgen is beter dan zij ooit hebben gehad", zei hij, hieraan glimlachend toevoe gend: „Maar het is natuurlijk wel kosjer". veld in Irak aangevallen, vanwaar de jachtbommenwerpers waren opgeste gen om de badplaats Natanya, 27 kilo meter ten noorden van Tel-Aviv, aan te vallen. Dat gebeurde maandag j.l., liefst viermaal achtereen. De jachtbom menwerpers braken door de Israëlische luchtverdediging, maar iedereen is er hier nu zeker van dat dit geen tweede maal zal gebeuren. Tel-Aviv heeft na twee dagen oorlog zijn kalmte terug de opwinding van de eerste vreemde dagen van actie is voorbij. De vrees van die eerste dagen is eveneens verdwenen. Het leven gaat er zijn gewone gang, zelfs wanneer er een luchtalarm is geweest. De dag van dinsdag is er een ge weest van verbeten strijd om de oude stad van Jeruzalem, die tegen het ein de van de dag geheel was omsingeld. De troepen hadden strikte orders de heilige plaatsen onaangetast te laten: de kerk van het Heilig Graf, de Calva rieberg, de Hof van Olijven, de klaag muur en de moskee van Omar met haar gouden koepel. Er werd niets beschadigd. DEN HAAG Sinds het uitbreken van de vijandelijkheden in het Na bije Oosten wordt in berichten uit buitenlandse bronnen de sterkte van de luchtstrijdkrachten van Israël ge schat op 450 vliegtuigen en helikop ters. Berichten in Amerikaanse, Britse, Franse en Zwitserse vaktijdschriften van de laatste jaren, maken 't waar schijnlijk dat het aantal gevechtsge- rede vliegtuigen en helikopters van de luchtmacht van Israël aanzienlijk minder dan 450 bedroeg toen de strijd maandag j.l. begon. Voor zover uit die berichten in vakbladen valt op te maken, be staat de vloot jachtbommenwerpers, jagers en bommenwerpers geheel uit typen van Franse makelij. Van de oorspronkelijke 75 Dassault „Ouragan" - jachtbommenwerpers met straalaandrijving die Israël reeds ten tijde van de Suez-crisis in 1956 bezat, zijn er vermoedelijk niet meer dan 45 in dienst. Het eerste vliegtuig van dit tjpe vloog in febru ari 1949. Israël had in 1956 24 Dassault „Mystère IVA" onderscheppingsja gers, die, kort voor het begin van de Suez-crisis, op verzoek van Israël door Frankrijk werden aangevuld met nog 36 vliegtuigen van dit type, ioen Canada aan Israël de levering van „Sabre"-straaljagers had gewei gerd. De produktie van de Mystère eindigde in 1958. Aangenomen kan worden dat het aantal gevechtsgere- de Israëlische „Mystères" in de af gelopen jaren door slijtage en onge lukken eveneens minder i-s geworden. Vervolgens beschikte Israël over 24 Dassault „Super-Mystère B2"- vliegtuigen, waarvan er in totaal 190 waren gebouwd toen de produk tie ervan in Frankrijk in 1959 werd gestaakt. Ook deze 24 supersonische toestellen zullen nu niet allemaal meer ter beschikking gestaan heb ben. De luchtmacht van Israël heeft verder 72 Dassault ,JMirage-3 CJ"- supersonische jachtbommenwerpers als modernste toestellen. Van de meer dan honderd Potez Air Fouga ,JMagister"-straallesvlieg- tuigen die voor het merendeel in li centie in Israël zijn gebouwd, is naar- schatting een zestigtal voorzien van bewapening zodat deze operationeel kunnen worden gebruikt. De Franse vliegtuigenfabriek van Sud-Avation bouwde in totaal dertig „Vautour 2 a" tweemotorige tacti sche str aalbommenwerpers, nadat de eerste van de serie in april 1956 voor het eerst had gevlogen .De Is raëlische luchtmacht kreeg in totaal 25 van deze dertig. Ook in dit geval mag worden aangenomen dat het aantal van 25 in de loop der jaren is verminderd. Aan gevechtsgerede vliegtuigen had Israël begin deze week theore tisch maximaal 286 toestéllen, maar praktisch vermoedelijk ongeveer 245. Daarnaast beschikt Israël nog over transportvliegtuigen en helikopters. Bij de transportvliegtuigen zijn zes Franse Nord „Noratlas"-toestellen, een aantal Douglas ,J)akota's" en Boeing „Stratofreighters". Bij de hef schroef vliegtuig en zijn vijf Fran se „Alouette 2"-toestellen en even eens vijf Franse Super-Frélons verder twee Amerikaanse Fairchïld- Hiller UH-12 D's, twee Amerikaan se Sikorsky S-55's en twaalf S-58 B's. Israël heeft in bestelling een niet nader genoemd aantal Douglas „Sk- hawk"-straaljagers en Dassault Mi- rage-5"-straaljagers. jUf '0 1 Wm±> Een van de vele Egyptische soldaten, die gisteren in de Sinaï-woestijn door dê snel oprukkende Israëlische troepen krijgsgevangen werden gemaakt. Na de verovering van Jeruzalem rukten Israëlische troepen snel op in de rich ting van Jericho. EGYPTISCHE GRENS In het voor terrein ligt het Suezkanaal. Kanonvuur echoot over de meedogenloos hete woes tijn die het toneel is van hevige tank gevechten. Het is duidelijk dat Israëli sche tanks, halfrups-voertuigen en vliegtuigen hier voor de tweede maal een duizelingwekkende klap hebben uit gedeeld. De woestijn ligt vol met bran dende en uitgebrande pantserwagens. Dc mannen van het Israëlische tankle- ger kyken er nauwelyks naar haast als zij hebben om verder te stoten. Het Egyptische tankopleidingscentrum in de woestijn is al gevallen. Tankladers komen leeg terug van het front, hoge zandwolken opjagend. Heli kopters snorren boven onze hoofden. In de lucht is geen Egyptisch vliegtuig te zien. Dit is een klassiek terrein voor een tankslag. De Israëlische cavaleristen ALMELO (ANP) „Bij elke steun die de regering voor de Nederlandse textielindustrie overweegt, zijn maat regelen op het haudelspolitieke vlak zowel in als buiten de E.E.G. en een slagvaardig toekomstig beleid op dit gebied de eerste en belangrijkste voor waarden voor een verbetering van het prijspeil. Zonder deze verbetering zal een eventuele steun aan de textielin dustrie, in welke vorm dan ook, veel van zijn betekenis verliezen." Dit schrijft de directie van de Stoomspin nerij Twenthe in haar verslag over 1966. „Een voortgaande verbetering van de resultaten zal slechts mogelijk zijn als het prij zenklimaat een minder winters aspect vertoont." Het in 1965 genomen besluit tot reorganisatie van de spinnerij van de Stoomspinnerij Twenthe begint vruch ten af te werpen. Naar de directie meedeelt beschikt het bedrijf thans in alle sectoren overproduktie-eenheden die in het algemeen de toets van produktiviteits- en kwaliteitseisen kunnen weerstaan. HOGERE OMZET De onderneming heeft in 1966 een omzetstijging van 1 miljoen tot 28 miljoen geboekt. De daling van de omzet aan derden in de spinnerij werd gecompenseerd door een grotere omzet van de weverijen. Het bruto-exploitatiesaldo steeg van f 11.8 tot f 12.6 miljoen. De personeels kosten stegen niet verder en bleven op 7,9 miljoen. Na aftrek van overige kosten en afschrijvingen van 1,2 miljoen, kon de onderneming 1966 afsluiten met een winstsaldo van 201.000 tegen een verlies van 80.000 in 1965. Voorgesteld wordt het winst saldo over te boeken naar nieuwe rekening en nog geen dividend uit te keren. In 1961 werd voor de laatste maal dividend betaald. Een Israëlisch nvhtcdr konvooi tijdens een korte rustpauze in een van de frontgebieden „ergens aan de grens van Israël". dragen grote stofbrillen en hebben zak doeken voor hun mond gebonden om enigszins beschermd te wezen tegen het vliegende zand. Aan de kant van de weg ligt een hye na, dood- De mannen zijn in de weinige dagen van actie al gehard en taai en vol zelfvertrouwen. En wat wonderlijk is: er zijn hier meisjes, even achter de front lijn. Israëlische legervrachtwagens krui pen behoedzaam over de ongelijke bo dem, vol keien en scherpe stenen. Op hun flanken dragen ze de namen van straten in Tel-Aviv. Zij bekommeren zich niet om dekking. Waarom ook? Is raël heeft immers de lucht schoonge veegd van zelfs maar het geringste vij andelijke spoor. Dit is de Sinai, waar de Israëlische tankstrijdkrachten na het doorbreken van de Egyptische hoofdweerstands- strook de vrije jacht kunnen uitoefenen. Zij hebben nog een tweede linie te ne men. Daarna: het Suez-Kanaal. Een tank van Russische makelij gaat verloren, scheefgezakt, langs de kant van de weg. Alles wat maar enigszins bruikbaar kan zijn is eraf gesloopt. De bemanning heeft haar voertuig tijdens de haastige terugtocht hier achtergela ten- In geen elf jaar heeft er iemand zo vlug van Jeruzalem naar Egypte kun nen reizen als ik vandaag gedaan heb. Want elf jaar is het immers al zo dat wie van Jeruzalem naar Egypte wilde, de lange omweg moest maken via Liba non en Cyprus. Dat hoeft nu niet meer. De cavaleris ten van Israël hebben de weg met ve le honderen kilometers bekort. ADVERTENTIE YAOUNDE (Cameroen) Came roon en de federatie Nigerië hebben het onderlinge vrije verkeer van men sen en goederen opgeschort een maatregel die door waarnemers ge zien wordt als een verscherping van de economische blokkade van Oost- Nigerië, dat zich heeft afgescheiden. De opschorting van een overeen komst van 1963 op grond waarvan visa afgeschaft waren is een tijdelij ke maatregel die verband houdt mei de in Nigerië afgekondigde noodtoe stand, aldus is in Yaounde bekendge maakt. Oost-Nigerië heeft zich op 30 me afgescheiden en zich tot de onafhan kelijke republiek Biafra uitgeroeper Cameroen was daardoor de enig open grens met de buitenwereld gt worden. Het federale bewind in Nig< rië heeft een economische blokka te land en ter zee ingesteld en post- en telegraafverbindingen ir Oost-Nigerië afgesneden. ADVERTEN ^BESCHERMT S SNÉL

Digitale periodieken - Gemeentearchief Veenendaal

De Vallei | 1967 | | pagina 11