Soekarno's
wanbeheer
kostte miljarden
ISRAEL KAMPT MET
VREDESPROBLEEM
„Houding
doet mij
van De Gaulle
veel verdriet"
Over de
Zelt
Wij moeten
aa n de slag
Munitie van
kruitschip
afgevoerd
Gasmaskers uit
Israël terug
naar Duitsland
Reddingsoperatie
in Sinaï-woestijn
nadert einde
VROUW KREEG
HAAR DERDE
DRIELING
Statussymbolen verroesten
Vier jaar voor
vrouw die
bankrovers
huisvestte
Atassi onverwacht
in Algiers
INKRIMPING BIJ
SHELL CURASAO
EN L AG O
Indonesië dreigt
China met
verbreking
betrekkingen
Gestolen geld
vergokt in
buitenland
„Kiesinger en Stoph
moeten samen
praten" zegt
Ulbricht
„ZWARTKIJKERS"
BETRAPT
OORLOGSGRAVEN
OP JAVA
Swetlana wil India
ziekenhuis geven
VOORDELEN
MOSJE DAYAN IN INTERVIEW:
VERDRIET
ZATERDAG 17 JUNI 1967
UTRECHT Gisteren is een leger
wagen met de eerste lading gevon
den munitie van het geëxplodeerde
munitieschip in de Utrechtse kernha
ven naar de Leusderheide vertrokken,
waar de explosieven zullen worden
vernietigd. Het transport, dat via het
circuit Oudenrijn in de richting van
Amersfoort reed, werd begeleid door
een witte Porsche van de rijkspolitie,
de Utrechtse gemeentepolitie en de
marechaussee.
De explosieven opruimingsdienst is
gisteren begonnen het hele terrein rond
de Utrechtse haven voor de tweede
maal te onderzoeken. Het wordt niet
uitgesloten geacht, dat nog overgeble
ven munitie zal worden gevonden. De
ze werkzaamheden zullen ook gedu
rende het weekeinde doorgaan. De ma
rechaussee hoopt, dat zij niet al te
veel hinder van het belangstellende
publiek zal hebben.
Volgens de laatste gegevens zijn bij
de marechaussee in Utrecht nu onge
veer 500 schademeldingen van particu
lieren binnengekomen. De achadetaxe-
teurs hebben geen eenvoudige taak:
er zijn namelijk ook valse" meldingen
bij
Het bergingsvaartuig van de brid
gen-, vaar- en duikersschool uit Vught,
de „RV 29", is gearriveerd met zwaar
duikersmateriaal. De commandant van
deze militaire school, majoor J. J. de
Roo, zei, dat men in eerste instantie
het uiteen geslagen schip wil localise-
ren en vrij maken van explosieven.
Het is volgens hem moeilijk te zeggen
hoe lang dit onderzoek en de berging
van de verschillende onderdelen van
het schip in beslag zal nemen. Indien
het militaire bergingsvaartuig dat
een hijsvermogen van 40 ton heeft
de wrakken niet alleen kan bergen,
zal een particuliere bergingsmaatschap
pij worden ingeschakeld.
De drie duikers, die nu de hele dag
bezig zijn, hebben geen gemakkelijke
taak, aldus majoor De Roo. Zij moe
ten bijna steeds op hun buik door de
modder kruipen. De duikers hebben
al heel wat munitie uit het water
naar boven gehaald.
Volgende week dinsdag komt waar
schijnlijk nog een tweede bergings
vaartuig, de RV S8" naar Utrecht.
Dit schip zal de „29" zoveel mogelijk
assisteren.
Op het ogenblik zijn bij de bergings
werkzaamheden ongeveer twintig mi
litairen van de vaar- en duikersschool
betrokken. Begin volgende week zal
nog een vierde duiker worden inge
schakeld. De leiding bij deze werk
zaamheden is in handen van sergeant-
majoor D. Joannides.
BONN De 20.000 gasmaskers die
de Westduitse regering voor het uit
breken van de oorlog aan Israël heeft
gezonden, zullen worden gertour-
neerd, aldus heeft de ambassade van
Israël vrijdag bekend gemaakt. De
gasmaskers zijn niet gebruikt en gaan
terug, omdat ze niet meer nodig z(jn.
Ze zijn niet eens uitgepakt, zei een
zegsman, en werden alleen maar ge
zonden als voorzorgsmaatregel.
De prijs per stuk bedroeg 71 mark
(17.75 dollar).* Israël heeft nog niet
betaald. Maar aangezien ze ongebruikt
terugkomen is het niet waarschijnlijk,
dat Israël iets zal behoeven te beta
len, zo zei een zegsman van de West
duitse regering.
Zowel West-Duitsland als Israël ont
kent, dat de gasmaskers tijdens het
vervoer naar Israël zijn opgehouden.
Ze zijn met een Israëlisch toestel naar
Tel Aviv gebracht, en de zegsman
van Israël zei niet te weten, of het
toestel in Rome is geland om brand
stof in te nemen, maar zelfs als dit
was gebeurd, dan zou de lading niet
onder de jurisdictie van de Italiaanse
douane zijn gevallen.
Een Italiaans parlementslid had
aan de minister van buitenlandse za
ken gevraagd een bericht dat de gas
maskers door de Italiaanse autoritei
ten waren opgehouden te bevestigen
of te ontkennen.
GENftVE Voor de vele duizenden
Egyptische militairen die na de neder
laag tegen de Israëli's in de Sinal-woes
tijn rondzwierven en van dorst dreigden
om te komen, is de toestand er de afge
lopen achtenveertig uur beter op gewor
den, zo deelt het Internationale Rode
Kruis in Gnève mee.
De Egyptenaren worden met helikop
ters, vliegtuigen en vrachtauto's naar
verzamelplaatsen gebracht waar ze eten
en drinken krijgen en, zoals het zich nu
laat aanzien, is de redding van de over
geblevenen een kwestie van uren. De
Israëlische autoriteiten voeren de red
dingsoperatie met alle beschikbare mid
delen, maar de moeilijkheid is dat de
rondzwervende Egyptenaren praktisch
één voor één moeten worden opgezocht,
zo had de delegatie van het Internatio
nale Rode Kruis in Israël gerapporteerd.
CALTINISSETTA .Sicilië De 34-ja-
rige mevrouw Grazia Franco uit Calta-
nissetta heeft voor de derde maal het
leven geschonken aan een drieling. Ze
is negen jaar getrouwd en heeft nu ne
gen kinderen.
(Van onze verslaggever Link van Bruggen)
DJAKARTA Het klinkt bijna paradoxaal, maar als er in het Indonesië
van thans een bouwwerk is lamgelegd, betekent dit een winstpunt voor de
vooruitgang. Soekarno's statussymbolen zijn aan het verroesten en aan het
vervagen. Van de nationale monumenten, die er reeds zijn, probeert het nieu
we bewind een zo effectief mogelijk gebruik te maken, doch die, welke nog
in een beginstadium verkeren, zijn en blijven de lelijkst denkbare skeletten.
Dit geldt zowel gigantische kantoorpanden als even gigantische ministeriële
onderkomens.
De grootste moskee ter wereld behoort erbij, evenals het monsterachtige
congrescentrum, dat in de eerste plaats voor bijeenkomsten van de Afro-
Aziatische landen was bestemd.
Helaas is het meest prozaïsche mo
nument aller tijdende vergulde,
torenhoge vrijheidsvlam, die op een
meer dan 100 meter hoge pilaar op
het Merdekaplein staat, zo goed als
voltooid. Alleen de sokkel bevindt
zich nog in de steigers. Met dit
slechts van ijdelheid getuigende
bouwwerk van de ex-president, zul
len de nieuwe machthebbers het „ten
eeuwigen dage" moeten doen, tenzij
men het opblaast, om de volksmond
enkele weinig parlementaire kwalifi
caties te ontnemen.
Die machtige vrijheidsvlam heeft
een bedrag aan dollars gekost, waar
van tenminste 1.000 lagere scholen
kunnen worden gebouwd, en dat vol
doende is om het hele Indonesische
volk (100 miljoen zielen) een week
lang gratis te voelen.
Eenzelfde verspilling heeft zich bij
andere bouwwerken geopenbaard.
De wens van Soekamo om van de
Djalan Thamrin een soort 5th Ave
nue te maken, oefende een enorme
druk uit op de bodemloze schatkist,
die men steeds opnieuw met lenin
gen trachtte te vullen.
Nog erger is hoe er in en om deze
bouwwerken is geknoeid. Van hoog
tot laag is er handgeld voor gevan
gen. Van een winkelpand, dat nu
slechts als een kaal frame tegen
over Hotel Indonesia staat, is be
kend dat de buitenlandse firma, die
tenslotte de bouwopdracht kreeg, met
een 300 procent te hoge inschrijving
op tafel moest komen.
Het overtollige geld, dat uiteraard
de staat toebehoorde, moest op par
ticuliere bankrekeningen in Hong
kong of in Zwitserland worden ge
stort, als een appeltje voor de dorst
ten behoeve van de betrokken ambte
naren, onder wie enkele ministers.
Hoeveel betere bestemmingen had
den die miljoenen en die miljarden
kunnen krijgen! Het uit zijn voegen
gebarsten Djakarta voor een half
miljoen inwoners gebouwd, maar uit
gedijd tot een bevolking van meer
dan 4 miljoen schreeuwt bijvoor
beeld om elektriciteit en water.
Als er geen eigen aggregaten zijn,
valt het licht om de haverklap uit.
Hele wijken zijn 't grootste deel van
de dag van water verstoken. Vele
huizen hebben tegenwoordig eigen
pompen en eigen waterputten nodig.
Met het onderwijs is het al even
droef gesteld. Hoewel dit aanzien
lijk beter is dan onder de Nederlan
ders, bestaat er alleen in de hoofd
stad toch een tekort van zo'n 600
scholen.
De erfenis van Soekamo telt nog
veel meer miljoenenprojecten, die
ontijdig zijn uitgevoerd of zelfs on
bruikbaar zijn. De drie hotelpalei
zen bijvoorbeeld, die op Bali, in
Djokjakarta en aan de vroegere
Wijnkoopsbaai zijn verrezen, en die
indertijd als hemelse gaven werden
begroet.
De bezettingsgraad is over 't alge
meen nog geen 10 procent. Als ge
volg hiervan worden er enorme ver
liezen geleden. In Bali Beach Hotel,
dat op de verrukkelijke Soenarkust
is gelegen, staat een gast gemiddeld
tussen de 80 en 100 bedienden ter
beschikking....
De voorzitter van de Indonesische
Toeristenorganisatie, brigade-generaal
Soebroto Koesmardjo, vertelde me
in dit verband:
„Misschien dat we dit jaar 10.000
buitenlandse toeristen halen net
zoveel als in 1964 dus. Al onze aan
dacht zullen we eerst op Bali con
centreren, omdat dit eiland over de
hele wereld een begrip is geworden".
„Het Ambarroekmo Palace Hotel
in Djokja had echter beter in Ban
dung of in Surabaja kunnen staan.
Dit geldt in nog veel sterkere mate
voor het Samudra Beach Hotel aan
de vroegere Wijnkoopsbaai. We heb
ben met dat deel van Java geen
luchtverbindingen en zeer slechte
wegverbindingen. Van luchtreizigers
moeten we 't echter voorlopig heb
ben".
Op elk gebied plukt het nieuwe re
gime van generaal Suharto de wran
ge vruchten van het gevoerde wan
beleid. De taken zijn veelomvattend
en onvoorstelbaar groot. Het groot
ste zal wel zijn het Indonesische volk
zelfdiscipline en morele normen bij
te brengen
Van de regering kan in ell$ geval
worden gezegd dat zij het goede
voorbeeld tracht te geven. De tijd
van de glinsterende cocktailpartijen
is voorbij, evenals die van de dure
diners, van de laatste modellen Ame
rikaanse auto's en van meeprofite
rende vrouwen en concubines.
Het uur van de soberheid heeft ge
slagen. Generaal Suharto gaat daar
persoonlijk in voor. Zijn werkuren
zijn tè kostbaar om deze met hol
gezwets te vullen. Als hij uitrijdt,
doet hij dit niet in een glimmende
Cadillac, maar in een stoffige, Ja
panse jeep.
De meesten van zijn ministers vol
gen hem na. Ze nemen genoegen
met salarissen, waarvan het moei
lijk is rond te komen. Het rijkswa
genpark is aanzienlijk ingeperkt.
Geen auto, die van belastinggeld is
betaald, wordt nog langer voor het
naar school brengen van de kinderen
gebruikt, of voor de winkeluitstapjes
van mevrouw.
Frans Seda, de bekwame minister
van financiën, die het vorig jaar tij
dens de besprekingen in Den Haag
over de Indonesische schuldenlast
een keiharde en voor Nederland
moeilijke onderhandelaar bleek te
zijn, heeft datgene, wat het Indone
sië van thans nodig heeft, eens zeer
simpel onder woorden gebracht.
„We hebben geen behoefte
mooie kreten en aan schitterend ge
polijste trouwbetuigingen. We moeten
aan de slag. IJver, eerlijkheid en
stiptheid zij® de eerste vereisten".
BOENG KARNO
weggesmeten
UTRECHT De rechtbank In
Utrecht heeft de 34-jarige Belgische fir-
mante Y. B. wegens haar aandeel in de
op 24 juni van het vorig jaar gepleeg
de bankoverval op het kantoor van de
Nutsspaarbank aan de Leusderweg in
Amersfoort, veroordeeld tot een gevan
genisstraf van vier jaar met aftrek. Er
was tegen haar negen jaar geëist.
Bij deze overval, waarbij enkele bui
tenlandse gangster (onder meer de be
ruchte Franse misdadiger Zanotto) wa
ren betrokken, werd ongeveer
f 42.000,buitgemaakt. Publiek en per
soneel werden door de overvallers met
pistolen in bedwang gehouden. Een van
hen sprong over de balie en nam het
geld weg.
De Belgische firmante zij woont
in het plaatsje Crainhem bij Brussel
had enkele van de overvallers in de da
gen voor de bankroof in een gemoder
niseerde schaapskooi in Vierhouten ge
huisvest. Na de overval werd de buit
in de schaapskooi verdeeld.
De vrouw werd ook veroordeeld we
gens het opzettelijk doen van een valse
aangifte. Een paar dagen voor de over
val had zij namelijk een auto gehuurd,
die bij de bankroof werd gebruikt. Een
dag na de overval deed zij bij de poli
tie te Apeldoorn aangifte van de dief
stal van deze auto.
De rechtbank stelde nadrukkelijk dat
zij de ten laste gelegde medeplichtig
heid aan de bankroof zelf niet bewezen
achtte. De rechtbank staat op het
standpunt dat de Belgische firmante
door haar gedragingen wel opzettelijk
het plegen van de overval gemakkelijk
heeft gemaakt en heeft bevorderd.
NIEUW DELHI De naar het
Westen uitgeweken Swetlana Stalin wil
het Indische dorp Kalakankar een zie-
këhhuis schenken ter nagedachtenis
aan haar vorig jaar in de Sovjet-
Unie overleden man, Brijesj Singh,
die daar geboren is. Stalins dochter,
die asiel heeft gekregen in Amerika,
heeft dit volgens de Indische kranten
haar zwager Soeresj Singh laten we
ten.
JERUZALEM De overwinning van Israël heeft de Joden geen vrede gebracht,
maar alleen meer vredestydproblemen.
De geest van opoffering en heldenmoed, die het gehele volk gedurende de oor
log van de vórige week bezielde, is bezig snel te vervliegen. De doeltreffende,
maar weinig handzame Israëlische bureaucratie, die een prachtige bijdrage tot
de overwinning heeft geleverd met haar volmaakte mobilisatieplannen, werpt
zich nu op reorganisatiewerkzaamheden, die zelfs niet werden vermoed, toen
de jonge reservisten een veertien dagen geleden uit hun huizen werden ge
roepen om te vechten.
ALGIERS In Algiers zijn bespre
kingen begonnen tussen de presiden
ten van Syrië, Noereddin el Atassi,
en van Algerije, kolonel Hoeari Bou-
medienne. Atassi is voor een onver
wacht bezoek in Algerije aangekomen
in gezelschap van de plaatsvervangend
premier en minister van Buitenland
se Zaken Ibrahim Mahos.
Ze werden op het vliegveld van Al
giers begroet door Boumedienne en
de Algerijnse minister van Buitenland
se Zaken Abdelaziz Boeteflika. Bou
medienne is pas woensdag terugge
keerd uit Moskou waar hij met Rus
sische leiders heeft gesproken over de
situatie in het Midden-Oosten. Deze si
tuatie zal ook wel het voornaamste
onderwerp zijn in de besprekingen
met Atassi.
Een woordvoerder van Buitenland
se Zaken heeft meegedeeld dat Boete-
filka zaterdag in Koeweit de vergade
ring van Arabische ministers van Bui
tenlandse Zaken zal bijwonen.
In Algiers is ook aangekomen dr.
Saddek Mokaddem, voorzitter van het
Tunesisch parlement. Hij bracht een
boodschap over van president Habib
Bourguiba aan Boumedienne. Hij reist
door naar Marokko.
SEOEL Twintig bouwvakarbei
ders liggen nog steeds onder het puin
van een gebouw van zes verdiepin
gen, dat donderdag in Taegoe is inge
stort. Tot dusver zijn circa tien lijken
geborgen en ruim dertig gewonden be
vrijd.
Voor een land, dat reeds lijdt on
der de gevolgen van een ijverige maar
lukrake economische ontwikkeling ge
durende een hele generatie en gebukt
gaat onder een militaire last, die naar
verhouding zwaarder is dan die van
de VS, vormen de veroverde gebieden
in hun huidige toestand een zo goed
als onverteerbaar brok.
Hun voornaamste waarde bestaat op
het ogenblik in hun waarde als onder
handelingsobject, indien en wanneer
de Arabieren bereid zijn te praten.
Maar het beeld is niet helemaal
somber. Een Israëlische functionaris
in het bankwezen schatte de jaarlijk
se kosten van het op de been houden
van de veroverde gebieden op een
vermeerdering van de Israëlische be
talingsbalans met ongeveer 50 miljoen
dollar of ongeveer 10 tot 12 procent.
„Dat kunnen we zo nodig aan", zei
hij. „Ik vertrouw, dat wij lange tijd
in die gebieden kunnen blijven, als de
Arabieren weigeren te praten. Als dat
lang genoeg duurt, zullen we ze mis
schien zelf ontwikkelen".
De oorlog heeft ook voordelen op
geleverd. Verwacht wordt, dat de hei
lige plaatsen in Jeruzalem door het
toerisme van christen-pelgrims een
bron van buitenlandse deviezen zul
len worden ten bedrage van op zijn
minst 20 miljoen dollar per jaar of
een derde van het inkomen, dat het
vorige jaar uit toerisme werd ontvan
gen.
Voorts is de oogst aan buitgemaakt
militair materieel enorm geweest. Tij
dens hun opmars door Jordanië bijv.
stieten de Israëlische strijdkrachten
op tientallen vrachtauto's, die in on
geschonden toestand waren verborgen
in een grot en allemaal het em
bleem van de Amerikaanse hulpver
lening droegen. Ze werden onmiddel
lijk volgestouwd met troepen, die naar
het front gingen, maar ze kunnen net
zo goed citrusvruchten naar de markt
brengen.
Een land van 2,6 miljoen Inwoners
heeft er althans tijdelijk ongeveer
een miljoen Arabieren b(j gekregen in de
Gazastrook en op de westelijke oever
van de Jordaan. Hun vijandigheid je
gens de Joden gaat tot onverbloemde
haat. De terugtrekkende Jordaniërs, van
wie een gedeelte met wapens en al is
vertrokken, hebben een legaat van ver
bittering achtergelaten benevens wa
pens om daaraan uiting te geven.
Er is dan ook een strenge bezetting af
gekondigd en men gelooft op het ogen
blik, dat Israël, inplaats van zijn leger
na de overwinning te kunnen verminde
ren, het zal moeten uitbreiden om over
de nodige bezettingsstrijdkrachten te be
schikken. Waar nodig zijn huiszoekin
gen in alle huizen gelast om eventueel
aanwezige wapens op te sporen en uit
de gebeurtenissen blijkt, dat ze inder
daad nodig zijn.
Dinsdag werden 20 Arabieren met
handgranaten gevangen genomen
toen zij oud-Jeruzalem naderden en bin
nen de stad is een Israëlische soldaat
doorgestoken toen hjj de burgers van
melk voorzag.
WILLEMSTAD Shell Curasao NV
verwacht dat zij haar personeelsbe
stand in 1967 met 275 man zal moeten
verminderen. Bij de onderneming Lago
op Aruba zal de inkrimping ongeveer
200 man zijn, zo deelt de regering van
de Nederlandse Antillen mee.
DJAKARTA Wanneer de Chinese
regering haar houding jegens Indonesië
niet wijzigt zal Djakarta de diplomatie
ke betrekkingen met Peking verbreken,
zo verklaarde vrijdag de Indonesische
minister van buitenlandse zaken, Adam
Malik, in het parlement. Indonesië zou
echter pas in het uiterste geval tot die
stap overgaan.
Malik deelde mee dat de afgelopen
dagen in Indonesië meer dan honderd
Chinezen zijn gearresteerd wegens deel
neming aan ondermijnende activiteit,
die vanuit Peking werd geleid.
Even tevoren had het parlement in
een resolutie bij de regering aangedron
gen op „krachtige maatregelen op het
diplomatieke vlak tegen China en zo no
dig verbreking van de diplomatieke be
trekkingen".
Voorts bepleitte het parlement ver
snelde repratiëring van Chinezen en
strenge maatregelen tegen mensen die
zich schuldig maken aan subversie.
DÉN HAAG De 27-jarige boekhou
der M. H. J. T. heeft kans gezien an
derhalve week geleden 25.000 gulden
te stelen uit de brandkast van het City-
theater in Den Haag.
De jongeman was twee j^pr in dienst
bij deze bioscoop. Hij beschikte over
een sleutel van de buitendeur, maar
niet over die van kantoor en brand
kast. De boekhouder is toch op de een
of andere manier in bezit van deze
sleutels gekomen, zodat hij kon gaan
inbreken. De man heeft daarna de be
nen genomen. Hij is even in het bui
tenland geweest, verder heeft hij zich
in Nederland schuil gehouden. Toen hij
deze week naar zijn woning in Den
Haag ging werd hij daar gearresteerd.
Van het gestolen geld was slechts vijf
duizend gulden over. De boekhouder
heeft de inbraak bekend. Het geld
aan heeft hij verloren met gokken.
AMSTERDAM Een deel van de
Amsterdamse binnenstad baadt weer
in het feeërieke licht van duizenden
lampjes en vele floodlight" bakken.
Hier een stukje van de Amstel met op
de voorgrond de Magere Brug.
OOST-BERLIJN De Oostduitse
communistenleidcr Walter Ulbricht
houdt er aan vast dat de onderhande
lingen om tot betere betrekkingen tus
sen Oost- en West-Duitsland te komen,
gevoerd moeten worden door de rege
ringsleiders van beide landen.
Ulbricht verkondigde deze mening
in een vrijdag in Oost-Berlfjn gepubli
ceerde rede over de briefwisseling tus
sen premier Willy Stoph van Oost-
Duitsland en bondskanselier Kiesinger
van West-Duitsland.
Ulbricht zei dat Stoph Kiesingers
brief nog moet behandelen. Stoph had
de vorige maand in een brief aan Kie
singer voorgesteld een bijeenkomst te
arrangeren waarop hij en de Westduit
se bondskanselier van gedachten zou
den wisselen over normalisering van
de betrekkingen tussen beide landen.
Kiesinger heeft in zijn antwoord dit
voorstel verworpen en het idee geop
perd om de praktische vraagstukken
die voortvloeien uit de verdeling van
Duitsland, te laten bespreken door
persoonlijke afgezanten.
ALMELO De ambtenaren van de
dienst luister- en kijkgelden heeft bij
een z.g. gerichte controle in drie wij
ken van Almelo 404 bezitters van radio
toestellen opgespoord, die geen luister
vergunning hadden aangevraagd. Ver
der werden in de drie wijken 243 geval
len van niet-aangegeven televisietoestel
len opgespoord. Tegen de bezitters van
deze radio- en t.v.-toestellen werd pro
ces-verbaal opgemaakt.
Zij krijgen een boete, waarvan de
grootte door de kantonrechter zal wor
den vastgesteld, plus een navordering
over de tijd, dat zij geen luister- of
kijkgeld hebben betaald.
TEL AVIV Uit de jongste gebeurtenissen hebben wij de les getrokken
dat wij voor de verdediging van onze rechten mogen vertrouwen op onze eigen
strijdkrachten. Dit heeft generaal Mosje Dayan, minister van defensie van
Israël, vrijdag verklaard in een vraaggesprek met een verslaggever van het
blad „Zdiot Ahronot".
Dayan zei dat hij geen inmenging van derden in Israëls zaken wilde. Israël
had de hulp van de VS niet nodig. Dayan wees erop, dat Israël eigenlek in de
eerste twee of drie dagen na de afkondiging van de Egyptische blokkade van
de Straat van Tiran met geweld had moeten reageren. De wereld zou toen on
getwijfeld duidelijk beseft hebben wie die agressor was. Er zijn nu eenmaal
rechten die met geweld verdedigd moeten worden zodra ze geschonden z\jn.
Over de houding van De Gaulle in
de huidige crisis merkte de generaal
het volgende op: De Gaulle heeft gelijk
als hij stelt dat geen enkel probleem
in het Midden-Oosten opgelost kan wor
den zonder instemming van de Sovjet-
Unie. Maar de Franse president ver
gist zich wat de rol betreft die Frank
rijk hierbij kan spelen.
De Gaulle meent dat Frankrijk bij
elk vraagstuk een middenkoers tussen
de Verenigde Staten en de Sovjet-Unie
kan varen. Bij het uitbreken van de
strijd heeft Frankrijk dan ook gemeend
neutraal te moeten'blijven. Die neutra
liteit bracht De Gaulle ertoe een wa
penembargo af te kondigen en de kwes
tie van de vrije doorvaart in de Straat
van Tiran in verband te brengen met
het vluchtelingenprobleem. Maar dit,
aldus Daylan, Is geen rechtvaardige en
doeltreffende politieke houding.
De Israëlische minister geloofde niet
dat De Gaulle formeel verplicht was
Israël te steunen in de kwestie van de
Straat van Tiran, maar het ging hier
niet alleen om een formele verplich
ting. In elk geval, zo zei Dayan, doet
de houding van De Gaulle mij veel ver
driet.
Dayan bracht hulde aan het werk
van Israëls geheime dienst. Nasser en
zijn generaals hadden niets begrepen,
van wat er in de Sinai gebeurde tijdens
de operaties van Israël. Zij, aldus de
generaal, hebben ons getaxeerd volgens
hun eigen criteria en dat is hun fatale
vergissing geweest. Speciaal hadden
Nasser en de zijnen niet geweten, dat
de Israëlische piloten tot veel meer in
staat waren dan de Egyptische.
Op de vraag wat nu eigenlijk het
verschil was tussen de laatste oorlog,
en de campagne in Sanai van 1956 ant
woordde Dayan; In 1965 was alle dui
delijk. Wij wilden Sinai veroveren en
Sjarm el Sjeik innemen. Dit keer ech
ter ging alles, hoewel niet onvoorzien,
toch niet helemaal volgens het pro
gram.
Daarom had hjj, Dayan in zijn func
tie van minister van Defensie, de plan
nen niet zo zonder meer maar kunnen
uitvoeren. Integendeel, hij had ieder
ogenblik opnieuw rekening moeten hou
den met de nieuwe ontwikkelingen aan
de fronten. De minister vond dat de
Syriërs nu het hardnekkigst weerstand
hadden geboden. „Het zou mij niet ver
bazen als blijkt dat dit verzet versterkt
is door de instructies van buitenland
se deskundigen aan de Syrische troe
pen. Men heeft aan het Syrische front
Russisch horen spreken".
Wat de toekomst betreft zei Dayan,
dat de politieke en diplomatieke strijd
dit keer hard zal zijn, want men had
nu niet alleen te maken met de Ara
bische landen, maar met mogendheden
die veel sterker waren dan deze. In Is
raël moest men een „opperbevelheb
ber" kiezen voor deze politieke strijd.
Dayan was er niet zeker van dat een
regering van nationale eenheid, waar
in vertegenwoordigers van de meest
uiteenlopende opvattingen zitting heb
ben, voor deze taak geschikt is. Alle
bij elkaar genomen was Israël er ech
ter nu beter aan toe dan in 1956 toen
de V.S. en de Sovjet-Unie één lijn trok
ken. De problemen waren nu wel niet
minder ingewikkeld, maar Israëls kan
sen, zo dacht hij, waren beter dan in
1956.
Tke kritiek welke de provincie Que
bec op de federale regering heeft
geleverd wegens de ondertekening
van een culturele overeenkomst met
België, is de jongste in een reeks po
gingen van Quibec om in internationale
aangelegenheden onafhankelijk van
Ottawa te zijn.
Het regerings centrum
Daniel Johnson, de premier van
Quebec, begint zich steeds harder te
roeren in zijn campagne om voor
zijn Franssprekende provincie de
status van „geassocieerde staat" bin
nen het Canadese staatsverband te
verkrijgen.
De overeenkomst met België is in
Ottawa ondertekend, tijdens het
staatsiebezoek van prins Albert.
Johnson heeft betoogd dat de over
eenkomst ter bevordering van
de artistieke, technologische en weten
schappelijke uitwisselingen, een in
breuk betekende op de provinciale
autonomie op het gebied van het on
derwijs.
Hij zei dat Ottawa het prinselijke
bezoek gebruikte, om de jurisdictie
aan te tasten.
„De federale regering kan niet ver
wachten, dat Quebec aan haar zijn
bevoegdheden zal delegeren, om zich
te bemoeien met terreinen welke on
der onze jurisdictie vallen zoals
bodemschatten, onderwijs en cul
tuur."
Hij verwierp het betoog van Otta
wa, dat het bij de Belgische over-
LESTER PEARSON
zorgen
eenkomst niet om provinciale kwes
ties ging.
TJe „Belgische episode" roept her
inneringen op aan een soortge
lijke ruzie anderhalf jaar geleden
toen Quebec een culturele overeen
komst met Frankrijk sloot. Bij die
gelegenheid heeft een groep Engels
sprekende parlementsleden erop aan
drongen, dat de federale regering zou
protesteren tegen de provinciale in
menging in buitenlandse aangelegen
heden.
In Quebec wonen de meeste van de
vijf miljoen Frans-sprekende Cana
dezen, die een kwart van de totale
Canadeze bevolking uitmaken. In de
overigè negen provincies vormen de
Frans-Canadezen een minderheid.
Als enige van de provincies heeft
Quebec zich gericht tegen de kosten
verdeling tussen Ottawa en de pro
vincies. Quebec doet aanspraken gel
den op speciale betalingen voor pro
gramma's binnen zijn grenzen.
Johnson heeft ook gedreigd met
een boycot van het opperste Ca
nadese gerechtshof, omdat de negen
rechters door de federale regering
worden benoemd.
Toen Ottawa aan het hof de vraag
voorlegde wie zeggenschap zou heb
ben over minerale schatten voor de
kust, weigerde Quebec zijn zaak voor
te leggen. De andere provincies heb
ben dit toch gedaan: een beslissing
is hangende.
Eerder dit jaar heeft Quebec in het
provinciale parlement laten weten,
dat het beheer over de betaling van
ouderdomspensioenen zou overne
men. Federale critici hebben betoogd
dat dit alleen extra kosten met zich
zal brengen.
TJe grond van het conflict is de
Canadese grondwet, welke in
1867 door het Britse parlement is aan
genomen. Het gaf de provincies ju
risdictie over dergelijke kwesties als
eigendomsrechten, het onderwijs, het
wegennet, de gezondheidszorgen, de
arbeidswetgeving.
Ottawa kreeg de zeggenschap over
het verkeer, de defensie, internatio
nale betrekkingen, visserijen en
kwesties van nationaal belang.
Sinds de aanvaarding zijn er geen
belangrijke wijzigingen in de grond
wet aangebracht.
Aangezien het een Britse wet is,
moeten amendementen aan Londen
worden voorgelegd.
Ofschoon men het er reeds vier
jaar in principe over eens is, dat de
grondwet losgemaakt moet worden
van de Britse goedkeuring, heeft geen
formule hiervoor algemene aanvaar
ding gevonden.
T/"ier jaar geleden trad een militan
te separatistische beweging naar
buiten, welke aanhang heeft onder de
jongeren in Quebec die een volledige
breuk met de rest van Canada eisen.
Er volgde een reeks bomaanslagen,
maar de laatste twee jaar heeft men
nog weinig van de beweging gemerkt.
DJAKARTA De stoffelijke resten
van 920 Nederlandse oorlogSvSlachtoffers
zjjn van Palembang in Zuid-Sumatra
naar Djakarta overgebracht. Ze zijn
daar donderdagavond aangekomen en
zullen op oorlogsbegraafplaatsen te Ban-
d eng in West-Java en Semarang in
Midden-Java ter aarde worden besteld.
De tuiten van ongeveer 100 vrouwen en
kinderen zullen in Semarang begraven
worden en de stoffelijke overschotten
van de andere slachtoffers in Bandoeng.
Men wil de graven van de Nederland
se oorlogsslachtoffers in Indonesië sa
menbrengen op acht oorlogskerkhoven
op Java.