Bihar, troosteloos land met vele hongerende mensen
Kostbaar zaaizaad ging tot
tweemaal toe verloren
Alle bedrijven ii
Rusland mogen
winst maken
VLUCHTELINGEN IN
PANIEK BIJ JORDAAN
Jonge Russen
bieden Egypte
diensten aan
Geen gratie
voor Untung
„Jaar van de Walsen"
nu officieel
WACHTEN OP VOEDSEL
Aznavour bestolen
Actie tegen
discriminatie
negermilitairen
Vorming van
werkgroep
Europa-Israël
SPION ZEVEN
JAAR IN CEL
Mij
ninstorting
in Charleroi
BEVOLKING DOOR
ZIEKTEN BEDREIGD
Tankauto's met
water rijden
het land af
Zomer en Keuning
koopt ESKA
O®
Coopvaett
Bankoperaties in
Kongo stopgezet
HELIKOPTERS
IN BOTSING
PATNA In Hotel Republic in de ver
bazingwekkend groene hoofdstad Patna
van de Indiase rampstaat Bihar zoemt het
van bedrijvigheid. De meeste Amerikanen
en Europeanen, die men daar ziet, zijn op
de een of andere wijze bij de leniging van
de heersende nood betrokken.
De honger is in Patna minder groot dan
in zuidelijk gelegen districten als bijvoor
beeld Gaya en Palamau. Ook daar kun
nen degenen, die over voldoende roepies
beschikken, overigens alles voor hun licha
melijk welzijn kopen.
Dat is in wezen het grote contrast, dat
men in alle schaarstegebieden van India
opmerkt. De ongeletterde, in alles achter
gebleven kleine man is degene, die in zijn
toch al zo miserabele bestaan de grootste
klappen krijgt.
BOEREN
HOEVEEL
MAALTIJDEN
GELD
ZIEKTEN
REGEN
IN DE WAR
Proef
van twee jaar
1/1.25
ryJjjïLi
Coopvaert is de geurige.
Coopvaert is de zachte geurige
pijptabak van Douwe Egberts.
Voor één vijfentwintig weet u
hóe zacht en hóe geurig.
is de zachte.
BUSSEN VOL
Man zegt van f 6000
te zijn beroofd
ONTPLOFFING IN IOWA
ZATERDAG 24 JUNI 1967
MOEILIJKSTE MAANDEN KOMEN NOG
MOSKOU Duizenden jonge Sov
jets hebben hun diensten aangeboden
om de Arabische landen te steunen
tegen Israël, aldus heeft gisteren een
Sovjet-jeugdleider, Jarovoi, meege
deeld.
Vladimir G. Jarovoi verklaarde tij
dens een persconferentie, dat duizen
den Sovjet-jongeren brieven geschre
ven hebben aan de Komsomol, de
jeugdorganisatie die 23 miljoen leden
heeft, waarbij zij hun diensten aan
bieden.
„Ingeval het nodig is, zijn zij be
reid alle diensten aan de Arabische
landen te geven", zei hij. Er werd niet
gesproken over plannen van Sovjet-
vrijwilligers om in het Midden-Oosten
te gaan vechten.
De organisatie is van plan ongeveer
600.000 gulden aan hulp aan de Ara
bische landen te sturen.
WASHINGTON Het Pentagon is
In het gehele land een campagne be
gonnen om een eind te maken aan de
discriminatie bij de huisvesting van
militairen. De minister van Defensie,
Robert S. McNamara, heeft aange
kondigd dat appartementsgebouwen
bij de luchtmachtbasis Andrews per 1
juli verboden voor militairen zullen
worden verklaard als daar geen ne
germilitairen worden toegelaten.
Hij liet weten dat dit de eerste stap
was om in het gehele land een eind te
maken tegen „de vernederende discri
minatie" bij de huisvesting van ne
germilitairen in particuliere woningen.
Binnen een uur nadat McNamara
tegenover journalisten het plan had
bekendgemaakt heeft een woordvoer
der voor een flatgebouw met 411 wo
ningen bij Andrews meegedeeld, dat
voortaan de woningen beschikbaar zijn
voor mensen van alle rassen. Tien
procent van de 8.500 militairen op
Andrews zijn negers.
DJAKARTA Ex-luitenant-kolonel
Untung, die ter dood veroordeeld is
voor zijn rol in de mislukte staats
greep van 1965 in Indonesië, en drie
anderen zullen waarschijnlijk binnen
kort op een onbewoond eilandje bij
Djakarta worden terechtgesteld, zo is
uit welingelichte kringen in Djakarta
vernomen. Generaal Suharto had don
derdag hun gratieverzoeken afgewe
ten. De drie anderen zijn de oud-com
mandanten Jujono en Mul Jono en ex-
luitenant Ngadimo.
STRAATSBURG Op initiatief van
het vroegere Franse parlementslid Ca-
troux (Gaullist) is in Straatsburg be
sloten een werkgroep Europa/Israël
te vormen. Het besluit werd genomen
in een vergadering, waar vertegen
woordigers van alle fracties van het
Europees parlement aanwezig waren.
In de werkgroep hebben twee Neder
landers zitting, namelijk de socialist
dr. ir. A. P. Oele en de KVP-afgevaar-
digde drs. Th. E. Westerterp. De werk
groep zal de oprichting van een ver
eniging Europa/Israël voorbereiden.
Men hoopt, dat die vereniging op 19
juli, als veel Europese parlementari
ërs elkaar in Luxemburg ontmoeten,
omdat daar dan een eendaagse inge
laste zitting van het Europese parle
ment gehouden wordt, gevormd zal
kunnen worden.
EDINBURGH De 26-jarige Oost
duitser Peter Dorschel is gisteren in
Edinburgh in Schotland tot zeven jaar
gevangensstraf veroordeeld wegens
spionage. Dorschel was 26 mei gear
resteerd toen hij had getracht docu
menten van de Amerikaanse basis
voor kernonderzeeboten te Holy Loch
te bemachtigen. Volgens de tenlasteleg
ging had hij via derden twee documen
ten gekocht Het eerste was niet zo
belangrijk (men kan het voor 65 dol
larcent in Washinton kopen), maar 't
tweede zou nadelig voor de Britse vei
ligheid kunnen zijn. Het was een hand
boek met diagrammen van bepaalde
installatie in Polaris-onderzeeboten.
Volgens de aanklager was Dorschel
in januari met een Engelse getrouwd
en had hij van Russische zijde op
dracht gekregen in Schotland te gaan
wonen om te spioneren.
BRUSSEL In een mijn te Charle
roi heeft zich gisteren een instorting
voorgedaan, waardoor vijf arbeiders
werden verrast. Twee van hen, een
Italiaan en een Belg, hebben zich kun
nen redden. In de loop van de dag is
het lijk van een van de drie anderen
geboren.
De lieden, die wat meer opleiding hebben genoten wat een betere
functie en meer inkomen met zich meebrengt .zomede de gladde hande
laars. wier enig menselijk gevoel op geld is gebaseerd, zijn zelfs in honger
streken In staat van alles en nog wat bij elkaar te „ritselen".
Een kaal, vlak en troosteloos land,
dat hart van de staat Bihar. De droog
te ia er onmiskenbaar: men ziet, men
ruikt, men voelt 't. Opgebarsten gron
den alsof er ploegscharen doorheen
zijn gegaan, die door dronken ossen
getrokken werden, 'n Grote hitte, die
alles wat groeien kan, heeft verbrand.
Zo ver het oog reikt lelijke, grauwe
akkers, die aan de woeste gronden
rond de Dode Zee herinneren. Verstik
kende stofwolken overal.
Bihar, zes keer zo groot als Neder
land, telt zo'n 52 miljoen mensen.
Driekwart hiervan behoort tot de zo
genaamde onaanraakbaren, de paria's
van de Hindoe-kasten van weleer, of
schoon de opheffing hiervan, waar
vooral de grote Ghandi voor geleden
en gestreden heeft, slechts door wei
nigen met hart en ziel beleden wordt.
Deze onaanraakbaren hebben 't
door de eeuwen heen slecht gehad.
Hun evolutie was die van steeds gerin
ger wordende behoeften. Nauwelijks
genoeg om van te leven, net iets te
veel om dood te gaan. Verkeerde voe
ding, ondervoeding, pestilentiën, een
gemiddelde leeftijd van misschien 35
jaar.
Het uitblijven van de moessonre
gens in 1965 en in 1966 heeft het juk,
dat ze dragen moeten, nog zwaarder
gemaakt. Als landarbeiders zijn ze ge
wend zich in landbouwproduktien te
laten uitbetalen. Nu twee oogsten ach
ter elkaar totaal vernield werden, zijn
ze even totaal aan de grond geraakt.
Een nieuwe klasse van nietsbezit-
ters heeft eveneens de bedelpenning
om de hals gehangen. Het zijn de boe
ren, de kleine dan, de vroegere werk
gevers van de paria's. Hun kostbare
zaaizaad ging tot twee keer toe verlo
ren. Hun vee, hun trekdieren, hebben
ze de vrijheid gegeven omdat ze deze
niet meer voederen konden.
Hele kudden, scharminkels van
beesten, zwerven door de zwaar ge
troffen staat. Ze slepen zich voort van
polletje naar polletje, van modderpoel
naar modderpoel. In de uitgedroogde
beddingen der rivieren liggen de ske
letten van de koeien, die niet meer
verder konden. De gieren hebben de
botten van de laatste vleesresten ont
daan.
De mens en het dier zijn concurren
ten van elkaar geworden. De drang
om nog wat eetbaars of drinkbaars te
bemachtigen, heeft het oerinstinct
van zelfbehoud ten koste van anderen
doen ontwaken.
Hoeveel mensen in Bihar zijn door
de droogte, die de ergste van deze
eeuw heet te zijn, getroffen?
„Het is moeilijk een schatting te
maken", zegt de directeur van
AFPRO (Actie voor Voedselproduk-
tie), de Zweedse predikant Yngve
Frykholm, die als een voorman van
de Wereldraad van Kerken kan wor
den betiteld. „Het zijn er op dit mo
ment misschien 30 miljoen, maar er
komen er beslist nog wel een paar mil
joen bij. De ene bevolkingsgroep heeft
het natuurlfjk slechter dan de andere;
niet overal kan van dezelfde hopeloze
omstandigheden worden gesproken.
Buiten deze rampstaat is er trouwens
ook wel 't een en ander te doen. In
heel India gaat 't misschien om zo'n
60 miljoen mensen iets meer dan
tien procent van de totale bevoliing
dus".
Sterven er mensen van de honger
en hoeveel?
„Er zijn in deze staat altijd al men
sen doodgegaan als gevolg van een
chronische ondervoeding", aldus de
manager van CRS (het katholiek hulp
front), de Amerikaan Franc J. Senz.
„Dit jaar zullen het er zeker meer
zijn, maar het is me totaal onmoge
lijk een schatting te maken. Gebrek
aan voedsel of water kan een doods
oorzaak zijn, maar ook een ziekte, die
hieruit kan ontstaan. Het een heeft na
tuurlijk alles met het ander te ma
ken, maar zolang er in de hongerge-
bieden geen administratief apparaat
wordt opgezet, zullen we het wel met
giswerk moeten doen. Wat ik zeker
weet, is dat de ongelukkigen niet langs
de weg sterven, maar in de besloten
heid van hun hut. En wat ik ook ze
ker weet, is de verzesvoudiging van 't
sterftecijfer in een dorp in Gaya. Nor
maal werden daar per maand twee
mensen begraven, op 't ogenblik zijn
dat er twaalf".
Op een groot aantal fronten wordt
in Bihar gestreden om de slachtoffers
van de droogte nog zo goed mogelijk
op te vangen. Onder de noemer FPS
(Fair Price Shops winkels met ge
controleerde prijzen) zijn tienduizen
den verkooppunten opgezet, waar de
hongerenden a raison van 30 of 40 ct.
een kilo graan of rijst kunnen kopen.
Aan honderdduizenden worden gra
tis maaltijden verstrekt; aan andere
honderdduizenden een bordje met
eten. dat tegen een spotkoopje kan
worden verkregen.
Kinderen, ouden van dagen, zwan
gere vrouwen en min dervaliden ge
nieten bij de distributie van gratie
voedsel de hoogste prioriteit.
Met dure, uit het buitenland afkom
stige boorinstallaties worden zoveel
mogelijk bronnen opengelegd. Ontel
bare werklozen zijn bii noodprojecten
(wegen, waterreservoirs, structuur
verbeteringen van de bodem enz.) te
werk gesteld, opdat ze tenminste nog
iets kunnen verdienen.
Veel is dit niet. Het loon is dikwijls
nauwelijks voldoende om de op bon
kaarten verkrijgbare, goedkope le
vensmiddelen in de FPS te kopen.
Hoewel toch iedereen zijn echt niet
vette rantsoenen best gebruiken kan,
klagen enkele filiaalhouders erover
dat ze soms met hun voor een bepaal
de gemeenschap bestemde voorraden
blijven zitten.
Is het dan niet beter in noodgeval
len kleine bedragen aan geld te ver
strekken?
„De nood is veel te groot", ver
klaart Franc Senz. „Het zou om as
tronomische bedragen gaan. Bovendien
moet er een leger van ambtenaren
voor worden aangetrokken, omdat
iedereen wel zal trachten aan te to
nen voor een toelage in aanmerking
te komen. Noch de officiële instanties,
noch de particuliere organisaties, die
in Bihar werken, hebben hier fondsen
voor".
Niet elke streek bezit overigens vol
doende FPS-zaken. En niet elke FPS
wordt altijd even goed bevoorraad.
Vooral in de afgelegen gebieden wordt
bittert armoede, honger en dorst ge
leden.
Daar leeft men van wilde bessen,
van plantenwortels, van de bladeren
en bloesems van de mahuaboom, van
de vangst van broodmagere eekhoorn
tjes en veldratten. In goede tijden
wordt van de vruchten van de mahua
boom een slechte jenever gestookt. Nu
stampen de vrouwen allee wat groen is
of bloeit tot moes om er een pot af
schuwelijk smakende, zure brij van te
koken.
Het is waar dat er op de mahua
boom dikwijls een beroep wordt ge
daan. Elk jaar dient hij tot bijvoeding
van de armsten onder de armen. Op
't ogenblik is er echter van een alge-
me plundering sprake. Volgens medici
is een eenzijdig mahua-dieet bijzon
der slecht voor de mens. Er kunnen
alle mogelijke fatale ziekten door ont
staan.
De hulpacties, die op velerlei ge
bied ondernomen worden, staan onder
de coördinerende leiding van het Bi-
har Noodfonds. De staat pompt er
honderdduizenden roepies per maand
in; de centrale regering zorgt voor
goedkope, doch helaas onvoldoende
voedselzendingen.
Zeker tweehonderd blanken, die na
mens internationale organisaties, chari-
ratieve instellingen en kerkgenoot
schappen optreden hebben een deel
van de aanvullende werkzaamheden
op de schouders genomen. UNICEF
(melkpoeder en vitaminen) is er,
CARE (deze Amerikaanse organisatie
neemt liefst zeven miljoen maaltijden
per dag voor haar rekening), AFPRO
(waterboringen), CRS enz. De hele
wereld is de hongerenden van India
te hulp geschoten.
„Ik geloof", brengt Franc Senz naar
voren, „dat we de situatie tot juli on
der de knie kunnen. Weliswaar met
minimale rantsoenen, doch waar
schijnlijk genoeg om de tientallen mil
joenen in leven te houden. Daarna be
ginnen de moeilijkheden pas echt. Als
de regens vallen en daar mogen we
dit keer toch wel een beet ie op reke
nen wordt 't distrimutiesysteem to
taal verstoord. De wegen, of althans
wat daarvoor doorgaat, zijn dan onbe
gaanbaar, terwijl de rivieren buitens
hun oevers treden. We moeten de on
gelukkigen echter tot oktober met
voedselvoorraden steunen. In die
maand worden de eerste opbrengsten
van de nieuwe oogst verwacht".
Een voorraad voor die maanden op
te bouwen, waarin hele gebieden zul
len zijn geïsoleerd, schijnt wel tot de
onmogelijkheden te behoren. De India
se havens hebben eei. beperkte over
slagcapaciteit, welke nu al ten volle
wordt gebruikt. Het vervoer per taxi
is gebrekkig. Er zijn niet genoeg
trucks voor het transport van een dub
bele hoeveelheid voedsel naar de dis
tributiecentra. Met de opslag is het al
even lamentabel gesteld.
Waar men in ieder geval op hoopt,
is dat de mensen in hun dorpen of
streken blijven. Migratie op enigerlei
schaal een normaal verschijnsel in
hongergebieden zou 't hele verde
lingsschema in de war brengen.
„De mensen vluchten gelukkig nog
niet weg uit het gebied", stelt Franc
Senz. „We proberen dit te voorkomen
door in de meest afgelegen streken
FPS-zaken te openen. Hetzelfde geldt
voor de waterpunten. De tankauto's
rijden het hele land af".
In medisch opzicht kan deze honger-
periode overigens nog een nawerking
van jaren hebben. De weerstand van
de miljoenen, die maandenlang van
kruimels moeten leven, lg en wordt
nog verder afgezwakt dan hij al was.
Ziektekiemen vinden een vruchtbare
voedingsbodem in uitgemergelde men
sen. Epidemieën, blijvende defecten,
een zwak nageslacht alles kan er 't
gevolg van zijn.
WENEN Bij decreet van de Oos
tenrijkse regering is 1967 geproclameerd
tot Het jaar van de walsen van Strauss
zulks ter viering van de honderdste ver
jaardag van de beroemde wals „An
der schonen blauen Donau", die bij haar
eerste uitvoering een volledig fiasco
was.
De Oostenrijkse schouwburgen rich
ten hun programma's in, rekening hou
dende met deze gedenkdag, de PTT zal
een speciale postzegel in omloop bren
gen en de munt zal gedenkpenningen
slaan.
Naast al deze officiële voorbereidin
gen heeft 'n groep particulieren 't Jo-
hann-Strauss-Orkest opgericht en Edu-
ard Strauss, achterneef van de wals-
koning Johann Strauss, dirigeerde toen
het orkest voor het eerst in het open
baar optrad in de V.S.
Een van de miljoenen mensen in India, die door de voedseltekorten in le
vensgevaar verkeren. Voor velen van hen zal hulp te laat komen.....
MOSKOU In ruim 3.600 Sovjet-
fabrieken wordt nu een proef van 2
jaar genomen, waarbij winst en extra
'geldelijke beloningen voor de werk
nemers worden toegestaan om tot 'n
meer rationele produktie te komen.
Vice-premier Nikolai K. Baibakov,
voorzitter van het staatsplanbureau,
heeft gisteren in een rede voor diplo
maten gezegd, dat volgend jaar alle
Sovjet-ondernemingen op het nieuwe
systeem zullen zijn overgeschakeld.
Het nieuwe systeem, dat op voorstel
van de Sovjeteconoom Liberman in
september 1965 werd aangenomen,
laat de Sovjet-economie nog stevig in
de greep van de regering. Het moe
digt echter de bedrijfsleidingen aan
om produktie aan de vraag aan te
passen en de kwaliteit van de produk-
ten te verbeteren.
UTRECHT De uitgeverij ESKA
in Utrecht, uitgeefster van de bladen
Marion, Ariadne en „Na vijven", zal
met ingang van 1 juli a.s. overgaan
naar de N.V. Uitgeversmaatschappij
Zomer en Keuning in YVageningen.
ESKA (120 man personeel) blijft in
Utrecht gevestigd en zet de uitgave
van de drie bladen normaal voort.
ADVERTENTIE
o 36
KINSJASA (Kongo) Alle bank
operaties in Kongo zijn tot maandag
stopgezet, aldus werd gisteren offi
cieel bekendgemaakt. Men geboft dat
dit gedaan werd ter voorbereiding van
een belangrijke monetaire operatie.
In een decreet, ondertekend door
president Joseph Moboetoe wordt ge
dreigd met zeer hoge boeten tegen 'n
ieder die deze maatregel overtreedt.
De Kongolese autoriteiten hadden er
reeds op gezinspeeld, dat maatregelen
op financieel gebied vandaag aange
kondigd zouden worden. Het onafhan-
kelijkheidsfeest zal vandaag worden
gevierd een week te vroeg ook
zal de nieuwe grondwet heden afge
kondigd worden.
In*sommige delen van India wordt met zeer primitieve werktuigen de landbouw nog enigszins „op de been"
gehouden. De klems oogsten kunnen slechts een beperkt aantal mensen van eten voorzien.
ALLENBY BRIDGE (Jordanië) De massale uittocht van Arabieren uit
de door Israël bezette gebieden werd gisteren bij het aanbreken van de dag
hervat toen duizenden in paniek geraakte vluchtelingen de Jordaan oversta
ken.
Zij strompelen over de kapotte
brug, voortgedreven door Israëlische
soldaten. De correspondent van
Associated Press, George Boult-
wood, kon duidelijk schoten uit ma
chinepistolen horen terwijl de Isra
ëlische soldaten de vluchtelingen
naar.de brug dreven.
Een soldaat kon men duidelijk op de
oostelijke oever zien, terwijl hij een
aantal schoten in de lucht loste.
De Jordaanse politie aan de Arabi
sche zijde zei dat gistermorgen onge
veer 3000 mensen de brug gepasseerd
waren. De autoriteiten verwachten
dat het in hoog tempo de hele dag zal
doorgaan.
Aan de Israëlische zijde ziét men
vrachtauto's en bussen vol vluchtelin
gen staan. Op de oostelijke oever
wachten ongeveer 50 vrachtauto's en
bussen. Hiermee zullen de vluchtelin
gen naar kampen vervoerd worden.
Deze rit moeten de vluchtelingen be
talen. Rijke vluchtelingen werden op
gewacht door familieleden en per taxi
naar Aman gebracht.
De Jordaanse autoriteiten zeggen
dat de mensen vluchten, omdat zij
opgejaagd worden door de Israëliërs.
De vluchtelingen klagen er over dat
zij hun huizen kwijt zijn, hetzij door
ROTTERDAM De 66-jarige Rotter-
dammer J. van den Berg heeft bij de
politie aangifte gedaan van een bero
ving, waarbij hem zijn portefeuille met
ongeveer f 6000 werd ontstolen. In de
nacht van woensdag op donderdag, zo
vertelde de heer Van den Berg de po
litie, werd hij in de Banenstraat in de
Maasstad onverhoeds aangevallen door
een aantal mannen die hem tegen de
straat sloegen. Met de portefeuille
maakten de onbekenden zich uit de
voeten. De politie is bezig met een uit
gebreid onderzoek naar de daders, maar
tot op heden ontbreekt van hen elk
spoor. Het slachtoffer liep bij de bero
ving geen verwondingen op.
verwoesting door de gevechten of
doordat de huizen in beslag genomen
zijn door de Israëliërs. Zij zeggen dat
er geen eten meer is, dat zij geen geld
kunnen krijgen en de indruk hebben
dat zij veiliger zijn tussen hun eigen
volk in het oostelijke deel van het
land.
JACKSONVILLE. Bij Jacksonville
in de Amerikaanse staat Noord-Caro-
lina, zijn gisteren twee helikopters
van de Amerikaanse marinelucht
macht tegen elkaar gevlogen. Min
stens 20 mensen zouden daarbij om
het leven zijn gekomen en 12 gewond
zijn geraakt.
Een van de helikopters wilde net
gaan landen op een oefenvliegveld
van de Mqrineluchtmacht toen hij
van onderen geraakt werd door de
andere wentelwiek, die net van de
startbaan was losgekomen. In beide
toestellen zaten militairen.
CANNES De politie heeft voor een
waarde van 35.000 n. Frcs (meer dan
20.000 gulden) aan juwelen die aan
Charles Aznavoer en zijn vrouw toebe
hoorden kunnen achterhalen, nog voor
de zanger wist dat zij gestolen waren.
Toen Aznavour donderdag van het
strand in zijn hotel terugkeerde vroeg
de manager hem of hij misschien iets
miste uit zijn kamer. Toen hij zijn ka
mer doorzocht bleek dat een juwelen
kistje en een reistas verdwenen waren.
BURLINGTON (Iowa) Bij een
ontploffing in een munitiefabriek in
Iowa (VS) zijn twee vrouwelijke per
soneelsleden gedood. Drie vrouwen
worden nog vermist en drie liepen
verwondingen op. In de fabriek wer
ken bijna 5.000 mensen.
