Vuilnisbelt in brand
De gouden
vleugels van
onze vloot
De Koning en Voogt
resp. vierde en vijfde
Vijfduizend man bij
operatie Hartslag
Andere tijden en andere taken - de Marine bleef in de lucht
Zoo Mao
Al kort na Soesterberg
[kwam op Texel „De Mok"
Allerhande
Ouwehand
Veldhospitaal met 400
bedden in Harskamp
Yan de Brandhof
op weg naar de titel
Kinderboekenweek
van 25 oktober tot
4 november
Gouden Beer voor
Belgische film
Film
mM-,-
Provinciale kampioenschappen
De Oost
Oorlog
Grote oefening van geneeskundige troepen
Experiment met
verbandpost in
tientonners
Deining
Vliegtuigen zijn onbruikbaar voor oorlogs-
werk" - deze conclusie stond te lezen in een rap
port dat door een aantal Nederlandse officieren
na enkele proefnemingen werd uitgebrachtDat
was in 1909. Eigenlijk best te begrijpen: wie
zou het ook in zijn hersens halen om met een
wankel bouwsel van latten en linnenvoortge
dreven door een gammele motor9 oorlog te gaan
voeren? Dat was goed voor die waaghalzendie
er op vlieg feesten stunts mee uithaaldenmaar
in de krijgsmacht - neen9 daar hoorden ze niet
thuis.
êlSÊÈ:.
RENSWOUDE
Dammen
HULP
Zeeman in Polen
vrijgelaten
De amateurs moesten 142,5 km af
leggen en vanaf het begin waren er
ontsnappingen. Het werd pas ernst,
toen een groep van 10 renners vooraan
reed. Later werd deze groep uitge
dund tot 4 renners, o.w. Jan Sand-
brink (Willem van Middelaar had we
gens een val een behoorlijke achter
stand opgelopen en hij zou de strijd
staken, terwijl Piet van den Top zijn
frame brak en dus ook uitgeschakeld
was). Met nog een kleine 40 km te rij
den wisten 3 renners aansluiting bij
de koplopers te krijgen, waarna de
eindspurt de beslissing moest bren
gen. Arie Versluis (Lexmond) werd
kampioen 1967 in de tijd van 3 uur, 34
minuten en 38 seconden, met op de 2e
plaats Albert van Midden (Hilversum),
3e Arie van Veenendaal (Zeist), 4e
Jan Sandbrink (Amersfoort).
Bij de nieuwelingen ontstond een he
vige deining, toen Wim Klinkenberg
(Utrecht en adspirantenkampioen
1966) en Matti de Koning (Scherpen-
zeel) het hazenpad kozen. Direct kwam
een 3-tal renners (Henk Zeeman, Hui
zen, Arie Bakker, Soest en Arnold
Voogt, Scherpenzeel) in actie. Zij kwa
men bij de 2 koplopers en daarna is
het aan niemand meer gelukt om aan
te sluiten. Wel vielen er veel slachtof
fers door het tempo, dat vrij hoog lag.
In Ouwehands Dierenpark wordt nu
al enkele jaren een doorlopende ten
toonstelling gehouden van dierentuin
affiches. Ze komen uit alle hoeken
van de wereld. De directie van het
Rhenense park schrijft elke winter
naar alle dierentuinen om de nieuwste
exemplaren te mogen ontvangen. Zo
wordt de collectie tekens weer ver
nieuwd en blijft de tentoonstelling in
teressant. Tot nog toe was er nog
nimmer antwoord ontvangen van de
directie van de tuin uit Peking, de
hoofdstad van Communistisch China.
Tot voor enkele dagen
Plotseling kwam er een pakketje
binnen. Met veel belangstelling werd
het op het directiekantoor bij Ouwe
hand geopend. En wat kwam er wel
uit
Een keurig tijdschrift over Moa en
het rode boekje in de Engelse
taal.
De begeleidende brief bracht ophel
dering. Daarin stond alweer in het
Engels geschreven, dat de directie
van de Pekingse dierentuin Ouwehand
helaas niet kon helpen aan een affi
che. Ter compensatie had men nu
maar het bewuste tijdschrift opgezon
den en het rode boekje van Mao bij
gesloten. De directie van de tuin uit
Peking sprak daarbij de hoop uit, dat
de vriendschap tussen beide volkeren
op deze manier zal worden vergroot
Het tijdschrift over Mao en zijn ro
de boekje zijn echter niet op de ten
toonstelling te vinden. De heer Ouwe
hand heeft de zending opgeborgen in
het archief, waar deze communis
tische propaganda nu als curiositeit
wordt bewaard.
i m wmËm
VEENENDAAL e— Dinsdagmiddag brandde de vuilnisbelt weer eens. De brand
weer werd gewaarschuwd en heeft handenvol werk gehad om het vuur voor het
oog weer te doven. Tot 's avonds tegen tienen is men bezig geweest. Tegen zes
uur_dacht men de brand meester te z|jn, toen de vlammen aan de andere kant
weer oplaaiden. De brand ging gepaard met een enorme rookontwikkeling, die in
geheel Veenendaal zichtbaar was en die zoals de foto laat zien een grote hoogte
bereikte.
VEENENDAAL Te Hoogland organiseerde de Ren- en Toerclub
.Amersfoort" voor de 7e maal in. successie de Provinciale Kampioenschappen
Utrecht. Door de bijzonder mooie weersomstandigheden was er veel publiek,
vooral in de buurt van de finish. Diezelfde weersomstandigheden waren er de
oorzaak van, dat vele renners vroegtijdig opgaven. De warmte en de afstanden
wonnen het in vele gevallen van de strijdlust en goede wil van de renners.
Arie Bakker werd spurtwinnaar en
kampioen 1967, Wim Klinkenberg 2e,
Henk Zeeman 3e, Matti de Koning 4e en
Arnold Voogt 5e. Van de 2e groep won
Frans Kisner (Amersfoprt) de spurt
om de 6e plaats voor Teus Valkenburg
(Scherpenzeel). Op de 11e plaats Cees
Boezaard (Amersfoort), 12e Jan van
Beek (Barneveld), 13e Jan van Garde
ren (Hamersveld), 14e Max de Vries
(Amersfoort) en als 15e Henk van Vel-
zen (Scherpenzeel). De winnaar had
voor de 68 km 1 uur 46 minuten en 56
seconden nodig.
Jan Zwaagman en Wim Pater (bei
den uit Barneveld) wisten zich bij de
adspiranten goed te handhaven en zij
legden beslag op een 7e en 8e plaats.
Kampioen werd hier Henk Stekelen
burg uit Utrecht in de tijd van 48 min.
en 35 seconden over de 28,5 km.
De vogelstand, die in Ouwehands Die
renpark in de vrije natuur voorkomt,
is de laatste jaren wel zo aanzienlijk
toegenomen, dat men al meer dan der
tig niet alledaagse soorten heeft geteld.
Het onderzoek wordt nog voortgezet.
Waarschijnlijk zijn de meeste „vreem
delingen" insekteneters. Uiteraard ko
men'er op het dierenpark méér insek-
ten voor dan in de uitgebreide bossen
rondom het park. De ontdekte interes
sante vogels komen vermoedelijk op dit
ongerierte af. Ze vinden in de wijde
omtrek niet zo'n goed gesorteerd voed-
selareaal. De directie overweegt nu
voor deze „gevederde opruimingsploeg"
op verschillende plaatsen in het park
nestkasten bouwen, opdat deze bij zond
re vogelstand nog verder kan uitgroe
ien. Het is altijd nog beter dat de vo
gels de insekten opruimen, dan dat de
mens met chemische middelen gaat
spuiten, zo redeneert men.
Ouwehands Dierenpark heeft de
nieuwste film, getiteld „Schepselen van
de vijfde dag", op de jubileumviering
ter gelegenheid van het vijfendertigja
rig bestaan van het park, ten doop ge
houden voor personeel en genodigden.
Deze prachtige kleurenfilm, die een
beeld geeft van de dierentuin op de
Grebbeberg in de vier jaargetijden, zal
beschikbaar worden gesteld aan ieder
een, die er belangstelling voor heeft.
Joop van Essen is maker. Talrijke in
stellingen en organisaties hebben al be
langstelling getoond, waaronder de
Holland Amerika Lijn. De heer Ouwe
hand verwacht dat zelfs de KLM inte
resse zal tonen.
GEBOREN:
Gerard Albertus, z.v. D. Heijting en
A. A. van de Weerd; Jolanda Jannetta,
d.v. G. van de Kaa en J. Harskamp;
Cornelis Hendrik, z.v. C. Boonzaaijer
en H. Moesbergen; Gerrit Christiaan,
z.v. Z. Spies en W. Vonk; Hendrik Ja
cob, z.v. J. van de Vliert en H. van den
Brink; Hendrik Nicolaas, z.v. G. Val
kenburg en B. de Jager.
Maar gelukkig waren er ook of
ficieren die verder vooruit keken:
generaal C. J. Snijders en kapi
tein H. Wallaard Sacré waren
twee van hen. Zij vonden dat het
leger vliegtuigen moest hebben
en dank zij hun volhouden kwam
in 1913 door een koninklijk besluit
de luchtvaartafdeling van het le
ger tot stand die weliswaar
heel bescheiden op Soesterberg
begon te vliegen, maar tenslotte
uitgroeide tot de Koninklijke
Luchtmacht zoals wij die nu ken
nen.
Een andere man met een voor
uitziende blik was de luitenant-
ter-zee A. E. Rambaldo. Als fer
vent luchtvaart-enthousiast gaf hij
onder meer in 1907 de stoot tot
de oprichting van de Nederlandse
vereniging tot bevordering van de
luchtscheepvaart, nu alom bekend
als de Koninklijke Nederlandse
Vereniging voor Luchtvaart. Hij
was zelf een enthousiast ballon
vaarder, maar hij dacht verder:
ook de vloot moest vliegen. Im
mers, ook bij de oorlogvoering ter
zee zouden vliegtuigen een be
langrijke taak kunnen vervullen.
Maar overtuig daar in 1909 maar
eens iemand van!
Rambaldo heeft het allemaal
niet mogen beleven. Een ongeluk
tijdens een ballonvaart in Neder-
lands-Indië in 1911 maakte een
ontijdig einde aan zijn leven. Maar
de gedachte die hij gepropageerd
had bleef voortleven. In 1914 be
gon men op Texel met de inrich
ting van een marinevliegkamp,
dat de naam „De Mok" kreeg.
Een viertal marine-officieren (een
van hen was de latere schout-bij
nacht Karei Doorman) werd op
Soesterberg gedetacheerd om bij
het leger de vliegkunst te leren.
In 1916 kreeg de marine haar eer
ste eigen vliegtuigen, een zestal
in Amerika gekochte Martin twee
dekkers op drijvers, die werden
gestationeerd opeen klein wa
tervliegkamp ten noorden van
Amsterdam: Schellingswoude. Op
18 augustus 1917 tenslotte, nu dus
'n halve eeuw geleden, verscheen
er opnieuw een koninklijk besluit:
ditmaal kondigde het de officiële
oprichting aan van de Marine
Luchtvaartdienst.
Europa zat toen midden in de
eerste wereldoorlog en evenals de
luchtvaartafdeling op Soesterberg
kreeg ook de Marine Luchtvaart
dienst van tijd tot tijd een vlieg
tuig toegeschoven dat van een
vah de oorlogvoerende partijen
afkomstig was en een- noodlan
ding op Nederlands gebied had
gemaakt. Het bonte allegaartje
dat aldus kwam binnenvallen
werd meer voor de curiositeit dan
voor de praktische bruikbaarheid
aangehouden: veel had men er
niet aan.
Maar voor Nederland zelf was
de Marine Luchtvaartdienst niet
van direct belang. Zijn voornaam
ste taak kreeg hij in de komende
jaren toebedeeld in wat men toen
dikwijls aanduidde als „de Oost":
Nederlands-Indië. Een gebied zo
groot als Europa, bezaaid met
meer dan duizend grote en kleine
eilanden, was immers een ideaal
operatieterrein voor marinevlieg
tuigen. In 1918 werd er, aarzelend
nog, begonnen in Tandjong Priok
bij Batavia, het tegenwoordige
Djakarta. Maar al gauw verhuis
de men naar Soerabaja, waar in
de volgende jaren de grote mari
nebasis Morokrembangan ver
rees, destijds de grootste en best
geoutilleerde in het verre oosten.
Van hieruit zwermde men uit
over de hele archipel, eerst met
de Van Berkel tweedekkers, later
met Dornier Wals, tweemotorige
Fokkers en tenslotte de driemoto-
rige Dornier DO-24's. Dikwijls
bleef men dagen weg, gebruik ma
kend van overal ingerichte een
voudige steunpunten, zelf de toe
stellen verzorgend en reparerend
(grondpersoneel was er niet op de
buitenposten) en op allerlei ma
nieren improviserend. Het was
vredestijd, maar er was genoeg
te doen. Er werden patrouille- en
verkenningsvluchten gemaakt,
scheepvaartbewegingen gecontro
leerd, jacht gemaakt op smokke
laars, zieken en gewonden ver
voerd en onbekende gebieden in
kaart gebracht. Zo ontdekte in
1936 op een dergelijke karterings-
vlucht boven Nieuw-Guinea de
luitenant-ter-zee Wissel de sinds
dien naar hem genoemde Wissel
meren.
Nederland deed bij dit alles vrij
wel alleen dienst als opleidings
basis. Wie af gelest was als mari
nevlieger vertrok naar Neder
lands-Indië en ging daar verder
dienst doen. Pas de mobilisatie
van 1939 bracht daar verandering
in, want toen kreeg de Marine
Luchtvaartdienst de taak toege
wezen om langs de Nederlandse
territoriale wateren te patrouil
leren en schepen en vliegtuigen
van de oorlogvoerende partijen
op een afstand te houden. Het
duurde maar acht maariden, toen
werd Nederland zelf door de Duit
se inval direct in de strijd betrok
ken, en binnen vijf dagen was het
los van de Nederlandse strijd
krachten beslist: Nederland werd
bezet gebied.
Gelukkig was een groot aantal
marinemannen met hun vliegtui
gen ontkomen en konden zij de
strijd vanuit Engeland voortzet
ten. Zij vormden het bekende 320
squadron, dat eerst met Fokkers,
later met resp. Hudsons en Mit
chells, de Duitsers op allerlei ma
nieren het leven zuur bleef ma
ken, helaas ten koste van vrij
grote verliezen. Een ander Ne
derlands marinesquadron, 860
squadron, opereerde met Sword-
fish tweedekkers vanaf tot vlieg-
dekschip verbouwde tankers om
in de Atlantische Oceaan de Duit
se onderzeeboten op een afstand
te houden. In 1941 werd de oorlog
voor de Marine Luchtvaartdienst
een „totale oorlog", want toen be
gon Japan zijn aanval op Neder
lands-Indië dat na drie maan
den bittere strijd moest opgeven.
Maar ook hier ontkwamen mari
nemannen met hun vliegtuig en
aan de greep van de vijand en
vanaf Ceylon zette een andere
marinesquadron, no. 321, de strijd
voort, eerst met Catalina vliegbo-
ten, later met viermotorige Libe
rators.
Zo kwam 1945 en met een tus
senruimte van drie maanden
streken zowel Duitsland als Ja
pan de vlag. De oorlog was voor
bij, de wederopbouw begon. Val
kenburg werd in Nederland de
voornaamste marinevliegbasis en
de vliegers van de vloot kregen
al gauw een noviteit: een eigen
vliegdekschip. De eerste „Karei
Doorman", een klein schip dat
van de Britse vloot werd ge
leend, vertrok al gauw met een
squadron Fireflies naar Ne
derlands-Indië, waar nog niet al
les rust en vrede was. Morokrem
bangan was hier weer in gebruik
genomen en voorlopig leek het er
op of de voor-oorlogse routine
min of meer hervat zou worden.
Maar in 1950 werd Nederlands-In
dië de republiek Indonesië en met
uitzondering van westelijk Nieuw-
Guinea was er voor de marine
vliegers niets meer te doen. In
1960 werd ook dit laatste steun
punt aan Indonesië overgedragen.
De vliegende marine kreeg nu
een geheel andere taak. Neder
land was lid geworden van de
NAO en in het kader daarvan
werd de marine luchtvaartdienst
belast met het opsporen en be
strijden van onderzeeboten. De
nieuwe, grotere „Karei Door
man", die later geheel gemoder
niseerd werd, deed daarbij als
grote drijvende basis dienst,
maar ook aan de vaste wal
werden onderzeeboot-bestrij dings -
vliegtuigen gestationeerd: de
Neptunes met twee zuiger- en
twee straalmotoren en een bijzon
der groot vliegbereik, waarmee
men grote stukken zee kan be
strijken. Verder werden vliegtui
genen helikopters van de marine
beschikbaar gesteld voor de op-
sporings- en reddingsdienst. Dag
en nacht staan er toestellen
klaar om direct te vertrekken en
menigeen is al in de loop van de
jaren door de vliegende marine
mannen uit een hachelijke situatie
gered.
De tijden veranderen, ook bij
de Marine Luchtvaartdienst. De
„Karei Doorman" zal over enkele
jaren verdwijnen; fregatten met
helikopters, nieuwe mannen aan
het roer en in de cockpits. Maar
de geest en de traditie van een
veelbewogen halve eeuw zullen
altijd dezelfde blijven.
De tijden zijn veranderd en de taken
zijn veranderd: tijdens een vloot-
schouw in de dertiger jaren voor
Scheveningen vlogen de drijver-vlieg
tuigen vol trots over de oude pier.
Dienst in Nederland deden ze niet
want de M.L.D. opereerde in feite
alleen in Nederlands-Indië. Nu is het
allemaal anders. De Sikorsky-Seabats,
landend aan boord van ons vlieg
kampschip „Karei Doorman" (foto
links) zijn in Nato-verband belast met
het opsporen van vijandelijke onder
zeeboten.
EDE Sinds maandag is in de provincies Gelderland, Overijssel, Noord
brabant en Limburg onder de codenaam „Hartslag" een grote militaire
oefening gaande van geneeskundige troepen in samenwerking met andere
legereenheden. Aan deze oefening, die tot vrijdagmiddag twaalf uur duurt,
nemen ongeveer vijfduizend man deel, voorzien van een indrukwekkende
hoeveelheid materieel.
In afwijking van voorgaande jaren zijn mobilisabele legerkorpseenheden en
territoriale troepen ditmaal niet afzonderlijk, en op verschillende tijdstippen,
maar gezamenlijk op herhaling. Het gaat om de geneeskundige afvoer en
verpleging van gewonden, zoals deze moeten functioneren na het uitbreken
van gevechtshandelingen-
De oefening Hartslag is voorbereid
door de 102 e geneeskundige groep van
het le legerkorps, die ook de leiding
heeft. Er zijn maar liefst zeshonderd
oefengewonden, die voor zover nodig,
naar het achterland worden vervoerd,
hetgeen in principe ook per boot of
trein kan gebeuren, maar hier met be
hulp van ambulanceauto's en hefschroef-
vliegtuigen geschiedt. Kolonel-arts M.
Bloch heeft de algehele leiding.
Luitenant-kolonel J. A. van Donk, plv.
commandant, vertelde "bns gistermiddag
in het infanterie-schietkamp Harskamp
bijzonderheden over deze oefening. In
Harskamp is een doorvoerhospitaal met
vierhonderd bedden ingericht, te verge
lijken met een ziekenhuis in een mid-
delgr9te stad.
De gecombineerde oefening is opge
zet, omdat de nu toegepaste samenwer
king in een oorlogssituatie een vereis
te is, aldus overste Van Donk. De op
stelling van de diverse eenheden is een
afspiegeling van de situatie in Duits
land, waar zoals bekend het le leger
korps zijn operatieve bestemming heeft.
In dit geval fungeert de IJssel als een
belangrijke waterhindernis.
De deelnemende troepen op herhaling
VEENENDAAL In ,,'t Trefpunt"
werd voor de onderlinge competitie van
V.D.C. de reeds aangekondigde partij
tussen v. d. Brandhof en v. d. Vliert ge
speeld. In een strijd, waarin beide spe
lers veel riskeerden, dus op winst
speelden, kwam de „out-sider" v. d.
Brandhof iets gunstiger te staan. Hij
wist dit kleine voordeel op sublieme
wijze uit te buiten en te winnen, waar
door hij de moeilijkste klip naar het
clubkampioenschap wel omzeild heeft.
In de partij Meerveldv. Leeuwen
haalde eerstgenoemde beide punten
binnen.
zijn verleden week maandag al opge
komen, hebben na de administratieve
beslommeringen woensdag hun bivak
ken betrokken en zijn eergisteren naar
de oorlogsbivakken overgebracht. Hoe
groot daarbij het improvisatievermo
gen van de chauffeurs was, bleek o.a.
uit het feit dat een chauffeur een ge
broken ventilatorriem door een nylon
kous verving en met behulp daarvan
de resterende dertig kilometer met zijn
voertuig kon afleggen.
De eigenlijke oefening komt vandaag
op volle gang. Er is uitgegaan van de
veronderstelling dat een poging van de
tegenpartij is verijdeld, bruggehoofden
op de westelijke IJsseloever te vestigen
en vanochtend eigen troepen bij een
tegenaanval vaste voet ten oosten van
de IJssel hebben verkregen, waarna een
aantal verbandplaatsen ook daarheen
wordt overgebracht. Een van deze ver
bandplaatsen is bij wijze van experi
ment in tientonstrucks ondergebracht,
die na een uur met alle toebehoren kun
nen vertrekken.
Omdat echter wordt uitgegaan van de
mogelijkheid van vernielde bruggen,
heeft de genie vanochtend bij Olst
en Brummen pontonbruggen geslagen.
We zullen geen poging wagen, de ge
hele ingewikkelde organisatie van de
oefening in het algemeen en van de ge
neeskundige troepen in het bijzonder uit
de doeken te doen, maar in grote lijn
komt het hierop neer, dat de eerste
vorm van hulp aan gewonden berust
op zelfhulp, en ka'maradenhulp, hetgeen
tegenwoordig aan alle militairen wordt
geleerd. Vandaar gaan de gewonden
naar hulpposten, die ervoor zorgen dat
de gewonden voor zover nodig
verder worden vervoerd naar de mili
taire yerbandplaatsen, waar een opera
tiekamer voorhanden is.
Daar worden alleen die ingrepen ge
daan, die nodig zijn om ledematen te
redden en patiënten in leven te houden.
Daarna worden ze alweer, voor zo
ver nodig gereedgemaakt voor ver
der transport. Elke inrichting is dus te
vens selectiepost. Het doorvoerhospitaal,
dat thans in de Harskamp is opgericht,
vormt de ruggegraat van de hele ge
neeskundige dienst van het legerkorps.
Indien volgens de medische prognose
gewonden niet binnen twaalf dagen kun
nen herstellen, worden ze naar de ter
ritoriale sector afgevoerd, naar het moe
derland dus.
Bij deze oefening fungeren de provin
cies Limburg en Noordbrabant als ter
ritoriaal gebied, omdat onze westelijke
provincies met de daar heersende ver
keersdrukte minder geschikt zijn.
Brigade-generaal-arts K. L. Bakema,
inspecteur van de militaire geneeskun
dige dienst, was gistermiddag in Hars
kamp om de gang van zaken van na
bij te kunnen volgen. Op een later tijd
stip hopen we enkele conclusies omtrent
de oefening te kunnen publiceren.
Van onze scheepvaartredactie
ROTTERDAM De stuurman van
de kustvaarder Spes, de 21-jarige Jan
Huigen uit Rotterdam, is gisteren op
last van een rechtbank in de Poolse
havenstad Szczecin vrijgelaten. Hij
heeft zijn intrek genomen in een tehuis
voor zeelieden en wordt binnen een
week in Nederland terug verwacht.
Voor de stuurman werd vrij gelaten,
moest hij een boete betalen. Het geld is
door de rederij van de Spes de Oost
Atlantic Line in Rotterdam overge
maakt.
Stuurman Huigen werd bijna twee
weken geleden samen met kapitein Ka-
rel van der Plas (38) uit Katwijk gear-
restéerd. Een eerste verzoek de kapi
tein op borgtocht vrij te laten, werd
door de rechtbank afgewezen. Gisteren
zou de zaak opnieuw voorkomen.
Officieel is de rederij nog steeds niets
bekend over de redenen die tot de ar
restatie van beide zeelieden hebben ge
leid. In de aanklacht werd gesproken
over belediging van de Poolse staat.
AMSTERDAM „Kinderen in an
dere landen" is dit jaar het thema van
de kinderboekenweek, die van 25 okto
ber t/m 4 november wordt gehouden.
Voor de dertiende keer zullen de prijzen
voor het kinderboek van het jaar (tot en
vanaf 10 jaar en ouder) worden toege
kend.
BERLIJN De Belgische film „De
start" (Le depart) van de Poolse regis
seur Jerzy Skolimonski is onderscheiden
met de Gouden Beer van het internatio
nale filmvestival van Berlijn.
Zilveren Beren gingen naar de Zuid-
slavische regisseur Zivojin Pavlovic voor
diens film „De ratten waken", naar de
Engelse Edith Evans voor haar rol in
„De fluisteraars" en de Fransman Mi
chel oimon voor diens rol in „De oude
man en het kind".
Speciale prijzen en zilveren Beren
gingen naar de Franse film „De verza
melaarster" en naar de Westduitser
Michael Lenz voor het scenario van de
film „Ieder jaar weer".
De Indische film „Door de ogen van
een schilder" kreeg de Gouden Beer in
de afdeling documentaires.