Veenendaals
dagblad
Detroit brandt
aan alle kanten
Aziaten en Afrikanen
willen UNO in Parijs
WIJ
Niet alle infusienaalden
waren geheel steriel
De Gaulle wekt
bezorgdheid bij
premier Pearson
Boe-geroep overstemd
Canadese volkslied
Prins loopt Vierdaagse mee
Buiten
Gelders-Utrechtse streekcourant voor Rijn- en Gelderse Vallei
Nationale garde gebruikt pantserwagens
tanks en automatische wapens
Het blijft
zomeren
inde
PLAN ZOU VEEL AANHANG KRIJGEN
Indonesië weert
Ned. boek en
„De Spiegel"
„VIVE LE QUEBEC LIBRE
DETROIT - De golf van ongeregeldheden die thans door
de Verenigde Staten woedt heeft tenminste aan 20 perso
nen het leven gekost. In Detroit, de op vier na grootste
stad van de V.S., vochten gisteravond sluipschutters en
manschappen van de nationale garde om de heerschappij
in de straten. De relletjes, die thans reeds twee dagen
duren, geven de stad van boven een aanzien „als had een
bombardement" plaatsgevonden. De schade wordt ge
raamd op 150 miljoen dollar.
In Cambridge in de staat Maryland is de landelijke voor
zitter van een zwarte studentenorganisatie neergeschoten.
Hij werd lichtgewond. Ook in de New Yorkse wijk Harlem
is het onrustig. Hier w erden gisteravond branden gesticht
en vochten Puertoricanen met de politie. In Michigan -
een stad met 82.000 inwoners - die 40 km van Detroit is
gelegen, is gisteravond geplunderd en brand gesticht.
Puin
Meerderheid
Cambridge
Toledo
ZIEKENHUIZEN ZONDEN VOORRAAD TERUG
VOORDAT ER ONGELUKKEN GEBEURDEN
New York
Man verpletterd door
vallende kraanarm
BAAS
COMMENTAAR
Buitenpad
Bur. voor redactie en administratie:
Prins Bernhardlaan 28, Veenendaal,
Teief. 08385-3550 (adm.), 3757 en
3955 (red.), Giro 1321600. Rhenen:
Boekhandel C. Waiboer en Reel.-
bureau J. Baars.
VALLEI
Voortzetting van het nieuwsblad „De Vallei", opge
richt in 1926. Uitg.: Wegener's Couranten Concern n.v.
Advert, losse mm-prijs 17 cent Kleine -annonces
„Vraag en Aanbod" op dl., do. en za. 1-10 woorden
1,50, ieder woord meer 15 cent
DINSDAG 25 JULI I967 4le JAARGANG
GOLF VAN TERREUR WOEDT
IN AMERIKAANSE STEDEN
DETROIT In de Amerikaanse stad Detroit heeft in het weekeinde een oproer
gewoed, die waarschijnlijk het meest verwoestende is geweest in de Amerikaanse
geschiedenis. Volgens de laatste berichten zouden er zes doden zijn gevallen. Op
de foto een soldaat van de Nationale Garde bij een van de vele brandende winkels.
Het aantal doden te Detroit is tot 19
gestegen. Maandagavond doodde een
sluipschutter een brandweerman, ter
wijl drie burgers stierven.
Parachutisten zijn de stad binnenge
rukt om de nationale garde te helpen
bij het onderdrukken van een oproer,
dat thans reeds twee dagen en twee
nachten duurt.
Tenminste drie politiebureaus in ver
uiteengelegen wijken van de stad lig
gen thans onder vuur van scherpschut
ters.
De met puin bezaaide straten worden
verlicht door de gloed van nieuwe bran
den; het totale aantal branden, dat
PARIJS Een groot aantal Afrikaanse en Aziatische
landen wil de zetel van de Uno overbrengen van New
York naar Parijs.
Deze verhuizing is tijdens de afgelopen zitting van de Al
gemene Vergadering van de Uno het onderwerp geweest
van vertrouwelijk overleg tussen de landen die hiervoor
belangstelling hadden.
Dit is gisteren bekend geworden na
de terugkeer van de Algerijnse minis
ter van buitenlandse zaken, Bouteflika,
in Algiers. De Algerijnse minister zou
president De Gaulle hierover al hebben
ingelicht tijdens zijn tussenlanding in
Parijs op weg naar de Algemene Ver
gadering van de Uno in New York.
Bouteflika zei dat de desbetreffende
landen de overtuiging hebben, dat „de
internationale organisatie onder in
vloed staan van de imperialistische
grootmachten, zolang de debatten van
de Verenigde Naties in New York wor
den gehouden."
De Algerijnse minister meent, dat er
nu al een meerderheid te vinden is voor
het overbrengen van de zetel van de
Verenigde Naties naar Frankrijk. De
meeste Afrikaanse en Aziatische landen
zijn hiervan voorstanders, evenals de
(Van onze weerkundige medewerker)
TYe papieren van de zomer staan nog j
steeds goed. Een zeer omvangrijk
en breed hogedrukgebied van het zui-
delijk deel van de Oceaan tot diep op
het Europese continent zal het gun-
stige zomerweer vermoedelijk het
grootste deel van de week doen voort-
duren, met weinig verandering in de
temperatuursverhouding. Maxima van j
23 tot 24 graden, zoals de laatste j
dagen in Nederland worden gemeten,
zijn veel draaglijker dan de broeihitte,
die momenteel in Spanje, Italië en op
de Balkan heerst: in hoofdzaak maxi- j
ma tussen 30 en 35 graden. In Madrid j
was het gisteren met 37 graden zelfs
even warm als in Algiers.
Een zwak front van de Britse eilan-
den geeft tijdelijk wat meer bewolking,
maar regen van betekenis valt er niet
uit. De hoeveelheid juliregen in Apel-
doorn is tot nu toe nog maar 15 a 17
mm. Het droogste is het op Vlieland
met 7 mm, het natst is het Friese j
Bergum met meer dan 100 mm.
communistische en enkele Scandinavi
sche landen. De tegenstanders worden
uiteraard gevormd door de Verenigde
Staten en de Zuidamerikaanse landen,
alsmede de Westeuropese bondgenoten
van Amerika en Engeland.
De verwijten van de Arabische en
Aziatische landen richten zich voorna
melijk „tegen de geduchte werking van
:W-
9 De geprojecteerde bouw van een
torenflat in de Engelenburg te Vee
nendaal zal geen doorgang vinden om
dat het gemeentebestuur is gebleken dat
er geen geïnteresseerde belegger te vin
den was. Op het terrein tussen de Tinne-
weide en het stadspark De Groene
Velden worden nu bungalows gebouwd.
De raad zal overigens over deze mutatie
donderdagavond het laatste woord heb
ben.
0 De heer E. N. van Doorn uit Leer-
sum heeft gisteravond zijn televisie
debuut gemaakt. Onze fotograaf had
zich met zijn camera voor de beeldbuis
genesteld om hem tijdens zijn optreden
in de quiz „Tik tak tor", zoals dat heet,
op de gevoelige plaat vast te leggen.
Behalve de foto in de krant hield mees
ter Van Doorn 120,aan zijn tele
visie-rol over.
Q Het sportpark Panhuis in Veenen
daal is al lang het zorgenkind van
gemeentebestuur en Sportstichting. Nu
men is begonnen met de verbetering
van de velden wordt de gemeenteraad
om financieringsmiddelen gevraagd. Het
college van B. en W. windt er geen
doekjes om; er is, zo schrijft men aan
de raad, sprake van een constructie
fout Overigens wisten de trouwe
bezoekers van het sportpark dat al
lang!
9 Met de kersenoogst in de Betuwe
gaat het bergafwaarts. Pessimisti
sche woorden werden gisteren onder
meer gesproken door fruitteler J. den
Hartog: „Volgens mij zal de kersen
teelt op den duur geheel verdwijnen",
zo luidt zijn voorspelling.
de lobby's in de wandelgangen van het
paleis van Manhattan, waar zoveel de
legaties van kleinere landen,die niet
voldoende instructies van hun regering
hebben, roemloos ten onder gaan."
Van de andere kant beklagen de
Afrikaanse en Aziatische delegaties
zich over de voortdurende rassendis
criminatie, die zij in Amerika te ver
duren hebben, ondanks de goede be
doelingen en de bescherming van de
Amerikaanse regering. Indien Parijs
niet op deze aanbieding zou kunnen in
gaan, dan denken de Afro-Aziatische
landen aan een stad in Zwitserland of
aan een hoofdstad van een van de Afri
kaanse of Aziatische landen.
thans in Detroit is gesticht door vanda
len en plunderaars, wordt geraamd op
ftoo.
De materiële schade heeft de 150 mil
joen dollar reeds ver overschreden,
aangezien de brandweer, die het zwaar
te verduren heeft van de sluipschut
ters, veelal gedwongen wordt de vuur
haarden aan hun lot over te laten.
Het politiebureau in de vijfde wijk,
aan de oostzijde van een stad, heeft
drie uur lang onder het vuur van sluip
schutters gelegen. A&n het beleg kwam
een einde nadat de nationale garde een
hotel aan de overzijde van de brede
Jefferson Avenue had bestormd. Daar
bij werden een tank en twee zware
vrachtwagens gebruikt.
Ook de politiebureaus van de zevende
en tiende wijk liggen onder het vuur
van sluipschutters.
Drie manschappen van de nationale
garde zijn gewond. Vanochtend vroeg
hing een dichte rook boven de John
Lodge Expressway, die van noord naar
zuid dwars door de stad loopt op en
kele straten van de zwaar geteisterde
12th Street.
Vanmorgen vroeg zijn te Cambridge
grootscheepse rassenrellen uitgebro
ken. Twee huizenblokken staan in lich
terlaaie. Ongeveer 1000 negers trekken
plunderend door de straten.
Eerder op de avond werd H. Rapp
Brown, landelijk voorzitter van hq^
„Student Nonviolent Coordinating Com
mittee", neergeschoten en licht gewond
na het uitspreken van een redevoering
voor een „zwarte macht" vergadering.
Vele manschappen van de vrijwillige
brandweer weigeren de negerwijk bin
nen te gaan. De brandweer uit Easton,
25 km ten noorden van Cambridge, is
te hulp geroepen.
De officier van Justitie te Cambridge,
Francis B. Burch, zegt dat Brown tot
de relletjes opgehitst heeft. Het voor
nemen bestaat de negerwijk binnen te
gaan om Brown te arresteren.
Twee bataljons van de nationale gar
de zjjn opgeroepen en de politie van de
staat Maryland trekt op naar de stad.
In Toledo-zuid is de politie samenge
trokken in een negerwijk, waar ruiten
werden ingegooid, waar werd geplun-
(Van een onzer verslaggevers)
LEIDEN. Alle Nederlandse zieken
huizen hebben gisteren hun voorraad
infusienaalden van het Duitse merk
Braun naar de importeur terugge
stuurd. Dit was het gevolg van een
routine-onderzoek naar de steriliteit
van deze naalden, zogenaamde brau-
nules, in het Academisch Ziekenhuis in
Leiden. Daarbij werd ontdekt, dat en
kele naalden van dit fabrikaat, die wor
den gebruikt bjj de kunstmatige voe
ding, niet helemaal steriel waren.
De importeur, de firma Hendriks en
Van Steenbergen in Halfweg, werd ge
waarschuwd, en deze liet gisternacht
via de politie alle Nederlandse zieken
huizen waarschuwen de braunules niet
meer te gebruiken. In totaal gaat het
om een paar duizend stuks die gisteren
alle naar de importeur zijn terugge
stuurd.
De hoofdinspecteur voor de volksge
zondheid heeft de arts R. Brion, on
middellijk een onderzoek laten instel
len naar de vraag of er niet-steriele
naalden zijn gebruikt bij de behande
ling van patiënten. Het is vrijwel zeker
dat er geen ongelukken zijn gebeurd.
De fabrikant van de (plastic) naalden
is een maand geleden bij de sterilisatie
van de naalden overgestapt van de zo
genaamde gas-methode op het gebruik
van gamma-stralen. Naalden van de
oude en de nieuwe produktie kunnen
door elkaar in Nederland zijn afgele
verd. Tot nu toe werd altijd aangeno
men dat de sterilisatie met gas afdoen
de was, maar daaraan wordt nu ge
twijfeld. De nieuwe methode schijnt
absoluut waterdicht te zijn.
Omdat de fabrikant en de importeur
geen enkel risico willen lopen is de afle
vering van braunules voorlopig stopge
zet. De ziekenhuizen gebruiken in
afwachting van de uitslag van een na
der onderzoek weer metalen infusie
naalden die in de ziekenhuizen zelf
worden gesteriliseerd. De plastic naai
den werden maar éénmaal gebruikt en
daarna weggegooid.
In Nederland bestaan nog geen wette
lijke voorschriften voor de kwaliteit
(waaronder steriliteit) van medische
instrumenten. De verantwoordelijkheid
voor het gebruik van deze instrumen
ten ligt bij de arts of het ziekenhuis.
Vorig jaar is er een wetsontwerp bij de
Tweede Kamer ingediend, waardoor
het mogelijk wordt aan medische in
strumenten kwaliteitseisen te stellen.
Het gebied in de Verenigde Staten,
waar zich in de afgelopen tijd voort
durend rassenonlusten hebben voor
gedaan. Detroit werd in het afgelopen
weekeinde door plunderende en
brandstichtende negers onveilig ge
maakt, terwijl zich ook in New York,
Newark en andere plaatsen onlusten
voordeden.
derd en brand gesticht. Bij de ongere
geldheden zijn ongeveer 100 personen
betrokken. De politie zegt de toestand
meester te zijn. Tenminste vier perso
nen zijn wegens onordelijk gedrag ge
arresteerd. De branden zijn niet ern
stig. Naderhand is verklaard, dat de
wanordelijkheden om zich heen grij
pen. Met verlof zijnde politiemannen
worden in dienst geroepen.
In Spanish Harlem hebben maandag
avond 2.000 Puertoricanen branden ge
sticht en met de politie gevochten.
Voor het eerst sinds drie dagen zijn de
onlusten over de Harlem-rivier heen
geslagen naar South Bronx, waar zeer
vele Puertoricanen wonen. In Spanish
Harlem ontstond maandagavond een
georganiseerde rel compleet met sluip
schutters op de daken. Twee personen
kwamen om het leven. Een politieman
en elf burgers werden gewond.
HARLINGEN De 29-jarige smid-
constructiewerker J. Hof uit Tijnje is
maandagmiddag op het terrein van de
N.V. Haitsema te Harlingen dodelijk
getroffen toen een kraanarm van de
mobiele kraan van 2Vi ton, geladen
met twee ton ijzeren balken, op hem
viel. Hij was op slag dood.
OTTAWA De minister-president van Canada, Lester B. Pearson, is ernstig
bezorgd over de rede, die president De Gaulle van Frankrijk gisteravond te
Montreal heeft uitgesproken. Een woordvoerder voor het bureau van de minis
ter-president zei, dat Pearson de Franse president op de televisie met klimmen
de bezorgdheid had gevolgd. Na afloop had hij verzocht om de tekst van de
rede van De Gaulle.
De Franse president is gisteravond in Montreal aangekomen, nadat hij een
lange tocht door het oudste deel van Canada had gemaakt. Bij zijn aankomst
werd hij geestdriftig verwelkomd door Frans sprekende separatisten. Het Cana
dese volkslied werd overstemd door boe-geroep. De Gaulle sprak een menigte
van ongeveer 3000 mensen toe vanaf* het balkon van het stadhuis. Hij beëin
digde zijn toespraak met de uitroep: „Vive le Quebec libre".
De leuze was enkele minuten eerder
in spreekkoor geroepen door separatisten
die een gevecht leverden met de politie
tijdens een golf van geestdrift voor de
president.
De Gaulle zei, dat zijn rit langs
Highway 2 op maandag van Quebec
naar Montreal zo'n diepe indruk op
hem gemaakt had dat hij moest denken
aan de bevrijding van Frankrijk in
1945.
De Gaulle en de premier van Que
bec, Daniel Johnson stonden in de lan
ge zwarte auto en wuifden naar de
menigte toen zij 's avonds om 7 uur
plaatselijke tijd aankwamen voor een
welkomstplechtigheid op het stadhuis.
In een aantal gepassioneerde toespraken
langs de route drong De Gaulle er bij
de Frans sprekende Canadezen steeds
opnieuw op aan eigen meester te wor-
ren.
Hij sprak over Quebec als over een
land en prees uitbundig premier John
son: Hij liet na te spreken over de fe
derale legering die hem naar Canada
uitnodigde in het kader van de viering
van het honderdjarig bestaan.
„Frans Canada is een land dat zijn eigen
baas wil zijn", aldus De Gaulle
voor de toeschouwers langs de route.
Toen de stoet van 8 km Montreal na
derde, stonden de mensen aan beide
zijden van de straten in de buitenwijk
van de stad tot aan het stadhuis. Veel
toeschouwers hielden Franse vlaggetjes
en de vlag van Quebec in de handen.
De Gaulle, wiens stem aan het einde
van de dag hees geworden was, ver
klaarde tot de menigte voor het stad
huis: „Ik zal u een geheim vertellen:
ik heb nu hetzelfde gevoel als geduren
de de bevrijding van Frankrijk."
In de voorste rijen van de menigte
Prins Claus startte vanochtend vroeg in Nijmegen als een der eersten van
de 14.102 deelnemers aan de 51ste Vierdaagse. We zien hem hier onder-
weg met zijn drie vrienden, v.l.n.r.: mr. F. M. *L. baron Van Geen, mr. F.
Salomonson en mr. J. C. van Munster van Heuven.
stonden leden van de extremistische
unie voor nationale onafhankelijkheid.
Zij hadden borden bij zich met „Que
bec, oui, Ottawa, non". „Steun de strijd
voor nationale bevrijding". „Quebec
is een Frans land", „Revolutie-vrij
heid".
De federale autoriteiten hebben zich
van openbaar commentaar over de
uitlatingen van De Gaulle onthouden.
Een zegsman in Ottawa verklaarde dat
er over de opmerkingen van De Gaulle
enige ergernis gewekt is, „maar dat
het geen dingen zijn om oorlog over te
gaan voeren."
DJAKARTA De Indonesische pro
cureur-generaal heeft het Nederlandse
boek „De godsdienst in zijn verschij
ningsvormen" verboden omdat het een
afbeelding van de profeet Mohammed
bevat. Dit wordt door de Mohammeda
nen beledigend geacht. Het boek, dat
ivoor het eerst in 1947 in Indonesië werd
gepubliceerd, is van de hand van prof.
dr. H. T. H. Obbink.
Naar het Indonesische persbureau
Antara verder meldt, is ook een uitga
ve van het Nederlandse weekblad „De
Spiegel" verboden. De procureur-gene
raal vreest, dat het boek en de uitgave
van het weekblad de openbare vrede en
veiligheid in gevaar zouden kunnen
brengen.
Naar wij van de hoofdredactie van
„De Spiegel" in Wageningen die van
het verbod nog niet op de hoogte was
vernemen, betreft het vermoedelijk
het nummer van 22 juli. Hierin is op
pagina 6 een interview opgenomen, dat
de journalist W. Oltmans heeft gehad
met de Indonesië-kenner prof. W. F.
Wertheim. In dit interview geeft prof.
Wertheim zijn visie op Indonesië.
T\OMlNEE Heldring, evenals de
latere Craandijk, een aartswan
delaar, schreef al 125 jaar geleden de
wijze raad: „Wilt ge niet gestoerd
door 's levens woest gewemel, niet af
geleid door duizende kleinigheden,
maar stil, rustig en effen voortgaande
ja, volg ons dan op de Veluwe."
En vervolgens keuvelt hij nog wat
door over die stille, eenzame, woeste
landstreken en kunnen wij een wee
moedige glimlach niet onderdrukken.
Niettemin hebben de chef-boswachter
van de Hoge Veluwe (A. Langenbach)
en de heer J. W. G. Wittkümper
(medewerker aan het Amstelveense
Heempark), gesteund door instruc
tieve illustraties van Planta, kans ge
zien een rustig en gevarieerd tracé
van plm. 3 uur gaans te leggen, dat
ook onze predikant wel eenzaam en
ongestoord genoeg zou zijn geweest.
Hun pad voert door het Museum
kwartier enverder door barre stuif
zanden en uitgestoven laagten ten
zuiden van de Franse Berg, waar de
dennenopslag en de schaarse vege
tatie stof tot gedachtenwisseling ver
schaft (praktisch is het plaatje met
bunt en pijpestrootje, dat vaak ver
ward wordt, doch ik had het graag
aangevuld gezien met schapegras,
zandzegge, muizenoor en zandblauw
tje, om maar eens iets te zeggen over
andere figuren van die droge lichenen-
steppe met haar barre microklimaat).
Tot mijn spijt ontbreken ook typische
verschijningen als de tapuit en duin
pieper. In een volgende druk hoop ik,
dat enige aandacht wordt besteed
aan de sporen van kleiner gedierte
dan grofwild. Alles met alles geloof
ik evenwel, dat deze beschijving de
beste is van de 7 verschenen jaar
gangen. Het volgen van dit natuurpad
bij niet te warm weer! houdt
menig deelnemer in aangename relatie
met een ander leven dan het zijne, hoe
eenvoudig de opgediende leerstof ook
is. Dat er een situatiekaartje aan dit
buitenpad ontbreekt, voel ik als een
leemte.
25 juli '69 A. B. Wigman