de appelg
bloeien
Meisje van journaal zei „ja"
Bij 't overlijden van dichter
Herman van den Bergh
UIT DE KERKEN
Films over oorlog in
Israël in de maak
Veel animo voor
kunstveilingen
BANKEN VAST
Winst steeg met
4,9 pet. bij Shell
Moed
Legende
Betekenis
VANAVOND
MORGEN
WISSELMARKT
PILOOT STORM
©ECHTER TIE
TEKKO TAKS
TELEVISIE
T.V. LANGENBERG
RM
Johnny Hart
T
In eerste halfjaar 967
Pagina 2
VRIJDAG 4 AUGUSTUS 1967
Dat waren de taken eens mans.
Doch blijkbaar niet eens betaalden
mans; de heer Kaars berg gaf alleen
maar lessen volgens HBS-voorschrift.
En neef Barendach, voor
hem had klaarblijkelijk het patriciaat
nooit betekend, wat het voor haar
was...
Hoe kon dat ook...
Toch zei neef Barend, toen hij met
vrouw Ida zijn maandelijks bezoek
bracht: „Nu, dan zal ik eens met
Coen naar de stad rijden, en een pak
met hem kopen. Ida kan wel raad
geven voor de kwaliteit".
Ida knikte toegenegen, met naden
kende ogen uitrekenend, of zij niet
al te veel tijd verloor: zij werd ver
wacht voor enkele bridge-drives...
„Nee, dat gaat wel", was haar uit
komst.
Coen's koffer werd gepakt, hij zou
om negen uur nog met hen wegrij
den, overnachten in huize Peun, om
de volgende dag direct bekleed te
worden.
„En dénk erom, neef Barend",
drong Agneta aan, „niet per trein te
rug. Hij is me te jong".
Jajajaja, dat was verduiveld ver
velend! Want neef Peun had ook nog
zijn zaken te behartigen, en een af
spraak met een verdomd aardig juf
fie, dat papier moest inkopen voor
een Belgische firma...
Voor Coen was het een soort avon
tuur. Hij had nog nooit zo laat in een
auto door het slapende land gesuisd.
De zoevende flakkering van felbe-
schenen bomen, die voorbij schoten,
was een ritmisch wonder voor hem,
en zijn hart ging open, toen hij de
■lichtende stad als een hoop half-uitge-
doofde sterren zag smeulen in de
nacht.
Nicht Ida wist weinig met hem te
praten, en kreeg ook schaars ant
woord. Zij vond hem een linkse jon
gen.
Wat begreep zij van de violen, wel
ke in zijn hoofd neurieden, en daar
dwars door verwrongen leeftijds
vooroordelen heen de inspiratie los
zongen?... De nacht, met al die
kleine planeten boven je! En de stad,
liiuiiiiiiiiiuinii
wenkend aan het eind van een onbe
kende weg, als een half opgegeten
verjaars-taart, vol feestelijke sier!...
De nevel-sluiers langs de waterkant,
en hier de wagen: een instrument,
dat gonzend de stilte in tweeën sneed,
aangetrokken door die steeds flonke-
render magneet: de grote stad.
Coen genoot. Hij realiseerde niet.
dat het zweet in zijn vuisten stond
van opwinding om iets vreemds, iets
wat onbekend was, en toch zo héél
bekend voor hem... was het die stad,
waar hij lange jaren geleden Kerst
mis gevierd had?... Was het alleen
maar het avontuur van wég te zijn
uit de „Wynendael"?... Was het een
melodie... welke door het motorgezin-
der losspoelde uit de duisternis...?
Het was de inspiratie.
De aankomst in het huis van Ba
rend Peun bleek nuchter.
Coen stond met knipperende ogen
midden in de kamer, en keek naar
de bijzonder mooie schoorsteenman
tel met Delfts blauw. Hij zag schilde
rijen, en moderne stoelen laag en
wellustig van fluwelen welvingen. An
tiek koper en modern tin, een reus
achtig radio-toestel, waar neef Ba
rend verveeld aan draaide. Golven
muziek zwalkten eruit, diep en zalig,
haastige stemmen fladderden weg.
„Me dunkt, je moest meteen maar
naar bed gaan, Coen, het is half
elf", zei nicht Ida.
Coen knikte dwaas. Thuis moest hij
altijd nog een glas melk drinken. Hij
had dorst. Kon je zo-iets zeggen?...
Hij besloot te zwijgen. Een man
moest het zonder melk kunnen stel
len.
Van zijn gastvrouw kreeg hij een
haastige handdruk met een glimlach.
De heer des huizes had juist het eni
ge ware station gevonden, en zei:
..Ja, eh wel te rusten! Wij ontbij
ten om acht uur".
Daarna liep Coen achter de kittige
zijden benen van een dienstmeisje de
trap op, die hem smal leek naast de
„Wynendaelse" opgang.
De gedienstige droeg zijn koffertje.
Ze liet hem alleen met een vriende
lijk „Welterusten jongeheer", in een
smal kamertje.
Coen stond doodstil.
Door het gesloten raam hoorde hij 5
vreemde geluiden van de grote stad., i
Hij schoof het gordijn terzijde, en zag
een rij achtergevels, waarvan som
mige vensters verlicht waren. Verder
een dreunende duisternis.
Ergens zocht een tram knarsend in
de rails zijn weg. Ja, dat geluid her
innerde Coen zich... En auto-toeters...
en dansmuziek..., die kwamen uit een
van die lichte ramen... daar stond
een vrouw op een balkon te roken...
Coen voelde zich opeens zichtbaar,
tegen zijn eigen verlichte achter
grond, en liet het gordijn vallen. Er
was een herinnering aan geluk in de
omgonsde stilte van zijn kamer, wel
ke hem diep zwaarmoedig maakte.
Hij moest aan Alexander Verbrinke
denken, en meende, in al die jaren
nooit zo hevig naar hem verlangd te
hebben. Het was altijd fantasie ge
weest, een gedroomd verhaaltje van
een oudere, die in genegenheid trouw
bleef en steun gaf aan het wankele,
jonge hart. Nu scheen de man gestal- s
te aan te nemen.
Hij was toch eens werkelijkheid ge- s
weest, mét alle vriendelijke belang- r
stelling...
Boven zijn hoofd hoorde Coen lich-
te vrouwenstappen. Hij dacht aan
Freddie Termeeren Steynheuvel, en 5
gleed koud tussen de schone lakens.
In het donker lag hij nog een tijdje
op zijn rug te denken, te denken...
Maar er zat geen uitkomst in dat
peinzen. Wat had hij ook al weer ge- E
wild? Wat had hem toch zo ver- E
voerd, vanavond in die gonzende E
auto?...
Klonk er zo laat in de nacht
nog muziek?...
Hij ging na een stevig ontbijt met s
neef Barend de stad in.
De ochtend-sfeer in de drukte gaf 5
hem een heerlijk opgewekt gevoel.
Er zat een streven in, een gezonde
bedrijvigheid.
Bij een kade waren mannen bezig, E
een schuit met bloempotten te los-
sen: die werden in stapeltjes van zes
omgekeerd op de stoep gezet.
„Het lijkt me heerlijk, zo te wer
ken", zei Coen tegen neef Barend.
De man moest er hol om lachen.
„We zullen toch maar pogen, iets
beters voor je te vinden", zei hij.
En Coen wist, dat hij aan een de
partement dacht.
In een smalle straat betraden zij
een kleding-magazijn. Het zag er
chic en stil uit. Binnen was het ont
zagwekkend ruim, met overal de
prachtigste jassen met bontvoering,
geruite wollen halsdoeken, velours-
hoeden en kostbare handschoenen.
Coen kreeg een degelijk pak met
twee broeken. Het was grijs-blauw,
en de prijs lag tenminste twintig gul
den boven tante Agneta's limiet.
„Ach nu ja, die gekken daar op dat
dorp!" zei neef Barend.
(Wordt vervolgd)
3573 Zo hevig was de kracht van de explosie, dat het
Aardschip honderden meters omhoog geslingerd werd
Zoals Buck later zei, het leek wel, alsof er een hele
gashouder de lucht invloog, toen het veelarmige mon
ster aan de voet van de dubbeltorens tot ontploffing
kwam. Zoveel geweld hadden de ruimtevaarders eigen
lijk niet verwacht, want anders hadden zij zich wel
wat steviger vastgehouden of de veiligheidsriemen ge
bruikt. Het gevolg was dan ook, dat zij in de betrekke
lijk kleine commandokoepel van de Naald genadeloos
heen en weer gesmakt werden. Het interieur kon wel
tegen een stootje en de ruimtepakken boden eveneens
goed bescherming, maar menselijke hoofden zijn nu
eenmaal niet geschikt voor dit soort spelletjes, zoals
vooral! Buck tot zijn schade ondervond. Hij lag met
een flinke bloedende hoofdwond op de vloer van de
cabine, toen Arend eindelijk de mustangneigingen van
het schip bedwongen had en de professor kon meteen
zijn kwaliteiten als heelmeester tonen.
39 Tsjiao Tai heeft een olielamp aangestoken en de
lijkschouwer bij Rechter Tie binnengeroepen. De lijk
schouwer Wang maakt een buiging en wacht beleefd
tot de Rechter het woord tot hem richt. „En, meneer
Wang?" zegt Rechter Tie, „ik hoop dat u enkele mys
teries voor ons kunt ontraadselen. Wat hebt u ont
dekt?" „Uw vermoeden was juist, edelachtbare", ant
woordt Wang. „In de maag van beide lijken heb ik
sporen gevonden van een sterk verdovend middel, be
reid uit alruinwortel". „Dus de dichter Meng en de
onbekende boef zijn hoogstwaarschijnlijk door de
zelfde persoon vermoord!", zegt Rechter Tie opgewon
den. „Meng was verdoofd toen hem een mes door het
hart werd gestoken en daarom keek hij zo vredig. En
de moordenaar nam het wijnkopje mee omdat er nog
sporen van het verdovend middel in zaten. Hebt u
nog meer ontdekt, meneer Wang?" „Weinig, edelacht
bare". zegt de lijkschouwer. „De onbekende schurk
is gedood door middel van slagen met een grote steen,
die de moordenaar waarschijnlijk ergens had opge
raapt, toen zijn slachtoffer verdoofd op de grond was
gevallen. De slagen hebben het gezicht onherkenbaar
verminkt, maar een kleine lichamelijke bijzonderheid
kan u misschien helpen om uit te vinden wie hij is.
Het slachtoffer had een oud litteken in de vorm van
een ster op zijn rechterdijbeen. Het dateert waar
schijnlijk uit zijn kindertijd en het is hoogst onwaar
schijnlijk dat er t* ree mensen met precies zo'n litteken
zouden rondlopen".
Herman van den Bergh was een beminnelijk en levenswijs mens, ook voor
zijn jongere medewerkers een hartelijke en hulpvaardige collega en vooral een
veelzijdig geleerde en kunstenaar. Tijdens zijn vakantie is hij enkele dagen ge
leden in Rome op zeventigjarige leeftijd overleden.
Wij leerden hem kennen in de jaren vlak na de oorlog, toen wij beiden ver
bonden waren aan de Winkler Prins encyclopedieën. Hij was toen voor ons
nog altijd de legendarische dichter en criticus uit de jaren twintig. Hij werd
toen ook onze vriend en vraagbaak.
Ogenschijnlijk nam zijn werk op de
redactie van de encyclopedie hem volle
dig in beslag. Hij bracht zijn dagen
door met schrijven, vergaderen, raad
en leiding geven. De dichter in hem
scheen gestorven.
Onverwacht voor vrijwel iedereen
kwam dan ook in 1954 de uitgave van
zijn verzamelde gedichten met daarin
de bundels „De boog" uit 1917 en „De
spiegel" uit 1925. Enkele jaren later
verscheen een bundel nieuwe gedichten
onder de titel „Verstandhouding met de
vijand". Herman van den Bergh was
weer dichter, maar hij had ook de
moed als vijftigjarige opnieuw met een
universitaire studie te beginnen, die
van de Italiaanse letterkunde. Hij be
kroonde die met een promotie in 1951
en met het ambt van lector in de jaren
tot aan zijn onverwachte dood, in het
land, dat hij zozeer liefhad om zijn
cultuur.
Tussen Van den Berghs eerste verzen
uit de bundel „De boog" in 1917 en zijn
laatste verzen ligt „een berg van le
ven", zoals de dichter het zelf eens met
een woordspeling op zijn eigen naam
uitdrukte.
In 1917 was hij een negentienjarige
student in de rechten, die met zijn ma
nuscript langs de Amsterdamse zetterij
en van Amstel en Jordaan leurde om
zijn gedichten gedrukt te krijgen.
Binnen enkele jaren was hij die
ook een veelbelovend violist bleek
als dichter en criticus de baanbreker
van een nieuwe poëzie in ons land. Na
twee dichtbundels en een aantal verras
sende opstellen in het tijdschrift Het
getij zweeg hij. Voor de jongeren werd
hij een legende.
Zelf bekende hij later gezwegen te
hebben als gevolg van zelfkritiek. Wat
hij als jongeman schreef, viel niet meer
te herhalen: „Kom mee. De wereld is
pas opgestaan" was als het ware een
uitnodigende dichtregel aan zich zelf.
De wereld riep. En Herman van den
Bergh ging. Hij paste nog niet in de
voor hem gereserveerde rubriek van de
letterkundige geschiedenis: baanbreker
en voorloper van de jongeren van de
jaren twintig.
Hijzelf heeft altijd gelachen om die
etikettenplakkerij„Zij noemden ons
expressionisten, terwijl wij zelf in die
jaren niet eens wisten wat het was".
Toch staat voorgoed vast, dat Herman
van den Bergh als enkeling een nieuw
hoofdstuk is begonnen in onze poëzie.
Op zijn betekenis en zijn persoon is
enkele maanden geleden nog eens de
aandacht gevestigd in het herden
kingsboekje, dat ter gelegenheid van
zijn zeventigste verjaardag verscheen
als een bijzonder nummer van het tijd
schrift Raam.
Voor ons en voor de velen, die Her
man van den Bergh hebben gekend uit
zijn gedichten, zal hij blijven voortle
ven als de stem van een heftig levende
en door het leven tot wijsheid gerijpte
mens.
EUGENIE Herlaar (27), ongetwijfeld de
bekendste verschijning in het NTS-
journaal, is gisteren mevrouw Van
Westhreenen geworden. In Loosdrecht
trouwde zij met haar oude schoolvriend
André van Westhreenen, 28-jarig land-
bouw-ingenieur.
Het „meisje met de feilloze stem" zal
na haar huwelijksreis iets minder vaak
in beeld verschijnen, omdat met
huishoudelijke omstandigheden reke
ning zal worden gehouden door de
NTS. Zij zal ook verder moeten reizen
om de journaal-studio te bereiken,
want zij gaat in Nunspeet wopen.
Hoewel Eugenie Herlaar weinig op
heeft met publicteit. ontkwam zij niet
aan grote belangstelling bij huwelijk
en receptie. Al dagenlang had de NTS
telefoontjes van belangstellende kijkers
te verduren gehad, wat onder meer
resulteerde in bloemstukjes van „een
groepje kijksters".
Wat vooral de aanwezige tv-mensen
imponeerde was dat direct na Van
Westhreenens „ja" in de Hervormde
kerk een bevestigende donderslag bo
ven Loosdrecht dreunde.
Eugenie van Westhreenen haalde
gisteravond zelfs het journaal, als
nieuws wel te verstaan, zijzelf was
toen al op reis.
NEW YORK Volgens het New
Yorkse weekblad uit de show business
„Variety" ztfn verschillende buitenland
se filmproducenten op het ogenblik in
Israël om films te maken over de Ara-
bisch-Israëllsche oorlog.
De regisseur Jules Dassin is op het
ogenblik in Parijs om de laatste hand
te leggen aan een documentaire: „Is
raël en zijn buren"; de film brengt een
boodschap van co-existentie.
De Duitse producer, Arthur Brauner,
is ook bezig met het maken van een
film, terwijl Samuel Bronston kort ge
leden een bezoek aan Tel Aviv heeft ge
bracht om soortgelijke mogelijkheden
na te gaan.
Verwacht wordt, dat de Israëli's zelf
tenminste twee films over de oorlog
zullen brengen. Dit naast documentai
res die het Israëlische leger ter plaatse
aan het front gemaakt heeft.
Ned. Herv. Kerk:
Beroepen te Tiel: G. J. F. Versteeg te
Oudwoude-Westergeest; te Grijpskerk
(c.a.) (toez.): R. E. R. van Buiren,
kand. te Rotterdam.
Aangenomen naar Ferwerd (toez.): W. J.
Burghgraef te Stedum; naar Varsse-
veld (3e pred. plaats): J. A. Scholten
te Akkerwoude en te Murmerwoude.
Aangenomen: naar Deurne (toez.): R.
E. R. van Buiren, kand. te Rotterdam.
HILVERSUM I
18.00 Met band en plaat voor u pa
raat: A. Klass. muz.; B. Lichte muz.
18.55 Op het woord af, praatje. 19.00
Nws. en weerpraatje 19.10 Radiokrant
19.30 RVU: The World Wildlife Fund,
door drs. M. F. L. J. Bijleveld, secr.
Wereld Natuur Fonds (Ned.) en H.
Reinhardt, hon. perschef v.h. Wereld
Nat. Fonds. NRU: 20.00 Grenspost: in
formaties voor en over vakantiegan
gers. 22.25 Hum. Verbond. Kort com
mentaar, onder redactie van en uitge
sproken door Th. Polet. 22.30 Nieuws.
22.40 Mod. muz. (opn). 23.20 Radiora-
ma: 14-daags mini-magazine. 23.55-24.00
Nieuws.
HILVERSUM II
18.00 Nws. 18.15 Amerika in termij
nen, praatje. 18.20 Stereo: Metropole
orx.: am.muz. 18.30 Jazz-rondo: ge
sprek met een jazz-liefhebber. 19.00 Li.
gr .muz. 19.30 Lezen en schrijven: let-
erkundige kroniek. 20.00 Nws. 20.05
Gewoon anders. 20.30 Zang en gitaar
(opn): li. muz. 20.45 Witte nachten en
rode pleinen: reisindrukken. VARA:
21.00 Klass. muz. (gr). 22.40 Nws. 22.50
Act. 23.05 Li. gr.muz. 23.55-24.00 Nws.
NEDERLAND I
NTS: 18.45 De Minimolen. 18.50 Jour
naal. STER: 18.55 Reclame. AVRO:
19.00 Tien Tien: muziekprogramma
voor de jeugd. 19.30 Kolonel Hogan's
helden. TV-film. STER: 19.56 Recla
me. NTS: 20.00 Journaal en weer-
overzicht. STER: 20.16 Reclame. AVRO:
20.10 AVRO's Televizier. 20.50 Down
under in Australia: gesprekken met
Ned. emigranten. 21.50 The Saint
De sportieve kans, tv-film. NTS: 22.40-
22.45 Journaal.
NEDERLAND II
NTS. 20.00 Nws in 't kort. STER:
20.01 Reclame. KRO: 20.05 In Luilek
kerland (lm Schlaraffenland), tv-spel
(prod, van Studio Hamburg). 22.00 Epi
loog. STER: 22.05 Reclame. NTS: 22.10
22.25 Journaal.
HILVERSUM I
KRO: 7.00 Nws. 7.10 Het levende
woord, lezing. 7.15 Stereo: Piano
recital: kl. muz. (gr.). 7.30 Nieuws.
7.32 Geestelijke liederen. 7.55 Overw.
8.00 Nws. 8.10 Djinn: gev. progr. (8.30
Nieuws. 8.21-8.45 Touringel: vakantie-
tips. 9.35 Waterst.). 12.25 Marktber.
12.27 Med. voor land- en tuinb. 12.30
Nws. 12.40 Overh. voorl.: Mens en sa
menleving. Een uitz. van het ministerie
van C.R.M. waarin aandacht wordt ge
schonken aan de recreatie. Spreker: B.
M. van Griethuysen. 12.50 Zonder gren
zen: een rubriek over missie en zen
ding. 13.00 Lichte gr. muz. 14.00 P.M.:
familiepr. 17.00 Carionca: radio voor
tieners.
HILVERSUM II
VARA: 7.00 Nws en ochtendgymnast
7.20 Soc. strijdl. 7.23 Lichte gr. muz.
VPRO: 7.55 Deze dag. VARA: 8.00
Nws. 8.10 Lichte gr. muz. 9.40 Harmo-
nie-ork. 10.00 Z.O. 135, gev. pr. (Om
11.00 Nws). 12.15 Afstuderen als socia
list: vraaggespr. 12.27 Med. t.b.v. land
en tuinb. 12.30 Tussen start en finish:
act. sportnws. 13.00 Nws. 13.10 VARA-
Varia. 13.15 Lichte gr. muz. voor teen
agers. 14.15 Programma voor twintigers.
14.55 Radio Jazz Magazine. 15.30 Ikke,
een geluidscollage. 16.00 Nws. 16.02
Oosteuropese kroniek. 16.20 Lichte gr.
muz. 17.05 Idem. 17.30 Radioweekjourn.
HILVERSUM III
NCRV: 9.00 Nws. 9.02 Kl. muz. (gr.). 10.00
Nws. 10.02 Operamuz. (gr.) 11.00 Nws.
11.02 Hilversum 3 - vertissement: am.
muz. (gr). 11.30 Leger des Heilsmuz.
12.00 Nws. 12.02 Wegwijzers, wenken en
wetenswaardigh. voor een vrolijke vak.
in eigen land. 13.00 Nws. 13.02 Tienera-
ma. 14.00 Nws. 14.02 Tienerama: Sweet
Soul Music. 14.30 Rambles Radio Re
prises. 15.00 Nws. 15.02 Live: modern
Amerikaans am. 15.30 Toernee: muz.
zwerftocht. (16.00 Nieuws). 17.00 Nws.
17.02 - 18.00 Sportshow: sport en lich
te muz.
VRIJDAG 4 AUGUSTU S1967
DUITSLAND I
10.00 Nieuws. 10.05 Journaal (herh.
v. gisteravond). 10.20 Tv-spel. 12.00
13.30 Act. (Regionaal programma:
NDR: 18.05 Actualiteiten. 18.19 Geva
rieerd programma. 18.53 Zandmanne
tje. 19.00 Act. 19.26 Tv-spel. 19.59 Pr.-
overz. WDR: Nws. uit Nordrhein-West-
falen. 18.10 Ballet. 18.25 Hier und Heu-
te (I) 18.50 Goedenavond. 19.00 Hier
und Heute (II). 19.10 Tv-film. 19.40
Klass. muz.) 20.00 Journaal en weer
bericht. 20.15 Commentaar. 21.00 S.T.
und der Tourist, tv-film. 21.45 Jour
naal, weerber. en commentaar. 22.00
Das Fahrrad, tv-spel. 23.10 Nws.
DUITSLAND II
18.05 Weerbericht voor vakantiegan
gers. 18.10 Nws. en weerber. 18.20 Act.
en muz. 18.55 Tv-film. 19.27 Weerber.
19.30 Nws. en thema's v. d. dag. 20.00
Misdaadfilm. 21.15 Muz. am.pr. 21.45
Filmrep. 22.25 Nws., weerber. en the
ma's v. d. dag. Aansl.: weerber. voor
vakantiegangers.
=iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiimiiiiiiiiii
43. Net op tijd was de hommel weer bij Tekko om
diens val te breken. Opvangen kon hij hem natuurlijk
niet want beide waren ongeveer even groot en Tekko
viel met zo'n snelheid dat, wanneer Bombus het gepro
beerd zou hebben, hij hem vast en zeker verpletterd
had. Ongedeerd dus maar duizelig van het snelle draai
en kwam Tekko op de grond terecht waar de dikke
hommel alweer klaar stond om onze vriend de helpen
de hand te reiken. Bombus ontdeed Tekko van de laat
ste winding van de kleverige draad en hielp hem over
eind. „Oef! Was dat draaien?! Het leek wel een malle
molen!" zuchtte Tekko terwijl hij zijn redder dank
baar toelachte. „Ik dank u voor wat u met gevaar voor
eigen leven voor mij gedaan hebt. Het is 't eerste vrien
delijke gebaar dat ik van iemand uit de insectenwe
reld mocht ontvangen!"
„Oh eh...geen dank! bromde Bombus, „we zijn op
de wereld om elkaar te helpen en mijn daad was trou
wens als wederdienst bedoeld. U hebt mij nog niet zo
lang geleden het leven gelaten toen u mij gevangen
had en dat ben ik nog niet vergeten. Alleen was u
toen een flink stuk groter maar ja, dat zijn mijn za
ken niet!" Doordat zij zo genoeglijk met elkaar ston
den te praten merkten zij echter niet dat de spin aan
een nieuw gesponnen draad naar hen toe kwam zakken
om wraak te nemen.
JE KRUGT ER HOOFDPIJN VAN
AMSTERDAM Het zag er gisteren
bij de opening van de Amsterdamse
effectenbeurs niet zo best uit voor Ko
ninklijke Olie, want de koers begon
bijna 1 beneden het vorige slot. De
publicatie van de winstcijfers over de
eerste zes maanden trok echter nieuwe
belangstelling. Vooral op grond van bin
nenlandse vraag kon het hoofdfonds al
le verlies snel wegwerken en nog bo
ven de ^lotkoers van woensdag sluiten.
In de posities van Philips en Unilever
trad nagenoeg geen veranderingop.
AKU brokkelde tijdens de beurs iets
af; Hoogovens bleven ƒ92.
De lokale markt was overwegend
weer hoger. De Amro-Bank reageerda
met een koersstijging op de emissie,
hetgeen ook de koers van de Algemene
Bank Nederland optrok. Hoger waren
voorts Fokker, Bols, Elsevier, ASW,
Van Nelle, Scholten Carton, Tilburgsche
Waterleiding, Rommenhöller, Amev en
Utermöhlen. Brocades en Zout waren
in herstel. Lager waren Albert Heijn,
Leidsche Wol, Hollandsche Sociëteit,
Oranjeboom, Wessanen en Neder-
landsche Kabel. In de incourante han
del ontstond een vaste stemming voor
aandelen Nationaal Grondbezit.
In de scheepvaartwaarden trad weer
nauwelijks een wijziging van betekeni*
op. Deli kon iets aantrekken. KLM
hield het verlies ditmaal zeer beperkt.
De staatsfondsen waren onveranderd
tot iets lager. De leningen van de Ge-
meentenbank bleven ongeveer op de ou
de prijs.
DEN HAAG De oorlog in het Mid
den-Oosten en de ontwrichting van de
normale aanvoer van ruwe olie uit dat
gebied en uit Afrika hebben in het
tweede kwartaal nog weinig invloed
gehad op de resultaten van de Konink
lijke Shell Groep. Over het tweede
kwartaal steeg de nettowinst met 4
pet van 56,47 dollar tot 58,75 miljoen
pond sterling en over het eerste half
jaar met 4,9 pet van 114,77 pond
sterling tot 120,38 miljoen dollar.
Door de oorlog is de vraag, vooral ln
Europa enigszins toegenomen, maar de
meeste maatschappijen van de Konink
lijke Shell Groep moeten extra kosten
maken om de aanvoer op peil te hou
den. Naar het bestuur meedeelt wordt
alles in het werk gesteld om voor deze
kosten in de afzetgebieden compensatie
te verkrijgen. De prijzen voor oliepro-
dukten in Noord-Amerika bleven in het
eerste halfjaar 1967 over het algemeen
vast, maar in Europa waren de verkoop
prijzen voor autobenzine en middelzwa
re destillaten aanzienlijk lager.
De totale hoeveelheid door de Groep
verkochte ruwe olie en olieprodukten
was 6,6 procent hoger (eerste kwartaal
plus 2,6 procent, tweede kwartaal 11,1
procent). De netto opbrengst van verko
pen was met 1.046 miljoen 5,9 procent
hoger dan in de eerste helft van 1966.
De opbrengst van verkopen steeg met
7,3 procent tot ruim twee miljard pond
sterling, maar de fiscus eiste een aan
merkelijk hogere tol. De omzetbelastin
gen, accijnzen en dergelijke heffingen
lagen ruim lO'/t procent boven die van
vorig jaar. Z(j bedroegen 059,79 mil-
jo entegen 596,76 miljoenn in dezelfde
periode van 1966.
De kostenstijging, die men in het
eerste kwartaal nog goed in de hand
heeft gehouden, is in het tweede kwar
taal in versnelde mate voortgegaan. Te
genover een stijging van de omzet met
8,2 procent in het tweede kwartaal,
waardoor deze het miljard pond ster
ling passeerde, staat een toeneming van
de kosten van aankopen van olie en
chemische produkten, van bedrijfs-,
verkoop- en algemene kosten van 9,2
procent. De winstmarge in het tweede
kwartaal is derhalve verkleind. Over
het eerste halfjaar 1967 steeg tegenover
een stijging van de omzet met 7,3 pro
cent een toeneming van de kosten met
7 procent.
De kapitaalsuitgaven, die in het -
eerste kwartaal sterk bij vorig jaar ten
achter zijn gebleven, zijn in het tweede
kwartaal aanmerkelijk toegenomen. Zij
lagen £141 (v.j. £127) miljoen 11 pro
cent boven die van vorig jaar. Over het
eerste halfjaar komen de kapitaaluitga
ven uit op 233 miljoen tegen vorig
jaar 251 miljoen, zodat zij nog 7,2
procent lager liggen dan in 1966.
De kasmiddelen zijn teruggelopen
met 13,1 procent. Eind juni bedroegen
zij 416,05 miljoen tegen vorig jaar
478,97 miljoen. De leningen op lange
termfln daarentegen stegen van 416,6
tot 423,43 miljoen.
De produktie van ruwe olie blijft een
stijging vertonen. De brutoproduktie
die in het eerste kwartaal 4,2 procent
boven die van 1966 lag, was in het
tweede kwartaal 4 procent boven diê
van vorig jaar. De netto produktie van
ruwe olie in het eerste kwartaal 4,2
procent hoger dan vorig jaar kon in
het tweede kwartaal 5,3 procent boven
die van 1966 toenemen, zodat in de
eerste helft van dit jaar 2.737.000 bar
rels per dag werden geproduceerd te
gen vorig jaar 2.611.000 barrels.
LONDEN De twee grootste veilin
gen van Londen hebben het seizoen
1966-'67 vandaag afgesloten met de me
dedeling dat de prijzen blijven stijgen.
Sotheby's deelde mee dat de totale
verkoop neerkwam op 134.940.000.- gal
den, wat een wereldrecord wordt ge
noemd. Christie's verkocht voor
84.633.520 gulden, ruim tien miljoen
meer dan vorig jaar.
Christie's sloot het seizoen deze week
af met een veiling van stoommachine-
en scheepsmodellen, die het verrassen
de bedrag van 409.350 gulden opbrach
ten. Sotheby's laatste veiling werd van
daag gewijd aan oud zilver en bracht
235.000 gulden op
AMSTERDAM, 3 aug. Londen
10.02V4—10.02*/«; New York 3.5913/16—
3.601/16; Montreal 3.34'/«—3.34l/t; Parijs
73.39—73.44; Brussel 7.25'/*—17.255
Frankfort 89.8889.93; Stockholm
69.87Vj-69.90Vt; Zürich 83.08Vt—83.13Vi
Milaan 57.68V»—57.73Vt; Kopenhagen
51.80—51.85; Oslo 50.31—50.36; Wenen
13.94V4—13.95V4; Lissabon 12.50V4—
12.51V4.
