Wereldreizigsters begroet
door B. en W.
Meer conctact met
de buitenwereld
Komt Macro
bij KNMV
Sparta-
meisjes
heelhuids
terug uit
Suriname
Dankbaar
Verslapping
Nieuwbouw
Pater-overste Van Breemen
Aapjes
Bedankje
Welkom
V.A.B.
KIRPESTEIN
RHENEN Gaat de Motorclub „Rhe-
nen en Omstreken" over van de NMB
naar de KNMV, of blijft alles bij het
oude? Niemand kan er nog een ant
woord op geven. In bestuurskringen van
de Macro zwijgt men als het graf. Nie
mand wil er iets tegenover de buitenwe
reld over loslaten.
Intussen hebben de leden van de ver
eniging een convocatie ontvangen voor
een zeer belangrijke ledenvergadering
die maandag 14 augustus 's avonds om
8 uur wordt gehouden in hotel „De Ko
ning van Denemarken".
Op de agenda komen zes punten voor
Eén ervan luidt: „Verslag over en de
resultaten van de met de KNMV gevoer
de besprekingen over aansluiting, waar
bij nadere bijzonderheden worden be-
liéht over de wijze van organiseren on-
auspiciën van de KNMV.
Een ander belangrijk punt is nog een
schrijven van de NV Mij tot exploitatie
van de Grebbeberg over het gebruik
van haar terrein voor de jaarlijkse Lec-
cius de Ridder-Motocross.
Het bestuur wekt de leden op vooral
aanwezig te zijn. De convocatie besluit
met de alleszeggende opmerking: „Het
gaat om de toekomst van de Macro'
ADVERTENTIE
VEENENDAAL
CITY-MOTORS - EDE
De Kerkvoogdij van de hervorm
de kerk in Eist betuigt haar dank
baarheid voor de ontvangst van de
vrijwillige bijdragen. Gedurende 't
2e kwartaal werd f 2.500,- ontvan
gen, waardoor het totaal van het
eerste half jaar komt op f 8.710,50.
De hervormde gemeente in Eist
heeft van de Classis Doorn een
overzicht ontvangen van de bedra
gen die binnengekomen zijn voor de
zending. Voor de Gereformeerde
Zendingsbond (GZB) was binnenge
komen f 1.045,34 en voor de kerke
lijke zending f 18,-, in totaal dus
f 1063.34. Het jaar daarvoor be
droeg het totaal f 1860.06. „Een niet
klein verschil. Verslappen we?
Gaan we minder voelen voor het
zendingswerk?" zo vraag scriba
Kok zich af.
Het Nieuwbouwfonds in de gere
formeerde kerk te Veenendaal
groeit nog regelmatig, ondanks va
kantie van de administratèur. Ds.
Van Enk verantwoordt giften van
f 100,-, f 25,- en f 12,50. Dat laatste
bedrag had de dominee zelf „bij el
kaar gepreekt" in een dienst van
het jongenskamp van de gerefor
meerde kerk.
VRIJDAG II AUGUSTUS 1967
SCHIPHOL/l EEN EN DAAL Gistermiddag om vijf
minuten voor vijf precies landde op Schiphol toestel
AQ 7135 van de luchtvaartmaatschappij Schreiner met
als belangrijkste passagiers de tien „meisjes van Sparta
en het echtpaar Vaartjesdie terug kwamen uit Suriname
Na een blij weerzien met hun ouders keerde het gehel
gezelschap terug naar Veenendaalwaar de Sparta-meisje
op de Nieuwewegter hoogte van garage Hogendoort
werden opgewacht door het muziekkorps Caeciliaen
een groot aantal leden van de Veenendatdse gymnastiek
vereniging in volledig tenue. In optocht ging het toen naar
hotel „De Korenbeurswaar de jonge wereldreizigsters
werden verwelkomd door burgemeester en wethouders en
het bestuur van Sparta.
Terwijl wethouder R. Koppenberg toekijkt ontvangt burgemeester Hazenberg
uit handen van de heer Sanders een herinneringsvaantje van de Verenigde
Rijksspelen.
m-: K
De Veenendaalse gymnastes heb
ben veel gezien in het tropische deel
van ons koninkrijk: het Brokopondo-
plan, Albina en ook het Franse deel
van Suriname. Verder hadden ze over
al vrij toegang. Ze konden eike
bioscoop in, die ze wilden bezoeken en
als ze zin hadden om te zwemmen
konden ze hun gang gaan. „Ze hebben
ook ontzettend veel gesnoept", vol
gens mevrouw Vaartjes, die moe van
de reis en blij weer thuis te zijn het
verhalen vertellen zo veel mogelijk
aan haar echtgenoot overliet.
Ook de meisjes waren moe van de
De gereformeerden in Veenendaa.
zullen eerstdaags weer een aantal
ambtsdragers moeten gaan kiezen.
Er zijn namelijk heel wat verzoe
ken binnen gekomen om van de
functies „ontheven te mogen wor-
functies „ontheven te mogen wor
den". De „brede" kerkeraad zal
woensdag 16 augustus over deze
verzoeken beslissen.
RHENEN „R.K. paters van de H. Geest, prov. en proc.", staat er een
beetje uitdagend in het telefoonboek. Bij enige informatie blijkt het een
soort klooster van paters van de Heilige Geest te zijn. De afkortingen prov.
en proc. betekenen provinciaal en procuraat, ofwel hier is de hoogste auto
riteit van de Nederlandse afdeling gevestigd (pater provinciaal). Ook wordt
er de boekhouding gevoerd. Overigens is dat laatste niet meer het geval,
om technische redenen is die overgegaan naar het Afrika-museum Berg en
Dal, dat ook door deze congregatie bestuurd wordt. Een telefonische vraag
naar de pater-overste geeft contact met pater J. J. J. C. van Breemen C. S.
Sp. Een afspraak is dan snel gemaakt.
Het klooster ligt aan de Stokweg
en is gevestigd in het buiten, dat
vroeger bewoond werd door burge
meester G. C. D. d' Almuale, baron
van Hardenbroek. Op het grote gras
veld ligt een bejaarde broeder op
zijn knieën, bezig met onderhoud.
Gevraagd waar de pater-overste te
vinden is antwoordt hij: „Ja, pater
overste is thuis. Als u belt...." In
dat „pater-overste" ligt een klank
van eerbied, die verrast. Door de
telefoon had de stem jeugdig gele
ken, maar nu komt er een voorstel
ling van een eerbiedwaardig figuur
in een lange zwarte toog. De man
die open doet ziet er ook uit zoals
een leek zich een kloosterling voor
stelt en het kleine kamertje, waarin
op de komst van de overste gewacht
mag worden is ongezellig genoeg om
een wereldvreemde, gebaarde mon
nik te verwachten.
Dan gaat de deur open en komt
^■en man in de tweede helft van de
dertig binnen, gekleed in grijze
'iroek, wit overhemd met opgerolde
louwen en een grijze stropdas, die
ch voorstelt als „Van Breemen".
ater Van Breemen gaat voor naar
jn „kantoor", een tweedelig ver-
ek, waarvan het kleinste deel er
itziet als het privé-kantoor van een
niet al te grote zaak: een schrijfbu
reau en een zitje met gemakkelijke
fauteuils. Het andere deel is een
echt zakelijk vertrek met archief
kasten en kaartsystemen. Behalve
overste van de gemeenschap van 11
geestelijken is pater Van Breemen
ook secretaris van de Pater-Provin-
ciaal. een functie, waar een vrij gro
te administratie aan verbonden is.
Alles is zakelijk geregeld: „De tijd
dat een priester er heel vroom aan
zat te werken is voorbij, tegenwoor
dig moet alles overzichtelijk zijn en
moet het gemakkelijk door een
ander overgenomen kunnen worden,"
merkt de pater op.
Een tweede verbazing voce de be
zoeker komt als de koffie wordt
binnengebracht dooreen meisje.
Ergens leeft nog het idee, dat een
klooster een gemeenschap is, waar
men geheel voor zichzelf zorgt en
indien het een mannenklooster is al
le werkzaamheden ook door mannen
uitgevoerd moeten worden.
„Het is gewoon veel praktischer",
vertelt de pater, „mannen kunnen
die schoonmaakwerkzaamheden ei
genlijk nooit zo lang volhouden en
bovendien om een pater voor derge
lijke werkzaamheden te gebruiken
is gewoon te kostbaar. Die man heeft
een dure opleiding gehad, die waar
deloos zou worden als hem een der
gelijke taak gegeven wordt. Ook is
het niet juist de ouderen, die hier
van een welverdiende rust genieten
deze werkzaamheden op te laten
knappen. We hebben twee meisjes
uit Rhenen in dienst, die het huis
houdelijke werk doen en bovendien
een vrouw kan dat toch beter dan
een man."
Als pater Van Breemen hoort over
de voorstelling, die van hem ge
maakt is bij het ontmoeten van de
oude geestelijke in de tuin lacht hij
hartelijk: „De overste van een
Dominee Van der Haar vertelt in
zijn hoekje in het „Kelkblad" dat
hij zondag 23 juli een zgn. „vrije"
zondag had gehad. Op die vrije zon
dag preekte hij drie maal: om 8.45
uur in Nijkerk, om 10.30 uur ir
Amersfoort en 's avonds in Tricht.
Over „vrij" gesproken.
Het klooster van de Rhenense
paters aan de Stokweg.
klooster is niet meer als vroeger de
man, waar alle kloosterlingen als
kuikens achteraan lopen. Hij is veel
meer een hoofd van de interne dienst
geworden. Natuurlijk ook wel de
man, die in bepaalde gevallen een
beslissing moet nemen, maar niet
meer zoals vroeger over de hoofden
van zijn medebewoners heen. En
dat is eigenlijk een symptoom van
de veranderingen die er in de R.K.-
kerk plaats vinden."
„Die veranderingen zijn wezenlijk.
Vroeger probeerde men een ideaal-
wereld op te bouwen binnen de mu
ren van het klooster. Nu komt men
veelvuldig in contact met de we
reld een „osmose" plaatsvinden,
reld en kan er tussen kerk en we-
een uitwisselen en in elkaar over
gaan van denkbeelden. Vroeger be
stond het contact van een geestelij
ke met de leek uit een preek, die
afgestoken werd. Nu proberen we
zoveel mógelijk gelijk te zijn aan de
gewone mens. We hebben bepaalde
taken op ons genomen en die trach
ten we zo goed mogelijk te vervul
len, dat we daarvoor een bepaalde
status aangenomen hebben is niet
zo belangrijk. U ziet mij hier in bur
gerkleding. Dat is gewoon omdat het
met dit warme weer praktischer is.
Aan de andere kant ben ik er een
voorstander van om buiten het
klooster een priesterboord te dra
gen, opdat ik als geestelijke herken
baar ben. Behalve natuurlijk weer,
als ik met vakantie ben, of bijvoor
beeld naar een bioscoop ga. Dan is
priesterkleding egenlijk wat provo
cerend", aldus pater Van Breemen.
■^oor staat waarschijnlijk ook deze
Geest is sterk op de missie inge-
De congregatie van de Heilige
richt. 75 a 80 °/o van alle paters
krijgt een functie in de Missie. Daar-
orae zo midden in de wereld. Pater
Van Breemen vertelde dat zelfs een
missiepater van zijn congregatie ge
speeld heeft in het vertegenwoordi
gende voetbalelftal van Tanzania.
Hij zelf is lid van een gewone vol-
leybalvereniging in Rhenen. „Tot
voor een jaar was ik prefect dat
is in feite „vader en moeder"
van een seminarie in Weert. Toen
had ik gelegenheid genoeg om aan
sport te doen met mijn tweehonderd
zit, achter mijn bureau of in de
auto, had ik behoefte aan een gezon-
jongens. Nu ik vrijwel de gehele dag
dere lichaamsbeweging."
Een rondgang door het „klooster"
gooit nog een serie voorstellingen
omver. Een huiskamer met alle
maal gemakkelijke stoelen, een tv
en een boekenkast met een grote
verscheidenheid boeken, van „Bart-
je zoekt het geluk" tot „08-15" toe.
„Je vindt van alles in kloosterbiblio
theken, behalve misschien Jan Cre-
mer, al ligt het tweede deel van
zijn boek waarschijnlijk nog wel er
gens op mijn kamer", vertelt de pa
ter-overste. Een gezellige eetzaal,
met een lange tafel, gedekt als in
'een burgerlijk restaurant. Een lo
geerkamer met een opklapbed, een
rij boeken, een bureautje en een
„makkelijke" stoel. En dan de ka
pel. Een modern kerkzaaltje, zonder
veel opsmuk het enige traditione
le is de brandende „Godslamp".
Er is mogelijkheid om zoals dat
vroeger in kloosters gewoonte was
op een aantal plaatsen tegelijk de
mis te lezen, maar dat gebeurt niet
meer: „We houden een gewone
dienst, met een gezamenlijke eucha-
ristie-viering. Alle priesters geza
menlijk lezen de Mis. We leven met
elkaar en dat willen we ook tot uit
drukking brengen door gezamenlijk
ons geloof te beleven. Door geza
menlijk te bidden."
Een strenge dagindeling kent men
in Rhenen ook niet. Gewoon is, dat
's morgens om 7 uur de Mis gevierd
wordt, daarna meditatie en ontbijt.
Is echter een der bewoners van het
klooster de vorige avond zeer laat
thuis gekomen, dan geldt voor hem
geen enkele verplichting om de Mis
bij te wonen; hij kan rustig uitsla
pen. Men treft elkaar bij koffie en
thee en bij de maaltijden. Na de
1 middagmaaltijd wordt altijd wat
„nagetafeld", waaraan iedereen zo
lang deelneemt, als zijn werk toe
laat. 's Avonds zit men zoveel mo
gelijk bijeen in de huiskamer.
Het „klooster" in Rhenen kent
geen lange, holle gangen met schui
felende monniken. Slechts een enkel
kruis- of heiligenbeeld (waaronder
een juweeltje van houtsnijwerk) her
innert voor het oog aan het religieu
ze karakter van het huis.
Om half vier gistermiddag zou
den de meisjes, die voor hun bijdra
ge aan de Verenigde Rijksspelen drie
ënhalve week in Suriname doorbrach
ten, op Schiphol aankomen. Het werd
echter, zoals gezegd, bijna vijf uur.
De oorzaak? Bij de start in Surina
me bleek het chartertoestel van dé
luchtvaartmaatschappij Schreiner te
veel bagage te bevatten. Een groot
aantal koffers en kisten moest toen
worden overgeladen in een KLM-toe-
stel, dat een half uur later op Schip
hol arriveerde.
De voorzitter van de Ver. Rijksspe
len, de heer Sanders die met hetzelfde
toestel als de meisjes meekwam, noem
de ook nog een andere reden voor de
vertraging: „De Surinamers doen al
tijd zolang over het afscheid", zei hij
en er zaten heel wat Surinamers in
het toestel uit Paramaribo.
Maar eindelijk landde het toestel
dan, alhoewel men toen nog ongeveer
een uur moest wachten tot men de
meisjes kon begroeten. De marechaus
see en de douane moesten nog gepas
seerd worden en de bagage moest nog
in ontvangst worden genomen. En
die bagage hield niet alleen koffers
in. De meisjes brachten drie aapjes
mee uit het overzeese rijksdeel plus
nog een aantal parkieten, een pape
gaai en veel sieraden en houtsnijwerk.
De ontvangsthal op Schiphol wordt
van de douane-hal gescheiden door 'n
glazen wand, waarvoor zich de ouders
en andere familie-leden van de gym
nastes tijdens de douane-controle al
zwaaiend met bloemen verdrongen.
Toen de meisjes tenslotte de douane
hal konden verlaten vloeiden rijkelijk
de tranen en waren de omhelzingen
niet van de lucht. Het weerzien was
grandioos.
Voordat de meisjes echter naar
hun woonplaats konden terugkeren
werden zij eerst nog een keer ver-
De meisjes waren ook een middag te
gast bij de Surinaamse minister-pres.
de heer Pengel, mot wie zij hier samen
op de foto staan. Ook gouverneur
De Vries heeft de meisjes ontvangen.
Daar kwamen zij erg onder de indruk
van zijn palmentuin.
reis en blij weer thuis te zijn. Ze wa
ren niet erg bruin: „We hebben ook
elke middag regen gehad", vertelt
Coby van de Pol. Ze heeft, evenals
haar reisgenotes, ontzettend veel in
drukken opgedaan. Zoveel, dat ze niet
kan zeggen wat ze nu het mooiste
moment vond van de afgelopen we
ken. De aankomst, het eerste optre
den en de uitstapjes, alles was even
boeiend. Toch komt er tenslotte wel
dat zij, evenals de andere meisjes,
het meest is geïmponeerd door het
bosnegerdorp dat ze bezocht hebben.
Vanzelfsprekend zijn ook de ouders
blij hun kinderen weer thuis te heb
ben. Ook al weet je dat je kinderen
in goede handen zijn, ze zijn toch al
tijd nog duizenden kilometers van
huis in een heel vreemd land „en ze
wil niks zeggen ook, klaagt een der
moeders, „als ik vraag hoe de oefe
ningen gegaan zijn zegt ze: „geslaagd
geloof ik." Bovendien heeft ze maar
twee maal een heel korte brief ge
schreven met de hoopgevende woor
den: „Ik zeg alleen maar dat alles
goed gaat. De rest moet een verras
sing blijven".
Het is echter maar semi-klagen van
moeder. Ze is maar wat blij haar doch
ter weer te kunnen omarmen. Dochter
lief vindt het ook wel fijn, maar toch,
toen de heer Vaartjes haar eergiste
ren vroeg of ze nog drie weken wilde
blijven, in plaats van weer naar huis
te gaan zei ze, zonder aarzelen: „Nog
drie weken blijven".
Ook Coby van de Pol zegt: „Als ik
nog eens de kans krijg naar Surina
me te gaan, neem ik die direct waar".
Laten we dan maar hopen, dat die
kans nog eens komt.
eeuwigd door onze fotograaf op het
platform van'de, luchthaven. Hij had
daarvoor speciale toestemming ge
kregen van de KLM. Na het poseren
zwaaiden de meisjes nog eens naar
enkele Surinaamse vrienden, die zij
tijdens de reis hadden leren kennen,
waarna hét gezelschap huiswaarts
keerde.
In Veenendaal werden de meisjes
op de Nieuweweg, ter hoogte van ga
rage Hogendoom verwelkomd door het
muziekkorps Ceacillia en een groep
Spartaleden, die in hun luchtige gym-
nastiekkleding de regen hadden ge
trotseerd. Voorop de harmonie, daarna
de in Veenendaal gebleven Spartanen
en ..last but not least", de overgeluk-
lige „verloren dochters", op weg naar
hotel „De Korenbeurs", waar zij op
spontane wijze werden verwelkomd
door burgemeester en wethouders en
het Spartabestuur.
Veenendaals burgemeester, mr. dr.
J. Hazenberg, toonde zich verheugd
over het feit, dat de meisjes gezond
en wel weer in hun woonplaats waren
gearriveerd: „Niet omdat deze reis
zo'n gevaarlijke onderneming was,
maar het is toch iets heel bijzonders.
Het is uiteindelijk de reis van jullie
leven geweest", aldus de burgemees
ter. Verder sprak hij over de eer, die
't voor de Sparta-vereniging was door
het bestuur van de Ver. Rijksspelen
te worden uitgekozen om in Suriname
het Nederlandse turnen te demonstre
ren. De financiële bijdrage tot het ver
wezenlijken van de reis van het ge
meentebestuur was volgens hem dan
ook volledig op deze eer gegrond.
Na de lovende woorden van de
burgemeester zei de heer Sanders
o.m.: „Het was enorm. De meisjes
hebben iets geweldigs gepresteerd.
De meisjes hebben oefeningen ge
daan die men in Suriname niet eens
kent." Daarna bood de voorzitter
van de Ver. Rijksspelen het ge
meentebestuur, evenals het bestuur
van de gymnastiekvereniging Spar
ta, een lintje aan, dat herinnerde
aan de sportieve gebeurtenissen in
Suriname.
Tenslotte namen de heer en me
vrouw Vaartjes, die de leiding hadden
over de meisjes tijdens hun verblijf
P^-
De ouders van de meisjes beloonden het echtpaar Vaartjes voor hun goede
zorgen met een elektrische straalkachel. Ongetwijfeld een prachtige herinnering
aan een warme reis en een warm onthaal.
in Suriname, een elektrische straal
kachel in ontvangst die hun namens
de ouders van de meisjes werd aange
boden uit dank voor de goede zorg,
die zij tijdens de driec-f alve week
aan hun kinderen hadden besteed.
De heer W. Vaartjes sprak zijn dank
hierover uit: „Dit hadden m'n vrouw
en ik niet verwacht. We hebben het
met plezier gedaan. We hebben een
prachtige tijd gehad. Hartelijk dank
voor dit mooie geschenk." Dit was
het einde van het officiële gedeelte
van de ontvangst en iedereen genoot
rustig van de consumptie, die door
het gemeentebestuur van Veenendaal
werd aangeboden.
„Zoiets hebben ze nog nooit gezien
in Suriname", vertelde de heer San
ders tijdens een ongedwongen gesprek
gisteravond. „De meisjes traden op,
gelijk met een gymnastiekvereniging
uit Suriname, die evenals Sparta ook
40 jaar bestond. De Surinaamse meis
jes maakten echter alleen maar stan
den, terwijl de meisjes van Sparta
met oefeningen kwamen, die ik, als
sportleraar, nog niet eens kende."
Ze hadden er dan ook hun best voor
gedaan. Alles was tot in de puntjes
afgewerkt. Zij werden er ook voor be
loond. Niet alleen oogstten ze veel
succes bij het publiek, er werden ook
twee opnamen gemaakt voor de Suri
naamse televisie. „Toen de meisjes
's middags de film zagen, die de te
levisie 's morgens van ze gemaakt
had, waren ze zelf verbaasd over
hun prestaties", zei de heer Vaartjes.
En behalve bij het oudere publiek,
werden de meisjes ook „aanbeden"
door de Surinaamse jongens: „Toen
ze voor televisie geweest waren vroe
gen de jongens meteen om handteke
ningen en zochten ze contact met de
meisjes", aldus de heer Vaartjes.
Naar zijn zeggen hebben ze alleen
maar plezier gehad. Niemand had
heimwee, iedereen genoot van de Su
rinaamse keuken en ze hebben veel
geleerd van de uitstapjes, die ze ge
maakt hebben.
