Veenendaals
dagblad
Tankauto explodeerde in
Belgisch dorp; 9 doden
Buiten
VREDESAANBOD VAN
ZIJDE VAN BIAFRA
WI«
J
Hi
In Vietnam
laait strijd
weer op
Spinnerij Nyma vraagt
uitstel van betaling
Gelders-Utrechtse streekcourant voor Rijn- en Gelderse Vallei
ALS DOOR EEN LUCHTAANVAL VERWOEST
Kamerlid laat zich zijn oogst
niet door de neus boren
lÈm* inde
M
Oostenwind
Heel dorp in
de brand
Ar
„KVP-radicalen
uitdaging voor
de vakbeweging
India accepteert
hulp van Genie
Hoogleraar wil
relbrigade
Botsing eist
3 mensenlevens
Indonesische
politiechef
verongelukt
HULP
Veld
goud
m
OVERZICHT
TWAALF
N .V .V .-bladen
Moeder ziet kind
verdrinken
BROODWINNING VAN 1066 MENSEN
IN NIJMEGEN STAAT OP HET SPEL
NOG HOOP
3ur voor redactie en administratie:
Prins Bernhardlaan 28, Veenendaal,
Telef. 08385-10550 (adm.), 10757 en
10955 (red.). Giro 1321600. Rhenen:
Boekhandel C. Waiboer en Recl.-
bureau J. Baars.
VALLEI
Voortzetting van het nieuwsblad „De Vallei", opge
richt In 1926. Uitg.: Wegener's Couranten Concern n.v.
Advert losse mm-prijs 17 cent Kleine -annonces
„Vraag en Aanbod" op dl., do. en za. 1-10 woorden
ƒ1,50, ieder woord meer 15 cent
DINSDAG 22 AUGUSTUS I967 4le JAARGANG
Bastenaken
MARTELANGE
TANKWAGEN
ONTPLOFT
BRUSSEL Een Franse tankauto vol propaangas van de S.P.L. uit St.-
Nazaire die uit de koers raakte, omsloeg en met een oorverdovende klap explo
deerde, heeft gisteren het dorpje Martelange, aan de Belgisch-Luxemburgse
grens in rouw gedompeld. Negen mensen kwamen om het leven. Onder hen
bevonden zich vier inzittenden van een Nederlandse auto, van een in Heems
kerk woonachtige Spaanse familie, die al enige jaren in Nederland verbleef.
Vierendertig mensen liepen verwondingen op en de materiele schade is groot.
Een overzicht van de grote brand
in het Belgische plaatsje Marte
lange nadqt een Franse tank
wagen met 40.000 liter vloeibaar
gas uit de bocht was gevlogen en
ontploft Volgens de laatste be
richten kwamen bij de ramp
negen mensen om het leven, on
der wie vier in ons land wonende
Spanjaarden en werden dertig
mensen gewond.
Het ongeluk gebeurde kort voor het
middaguur. De tankauto, die uit Ne
derland afkomstig propaangas ver
voerde, kantelde bij het nemen van
een bocht voor de oprit van een brug
over de Sauer, een riviertje waaraan
Martelange ligt. De ontploffing was
oorverdovend.
De auto werd letterlijk in de lucht
geblazen. De Nederlandse auto, waar
achter een bagagewagentje was ge
koppeld, werd door het brandend gas
gegrepen. Later haalde men er de
verkoolde lijken van vier inzittenden
uit.
Het vuur verspreidde zich snel
langs de huizen in de omgeving. Tien
woningen werden Volkomen vernield.
Van een van de hotels, waar ongeveer
tachtig gasten bijeen waren, bleef
slechts de benedenverdieping ge
spaard. De gasten kwamen met de
schrik vrij. Zij verklaarden later ge
dacht te hebben dat een vliegtuig op
het dorp neerstortte.
Behalve de vier uit Nederland af
komstige Spanjaarden vonden de
chauffeur van de tankauto en twee
inwoners van het plaatsje de dood.
Twee zwaargewonden overleden la
ter. De Belgische en Luxemburgse
brandweren werkten samen om het
vuur te bestrijden.
Aan het eind van de middag bood
Martelange (1600 inwoners) de aan
blik van een door een luchtaanval ge
teisterd dorp.
Uit een van die uitgebrande perso
nenauto's een Nederlandse Austin
Glider met het kenteken GE 38-75
zijn de resten van vier mensen ge
borgen. Zij waren op weg naar Ne
derland, waarschijnlijk na een vakan
tie in Luxemburg.
Het zijn de 45-jarige Caldas Mon
tana. zijn 46-jarige vrouw en hun
zoon van vijftien. Ook in hun auto
zat een zuster van de vrouw. Het he
le gezin woonde al sinds jaren in
Heemskerk. De vrouw en haar zuster
werkten bij de Hoogovens.
De overige slachtoffers zijn de
chauffeur van de verongelukte tank
auto, Karl Imhoff, en zijn bijrijder,
G. Uarard uit Metz in Oost-Frank
rijk en een nog niet geïdentificeerde
inwoner van Aarlen.
Uit alle richtingen stroomden di
rect na de ramp hulptroepen toe. Uit
België en het aangrenzende Luxem
burg hielpen colonnes van de burger
lijke beschermingsdiensten, het Ro
de Kruis en politie bij de afvoer van
gewonden. De ernstige gewonden wer
den met Aloëtte-hefschroefvliegtuigen
van de Belgische rijkswacht naar zie
kenhuizen in Antwerpen, Brussel en
Luik vervoerd. De anderen werden
opgenomen in ziekenhuizen in Die-
kirch, Bastenaken en Aarlen.
Maandagavond om half zeven groei
de de lijst van gewonden nog steeds
aan. Een ernstig aan het hoofd ge
wonde man werd nog later bewuste
loos in een gedeeltelijk uitgebrand
huis gevonden.
Het verkeer over de internationale
"l^roeger was het de boekweit, die
door haar blanke, rood-door-
sprenkelde bloei een bijzonder cachet
aan het heideland schonk, want dit
beleefde dan niet zijn hoogtijdagen.
Zij werd in het laatst van augustus of
begin september geoogst en gold eer
tijds met rogge en aardappels als
hoofdprodukt van de veen- en zand
grond. Thans steekt hier en daar te
gen het roze kleed der hei de gouden
lupinenakker niet minder schoon af;
hij herinnert aan bloeiend koolzaad.
Al staan de boer nog geheel andere
en wellicht betere middelen ten dien
ste om 't land vruchtbaarder te ma
ken, toch grijpt hij graag terug naar
de bacterie-kwekende en stikstof ver
meerderende lupinen. Daar genieten
de laatste vakantiegangers tegelijk
van; zij tonen zich van zo'n veld ver
rukt en snuiven met welbehagen het
zoete aroom van de tienmaal tiendui
zend levende, kleine Chinese pagoden
op. Van mid-zomer tot in 't najaar
kunt ge op menige plaats zo'n gulden
bloemenzee, fraai ook in onderdelen
door de kransgewijze torentjes ver
wachten. Ge ziet er niets van, dat de
lupine onderaards druk bezig is aan
de wortels knolletjes te ontwikkelen,
die bacteriën bevatten, welke ten pro-
fijte van de akker de stikstof uit de
lucht met zuurstof verbinden. Later
wordt er door onderploegen (groen-
bemesting) van blad en stengel, groen
en goud met stomme verbazing
over zoveel „vandalisme" door de
pensiongangers aangestaard het
humusgehalte verhoogd en zo draagt
dit prachtige zomergewas aanmerke
lijk bij tot verbetering van de bodem.
22-8-67 A. B. WIGMAN
weg van Bastenaken tot Aarlen moest
tot maandagavond heel laat langs 'n
meer dan veertig kilometer lange om
weg worden geleid.
Burgemeester Baltazar Rémy liep
maandagmiddag besluiteloos heen en
weer tussen zijn gemeentehuis en 't
zwaar getroffen deel van zijn ge
meente.
De burgemeester had na 'n paar uur
het overzicht over de honderden hel
pers verloren. In zijn kleine gemeen
te waren politie-onderdelen uit alle
omliggende gemeenten, maar ook uit
de steden Spa, Bastenaken en Aarlen
en van de rijkswacht druk in de weer.
Uit het groothertogdom Luxemburg
waren de eerste helpers van het Ro
de Kruis en de reddingsteams van de
bescherming burgerbevolking binnen
een uur na de vreselijke explosie al
in Martelange aan het werk. Twaalf
brandweerkorpsen samen enkele
honderden spuitgasten uit Diekirch,
Differdance, Rodange, Steinfort, Aar
len, Bastenaken enz. bedwongen in
vijf uur vele fel uitslaande branden.
UTRECHT Het Nederlands Ver
bond van Vakverenigingen ziet in de po
ging van een groep vooraanstaande le
den van de KVP om tot een bundeling
van progressieve krachten te komtn
een uitdaging voor de vakbeweging.
Tot nu toe lag de vakbeweging op het
punt van de samenwerking een slag voor
op de politiek, zo schrijft het NW in
zijn bladen van deze week. Lukt de po
ging van Bogaers en de zijnen, dan zal
volgens het NW de vakbeweging niet
moeten aarzelen om een volgende stap
te zetten op de weg van de samenwer
king, teneinde die voorsprong te behou
den en als wegwijzer te blijven funge
ren.
Vanaf donderdag tot en met vol
gende week zaterdag wordt op de
Markt te Delft voor de veertiende
maal de jaarlijkse taptoe gehouden.
Gisteren werd er al druk voor ge
repeteerd.
(Van onze Haagse redactie)
DEN HAAG De regering van
India heeft het in mei gedane aanbod
van Nederland om Genietroepen naar
droogtegebieden in de deelstaat Bihar
te zenden, aanvaard. Zij stemde ook
in met het denkbeeld om bij de uitvoe
ring van het waterwinproject Neder
landse burgelu'ke en militaire techni
ci te betrekken.
Dat delen minister Udink (ontwikke
lingshulp) en staatssecretaris Haex
(landmacht) mee in antwoord op een
vraag van de liberale Tweede-Kamer
leden G. Koudijs en H. Wiegel. Binnen
kort zullen enkele deskundigen naar
India gaan om een onderzoek in te
stellen en de details van het project uit
te werken.
WOERDEN Maandagmiddag is de
driejarige André Hirschman uit Woer
den in een onbewaakt ogenblik voor
het huis te water geraakt en verdron
ken. Zijn moeder, die na enig zoeken
haar kind in het water zag liggen,
durfde er niet in te springen, omdat zij
niet kon zwemmen. Zij moest wachten
tot omwonenden waren toegesneld.
LAGOS Biafra, het voormalige
Oost-Nigerië heeft maandag volkomen
onverwacht voorwaarden bekendge
maakt waarop het bereid is te onder
handelen over beëindiging van de bur
geroorlog met het federale Nigerië. De
machthebber van Biafra, kolonel Ojoe-
kwoe, wil met de leiders in Lagos aan
de onderhandelingstafel plaatsnemen
mits zij de soevereiniteit van zijn repu
bliek erkennen. Tot zolang zouden de
Biafraanse troepen de strijd voortzet
ten.
Aan deze mededeling waren maan
dag berichten voorafgegaan over mili
taire successen van de Biafranen.
Naar in de federale hoofdstad Lagos
werd bekendgemaakt, hadden deze be
trekking op het westen, waar de troe
pen van Ojoekwoe de strategische
plaats Ore, 220 km van Lagos verover
den. Van Nigeriaanse zijde werd ge
meld, dat de federale troepen waren op
gerukt tot 20 km van Enoegoe, de hoofd
stad van Biafra.
Radio-Biafra maakte maandag be
kend, dat het federale vliegveld Kano,
waar dezer dagen Tsjechische en Rus
sische straaljagers aankwamen, op
nieuw is gebombardeerd. Verscheidene
straaljagers zouden zijn beschadigd. De
wapenleveranties van communistische
landen aan Nigeria noopten de Verenig
de Staten tot een verklaring, waarin de
ze zendingen worden betreurd. Wash
ington betreurt 't, dat Moskou zich in 't
binnenlandse conflict van Nigerië heeft
gemengc. Niettemin verkiest Amerika
er buiten te blijven, zo verklaarde
maandag een regeringswoordvoerder.
Radio-Enoegoe in het afgescheiden
Biafra heeft vandaag verklaard dat de
nieuwe Russische en Tsjechische straal
jagers in de Nigeriaanse luchtmacht,
door Oosteuropeanen bemand zullen
moeten worden, omdat er geen straal
jager-technici in Nigerië zijn.
De uitzending bevatte spottende woor
den aan het adres van generaal Jakoe-
boe Gowon, de aanvoerder van de fede-
(Van onze correspondent)
GRONINGEN De landbouwer J. T. Mellema in Scheemda, voorzitter van de
Tweede-Kamerfractie van de C.H.U., heeft een collega-landbouwer voor de recht
bank gedaagd. Inzet is de tarweoogst van een stuk grond van 2,65 ha, dat enige
ttfd geleden door de heer Mellema werd verkocht aan het waterschap Oldambt.
Dit waterschap verkocht het perceel, dat met wintertarwe was ingezaaid, weer
aan de heer A. Mensinga in het nabijgelegen Blijham. Enkele dagen geleden
verscheen plotseling een loonwerker op het stuk grond, die de nog niet helemaal
rijpe tarwe begon te oogsten.
De heer Mellema raakte hiervan pas op de hoogte toen alleen het stro nog op het
veld lag. Hij waarschuwde onmiddellijk de politie en heeft er nu een rechtszaak
van gemaakt. Hij vindt dat hij buiten de verkoop van de grond recht heeft op
een fors bedrag wegens oogstderving. De heer Mensinga is van mening dat een
vergoeding van 250 gulden voor alleen het zaaizaad voldoende is. Er was over
dit onderdeel van de transactie nog geen overeenstemming bereikt. Volgens de
heer Mellema heeft hij de grond bij voorlopige koopakte verkocht „op stoppel",
zoals dat heet, te aanvaarden 1 november van dit jaar. Op grond hiervan zou dus
de oogst van dit jaar nog voor hem zelf zijn. De rechtbank in Winschoten zal uit
spraak moeten doen.
rale troepen. De wapenleveranties laten
volgens de radio zien, dat Gowon niet
in staat is het regime in Biafra met ei
gen middelen te verslaan.
De uitrustingsstukken, waaronder 13
vliegtuigen, werden gisteren verscheept
naar Kano in het noorden van Nigerië.
mm
De directie van het telefoondistrict
Arnhem heeft tegenover een onzer
verslaggevers verklaard, dat de storin
gen in het telefoonverkeer, die zich mo
menteel in Veenendaal en Ede voor
doen, nog wel een maand kunnen
voortduren. De storingen zijn het gevolg
van een nieuwe apparatuur die moest
worden aangebracht in verband met de
vervanging van de vooroorlogse instal
latie en de opvoering van de capaciteit.
Aan de nieuwe apparatuur kleven ech
ter nog tal van kinderziekten.
0 Door een controverse tussen het
schoolbestuur van de chr. school te
Leersum en de plaatselijke oranjever
eniging blijven de leerlingen van de
school verstoken van een gratis ritje in
de zweefmolen op de kermis.
In Veenendaal en Rhenen wordt een
weekenddienst voor de tandartsen
ingesteld.
Als nasleep van de t.v.-affaire in
het bejaardencentrum „Het Anker",
dreigt er een bestuurscrisis te ontstaan.
De tegenstemmers zijn namelijk van
plan hun functie neer te leggen.
0 Tussen Ede en De Klomp botste een
trein op een vrachtwagen, die naast
de overwegbevloering terecht was ge
komen. De autobestuurder kon zich
tijdig in veiligheid stellen.
O Meester E. N. van Doorn uit Leer
sum, heeft geassisteerd door zijn
klas, de volgende ronde gehaald in het
V.A.R.A.-spel „Tik-tak-tor".
ADVERTENTIE
voor overhemden in 5 mouwlengten
AMSTERDAM Op de Gooiseweg
in Amsterdam is maandagmiddag een
personenauto uit de bocht gevlogen en
na een verkeerspaal te hebben geraakt
tegen een boom gebotst. De bestuurder,
de 38-jarige J. Mol uit de hoofdstad,
overleed ter plaatse. Twee andere in
zittenden, de 35-jarige S. Molenaar en
de 25-jarige H. Koning uit Amsterdam,
werden gewond in het O.L.V. Gasthuis
opgenomen.
UTRECHT. Stel een relbrigade in
by elke politiekorps, dat geregeld met
relletjes te maken heeft. Dit advies
geeft de Groningse hoogleraar prof. dr.
W. Buikhuiseu (uitvinder van het woord
provo) in een bijdrage in het Neder
lands tijdschrift voor criminologie.
Het bestrijden van rellen, schrijft
prof. Buikhuisen, vergt een grote ken
nis, een grote ervaring en een grote
dosis vindingrijkheid. Hetzelfde geldt
voor de ordehandhaving ter plaatse.
Niet iedereen is hiervoor geschikt, maar
dat wordt bij de politie nog veel te
weinig onderkend. Zij wijt de moeilijk
heden vooral aan het personeelstekort.
Prof. Buikhuisen vindt dat geen juist
argument. Wie relletjes van nabij heeft
meegemaakt, weet dat rellen niet zo
zeer ontstaan doordat er te weinig agen
ten aanwezig zijn, maar doordat er te
veel zijn die ongeschikt zijn voor dit
werk.
SAIGON Het eerste grote treffen
na meer dan een maand van betrek
kelijke rust, heeft zich gisteren voor
gedaan op de weg van het kamp Car
rol naar Khe Sanh, ten zuiden van de
gedemilitariseerde zone. Een groot
Amerikaans konvooi viel in een hin
derlaag die vermoedelijk door een
Noordviëtnamees regiment was ge
legd.
De Amerikaanse colonne kon be
vrijd worden dank zij onmiddellijk en
massaal ingrijpen van vliegtuigen en
zware artillerie. Na zes uur strijd lie
ten, naar van Amerikaanse zijde is
opgegeven, de Noordviëtnamezen 109
doden op het gevechtsterrein achter.
Drie Noord viëtnamezen werden gevan
gen genomen. Aan Amerikaanse zijde
bedroegen de verliezen vijf doden en
34 gewonden.
Bij de aanvallen op het noorden
bombardeerden Amerikaanse piloten
de elektrische centrale van Hanoi
slechts minder dan 2 km van het cen
trum van de Noordviëtnamese hoofd
stad.
De piloten meldden dat stoom, rook
en stof verhinderden de juiste schade
vast te stellen.
Van onze correspondent.
HOEVELAKEN Bij een inhaalma
noeuvre op rijksweg E 8. tussen Hoeve
laken en Terschuur is gistermorgen de
auto van A. Koelewijn uit Bunschoten
frontaal tegen een andere wagen ge
botst. De 35-jarige heer Koelewijn. de
dertigjarige bestuurder van de andere
auto J. E. Pater en de zestigjarige we
duwe H. van der Voort-Van Eek, bei
den uit Lunteren, kwamen hierbij om
het leven. Twee andere inzittenden uit
de Lunterense auto werden gewond.
VENLO De 29-jarige H. Geerlings
uit het woonwagenkamp in Venlo is gis
ternacht met zijn auto geslipt. De auto
sloeg over de kop en G. werd eruit ge
slingerd. De man was vrijwel op slag
dood.
NOORDWIJK Maandagmorgen
slipte op de Gooweg te Noordwijk een
vrachtauto en botste daarbij tegen een
personenauto. Deze reed tegen een
boom, waarbij de 61-jarige bestuurster,
mevrouw A. E. van der Zaken uit Am
sterdam, om het leven kwam.
WEERT De 29-jarige J. van der
Coelen uit Meerssen, die vrijdagmor
gen tijdens werkzaamheden aan een
mast van het hoogspanningsnet op Bos
hoven bij Weert van vijfentwintig me
ter hoogte naar beneden viel, is maan
dagmiddag in het ziekenhuis te Weert
aan de gevolgen hiervan overleden.
DJAKARTA. Naar verluidt zijn
zaterdag negen mensen om het leven
gekomen, toen een vliegtuig van de In
donesische politie ten westen van Su
matra in zee stortte. Behalve de drie
leden van de bemanning, verloren zes
passagiers het leven, onder wie de di
recteur-generaal van de Indonesische
politie, generaal Amir Machmoed, zijn
vrouw en zijn zoon.
NIJMEGEN De broodwinning
van 1066 mensen in Nijmegen hangt
aan een (kunst)z(jden draad. Het be
stuur van de Kunstzijdespinnerij Nyma
NV heeft uitstel van betaling aan
gevraagd. Prijsdalingen, de crisis op
het gebied van textiel- en bandenga
rens, de stijging van de bedrijfslasten,
en de wijzigingen in de afzetgebieden
hebben het bedrijf aan de rand van de
afgrond gebracht.
Dat velen niet verrast zijn door de
beslissing van het tot voor kort zo op
timistische bestuur, verandert niets
aan de moeilijke positie van het perso
neel, waarvan zeker de helft vijftig
jaar of ouder is. Zeker is overigens dat
de fabriek voorlopig blijft doordraaien.
Vanavond wordt het personeel door de
vakbonden ingelicht.
Ook gisteren hebben directie en vak
bondsbestuurders nog een bespreking
gehad. Over ontslagen of een andere
wijze van afvloeien is niet gesproken.
Men wacht de komst van een bewind
voerder af.
De vakbonden hebben een kleine
hoop, dat de Amerikaanse onderne
ming Midland Ross, die 25 procent van
het aandelenkapitaal bezit, er belang
bij heeft dat Nyma blijft doordraaien.
In ieder geval liggen in de kluis paten
ten op chemisch gebied. Geld voor de
ontwikkeling daarvan ontbreekt nog.
De vakbonden menen dat het in het
belang van de werkgelegenheid in Nij
megen is, dat de overheid financiële
hulp biedt. Zou de chemische sector op
de been blijven dan kan een toekom
stige afwikkeling van de minder ren
dabele bedrijfsonderdelen soepel verlo
pen.
Intussen houdt het Gewestelijk Ar
beidsbureau, zo blijkt uit een medede
ling van het ministerie van Sociale
Zaken, terdege rekening met massa
ontslagen. Eventueel met hulp van per
soneel van andere arbeidsbureaus is
men bereid speciale zittingen te hou
den onder meer om voorlichting te
geven over mogelijkheden van herplaat
sing, omscholing en de verstrekking
van een bijdrage bij noodgedwongen
verhuizing.
Voor de ouderen zijn de perspectie
ven vooralsnog niet bijzonder zonnig.
De 129 buitenlanders kunnen, indien zij
niet direct naar eigen land willen te
rugkeren, elders in het land worden
ondergebracht.
Eén troost hebben de vakbonden: De
pensioenrechten zijn volkomen veilig
gesteld. Het pensioenfonds heeft geen
enkele vordering op het bedrijf.
Fen omvangrijk gebied van hoge
luchtdruk, dat zich uitstrekt van
Oost-Europa tot Engeland en Noor
wegen, beïnvloedt het weer in vrij
wel geheel Europa. De kern ervan
lag gisteren ten westen van ons land
en trok afgelopen nacht over ons
land. Met noordwestelijke winden
zijn hierbij van de Noordzee wolken
velden aangevoerd, die in het Noor
den en Oosten van het land niet zijn
opgelost. Elders in het land kwamen
flinke zonnige perioden voor.
De kern van het gebied van hoge
luchtdruk verplaatst zich het komen
de etmaal geleidelijk verder in
noordoostelijke richting, waardoor
de oostelijke stroming, die hierbij
ontstaat, drogere lucht vanuit Duits
land en België aanvoert. De wolken
velden zullen dan ook in het Noor
den en Oosten geleidelijk verdwijnen,
waardoor ook daar zonnige perioden
zullen voorkomen. De middagtempe-
raturen zullen opnieuw tot iets hoge
re waarden kunnen stijgen.