Mao ziethoort en kan alles BRITTEN VERWERPEN CHINEES ULTIMATUM «RAIFFEISENBANK Griekse ambtenaren thans politiek „doorgelicht" Y.S.-bommenwerpers beven China neergeschoten Tragiek Persoonsverheerlijking in overtreffende trap Belgen in Kongo terechtgesteld NAZI-KRANSEN BIJ DIEPPE Scherpe reactie in Londen spaarbank en alle bankzaken Volk voor 80% tegen regime Man stierf door mosterdgas Zeerovers namen vistuig mee Sabotage aan „koper-lijn" Chinees complot in Indonesië Nederlandse lonen stegen het snelst Protest van I.P.C. bij Irak Eeuw oude fles gevonden Sluipschutter door politie gepakt LIOE GEEN GRENZEN WAARSCHUWING KABAAL BIJ DEMONTEREN VAN 50 JAAR OUDE CILINDER INEEN Vaticaan ongerust over liturgie DINSDAG 22 AUGUSTUS 1967 bij MAO Big brother is er een kleine jongen (Door Link van Bruggen) SJANGHAI Een filmvoorstelling in Sjanghai. Het nieuws wordt gepresen teerd. Een oude, gezette man schuifelt over de eretribune van een tjokvol sta dion. Hij gaat moeilijk zitten; zijn ineengedoken figuur herinnert aan dat van Sir Winston Churchill in diens laatste levensjaren. Een eerder gekunstelde dan spontane glimlach weet van wijken noch verdiepen. Dat is hij dan: Mao Tse-toeng, voorzitter van het centrale comité van de Chi- itter van het machtige politieke bu- t, hij heet de belangrijkste persoon in BRUSSEL Drie Belgische toeristen zyn door het Kongolese leger geëxecu teerd nadat zy per vergissing de grens tussen Roeanda en Kongo hadden over schreden. Het Belgische ministerie van buitenlandse zaken, dat dit maandag bekendmaakte, zei, dat de drie Belgen vorige week woensdag werden gearres teerd en overgebracht naar een leger kamp, waar zy enkele uren later werden terechtgesteld. De Kongolese autoriteiten hebben toegezegd te zullen onderzoeken wie hiervoor verantwoordelijk is en dat de schuldigen zullen worden gestraft. Lichte gevechtsvliegtuigen van het nationale Kongolese leger hebben stel lingen van de huurlingen in Boekavoe gebombardeerd, zo bericht het Kongole se persbureau vandaag. De aanval werd zondag uitgevoerd, de laatste dag van het ultimatum aan de regering van ma joor Jean Schramme. Hoewel Schram- me volgens een onbevestigd bericht in zuidelijke richting zou trekken, waren in de hoofdstad, die 1600 km ten wes ten van Boekavoe ligt, geen concrete gegevens over zijn positie te krijgen. BRUSSEL De lonen in België en Nederland zijn het afgelopen jaar meer gestegen dan in de andere lan den van de Europese Gemeenschap, zo blijkt uit het sociaal verslag van de Commissie. De bruto lonen in de industrie gingen in België met negen en in ons land met 8.5 procent om hoog vergeleken met 1965. Frankrijk en Luxemburg hadden 'n stijging van zes. West-Duitsland van ruim zes en Italië van 3,5 procent. In Nederland, België, West-Duitsland en Italië werden de lonen van de vrou wen sterker verhoogd dan die van de mannen. De stijging van de totale arbeids kosten was voor België en Nederland nog groter, dit als gevolg van de ho gere bijdragen van de werkgevers in de sociale verzekering en de verho ging van het vakantiegeld. In België bedroeg de toeneming 9,5 tot tien pro cent, in ons land 10,5 procent. Daar door liepen deze landen wat de ar beidskosten betreft verder uit op Frankrijk en Italië. De bevolking van de Gemeenschap steeg in 1966 van 182,4 tot ruim 184 miljoen. Alleen in Frankrijk en Ne derland bleef de groei gelijk, in ande re landen werd zij geringer. Het ge- boortencijfer bleef opnieuw achter bij het voorgaande jaar en bedroeg acht tien geboorten per duizend inwoners (in 1964 18,8; in 1965 18,2). Het aantal sterfgevallen veranderde niet noe menswaard. Het migratieoverschot in de EEG was in 1966 kleiner dan het jaar er voor, voornamelijk als gevolg van de geringe toevloed van buitenlanders in West-Duitsland. De werkgelegenheid daalde met 300.000 tot 72,9 miljoen ar beidsplaatsen. Oorzaak daarvan was vooral de slapte in de bouw- en de textielnijverheid, aldus het verslag van de Commissie. LONDEN De Iraq Petroleum Company heeft een protest ingediend tegen de nieuwe Iraakse oliewetge ving. Die wet vormt een nieuwe in breuk op het internationale recht, om dat zij de nationale Iraakse oliemaat schappij rechten geeft, die haar wette lijk niet kunnen worden toegekend, al dus de maatschappij. De Iraq Petroleum Company en haar aandeelhouders (de Koninklijke Shell Groep, de Compagnie Fran?aise des Pétroles, British Petroleum, Esso en Mobil) zullen alles in het werk stellen om te voorkomen, dat hun rechten wor den gebruikt door andere partijen. Dat zouden Italiaanse, Spaanse, Oosteuro- pese en andere oliemaatschappijen zijn. Zij zouden tot samenwerking zijn geneigd met de nationale Iraakse olie maatschappij bij het bewerken van de concessies, die de IPC heeft moeten afstaan. NOEKOEALOFA Een visser uit Tonga heeft in zijn netten een fles op gehaald met een vijfhonderd dollarbil jet uit de Amerikaanse burgeroorlog De eeuw oude fles bevatte ook een brief je, maar de visser kon niet lezen en heeft het weggegooid. nese communistische partij, tevens v reau. Hij is 74 jaar, hij was eens pres het rode rijk te zijn. Van huis uit is hij onderwijzer en bi bliothecaris. Eens was hij aanvoerder van de „Grote Mars", die in de derti ger jaren een deel van China in revo lutionaire zin beroerde. Hij werd de grondvester van het rode leger en van een communistisch machtscentrum. Met zijn aartsvijand, Tsjang Kai-sjek, sloot hij*een wankel verbond om de Ja panse bezetter te kunnen bestrijden, doch in 1949 slaagde hij er eindelijk in de laatste restanten van de Kwo-min- tang van het vasteland te verdrijven. Zijn aanvankelijke liefde voor Mos kou verkoelde en keerde zich om in haat. Zijn theorie van de „Honderd Bloemen", van een gedifferentieerde meningsvorming in de partij, werd geen succes. De „Grote Sprong Voorwaarts", die hij predikte mislukte, omdat zijn plan nen om van China een sterke agrari sche en industriële eenheid te maken veel te ambitieus waren. Mao Tse-toeng werpt zich thans op als leider en de profeet van liefst 800 miljoen mensen. Of hij dit werkelijk is, staat nog te bezien. De Rode Garde, die hij aanvuurt om te zuiveren en te verdoemen, mag de verheerlijking zijn rond zijn persoon weliswaar ten top hebben gevoerd, in de partijleiding moet de strijd om de macht waarschijn lijk nog gestreden worden. In Sjanghai, waar de Grote Proletari sche Culturele Revolutie pas van het begin van dit jaar dateert, merkt men dit overigens niet. Het is alles Mao wat de klok daar- slaat, van motieven op bloesjes en aardewerk af tot de veer tien uur per etmaal blèrende luidspre kers toe. Men ziet geen ander portret dan dat van de sterk verouderde rode revolutionair, die door zijn medestan der en mogelijke opvolger Lin Piao met een veelheid van welluidende Chi nese erenamen is begiftigd. den ingeleid door een declamator, die op luide toon zegt: Onze grote leraar, grote lei der, grote opperbevelhebber en grote roerganger voorzitter Mao vestigt zijn oneindige hoop op onze revolutionaire jongemen- sen. Hij verklaartOnmid- delijk hierop klinkt het ingestu deerde gezang. De opwekkingen, die overal in Sjang hai kunnen worden gehoord, gezien of gelezen, vestigen er in ieder geval de aandacht op dat de communistische leer in Rood China zich in een crisis periode bevindt. Hetzelfde kan van de oude volksleider en volksmenner wor den gezegd. China staat tenslotte niet meer op de drempel van de rode revolutie. Zijn er na bijna twintig jaar nog naweeën en verlate kinderziekten? Of is men op de drempel van een nieuwe revolutie aan geland DIEPPE Laurierkransen met lin ten in de kleuren van de nazi-wehr- macht, met het opschrift „voor de dap peren", biyken neergelegd te zyn op de gedenktekens voor de Canadese en Britse gesneuvelden van de overval op Dieppe 25 jaar geleden. Vermoed wordt, dat leden van het 302de infanterie-regi- ment van de Wehrmacht, die dit gebied toen verdedigden, de kransen in de nacht hebben neergelegd. Tijdens het weekeinde waren er her denkingsplechtigheden gehouden voor de 900 Canadezen en 230 Engelsen, die bij deze mislukte aanval op Hitler's Atlantikwall waren gesneuveld. De Duitse veteranen mochten niet bij de officiële geallieerde plechtigheid aan wezig zijn, zij hielden hun eigen her denkingen op militaire begraafplaatsen elders in het gebied. BERKELEY (Californië) Een sluipschutter die met drie schoten in een rustige woonwijk van Berkeley, een man levensgevaarlijk verwondde, een vrouw ernstig verwondde en een derde man net miste, is gearresteerd. De politie hield Herbert H. Hughes (41) aan na de richting van de drie schoten te hebben berekend. De man werd thuis aangetroffen in het bezit van een .22-kaliber geweer, dat geladen was maar niet tegen de politiemannen werd gebruikt. Hij weigerde een verklaring af te leggen en werd in staat van be schuldiging gesteld wegens drie moord aanslagen. Dwight L. Walton (21), die zondag voorbij Hughes' huis reed, werd door het hoofd geschoten en verkeert nog in levensgevaar. Linda Kleven (23), die enkele ogenblikken later voorbij wan delde, heeft een schotwond in de kaak. Haar toestand is ernstig. De buurt is raciaal gemengd, zo deel de de politie mee en niets wijst op een raciale achtergrond van het incident. De schutter en de levensgevaarlijke ge wonde man zijn negers, de andere twee slachtoffers zijn blanken. Over Mao's meest verguisde tegen stander, (ex?)president Lioe Sjao-tji, wordt slechts nog in de beslotenheid van de binnenkamer gefluisterd. Is hij wel of is hij niet afgezet? Het enige li chaam, dat hier de bevoegdheid toe heeft, het Nationale Volkscongres, is sinds zijn verkiezing niet meer bijeen gekomen. Duidelijk is dat Lioe niet over -de pu- bliciteitsmiddelen beschikt, die zijn „ge zicht" zouden kunnen versterken. Tot de jeugd, of althans een massagroepe ring als de Rode Garde, schijnt hij evenmin aan te spreken. Men ontkomt er in Rood China niet aan, dat dit de grote kracht van Mao is. Hij moet adviseurs hebben, die Goebbels en Baldur von Schirach eve naren. Een andere belangrijke factor is voorts dat hij ontelbare boeken en bro chures op zijn naam heeft staan, waar van er niet minder dan 33 in de Engel se taal zijn verschenen. Behalve uitgevers, drukkers en schrijvers is de hele Chinese kunste naarswereld ingeschakeld om de Marx- acntige uitspraken van Mao wijd en zijd te verbreiden. Als men de schitterende kleurenfoto's in de dure tijdschriiten ziet deze worden, om precies te zijn, in het Koreaans, het Russisch, het En gels, het Duits, het Frans, het Japans, net Vietnamees, het Indonesisch, het Hindi, het Spaans, het Arabisch, het Zweeds, het öwahili en het Italiaans vertaald doet het volk niet anders dan studeren in o£ reciteren uit het be kende rode boekje. De persoonsverheeriijKuig Kent geen grenzen, voor iviao en uièns revolu tionaire gedachten zijn toneelstukken en baueuen gemaakt. ue nuiaige macntnebner van tie ueheime Staa, wei- ke eens als de residentie van ue kei zerlijke dynastieën gold, is het thema geworden van opera s en musicals, van dichters, beeldhouwers en schilders. Ook toonkunstenaars wilden kennelijk niet achterolijven, want verschillende van Mao's wijsheden zijn op de noten balk gezet. In Sjanghai heb ik een paar van de ze verzen noren zingen en ook vertaald onder ogen gekregen. De wijs is dik wijls wei aardig, de woorden zijn een ter verre van dichterlijk of opwindend. Het gaat om zakelijke oogma's, die niet eens rijmend zijn gemaakt. ,De centrale machtdie onze zaaK voorwaarts leidt luidt een zon vers„is de Citinees com munis use ne partij. De theore tische basis, waarop ons denken is geënt, is het Marxisme en het Leninisme." Weest beslist, vreest geen of fer en klimt over elke moeilijk heid heen om de overwinning te bereikenleest een ander. Een derde lied ontplooit zich als volgt: „De wereld is van jullie zowel als van ons, doch in laatste in stantie is zij van jullie. Gij, jon ge mensen, vol van enthousias me en vitaliteit, zijt in de bloei van uw leven zoals de zon om acht of negen uur in de morgen. Onze hoop is op u gevestigd". Deze wel wat gezwollen woorden wor- V V - f Een gedicht in het handschrift van de partijvoorzitter. ADVERTENTIE LONDEN Terwyl de communistische anti-Britse terreur in Hoigkong voort duurt heeft Engeland gisteren in krachtige bewoordingen afdoend* bescherming gevraagd voor de Britse onderdanen in China. Dit gebeurde tyd*ns een pittig gesprek van een Tialf uur met de Chinese zaakgelastigde Sjen Pil, die gisteren op het Britse ministerie van Buitenlandse Zaken werd ontboden Het Chinese ultimatum inzake Hongkong werd afgewezen. Er werd de Chinees onder ogen ge bracht dat de regering in Peking niet" alleen verantwoordelijk is voor de vei ligheid van alle Britse diplomaten in China, maar ook van de correspondent van het Engelse persbureau Reuter, Anthony Grey, wie huisarrest is opge legd. Grey wordt voortdurend lastig ge vallen door Rode Gardisten die alle kamers in zijn huis hebben volgekalkt met propagandaleuzen. Zijn telefoon is afgesneden. Tevoren had Engeland het Chinese ultimatium van de hand gewezen waar in Peking de vrijlating eiste van de 53 Chinezen die in Hongkong voor drie communistische bladen werken. Die kranten zijn vorige week wegens op ruiing verboden. Het verschijningsverbod moet ook binnen de termijn van 48 uur worden opgeheven, heeft de regering in Pe king op hoge toon geëist in haar ulti matium, anders zou de Britse regering de ernstige consequenties moeten dra gen, zo dreigde China. Zowel in Hongkong als in Londen ziet men dit dreigement niet in de eerste plaats als een aankondiging van direct Chinees militair optreden tegen de Britse kroonkolonie, maar meer als waarschuwing dat het de Britse onder danen in China nog veel onprettiger zal worden gemaakt dan nu al het ge val is. Vandaar ook de scherpe Britse reactie van gisteren. De nota waarin het Chinese ultima tum was vervat is overigens niet eens door Engeland in ontvangst genomen, omdat de taal ervan bijzonder onfat soenlijk was en omdat er dreigemen ten in stonden. Het Chinese ministerie van buitenlandse zaken heeft vergeefs geprobeerd om deze nota aan de Brit se zaakgelastigde in Peking te overhan digen. Het duidelijkste antwoord op het Chi nese ultimatum gaf Engeland gisteren in Hongkong toen vijf van de 53 gear resteerde journalisten en technische medewerkers van de verboden kranten voor het gerecht verschenen. Er zijn tegen hen dertig beschuldigingen inge bracht wegens opruiing en publikatie van valse berichten. De journalisten maakten buitengewoon veel kabaal, toen ze in de beklaagdemank versche nen. Ook gisteren werden veer in Hong kong helse machines gevonden op plaatsen waar veel kindeen bij elkaar komen. Tijdens het weekende zijn twee Chinese kinderen om he' leven geko men toen een bom ontfofte op een speelplaats. In het Hilton-Hotel in longkong ont plofte, zonder mensenlevns te eisen, een terreurbom. IN H0L1AND STAAT EEN HUIS ATHENE 'Het Griekse overheids personeel moet een lange vragenlijst invullen voor een onderzoek naar zijn houding tegenover het nieuwe bewind. Het kernpunt van deze loyaliteitsver klaring is de vraag: „bent u het er mee eens, dat de Griekse communisti sche partij en haar diverse organisaties door hun activiteit de nationale belan gen hebben verraden en met alle mid delen hebben gepoogd het sociale stel sel omver te werpen, de macht te grij pen en te bewerkstelligen dat het land wordt verminkt en opgenomen in een onderworpen aan het Slavischcommu- nistische kamp en het Griekse volk te vervreemden van de Grieks-christelij- SAN QUENTIN (Frankrijk) De kreet „mosterdgas" heeft gedurende 24 uur het dorpje Brancourt te Grand, bij Saint Quentin, in zijn ban ge houden. Het mosterdgas ontsnapte uit een 50 jaar oude cylinder, die schroothande- laar Claude Thomas (30) met een hamer bewerkte. Hij dacht dat het „een oude pomp was". Twee broers van Thomas vluchtten weg toen de giftige wolk zich ver spreidde. Thomas' ogen waren rood. Zijn neus en keel brandden. Hij ging naar de politie, die hem aanraadde een dokter te raadplegen. In het zie kenhuis overleed hij nog dezelfde dag onder helse pijnen. In de Eerste-We- reldoorlog hebben tienduizenden sol daten eenzelfde verschrikkelijke dood gevonden. Met gasmaskers uitgeruste politie heeft met witkalk de besmette plaatsen, waar het gas laag boven de grond hing, besproeid. De hond van Tho mas lag dood op het erf. Heggen en struiken in de omgeving waren ont bladerd. De buurtbewoners zijn voor medisch onderzoek opgeroepen om te controle ren of zij geen gas ingeademd hebben. De cylinder was afkomstig van een boerderij. „Het ding lag er al toen ik deze boerderij twee jaar geleden kocht", zei boer Nicolas Robert. „Ik heb het zeker 10 keer verlegd en mijn kinderen hebben er wel mee ge speeld". HONGKONG China eeft vandaag de Schending van het Chifcse luchtruim door twee Amërikaanse Vegtuigen een daad van „openlyke prov<atie" van het Chinese volk genoemd. 1 een artikel in het „Volksdagblad" da door Radio- Peking werd aangehaaldRaat dat „de Chinezen bereid zijn om vechten tot het einde als de Amerikien het Chi nese volk oorlog willen odringen". „President Johnson zei tlangs, dat de uitbreiding van de Viëtimese oorlog geen bedreiging voor Cha vormt. Dit is slechts een rookgordi als schen dingen van het luchtruindoor Ameri kanen niet langer een reiging zijn, maar openlijke provocativan het Chi nese volk. Het Chinese vk doorziet de agressieve aard van de Aerikaanse pi raten. Het „Volksbevrijdiisleger" heeft de Chinese grenzen dag enacht nauw gezet bewaakt. Het staaklaar om de vijanden op elk ogenbli en op elke plaats uit te schakeler aldus het „Volksdagblad". Maandag had het „Penton" bekend maakt, dat twee Amerhanse jacht bommenwerpers ónopzetiijk de grens tussen Noord-Viëtnam en China konden hebben geschonden. De toestellen zou den de Chinese grens zijn overgevlogen toen zij aan achtervolgende Mig's trachtten te ontkomen na een aanval ten noorden van Hanoi. „Nieuw China" meldde later, dat boven de provincie Kwangsi twee Amerikaanse toestellen waren neergeschoten en dat een vlieger gevangen was genomen. KOEALA LOEMPOER Zeven ge wapende Indonesiërs in een kleine boot hebben in de Straat van Malakka een Maleisisch vissersschip overvallen en beroofd van alle vistuig. De buit zou bijna elfduizend gulden waard zijn. Een dergelijk optreden van piraten zou de laatste twee maanden steeds vaker voorkomen in de wateren ten noorden van Indonesië. ke idealen en daardoor de communisten het land grote schade hebben toege bracht en afschuwelijke misdaden te gen het volik hebben gepleegd." De ruim 200.000 ambtenaren moeten ook precies opgeven, wie hun ouders, grootouders en overgrootouders waren en waar zij sinds 1945 hebben gewoond. Voorts moeten zij opgeven of zij lid zijn of zijn geweest van de communis tische partij. Drie Deense parlementariërs die van een bezoek aan Griekenland terugge keerd zijn, hebben verklaard, dat het militaire regime dat 21 april de macht overnam, mogelijk spoedig ineen zal zakken. De drie die de grote partijen in het Deense parlement vertegenwoordigen, gingen samen met Deense afgevaardig den van „amnestie international" naar Griekenland en bezochten, tijdens hun verblijf, vooraanstaande leden van de regering en ook Andreas Papandreoe, een leider van de centrum unie partij en andere politieke gevangenen in de gevangenis. Hans Jörgen Lembourn, conservatief, zei dat Papandreoe „mogelijk nooit in een rechtszaal zal komen, omdat 'het regime spoedig zal vallen, mogelijk door een andere staatsgreep". Hij zei, dat generaals van het leger die nu niet aan de macht zijn, moge lijk samen met burgerlijke leiders een dergelijke staatsgreep zullen doen, al was het alleen maar om het algemeen respect voor het leger te herstellen. Hij zei, dat „onderhandelingen over een dergelijke staatsgreep in feite al aan de gang zijn." Zij voegden er aan toe dat het volk „doodsbang is voor het regime en zich nog niet hersteld heeft van de schok" na de staatsgreep van dit voorjaar. Zij zeiden te geloven dat 80 pet. van alle Grieken tegen het regime is. VATICAANSTAD Het Vaticaan heeft een krachtige waarschuwing aan alle bisschoppen doen toekomen, om „de vele ernstige problemen". die zich voordoen bij de modernisering van de katholieke liturgie aan te pak ken. Giacomo kardinaal Lercaro van Bologna, voorzitter van de commissie die toezicht houdt op de veranderin gen in de eredienst, zoals het tweede Vaticaanse oecumenische concilie die schetste, betreurde in een brief aan de episcopale conferenties de liturgi sche experimenten die zonder toe stemming van de kerkelijke autoritei ten worden uitgevoerd. De kardinaal verklaarde dat derge lijke experimenten de toekomst van de gehele liturgische hervorming ern stig in gevaar brengen. Hij trad niet in details, maar het yaticaan heeft zich al eerder verontrust getoond over de radicale wijzigingen in de mis. Op 4 januari nam kardinaal Lerca ro stelling tegen zogenaamde „eucha ristische familie-banketten" in parti culiere woningen, die hij de „katho lieke eredienst vreemd en bijna onge lofelijk" noemde. De kardinaal schreef nu: „Vele priesters staan wijzigingen van litur gische gebaren en woorden toe, op grond van hun eigen instelling, hun persoonlijke smaak, de wensen van bepaalde gelovigen". Hij sprak de verwachting uit dat de hervorming van de liturgie in de niet te verre toe komst voltooid kan worden. BRUSSEL De Benguela-spoorweg, de voornaamste verbinding tussen de kopermijnen in Zambia en Kongo en de haven Lobito aan de Atlantische Oce aan, is door sabotage onklaar geraakt. Dit hebben commerciële kringen in Brussel maandag meegedeeld. Naar de mening van de zegslieden zou herstel een week duren. De sabota ge zou het weik zijn van Kongolese nationalisten. T~|E economische tragedie van Kongo is niet zijn armoe maar schuilt in zijn rijkdommen. Kongo produceert jaarlijks 300.000 ton kopererts met een vier maal zo hoog kopergehalte dan wat in de Verenigde Staten uit de grond wordt gehaald. Economen zijn van mening, dat Kongo een miljoen ton per jaar zou kunnen produceren, indien er maar genoeg geld in deze industrie werd gestoken. De nikkellagen van Kongo zijn nog nooit geëxploiteerd, andere ertslagen evenmin. Er is geen geld, noch de aan sporing om moeilijkheden te overwinnen en deze rijkdommen aan te boren. Kongo produceert zijn eigen mais, rijst, pinda's en katoen. In delen van de oostelijke provincies Kivoe en Oriën tale acht men het mogelijk tarwe te gaan verbouwen voor het brood dat steeds meer door de stadsbevolking wordt gegeten. Verder steunt Amerika het land met voedselzendingen, vanaf 1960 toen Kongo onafhankelijk werd tot een totaal bedrag van 101.400.000 dollar. De chaos die er sedert de onafhankelijk heid in Kongo heerst, heeft een fnui kende invloed op de landbouw. TQE schrikwekkende geschiedenis van Kongo en zijn natuurwonderen ma ken het land attractief voor toeristen. Pan American Airways is van plan een luxueus hotel in Kinsjasa te bouwen. Voor een toerist is er genoeg te zien. Kongo heeft de grootste kudden olifan ten en buffels. De kans bestaat zelfs dat een reiziger met scherpe ogen een gorilla ontwaart op slechts een uurtje lopen van Goman, een stadje aan het Kivoemeer in Oost-Kongo waar Swahili gesproken wordt. Maar voor winst uit het toerisme is het de tijd nog niet. Huurlingen en Simba-rebellen groepen in de mooiste gedeelten van het land. Sedert de onafhankelijkheid zijn de we gen vervallen en op het ogenblik slechter dan 25 jaar geleden. Met investeren in Kqngo is het als met geld dat je in een gokautomaat stopt. Je weet dat de grote pot er is en je blijft geldstukken in de machine gooien in de hoop dat de drie sinaasap pelen of de drie kersen zullen verschij nen. Maar doorgaans verschijnt er een citroen. Reeds jarenlang bestaande belangen kunnen hierdoor een klap krijgen. Uni on Minière du Haut Katanga wac de belangrijkste exporteur van mineralen in Kongo (80 procent van de totale ex port was delfstof), en tevens het lelijke gezicht van de Belgische economische overheersing. President Joseph Moboetoe begon vo rig jaar december de maatschappij te slopen, waarbij hij de hulp inriep van Ted Sörensen, advocaat en juridisch- adviseur van wijlen president John F. Kennedy. Na scherpe onderhandelingen is de Union Minière door een Kongole se firma vervangen. J^R *s weinig sprake van economische vooruitgang. Kongo heeft nog steeds niet het niveau van voor de onafhanke lijkheid bereikt. Omdat de koperprijzen hoog stonden, exporteerde Kongo in 1966 voor bijna 450 miljoen dollar, te genover 500 miljoen voor 1960. Dit jaar staan de koperprijzen laag. Verwacht wordt dat de export dit jaar tot 375 mil joen zal zakken. Symbolisch voor de poging om de economie nieuw leven in te blazen is de Zaire, een naam die de Portugezen aan de rivier de Kongo hebben gege ven. Nu is het de naam van de nieuwe valuta versierd met een portret van Moboetoe die zijn mouwen opstroopt ter vervanging van de frank. De Zaire is twee dollar waard, wat gelijk is aan een koers van 500 franken tegen 1 dollar. Dit is bijna de koers van 600 tegen 1 dollar die tot aan de verandering op de zwarte markt gold (de legale koers was 150 franken tegen 1 dollar). De zwarte geldhandel zes weken na het verschijnen van de Zaire biedt ongeveer 650 oude franken voor 1 dol*» lar (een speelzaal verkoopt zijn fiches tegen een koers van 700 oude franken voor 1 dollar). Maar de zwarte geldkoers is al zes weken stabiel.. De regering zou, aldus een econoom, nu geld op de zwarte markt kunnen opkopen en daardoor de ze lamleggen. Zelfs het opkopen van de zwarte markt is geen garantie voor eco nomische stabiliteit, zo meende een an dere econoom. „Stabiliteit en ontwikke ling komen pas wanneer er veiligheid heerst." Maar in Kongo, een land dat door re bellen en een zwakke regering wordt ge kweld, is veiligheid net zo schaars als een ijsschots in de rivier. DJAKARTA In Indonesië is een communistisch-Chinees complot tegen Zuid-Azië ontdekt. Dit heeft een woord voerder van het Indonesische leger maandag op een persconferentie mee gedeeld. De woordvoerder, de chef-staf van het militaire opperbevel in Djakarta, kolonel Mustage Nasserie, verklaarde dat Indonesië 't centrale punt is in de subversieve actie. China is volgens hem ook betrokken geweest bij de mislukte staatsgreep van oktober 1965. Hij zei dat de afgelopen drie maanden zestig Chinese communisten zijn gejrresteerd in het land. Nasserie zei dat China via Hongkong mensen en propaganda binnensmokkelt in Zuidoost-Azië door gebruik te maken van reisbureaus en contactpunten van zijn ambassades in de betrokken lan den.

Digitale periodieken - Gemeentearchief Veenendaal

De Vallei | 1967 | | pagina 6