Mao ziethoort en
kan alles
BRITTEN VERWERPEN
CHINEES ULTIMATUM
«RAIFFEISENBANK
Griekse ambtenaren
thans politiek
„doorgelicht"
Y.S.-bommenwerpers
beven China
neergeschoten
Tragiek
Persoonsverheerlijking in overtreffende trap
Belgen in Kongo
terechtgesteld
NAZI-KRANSEN
BIJ DIEPPE
Scherpe reactie in Londen
spaarbank en alle bankzaken
Volk voor 80% tegen regime
Man stierf door
mosterdgas
Zeerovers namen
vistuig mee
Sabotage aan
„koper-lijn"
Chinees complot
in Indonesië
Nederlandse lonen
stegen het snelst
Protest van I.P.C.
bij Irak
Eeuw oude fles
gevonden
Sluipschutter door
politie gepakt
LIOE
GEEN GRENZEN
WAARSCHUWING
KABAAL
BIJ DEMONTEREN VAN
50 JAAR OUDE CILINDER
INEEN
Vaticaan ongerust
over liturgie
DINSDAG 22 AUGUSTUS 1967
bij
MAO
Big brother is er een kleine jongen
(Door Link van Bruggen)
SJANGHAI Een filmvoorstelling in Sjanghai. Het nieuws wordt gepresen
teerd. Een oude, gezette man schuifelt over de eretribune van een tjokvol sta
dion. Hij gaat moeilijk zitten; zijn ineengedoken figuur herinnert aan dat van
Sir Winston Churchill in diens laatste levensjaren. Een eerder gekunstelde dan
spontane glimlach weet van wijken noch verdiepen.
Dat is hij dan: Mao Tse-toeng, voorzitter van het centrale comité van de Chi-
itter van het machtige politieke bu-
t, hij heet de belangrijkste persoon in
BRUSSEL Drie Belgische toeristen
zyn door het Kongolese leger geëxecu
teerd nadat zy per vergissing de grens
tussen Roeanda en Kongo hadden over
schreden. Het Belgische ministerie van
buitenlandse zaken, dat dit maandag
bekendmaakte, zei, dat de drie Belgen
vorige week woensdag werden gearres
teerd en overgebracht naar een leger
kamp, waar zy enkele uren later werden
terechtgesteld.
De Kongolese autoriteiten hebben
toegezegd te zullen onderzoeken wie
hiervoor verantwoordelijk is en dat de
schuldigen zullen worden gestraft.
Lichte gevechtsvliegtuigen van het
nationale Kongolese leger hebben stel
lingen van de huurlingen in Boekavoe
gebombardeerd, zo bericht het Kongole
se persbureau vandaag. De aanval werd
zondag uitgevoerd, de laatste dag van
het ultimatum aan de regering van ma
joor Jean Schramme. Hoewel Schram-
me volgens een onbevestigd bericht in
zuidelijke richting zou trekken, waren
in de hoofdstad, die 1600 km ten wes
ten van Boekavoe ligt, geen concrete
gegevens over zijn positie te krijgen.
BRUSSEL De lonen in België en
Nederland zijn het afgelopen jaar
meer gestegen dan in de andere lan
den van de Europese Gemeenschap,
zo blijkt uit het sociaal verslag van
de Commissie. De bruto lonen in de
industrie gingen in België met negen
en in ons land met 8.5 procent om
hoog vergeleken met 1965.
Frankrijk en Luxemburg hadden 'n
stijging van zes. West-Duitsland van
ruim zes en Italië van 3,5 procent. In
Nederland, België, West-Duitsland en
Italië werden de lonen van de vrou
wen sterker verhoogd dan die van de
mannen.
De stijging van de totale arbeids
kosten was voor België en Nederland
nog groter, dit als gevolg van de ho
gere bijdragen van de werkgevers in
de sociale verzekering en de verho
ging van het vakantiegeld. In België
bedroeg de toeneming 9,5 tot tien pro
cent, in ons land 10,5 procent. Daar
door liepen deze landen wat de ar
beidskosten betreft verder uit op
Frankrijk en Italië.
De bevolking van de Gemeenschap
steeg in 1966 van 182,4 tot ruim 184
miljoen. Alleen in Frankrijk en Ne
derland bleef de groei gelijk, in ande
re landen werd zij geringer. Het ge-
boortencijfer bleef opnieuw achter bij
het voorgaande jaar en bedroeg acht
tien geboorten per duizend inwoners
(in 1964 18,8; in 1965 18,2). Het aantal
sterfgevallen veranderde niet noe
menswaard.
Het migratieoverschot in de EEG
was in 1966 kleiner dan het jaar er
voor, voornamelijk als gevolg van de
geringe toevloed van buitenlanders in
West-Duitsland. De werkgelegenheid
daalde met 300.000 tot 72,9 miljoen ar
beidsplaatsen. Oorzaak daarvan was
vooral de slapte in de bouw- en de
textielnijverheid, aldus het verslag
van de Commissie.
LONDEN De Iraq Petroleum
Company heeft een protest ingediend
tegen de nieuwe Iraakse oliewetge
ving. Die wet vormt een nieuwe in
breuk op het internationale recht, om
dat zij de nationale Iraakse oliemaat
schappij rechten geeft, die haar wette
lijk niet kunnen worden toegekend, al
dus de maatschappij.
De Iraq Petroleum Company en haar
aandeelhouders (de Koninklijke Shell
Groep, de Compagnie Fran?aise des
Pétroles, British Petroleum, Esso en
Mobil) zullen alles in het werk stellen
om te voorkomen, dat hun rechten wor
den gebruikt door andere partijen. Dat
zouden Italiaanse, Spaanse, Oosteuro-
pese en andere oliemaatschappijen
zijn. Zij zouden tot samenwerking zijn
geneigd met de nationale Iraakse olie
maatschappij bij het bewerken van de
concessies, die de IPC heeft moeten
afstaan.
NOEKOEALOFA Een visser uit
Tonga heeft in zijn netten een fles op
gehaald met een vijfhonderd dollarbil
jet uit de Amerikaanse burgeroorlog
De eeuw oude fles bevatte ook een brief
je, maar de visser kon niet lezen en
heeft het weggegooid.
nese communistische partij, tevens v
reau. Hij is 74 jaar, hij was eens pres
het rode rijk te zijn.
Van huis uit is hij onderwijzer en bi
bliothecaris. Eens was hij aanvoerder
van de „Grote Mars", die in de derti
ger jaren een deel van China in revo
lutionaire zin beroerde. Hij werd de
grondvester van het rode leger en van
een communistisch machtscentrum.
Met zijn aartsvijand, Tsjang Kai-sjek,
sloot hij*een wankel verbond om de Ja
panse bezetter te kunnen bestrijden,
doch in 1949 slaagde hij er eindelijk in
de laatste restanten van de Kwo-min-
tang van het vasteland te verdrijven.
Zijn aanvankelijke liefde voor Mos
kou verkoelde en keerde zich om in
haat. Zijn theorie van de „Honderd
Bloemen", van een gedifferentieerde
meningsvorming in de partij, werd
geen succes.
De „Grote Sprong Voorwaarts", die
hij predikte mislukte, omdat zijn plan
nen om van China een sterke agrari
sche en industriële eenheid te maken
veel te ambitieus waren.
Mao Tse-toeng werpt zich thans op
als leider en de profeet van liefst 800
miljoen mensen. Of hij dit werkelijk is,
staat nog te bezien. De Rode Garde,
die hij aanvuurt om te zuiveren en te
verdoemen, mag de verheerlijking zijn
rond zijn persoon weliswaar ten top
hebben gevoerd, in de partijleiding
moet de strijd om de macht waarschijn
lijk nog gestreden worden.
In Sjanghai, waar de Grote Proletari
sche Culturele Revolutie pas van het
begin van dit jaar dateert, merkt men
dit overigens niet. Het is alles Mao wat
de klok daar- slaat, van motieven op
bloesjes en aardewerk af tot de veer
tien uur per etmaal blèrende luidspre
kers toe. Men ziet geen ander portret
dan dat van de sterk verouderde rode
revolutionair, die door zijn medestan
der en mogelijke opvolger Lin Piao
met een veelheid van welluidende Chi
nese erenamen is begiftigd.
den ingeleid door een declamator, die
op luide toon zegt:
Onze grote leraar, grote lei
der, grote opperbevelhebber en
grote roerganger voorzitter Mao
vestigt zijn oneindige hoop op
onze revolutionaire jongemen-
sen. Hij verklaartOnmid-
delijk hierop klinkt het ingestu
deerde gezang.
De opwekkingen, die overal in Sjang
hai kunnen worden gehoord, gezien of
gelezen, vestigen er in ieder geval de
aandacht op dat de communistische
leer in Rood China zich in een crisis
periode bevindt. Hetzelfde kan van de
oude volksleider en volksmenner wor
den gezegd.
China staat tenslotte niet meer op de
drempel van de rode revolutie. Zijn er
na bijna twintig jaar nog naweeën en
verlate kinderziekten? Of is men op de
drempel van een nieuwe revolutie aan
geland
DIEPPE Laurierkransen met lin
ten in de kleuren van de nazi-wehr-
macht, met het opschrift „voor de dap
peren", biyken neergelegd te zyn op de
gedenktekens voor de Canadese en
Britse gesneuvelden van de overval op
Dieppe 25 jaar geleden. Vermoed wordt,
dat leden van het 302de infanterie-regi-
ment van de Wehrmacht, die dit gebied
toen verdedigden, de kransen in de
nacht hebben neergelegd.
Tijdens het weekeinde waren er her
denkingsplechtigheden gehouden voor
de 900 Canadezen en 230 Engelsen, die
bij deze mislukte aanval op Hitler's
Atlantikwall waren gesneuveld. De
Duitse veteranen mochten niet bij de
officiële geallieerde plechtigheid aan
wezig zijn, zij hielden hun eigen her
denkingen op militaire begraafplaatsen
elders in het gebied.
BERKELEY (Californië) Een
sluipschutter die met drie schoten in
een rustige woonwijk van Berkeley, een
man levensgevaarlijk verwondde, een
vrouw ernstig verwondde en een derde
man net miste, is gearresteerd.
De politie hield Herbert H. Hughes
(41) aan na de richting van de drie
schoten te hebben berekend. De man
werd thuis aangetroffen in het bezit van
een .22-kaliber geweer, dat geladen was
maar niet tegen de politiemannen werd
gebruikt. Hij weigerde een verklaring
af te leggen en werd in staat van be
schuldiging gesteld wegens drie moord
aanslagen.
Dwight L. Walton (21), die zondag
voorbij Hughes' huis reed, werd door
het hoofd geschoten en verkeert nog in
levensgevaar. Linda Kleven (23), die
enkele ogenblikken later voorbij wan
delde, heeft een schotwond in de kaak.
Haar toestand is ernstig.
De buurt is raciaal gemengd, zo deel
de de politie mee en niets wijst op een
raciale achtergrond van het incident.
De schutter en de levensgevaarlijke ge
wonde man zijn negers, de andere twee
slachtoffers zijn blanken.
Over Mao's meest verguisde tegen
stander, (ex?)president Lioe Sjao-tji,
wordt slechts nog in de beslotenheid
van de binnenkamer gefluisterd. Is hij
wel of is hij niet afgezet? Het enige li
chaam, dat hier de bevoegdheid toe
heeft, het Nationale Volkscongres, is
sinds zijn verkiezing niet meer bijeen
gekomen.
Duidelijk is dat Lioe niet over -de pu-
bliciteitsmiddelen beschikt, die zijn „ge
zicht" zouden kunnen versterken. Tot
de jeugd, of althans een massagroepe
ring als de Rode Garde, schijnt hij
evenmin aan te spreken.
Men ontkomt er in Rood China niet
aan, dat dit de grote kracht van Mao
is. Hij moet adviseurs hebben, die
Goebbels en Baldur von Schirach eve
naren.
Een andere belangrijke factor is
voorts dat hij ontelbare boeken en bro
chures op zijn naam heeft staan, waar
van er niet minder dan 33 in de Engel
se taal zijn verschenen.
Behalve uitgevers, drukkers en
schrijvers is de hele Chinese kunste
naarswereld ingeschakeld om de Marx-
acntige uitspraken van Mao wijd en zijd
te verbreiden. Als men de schitterende
kleurenfoto's in de dure tijdschriiten
ziet deze worden, om precies te zijn,
in het Koreaans, het Russisch, het En
gels, het Duits, het Frans, het Japans,
net Vietnamees, het Indonesisch, het
Hindi, het Spaans, het Arabisch, het
Zweeds, het öwahili en het Italiaans
vertaald doet het volk niet anders
dan studeren in o£ reciteren uit het be
kende rode boekje.
De persoonsverheeriijKuig Kent geen
grenzen, voor iviao en uièns revolu
tionaire gedachten zijn toneelstukken
en baueuen gemaakt. ue nuiaige
macntnebner van tie ueheime Staa, wei-
ke eens als de residentie van ue kei
zerlijke dynastieën gold, is het thema
geworden van opera s en musicals, van
dichters, beeldhouwers en schilders.
Ook toonkunstenaars wilden kennelijk
niet achterolijven, want verschillende
van Mao's wijsheden zijn op de noten
balk gezet.
In Sjanghai heb ik een paar van de
ze verzen noren zingen en ook vertaald
onder ogen gekregen. De wijs is dik
wijls wei aardig, de woorden zijn een
ter verre van dichterlijk of opwindend.
Het gaat om zakelijke oogma's, die niet
eens rijmend zijn gemaakt.
,De centrale machtdie onze
zaaK voorwaarts leidt luidt een
zon vers„is de Citinees com
munis use ne partij. De theore
tische basis, waarop ons denken
is geënt, is het Marxisme en het
Leninisme."
Weest beslist, vreest geen of
fer en klimt over elke moeilijk
heid heen om de overwinning te
bereikenleest een ander.
Een derde lied ontplooit zich
als volgt:
„De wereld is van jullie zowel
als van ons, doch in laatste in
stantie is zij van jullie. Gij, jon
ge mensen, vol van enthousias
me en vitaliteit, zijt in de bloei
van uw leven zoals de zon om
acht of negen uur in de morgen.
Onze hoop is op u gevestigd".
Deze wel wat gezwollen woorden wor-
V V
-
f
Een gedicht in het handschrift van de partijvoorzitter.
ADVERTENTIE
LONDEN Terwyl de communistische anti-Britse terreur in Hoigkong voort
duurt heeft Engeland gisteren in krachtige bewoordingen afdoend* bescherming
gevraagd voor de Britse onderdanen in China. Dit gebeurde tyd*ns een pittig
gesprek van een Tialf uur met de Chinese zaakgelastigde Sjen Pil, die gisteren
op het Britse ministerie van Buitenlandse Zaken werd ontboden Het Chinese
ultimatum inzake Hongkong werd afgewezen.
Er werd de Chinees onder ogen ge
bracht dat de regering in Peking niet"
alleen verantwoordelijk is voor de vei
ligheid van alle Britse diplomaten in
China, maar ook van de correspondent
van het Engelse persbureau Reuter,
Anthony Grey, wie huisarrest is opge
legd. Grey wordt voortdurend lastig ge
vallen door Rode Gardisten die alle
kamers in zijn huis hebben volgekalkt
met propagandaleuzen. Zijn telefoon
is afgesneden.
Tevoren had Engeland het Chinese
ultimatium van de hand gewezen waar
in Peking de vrijlating eiste van de 53
Chinezen die in Hongkong voor drie
communistische bladen werken. Die
kranten zijn vorige week wegens op
ruiing verboden.
Het verschijningsverbod moet ook
binnen de termijn van 48 uur worden
opgeheven, heeft de regering in Pe
king op hoge toon geëist in haar ulti
matium, anders zou de Britse regering
de ernstige consequenties moeten dra
gen, zo dreigde China.
Zowel in Hongkong als in Londen ziet
men dit dreigement niet in de eerste
plaats als een aankondiging van direct
Chinees militair optreden tegen de
Britse kroonkolonie, maar meer als
waarschuwing dat het de Britse onder
danen in China nog veel onprettiger
zal worden gemaakt dan nu al het ge
val is. Vandaar ook de scherpe Britse
reactie van gisteren.
De nota waarin het Chinese ultima
tum was vervat is overigens niet eens
door Engeland in ontvangst genomen,
omdat de taal ervan bijzonder onfat
soenlijk was en omdat er dreigemen
ten in stonden. Het Chinese ministerie
van buitenlandse zaken heeft vergeefs
geprobeerd om deze nota aan de Brit
se zaakgelastigde in Peking te overhan
digen.
Het duidelijkste antwoord op het Chi
nese ultimatum gaf Engeland gisteren
in Hongkong toen vijf van de 53 gear
resteerde journalisten en technische
medewerkers van de verboden kranten
voor het gerecht verschenen. Er zijn
tegen hen dertig beschuldigingen inge
bracht wegens opruiing en publikatie
van valse berichten. De journalisten
maakten buitengewoon veel kabaal,
toen ze in de beklaagdemank versche
nen.
Ook gisteren werden veer in Hong
kong helse machines gevonden op
plaatsen waar veel kindeen bij elkaar
komen. Tijdens het weekende zijn twee
Chinese kinderen om he' leven geko
men toen een bom ontfofte op een
speelplaats.
In het Hilton-Hotel in longkong ont
plofte, zonder mensenlevns te eisen,
een terreurbom.
IN H0L1AND
STAAT EEN HUIS
ATHENE 'Het Griekse overheids
personeel moet een lange vragenlijst
invullen voor een onderzoek naar zijn
houding tegenover het nieuwe bewind.
Het kernpunt van deze loyaliteitsver
klaring is de vraag: „bent u het er
mee eens, dat de Griekse communisti
sche partij en haar diverse organisaties
door hun activiteit de nationale belan
gen hebben verraden en met alle mid
delen hebben gepoogd het sociale stel
sel omver te werpen, de macht te grij
pen en te bewerkstelligen dat het land
wordt verminkt en opgenomen in een
onderworpen aan het Slavischcommu-
nistische kamp en het Griekse volk te
vervreemden van de Grieks-christelij-
SAN QUENTIN (Frankrijk) De
kreet „mosterdgas" heeft gedurende
24 uur het dorpje Brancourt te Grand,
bij Saint Quentin, in zijn ban ge
houden.
Het mosterdgas ontsnapte uit een 50
jaar oude cylinder, die schroothande-
laar Claude Thomas (30) met een
hamer bewerkte. Hij dacht dat het
„een oude pomp was".
Twee broers van Thomas vluchtten
weg toen de giftige wolk zich ver
spreidde. Thomas' ogen waren rood.
Zijn neus en keel brandden. Hij ging
naar de politie, die hem aanraadde
een dokter te raadplegen. In het zie
kenhuis overleed hij nog dezelfde dag
onder helse pijnen. In de Eerste-We-
reldoorlog hebben tienduizenden sol
daten eenzelfde verschrikkelijke dood
gevonden.
Met gasmaskers uitgeruste politie heeft
met witkalk de besmette plaatsen,
waar het gas laag boven de grond
hing, besproeid. De hond van Tho
mas lag dood op het erf. Heggen en
struiken in de omgeving waren ont
bladerd.
De buurtbewoners zijn voor medisch
onderzoek opgeroepen om te controle
ren of zij geen gas ingeademd hebben.
De cylinder was afkomstig van een
boerderij. „Het ding lag er al toen ik
deze boerderij twee jaar geleden
kocht", zei boer Nicolas Robert. „Ik
heb het zeker 10 keer verlegd en mijn
kinderen hebben er wel mee ge
speeld".
HONGKONG China eeft vandaag
de Schending van het Chifcse luchtruim
door twee Amërikaanse Vegtuigen een
daad van „openlyke prov<atie" van het
Chinese volk genoemd. 1 een artikel
in het „Volksdagblad" da door Radio-
Peking werd aangehaaldRaat dat „de
Chinezen bereid zijn om vechten tot
het einde als de Amerikien het Chi
nese volk oorlog willen odringen".
„President Johnson zei tlangs, dat de
uitbreiding van de Viëtimese oorlog
geen bedreiging voor Cha vormt. Dit
is slechts een rookgordi als schen
dingen van het luchtruindoor Ameri
kanen niet langer een reiging zijn,
maar openlijke provocativan het Chi
nese volk. Het Chinese vk doorziet de
agressieve aard van de Aerikaanse pi
raten. Het „Volksbevrijdiisleger" heeft
de Chinese grenzen dag enacht nauw
gezet bewaakt. Het staaklaar om de
vijanden op elk ogenbli en op elke
plaats uit te schakeler aldus het
„Volksdagblad".
Maandag had het „Penton" bekend
maakt, dat twee Amerhanse jacht
bommenwerpers ónopzetiijk de grens
tussen Noord-Viëtnam en China konden
hebben geschonden. De toestellen zou
den de Chinese grens zijn overgevlogen
toen zij aan achtervolgende Mig's
trachtten te ontkomen na een aanval
ten noorden van Hanoi. „Nieuw China"
meldde later, dat boven de provincie
Kwangsi twee Amerikaanse toestellen
waren neergeschoten en dat een vlieger
gevangen was genomen.
KOEALA LOEMPOER Zeven ge
wapende Indonesiërs in een kleine boot
hebben in de Straat van Malakka een
Maleisisch vissersschip overvallen en
beroofd van alle vistuig. De buit zou
bijna elfduizend gulden waard zijn.
Een dergelijk optreden van piraten zou
de laatste twee maanden steeds vaker
voorkomen in de wateren ten noorden
van Indonesië.
ke idealen en daardoor de communisten
het land grote schade hebben toege
bracht en afschuwelijke misdaden te
gen het volik hebben gepleegd."
De ruim 200.000 ambtenaren moeten
ook precies opgeven, wie hun ouders,
grootouders en overgrootouders waren
en waar zij sinds 1945 hebben gewoond.
Voorts moeten zij opgeven of zij lid
zijn of zijn geweest van de communis
tische partij.
Drie Deense parlementariërs die van
een bezoek aan Griekenland terugge
keerd zijn, hebben verklaard, dat het
militaire regime dat 21 april de macht
overnam, mogelijk spoedig ineen zal
zakken.
De drie die de grote partijen in het
Deense parlement vertegenwoordigen,
gingen samen met Deense afgevaardig
den van „amnestie international" naar
Griekenland en bezochten, tijdens hun
verblijf, vooraanstaande leden van de
regering en ook Andreas Papandreoe,
een leider van de centrum unie partij
en andere politieke gevangenen in de
gevangenis.
Hans Jörgen Lembourn, conservatief,
zei dat Papandreoe „mogelijk nooit in
een rechtszaal zal komen, omdat 'het
regime spoedig zal vallen, mogelijk door
een andere staatsgreep".
Hij zei, dat generaals van het leger
die nu niet aan de macht zijn, moge
lijk samen met burgerlijke leiders een
dergelijke staatsgreep zullen doen, al
was het alleen maar om het algemeen
respect voor het leger te herstellen. Hij
zei, dat „onderhandelingen over een
dergelijke staatsgreep in feite al aan de
gang zijn."
Zij voegden er aan toe dat het volk
„doodsbang is voor het regime en zich
nog niet hersteld heeft van de schok"
na de staatsgreep van dit voorjaar. Zij
zeiden te geloven dat 80 pet. van alle
Grieken tegen het regime is.
VATICAANSTAD Het Vaticaan
heeft een krachtige waarschuwing aan
alle bisschoppen doen toekomen, om
„de vele ernstige problemen". die
zich voordoen bij de modernisering
van de katholieke liturgie aan te pak
ken.
Giacomo kardinaal Lercaro van
Bologna, voorzitter van de commissie
die toezicht houdt op de veranderin
gen in de eredienst, zoals het tweede
Vaticaanse oecumenische concilie die
schetste, betreurde in een brief aan
de episcopale conferenties de liturgi
sche experimenten die zonder toe
stemming van de kerkelijke autoritei
ten worden uitgevoerd.
De kardinaal verklaarde dat derge
lijke experimenten de toekomst van
de gehele liturgische hervorming ern
stig in gevaar brengen. Hij trad niet
in details, maar het yaticaan heeft
zich al eerder verontrust getoond over
de radicale wijzigingen in de mis.
Op 4 januari nam kardinaal Lerca
ro stelling tegen zogenaamde „eucha
ristische familie-banketten" in parti
culiere woningen, die hij de „katho
lieke eredienst vreemd en bijna onge
lofelijk" noemde.
De kardinaal schreef nu: „Vele
priesters staan wijzigingen van litur
gische gebaren en woorden toe, op
grond van hun eigen instelling, hun
persoonlijke smaak, de wensen van
bepaalde gelovigen". Hij sprak de
verwachting uit dat de hervorming
van de liturgie in de niet te verre toe
komst voltooid kan worden.
BRUSSEL De Benguela-spoorweg,
de voornaamste verbinding tussen de
kopermijnen in Zambia en Kongo en de
haven Lobito aan de Atlantische Oce
aan, is door sabotage onklaar geraakt.
Dit hebben commerciële kringen in
Brussel maandag meegedeeld.
Naar de mening van de zegslieden
zou herstel een week duren. De sabota
ge zou het weik zijn van Kongolese
nationalisten.
T~|E economische tragedie van Kongo
is niet zijn armoe maar schuilt in
zijn rijkdommen.
Kongo produceert jaarlijks 300.000 ton
kopererts met een vier maal zo hoog
kopergehalte dan wat in de Verenigde
Staten uit de grond wordt gehaald.
Economen zijn van mening, dat Kongo
een miljoen ton per jaar zou kunnen
produceren, indien er maar genoeg geld
in deze industrie werd gestoken.
De nikkellagen van Kongo zijn nog
nooit geëxploiteerd, andere ertslagen
evenmin. Er is geen geld, noch de aan
sporing om moeilijkheden te overwinnen
en deze rijkdommen aan te boren.
Kongo produceert zijn eigen mais,
rijst, pinda's en katoen. In delen van
de oostelijke provincies Kivoe en Oriën
tale acht men het mogelijk tarwe te
gaan verbouwen voor het brood dat
steeds meer door de stadsbevolking
wordt gegeten. Verder steunt Amerika
het land met voedselzendingen, vanaf
1960 toen Kongo onafhankelijk werd tot
een totaal bedrag van 101.400.000 dollar.
De chaos die er sedert de onafhankelijk
heid in Kongo heerst, heeft een fnui
kende invloed op de landbouw.
TQE schrikwekkende geschiedenis van
Kongo en zijn natuurwonderen ma
ken het land attractief voor toeristen.
Pan American Airways is van plan een
luxueus hotel in Kinsjasa te bouwen.
Voor een toerist is er genoeg te zien.
Kongo heeft de grootste kudden olifan
ten en buffels. De kans bestaat zelfs
dat een reiziger met scherpe ogen een
gorilla ontwaart op slechts een uurtje
lopen van Goman, een stadje aan het
Kivoemeer in Oost-Kongo waar Swahili
gesproken wordt. Maar voor winst uit
het toerisme is het de tijd nog niet.
Huurlingen en Simba-rebellen groepen
in de mooiste gedeelten van het land.
Sedert de onafhankelijkheid zijn de we
gen vervallen en op het ogenblik
slechter dan 25 jaar geleden.
Met investeren in Kqngo is het als
met geld dat je in een gokautomaat
stopt. Je weet dat de grote pot er is en
je blijft geldstukken in de machine
gooien in de hoop dat de drie sinaasap
pelen of de drie kersen zullen verschij
nen. Maar doorgaans verschijnt er een
citroen.
Reeds jarenlang bestaande belangen
kunnen hierdoor een klap krijgen. Uni
on Minière du Haut Katanga wac de
belangrijkste exporteur van mineralen
in Kongo (80 procent van de totale ex
port was delfstof), en tevens het lelijke
gezicht van de Belgische economische
overheersing.
President Joseph Moboetoe begon vo
rig jaar december de maatschappij te
slopen, waarbij hij de hulp inriep van
Ted Sörensen, advocaat en juridisch-
adviseur van wijlen president John F.
Kennedy. Na scherpe onderhandelingen
is de Union Minière door een Kongole
se firma vervangen.
J^R *s weinig sprake van economische
vooruitgang. Kongo heeft nog steeds
niet het niveau van voor de onafhanke
lijkheid bereikt. Omdat de koperprijzen
hoog stonden, exporteerde Kongo in
1966 voor bijna 450 miljoen dollar, te
genover 500 miljoen voor 1960. Dit jaar
staan de koperprijzen laag. Verwacht
wordt dat de export dit jaar tot 375 mil
joen zal zakken.
Symbolisch voor de poging om de
economie nieuw leven in te blazen is
de Zaire, een naam die de Portugezen
aan de rivier de Kongo hebben gege
ven. Nu is het de naam van de nieuwe
valuta versierd met een portret van
Moboetoe die zijn mouwen opstroopt
ter vervanging van de frank. De Zaire is
twee dollar waard, wat gelijk is aan een
koers van 500 franken tegen 1 dollar.
Dit is bijna de koers van 600 tegen 1
dollar die tot aan de verandering op de
zwarte markt gold (de legale koers
was 150 franken tegen 1 dollar).
De zwarte geldhandel zes weken na
het verschijnen van de Zaire biedt
ongeveer 650 oude franken voor 1 dol*»
lar (een speelzaal verkoopt zijn fiches
tegen een koers van 700 oude franken
voor 1 dollar).
Maar de zwarte geldkoers is al zes
weken stabiel.. De regering zou, aldus
een econoom, nu geld op de zwarte
markt kunnen opkopen en daardoor de
ze lamleggen. Zelfs het opkopen van de
zwarte markt is geen garantie voor eco
nomische stabiliteit, zo meende een an
dere econoom. „Stabiliteit en ontwikke
ling komen pas wanneer er veiligheid
heerst."
Maar in Kongo, een land dat door re
bellen en een zwakke regering wordt ge
kweld, is veiligheid net zo schaars als
een ijsschots in de rivier.
DJAKARTA In Indonesië is een
communistisch-Chinees complot tegen
Zuid-Azië ontdekt. Dit heeft een woord
voerder van het Indonesische leger
maandag op een persconferentie mee
gedeeld.
De woordvoerder, de chef-staf van
het militaire opperbevel in Djakarta,
kolonel Mustage Nasserie, verklaarde
dat Indonesië 't centrale punt is in de
subversieve actie. China is volgens hem
ook betrokken geweest bij de mislukte
staatsgreep van oktober 1965. Hij zei
dat de afgelopen drie maanden zestig
Chinese communisten zijn gejrresteerd
in het land.
Nasserie zei dat China via Hongkong
mensen en propaganda binnensmokkelt
in Zuidoost-Azië door gebruik te maken
van reisbureaus en contactpunten van
zijn ambassades in de betrokken lan
den.