Met het glas in de
hand op de klok kijken
In buitenland werken
250 Ned. secretaressen
IDEEËN VOOR UW WINTERGARDEROBE
YVONNE SMIT IS TELEURGESTELD
Nadelig voor toerisme naar Engeland
Kinderen
moeten op
de stoep
wachten
BRITTEN EN BUITENLANDERS
KLAGEN OVER DE „PUB"
Winkelende dames mogen hun kinderen brengen, maar ze komen niet
Onlogisch
Keerzijde
Vastgeroest
Staan
LONDEN - Ga je mee een glaasje bier
drinken? - hoe dikwijls hebben Neder
landse toeristen in dit mooie Engelse land
de daad bij dat uoord kunnen voegen?
Hoe vaak vonden zij de deuren van de van
buiten dikwijls bar ongastvrije uitziende
pubszoals de cafés in Engeland worden
genoemdniet gesloten? Wie in Engeland
geen lid is van een besloten club moet al
tijd op de klok kijken om te zien of hij een
glaasje kan en mag drinken.
De pubs (het woord is een afkorting van
public house) in Engeland is gebonden
aan de strenge bepalingen van de drank
wet, variërend in verschillende delen tan
het land. Het komt erop neer dat de cafés
tussen elf en drie uur open zijn en dan
weer van vijf uur of half zes tot half elf of
elf uur 's avonds. Dit zijn wat men in Enge
land de drinkuren noemt. Op zondag zijn
die uren minder in getal dan door de week.
Dit alles is het overblijfsel van het strenge puritanisme dat Engeland in vroeger
tijden zo lang in sjjn greep heeft gehouden, maar ook van het tragische drank
misbruik in het begin van deze eeuw, waarvan velen. vooral in de arbeiders
klasse. het slachtoffer zijn geworden.
Er is evenwel nog iets waardoor de
pubs in Engeland zich onderscheiden
van de café's, de koffiehuizen of de
bistro's op het vasteland van Euro
pa.
Wie onder de achttien jaar is, mag
er niet in. Het is dan ook geen onge
woon verschijnsel om op een warme
dag op de stoep van een pub kinde
ren te zien zitten met een glas limo
nade. Vader en moeder zijn dan bin
nen bezig bier of sterke drank te
nuttigen.
Wie in zijn continentaalse onschuld
een pub binnenloopt, en om een kop
je koffie vraagt, wordt vreemd aan
gekeken. Het kan wel, maar alleen in
die pubs die maaltijden serveren, en
dan nog alleen na het eten. Zo maar
gezellig een kopje koffie, nee, dat kan
niet.
Onlangs beleefden wij een van die
typisch onlogische maar o zo irrite
rende avonturen die men in Enge
land voortdurend kan meemaken.
Wij waren met onze kleine kinde
ren in een aardig dorpje in Devon,
een echte toeristenplaats. Het was elf
uur 's ochtends, we hadden trek in
een kopje koffie. Er was maar één
gelegenheid om dat te krijgen en dat
was wonder boven wonder de enige
plaatselijke pub. Maar, alsof we het
al niet wisten als goedgetrainde be
woners van dit land op de deur
stond: „Geen kinderen".
We trokken onze brutale vasteland-
se schoenen aan, gingen naar binnen
en vroegen of we toch met de kinde
ren binnen mochten. De kroegbaas
(in Engeland heet hij landlord of
publican) antwoordde lachend:
„Als we ze maar niet zien". Enke
le minuten later was ons dochtertje
van drie jaar vrolijk aan het ravot
ten met het even oude kind van de
landlord dat blijkbaar altijd in het
café speelt. En er werd een keurig,
kopje chocolade voor haar gemaakt.
Maar: wie 's middags in een pub te
recht denkt te kunnen voor een kop
je thee, komt bedrogen uit. Pubs
schenken geen thee, bovendien zijn ze
's middags gesloten. Men kan hier
vaak uren rijden zonder ook maar
één gelegenheid tegen te komen die
kan voldoen aan de toch zo eenvoudi
ge behoefte van de toerist en de rei
zigers: een kopje thee. Het is ons, na
dat we een theehuisje hadden ont
dekt, dikwijls gebeurd dat we te ho
ren kregen: we beginnen pas om half
vier. Dan was het bijvoorbeeld tien
voor half vier. We konden dan buiten
wachten of weggaan.
plaats. Ze staan er hier ook meestal
bij, ook al zijn tal van pubs ook nog
zulke aardige gelegenheden, die het
zeker waard zijn om er eens rustig te
gaan zitten.
Engeland is knap in het produceren
van rapporten over allerlei misstan
den. Zo is er dezer dagen een uitge
komen over de pubs, opgesteld door
de consumentenbond, een lichaam dat
werkt met subsidie van de staat.
Wat deze bond zegt kan iedereen
toejuichen die het goed meent met
Engeland en het toerisme. „Het hele
gezin moet met vader en moeder
mee kunnen als die een glaasje gaan
drinken. Er moeten speciale pubs ko
men voor de hele familie, waar be
halve alcoholhoudende dranken aller
lei frisdranken en dergelijke verver
singen worden geserveerd en hapjes
en maaltijden worden verzorgd, naar
het voorbeeld van de bistro's op het
vasteland. Die moeten de hele mid
dag open zijn en op zondag, wanneer
men immers graag samen met de
kinderen uitgaat, langer dus dan de
drinkhuizen van nu".
„Geef iedereen een vergunning die
een ruime keus aan verversingen kan
bieden", zo raadt de consumenten
bond verder aan. „Laat de kinderen
toe in deze gelegenheden, niet aan de
bar maar in een ruimte die daar spe
ciaal voor is bestemd".
Van alle kanten wordt deze gezonde
taal in Engeland vah h^rte toege
juicht. Hoog tijd, zegt men, dat er
iets verandert. Hoog tijd ook, dat de
pubs eens wat beter voedsel gaan
bereiden in plaats van de eeuwige on
smakelijke sandwiches en de andere
afschuwelijke dingen die de meeste
tijdens het lunchuur offreren, de goe
de niet te na gesproken.
Helaas was de reactie van de or
ganisaties van pubhouders allesbehal
ve bemoedigend. Zo was het ook met
die van de brouwerijen die eigenaar
zijn van 95 procent van de pubs in
Engeland en Wales. „Een duidelijk
monopolie", zegt de consumenten
bond. „dat de brouwerijen op econo
misch en sociaal gebied lang niet ten
volle uitbuiten".
Langer open, betekent hogere kos
ten, klagen de landlords, we kunnen
nu al niet voldoende personeel krij
gen. „Als wij kinderen zouden toela
ten, zouden we niets anders zijn dan
stationswachtkamers met buffet.
Ik geloof niet dat de gemiddelde
klant het leuk zou vinden als er over
al kinderen door de zaak zouden ren
nen. We zouden onze zaken meer
schoon moeten houden, langer moe
ten verwarmen, nee hoor, niets voor
ons"
De secretaris van de organisatie
van pubs in Londen maakte het nog
mooier: „Het Britse publiek en ook
de toeristen willen hun pubs niet zo
hebben als de café's op het vaste
land. In de Britse pub hebben we een
instelling waarmee we iedereen voor
bijstreven".
Typische reacties dus van mensen,
die zitten vastgeroest in gevestigde
tradities en belangen. In plaats van
een tegemoetkomend geluid en een
poging om alom gehoorde klachten
redelijk te benaderen, botte afwijzing.
Overigens behoeft men niet te den
ken dat er door druk van overheid op
dit gebied spoedig iets zal veranderen
in Engeland. Het rapport van de con
sumentenbond was bestemd voor de
cpmipisie, voor het monopolievraag-
stuk, die aan een rapport over bier
wei'kt'; Dit kan op zijn vroegst vol
gend jaar gereed zijn.
„Dit is een van de ingewikkeldste
onderwerpen die wij hebben onder
zocht", zegt de commissie.
Voorlopig blijft het dus op de klok
kijken in Engeland als men wat wil
drinken. En de kinderen blijven op
de stoep.
TT et uit zend bureautje van mevrouw Miep Tuyten op het ministerie van
Buitenlandse Zaken loopt gesmeerd. Vooral in het zomerseizoen, wan
neer een legioen van kersvers gediplomeerde secretaressen op zoek gaat naar
werk, is er toenemend verkeer op de departementale afdeling aan de Lange
Houtstraat in Den Haag. De zo begeerde vacatures zijn: secretaresse post en
op buitenlandse ambassades, op de consulaten-generaal en op de vertegen
woordigingen bij de internationale lichamen als EEG, VN en Navo. Gemid
deld 250 Nederlandse secretaressen werken in het buitenland bij deze instel
lingen. Maar het aantal sollicitanten voor dit soort banen is aanmerkelijk
groter.
Dit is de keerzijde van de medaille
die de Britse toeristenorganisaties
steevast op hun jasje hangen. Men
wil steeds meer toeristen trekken,
maar men verzuimt ervoor te zorgen
dat zij in Engeland kunnen krijgen,
wat men in elk ander land, in elk
geval in Europa, heel gewoon vindt.
Bovendien zitten de bepalingen op dit
gebied in Engeland vol tegenstrijdig
heden. Zo kan men wel samen met
kinderen in restaurants en hotels eten
en zwak- of sterk-alcoholische dran
ken krijgen, maar in de pubs is dat
taboe. Bovendien zijn deze voorschrif
ten in Wales en Schotland weer an
ders dan in Engeland.
Wie op zondagavond in Schotland in
zijn hotel na tienen naar de bar wil,
komt bedrogen uit. Gesloten. Alleen
de nachtportier kan u dan als hij
dat wil nog aan .een glaasje van
het een of ander helpen.
Zo is de toestand op het gebied van
eten en drinken in dit land, waar ge
lukkig steeds meer gemopperd wordt
over dit knellende keurslijf. Zeker,
sinds meer Britten met vakantie naar
het buitenland gaan en het daar de
gewoonste zaak van de niet-Britse we
reld vinden om op elk gewenst uur
van de dag op een terrasje neer te
strijken en een kopje thee of koffie,
een glas bier of sterke drank te be
stellen. Daar genieten ze van de con
tinentaalse gezelligheid en nemen het
ervan.
Thuis gaat het weer ernstiger.
Daar gaan ze naar de pub „om te
drinken" zoals ze zeggen. De gezel
ligheid komt daarbij op de tweede
„Toch niet voor alle plaatsen tegen
woordig", zegt mevrouw Tuyten.
„Voor de posten als Lagos, Addis
Abeba en Cairo bijvoorbeeld zijn op
het ogenblik moeilijk secretaressen te
vinden. De meisjes zelf willen over
het algemeen wel naar de oorlogsge
bieden. De ouders zijn daar echter
dikwijls tegen."
In Jeruzalem zaten, toen het daar
zo ging spannen, twee Nederlandse
secretaressen. Een van hen schreef
mij een brief over de oorlogstoestand
daar. Het hele Nederlandse ambassa
de-personeel heeft die eerste woelige
dagen in Jeruzalem in het huis van
de eerste secretaris doorgebracht.
Vooral de eerste nacht was afschuwe
lijk, aldus de briefschrijfster. „De
langste, die ik ooit heb meegemaakt.
Toch wil ik hier per se blijven. Het
contract hebben we nu eenmaal gete
kend en het werk vind ik fijn."
„Opvallend is hoeveel aanmeldin
gen hier kort na de vakanties binnen
komen", vertelt mevrouw Tuyten.
Zelf heeft zij twee jaar als secreta
resse gewerkt op de politieke afde
ling van het Hoge Commissariaat in
Djakarta. „Als de meisjes met een
land als Griekenland of Italië hebben
kennis gemaakt in de vakantie, krij
gen ze soms opeens zin daar te gaan
werken. Dan komen ze dikwijls hier
naar dit bureau."
„Afgezien van het beperkt aantal
vacatures komt lang niet iedereen
voor zo'n baan in het buitenland in
aanmerking" zegt mevrouw Tuyten.
„Wel laat ik meestal iedereen, die
solliciteert, oproepen. Tenminste als
zij bij voorbaat aan bepaalde eisen
voldoet. Dat zijn dan middelbare
schoolopleiding, secretaresse-diploma
en liefst ook enige buitenlandse erva
ring.
De minimum leeftijd is 21 jaar".
De kwaliteiten als secretaresse wor
den op dit uitzendbureautje op de
proef gesteld aan de hand van een
test steno-typen en eventueel een
babbeltje in de moderne talen. Aan
gezien de meeste kandidaten tussen
de 21 en 24 jaar zijn en als secreta
resse nog weinig ervaring hebben zijn
zij verplicht eerst een jaar op het de
partement in Den Haag te werken.
Daarna worden zij uitgezonden.
„De beginners stuur ik meestal niet
ver van huis," zegt de organisatrice.
Dan kunnen ze eventueel tussendoor
nog altijd even overkomen. Het con
tract is doorgaans voor twee jaar.
Het kan worden verlengd maar langer
dan vier jaar blijft een secretaresse
niet op dezelfde post. Wie tussen
door naar Nederland wil moet dat
doen op eigen kosten. De reis in het
contract aangegeven, wordt door het
Rijk betaald."
Een winterensemble van Ricci.
Het bestaat uit een mantelpak
met broekrttk van kastanjebruine
tweed en een met vossebont afge
zette jas van hetzelfde materiaal.
Het korte jasje van het mantelpak
heeft vier opgestikte zakken. De
w(jdgerande hoed is van rood vilt.
„Cocadier" is de naam van dit ro
de wollen pakje van Pierre Bal-
rnain. Het pakje heeft een zeer kort
jasje en een wtyde klokrok tot net
boven de knie.
„Atrabilaire" noemde ontwerper
Pierre Balmain deze jas met gele
wol. De jas, die met drie knopen
wordt gesloten heeft twee diepe
steekzakken.
„Chapardeur" heet dit tweed pak
je in een zwart-wit ruitje. De rok,
die tot op de knie wordt gedragen,
heeft van voren een diepe plooi. Er
wordt een hoedje van dezelfde stof
bijgedragen.
Mode uit Wenen, getoond door de Mode-Pool Wenen. Een herfstensemble
voor de motor- of bromfiets, bestaande uit een jak, rok en slacks. Het rok
je geeft een modieus cachet tijdens de wandeling. Het jakje is van voren
dubbel.
Nog twee modellen van de Mode-Pool Wenen. „Tauplitz" (links) is een ski-
pak voor dames met een één-rü jakje, een broek met lüfje en twee zakken
met ritssluiting. Rechts een koraalkleurig skipak van helanca en lycra. Dit
elastische materiaal maakt een zeer strakke pasvorm mogelijk.
De acteur Otto Sterman heeft zijn
baard afgeschoren. Waarom? „Och,
waarom zou je zo'n ding altijd hou
den", sprak hij op het tweede per
ron van Arnhems station, met een
blokfluit in een tasje op weg naar
Brummen voor een uitvoering.
„Slecht weer? Laat uw auto thuis
en neem de trein". De zin is niet van
de Spoorwegen, maar had het kunnen
zijn. Nou, zoiets doe je dan een keer
en ontdekt, dat er deze rit inderdaad
koffie aan boord is, zeep en hand -
doekjes om de handen te wassen. Ik
dacht al dat die tijd voorgoed voorbij
was, maar neen hoor, keurig allemaal
En het Arnhemse winkelcentrum Pre-
sikhaaf ligt tien taxi-minuten van het
station.
Iets nieuws waar vrouwen uit heel
het land belangstelling voor zullen
hebben, overwoog ik. Daar in Arn
hem, midden in dat winkelcentrum.
Daar kun je je kind tijdelijk onder
brengen omdat een meisje van 21
jaar een initiatief nam.
Ik vind haar in een flat op de eer
ste verdieping boven de winkels:
Yvonne Smit, na een opleiding van
drie jaar in juni geslaagd voor het
examen Kleuterleidster.
„We slaagden met negentig meis
jes", vertelt ze. En de meesten heb
ben nog steeds geen baan. „Hoe kan
dat nu, wil ik weten. Ik dacht, dat
ze overal om kleuterleidsters-met-di
ploma zaten te gillen". Ik weet
schooltjes waar ze een beroep ge
daan hebben op vroegere kleuterleid
sters. die al jaren en jaren getrouwd
zijn en grote kinderen hebben: „Wilt
u alstublieft terug komen, want we
kunnen niemand krijgen". Er is
toch een eigen blad voor onderwijzend
oersoneel met advertenties?
„Ja, dat blad heb ik", zegt Yvon
ne Smit. „Ik heb vier keer gesollici
teerd, maar niets gehoord. O ja, één
keer wel, uit Heelsum, daar waren
ze net voorzien. En nu in het laatste
nummer staat één oproep: voor Ca-
pelle. Dat is me te ver uit de buurt,
want ik wil mijn hoofdakte ook ha
len en dat betekent nog één jaar op
leiding hier in Arnhem. Daarna wil
ik best overal in Nederland werken".
Het diploma in de zak en geen
baan. Zo lagen de feiten voor Yvon
ne Smit in juli. Maar het lag niet in
haar aard om zich bij de gang van
zaken neer te leggen en ze zocht iets".
Vrienden gingen weg uit een flat
in het Arnhemse winkelcentrum en
twee maanden augustus en sep
tember zou Yvonne Smit de ruim
te krijgen. Voor niks. Van 1 oktober
af betalen.
„Dat was het, dacht ik", vertelt
ze. „Een kinderverblijf inrichten, mid
den in het winkelcentrum. Ik was
meteen heel erg enthousiast en be
gun met winkeliers te bezoeken. Dat
viel wat tegen".
Hoe kwam dat? Je zou toch zeg
gen: die winkeliers vinden het ge
weldig. Ze entameren zo'n kinderver-
biijf, wijzen er hun winkelende klan
ten op, kortom: hun kassa moet er
toch niet slechter van draaien.
Maar de winkeliers in Arnhem wij
zen naar Amstelveen. Daar was ook
een „kinderbewaarplaats" voor de
kinderen van winkelende vrouwen,
maar al spoedig bleek dat werkende
vrouwen er hun kind brachten (zon
der betaling overigens) en dat was
niet de bedoeling. Het werd in Am
stelveen een fiasco, zeggen ze in Arn
hem.
Dat zal best waar zijn, waarom
zou ik er aan twijfelen? Maar dat
zal die winkelende moeders van kin
deren in Arnhem toch niet erg boeien?
Als die weten dat ze voor een gulden
hun kind kunnen „stallen" bij een
gediplomeerde kleuterleidster en in
die tijd rustig kunnen winkelen, bij
de kapper zitten of auto-rijles nemen,
dan is dat toch een geweldige kans?
Of niet?
Kennelijk niet. „Ik ben drie we
ken geleden hier begonnen", zegt
Yvonne Smit, staande tussen drie
kinderen en een hoop speelgoed, door
een winkelier van het winkelcentrum
die wel iets in het plan zag er
neer gezet.
Mijn drukste dag had ik met vier
kinderen. Mijn beste week met tien
gulden Daar kun je niet eens van
eten. Toen las ik in de krant dat je.
met een diploma in de zak maar zon
der een. baan, in aanmerking kon ko
men voor de regelingen van de Bij
standswet. Daar ben ik op af geweest
Afgelopen vrijdag kreeg ik voor een
week 61 gulden uitgekeerd en daar
ging dan weer dat zelfverdiende tien
tje af: 51 gulden dus gekregen, tien
zelf gebeurd. Dat kan natuurlijk niet.
Als ik 1 oktober huur moet gaan beta
len en het loopt nog zo, dan moet ik
er wel mee ophouden".
Ik kan er nog steeds niet bij. Heeft
ze dan niet een beetje reclame in de
buurt kunnen maken?
Yvonne Smit geeft me een gedrukt
foldertje, waarin ze de opening van
haar kinderverblijf bekend maakt met
het adres: „Kramersgildeplein 54 bo
ven Albert Heijn in het winkelcen
trum Presikhaaf. Ik geloof hiermede
in een behoefte te voorzien en zal
ook uw kind graag een paar plezie
rige uren bezorgen", zegt de folder.
„Ik heb in elke flat hier in de buurt
zo'n briefje in de bus gegooid en ze
ook aan winkelende mevrouwen uit
gedeeld", vertelt Yvonne Smit, „maar
het resultaat ziet u" En ze kijkt
naar de kinderen om zich heen.
Wat zeggen die winkeliers dan
verder, wil ik weten?
„Die zeggen: Laat haar maar eens
bewijzen, dat het nodig is. Maar als
ik de volgende maand op straat sta,
krijg ik die kans niet meer en ieder
een zegt dat je een aanlooptijd van
twee maanden nodig hebt".
Yvonne Smit is eigenlijk teleurge
steld. Ze had het zich zo anders voor
gesteld Een beetje troost heeft ze.
„Als ik wegga vinden de moeders
van kinderen die hier waren het erg
naar, want sommige kinderen heb ik
al vijf keer gehad", zegt ze.
A
