Kritiek op versnippering'
in huidig omroepbestel
Uitstekende première
door „Theater"
-rijpvitaal, echt
NORTON
Verhoging van kijk- en
luistergeld bepleit
Meer fietspaden
in Drente
Op AVRO-vergadering in Apeldoorn:
Werkloosheid
in Gelderland
iets minder
DE BELOFTEVAX ALEKSEI ARBOEZOF
ZORGEN
ORDE
bijval
GEEN SATIRE
NORTON is er! Drie simpele woorden,
een wereld van verandering. Een verandering
die jaren geleden begonnen is op de
rijke tabaksplantages onder de
warme zon van Amerika's oude Zuiden.
NORTON heeft het bereikt.
Planters kweekten nieuwe soorten
volle, weelderige tabak— de tabak voor Norton.
Mensen van nu stellen steeds hogere eisen,
aan alles. Daarom kon Norton er niet eerder zijn,
geen dag! Omdat iets wat echt goed is,
langzaam geboren wordt.
NORTON is van een unieke, oprechte kwaliteit-
rijp, vitaal, echt! Norton is de sigaret
die er nog niet was—gemaakt door mannen
die alles en alles weten van tabak.
Koop een pakje. Probeer er een
juist, dat is Norton!
mannen die alles weten van tabak
volle weelderige tabak
ÉiiïiiiSÉiö^
rijpvitaalecht
I
„Er heerst in ons omroepbestel een versnippering, die na 1 oktober a.s. nog
duidelijker aan de dag zal treden. Want: de gerichte omroepen brengen ook
een algemeen programma, zij het dan als verpakking van hun eigen boodschap.
De AVRO brengt een algemeen programma. De NRU en NTS doen ook niets
anders. Dat is in zekere zin een duplicering. Nu draagt een deel van het NRU-
en NTS-programma de naam van een ontmoetingspunt voor diverse stromin
gen. Niettemin zullen er na 1 oktober a.s. in totaal 14 kleinere zendgemachtig
den in de ether zijn met een eigen zendtijd, een eigen kerkelijk, educatief, in
structief of voorlichtend programma. Dat wordt 'n chaos. In welk land bestaat
dat? Hoe gaat het publiek dat verteren? Of niet?
De AVRO wil precies het tegenovergestelde. Weliswaar niet een monopolie.
Niet: „Weg met de gerichte omroepen", maar wel: samen gaan van gelijk-
gerichten, vermijding van versnippering en van duplicering". Aldus mr. L. H.
Slotemaker, voorzitter van de AVRO, in zijn toespraak tijdens de algemene
vergadering van de AVRO, die zaterdag in schouwburg „Orpheus" te Apel
doorn werd gehouden.
Mr. L. H. Slotemaker
voorzitter
MAANDAG II SEPTEMBER 1967
Wat de AVRO wil, komt volgens de
heer Slotemaker bij doorvoering neer
op „een voor luisteraars en kijkers
aanvaardbaar, evenwichtiger opge
bouwd programma. Vandaar het sa
mengaan met de RTN. Vandaar onze
bereidheid tot samenwerking met an
dere, gelijkgerichte omroepen en zend
gemachtigden."
Behoren ook de TROS en Radio Ve
ronica tot laatstgenoemde groeperin
gen? Vragen in deze richting, na af
loop van de vergadering tijdens een
persconferentie gesteld, werden noch
ontkennend, noch bevestigend beant
woord: „De TROS is niet het enige
doel om tot een miljoen leden te ko
men" en: „Wij mogen streven naar
een miljoen, met of zonder TROS".
Behalve over het feit dat de AVRO-
tv het afgelopen seizoen de meeste pro
gramma's met een groot aantal kijkers
en een hoog waarderingscijfer had ge
bracht en de radio-programma's van
deze omroep met die van Radio Vero
nica het meest waren beluisterd, toon
de mr. Sloetmaker zich in zijn toe
spraak tijdens de vergadering verheugd
over de combinatie AVRO/RTN/Tele-
vizier. (Later werd meegedeeld, dat
het ledental van deze omroep zaterdag
728.962 bedroeg).
Er was echter ook reden tot zorg:
„De AVRO mag dan wel het jaar 1966
nog met een klein batig saldo hebben
afgesloten, de algemene financiële si
tuatie van de gehele omroep is veront
rustend", aldus spreker, die vier moge
lijkheden noemde, welke naar zijn me
ning zouden kunnen leiden tot een
meer gezonde financiering, ook op lan
gere termijn: 1. verhoging van kijk
en luistergelden tot het niveau van de
ons omringende landen, welke bijdra
gen eens per twee jaar door de over
heid zouden moeten worden aangepast
aan de algemene loonindex; 2. zo spoe
dig mogelijk invoering van radio-recla
me; 3. financiering van studiobouw en
studioverbetering of uitrusting met lang
lopende leningen; 4. de inkomsten be
treffende radio (retributie en toekom
stige reclame) en televisie (kijkgeld
en reclame) niet langer gescheiden hou
den. maar als totaal-inkomsten be
schouwen. „Dit zou erg vergemakkelijkt
worden door de invoering van een
nieuw heffingssysteem, dat al in enke
le andere landen, bijvoorbeeld Finland,
wordt toegepast, namelijk: wie televi
sie heeft, betaalt ook voor radio, onge
acht of men radio heeft of niet (meest
al is dat trouwens het geval); wie geen
televisie heeft, maar wel radio, betaalt
alleen voor radio", aldus de heer Slote
maker.
Ook de heer W. Vogt, lid van ver
dienste, hield een toespraak. Op de
van hem bekende gloedvolle wijze
drong ook hij er onder meer op aan,
orde in de chaos te scheppen door een
vereenvoudiging van het omroepbe-
steld. Hij zei het met de heer Renge-
link eens te zijn geweest, toen deze
had geopperd, dat de televisie met de
nieuwe zendgemachtigden een soort
snoepwinkeltje zou worden en meende
dat de AVRO beter met tam-tam dan
door tam te zijn, profijt zou kunnen
trekken van de bezwaren die ook de an
dere grote omroepen tegen het huidige
systeem hadden ingebracht. De AVRO
is volgens de heer Vogt in het nieuwe
bestel niet tot haar recht gekomen.
Zij is op één rij met de zuilen gezet,
hoewel zij nooit had opgehouden te ver
kondigen, dat zij algemeen en onafhan
kelijk wilde zijn. In de NRU en NTS
was zijns inziens een namaak-AVRO
gecreëerd. De AVRO verdient volgens
spreker meer dan enkel te fungeren
als een sierplant in de departementale
broeikas.
De toespraak van de heer Vogt, die
ongeveer een half uur in beslag nam,
werd door de ongeveer vijfhonderd
aanwezigen in de zaal voortdurend on
derbroken door bijval in de vorm van
applaus of uitroepen als „Op naar de
miljoen!". Het meest duidelijk klonk
echter de kreet van een meneer, die
riep: „Meneer de voorzitter, het is
weer gaaf, het is weer beschaafd, het
is weer AVRO!". Dat sloeg op de be
kendmaking van fragmenten uit het
winterprogramma, waarvan u elders
in dit blad een uittreksel kunt aantref
fen. De heer J. M. van Overvest, di
recteur van het radiobedrijf, liet zijn
overzicht voorafgaan door kritiek op
het moeten afstaan van zendtijd aan
NTS en NRU en op de zendtijdindeling
op de KRO/NCRV-zender. Voor een
doelbewust, gericht cultureel beleid zag
hij liever drie zenders met respectieve
lijk een licht, een gemengd en een cul
tureel karakter. De heer A. K. van der
Zee, directeur van het televisiebedrijf,
meende dat de A-omroepen met slechts
zeven uur zendtijd per week in een
klempositie waren geraakt, waardoor
het „gezicht" van die omroepen een
voorwaarde tot herkenning en erken
ning verlies zou lijden.
In het programma-overzicht ontbrak
een satirisch programma. Tijdens de
persconferentie werd op een desbetref
fende vraag meegedeeld, dat de AVRO
er niet aan had gedacht, komend sei
zoen een dergelijk programma op het
scherm te brengen.
Tijdens de beantwoording van vragen
van leden deelde de heer J. C. Bonge-
naar, financieel-economisch directeur,
mede, dat van de ontslagen musici uit
het orkest „De Zaaiers" reeds de helft
in andere orkesten is geplaatst en dat
ASSEN Het net van speciaal voor
recreatiezoekenden aangelegde asfalt-
fietspaden in Drente, die nu al een ge
zamenlijke lengte van 180 kilometer
hebben, zal binnenkort nog verder wor
den uitgebreid. De Koninklijke Neder
landse Heidemaatschappij, die met de
aanleg van dit net is belast, laat thans
in de boswachterijen Borger-Grolloo-
Gieten een traject van 8,5 kilometer
aanleggen. Voorts zijn drie trajecten,
t.w. Assen-Nietap, Sleen-Odoorn en een
pad bij Zuidwolde en Hoogeveen, sa
men 46 km lang, klaar voor aanbeste
ding. In voorbereiding is nog een pad
van 12 kilometer bij Hooghalen.
In 1952 werd het besluit genomen in
Drente een net van verharde fietspa
den aan te leggen. Er kwam een cen
traal rijwielpadenplan, in 1959/60 ge
volgd door een vierjarenplan, dat intus
sen is uitgegroeid tot een meerjaren
plan.. Het eerste pad, Emmen-Borger,
werd in 1959 geopend. In 1964 was 100
km klaar. De fietspaden, die twee meter
breed zijn, zijn ook bestemd voor brom
mers.
De aanlegkosten worden grotendeels
door het Rijk gedragen, 20 pet bekos
tigt de provincie en de betrokken ge
meenten nemen Vfa pet voor hun reke
ning.
In 1966 heeft men omstreeks de pink
sterdagen de fietsers op de paden ge
teld.. Op pinkstermaandag spande het
pad ZeegseSchipborg, gelegen in een
door de Stad-Groningers druk bezocht
recreatiegebied, de kroon met 3.792 pas
santen. Als nummer twee volgde op die
dag het pad ExlooValthe met 924 ge
bruikers.
het ontslag van de overigen pas op 1
september 1968 zal ingaan. De heer
Van der Zee kreeg slechts vragen te
beantwoorden over de reden van de
verdwijning van de filmseries „The
man from UNCLE" en „The Fugiti
ve", alsmede over het al of niet ver
der gaan met de boksreportages. „Ik
kan u zeggen dat we op alle fronten
zullen blijven boksen", zei hij. Hierop
volgde weer een luid applaus.
De aanwezigen waren echter niet al
leen tegenover de verschillende spre
kers gul met hun bijval. De ontvangst
(met koffie, thee en koud buffet) werd
zeer op prijs gesteld en „first but not
least" werd 's morgens begonnen met
de opname van een operetteconcert
door het Promenade-orkest onder lei
ding van de Weense dirigent Willy
Boskofsky, met medewerking van de
sopraan Hanny Steffek en de tenor Pe
ter Bahrig.
Het was zaterdagavond even wennen
bij „Theater" in Arnhem tijdens de
première van „De Belofte" van de jon
ge Russiche schrijver Aleksei Arboe-
zof. Immers de westerse toneelmakers
hebben ons de laatste tijd bij het mo
derne toneel een taal voorgeschoteld,
waar we het blozen van hebben ver
leerd. Arboezof is ook een modernist,
maar hij gebruikt de taal van het ge
matigder verleden. Tenminste als we
de vertaler Jelmer Beetstra kunnen ge
loven. En daar valt bjj deze knappe
vertaler niet aan te twijfelen. Het was
uitstekend geschreven toneel met een
lichte sentimentele inslag, die het dra
matisch effect misschien wat zoetig
maakte, maar heel vreemd schijnt dit
het theaterpubliek uitstekend te liggen.
Het zullen er althans niet velen zijn die
de Arnhemse Schouwburg onvoldaan
hebben verlaten.
We hebben in deze kolommen al eer
der de grote kwaliteiten van regisseur
Hans Croiset genoemd. Ook nu weer
was het grootste aandeel in het succes
op zijn naam te schrijven. Hij heeft
z'n drie figuren net voldoende diepgang
mee weten te geven om ze levensecht
te maken. Arboezofs stuk zou een oor
logsdrama kunnen zijn. Wanneer echter
het accent op teveel drama zou vallen
zou het een flop zijn. Croiset heeft daar
angsvallig voor gewaakt.
In de verschrikking van de oorlog
komen drie mensen met verschillende
idealen tezamen in een nog bewoonba
re kamer in een verwoeste stad. Twee
mannen en een vrouw. Zij vatten gene
genheid voor elkaar op tot de noodge
dwongen scheiding komt. De mannen
moeten naar het front en de vrouw
meldt zich als verpleegster. Na de oor
log ontwikkelen zij zich alle drie tot
belangrijke figuren in de maatschappij.
Vele jaren later ontmoetten zij elkaar
en dan beginnen de problemen in nog
erger mate. Een mislukt huwelijk van
de vrouw met de een, gevolgd door een
vrijwillige scheiding en een huwelijk
met een ander.
We zeiden het reeds: iets sentiment,
maar aannemelijk om deze jeugdige
„oorlogsslachtoffers" mensen van vlees
en bloed te laten zijn in een tijd, dat
er iets aan het veranderen is. Schijn
baar ook achter het ijzeren gordijn.
Anders dan in het westen, maar daar
om zeker zo boeiend.
Een kentering misschien in de mo
derne toneelliteratuur? Misschien heb
ben we van een Albee, een Pinter en
noemt u ze maar op, vandaag of mor
gen ook een teruggang te verwachten
van een minder crue taal. In elk geval
heeft het wezenlijke toneel daar niet
onder te lijden en het publiek accep
teert het graag. Dat laatste bleek wel
uit de ovationele bijval.
Christine Ewert, Carol Linssen en
René Lobo hebben Arboezof waar kun
nen maken. Een hele prestatie, al wa
ren er kleine première-onzekerheden.
René Lobo was bij dit drietal de uit
blinker. Hij gaf de rol van de jonge
man, die twijfelt aan zichzelf het juiste
reliëf, zonder te diep te graven, waar
door zijn type het meest levensecht en
aannemelijk werd. Wij zullen na de
harde realiteit van het westen weer
even moeten wennen aan de nieuwe
stijl in het oude oosterse kleed. We hou
den ons echter aanbevolen
T. H.
ARNHEM Het aantal werklozen in
Gelderland is gedurende de maand au
gustus gedaald met 399. Veel jongeren
die in juli van school kwamen konden
aan werk worden geholpen. Dit was ook
het geval met ruim 140 metaalarbei
ders. De vooruitzichten in die sector
zijn vrij gunstig.
In de bouwvak zijn de moeilijkheden
echter nog steeds niet overwonnen.
Vergeleken met de zelfde periode in
1966 was een groot aantal bouwvakkers
werkloos: meet dan 1100.
In de grensgebieden daalt het aantal
werklozen iets, omdat in Duitsland bou
vakkers worden gevraagd. Toch is er
vrij weinig intertsse voor werk in
Duitsland, omdat de voorwaarden aan
zienlijk minder gunstig zijn dan eerder
het geval was.
Het directoraat generaal van de ar
beidsvoorziening in Gelderland wijst er
op, dat jeugdige bouwvakkers die in
hun eigen streek niet meer via het leer
lingenstelsel aan het werk komen, op
kosten van het rijk elders te werk kun
nen worden gesteld. Het blijkt dat voor
al in de Achterhoek de jongelui er wei
nig voor voelen de vertrouwde omge
ving te verlaten. Vooral de ouders ver
zetten zich vaak tegen hun vertrek.
de beste tabak is N ORTON tabak
World Copyright