„Den Haag" keek soms rijen dik
naar de koninklijke stoet
Tienduizenden keerden
televisie de rug toe
Nuances van „juichend"
tot „teleurgesteld
Vele fractieleiders in eerste
reacties niet ontevreden
Marathon
VIJF TOEHOORDERS NAAST DE TROON
'Bijzonder ongeïnspireerd',
meent drs. Den Uyl (PvdA)
Voor het eerst sinds jaren Prinsjesdag in de regen
TWINTIGSTE TROONREDE
Bedrijfsleven reageerde verschillend
Zuidtiroolse
actie tegen
Italianen
Rusland nodigt
China uit
Naast kritische geluiden over de Troonrede
s
Senaat heeft n
rustig jaar
achter de rug
Snelle verlichting
van pijn in spieren
en gewrichten
menko
T&denka
99
Werkgevers
Niet gelukkig
„Geen luxe99
Bouw is blij
Onderwijs
Bekende japonnen
Grapjes
Strijd de goede strijd met Sturka: voor de
goede mode, goed gemaakt van goede stoffen.
TOXOPEVS„GOED
EIS TSUTTIG STUK
Voorzichtig
Uurtje vrij? Brei!
Vervelend9
Orde op zaken
Nieuwe schoefas
voor acht jagers
WOENSDAG 20 SEPTEMBER 1967
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG Voor het eerst sinds vier jaar regende het pijpestelen op
Prinsjesdag. Voor het eerst was het buiten kil en guur. Toch heeft de televi
sie het gisteren in Den Haag helemaal verloren. Tienduizenden mensen, vrou
wen en kinderen draaiden de beeldbuis resoluut de rug toe, dromden de nat
te straat op en stelden zich vier, soms zes rijen dik op achter de dranghek
ken.
Omdat de verhoging in de Ridderzaal te klein is ge
worden om er voor alle tot de troon gerechtigde prin
sessen en hun echtgenoten een zetel op te kunnen zetten,
hadden prinses Beatrix, prins Claus, prinses Margriet, mr.
Pieter van Voüenhoven (voor het eerst „officieel" aan
wezig) en prinses Christina gistermiddag in de Ridderzaal
plaats genomen op een rij zetels naast de troon.
Het bedrijfsleven heeft zeer verschillend gereageerd op de Troonrede en de
Miljoenennota, die de regering gisteren in de Tweede Kamer aanbood.
JUICHEND was de Raad van Bestuur Bouwbedrijf over het herstel van de
investeringsaftrek voor gebouwen.
WAARDEREND lieten de werkgevers, De Rotterdamse haven, de vervoer
ders, de binnenvaart en de Koninklijke Nederlandse Middenstandsbond zich
uit over het streven naar beperking der overheidsuitgaven, de meerjarenplan
nen en de steun aan verschillende bedrijfstakken met name het openbaar ver
voer.
Gereserveerd waren de wegenbou
wers en de katholieke middenstanders.
De eersten menen dat de regering zich
te zeer in het vage heeft gehouden over
de aanpak van de wegenbouw; de
tweede groep vraagt zich af of de ge
raamde prijsstijging van drie procent
wel reëel is.
Teleurgesteld zijn de vakverbonden,
de RAI, de olieconcerns, de fabrikan
ten en handelaren van bier, frisdran
ken, chocolade, bromfietsen en de han
delaren in wijnen. De vakbeweging
spreekt over de troonrede van een
„vaag en pover stuk", de anderen be
treuren de handhaving van de benzine
accijns en de verhoging van de omzet
belasting.
De verbonden van werkgevers zijn
niet ontevreden over de inhoud van de
troonrede en de miljoenennota. Dat zij
niet op alle punten met het beleid van
de regering kunnen instemmen, neemt
niet weg, dat op belangrijke onderdelen
grote waardering bestaat. Met name
het voornemen van de regering haar
beleid in de toekomst steeds meer te
baseren op meerjarenplannen wordt
met vreugde begroet, vooral door het
Verbond van Nederlandse Werkgevers,
vers.
Gelukkig is men met het herstel van
de investeringsaftrek voor bedrijfsge
bouwen. Ook de middenstandsbonden
zijn hierover verheugd. Toch vraagt de
Federatie van katholieke en protes
tants-christelijke werkgeversbonden
zich af of de regering wel voldoende
oog heeft voor de moeilijke positie van
vele ondernemingen.
De werkgevers hadden toch wel ver
wacht dat ook de schorsing van de ver
vroegde afschrijving zou worden opge
heven.
Zowel de Federatie als het Verbond
is blij met het voornemen van de re
gering het particuliere bedrijfsleven
meer in te schakelen bij de ontwikke
lingshulp. „Het kan alleen maar bijdra
gen tot een meer doeltreffend beleid",
zegt het Verbond.
De confessionele werkgevers en de
vakbonden zijn het over één ding zeker
eens: Zij zijn verheugd over de eerste
stappen die de regering wil zetten in
de richting van een herziening van het
ondernemingsrecht.
De 'vakcentralen zijn overigens al
lerminst gelukkig met troonrede en
miljoenennota, zoals wij gisteren al
schreven. „Het ontbreekt de regering
aan visie op de aanpak van de grote
problemen" zeggen de drie verbonden.
Dat het minimuminkomen wettelijk
wordt geregeld stemt de vakbeweging
tot genoegen, maar wekt zorg bij de
heer P. G. van der Weele, de voorzit
ter van de Koninklijke Middenstands
bond. Hij meent dat het karakter van
de c.a.o. hierdoor kan worden gewij
zigd.
De miljoenennota noemt de heer Van
der Weele overigens „gedurfd met zor
gelijke facetten". Instemming ener
zijds met de beperking der uitgaven, de
kostenbewaking en de investeringsaf
trek voor gebouwen, zorg anderzijds
over de premies voor ziektenkostenver-
zekering die niet meer aftrekbaar zullen
zijn, de verhoging van de omzetbelas
ting.
De middenstandsbonden, maar ook
het Verbond van Nederlandse werkge
vers betreuren het toespitsen van de
discriminatie door de keuze die de re
gering heeft gedaan bij de verhoging
van de omzetbelasting. Shell betreurt
het samen met de vervoersorganisaties
dat de accijns op benzine op het ver
hoogde peil gehandhaafd blijft.
De fabrikanten en handelaren van
frisdranken, bier, bromfietsen en cho
colade zijn wel heel teleurgesteld. „Be
spottelijk" noemt de heer B. Well-
mann, secretaris van de vereniging
van suikerverwerkende en chocolade-
verwerkende industrie, het feit dat de
regering suiker en chocolade als luxe
artikelen beschouwt. Voor bonbons kan
hij dat nog wel begrijpen, maar voor
repen zeker niet.
Bier en frisdranken zijn volksdran
ken en geen semi-luxe artikelen menen
de fabrikanten en handelaren van deze
produkten. Een achteruitgang van de
omzet vrezen zij, zoals de handelaren
in wijn dat ook in hun bedrijfstak ver
wachten.
De RAI verbaast er zich over dat
voor de tweede maal in twee jaar de
omzetbelasting op bromfietsen wordt
verhoogd. „Het begrotingstekort wordt
opnieuw gedeeltelijk verhaald op een
beperkte groep belastingbetalers", zegt
de RAI. „Waarom moet dat alledaagse
en noodzakelijke vervoermiddel verder
worden belast?"
Blijder zijn de stemmen wanneer
het gaat om de stimulering van de
bouw. Hiertoe rekent de Raad van Be
stuur Bouwbedrijf ook een verbetering
van de financiële positie van de ge
meenten, waardoor bijvoorbeeld de
noodzakelijke stadssanering kan wor
den aangepakt.
Dat er wel over het wegennet wordt
gesproken, maar geen woord wordt ge
rept over een wegenfonds betreuren de
Vereniging van Wegenbouwers en de
Algemene Verladers en Eigen Vervoer
ders Organisatie. Meer ingenomenheid
bestaat-er bij personenvervoerders. De
KNVTO hoopt dat de dertig miljoen
gulden voor het stadsvervoer het be
gin zal zijn voor verdere bijdragen
met name aan het streekvervoer, waar
men niet zo gemakkelijk uit een ge
meentelijke pot kan putten.
Voor de Studenten Vakbeweging en
het Nederlandse Studenten Akkoord gaf
de Miljoenennota door de aankondiging
van de verhoging van inschrijf- en ten-
tamengeld, weinig aanleiding tot vreug
de. Namens de SVB zei P. Brill dat het
regeringsbeleid er duidelijk op is ge
richt het aantal studenten te verlagen
en de drempel naar universitaire stu
die te verhogen.
De heer R. de Jonge zei namens het
NSA dat men zich wel met de maatre
gelen zou kunnen verzoenen, wanneer
de extra opbrengsten werden gebruikt
voor nieuwe centrale studentenvoorzie
ningen. Wanneer de lasten evenwel al
leen maar zouden worden verzwaard
om budgettaire redenen, dan achtte de
NSA ze onaanvaardbaar.
De Haagse politie had 850 man op de
been gebracht en nam geen enkel risi
co. Een peloton forse agenten liep door
een strook „niemandsland" achter de
militaire afzetting met de stoet mee.
„Er is niets gebeurd, we hebben heel
gezellig kunnen wandelen", zei een
agent.
Dit jaar zette de Marinierskapel van
de Koninklijke Marine op het Binnen
hof het Wilhelmus al in bij aankomst
van het rijtuig, waarin prinses Mar
griet, mr. P. van Vollenhoven en prin
ses Christina zaten. Toen de Gouden
Koets met koningin Juliana, prins Bern-
hard, prinses Beatrix en prins Claus bij
de Ridderzaal arriveerde, was de ka
pel net aan de laatste noten van het
volkslied toe. Dat voorkwam, dat de
koninklijke gasten te lang in de regen
zouden moeten wachten op het slot.
Bij het vrouwelijke publiek heerste
nogal wat teleurstelling over de kleding
van de Koningin en de Prinsessen. „Wij
kennen die japonnen al", merkten de
kritische dames achter de kijkhekken
op.
„De Koningin had bij het huwelijk
van prinses Margriet ook die smaragd
groene japjn van velours chiffon aan.
En prinses Margriet verscheen op het
regeringsbanket in het gemeentemu
seum De Lakenhal in Leiden ter ere
van haar huwelijk eveneens in dezelfde
zachtgroene creatie met groene uitge
knipte blaadjes om de hals".
Over het appelgroene toilet van prin
ses Christina en het turquoise van prin
ses Beatrix waren de scherp kijkende
dames niet zeker.
Om kwart over een, toen de Koningin
naast de voorzitter van de Tweede Ka
mer, mr. F. J. F. M. van Thiel, en
prins Bernhard met het Eerste Kamer
lid Broeksz de Ridderzaal binnenkwa
men, werd het daar eindelijk stil.
Natuurlijk minde vooral de VVD weer
het ambtskostuum Geertsema, Zege-
ring-Hadders, Portheine, Berkhouwer.
Joekes daarentegen was in een doodge
woon zwart kostuum, zoals hij altijd
draagt. De jonge socialist drs. Ed van
Thijn zat keurig in jacquet, maar de
Rotterdamse burgemeester Thomassen
tevens Eerste Kamerlid had het
ook maar bij een gewone jas, broek en
vest gehouden.
Ambtskostuum ook bij de leden van
de Raad van State: Romme bijvoor
beeld in dat van oud-minister. Het hele
kabinet, inclusief alle staatssecretaris
sen, was in jacquet. Premier De Jong,
die voor het eerst als aanvoerder van
de ploeg de opening van de Staten-Ge-
neraal meemaakte, was er niet van on
der de indruk.
Tot het laatste moment maakte hij
grapjes. De D'66-er mr. dr. Imkamp
was te laat. Hij kon nog net een weg
gedrukt stoeltje in een hoek van de
Ridderzaal krijgen. Zijn partijvoorzit
ter Van Mierlo bleek voor deze speci
ale gelegenheid naar de kapper te zijn
geweest.
Evenals verleden jaar zaten alleen
de Koningin en prins Bernhard op het
podium. Op vijf speciale stoelen, rechts
van de troon, zaten prinses Beatrix,
prins Claus, prinses Margriet, de heer
Van Vollenhoven en prinses Christina.
De PSP is nog steeds tegen de tradi
tionele opening door de Koningin. Het
Eerste Kamerlid Boetes had een brief
gestuurd, waarin stond dat zijn hele
fractie en ook de heer Van der Spek
de Tweede Kamer om principiële rede
nen zouden wegblijven. Lankhorst was
er echter wel. Het was droog toen de
koninklijke stoet even na tweeën weer
bij het paleisje aan het Lange Voorhout
aankwam.
Nog geen twee minuten later ver
scheen de vorstelijke familie op het
ADVERTENTIE
bordes. Vooraan de Koningin met haar
drie dochters en prins Bernhard, daar
achter nog net zichtbaar de twee
schoonzoons. Duizenden armen gingen
zwaaiend omhoog. Opgroeiende jonge
ren zongen uit volle borst: ,,'t Is Oran
je, 't blijft Oranje, 't is Oranje boven".
Weer is een nieuw parlementair jaar geopend. Voor de twintigste maal
sinds haar inhuldiging op 6 september 1948, las koningin Juliana gister
middag in de Haagse Ridderzaal de Troonrede voor.
ROME Een organisatie die zich
Comité voor de bevrijding van Zuid-Ti-
rool noemt, heeft aangekondigd, dat de
campagne van geweldpleging tegen Ita
lië met ingang van vandaag heviger zal
worden.
De bevolking van het overwegend
Duitstalige Italiaanse gebied Alto Adi-
ge (het vroegere Zuid-Tirool) kreeg de
raad weg te blijven bij gebouwen van
de Italiaanse overheid, winkels, spoor
wegen, hotels, bruggen en andere
plaatsen.
MOSKOU De Russische regering
heeft communistisch China uitgenodigd
een delegatie te zenden naar de viering
van de vijftigste verjaardag van de Ok-
tober-revolutie. De uitnodiging was ge
richt tot het centrale comité van de Chi
nese communistische partij en werd
verzonden via de Chinese ambassade
in Moskou.
Het staat wel vast dat China de uitno
diging zal afwijzen. De Sovjet-Unie
heeft de afgelopen jaren in weerwil van
de steeds slechter wordende betrekkin
gen met Chine voor het bijwonen van de
plechtigheden ter gelegenheid van de
herdenking van de Russische revolutie
uitgenodigd, maar al jaren lang zijn de
Chinezen niet gekomen.
ADVERTENTIE
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Bijzonder ongeïnspireerd, zo vond de socialistische oppositielei
der, drs. J. M. den Uyl, de Troonrede: „Als je een vervelende boodschap hebt te
brengen, kan dat ook op een andere manier. Elk perspectief ontbreekt".
Met de sociaal-economische paragraaf was drs. Den Uyl het in grote trekken wel
eens. Htf constateerde echter een compleet tekortschieten in het ernstig nemen
van de werkloosheid. Voor het noorden is dit een klap in het gezicht.
Het woningbouwbeleid betekent een duidelijke knak ten ongunste van het be-
leid-Bogaers. De 125.000 woningen worden niet gehaald, meende drs. Den Uyl. De
ontwikkelingshulp stjjgt van 0.62 naar 0.66*/» van het nationaal inkomen en op
zo'n manier halen we pas in het jaar 2000 de één procent.
De liberale fractievoorzitter in de
Tweede Kamer, mr. E. H. Toxopeus,
vond de Troonrede een goed en nuttig
stuk, waarin geen „overdreven verha
len staan. „Ik heb heel wat minder
concrete Troonredes meegemaakt", zei
hij.
De Miljoenennota vond hij, gezien de
economische omstandigheden van dit
moment, zonder meer goed. Toch wa
ren er ook voorstellen waarover mr.
Toxopeus nog zwaar wilde denken. Hij
noemde het voornemen om de premies
voor de ziektekostenverzekering niet
meer in aanmerking te nemen bij de
berekening van de extra lasten voor de
inkomstenbelasting.
De AR-fractievoorzitter mr. B. W.
Biesheuvel was voorzichtig in zijn eer
ste reactie. „Het kabinet speelt op
„zwaar terrein" en dat moet onze kri
tiek matigen. De begroting biedt goede
kans om met het parlement tot een ak
koord te komen. Ik hoop dat het kabi
net zal luisteren als er in de Kamer
bepaalde wensen naar voren zullen ko
men".
Mr. Biesheuvel vond het wel nodig,
dat er op korte termijn voorstellen ko
men om de werkloosheid verder te
bestrijden. Hij vond ook, dat er zowel
in de Troonrede als in de Miljoenen
nota te weinig visie tot uiting komt
op de grote politieke en maatschap
pelijke ontwikkelingen van deze tijd.
De fractievoorzitter van de CHU, J.
Mellema, vond niet dat de Troonre
de en de Miljoenennota aanleiding
gaven tot overdreven gejuich. Dat
neemt niet weg dat er toch wel een
evenwichtig uitgekiend beleid kan
worden gevoerd.
.Hij was er tevreden over dat er voor
ontwikkelingshulp 0,75 procent van het
nationale inkomen is uitgetrokken.
Daarmee zijn wij een goed eind op
weg naar de norm van één procent.
Maar hij was er verbaasd over, dat de
regering niet was gekomen met een
speciale nota voor de industriële ont
wikkeling van het Noorden.
met Scheepjes Crylor. Adorable!
Wie oog heeft voor echte mode breit
met Scheepjes Crylor. Goed wasbeer,
blijft ela nieuw. Vraag het patroon blj'uw
winkelier of stuur onderstaande bon op.
CO
LU
cc
w
E
Z
O O
doende doet om de werkloosheid te be
strijden.
Volgens drs. Schmelzer zal de discus
sie tijdens de algemene politieke be
schouwingen niet gaan over de vraag
of er meer geld kan worden uitgege
ven, maar wel of er bepaalde verschui
vingen mogelijk zullen zijn. Hij wil het
kabinet vertrouwen geven.
De communist M. Bakker zag een
groot verschil tussen de Troonrede en
de toespraak van minister Witteveen
gistermiddag in de Tweede Kamer bij
de aanbieding van de begroting. De
Troonrede was volgens hem een ver
haal voor het grote publiek, maar de
bewindsman toonde aan dat het alle
maal niet zo „hadsekidee" gaat.
DEN HAAG „Het afgelopen parle
mentaire jaar week in vele opzichten af
van het normale beeld. Om het begin
te nemen: dat kenmerkte zich door een
zo zeldzame en onverwachte gebeurte
nis dat deze met een donderslag kan
worden vergeleken. Als men wil kan
men de vergelijking nog doortrekken en
stellen dat een onweer dikwijls bij
draagt tot zuivering van de lucht".
De herbenoemde voorzitter van de
Eerste Kamer, dr. ir. J. P. Mazure, zei
dat gisteren bij het begin van de eerste
vergadering van de senaat. Hij vond
dat met name door het optreden van
drie kabinetten de omvang het werk
van de Eerste Kamer „duidelijk bene
den normaal" is gebleven. Het aantal
bladzijden van de Handelingen de no
tulen bij het parlement bedroeg dit
zittingsjaar maar 73 pet. van het gemid
delde aantal over de beide voorafgaan
de jaren.
De D '66'er, mr. H. van Mierlo, vond
de Troonrede een vervelend stuk.
„Moeten wij nog doorgaan met het pro
duceren van dergelijke stukken?"
De passage over Viëtnam vond hij
een overschrijding van het fatsoen, ge
zien het laatste debat over deze zaak.
Het beleid dat het kabinet inzake de
werkgelegenheid wil voeren was voor
hem een groot vraagteken.
Mr. Van Mierlo begreep ook niet
hoe het kabinet kan praten over een
aanzienlijke opvoering van het voor
ontwikkelingshulp uitgetrokken bedrag.
Over de verhoging van de omzetbe
lasting op bier grijnsde hij alleen. „Ik
zal het toch wel graag betalen".
De heer H. J. Lankhorst (PSP) on
derschreef mr. Van Mierlo's kritiek op
de Troonrede, er op wijzend, dat het
„instituut" Troonrede aan een bezin
ning moet worden onderworpen. De
heer Lankhorst noemde de inhoud van
de Troonrede een verzameling van
wensen, waarvan het de vraag is of zij
ooit zullen worden vervuld.
Volgens de heer Jongeling (GPV),
was de Troonrede „lang en nogal vrij
blijvend", een staatsstuk waarin hij
een krachtige, bezielde aanpak mist.
Het geheel is als het weer vandaag,
wat motregenachtig, aldus de heer Jon
geling. Het ontbreken daarin van de be
strijding van de toenemende zedenver
wildering en van een Nieuw-Guinea-
passage was hem opgevallen.
De fractievoorzitter van de KVP, drs.
W. K. N. Schmelzer, vond dat de Mil
joenennota orde op zaken stelt. De
KVP heeft met haar pessimistische
verwachtingen voor dit jaar en voor
1968 gelijk gekregen. Hij wil nog niet
beoordelen of het kabinet De Jong vol-
ADVERTENTIE
Dringt direct door tot aan
de haard van de pijn
üeumatische pijnen, spit. zenuwpij
nen, verstuikingen, stijve nek en
ledematen niets werkt sneller, niets
werkt aangenamer ter verlichting van
pijn dan Algesal-balsem. Onmiddellijk
in de huid doordringend, werkt Alge-
sal diep op de weefsels in tot aan da
haard van de pijn (zonder opper
vlakkige warmtesensatie of irritatie
van de huid te veroorzaken) en
doorstraaltverlichtend weefsels
en spieren tot in de gewrichten. Reu
matische pijnen en stijfheid maken
spoedig plaats voor een durend gevoel
van verlichting en welbehagen.
Wacht niet tot de pijn uitbreektl
Zorgt dat U thuis altijd een tuba
Algesal bij de hand hebt om zodra
het nodig is de pijn te verlichten.
ALGESAL bij alle apoth. en drog.
ADVERTENTlb
Stoer en modieus is dit
warmgevoerde winterjack.
De sterke stof is van
en
creëerde het model.
DEN HAAG Er is weer pech met
de jagers van de Koninklijke Marine.
Zij zijn nauwelijks gerepareerd van
scheurtjes in het dek. Nu zijn opper
vlaktescheurtjes geconstateerd in een
van de twee schroefassen van de jager
Rotterdam.
De marinel siding heeft besloten bij
alle acht jagers van de klasse Friesland
de schroefassen te laten vervangen als
zij voor onderhoud op de Rijkswerf in
De Helder liggen. Daarmee is anderhalf
miljoen gulden gemoeid.
Tot de schepen voor de behandeling
aan de beurt komen zullen zij met een
beperkte snelheid varen.
