„Gepraat over
ontspanning
tussen Oost
e m auto
Oost-Gelderland
teleurgesteld in
houding regering
en West benauwt me soms
Salarisverhoging..
3 '/2°/o rente
AMRO BANK
...dankzij de
AMRO-Salarisrekening.
Want die geeft
(Plus alle giro-mogelijkheden)
THEEDOEK????
Wanbeheer
behoort
strafbaar
te zijn
DE DOEK DIE DIRECT
DROOGT *HS
Droog zitten
op motorfiets
NIEUWE BEVELHEBBER ZEESTRIJDKRACHTEN
VICE-ADMIRAAL VAN DEN W ALL BAKE:
GEEN STIMULERINGSMAATREGELEN
TER BEVORDERING WERKGELEGENHEID
Verolme ivil
schepen van
bijna miljoen
ton bouwen
„HEF-GIGANT"
SAMENWERKING
Eenentwintigduizend man
staan onder zijn
PROEVEN
INTERESSANT
SUPERFREGATTEN
PROTEST TEGEN
HOGERE
KLEUTERGELDEN
Haagse rechtbank:
VOOR DEMONSTRATIE
GEEN VERGUNNING
B. EN W. NODIG
Prof. Fiedler geeft
in Amsterdam maar
twee colleges
Belangrijke bijkomstigheid: u
heeft dan meteen uw eigen vaste
bank voor vele andere bankdien
sten. Zoals bijvoorbeeld: de
spaarmogelijkheden van 4
t/m 6% rente,, de AMRO-
lening, verzekeringen, beleg
gingsadviezen enzovoorts.
Bij elk kantoor van de AMRO
Bank ligt een gratis folder
over de AMRO-Salaris-
rekening voor u klaar.
AMSTERDAM-ROTTERDAM BANK
MATRASSEN
Goud
voor prins
MENING VOORZITTER
ST. WILLIBRORDUS:
.99
DRIE PROCENT
HANDHAVING
ZATERDAG 23 SEPTEMBER 1967
„Ik ben soms een beetje bang en het benauwt me af en toe als ik hoor
praten over de ontspanning tussen Oost en West. Als. ik dan kijk naar de
expansie van de Russische vloot, niet alleen de marine maar ook de koop
vaardij en de visserij, dan is die lijnrecht in tegenspraak met ontspanning.
Onder een dictatoriaal bewind kunnen de bedoelingen van de ene op de an
dere dag veranderen. We hebben toch allemaal gezien hoe snel de Russische
marineschepen in het Suezkanaal waren toen daar in juni moeilijkheden
waren".
DEN HAAG Hoewel blijkens de memorie van toelichting op de begro
ting 1968 voor Economische Zaken de regering van oordeel is, dat in Twente
en de Achterhoek rekening moet worden gehouden met een verlaagd niveau
van werkgelegenheid in de textielindustrie, worden geen stimuleringsmaatre
gelen in het vooruitzicht gesteld. In het juist verschenen nummer van „SSOG-
nieuws" spreekt de Stichting Streekbeiangen Oostelijk Gelderland haar teleur
stelling uit over de houding van de regering tijdens de aan de werkgelegenheid
in Oost-Nederland en de tweede nota ruimtelijke ordening gewijde debatten in
de Tweede Kamer.
ROTTERDAM Scheepsbou
wer C. Verolme gaat aan de Nieu
we Waterweg in Rotterdam twee
dokken en een helling bouwen,
geschikt voor de bouw van sche
pen tot 850.000 ton. Verolme
meent dat Nederland als enig
land dan de concurrentie tegen
de Japanse werven kan voeren.
Hij is overigens van plan om met
de Japanners tot overeenstem
ming te komen en zal zo spoedig
mogelyk een bezoek aan Japan
brengen. Het is de bedoeling de
helling gelyktydig te bouwen met
het schip, zo zei Verolme naar
aanleiding van de bouw van de
240.000 ton metende Esso-tankers.
Over de financiering van dit
grote project zei de heer Verolme:
„Tot dusver hebben wjj zelf de
financiering van onze bedreven
kunnen verzorgen. De financie
ring van deze nieuwe helling is
voor ons niet bezwaarlijk. Toch
hebben wy een beroep gedaan op
de Nederlandse regering, maar
het gaat hier alleen om een ga
rantie". Volgens de heer Verolme
begrip getoond.
Dit bedrijf kan „Ik durf het
haast te zeggen" het grootste
ter wereld worden. In totaal zul
len 15.000 mensen werk kunnen
vinden.
De plannen van de heer Verol
me zijn geprojecteerd op een ter
rein van 70 hectare bij de be
staande werf. Onderzoekingen
van het Havenbedrijf van Rotter
dam en van Rijkswaterstaat heb
ben aangetoond dat ook de groot
ste schepen tot 800.000 ton aan de
Rotterdamse Nieuwe Waterweg
kunnen worden gebouwd. Een
gunstige omstandigheid is dat er
overdag tussen 10 uur 's morgens
en 4 uur 's middags weinig
scheepvaart op de Nieuwe Water
weg is.
Het plan voorziet in een brede
helling van 80 meter met een
lengte van 460 meter, geschikt
voor schepen tot 950.000 ton. Over
deze helling komt een kraan met
een hefvermogen van 800 ton. De
kraan zal plusminus 100 meter
hoog worden en daarmee een der
grootste ter wereld. Recht op de
ze helling is 'n gebouw geprojec
teerd waar de schepen in secties
kunnen worden gebouwd. Deze
secties zullen door een schuifdak
naar de helling worden gebracht.
Verder komen er twee dokken,
een van 600 meter lengte met een
breedte van 85 meter. Het ande
re dok wordt gesplitst in een
deel van 360 voor reparatie van
schepen en in het achterste ge
deelte zullen de achterschepen
van mammoettankers ca andere
gigantische schepen worden ge
bouwd. Later zal dan het voor
schip dat van de helling komt in
het dok worden gevaren, waar de
beide delen aaneen worden gelast.
Het bouwen van achterschepen
in een scheepsdok is volgens de
heer Verolme de meest goedkope
methode.
De heer Verolme sprak nog
over de samenwerking met een
grote Britse en een Duitse
scheepswerf in de zogenaamde
„Dorchester club". Hjj zei dat het
de bedoeling is om de Japanners
ook in deze club te krijgen. Ver
olme heeft op het ogenblik bouw
opdrachten voor 35 schepen in
portefeuille met een capaciteit
van in totaal 1.25 miljoen ton.
Met deze opdrachten is een be
drag gemoeid van 1.25 miljard
gulden. Het Verolme-concern
heeft tot nu toe in totaal 3.25 mil
jard ton scheepsruimte gebouwd,
waarmee 3 tot 3.5 miljard gulden
is gemoeid.
De bouw van de nieuwe dok
en helling-capaciteit ten behoeve
van de constructie van de aller
grootste schepen zal volgens de
scheepsbouwer een investering
van 100 miljoen gulden vergen.
De man die dit met zijn blozende gezicht zegt, is overigens helemaal niet
bang uitgevallen. Hij kan wel met rustige stem diep in belangrijke zaken door
dringen. Aan het woord is de nieuwe baas van 21.000 Nederlandse marinemen
sen. Officieel is het vice-admiraal Hugo Maurice van den Wall Bake (54), sinds
enkele dagen de nieuwe bevelhebber der zeestrijdkrachten, tevens chef van de
marinestaf.
Als de technische tegenslagen met
verscheidene marineschepen ter sprake
komen, zegt hij ronduit: „We hebben
een pechjaar gehad, maar geen ramp
jaar". Na het ontdekken van scheur
tjes in de dekken van twee jagers bleek
uit het onderzoek bij de overige zes
jagers dat bij één schip ook een begin
van een scheur aanwezig was. Men be
sloot alle jagers op de kwetsbare pun
ten te versterken.
„Het is mogelijk dat we bij drie van
deze schepen op een afwijkende manier
te werk gaan. Dit hangt af van de
proeven die nu in Delft met spannings
concentraties, worden genomen. Het
lijkt namelijk mogelijk deze spannin
gen te ontlasten door in de buurt van
de concentraties gaten te maken in
plaats van er een verstevigingsplaat
aan te brengen".
Admiraal Van den Wall Bake is te
Washington marine-attaché geweest en
hij was ook permanent vertegenwoordi
ger van ons land in het Militair Comité
van de Navo. Hij kent derhalve het di
plomatieke mileu. Daarom kan hij
hoewel misschien wat teleurgesteld
glimlachen bij de herinnering dat het
hem nooit is gelukt persoonlijk in con
tact te komen met de Amerikaanse
schout bij nacht Rickover „vader
van de reactoronderzeeboten".
Nederland wil graag ook zulke sche
pen hebben („Ze staan bovenaan ons
verlanglijstje"), maar het weet niet
wanneer dit verlangen werkelijkheid
zal worden. „We zijn helemaal afhan
kelijk van de Verenigde Staten en
Rickover is ontzettend bang dat de
geheimen zullen uitlekken. Als het al
leen aan hem had gelegen, had Enge
land ze ook niet gekregen. Frankrijk
probeert het op eigen houtje. Het heeft
onlangs de Redoutable als eerste re
actoronderzeeër te water gelaten, maar
het zal nog wel een paar jaartjes du
ren voordat zij in de vaart komt".
De Nederlandse marine ontwikkelt
zich steeds meer tot een technisch be
drijf. Zij biedt aan velen interessant
werk. Het is niet zeker of om die re
den alleen (misschien ook door econo
mische teruggang) het aantal beroeps
mensen in alle lagen allengs stijgt. Er
zijn nu meer dan zestienduizend, een
vijfhonderd meer dan een jaar geleden.
„Ons streven is nog steeds gericht op
achttienduizend man beroeps en drie
duizend man militie".
De nieuwe „b.z.k." is een groot voor
stander yan de spoedige vorming van
een permanent smaldeel van de Navo
met deelneming van zoveel mogelijk
marines. Admiraal Van den Wall Ba
ke vindt dat 't idee ervoor eigenlijk van
zelf is gegroeid uit de ervaringen met
„Matchmaker", een internationaal es
kader dat een half jaar lang oefent.
Sinds 1963 was dit steeds een succes.
„Ik zie het permanente smaldeel als
een soort brandweer. Tot de voordelen
van Matchmaker behoorde dat bepaal
de doctrines en technieken konden
worden uitgevoerd. Een kleine parate
groep van marineschepen is direct be
schikbaar voor machtsvertoon, om
eventueel een begin van brand te kun
nen blussen".
Het is de bedoeling dat volgend jaar
voor de Koninklijke Marine twee zoge
naamde super-fregatten van elk onge
veer vierduizend ton zullen worden aan
besteed. Men studeert er nog op welke
taken deze schepen moeten gaan ver
vullen. Er zijn gedachten om ze zowel
voor luchtverdediging als voor onder-
zeebootbestrijding geschikt te maken.
Deze schepen krijgen gasturbines als
voortstuwingsinstallaties. „Ik beschouw
de overgang van stoom naar gas wel
als een revolutionaire ontwikkeling".
De omstandigheid dat de Verenigde
Staten sinds kort pas één schip
met een gasturbine (als een soort proef-
schip bij de kustwacht) in dienst heb
ben, verklaart de admiraal: „De Ame
rikanen hebben het in een andere rich
ting gezocht. Zij perfectioneerden de
stoomketels steeds verder met hogere
drukken. Zij zijn daar heel ver mee ge
gaan, maar zij hebben er ook nogal
moeilijkheden mee".
De bevelhebber der zeestrijdkrachten
denkt met weemoed terug aan zijn
eigenlijke zeejaren: „Naar mijn smaak
heb ik veel te weinig gevaren". Hij
voer in de Tweede Wereldoorlog vijf
jaar lang op de kruiser Jacob van
Heemskerck. Zijn eerste commando
kreeg hij over de jager Evertsen. Zijn
voeten voelden ook het dek van de
kruiser. De Zeven Provinciën (als com
mandant) en eerder van de kruiser De
Ruyter (als eerste officier).
Dit laatste schip ligt nu wegens een
bedieningsfout („Het proces-verbaal van
het onderzoek is nog niet ontvangen
op het ministerie") met een kapotte
ketel. „Het vernieuwen van de water
pijpen zal wel een half miljoen gulden
kosten, maar we weten niet of ook de
stoomhouder moet worden afgekeurd.
Dan komt er nog een ton bij". De ad
miraal staat er helemaal achter dat
sinds enkele jaren in onze marine, waar
ook de mechanisering en automatise
ring steeds sterker hun plaatsen op
eisen, pientere jonge sergeants en kor
poraals de kans krijgen op te klimmen
tot officier speciale diensten. Die ver
anderingen waardoor op diverse plaat
sen minder mensen nodig worden, bren
gen zijn opvatting over het marineleven
niet aan het wankelen. Die luidt: „Fas
cinerend".
UTRECHT De Ouderraad Open
bare Kleuterscholen in Utrecht heeft
met verontrusting kennis genomen van
het besluit van de regering het school
geld te verhogen van f 12.tot f 48,—
per jaar.
Hij heeft zich tot het bestuur van de
Nederlandse Ouderraad in Den Haag
gericht en verzocht bij de bevoegde in
stanties hiertegen met klem te prote
steren.
DE HAAG Omdat een bepaling
van de algemene politieverordening
(APV) van Den Haag in strijd wordt
geacht met de Grondwet zijn gisteren
in hoger beroep door de Haagse recht
bank de PSJW-ers mej. Nel I. en de
heer Wim de J. uit Den Haag ontslagen
van rechtsvervolging. De in beslag ge
nomen sandwichborden, die beide op
3 december van het vorige jaar met
leuzen over het Spui droegen, werden
teruggegeven.
Op de borden stond o.m.: „Wat doet
Franco in Spanje? Moord". Daar>-r
mee werd geprotesteerd tegen politie
ke moorden in Spanje. Voor deze de
monstratie was geen vergunning ge
vraagd. De kantonrechter veroordeel
de PSJW'ers tot geldboeten van vijftig
gulden.
In hoger beroep was de officier van
justitie, mr. dr. H. van 't Veer, het
eens met verdachten, dat artikel elf
van de Haagse APV in strijd is met
artikel zeven van de Grondwet. Hierin
staat, dat niemand vooraf verlof nodig
heeft om door drukpers gedachten of
gevoelens te openbaren, behoudens
ieders verantwoordelijkheid volgens de
wet. Mr. Van 't Veer had daarom ont
slag van rechtsvervolging gevorderd.
,Bij de behandeling van deze zaak
voor de rechtbank liet de president,
prof. mr. W. F. C. van Hattum, blij
ken, dat hij het daarmee eens was.
Verdachten hadden gewezen op een be
paling in de APV van Rotterdam, waar
in het evenals in Den Haag wordt ver
boden met borden op de openbare weg
reclame te maken of propaganda te
voeren zonder vergunning van B. en W.
De bepaling in de Rotterdamse APV
werd door de Hoge Raad strijdig met
de Grondwet verklaard.
B. en W. van Rotterdam hebben besloten
om de raad voor te stellen dit artikel
uit de politieverordening te schrappen.
AMSTERDAM Vrijdag vloog in Am
sterdam een auto in brand doordat de
slang van een gasfles achterin het voer
tuig lossprong. De gasfles diende name
lijk om een kacheltje in het voertuig te
stoken. De bestuurder van het voertuig
sprong met brandende kleren in het wa
ter van de Prins Hendrikkade. Hij moest
later gewond naar een ziekenhuis worden
vervoerd. De auto brandde geheel uit.
ADVERTENTIE
DDD
DDIS
AMSTERDAM De Amerikaanse
schryver en criticus Leslie A. Fied
ler, professor in de Engelse taal aan
de Universiteit van Buffalo, heeft be
sloten geen volledige termijn als gast
hoogleraar aan de Universiteit van Am
sterdam te aanvaarden. Hy wil trach
ten een of twee colleges aan deze uni
versiteit te geven wanneer dat moge
lyk is in verband met zyn werk aan
de universiteit van Sussex in de Britse
plaats Brighton.
De universiteit van Amsterdam had
hem het gasthoogleraarschap voor een
jaar aangeboden, maar dit aanbod la
ter ingetrokken toen bekend werd dat
dr. Friedler in april in Buffalo (New
York) was gearresteerd op een be
schuldiging van „manipulaties met
verdovende middelen". Later veran
derde de universiteit van gedachten,
nadat vollediger inlichtingen waren in
gewonnen, en deelde mede dat de pro
fessor toch welkom zou zijn.
TOKIO Enorme veelvraten, glas-
verslinders, vuurvreters of ieder die on
gewoon stérk of kundig is, kan met in
gang van november een vrije reis naar
Japan maken. De Fuji televisiemaat
schappij zoekt over de hele wereld naar
mensen met speciale talenten, die kun
nen optreden in een wekelijks program
ma dat onder de naam „Wereldverras-
singsshow" zal worden uitgezonden
ADVERTENTIE
De regering blijft kennelijk volhar
den in haar afwijzing van specifieke
maatregelen voor dit gebied ondanks
de gesignaleerde structurele proble
men in een zo belangrijke bedrijfstak
als de textielindutrie voor Twente en
Oost-Achterhoek vormt.
Men moet zich afvragen, aldus de
SSOG, hoe ernstig de situatie in deze
streken dan nog moet worden, vooral
eer de regering overstag zal gaan.
De besturen van de belangengemeen
schap Twente - Oost-Gelderland en de
Stichting Streekbelangen Oostelijk
Gelderland blijven nadrukkelijk van
oordeel, dat een doelgericht beleid, ge
richt op stimulering, c.q. herstructure
ring van de economische activiteiten
in dit deel van ons Jand onverwijld ter
hand moet worden genomen.
De Stichting Streekbelangen Ooste
lijk Gelderland, waarin zijn verenigd
de 32 Gelderse gemeenten en het geor
ganiseerd bedrijfsleven ten oosten
van de IJssel, zegt verder zeer teleur
gesteld te zijn over het verder uitstel
van de voltooiing van de rijksweg 15
(Rotterdam - Zevenaar - Twente). Uit
de begroting 1968 van het rijkswegen
fonds blijkt dat 't uitvoeringsprogram
ma vrijwel ongewijzigd met een jaar
is verlengd en dat de voltooiing van
het nog ontbrekende deel van Rijks
weg 15 het traject van Valburg in
de Betuwe tot Zevenaar zodoende
is verschoven tot een tijdstip na 1972.
De SSOG herinnert eraan, dat het
tracé van Rijksweg 15 een van de
grote west-oostverbindingen, naast de
E-36 van Den Haag naar Arnhem
thans precies veertig jaar op het rijks
wegenplan voorkomt. De bouw is thans
gevorderd tot in het Gelders rivieren
gebied, waar gewerkt wordt aan ver
dubbeling van de rijbaan.
Anderzijds zijn in de begroting 1968
wel gelden uitgetrokken voor de aanleg
van het gedeelte Babberich-Doetinchem
door de Provinciale Waterstaat van
Gelderland. Doch het gat in de geplan
de verbinding van Oostelijk Nederland
naar Rotterdam blijft, volgens de jong
ste plannen van de Rijkswaterstaat,
nog vele jaren bestaan.
Het doortrekken van Rijksweg 15 is
o.m. van grote betekenis voor de econo
mische ontwikkeling en ontsluiting van
Oostelijk Gelderland. De stichting zal
zich daarom, tezamen met anclere in
stanties, die een groot belang hebben
bij het gereedkomen Van deze hoofd
verbinding, beraden over de stappen,
die zij nog denkt te nemen.
ADVERTENTIE
0LGA
LONDEN In de Engelse hoofd
stad was dezer dagen deze motor
fiets met dak te zien. Behalve de luxe
van het „droog zitten" biedt deze Su
zuki de berijder ook nog het genot van
een ingebouwde radio.
DEN HAAG Prins Bernhard ont
vangt 25 september tijdens het 83 ste
gala jaardiner van de Holland Society
te New York de gouden eremedaille
(Distinguished achievement medal of
the Holland Society 1967). Deze is in
1922 ingesteld door de Holland Socie
ty in New York en wordt jaarlijks
toegekend aan een Amerikaans inge
zetene van Nederlandse afstamming,
die zich op bijzondere wijze verdien
stelijk heeft gemaakt.
Zo hebben onder meer president Her-
bert Hoover, Henry Ford, general
Lucien D.Clay en admiraal Richover
deze onderscheiding ontvangen. Het
is voor de eerste keer, bij wijze van
hoge uitzondering, dat deze onder
scheiding aan een Nederlander is toe
gekend.
UTRECHT Wanbeheer en het ver
waarlozen van belangen van anderen
onder wie de werknemers, dienen
naar het oordeel van de heer H. M.
ade Groot, voorzitter van de katholie
ke bond van werknemers in de in
dustriële bedrijven St. Willibrordus,
strafrechtelijk te kunnen worden ver
volgd.
Iemand, die niet rechts houdt in het
verkeer krijgt een bekeuring. Wan
neer de totaliteit van de werknemers
in een onderneming om zeer gegron
de motieven en volgens hun rechts
overtuiging de produktie tydelyk wil
len onderbreken met een staking, wor
den ze veroordeeld. Maar wanneer
een ondernemer door wanbeheer een
goed renderend bedrijf naar de kel
der werkt, honderden werknemers
met hun gezinnen materieel en mo
reel een enorme schade berokkent en
bovendien leveranciers benadeelt, dan
gaat hij vrij uit. Dan is er zelfs geen
sprake van onrechtmatige daad. On
ze wetgeving loopt hier toch wel
enorm achter by de maatschappelijke
ontwikkeling en heersende rechts
overtuiging.
De heer De Groodt constateerde zulks
tijdens de gisteren in Utrecht gehou
den bondsraadsvergadering van St.-
Willibrordus. Hij maakte deze kant
tekeningen naar aanleiding van de
affaire Van Heijst en andere bedrijfs-
debécles. De heer De Groodt vindt dat
het vennootschapsrecht spoedig moet
worden herzien. Een zo groot moge
lijke verantwoordingsplicht is ver
eist, niet alleen voor de grote onder
nemingen, maar ook voor de familie
bedrijven, want juist in deze kring
spelen zich de meeste schandalen af.
De heer De Groodt meent dat bedrij
ven een sociale functie hebben. Het
welzijn van vele mensen is ermee
verbonden en zij mogen daarom geen
voorwerp blijven van louter particu
lier belang.
Sprekende over de loonpolitiek merk
te de heer De Groodt op, dat de door
het Centraal Planbureau geraamde
loonstijging van drie procent slechts
een veronderstelling is en geen norm
voor het beleid van de vakbeweging
in de loonsfeer.
Uitgangspunt voor haar blijven de eco
nomische mogelijkheden per bedrijfs
tak en onderneming. Overigens
meent de heer De Groodt wel, dat
de pot voor 1968 niet vet is. Hij ver
weet het kabinet ten aanzien van de
werkloosheid teveel een afwachtende
houding aan te nemen en in verge
lijking met het kabinet Cals, dat te
veel hooi op de vork nam, te ver
naar de andere kant te zijn door ge
slagen.
De heer De Groodt acht opvoering van
de nationale besparingen noodzake
lijk, maar men bedoelt er tegenwoor
dig kennelijk ook mee dat de werk
nemers daaraan moeten deelnemen.
Hij wenst de toeneming van de be
sparingen wel te zien in het licht van
betere vermogensverhoudingen, maar
als men een deel van de loonsverho
ging wil blokkeren drukt men daar
mee de consumptie, komt er meer
werkloosheid en daar is de heer De
Groodt vierkant tegen.
Hij vindt het jammer dat in de tijd
van de hoogconjunctuur de boot is af
gehouden ten aanzien van het verlan
gen van de vakbeweging naar spaar
regelingen en geblokkeerde winstde-
lingsregelingen op grote schaal. Ze
hadden toen met gemak verwezen
lijkt kunnen worden, terwijl het thans
zelfs moeilijk zal zijn de reële inko
menspositie van de werknemers op
peil te houden.
Voor het beleid van St.-Willibrordus In
het komende jaar zal handhaving
van de inkomenspositie de minimum
basis zijn. Voorts wenst St.-Willibror
dus (betrokken bij 300 CAO's) een
goede regeling van de laagstbetaal
den, die in geen geval het slachtoffer
mogen worden van de omstandighe
den.
Zijn de mogelijkheden voor 1968 zoda
nig beperkt, dat slechts opvang van
de prijsstijgingen mogelijk is, dan
zal St.-Willibrordus ernstig overwe
gen of een percentuele loonsverho
ging wel verantwoord is en of een
nominale verhoging (dus een mini
mum en maximum bedrag) niet ge
wenst is.
-Willibrordus is gekant tegen een
systeem van vrijere loonpolitiek,
waarvan thans „in de wandelgan
gen" sprake is en waarbij de vrijheid
is beperkt tot een norm, weliswaar
met daarboven de vrijheid in geblok
keerde vorm.
