Groot geleerde
bescheiden
mens
Financiën
Vaticaan
LUCHTSCHIP IN MINIATUUR
Engeland gaat automobilisten
strenger op drank bekeuren
Ik zag twee apen
ukunt
meer doen
met uw
salaris
via de
NMB
2Vj glas bier al te veel...
ALP0 - RUNDVLEES
ALLEEN BU ALBERT HEIJN
De bank waar u zich thuisvoelt!
Beangstigend rapport in V.S.
Zender
HIJ ONTDEKTE
VELE VITAMINEN
VOETBAL
MET PRIMITIEVE CAMERA EN REEDS BELICHTE FILM
HOOFDPIJN
Diefstal van
schoorstenen
Magie bij strijd
om meisje
Weigering
Nee
BIERPRAAT
Belangrijk nieuws over salarisdag
2 Contant geld elke werkdag op te nemen aan de kas.
3 Door de NMB voor u kosteloos verrichte betalingen.
4 Periodieke betalingen, die desgewenst automatisch Yoor u
worden verzorgd.
5 Maandelijkse overzichten van inkomsten en uitgaven.
DONDERDAG 28 SEPTEMBER 1967
HEIDELBERG Soms werkt de
spreekwoordelijke bescheidenheid
van een geleerde nog na zijn dood
door. Dat was onlangs het geval,
toen pers en radio in de Duitse
Bondsrepubliek slechts kort de dood
van de Heidelbergse chemicus pro
fessor Richard Kuhn vermeldden.
Want er was nauwelijks iemand die
de verdienste van Kuhn en daarmee
ook zijn naam kende. Nu pas, enige
weken later, spreken experts in de
dagbladpers hun grote waardering
uit over het levenswerk van deze
„bescheiden geleerde", waarvan de
wereld zo weinig wist, hoewel h(j
een van de grootste onderzoekers en
leermeesters van Duitsland was".
Men kan Richard Kuhn zien als
een van de medegrondleggers van
de moderne tak van de chemie, die
zich tot taak stelde, de chemische
bases van de levensprocessen te on
derzoeken: de biochemie. Reeds in
het jaar 1939 werd Kuhn met de No
belprijs voor chemie onderscheiden,
en wel voor zijn baanbrekende
werkstukken over de caratinoide,
die hij als provitaminen van de be
langrijke A-vitaminen herkende.
Daarmee echter begon hij aan een
serie fundamentele onderzoekingen,
respectievelijk ontdekkingen, die
o.a. door de namen van de volgende
vitaminen en fermenten geken
merkt is: polyene, cumulene, caro-
tine, lactoflavine (vitamine B 2),
adermine (vitamine B 6). In totaal
is zijn onderzoekingswerk in meer
dan 600 publicaties vastgelegd.
Richard Kuhn, die op 3 december
1900 in Wenen geboren werd, pro
moveerde in 1922 in München tot
doctor in de wijsbegeerte en werd
in 1925 eveneens aldaar privaat-do
cent voor chemie. Een jaar later
ging hij als ordinarius en directeur
van de Chemische Instituten naar
de Technische Hogeschool in Zürich,
keerde echter in 1929 naar Duits
land terug, om eerst als bijzonder
hoogleraar en sinds 1959 als ge
woon hoogleraar aan de universiteit
van Heidelberg college te geven.
Doordat hij vele jaren tevens direc
teur van het Heidelbergse Max-
Planck-Instituut voor medisch on
derzoek was, werkte hij nauw sa
men met de thans beroemde kan
keronderzoeker Professor Karl
Heinrich Bauer. Samen met hem
stichtte hij twee jaar geleden het
centrale Duitse kankerinstituut in
Heidelberg.
Evenals twee andere leden van
het Heidelbergse Instituut voor me
disch onderzoek werd ook Richard
Kuhn een slachtoffer van de verra
derlijke ziekte, waarvan hij jaren
lang de oorzaken trachtte te vinden.
Hij stierf op 31 juli van dit jaar op
67-jarige leeftijd aan een slokdarm
carcinoom.
T
ADVERTENTIE
TECHNIEK BEDREIGT
PERSOONLIJKE
VRIJHEID
NEW YORK Volgens prof. Alan F. Westin, rechtsgeleerde en weten
schappelijk onderzoeker, verbonden aan de Columbia Universiteit, houdt het
toenemend gebruik van methoden en middelen om te neuzen in de levens van
Amerikaanse burgers het gevaar in, dat binnen enkele jaren een deel van de
persoonlijke vrijheid onherstelbaar verloren zal gaan.
In een rapport betreffende een bestudering gedurende vier jaar van modern
wetenschappelijk toezicht waarschuwt hij, dat het probleem, tenzij het spoe
dig wordt aangevat, ons vermogen om het binnen de perken te houden te bo
ven zal gaan.
In de studie zijn de gevolgen geana
lyseerd van recente technische vorde
ringen in het afluisteren van telefoon
gesprekken, de verbeteringen van ver
borgen luisterapparaten, persoonlijk
heidstests, leugenontdekker en centrale
banken van in computers onderge
brachte gegevens.
De conclusie van Westin luidt: „Er
is thans een omvangrijke reeks wetge
vende, juridische, overheids- en parti
culiere maatregelen nodig, wil de Ame
rikaanse maatschappij de persoonlijke
vrijheid kunnen beschermen tegen de
opdringende wetenschappelijke techno
logie".
De studie heeft plaatsgehad onder
auspiciën van de orde van advocaten
van de stad New York en is bekostigd
door de filantropische Carnegiestich-
ting.
Westin betoogt, dat reeds thans klei
ne microfoons en zenders, niet groter
dan knopen, van iemand een wande
lend radiostation kunnen maken. Ca
mera's met telelenzen, radar en licht
stralen kunnen van een gewoon huis
een zender maken, die elk woord en el
ke daad van de bewoners doorzendt
naar verborgen waarnemers.
Westin voorspelde dat de eerstvolgen
de uitvinding een elektronisch apparaat
zal zijn, dat op 30 tot 300 meter hoogte
in de lucht hangt en in de gehele omge
ving beeld en geluid waarneembaar
maakt.
Zulk een apparaat, mits beperkt tot
het luchtruim boven het terrein van de
gebruiker, zou naar de mening van
Westin waarschijnlijk met geen enkele
bestaande wet in strijd zijn.
Westin merkte op, dat een toenemend
aantal ondernemingen, organen en an
dere organisaties met camera's en mi
crofoons toezicht houden op hun werk
nemers tijdens het werk soms open-
mlijk, soms in het geheim.
Bij een enquête onder organen tot
handhaving van de wet in het gehele
land erkende 80 procent van die, welke
antwoordden, dat op zijn minst van tijd
tot tijd telefoongesprekken werden af
geluisterd. Van deze verklaarde 30 pro
cent dit steeds te doen als het mogelijk
was.
In elke telefoongids in 86 grote ste
den kwamen advertenties voor, waarin
elektronische afluisterdiensten en foto
grafische waarneming werden aange
boden.
ASSISI (Italië) Een vooraanstaand
Vaticaans administrateur Angelo kardi
naal Dellatqua, verklaarde dat 't Va
ticaan elk jaar moeite heeft met het
vinden van 100 tot 200 miljoen lire
(pirn. 1 miljoen gulden) om zijn begro
ting in evenwicht te brengen.
De kardinaal, die deze ongebruikelij
ke onthulling deed op een bijeenkomst
van de R.K.-lekerr, sloot de mogelijk
heid niet uit, dat de begrotingen van
het Vaticaan eens zullen worden gepu
bliceerd.
Kardinaal Dellacqua, wiens huidige
functie die van plaatsvervangend staats
secretaris is, richtte zijn verklaring
rechtstreeks tegen de schattingen van
de rijkdom der kerk door buitenstaan
ders. Hij noemde vele van deze schat
tingen overdreven en voegde hieraan
toe: „Als de aangehaalde cijfers juist
waren, zou onder meer niet het pro
bleem bestaan, elk jaar tussen de 100
en 200 miljoen lire te vinden om de
begroting in evenwicht te brengen".
Kardinaal Dellacqua is genoemd als
een mogelijk kandidaat om aan het
hoofd te staan van het nieuwe orgaan,
dat in de pers is vergeleken met een
ministerie van Financiën. „Het heeft
uitsluitend te maken met coördinatie.
Op zijn hoogst kan worden gezegd met
supercontrole", verklaarde de kardinaal.
De financiën van het Vaticaan zijn
altijd geheim gehouden, maar het is
bekend, dat de kerk grote bezittingen
aan staatseffecten heeft in Italië. Deze
zijn in 1929 bij het verdrag van Latera-
nen gegeven als genoegdoening voor de
in 1870 bij de annexatie van de Kerke
lijke Staat in beslaggenomen goederen.
De Italiaanse minister van Financiën
Luigi Preti, heeft op 16 maart in het
parlement meegedeeld, dat het Vati
caan in 1965 een bedrag van 3.262 mil
jard lire (5.202 miljoen dollar) heeft
verdiend met zijn Italiaanse staatsef
fecten.
Het meeste van dit geld is nodig voor
het draaiende houden van de vele ker
kelijke diensten in het Vaticaan geves
tigd. Daarnaast zijn in de Vaticaanse
musea vele (onbetaalbaar in waarde)
kunstschatten. Doch deze brengen na
tuurlijk niets op. En de kosten voor :1e
musea, herstel en onderhoud vergen 'n
zeer groot bedrag.
Oud-arbeiders van de vroegere Zep-
pelinfabriek hebben in hun vrije tijd
een model gebouwd van het luchtschip
Graf Zeppelin, de LZ-127, dat van 1926-
1937 dienst deed voor vervoer over de
Atlantische Oceaan. Het model is tien
meter lang doch luchtwaardig. Het werd
in Friedrichshafen aan het meer van Con-
stanz gebouwd waar ook de Zeppelin fa
briek was. De bouw vergde 1500 vrije
uren.
n
n
In Dedemsvaart vond boer Bloem
berg een aardappel ter grootte van een
voetbal tussen zijn oogst. Het voedsel
pakket woog een kilo; een gewone
aardappel laat het doorgaans bij 125
gram. Anders kan hij de pan niet
meer in.
ADVERTENTIE
Het beste
voor uw hond
Foto's uit de tuchthuiscel
BERLIJN (DaD) Een sensa
tionele en ongewone foto schoot
tijdens zijn detinering de strafge-
vangene Wolfgang Maurer in het
Oostduitse tuchthuis Torgau. Mau
rer, die in de door de Russen bezet
te zone van Duitsland wegens ver
moedelijke spionage tot zeseneen
half jaar tuchthuis veroordeeld was,
slaagde erin, uit het venster van
zijn cel 417 in de beruchte strafge
vangenis het binnenplein van het
tuchthuis, een tegenoverliggend ge
bouw en een aluminiumfabriek,
waarin de gevangenen moesten wer
ken, te fotograferen.
De foto's, die Wolfgang Maurer
na zijn vrijlating mee naar de Duit
se Bondsrepubliek bracht, zijn meer
dan alleen een document, dat be
trekking heeft op de geschiedenis
van deze tijd. De vroegere gedeti
neerde voerde met succes een ex
periment uit, dat als een belangrij
ke ontdekking op het gebied van
de fotografie kan worden gezien.
Maurer maakte zijn opnamen na
melijk met een zelfgebouwde, pri
mitieve camera en een stuk film,
dat al een keer belicht was.
Reeds spoedig na zijn opsluiting
in het tuchthuis Torgau dichtbij de
Oostduitse stad Leipzig, begon de
amateurfotograaf Maurer met de
constructie van zijn camera. Hij
kwam op het idee, toen hij op zeke
re dag na een verhoor, een stuk be
lichte Röntgenfilm vond, dat een
arts had weggegooid. Van rester
karton bouwde hij in enkele maan
den van moeizame arbeid een een
voudig camerahuis. Om bij mede
gedetineerden en cipiers niet op te
vallen, kon hij alleen tijdens de
avond- en nachturen knutselen. Ter
camouflage vulde hij zijn camera
overdag met suiker. Als objectief
gebruikte Maurer een defecte gloei
lamp, die hij met water vulde en
met kaarsenwas verzegelde, nadat
hij met veel moeite alle luchtblaas-
jes uit zijn „lens" verwijderd had.
Maar nu kwam voor de van de bui
tenwereld afgesneden gevangene het
grootste probleem: hij moest zijn
kostbare filmstrook de lichtgevoe
ligheid teruggeven. Maandenlang
bracht hij de nachten door met ex
perimenteren, tot hij tenslotte tot
een resultaat kwam. Hij bevochtigde
de belichte Röntgenfilm gedurende
enige uren in een donkere doos
met urine. Tijdens de duisternis
plaatste hij de nog vochtige film
daarna in zijn camera. Maurer had
uitgevonden, dat urinezuur als ge
voelige ontwikkelaar gebruikt kan
worden.
Op een morgen deed Maurer alsof
hij hoofdpijn had. Toen hij alleen in
Op de bovenste foto demonstreert de ex-gevangene Maurer zijn primitieve came
ra nog eens op de Kurfürsterdamm in West-Berlijn. Zijn doelwit is naar verluidt
thans een ex-medegevangene. Onder de primitieve opname van de aluminiumfa
briek in Torgau vanuit een tuchthuiscel met hand-camera en reeds belichte film
gemaakt.
zijn cel was, zette hij zijn camera
in het venster van zijn cel en be
lichtte de film. Spoedig stelde hij
vast, dat bij stralende zonneschijn
een belichtingstijd van ongeveer 40
minuten juist was. Vier foto's van
de film, die hij na de opnamen in
een keukenzoutopiossing fixeerde,
toonden de buitenwereld, weliswaar
wazig, maar van verbazingwekkende
kwaliteit. De geslaagde foto's ver
stopte de gedetineerde uit cel 417
achter de scheerspiegel van zijn reis-
necessaire. Zij bleven ook bij zijn
vrijlating na meer dan zes jaar ge
vangenisstraf onontdekt.
Bij experts, die hij van zijn succes
volle experimenten in de tuchthuiscel
vertelde, stuitte Wolfgang Maurer
aanvankelijk op ongelovige verba
zing. Maar tenslotte bewezen in En
geland proeven met belichte films
de bruikbaarheid van zijn methode.
Om de laatste twijfelaars te overtui
gen, bouwde Wolfgang Maurer nu
in West-Berlijn zijn camera nog
eens, weer van resten karton en met
een watergevulde gloeilamp als nood-?
objectief.
Op de Kurfürstendamm, de wan
delpromenade van het vrije deel van
Berlijn, schoot de vroegere gedeti
neerde met zijn primitieve camera
enige herinneringsfoto's.
LONDEN Er zijn mensen die alles
stelen, verzuchtte de politie na een te
lefoontje uit Rutland Lodge in Rich
mond.
Terwijl de Lodge tijdelijk onbewoond
was, hebben dieven een Chippendale
schouw van vloer tot plafond netjes uit
de muur gesneden en meegenomen. De
schouw had een waarde van naar schat
ting 450.000 gulden.
Ook een antieke marmeren schoor
steen ter waarde van 5000 gulden ver
dween.
LONDEN Als er volgende maand
een begin gemaakt zal worden met de
steekproeven onder automobilisten, zul
len miljoenen Engelse autobezitters
hun drinkgewoonten moeten gaan aan
passen. De automobilisten zullen er
willekeurig uitgepikt worden en onder
worpen worden aan een „ademproef".
Verwacht wordt dat tijdens de cam-
SUVA (Fiji) Een 18-jarig inheems
meisje, dat door een aanbidder met
„een magisch poeder was bestrooid",
had zich een maand lang niet normaal
gevoeld, werd meegedeeld aan de rech
ter in Nadi Town op Vitilevu, het groot
ste van de Fiji Eilanden. De politie ver
klaarde dat het meisje naar een Hin
doe-priester was gebracht om gerei
nigd te worden.
De 23-jari.ge neef van het meisje,
Parsam Naidu, bekende de aanbidder,
Muniappa Reddy, opzettelijk te hebben
verwond.
De politie verklaarde aan de rechter
dat Reddy het meisje al een tijdje ach
terna liep en zij zich bij Naidu hier
over had beklaagd.
Toen zij op een dag naar steno-les
ging, was Reddy op een paard voorbij
gegaloppeerd en had haar met poeder
bestrooid, hopende dat dit een magi
sche uitwerking zou hebben, zodat zij
zich ook tot hem aangetrokken zou voe
len.
Later werd het meisje naar de hindoe
priester gebracht.
De rechter werd meegedeeld, dat Nai
du Reddy in een huis had aangevallen
en hem drie steekwonden het toege
bracht. Hierna was hij weggerend.
Hierna was hij weggerend.
Naidu werd veroordeeld tot 2 jaar ge-
pagnc om dronken autorijders te be
trappen in een jaar ongeveer 2 miljoen
„ademproeven" zullen worden geno
men.
Mevrouw Barbara Castle, minister
van Verkeer, heeft gezegd, dat, nadat
de nieuwe wet die op 9 oktober van
kracht wordt, de enige veilige regel is,
„na drank niet rijden".
Tijdens de te nemen proeven kan de
politie een chauffeur bevelen in een zak
te blazen, waaruit zal blijken of hij
meer dan 80 milligram alcohol per
100 millimeter bloed in zijn lichaam
heeft.
Als de uitslag van de test positief is
dit blijkt uit de verkleuring van de
chemische kristallen in het testbuisje
van geel tot een bepaalde tint groen
zal de chauffeur verzocht worden zich
te onderwerpen aan een bloed- en uri-
neproef. Strafvervolging zal worden ge
baseerd op het alcoholgehalte in de
bloed- en urinemonsters.
Bij weigering de „ademproef" te wil
len doen, kan men een boete krijgen
tot 500 gulden en toeh nog gearresteerd
worden voor dronkenschap achter het
stuur.
Bij een veroordeling voor dronken
schap achter het stuur kan men 1.000
gulden boete of 4 maanden gevangenis
straf krijgen. Het rijbewijs zal voor
minstens een jaar worden ingetrokken.
Deskundigen zijn het er niet over
eens hoeveel een chauffeur kan drinken
om niet betrapt te worden.
Sir Edward Wayne, voorzitter van
een commissie van de Engelse maat
schappij voor Geneeskunde, die een
studie maakt van alcohol bij snelver
keer, zei, dat er vele factoren bij de
vaststelling van dronkenschap van een
autorijder te pas komen.
Volgens hem ligt dronkenschap bij
een gemiddeld persoon ergens tussen
de 5 tot 12 normale glazen whisky-so
da of tussen 2Vt tot 6 grote glazen bier.
Mevrouw Castle zei dat 13.000 onge
lukken met dodelijke afloop en zware
verwondingen jaarlijks het gevolg wa
ren van dronkenschap achter het stuur.
Zij dacht dat als niemand reed die
meer dan de 80 milligram alcohol per
100 milliliter in zijn bloed had, het
ongelukken per jaar zeker met 2000
omlaag zou gaan en er 150 minder do
den te betreuren zouden zijn.
Zij wees er op, dat autorijders, die
tengevolge van drankgebruik hun auto
niet goed kunnen besturen, maar van
wie het alcoholgehalte van het bloed
onder het gestelde minimum blijft, toch
zullen kunnen worden vervolgd.
Twee commissarissen van politie
maakten bekend dat zij niet op „café
patrouille" zouden gaan.
John Kelso, plaatsvervangend hoofd
commissaris van politie te Glasgow,
zei „we zullen onze agenten niet aan
moedigen de wacht te gaan houden
buiten cafés".
Peter Matthews, hoofdcommissaris
van het graafschap Suffolk denkt er
net zo over. Hij zei: „Wij zijn niet van
plan speciale patrouilles uit te sturen
om de wacht te houden buiten publieke
vermaakscentra".
Net voor sluitingstijd is nog wat
bierpraat binnengekomen. Uit Kafjord
in Noorwegen helemaal. Daar had de
gastheer op een bruiloftsfeest een em
mer met bier op de stoep gezet om
maken. Een koe kreeg de emmer in
het zijn gasten wat gemakkelijker te
de gaten en slobberde hem leeg. Enke
le minuten later rende zij met klappe
rende hoeven achter de gasten aan,
totdat zij uitgeput in een sloot viel.
ADVERTENTIE
De eerste tweeling in gevangenschap is in de Frankforter dierentuin geboren. De
thans een half jaar oude aapjes maken het best hoewel de moeder ze verstoten
heeft. Ellen en Alice in 'n zusterlijke omhelzing van apenliefde op de feestkiek.
Steeds meer bedrijven gaan er toe over om de salarissen niet
meer contant uit te betalen. Hoe dan wel? Die vraag hoeft
voor u geen probleem te zijn. U hoeft maar 3 letters banktaal
te kennen om van A tot Z te kunnen profiteren van uw salaris
op een particuliere bankrekening bij de NMB. Zoals:
1 Een bankrekening, die tevens spaarrekening is (3%% rente
over uw tegoed!).
6 De uitgebreide persoonlijke service in alle financiële aange
legenheden, waar u als cliënt recht op hebt. Kortom, alle
voordelen van een NMB-bankrekening.
Vraag de folder „U kunt meer doen met uw salaris via de
NMB". Daarin vindt u alle inlichtingen.
NEDERLANDSCHE
MIDDENSTANDSBANK
Yeenendaal: Markt 5. Ede: Breelaan 1.