I aat de fabrikant
uw klachten weten
Brand onder schot
ERNSTIGE ZORGEN OM
DE RINNENSTEDEN
TWIJFELS OVER EIGEN RISICO
VOOR FONDSPATIËNTEN
MODENIEUWS UIT AMSTERDAM
In papier „verpakt"
TSJECHEN DRINKEN
MEESTE BIER
Vereniging Nederlands fabrikaat
UITSTAPJE NAAR
DE ZUIDPOOL
THEEDOEK????
Wasserette „ingenieus'
vernield
Heil onderscheiden
Leefbaarheid in het geding
DE DOEK DIE DIRECT
DROOGT
Gebrek aan contact
tussen ouders
en kinderen
aarwei aan de
kuitlaars
Hoedje van
witte velours
Kostenprobleem bij medische behandeling
Stimulans
Niet voorbij
Jeugd
Centraal
Knelpunten
Crisis
BEREIDHEID
ENIGE MANIER
TWIJFEL
NIHIL
KRITISCHE HUISVROUW KAN
INDUSTRIE STIMULEREN
ADVERTENTIE
DEN HAAG „Koop Nederlandse waar, dan helpen wij elkaar". Dat was
een kreet in de vooroorlogse crisisjaren. „Koop Nederlands merk, dan blijven
wij sterk", was er nog zo een. Die kreten zijn uit de tijd. vindt mejuffrouw
E. M. Veldheer. Zij is adjunct-directeur van de Vereniging Nederlands Fa
brikaat. In haar Haagse kantoor zegt zij: „We zijn lid van de Europese Eco
nomische Gemeenschap en dan kun je niet meer alleen het kopen van Neder
landse waar aanprijzen. Het is onvermijdelijk dat we ook buitenlandse pro-
dukten kopen.
Alle Europese landen moeten expor
teren om in leven te blijven, net als
Nederland, en daarom is de manier
van werken van onze vereniging met de
tijd meegegroeid".
En verder: „Voorlichting over onze
industrie is nu onze methode. We pro
beren een gunstig klimaat te kweken
voor de industrie en binnen en buiten
onze grenzen de Nederlandse produk-
ten bekend te maken".
..De belangstelling voor de Vereni
ging Nederlands Fabrikaat, de VNF, is
groter naarmate de omstandigheden
moeilijker zijn", zegt juffrouw Veld
heer. „De tijdelijke recessie stimuleert
nu bijvoorbeeld dat bepaalde groepen
fabrikanten het publiek weer meer wil
len benaderen, ook via ons. Ongeveer
een derde deel van de beroepsbevolking
werkt in de industrie en zo tussen de
veertig en vijftig procent van het natio
nale inkomen wordt door de industrie
verdiend".
„Als vrouw interesseren mij vooral
je menselijke achtergronden van al de-
te ontwikkelingen", zegt juffrouw Veld
heer die al sinds 1946 bij Nederlands
Fabrikaat betrokken is. „Door een kri-
ische consument te zijn kunnen wij te
genwoordig onze industrie helpen. Dat
»eldt speciaal voor de huisvrouw, bij de
lankoop van industrieprodukten op ve-
erlei gebied nog altijd het meest be
trokken. Hoe die huisvrouw als kritisch
koopster en gebruikster de nationale in
dustrie kan stimuleren?"
„Zij kan tegenwoordig, bijvoorbeeld
via de vrouwenorganisaties, mee advi
seren bij de vervolmaking van het in-
lustriële produkt of meepraten bij de
ontwikkeling daarvan. Op die manier
-.ijn al goede resultaten bereikt bij de
mtwikkeling van keukeninrichtingen en
verpakkingen.
Heel belangrijk is ook dat zij haar
dachten over bepaalde produkten aan
ie fabrikant laat weten. Dat kan via
;en vrouwenorganisatie, via de detail-
ïandel, via ons of rechtstreeks bij de
oroducent. Immers door grotere vrij
handel is er een grotere internationale
concurrentie. Voor onze industrie
wordt het daardoor steeds belangrijker
kwaliteitsprodukten te leveren.
En door een heel kritische koper en
verbruiker te zijn, helpt de huisvrouw
jij het tot stand komen van kwaliteits-
irtikelen. In bijna alle landen van de
SEG worden nieuwe produkten op de
jinnenlandse markt getest. In eigen
and kan men immers betere service
verlenen. Kritisch beoordelen wat men
coopt en als er klachten zijn die bij de
'abrikant laten belanden, is een heel
>rote steun bij verbetering van de
cwaliteit".
„Kreten als Koop uitsluitend Neder
landse waar zijn niet logisch meer in
deze tijd van vrijhandel", meent de ad
junct directeur van VNF. „Maar de Ne
derlandse consument moet een produkt
uit eigen land ook niet ongemotiveerd
voorbij lopen. Als een Nederlands arti
kel even goed en even goedkoop is als
een buitenlands, lijkt het me vanzelf
sprekend er de voorkeur aan te blij
ven geven.
„Juist in verband met al die mense
lijke achtergronden is voorlichting van
de jeugd zo belangrijk", meent juffrouw
Veldheer die al vele jaren hoofd is van
de onderwijsafdeling van de VNF. „De
jongeren van nu vinden later voor een
groot deel een plaats in de industrie of
krijgen in hun werkkring met de indus
trie te maken. Vijf reizende tentoonstel
lingen hebben wij nu voor ons werk bij
het onderwijs. Aan elke tentoonstelling
is een vaste leerkracht van VNF ver
bonden. Van veranderingen in de ont
wikkeling houdt de industrie deze leer
krachten steeds op de hoogte".
„Aan de hand van een uitgebeeld fa-
bdcage-proces worden op die tentoon
stellingen lessen gegeven", vertelt juf-
fourw Velheer. „Alle soorten scholen,
vanaf de hoogste klas van de lagere
school, bezoeken deze reizende tentoon
stellingen. Het onderwijs vindt dit een
grote hulp, want de leerboeken zijn op
die gebied nog lang niet zo bij. Leerlin-
LONDEN (Keuter). Peter Scott,
zoon van de Engelse poolvorser Robert
Scott, gaat toeristische uitstapjes lei
den naar de Zuidpool, waar zijn be
roemde vader 55 jaar geleden de dood
vond.
De 58-jarige Scott jr. vertrekt op 30
januari volgend jaar met zijn gezel
schap uit Engeland naar Chili. Van
daaruit vaart de groep met een Chi-
leens schip, de Navarino, naar de Zuid
pool. De reis, die vijf weken zal duren,
kost iedere deelnemer ongeveer een
ton.
Vorige week had ook de Engelse
luchtvaartmaatschappij BOAC aange
kondigd dat ze komend voorjaar reizen
naar de Zuidpool wil organiseren van
Auckland, Nieuw-Zeeland, uit. Wie
boekt voor de reizen van BOAC vaart
met een Deens schip, de Magga Dan,
naar de plaats van bestemming.
gen van een technische school krijgen
tijdens deze lessen weer heel andere
dingen te horen dan bijvoorbeeld meis
jes van een nijverheidsschool. De jonge
toekomstige huisvrouwen, die dat on
derwijs volgen, brengen wij meestal bij
hoe belangrijk het is een produkt goed
te gebruiken en te onderhouden".
„Voor de vreemdste vragen komen
wij hier te staan", vertelt juffrouw
Veldheer, „ook uit het buitenland.'Van
een pas getrouwd vrouwtje uit Enge
land kregen wij een klacht over een
taartschep, die zij als huwelijkscadeau
had gekregen. Het heft van Delfts
blauw brak al bij het aansnijden van de
bruidstaart. Ondanks dat Delfts blauw
bleek de schep echter niet in ons land
gemaakt te zijn. Een Nederlandse fa
brikant stuurde haar echter toch een
nieuwe, soortgelijke schep, om de repu
tatie van onze industrie hoog te hou
den".
„Wij proberen alle vragers altijd te
helpen", zegt juffrouw Veldheer.
„Maar als je wordt opgebeld met de
vraag: Kunt u me alles over zigeuners
vertellen, kijk je op een bureau van
Nederlands Fabrikaat toch wel even
vreemd. Je merkt hier steeds weer dat
er tegenwoordig zoveel voorlichting is,
dat velen niet meer weten waar ze
voor een bepaalde voorlichting terecht
moeten. Dan helpt geen enkele voor
lichting meer!
Als voorlichtster denk ik daarom dik
wijls wat zou het nuttig zijn als er een
centraal bureau kwam dat zich uitslui
tend bezig hield met inlichtingen ge
ven over waar men bepaalde voorlich
ting kan krijgen. Ik weet zeker dat dit
voor de huisvrouw mede een grote uit
komst zou zijn".
Deze jongedame toont hier geen nieuw James Bond-wapen, maar een brand-
bluspistool, dat voor het eerst op de automobieltentoonstelling te Frankfort te
zien was. De prijs van het „wapen" bedraagt 54 gulden; een nieuwe vulling
kost zestien gulden.
DEN HAAG De gestegen welvaart
heeft in het bijzonder ten aanzien van
het leefmilieu geleid tot een stootsge
wijs opvoeren van eisen. Vooral de
laatste jaren is dit duidelijk tot uiting
gekomen. De overheid is met haar in
vesteringen in de infrastructuur daar
bij niet in de pas kunnen blijven, zulks
niet alleen omdat de noodzakelijke
tijd van voorbereiding en uitvoering
daarvoor te lang is, maar vooral om
dat het teruglopen van de besparingen
tot een tekort aan kapitaalmiddelen
leidde. Het is dan ook van groot be
lang dat de mogelijkheden worden be
studeerd, om de besparingen op hoger
peil te brengen.
Dit zegt het zojuist verschenen jaar
verslag over 1966 van de Rijksplanolo
gische dienst, waaraan ook het volgen
de is ontleend.
Een der ernstigste knelpunten bij de
huidige stedebouwkundige ontwikkeling
ligt in de binnensteden. Voor het le
vend houden daarvan zullen stadsre
constructie en sanering moeten samen
gaan met ingrijpende verkeers- en ver
voersvoorzieningen. Op dit gebied is
de achterstand bij het tempo van de
motorisering zelfs nog groter dan bij
het wegennet buiten de bebouwde kom.
Met de kostbare werken voor het aan
passen van de stadscentra is nog nau
welijks een' begin gemaafit. Bovendien
vergen deze werken een lange tijd van
voorbereiding en uitvoering. Het is
daarom te betreuren, dat de automati
sche koppeling tussen het toenemen
van de behoefte aan investeringen en
het beschikbaar komen van middelen
daarvoor - zoals het rijkswegenfonds
die biedt voor het grote wegennet - bij
de voorzieningen binnen de steden ont
breekt.
De crisis waarin de binnensteden
verkeren gaat een bedreiging vormen
voor de kapitalen die het onroerend
goed hier vertegenwoordigt. De tweede
nota over de ruimtelijke ordening geeft
als een van de mogelijkheden aan te
onderzoeken, of de kosten van het le
vend houden van de stadscentra niet
althans ten dele ten laste van dit on
roerend goed gebracht zouden kunnen
worden. Hiervoor is temeer reden, om
dat juist bij het gebouwde onroerend
goed in veel gevallen een discongruen
tie is opgetreden tussen de prijsontwik
keling en de fiscale druk. Over het ge
heel genomen is de druk van de grond
belasting daardoor relatief verminderd.
DDD
DDIS
ALMELO
WOLVERHAMPTON (Engeland).
Te wolverhampton hebben vandalen
zich van een volkomen nieuwe metho
de bediend om een nieuwe kostbare
wasserette te vernielen.
Zij wierpen daartoe met een vette
substantie gevulde dameskousen in de
machines. De klanten verloren hier
door wasgoederen ter waarde van 8000
gulaen.
Een van de directeuren van de fa
briek, die de wasautomaten ter waarde
van 100.000 gulden had geleverd, zei:
„Dit is een zeer ingenieuze methode.
Iemand met een grote kennis van het
wasserijbedrijf moet er de hand in heb
ben gehad".
KIEL De Westduitse president
Lübke heeft de 66-jarige dr. Rudolf
Heli, uitvinder van een toestel voor
draadloze telecommunicatie (de Hell-
schreiber), onderscheiden met het
grootkruis van verdienste. Dr. Heil
ontwierp het apparaat in 1929, toen hij
28 jaar oud was.
CARDIFF (Wales) Een inspectri-
ce van het onderwijs in Wales, Margot
Woodward heeft bekend gemaakt, dat
sommige kinderen, die op hun vijfde
jaar voor het eerst naar school gaan,
nog praktisch niet kunnen praten.
Margot Woodward zei dat de kinde
ren uit gezinnen komen waar nauwe
lijks met elkaar wordt gesproken. Het
enige wat ze van hun ouders te horen
krijgen is geschreeuw of gecomman-
deer.
Miss Woodward zei in haar toe
spraak tot het nationale genootschap
voor de onderwijsinspectie, dat deze
kinderen gedurende hun hele schoolop
leiding grondig geholpen dienden te
worden met hun taal. Zij moeten aan
gemoedigd worden te praten.
ÜffiiHiliï» - -
Papieren dameskleding is op het ogenblik de grote rage in Japan. Op de foto
een van Japans bekendste ontwerpsters, Fumi Hayashi, in een van haar papie
ren creaties.
LONDEN De wereld zwemt op
het ogenblik in meer bier dan ooit in
de 8000-jarige geschiedenis van dit
vocht het geval is geweest.
De brouwersbond heeft haar cijfers
voor 1966 verzameld en bevonden, dat
een nieuwe nog nooit bereikte record-
hoeveelheid van elfeneenhalf miljard
gallons (een gallon is 4.5 liter) is op
gedronken.
De Tsjechen, wier stad Pilsen de
naam heeft gegeven aan een populaire
biersoort, schijnen de grootste dorst
van allen te hebben gehad. Zij sloegen
413 miljoen gallons of 29 gallons per
hoofd achterover.
Zij werden op korte afstand gevolgd
door de Westduitsers met gemiddeld
27,7 gallons. Vervolgens kwamen de
Belgen met 25,7, Nieuw-Zeeland met
25, Australië met 24 en Oostenrijk met
21.7 gallons.
De Zuidamerikanen zijn geen traditi
onele bierdrinkers en de Italianen ge
ven de voorkeur aan wijn.
Het bier drinken is naar Europa
overgewaaid uit Egypte, waar volgens
nog voorhanden gegevens in het jaar
6.000 voor Christus reeds een soort
brouwsel werd vervaardigd.
Het kan waar zijn en niet waar zijn,
maar een legende wil, dat de Pilgrim
Fathers te Plymouth in Massachusetts
zijn geland in plaats van verder zuid
waarts naar een herbergzamer kli
maat te varen, omdat de „Mayflower"
geen bier meer had.
BONN Het Duitse leger heeft de
halflange kuitlaars (de z.g. „Klobelbe-
cher") afgeschaft als verplichte dracht.
Dit is in Bonn meegedeeld. De laars
was tot nu toe een traditioneel onder
deel van de standaard-uniform.
Er is een nieuwe uniform ingevoerd
voor minder zware dienst, bestaande
uit kwartiermuts, lange broek en mo
lières. Stalen helm en zware koppel en
laarzen hoeven niet meer gedragen.
Bovendien kunnen onderofficieren en
officieren boven de rang van sergeant
majoor in het vervolg tussen 15 april en
31 oktober een witlinnen uniformjasje
dragen, mits ze het zelf aanschaffen.
Dit is echter aan een beperking onder
hevig: in oorlogstijd mogen de witte
jasjes niet in de nabijheid van het front
worden gedragen.
De vernieuwingen zijn vervat in een
nieuw boekwerk van 250 pagina's over
uniformreglementen voor de Westduit
se militair.
Een hoedje van witte velours uit
Parijs. Het is een ontwerp uit de
collectie van Dior.
Moet Nederland een eigen risico voor de miljoenen ziekenfondspatiënten in
voeren of niet? Dat is één van de vragen waarover de Ziekenfondsraad en de
Centrale Raad voor de Volksgezondheid advies moeten uitbrengen aan staats
secretaris dr. Kruisinga. De studie daarover zal nog wel een half jaar duren.
Toch is het nu al zo goed als zeker, dat er op dit punt geen eenstemmig ad
vies staat te wachten, althans niet van de Ziekenfondsraad. Minister Roolvink
van Sociale Zaken en Volksgezondheid zal in dat geval het beslissende woord
moeten spreken.
Als Nederland de nieuwe mogelijkhe
den van de geneeskunde wil toepassen,
gaat dat meer geld kosten. De vraag
is dat op te brengen, is niet reëel. Op
ander gebied (luxe) geeft de bevolking
veel meer geld uit. Wie werkelijk zou
moeten kiezen, zou het niet moeilijk
hebben. Gezondheid is nog altijd het
hoogste goed.
De kern van het vraagstuk laat zich
in een paar punten samenvatten.
Moesten de kosten van onze gezond
heidszorg wel zo hoog oplopen als zij
de laatste tijd doen? De vraag laat zich
ook zo formuleren: Wordt er niet onno
dig duur gewerkt? Is er niet te veel en
op te veel plaatsen specialisatie en zou
het niet beter zijn die te centraliseren?
Er zijn in het ziekenfondswezen grote
verschillen in gemaakte kosten tussen
een aantal steden. Zelfs de ene arts
Mode-ontwerper Edgar Vos (links) met twee van zijn modellen uit de nieuwe herfst- en wintercollectie, die in Amsterdam
werden getoond. Links 'n roomkleurige tweed robe-manteau met een losse blouse, die geborduurd is met gouden pailletten
en dezelfde geborduurde manchetten; daarbij wordt ook een geborduurd helm-hoedje gedragen. Rechts een rose-reebruine
gestreeptè robe-manteau van tweed met een rose col-pullover van jersey. Het bijpassende „pilledoos-hoedje" is van rose
jersey, terwijl de laarzen ook deze kleur hebben. Geheel rechts op de foto de heer Verbiesen, assistent van Edgar Vos.
werkt aanzienlijk duurder ot goedko
per dan de andere. Dat is een kwestie
van mentaliteit van verzekerden en me
dewerkers; voor zover daarvan sprake
is, ook van de invloed die de zieken
fondsen hebben. Ondanks alle pogingen
tot verandering blijven de verschillen
bestaan;
De Tweede Kamer voelt alles voor
een eigen risico. De artsen en de vak
bonden zijn tegenstanders. Lange tijd
konden de ziekenfondsen er ook geen
begrip voor opbrengen. In hun denken
op dit punt is geleidelik aan een omme
keer gekomen.
In de adviezen moet ook het hele
kostenprobleem worden belicht. Verder
zal er een antwoord moeten komen op
vragen als: Is er sprake van ondoelma
tigheid in de gezondheidszorg en van
onnodige consumptie? Anders gezegd:
wordt er onnodig te veel geld uitgege
ven?
Is het ziekenfondssysteem vol te hou
den? Er schuilt geen aansporing in
om zuinig te zijn, noch door de verze
kerden, noch door de artsen. Integen
deel, er is eerder sprake van een sti
mulans in de omgekeerde richting. De
huisartsen hebben in feite bij iedere
verwijzing naar een specialist alleen
maar belang. Maar: iedere verwijzing
veroorzaakt weer meer kosten.
Het systeem staat of valt volgens
de fondsen met de bereidheid van de
artsen zo zuinig mogelijk te zijn, dus
mede-verantwoordelijkheid te voelen
voor de kosten. Dit zal alleen mogelijk
zijn, indien de artsen afspraken willen
maken, bijvoorbeeld over het voor
schrijven van geneesmiddelen. „Zij die
er zich niet aan houden", menen de
ziekenfondsen," zouden wij moeten kun
nen dwingen. Deze afspraken zouden
een onderdeel moeten zijn van de over
eenkomst tussen de artsen en ons."
De ziekenfondsen geven toe, dat er
overconsumptie bestaat. Zij vinden hun
medewerkers daarvoor in de eerste
plaats .verantwoordelijk. De verzeker
de krijgt immers alleen wat de arts
hem voorschrijft. Vandaar dat de ene
arts veel duurder werkt dan de ande
re. De dure zijn bovendien op alle ter
reinen duur. Gaat het om een hele stad
dan is het een kwestie van elkaar mee
trekken. Verzekerden weten doorgaans
heel goed van elkaar wat hun dokter
wel of niet geeft.
Artsen en ziekenfondsen zijn het in
dit opzicht (natuurlijk) niet eens. De
eersten zouden wel eens een onderzoek
willen zien, „of een als duur aange
merkte praktijkvoering niet heeft ge
leid tot een relatief gering ziektever
zuim en mitsdien tot een geringe om
vang der uitkeringen wegens loonder
ving". Uitsluitend letten op de uitgaven
ten laste van de ziekenfondsverzekering
vinden zij een eenzijdige benadering
van het efficiency-vraagstuk.
„Dure dokters minder verzuim"
vinden de ziekenfondsen een onbewijs
bare en onweerlegbare stelling. „Daar
mee houden de dokters de boot af van
.de kostenbewaking".
Als de artsen onbeperkte vrijheid
willen, kunnen wij het systeem niet
handhaven, menen de fondsen. Blijft
over: het inschakelen van de verzeker
den, in die zin dat zij wel belangstel
ling moeten krijgen voor de kosten.
Dat betekent dus: zelf dragen van een
risico.
De fondsen zien een dergelijk eigen
risico nu als enige oplossing, hoewel
het eigenlijk niet past in het systeem.
De opzet en de waarde daarvan is im
mers het geven van een volledige dek
king van risico. Vandaar hun vraag:
Moet het systeem wel worden gehand
haafd, of worden vervangen door een
eenvoudiger restitutiestelsel met eigen
risico? De verzekerden zouden dan
automatisch belang krijgen bij het zo
laag mogelijk houden van de kosten.
De belangen van de medewerkers
zouden op die manier rechtstreeks in
het geding komen. Anderzijds is de
vraag op haar plaats, of de eisen die
het ziekenfondssysteem aan de mede
werkers stelt, niet te hoog zijn. En:
past het systeem nog wel in de tegen
woordige maatschappij, waarin de men
sen meer van hun arts verwachten?
Ondanks de gewijzigde inzichten be
staan er nog veel twijfels over het
eigen risico, ook onder de voorstan
ders:
Zal een eigen risico inderdaad rem
mend werken op de consumptie?
Bestaat niet het gevaar, dat noodza
kelijke handelingen achterwege blijven?
Moet er een eigen risico komen, dat
is gekoppeld aan een maximum-be
drag? (Zou de keus daarop vallen, dan
zullen er voor alle betrokkenen weer
een heel stel administratieve proble
men ontstaan).
Het zijn allemaal vragen waarop nu
nog niemand antwoord kan geven. Ne
derland heeft er geen enkele ervaring
mee.
Interessant is een vergelijking van
de standpunten, van de ziekenfondsen
en van de medici. Na een studie van
anderhalf jaar heeft de Commissie So
ciale Verzekering van de Koninklijke
Nederlandse Maatschappij tot bevorde
ring der Geneeskunst haar rapport ge
publiceerd. Het hoofdbestuur en de al
gemene vergadering stelden zich vol
ledig achter de conclusies.
Volgens de commissie kan van een
eigen risico, mits het in voldoende ma
te is gedifferentieerd, een gunstige in
vloed op de zorg voor de gezondheid
worden verwacht. Onder deze voor
waarde is het wenselijk, dat alle of een
groot aantal verstrekkingen gepaard
gaan met een eigen risico.
Het effect op de volksgezondheid zou
vrijwel of volledig nihil zijn, indien een
eigen risico tot stand zou komen, dat
door een vrijwillige verzekering volle
dig collectief wordt gedragen.
De commissie vreest, dat de admini
stratieve bezwaren van een eigen risi
co op het gebied van de huisartsenhulp
zo groot zullen zijn, dat zij deze sector
op het ogenblik er buiten wil laten.
Ten slotte meent de commissie, dat
de tegenwoordige vorm van de zieken
fondsverzekering „zich niet goed leent
tot de invoering van een juist gedo
seerd eigen risico op ruime schaal".
A
