FL UITCONCER T en WILHELMUS over IJsselmeer
Bij H.A.L. wellicht ook
minder kantoorpersoneel
Over
eenvoudig
en voordelig
sparen voor
een eigen
2**'
Koningin Juliana luidt de bel voor
het droogmalen van Zuid-Flevoland
AMRO BANK
Laatste gat in dijk
bij Harderwijk gaat
morgenochtend dicht
Oost-Flevoland
ZEEWOLDE aan
nog maar elf
jaar geleden
de Baai van
Harderwijk
Niet alleen voor
de boeren
Ook waterwinst
Agrarisch centrum
Verbindingen
Per ha f18000-
^\v%\\m\\m\\mv\m\\mv\m\\m\v
Met een variatie op het bekende gezegde: .Poppetje gezien
kastje dicht", hebben de ingenieurs van Zuiderzeewerken gisteren
iedere schipper in het zuidelijk deel van het IJsselmeer laten
weten, dat het hoog tijd werd te vertrekken. Morgen zal namelijk
in aanwezigheid van H. M. Koningin Juliana de laatste meter
van de bijna zeventig kilometer lange dijk rondom Zuid-Flevo
land dicht gaan. En wie dan niet meer door de sluis kan, zit
onherroepelijk gevangen en zal zijn schip in de modder van een
nieuwe polder zien ondergaan.
Even buiten Harderwijk aan de Knardijk naar Lelystad wordt
morgen dus weer een mijlpaal opgericht voor de Nederlandse
dijkwerkers.
„Vijf, misschien zes maanden pompen en dan hebben we weer
een stukje land", vertelde ons gisteren heel nuchter een der hoofd
ingenieurs van Zuiderzeewerken. Een stukje land ja, 43.000
hectare van de beste grond die men zich denken kan. Precies elf
jaar geleden werd de dijk om Oost-Flevoland gesloten even
eens in aanwezigheid van de Koningin. Net zo als toen, zal er
morgen weer over de immense watervlakte een fluitconcert van
de schepen gaan. Met ontblote hoofden zullen honderden aan
wezigen het Wilhelmus zingen als de laatste plomp van leem en
klei in het laatste gat zakt. Kort na dit plechtige moment gaat
koningin Juliana over de Knardijk naar Lelystad en vervolgens
naar het nieuwe gemaal aan het Oostvaardersdiep om daar een
oude ,uit het IJsselmeer opgegraven bel te luiden voor de ouver
ture van vier grote pompen, die zo'n kleine 5000 kubieke meter
water per minuut buiten de dijk zullen zuigen.
Hoe het nieuwe gemaal aan het Oostvaardersdiep zal heten,
is nü nog geheim. De koningin zal de naamgeving verrichten.
Zal het een Prinsgemaal worden
AMSTERDAM-ROTTERDAM BANK
ontwer" 60000 ha
ZUIDELIJK FLEVOLAND
DINSDAG 17 OKTOBER 1967
ROTTERDAM. De Holland-Ameri-
ka Lijn (HAL) te Rotterdam is bezig
te onderzoeken of er ook bij haar admi
nistratief personeel een overbezetting
is. Dit is gisteren bekend geworden na
dat de directie de getroffen werkne
mers op de hoogte had gebracht van
het eerste aangekondigde ontslag aan
meer dan tweehonderd mensen.
Bij de rederij deelde men mee dat
door de vermindering van activiteiten
in de werkplaats en bij het stuwadoors-
bedrijf ook op andere afdelingen min
der werk kan ontstaan. Het „doorlich
ten" is nog niet zo ver gevorderd dat
kan worden gezegd tot welke omvang
verdere ontslagen zullen volgen.
Zes afdelingen
Vakbondsbestuurders die met de di
rectie van het bedrijf hebben onder
handeld over de afvloeiingsregeling
voor de nu ontslag aangezegde groep,
menen dat het onderzoek zich uitstrekt
over zes afdelingen.
De heer J. Kieboom, hoofdbestuurs
lid van de Nederlandse Bond van Ver
voerpersoneel, vond de bereikte rege
ling in het algemeen niet slecht. Hij
was wel teleurgesteld over de manier
waarop de HAL de ontslagen heeft
voorbereid.
Hij zei: „Twee maanden geleden
gonsde het bedrijf van geruchten over
ophanden zijnde ontslagen, maar ter
zelfder tijd zei men ons dat er in de
stuwadoorssector in 1967 geen ontsla
gen waren te verwachten".
De financiële tegemoetkomingen ko
men hierop neer:
De ontslagen werknemers krijgen
bij hun vertrek voor elk jaar dat ze bij
de maatschappij in dienst geweest zijn
een bedrag ter grootte van een week
loon.
Zij ontvangen van de HAL een aan
vulling tot honderd procent op de werk
loosheidsuitkering, waarbij de periode
waarover deze aanvulling wordt ver
strekt afhankelijk is van de leeftijd.
Werknemers van zestig jaar en ou
der worden op wachtgeld gesteld.
Hun pensioenpremie zal tot hun 65e
jaar door de MAL worden betaald.
Optimisme
Over de plaatsingsmogelijkheden bij
andere bedrijven toonden de vakbon
den zich, evenals de directie van het
Gewestelijk Arbeidsbureau in Rotter
dam, vrij optimistisch. Van de 216 ont
slagenen komen er 110 uit de techni
sche werkplaats. Ruim twintig bedrij
ven hebben de HAL laten weten dat zi.
mensen kunnen overnemen. Ook voor
de administratieve krachten lijken an
dere mogelijkheden aanwezig.
Anders ligt dit voor de 44 man uit
het stuwadoorsbedrijf. De Scheepvaart
vereniging Zuid, de organisatie van
werkgevers in de haven, heeft kort ge
leden een personeelsstop afgekondigd.
De Scheepvaartvereniging Zuid heeft
intussen toegezegd te zullen nagaan of
deze personeelsleden van de HAL bij
andere ondernemingen aan de slag kun
nen. Niet alle havenbedrijven hebben
mensen teveel.
De ontslagen gaan aan het eind van
deze maand in. Er moet evenwel een
opzegtermijn van twee tot dertien we
ken in acht worden genomen. Daarom
zullen de laatsten de maatschappij ui
terlijk eind januari verlaten.
ADVERTENTIE
mm
Volendom
OOSTELIJK FLEVOLAND
Oppervlakte 54.000 ha
ZUIDELIJK FLEVOLAND!
v Oppervlakte 43.000 ha
□Harderwijk
Muiderberg
QHuixen
'"pot degenen die elf jaar geleden, op
15 september 1956, aanwezig
waren bij de sluiting van het laatste
gat in de dijk van de vorige polder,
Oost-Flevoland, behoorden ook de
toenmalige minister-president, dr. W.
Drees en de ministers van Verkeer en
Waterstaat en van Financiën, de heren
Algera en v. d. Kieft. Terwijl een hels
kabaal van sirenes en toeters over het
wijde water ongeveer 12 kilometer
van Lelystad in het hart van de polder
klonk, drukten de uitvoerders, P.
Dekker uit LJrk en J. Hussaarts uit
Amsterdam, elkaar de hand over de
laatste plomp in het sluitgat. Enkele
uren later stelde H. M. Koningin
Juliana de motoren van het gemaal
„Wortman" in Lelystad in werking.
Voor één man op de boten rondom
het sluitgat moet het die 15e septem
ber een heel bijzondere dag geweest
zijn. Het was een urker, die de slui
ting van de gaten in de Wieringer-
meer, de Noordoost-polder en Oost-
Flevoland had meegemaakt. Zal hij er
morgen weer bij zijn?
Wie nu door Oost-Flevoland rijdt
Lelystad-oud, Lelystad-nieuw, Dron-
ten, Biddinghuizen, Swifterband
kan zich nauwelijks voorstellen dat
het nog maar elf jaar geleden is dat
de ring rondom deze polder gesloten
werd en begonnen moest worden met
het afzuigen van de enorme hoeveel
heden water
brug bij Muiderberg, een kwestie van
een wip en men zit op het strand langs
de randmeren.
Zoals gezegd, over ongeveer een half
jaar komen de eerste grote stukken
van het „soepbord" droog te vallen.
Omdat de grondsoort van bijzonder
goede kwaliteit is veel klei zal
de bodem vlak na het droogvallen slap
en zeer week zijn. De enige bruikbare
verbindingen bieden in die eerste pe
riode de vaargeulen die voorgebaggerd
werden.
Uiteraard men kan dat duidelijk
op de dieptekaart zien vallen de ran
den van de polder het eerst droog. Aan
de randen van de Veluwe-meren krijgen
de bosbouwers dan de eerste kans.
Want vooral bij de strandgebieden den
ken de plannenmakers aan veel bos
voor de recreatie.
Dienst ütr Zuidtrzttwtrhtn \"V
WY'V
I\vXV4\wN^MARKERWAARD\v. \VN
Pampus
mmmm Dijkvak gereed
-■ 1 Dijkvak in ontwerp
Hootdvaart ONoerden
■.•«- Hoofdvaart in uitvoering
Gemaal
Schutsluis
Keersluis
5 km
diepte maten in meters t,o.v. N.A.R
toestand opl8-10-1967
OBunschoten
Nijkerk
OVERZICHT DIJKEN EN VAARTEN
Onder dreigende wolkenluchten en
tussen de buien door zagen wij gisteren
de dijkwerkers bezig van het laatste, ga
pende gat een klein gaatje te maken.
Ja, een klein gaatje, want men kan als
morgen de Koningin komt en aller ogen
gericht zullen zijn op „dat ene moment"
niet riskeren dat de dijk niet dicht gaat.
Natuurlijk, de ring had al wat eerder
gesloten kunnen worden, maar op een
werk van zeven jaar kan men nu een
maal niet precies van tevoren een tijd
stip vaststellen.
Het gat dat wij gisteren zagen, wordt
nu zorgvuldig door de dijkwerkers be
waakt, opdat geen stormpje er mis
schien vannacht nog plotseling een ope
ning van maakt die morgen met geen
geweld meer te stoppen is.
Het is de bedoeling dat Koningin Ju
liana per auto op de Knardijk arriveert
en ten noorden of ten zuiden van het
laatste gat (dat hangt nog af van de
windrichting) scheep gaat op de „Dr. ir
De Blocq van Kuffeler". Vanaf dat
schip zal zij het grote moment waarop
een kraan het gat stopt, kunnen gade
slaan.
Daarna vertrekt H.M. naar het nog
naamloze gemaal aan het Oostvaar
dersdiep.
Werd bij de indijking en droogma-
ling van de Noord-Oostpolder en de
polder Oost-Flevoland in de eerste plaats
gedacht aan hoogwaardige landwinst
ten behoeve van onze boeren bij deze
nieuwe polder gaan de gedachten ook
en vooral uit naar andere dingen. Deze
nieuwe ruimte zal, naar de laatste in
zichten met betrekking tot de ruimtelij
ke ordening, ingericht worden en dat
betekent dat er behalve akkers met
graan en bieten ook steden zullen ko
men; dat er industrieën zullen verrij
zen; dat er bossen met stranden zullen
komen voor de recreatie en tenslotte,
dat er snelwegen zullen worden aange
legd om de communicatie tusen West-
Nederland en Noord-Nederland te be
vorderen.
De hoek van de nieuwe polder die
het dichtst bij Amsterdam ligt en met
het vasteland wordt verbonden met
een geweldige brug bij Muiderberg, zal
vermoedelijk in de toekomst weinig
meer met een polder, zoals we die ons
voorstellen, te maken hebben. Die hoek
zal de volle Randstad en het steeds vol
ler wordende Gooi wat lucht moeten
geven en wat de industrie betreft
men spreekt er nu al over, dat de strook
Sparen voor een eigen huis
is bij de AMRO Bank een
heel eenvoudige zaak.
Zonder ingewikkelde re
gelingen of vervelende
verplichtingen.
Want wie spaart bij de
AMRO Bank, mag
voor de aankoop van
een eigen woning op elk
gewenst moment elk be
drag van zijn spaarreke
ning opnemen. Dus ook
van die voordelige spaar
rekening waarop de
AMRO Bank vandaag
6% (zes procent!)
rente vergoedt.
Drie van de vier kolossale zes-cilinder
viertakt-dieselmotoren in het gemaal
aan het Oostvaardersdiep, die morgen,
samen met de drie andere diesels,
door Koningin Juliana in werking zul
len worden gesteld.
Dit kaartje geeft een overzicht van
de polder Zuid-Flevoland met, aan de
Baai van Harderwijk aan de Knardijk
(rechts), de plaats waar morgen het
laatste gat van de dijk dicht gaat. In
deze omgeving komt ook de grote ne
derzetting, die men Zeewolde genoemd
heeft. In het andere deel van de pol
der, in de punt bij Amsterdam, zal het
volle Westen een uitloop krijgen, zo
wel voor de bevolking als voor de in
dustrie. Begin volgend jaar komt de
grote brug bij Muiderberg gereed, zo
dat vanaf dat ogenblik alle activitei
ten vanuit het Westen zich kunnen
richten op de nieuwe polder. Duidelijk
kan men zien hoeveel „water" er in
de randmeren ter beschikking van de
recreatie kan komen. Voorlopig zul
len de stranden aan de vaste wal voor
Ermelo en Putten (Horst en Nulde)
't eerst gereed zijn voor de ontvangst
van baders.
Er is nog een stad gepland in de
nieuwe polder. De naam is er al: Zee
wolde, een nederzetting die al jaren ge
leden op de kaart van Oost-Flevoland
stond, maar tot de stichting waarvan
men heeft afgezien omdat naderhand
bleek dat Oost-Flevoland met de goe
de communicatiemiddelen geen behoef
te meer had aan kleine dorpen.
Het aanvankelijk geplande Zeewolde
wordt nu een flinke plaats tegenover
Harderwijk aan de baai van Harder
wijk. Dit woongebied zal het agrarisch
centrum worden van de nieuwe polder
in tegenstelling tot het woongebied
tegenover Amsterdam en Het Gooi, dat
van geheel andere allure zal zijn.
Met de droogmaking van alle Zuider
zeepolders (na Zuid-Flevoland volgt
tenslotte nog de Markerwaard over
tien jaar) heeft elke Nederlander, die
het tot nu toe moest doen met (gemid
deld) een stukje grond van 50 x 50 me
ter, er een lapje van 10 x 10 meter bij-
gekregen. Heel belangrijk is, dat deze
landwinst gepaard gaat met een het
klinkt wat paradoxaal flinke winst
aan water. En wat misschien nog
belangrijker is: een geweldige winst
aan recreatiestrand.
Aan de zuid- en oostkant van Zuid-
Flevoland bieden het IJ-meer, het
Gooi-meer, het Eem-meer en het Ve-
luwe-randmeer van Nijkerk tot Harder
wijk wijde perspectieven voor de wa
tersport.
Toen de dijk voor Oost-Flevoland
voor de kust van de Veluwe gestalte
me klont kei en leem laten vallen,
waarmee dan het laatste gat in de dijk
rondom de polder Zuid-Flevoland ge
sloten zal worden. De dijk op de ach
tergrond loopt naar Nijkerk. De foto
werd gemaakt op de Knardijk tussen
Harderwijk en Lelystad. Het is nog
niet bekend of H. M. de Koningin links
of rechts (op de foto gezien) van deze
plaats de dijksluiting zal meemaken.
Dat zal van de windrichting afhan
gen. Wordt het rechts, dan betekent
het, dat de directieboot, de „Dr. ir. de
Blocq van Kuffeler", zich binnenzijds
in de polder moet begeven.
langs het Oostvaardersdiep de achter
waartse verlenging kan worden van
het industriegebied langs het Noord
zeekanaal. Zuid-Flevoland-Zuid moet
dus gezien worden als de „achterdeur"
van Amsterdam.
kreeg, zag men niets meer dan een
dijk. De dijk van Zuid-Flevoland heeft
men met opzet van een zeer breed
strand voorzien. Men kan nauwelijks
schatten hoeveel tienduizenden hier
straks vertier zullen vinden. Voor dag
jesmensen uit Amsterdam en omgeving
is het na de ingebruikneming van de
Wijde perspectieven opent de polder
Zuid-Flevoland ook voor de verbindin
gen met het Noorden en Oosten des
lands. De voornaamste verbinding zal
de weg worden van Muiderberg (brug
over enkele maanden gereed) dwars
door het oude IJsselmeer langs het
Oostvaardersdiep naar Lelystad, ver
volgens over de brug bij Zwolsehoek
(begin 1969 klaar), de Noord-Oostpol
der en zo naar Groningen en Friesland.
In de nieuwe polder vormen enkele
grote vaarten belangrijke verbindings
wegen voor de scheepvaart. Die vaar
ten met een totale lengte van onge
veer 60 kilometer zijn inmiddels
reeds „in de natte" voorgegraven. Zij
vormen straks, als de polder langzaam
droog valt, een prachtige afvoerweg
voor de laatste restanten water.
Polder Zuid-Flevoland zal, als al het
land droog is, compleet ongeveer
f 18.000,per hectare kosten. Rekent u
maar uit...
Foto boven: in dit smalle, onstuimige
stroompje zal morgen één van de grij
pers van Zuiderzeewerken een enor-
