Aandacht voor situatie
in Midden-Oosten
Forse kritiek
van Esjkoi
op Engeland
On tevredenheid
over Heath
HERINNERINGEN AAN EEN BITTE RE TIJD
Swetlana's
memoires
en de vloek
over Beria
Wilson komt tussenbeide
in stakingsgeschil
Formidabele maggi Goud-Vleesbouillon Wedstrijd
VEL
RESOLUTIE OP CONGRES R.-K.-LEKEN
OVER GEBOORTEREGELING
Huurlingen gaan
Boekavoe
ontruimen
Monsterproces in
Athene bejronnen
CONGRES TORIES BEGONNEN
Inbeslagneming
„bruinboek"
opgeheven
Veeg uit de panvoor vakbondsleiders
Schilders vragen
subsidieregeling
CH
Frankrijk
Contacten
PROGRESSIEF
MORELE CRISIS
MIDDEN-OOSTEN
Nobelprijs voor
geneeskunde naar
drie geleerden
Geen geheim
Niet imponerend
Lusteloos
Rapport-Enschede
Raadsleden willen
alle getuigen
verklaringen lezen
GUNSTIG
ONDERMIJNEND
Wedstrijdformulier op elk pak
DONDERDAG 19 OKTOBER 1967
„LAAT ECHTPAREN
ZELF BESLISSEN"
ROME Ruim drieduizend roomskatholieke leken hebben gisteren in
Rome een congres beëindigd met het aannemen van een resolutie, waarin
er bij de paus op wordt aangedrongen roomskatholieke echtparen zelf te la
ten beslissen over geboorteregeling. De krachtig gestelde oproep heeft de
kwestie van de geboorteregeling, waarover al jaren in de roomskatholieke
kerk wordt gedebatteerd, maar waarin nog steeds geen beslissing is genomen,
opnieuw toegespitst.
ADVERTENTIE
de harde matras
met alle comfort
van een zachte!
TEL AVIV Premier Levy Esjkol
van Israël heeft in zeer krachtige be
woordingen de Britse politiek t.a.v. het
Midden-Oosten aangevallen, die vol
gens hem is ingegeven door „oliebelan-
gen".
In een vraaggesprek met het blad
Yedioth Aharonoth zegt Esjkol „onge
rust en ontevreden" te zijn over deze
politiek, die er op gericht zou zijn, her
opening van het Suezkanaal tot stand te
brengen dank zij ontruiming van de
Sinai door de Israëlische troepen .Deze
politiek van de Britse regering noemt
de Israëlische premier „een herleving
van de geest van Ernest Bevin", de
Britse minister van Buitenlandse Zaken
na de tweede wereldoorlog wiens hou
ding door Israël als duidelijk pro-Ara
bisch werd beschouwd.
Premier Esjkol heeft voorts de hoop
uitgesproken, dat Frankrijk zich zal
houden aan de verplichtingen die het
een jaar geleden is aangegaan met be
trekking tot de levering van wapens
aan Israël, welke sedert het begin van
de Israëlisch-Arabische vijandelijkheden
in juni JL onder embargo werd gesteld.
Esjkol heeft te verstaan gegeven, dat
hij alle reden heeft om te verwachten,
dat de V.S. Israël de wapens zullen inle
veren die zij hebben beloofd.
Jordanië zou er „in zijn eigen be
lang" goed aan doen te beletten, dat
terroristen via Jordanië Israël binnenko
men.
Premier Esjkol heeft de indruk, dat
de „burgerlijke ongehoorzaamheid"
van de zijde der Arabische bevolking
in de bezette gebieden aan het verdwij
nen is. Dit komt volgens hem omdat
deze Arabische bevolking behoefte heeft
aan openbare diensten en naarmate de
toestand zich normaliseert zullen, zo
verwacht Esjkol, de contacten tussen
de Arabieren en de Israëlische autori
teiten zich uitbreiden.
Esjkol herhaalde, dat zijn regering
bereid is met Egypte te onderhandelen
over heropening van het Suezkanaal,
mits de vrijheid van scheepvaart voor
alle landen wordt gewaarborgd. De
Israëlische premier is tegen elk voor
stel om het Israëlisch-Arabische con
flict door tussenkomst van een derde te
regelen.
GENÈVE. De blanke huurlingen en
Katangese rebellen te Boekavoe, Kon
go, zijn bereid volgende week de stad
te ontruimen. Dat werd gisteren in Ge
neve meegedeeld door Laurent Marti,
een functionaris van het Internationale
Rode Kruis die in Boekavoe had ge
sproken met de huurlingenleider Jean
Schramme.
Sinds acht augustus houden de huur
lingen Boekavoe bezet dat geheel is
omsingeld door eenheden van het Kon
golese leger. Bij de evacuatie van de
stad zullen eerst de gewonden, acht
blanke huurlingen en 67 Katangese
gendarmen, met vliegtuigen naar het
eiland Malta worden overgebracht.
De duizend rebellerende Katangese
militairen zullen vervolgens door mid
del van een luchtbrug naar Zambia
worden gevlogen. Daar zal hun werk
worden aangeboden in de landbouw.
De resolutie legt er de nadruk op dat
her kerkelijk leergezag een duidelijk
standpunt in de kwestie zal moeten in
nemen, maar voegt er tegelijkertijd
aan toe, dat dit beperkt zal moeten blij
ven tot de „fundamentele morele en
geestelijke waarden". Het kerkelijk ge
zag dient volgens de resolutie geen we
tenschappelijke of technische oplossin
gen aan de hand te doen, maar de keu
ze van de middelen tot geboortenrege-
ling over te laten aan de ouders.
De resolutie, die met grote meerder
heid werd aangenomen, geeft de paus
er een duidelijke indruk van hoe de
roomskatholieke leken over het alge
meen over het probleem van de ge-
boor tenregeling denken. Het Congres, 't
eerste sinds het Tweede Vaticaanse
Concilie, nam onmiddellijk na het be
gin al zo'n progressieve houding aan,
dat de paus zondag in een preek waar
schuwde voor ondermijning van het ker
kelijk gezag.
Gisteren hield kardinaal Gracias, de
aartsbisschop van Bombay, de leken
voor dat bij het zoeken naar hervormin
gen binnen de kerk niet „het kind met
het badwater mag worden weggegooid".
Hij zei dat niet te ontkennen viel dat
de kerk op het ogenblik een „intellectu
ele en morele crisis" doormaakte. „Er
is echter nog geen eeuw geweest waar
in het christendom niet een of andere
crisis had te overwinnen", zo voegde
de kardinaal er aan toe.
Aan het aannemen van de resolutie
is overigens een rumoerig debat voor
af gegaan. Het hoofd van de Libanese
delegatie brandmerkte de resolutie als
„ketterij" en liep woedend de zaal uit.
Hij volgde daarmee het voorbeeld van
professor Manzini, directeur van de Os-
servatore Romano, die even tevoren
kwaad was weggelopen omdat de afge
vaardigden weigerden zijn resolutie
over de katholieke pers in stemming te
brengen.
Toen de afgevaardigden ten slotte be
gonnen te redetwisten over allerlei
voorbehoedmiddelen, snelde een vrou
welijke Algerijnse afgevaardigde naar
de microfoon en riep de zaal in: „Hou
PAUS PAULUS
kerkelijk gezag
alstublieft op. Het is hier geen medisch
congres".
Het Congres nam voorts een resolu
tie aan, gericht tegen het „permanen
te schandaal van de oorlog" In deze
resolutie werd speciaal aandacht ge
vraagd voor de vluchtelingen in 't Mid
den-Oosten. Voorts werd gepleit voor
de geleidelijke afschaffing van kernwa
pens.
j^DRAKA
ADVERTENTIE
de harde matras
met alle comfort
van een zachte!
STOCKHOLM De Nobelprijs voor
de geneeskunde is dit jaar toegekend
aan drie geleerden, een Zweed en twee
Amerikanen. Zij delen de prijs ter
waarde van 320.000 Zweedse kronen
(ruim tweehonderd duizend gulden).
Het zijn de in Finland geboren
Zweedse onderdaan Ragnar Granit, die
op het ogenblik als gast doceert aan de
universiteit van Oxford; George Wald,
professor in de biochemie te Harvard,
en dr. Haldan Hartline, fysioloog aan de
Rockefeller Universiteit te New York.
Het werk waarvoor zij de Nobelprijs
hebben gekregen lag op het gebied van
de onderlinge werking van oog en her
senen.
ATHENE Een militaire rechtbank
In de Griekse hoofdstad Athene is gis
teren begonnen met de behandeling van
een proces tegen 38 mensen, die wor
den beschuldigd van pogingen het
Griekse bewind omver te werpen.
Ook zouden zij een reeks bomaansla
gen op openbare gebouwen hebben ge
pleegd. De aanklacht vermeldt verder
het negeren van militaire bevelen en
het drukken en verspreiden van vlug
schriften tegen de regering. Onder de
verdachten zijn twee dienstplichtige sol
daten, twaalf meisjes en studenten,
drukkers en arbeiders.
De vijf leiders van de groep, twee
drukkers en drie studenten in de econo
mie, kunnen volgens de aanklager ter
dood worden veroordeeld als zij schul
dig worden bevonden. Verwacht wordt
dat het proces twee of drie dagen zal
duren.
(Van onze correspondent)
LONDEN Met een voorsprong van
3 pet op de socialisten, zoals het jong
ste opinieonderzoek heeft aangetoond,
zijn de Britse Conservatieven gisteren
in de badplaats Brighton hun jaarlijkse
conferentie begonnen. Een conferentie,
waarbij tevens het honderdjarig be
staan van de partij wordt gevierd.
Reden te over dus voor veel gejuich
en lofzangen, zou men zo zeggen, zeker
omdat de Tories vorige maand klinken
de overwinningen hebben behaald toen
ze bij tussentijdse verkiezingen twee
Lagerhuiszetels aan de socialisten ont
worstelden.
Toch is het niet allemaal vrolijkheid
en tevredenheid in Brighton. Zondag
onthulde de Sunday Times namelijk dat
maar 38 pet van de Conservatieven te
vreden is met hun tegenwoordige leider
Edward Heath. Het is allang geen ge
heim dat hij maar matig in aanzien
staat bij zijn eigen politieke vrienden
maar dat het zo erg is kwam toch als
een verrassing.
Toen Heath indertijd werd gekozen
als opvolger van Sir Alec Douglas-Ho
me als leider van de Conservatieve
partij, waren de verwachtingen hoog
gespannen. Hij had een uitstekende re
putatie bij voor- en tegenstanders als
leider van de Britse onderhandelende
delegatie in Brussel tijdens de eerste
poging van Engeland om lid te worden
van de EEG. Hij had daarna bovendien
een goede naam gekregen als een door
tastend minister van Handel. Maar als
partijleider is Heath voor velen een
grote teleurstelling geworden. En we
beleefden de wonderlijke paradox dat
het aanzien van zijn partij sinds de la-
bouroverwinning van 1966 gestadig is
gestegen, maar dat dat van Heath voort
durend is achteruit gegaan.
De grootste handicap van Heath is
dat hij niet over de grote handigheid
beschikt in woord en daad, waarmee
premier Wilson de Britten telkenmale
weet te imponeren, ook al twijfelen ook
nog zovelen aan de uitkomst van wat
hij hun voorspelt. Bovendien is Heath
op de tv en bij zijn optreden in het
openbaar geen pakkende figuur.
Er is nog iets anders: Heath is een
heel andere leider van de Tories dan
zijn voorgangers. Hij komt uit een heel
andere sociale klasse. Veel traditioneel
denkende Tories zijn daar nog steeds
niet aan gewend.
Dan is er een feit waar alle leiders
van de oppositie mee worstelen, zeker
zij die nog geen premier zijn geweest:
het is buitengewoon frustrerend om niet
aan de macht te zijn. Een deel van de
onlustgevoelens daardoor ontstaan heeft
zich omgezet in ontevredenheid over
Heath. De wetenschap dat Wilson nog
zeker drie jaar in het zadel zit, maakt
dit gevoel niet zwakker.
De Conservatieven ondervinden ver
der de gevolgen van de algemene ma
laise die in Engeland bestaat op poli
tiek gebied. Veel Britten geloven het
wel, wie er ook aan de macht is. Onze
problemen blijven onopgelost, zeggen
zij. Waarom zullen we ons druk maken
om die politici die ons toch allemaal
maar blij maken met een dode mus?
Ondanks dit alles is er geen sprake
van dat de positie van Heath in gevaar
is. Dat is hem gisteren al duidelijk ge
maakt, toen de nieuwe voorzitter van
de Tory-partij, Barber, hem bewierook
te.
Deze week zullen de Tories uiteenzet
ten welke plannen zij hebben voor En
geland: lagere belastingen, meer aan
sporingen, hervorming van de vakbon
den, van het sociale-verzekeringswezen,
hulp vooral voor wie het nodig heeft.
¥n het gouden-jubileumjaar van de
Sovjetrussische staat hebben de
leiders in het Kremlin zich aanvan
kelijk ongerust gemaakt over de pu-
blikatie van de memoires van Sta-
lins dochter Swetlana Alliloejewa,
die haar „twintig brieven aan een
vriend" in 1963, tien jaar na de dood
van haar beruchte vader, schreef.
Voor de Russische inlichtingendienst
zal het niet zo'n groot karwei zijn
geweest om tjjdig de politieke waar
de van haar „herinneringen" vast te
stellen; die werd, zo mogen we op
maken uit het verdere verloop der
verwikkelingen, door de Russen niet
hoog aangeslagen. Toen Swetlana
naar het Westen vluchtte en bekend
werd, dat de memoires in de Ver
enigde Staten zouden worden ge
drukt, vreesde men in Moskou, dat
zij op verzoek van de Amerikanen
het manuscript in een voor de Sov-
jeti-Unie ongunstige zin zou herschrij
ven en dat zou bijzonder slecht van
pas komen bij de viering van de
vijftigste verjaardag van de oktober
revolutie. Om deze narigheid te voor
komen bemachtigde de Sovjet-rege
ring een tweede manuscript van
Swetlana's brieven en speelde dat
slim in handen van enige Westeuro-
pese bladen. Nu het boek inmiddels
op de markt is kan men in Moskou
een zucht van verlichting slaken; er
is nauwelijks iets aan de originele
tekst (die overeenkwam met 't Rus
sische manuscript) veranderd en de
brieven hebben geen enkele politieke
betekenis.
|7en bijdrage tot de vorming van
een beter oordeel over de
machtsperiode van haar vader kan
men Swetlana's boek niet noemen.
Daarvoor is de argumentering te
emotioneel, de situatietekening te
eng en is haar mening soms in strijd
met feiten, zoals die in het Westen
en in Rusland bekend en erkend zijn.
We nemen het haar overigens niet
kwalijk, dat zij haar vader, ondanks
de misdaden waarvoor hij aanspra
kelijk was, toch in bescherming wil
nemen (er bestond immers een band
van genegenheid tussen vader en
kind). Haar visie op zijn handelwij
ze is evenwel bezijden de waarheid.
Zij schildert Stalin af als een wat
zielige man, die het slachtoffer was
geworden van „het systeem" en van
een machtskliek met Beria als dia
bolisch middelpunt; een dictator die
de door hemzelf opgeroepen krach
ten niet meer kon beteugelen.
"17ertellend over Beria verliest Swet
lana haar beheersing, zoals het
blijkt uit de volgende passage van
haar boek:
„Hij (Beria) was uiterst opgewon
den, zijn toch al weerzinwekkende
gezicht vertrok ieder ogenblik van
de hartstochten die hem verscheur
den. En zijn hartstochten waren:
eerzucht, wreedheid, sluwheid, macht
en nog eens macht.
En even verder over hem: „Dit
was een prachtig eigentijds type van
een listige lakei, de belichaming van
Oosterse sluwheid, kuiperij en hui
chelachtigheid, waarin hij zelfs va
der gestrikt had, hoewel die over 't
algemeen moeilijk te bedriegen viel.
Veel van wat deze hydra had ge-
wrocht viel nu als een smet op va
ders naam. Op vele punten waren
zij samen schuldig, maar dat Law-
renti (Beria) in vele gevallen vader
listig heeft weten te bedriegen en
daarbij in zijn vuistje lachte, dat
lijdt voor mij geen twijfel. En dat
hadden allen „in de top" begrepen".
Het is juist dat Beria een zeer
machtig man was tijdens het stali
nistische tijdperk, maar hij kon zo
snel carrière in de politiek maken
door het grote vertrouwen, dat Sta
lin in hem stelde. Uit Swetlana's
boek en ook uit andere bronnen
blijkt dat aandrang op Stalin is uit
geoefend om de „zuiveringen" (een
eufemisme voor moord en deporta
tie) van Beria te controleren en aan
banden te leggen. Van Beria's oppo
nenten eiste Stalin hun argumenten
met feiten kracht bij te zetten, maar
hij verzuimde aan Beria bewijzen te
vragen voor zijn willekeurige be
schuldigingen en terreurdaden. Als
staatshoofd-dictator blijft Stalin pri
mair schuldig aan de dood van vele
honderdduizenden, die dikwijls wer
den vermoord of gedeporteerd zon
der precies te weten waarom.
A an zijn doodsbed heeft Swetlana
„oprechte tranen" gezien in de
ogen van Worosjylov, Malenkov,
Boelganin en Kroestsjef. Het is mo
gelijk dat hier sprake is geweest van
oprechtheid, doch van deze bewo
genheid bij Stalins dood is na 1953
niet veel meer gebleken in de toen
gevolgde politieke beleidslijn en dat
is maar gelukkig ook!
Swetlana's herinneringen vormen,
wanneer men de passages over haar
vader als politieke figuur heeft gere
lativeerd, een lezenswaardig boek;
het geeft een goede indruk van het
Russische leefmilieu in de jaren na
de revolutie, waarin twijfels ten op
zichte van de „ijzeren leefregels",
die de partij alle kameraden ge
bood, opbloeiden. Er was een vloek
uitgesproken over alle „als uitingen
van bougeoisie" beschouwde luxueu
ze dingetjes als parfum en een paar
modieuze kleren. Maar de beginse
len van de regering waren niet zo
streng of men zag wel kans door de
mazen van het net te glippen.
Stalin leefde sober en liep vrijwel
nooit anders dan in zijn uniformach
tige pakken; toch hield hij er de
naar onze mening uitermate „bur
gerlijke" gewoonte op na vrijwel
elk halfjaar een van zijn buitenhui
zen te laten verbouwen.
/"kok voor degenen, aan wie hij veel
genegenheid verschuldigd was,
zijn vrouw, kinderen en familieleden,
toonde Stalin zich een afschuwelijk
mens, bij wie het uiteindelijk nie
mand heeft kunnen uithouden.
Ongevoelig en zelfs hardvochtig is
hij jegens zijn oudste zoon Jasja
(uit zijn eerste huwelijk), volgens
Swetlana een sympathieke en fat
soenlijke man. Stalin gaf weinig om
hem en liet dat ook duidelijk blijken.
In een wanhopige gemoedsgesteld
heid wilde hij een einde aan zijn le
ven maken, schoot in de keuken van
het Kremlin een kogel door zich
heen, maar werd slechts gewond.
Stalin die van deze mislukte poging
tot zelfmoord hoorde, zag hierin een
aanleiding tot grove spot: „Ha, wat
een misser!", zou hij uitgeroepen
hebben.
Ook Stalins (tweede) echtgenote
en Swetlana's moeder kon zich niet
langer verzetten tegen het zware le
ven, dat zij als Ruslands „first la
dy" en als eega van een zo moeilij
ke man, moest leiden. Zij pleegde
zelfmoord na een kleine ruzie met
haar echtgenoot. Voor Swetlana werd
deze toedracht verborgen gehouden;
eerst tien jaren later moest zij in
een Amerikaans tijdschrift lezen,
wat er in werkelijkheid met haar
moeder was gebeurd.
"IVa de dood van zijn tweede vrouw
heeft Stalin bij velen de schuld
gezocht voor deze zelfmoord, behal
ve bij degene die het meeste er toe
had bijgedragen dat zij tot die daad
kwam, namelijk Stalin zelf.
Swetlana's tweede broer Wasili ge
noot aanvankelijk alle genegenheid
van zijn vader, werd gevleid door
onbetrouwbare lieden, geplaatst op
allerlei hoge posten, die hij niet aan
kon, raakte aan de drank en stierf
na een heilloos leven met de verbit
tering van een man die weet, dat
hij voor niemand veel heeft bete
kend. Jasja werd door de Duitsers
in een krijgsgevangenkamp doodge
schoten; Stalin ondernam geen enke
le poging om zijn leven te redden,
ook niet toen de nazi's hem aanbo
den zijn zoon te ruilen voor een
hooggeplaatste Duitser, die in han
den van de Russen was gevallen.
Stalins familie ontkwam niet aan
de zuiveringsacties, die door de ge
heime politie op touw werden gezet.
Talrijke ooms, tantes en kennissen
werden omgebracht, gevangengezet
of gedeporteerd. Uiteindelijk zijn er
van Stalins familie zo velen van to
neel verdwenen, dat men begrip kan
hebben voor Arthur Koestiers op
merking in The Sunday Times, dat
dit relaas hem sterk doet denken
aan Agatha Christie's vermaarde
„Tien kleine negertjes".
A 11e liefde die Stalin kon opbren
gen richtte hij, zo mogen we uit
het boek concluderen, op Swetlana.
Zijn op kinderlijke toon gevoerde
correspondentie met haar is moeilijk
in overeenstemming te brengen met
zijn lompe en ontactische manieren.
De briefjes aan zijn dochter besluit
hij vaak met „Ik kus je, mijn mus
je, heel, heel stevig" of met: „Het
secretarisje van mevrouw Setanka
(Swetlana), de arme I. Stalin". Maar
de liefde voor dit kind toonde hij
weer niet bij haar huwelijksproble
men.
Zijn achterdocht ging zelfs zover
dat hij er geen been in zag Swetla
na te verdenken van tegen de staat
gerichte opvattingen.
Swetlana's brieven bestaan uit dui
delijke, poëtische en soms wat zoete
schilderingen van haar directe om
geving, de mensen, de natuur, de
wreedheden, een beetje vreugde en
...het vertrouwen in God en de
overwinning van het goede. Tussen
de tragische gebeurtenissen door le
zen we van de spaarzame verzetjes,
die Stalin zich gunde. Een avondje
naar films kijken in het Kremlin
bijvoorbeeld; dan raakte de dictator
zo in de ban van wat hij zag, dat
hij twee of meer films achtereen liet
draaien, waarna de genodigden om
twee uur 's nachts naar bed konden
gaan Vermoeiende avondjes!
Cwetlana komt uit het boek als *n
aardige, intelligente en soms
wat onbegrijpelijke vrouw te voor
schijn, die onderhoudend kan vertel
len over een wereld, die tot het ver
leden behoort, maar waarvan het
leed tot op de dag van vandaag in
talloze Russische harten schrijnt.
C. VAN DITSHUIZEN.
„Swetlana Alliloejewa. Twintig
brieven aan een vriend"; uitgeve
rij Elsevier te Amsterdam; prys
f 16,90.
FRANKFORT Een rechtbank in
Frankfort heeft gisteren de gerechte
lijke inbeslagneming van het Oostduit-
se „Bruinboek" opgeheven. Tegen
deze uitspraak is geen beroep mogelijk.
Een kantonrechter had dinsdag het
boek op de „Buchmesse" in beslag la
ten nemen, omdat daarin president
Lübke zou worden belasterd. Volgens 't
„Bruinboek over oorlogs- en nazi-mis
dadigers in de Bondsrepubliek" zou
Lübke aan de bouw van concentratie
kampen hebben meegewerkt. De Bonds
president heeft de in 't boek afgedruk
te stukken al als vervalsingen aange
merkt, maar hij had afgezien van een
inbeslagneming.
De kantonrechter had voor zijn optre
den als motief aangevoerd, dat hij in
noodgevallen zelfstandig kan optreden
als uitstel van handelen gevaar zou op
leveren. De rechtbank besliste echter,
dat de openbare aanklager in Frankfort
alle gelegenheid had gehad zelf op te
treden. Dat hij dit niet had gedaan was
zijn zaak. De inbeslagneming geschied
de vijf uur voor de sluiting van de boe
kenbeurs. De openbare aanklager had
hier direct protest tegen aangetekend.
AMSTERDAM De Amsterdamse
raadsleden J. ten Brink en A. J. Brug-
geman (beiden pac.soc.) willen dat
de niet in het rapport \an de Commis-
sie-Enschedé opgenomen getuigenver
klaringen alsnog aan de Amsterdamse
raad ter kennis worden gebracht.
(Van onze correspondent)
LONDEN Premier Wilson vond gisteren de tjjd gekomen om tussenbeide te
komen in het arbeidsconflict in de Britse havens. In de haven van Liverpool
wordt al v(jf weken lang zo goed als niet meer gewerkt. Ook in Londen z(jn
veel stakers. De Britse export wordt daardoor zwaar getroffen: er ligt voor ze
ker een miljard gulden aan goederen te wachten op verscheping naar het bui
tenland.
Wilson riep de minister van Arbeid,
Gunter, bij zich en de leider van de
transportarbeidersbond. Cousins, die in
allerijl van een reis door Mexico was
teruggekomen. Voorlopig heeft Wilson
zijn hoop gevestigd op bemiddeling.
Voor noodmaatregelen van de regering
vindt hij het nog te vroeg. Dat kan pas
gebeuren indien de aanvoer van nood
zakelijke voorraden gevaar loopt.
De opzienbarende interventie van Wil
son hij heeft er een bezoek aan Glas
gow voor uitgesteld kwam voor hem
weer op een buitengewoon gunstig tijd
stip. Het nieuws ervan verdrong dat
van de eerste dag van de conferentie
der Conservatieve partij naar de twee
de plaats! Wilson weet altijd voor der
gelijke stunts te zorgen als het hem
te pas komt.
Met dit al wil niet worden gezegd dat
de toestand niet ernstig is. Vooral om
dat er ook bij de spoorwegen chaos
dreigt door een conflict met twintigdui
zend treingeleiders op goederentreinen.
Door dit conflict hebben de Britse
spoorwegen al ongeveer 20 miljoen gul
den verloren.
Bij de spoorwegen gaat het om een
actie die door de vakbeweging wordt
gesteund, maar in alle andere geval
len er zijn er meer dan in de ha
vens zijn het wilde stakingen die
Engeland treffen, in veel gevallen uitge
lokt door communisten en trotzkisten.
Sommige vakbondsbestuurders, en gis
teren ook de minister van Arbeid, Gun
ter, zien in dit alles een sinister com
munistisch ondermijningscomplot „Er
is geen twijfel mogelijk of de commu
nistische partij is er op uit om dit een
winter te maken van ontwrichting", al
dus de minister van Arbeid, „met als
doel om onze hoop op economisch her
stel te vernietigen en om de sociaal-de
mocratische beweging naar de onder
gang te brengen".
Minister Gunter gaf ook de vakbonds
leiders een flinke veeg uit de pan: die
hebben de macht over hun leden voor
een deel verloren, zei hij. De vakbewe
ging moet er voor zorgen, dat overeen
komsten die zij namens haar leden
sluit, ook worden nagekomen. Gebeurt
dat niet dan moet iemand natuurlijk or
de op zaken stellen. Hiermee waarschu-
ADVERTENTIE
GUNTER
Complot
de de minister van Arbeid dat er voor
de regering een tijd kan komen dat er
niets anders op zit dan maatregelen te
nemen om de arbeiders te dwingen na
te komen wat zij vrijwillig op zich ne
men. Met andere woorden: het houden
van wilde stakingen strafbaar stellen,
zoals onder meer de Conservatieven be
pleiten.
DEN HAAG. De schilders willen
1.800.000 gulden op tafel leggen voor be
strijding van de seizoenwerkloosheid.
De regering zal daar een flink bedrag
bij moeten doen in de vorm van een
subsidieregeling. Dit zei gisteren de
voorzitter van de Nederlandse katholie
ke bond van schilderspatroons „St. Lu
cas", de heer H. A. Kok, op de jaar
vergadering van de organisatie.
Hij zei dat de schilders de gevolgen
hebben ondervonden van het slechter
worden van de economie. Een groot
probleem vormt daarbij de werkloos
heid onder de pas opgeleide jongeren
in het bouwbedrijf. Bij de schilders viel
deze werkloosheid mee, maar grote
waakzaamheid is geboden.
De seizoenwerkloosheid heeft zich in
de afgelopen winter vooral als gevolg
van de dalende conjunctuur zeer doen
gelden. Volgens de heer Kok moeten
tijdig maatregelen worden genomen.
Hij vond dat nu het ogenblik is aange
broken voor een subsidieregeling.