Winkeliers haken met
loterij in op actie
voor het zwembad
Veiling Septer Tiel
Deur als debiteurenadministratie
Pofklanten kwamen vroeger
letterlijk in t krijt te staan
Zelf koffiemalen oudste
vorm van zelfbediening
Meester Van de Waal
25 jaar schoolhoofd
Auto reed
meisje aan
PUBLIEK KAN GRATIS DEELNEMEN
Personenauto
als hoofdprijs
Auto werd
gemangeld
Verkeerscursus
in Amerongen
en Overberg
Kantoor van
gem-ont va nger
dagelijks open
Uit de oude doos
Opmake
Kostschool
Malen
In 't krijt
Opbrengst collecte
BURGERLIJKE STAND
AMERONGEN
door
Rik Valkenburg
VEEN END AAL - De Veenendaalse winkeliers hebben
spontaan ingehaakt op de zwembadactie 9,Laat 'es wat
voor t grote bad". Er zal met ingang van 18 november
een grote loterij worden gehoudenwaarvan de opbrengst
ten goede komt aan de actie en waaraan het kopend pu
bliek gratis zal kunnen deelnemen. Deze actie is tegelijker
tijd bedoeld als St.-Nicolaasactie.
Veilbericht van de Tielse Veiling Septer van maandag 23 oktober 1967.
Opgave na klasse mm maat.
Appelen 75/opw 70/75 65/70 60/65 55/60 1
Allington Peppin 1226
Bloemee 16—55
8—19
x Cox Orange k.l
44—50
41—43
36—40
x Cox Orange k.2
40—49
39—42
38—33
26—29
Cox Orange verpakt k.2
44—51
45—47
38—40
Dijkmanszoet
14—30
12—15
James Grieve k.2
16—17
14—16
12—15
Ingrid Marie k.2
32—37
28—32
27—29
22—24
19—22
Glorie v. Holland k. 2
26—28
19—23
Goudreinet k.l
29—31
24—26
x Goudreinet k.2
23—28
20—24
16—22
Golden Delicious k.l
46—52
45—49
Golden Delicious k.2
41—48
36—40
27—36
Notarisappel
15—19
Jasappel
22—30
11—26
x Jonathan k.l
22—26
24—29
21—25
15—19
x Jonathan k.2
19—23
18—25
19—21
10—18
Sterappel k.l
38—40
31—33
Present van Engeland
24—29
Sterappel k.2
Zoete Pippeling
Lombarts Calville k.2
38—40 29—34 21—26 16—19
22—24
45—61
19—25
9—30
42—53
22—44
20—23
52—54
30—46
30—39 15—25
25—27
Zuurkroet per 100 kg fl 8.10, rood fl 6,00, zoet fl 4,00
Fabrieksfruit per 100 kg fl 9,60.
Goudreinet val per 100 kg fl 10,10.
Peren:
Brederode
Beurre Alexander Lucas k.2 4648 34—37
Beurre Clairgeau k.2 42—44
Beurre Hardy k.2 90—92 76—79
Bonne Louise d Avranche
Comteese de Paris k.2 3033 2130
Conference k.2
Doyene de Cornice k.2 100—109
Legiponts
Beurre Anjou k.l 6668 5356
St Remy
Giezewildeman
IJsbouten
Winterjannen
Zwijndrechtse wijnperen
k.2 21—26
Druiven Frankenthalers 135—140, Black Allicante 157180.
Groenten
Andijvie 2530, 8—15; Princessebonen 75110; Pronkbonen 4352, 2024; Kas-
snijbonen 180185; Savooiekool 1725; Rode kool 1316; Spinazie 4345; Prei
25—28; Uien 22—24, 12—15; Spruiten 37—42, 21—26; Wortelen 16—18.
x Tomaten per kistje van 6 kg export a fl 4,604,70, export b fl 4,704,80, ex
port c fl 2,904,00. x Tomaten per kisje van 6 kg binnenland fl 1,403,10, 95150.
x is hoofdaanvoer.
Alles in centen per kg tenzij anders vermeld.
45—49
51—64
40—45
34—50
27—46
26—38
23—33
16—27
ACHTERBERG Meester" A.M. de Waal uit Achterberg herdenkt deze
week dat hij 25 jaar geleden benoemd werd tot hoofd van de openbare lagere
school. Er zullen rond deze gebeurtenis weinig officiële plechtigheden volgen,
omdat de heer De Waal van mening is dat er, na het feest dat hem vorig jaar is
aangeboden, toen hij zijn koninklijke onderscheiding ontving, nu geen reden is
voor feestelijk vertoon. De algemene verwachting is wel, dat er op de ouder
avond, die vrijdagavond gehouden wordt, enige aandacht aan het feit besteed
zal worden.
De hoofdprijs van een loterij is een
personenauto ter waarde van circa
f 5000,-. Daarnaast worden vele ande
re prijzen in de vorm van buitenland
se reizen beschikbaar gesteld. Het idee
voor deze grote loterij, waarvoor in
middels bij het ministerie van justitie
vergunning is aangevraagd, werd ge
opperd in de laatste vergadering van
de winkeliersvereniging „Handel en
Nijverheid". De suggestie werd door
gegeven aan het actiecomité, dat het
idee overnam en het verder uitwerkte.
De definitieve plannen werden giste
ren op een bijeenkomst in het raadhuis
door wethouder C. N. van Kuyk en de
heer Ant. de Ruiter, voorzitter van de
winkeliersvereniging, toegelicht.
Alle Veenendaalse winkeliers zullen
VEENENDAAL Maandagmorgen
reed mevrouw A. M. W. G uit Vee-
nendaal over de Prins Bemhardlaan in
de richting van de Buurtlaan. Bij ga
rage Van Wijk zag zij plotseling het
vijfjarige meisje G v. H. uit Veenen-
daal tussen een paar geparkeerd
staande auto's vandaan komen. Een
aanrijding was onvermijdelijk.
Het meisje werd door de auto van de
krachtig remmende mevrouw W. een
aantal meters meegesleurd. Uiterlijk
ongedeerd bleef zij op straat liggen.
Met een ziekenauto is zij naar het Ju-
lianaziekenhuis gebracht voor observa
tie.
aan de actie kunnen deelnemen. De lo
ten kunnen door de deelnemende win
keliers echter naar eigen inzicht be
schikbaar worden gesteld. Gebruikelijk
is, dat voor elke bestede gulden een
lot wordt verstrekt.
De heer Ant. de Ruiter zei gisteren:
„De laatste jaren hebben wij als win
keliersvereniging steeds acties gevoerd
voor een algemeen liefdadig doel. Nu
willen we eens een actie steunen waar
bij het om het belang van de gemeen
te Veenendaal gaat
Uit de reacties is inmiddels geble
ken dat ook de winkeliers die niet bij
Handen en Nijverheid aangesloten zijn
(dr. Slotemaker de Bruineplein en Pa
trimoniumlaan) zich geheel achter het
initiatief zullen scharen.
Met name wethouder Van Kuyk was
hier verheugd over. „Dit gebaar van
de middenstand biedt ook voor de toe
komst perspectieven. Wellicht dat we
nog eens vaker een beroep op de win
keliers kunnen doen als het om een al
gemene zaak gaat..."
Volgens de heer De Ruiter is de sa
menwerking van de winkeliers, zoals
die zich nu bij deze zwembad-actie ma
nifesteert, min of meer noodzakelijk
om de loterij naar wens te laten ver
lopen.
„Van ministeriële zijde is de bepa^
ling gesteld dat de loterij niet door an
dere acties doorkruist mag worden", zei
hij.
OPBRENGST
De loterij moet niet gezien worden
als sluitstuk van de algehele actie voor
het zwembad. Er staan nog enkele acti
viteiten op het programma en boven
dien is de huis-aan-huis-collectie nog
niet geheel voltooid. De actie, die zoals
bekend onder het motto „Laat es wat
voor 't grote bad" wordt gevoerd heeft
tot nu toe f 23.000,opgebracht. Daar
van was f 6250,al ontvangen voordat
de actie begon. De inzameling onder de
bevolking, die zoals gezegd, nog niet he
lemaal rond is, bracht (voorlopig)
f 5600,op. Dit resultaat heeft het ac
tie-comité wel wat teleurgesteld. De
zelfstandigen (grossiers, winkeliers.me-
dici, garages enz.) die afzonderlijk zijn
benaderd brachten f 11.000,bijeen.
Van de provincie Utrecht is inmiddels
bericht ontvangen dat er een subsidie
in de bouwkosten verleend zal worden
ter grootte van f 60.000,Er is nu nog
een tekort van f 57.000,te overbrug
gen en het actie-comité hoopt dat de
loterij hier in belangrijke maté zal toe
bijdragen.
Binnenkort zullen er nadere publika-
ties (o.a. over de uitgeloofde buiten
landse reizen) bekend worden gemaakt.
De datum waarop de trekking van de
loterij zal plaatsvinden, is al vastge
steld. Dit zal op 29 december gebeuren.
AMERONGEN Traditiegetrouw
zullen er, onder auspiciën van Veilig
Verkeer, weer verkeerscursussen wor
den gegeven in Arnerongen en Over
berg. Ditmaal wordt gestart in Over
berg. De cursusavonden zijn vastge
steld op 14, 21 en 28 november en op
12 december. De kosten bedragen f 2,
per avond. Hoogstwaarschijnlijk wor
den de avonden weer gehouden in een,
schoollokaal. Ook zijn de cursusleiders
weer de heren Stam en Pakvis, zodat
de leiding in bekwame handen is. De
cursusdata voor Amerongen zijn 16, 23
en 30 januari en 6 februari. Het is de
bedoeling deze cursus in een lokaal
van de Pr. Ireneschool te geven. De
kosten voor deze cursus zijn eveneens
f 2,per avond. Voor de cursus in
Overberg kan men zich opgeven bij
garage Engelenhove, Eindseweg te
Overberg en bij de heer Spruit in kamp
Overberg. Voor de Amerongse cursus
dient men zich te melden bij de heer
Sasburg, Kon. Wilhelminaweg 109, de
heer Pakvis, Koenestraat 104 of bij de
heer van Bergen, Burg. Jhr. H. v.d.
Boschstr. 2.
De afdeling zal trachten de Jeugd-
verkeersschool, die ook dit jaar haar
tenten weer in Amerongen heeft opge
slagen, ook voor 1968 aan te trekken.
Verder zal de afdeling Amerongen
trachten een cursus „Pech onderweg"
te organiseren. Nadere berichten hier
omtrent volgen te zijner tijd.
F. van Bergen, (secr.)
VEENENDAAL Total-loss kwam
de Opel van de heer J. N. P. P. uit
IJmuiden uit de mangel, die gevormd
werd door een grote vrachtwagen
met aanhanger, bestuurd door de heer
H. R. uit Uithuizermeeden en enkele
paaltjes, die voetgangers voor het
snelverkeer moeten beschermen op de
hoek van de Nieuweweg-Zandstraat.
Beide wagens stonden stil voor het
rode licht, P. wilde rechtsaf de Zand
straat in en R. wilde recht door de
Hoofdstraat in. Voor R. stond een per
sonenauto, die linksaf de Hoogstraat in
wilde draaien en daarom draaide R.
iets naar rechts, met het hierboven
genoemde gevolg voor d§ auto van P.
Beide bestuurders bleven ongedeerd.
AMERONGEN Met ingang van 1
november a.s. zal er in de openstel
lingsuren van het kantoor van de ge
meente-ontvanger een wijziging plaats
vinden.
Was tot nu toe het kantoor open el
ke vrijdagavond van 19.00 tot 20.00 uur,
met ingang van bovengenoemde datum
zal het kantoor open zijn elke dag van
negen tot half één en elke laatste vrij
dagavond van de maand van 19.00 tot
20.00 uur.
AMERONGEN De collecte ten behoe
ve van het Pr. Beatrix Fonds, voor
polio-patiënten, spastici e.d. van alle
gezindten heeft te Amerongen opge
bracht het mooie bedrag van f 856,91.
GEBOREN:
Krijntje, d.v. H. Ploeg en A. van der
Velden; Theodora Johanna, d.v. A.
Blom en V. J. van de Weerd.
OVERLEDEN:
Johannes van den Boogaard, oud 50
jaar, wonende te Ridderkerk.
GEHUWD:
Hendrik Jan van den Broek 29 jaar en
Yvonne Beatrix Titia Martha, 26 jaar.
ONDERTROUWD:
Pieter Comelisse, 22 jaar en Maria
Willemina van Ommeren, 20 jaar.
INGEKOMEN PERSONEN:
Bruijs, E. ev. van der Ende, Don
kerstraat 9 van Veenendaal L. W. D.
Bouwens, Boslaan 3 van 's-Gravenha-
ge; F. Homminga, Elsterstraatweg 13
van Franeker; C. Lit, Pr. Hendriklaan
7 van Amsterdam; M. van der Lugt,
ev van Dongen, Pr. Irenelaan 14c van
Tiel; C. J. van Arnhem ev Nagtegaal,
Lekdijk 13b. van Leersum.
Vertrokken personen:
G. Weijers van de Oude Wei 7 naar
Hulst.
Het verschil tussen het oude Veen en het huidige stads-achtige Veenen
daal, is wel heel groot. Een vergelijking is eigenlijk niet meer te trekken.
Neem bijvoorbeeld de Hoofdstraat met haar winkels, cafetaria's, super
markten, enzovoorts. Een lust voor het oog en een magneet voor de om
trek. Vroeger heette dit hart van Veenendaal (hoewel er de laatste de
cennia wel wat „nieuwe" harten zijn bijgekomen, zoals Slot. de Bruine
plein en Schrijverspark) heel simpel de WeverstraatNog nauwkeuriger
omschreven: de noordzijde heette: Kerkstraat, de Zuidzijde: Weverstraat.
Beide „straten" waren gescheiden door het water, dat vroeger midden
door de Hoofdstraat stroomde, en dat in 1845 werd gedempt. De verbin
ding tussen beide straten werd gevormd door tal van bruggetjes. Het wa
ter liep door tot ver voorbij de Vaartbrug, tegenwoordig de J. H. van
Schuppenburg. Ongeveer in het midden stond het in verbinding met een
ander water, de Achterkerkse Grift, die zich bevond tussen het terrein
van het „Oude-Liedenhuis" en de Frisiaen onder langs de tuintjes
aan de zuidkant van het Achterkerk liep in de richting van de Geerse
brug.
Het omleidingskanaal, de zoge
naamde „Vaart" is pas in 1866 ge
graven ten behoeve van de defensie;
het is nog steeds eigendom van de
Staat der Nederlanden. Aan de We
verstraat stonden allemaal kleine
woningen. De meesten slechts 1 ver
dieping hoog. Tijdens de watersnood
in 1855 stond het water dan ook tot
de dakgoot!
Een enkel groot huis stond er tus
sen, bijvoorbeeld dat van de heer
H. G. van der Poel, die van 1855
tot 1874 burgemeester van Veenen-
Rechts op de foto het oude post
kantoor in de thans nog beruchte
corridor naar de' Kerkewijk.
daal was. Hij was een bekende fi
guur in het dorp. Behalve burgemees
ter was hij ook voorzitter van het
Veenraadschap en lid van de Provin-
gedurende een deel van zijn ambts
periode. Naast het gemeentehuis
was in een kamer het postkantoor.
Een bekend postdirecteur was baron
ciale Staten van Utrecht. Later deed
zijn kapitale woonhuis een tijdlang
dienst als pastorie van de Gerefor
meerde Gemeente. Daarachter werd
in 1913 het kerkgebouw van genoemd
kerkgenootschap gebouwd, dat nu
dienst doet, na een grondige interne
restauratie, als kerkgebouw voor de
Chr. Gereformeerde Pniëlkerk. De
ouderwets-deftige pastorie moest en
kele jaren geleden het veld ruimen
voor enkele moderne zakenpanden.
Van Asbeck. Later was het postkan
toor aan de andere zijde van de
straat, in het huis van Otto van der
Meyden. Daarna kwam het aan de
Kerkewijk, even voorbij de markt.
Ook dat gebouw kenmerkte zich
door een monumentale vierkante
lijn.
TT
De Weverstraat bezat nog een an
der kapitaal gebouw. Dat was de
kostschool voor jongedames. Nadien
heeft het jarenlang dienst gedaan als
gemeentehuis. Het deed ook nog een
tijdlang dienst als ambtswoning voor
de burgemeester. Burgemeester Me-
telerkamp was de eerste, die er
woonde.
De heer Jhr. Van Asch van Wijck
woonde uiteraard liever op „Pratten-
burg" in de tijd, toen hij burgemees
ter was (1888-1902); vandaar dat
toen het gemeentehuis verhuurd werd
Ook de manier van winkelen was
vroeger wel even anders dan tegen
woordig. De meeste kruidenierswin
kels werden aangeduid met het op
schrift: koloniale en grutterswaren.
De oude winkeltjes kenmerkten zich
door pikante geurtjes. Vrijwel alles
werd los verkocht. Verpakte artike
len waren ér weinig of in het geheel
niet. Boven aan het lijstje stond an
derhalf ons stroop; er werd de vol
gende dag „broeder" gegeten en
daar mocht een likje stroop over
heen. Het meegebrachte potje werd
eerst netjes gewogen, waarbij met
wat kleine stenen de weegschaalba
lans in evenwicht werd gebracht.
Daarna schepte de vrouw met een
lange houten lepel een lik stroop uit
een vaatje en liet dat al draaiend
met de lepel in het potje lopen, tot
dat er anderhalf ons in zat. Een
half pond groene zeep werd afgewo
gen in een grauw stuk papier. Nu
was de suiker aan de beurt. Een
héél ons, voor de zondag! Dan kreeg
men n.l. een klein schepje in de
thee of in de koffie en soms ook op
brood. Iemand die een pond suiker
kocht, ging door voor een „opma
ker".
Een onsje krenten stond ook op de
lijst en diende voor de „broeder"
van de volgende dag. Een gezinslid
was jarig en dan mocht er wel eens
getrakteerd worden. Een pond zout
durfde men wel te kopen. Dat kost
te bijna geen geld. Men strooide het
vaak over een snee brood. Meel en
bloem had men nodig voor de meel
pap.
Nu was de koffie aan de beurt. Ook
niet meer dan één ons. Het werd net
jes afgewogen en dan kon men het
zelf, als een soort vorm van zelfbe
diening, malen in de grote koffiemo
len die meestal helrood gekleurd
aan het eind van de toonbank
stond. De geurige gemalen koffie
ging in een klein zakje en vond
zijn plaats in de grote tas, tussen de
andere koloniale waren. De weeg
schaal, vaak met mooie gepoetste ko
peren schalen en gewichten, stond
vroeger uiteraard veel meer centraal
dan tegenwoordig. Praktisch alles
passeerde de weegschaal. De krui
denier verkocht ook vaak petroleum.
Dan vervulde de weegschaal geen
functie, maar speelde de maatkan
een rol. Sommigen verkochten ook
schuurzand, want de hoeveelheid
schuurmiddelen was heel wat be
perkter dan nu 't geval is. Er waren
zelfs kruideniers die bossen talhout
De bekende pleisterplaats voor het
doorgaande verkeer hotel „de
Klomp" zag er vroeger heel wat
anders uit dan tegenwoordig.
verkochten: hakhout voor de kachel.
Ook houtskool werd in de oude tijd
veel verhandeld. De oude Veenen-
dalers herinneren zich nog wel de
grote, ijzeren strijkbouten, die daags
na de wasdag voor de deur stonden,
gevuld met wat'rokerige houtskool,
om tenslotte gloeiend heet te wor
den en als zodanig geschikt om di
verse kledingstukken op te strijken.
Een handige huisvrouw kon dat keu
rig, ondanks 't primitieve loodzware
instrument.
In het verre verleden kon men ook
vuurmakers kopen. Dat waren in
hars gedrenkte, zware houtkrullen.
Begrijpelijk dat deze dingen snel en
fel vlamden en voor menig karwei
tje goede diensten verrichtten.
Ook vroeger waren er mensen die
niet direct boter bij de vis gaven.
Vooral verder in de week, als het
„weekloon" wat men 's zaterdags
beurde al op was, kwam het voor,
dat men geen cent had om te beta
len. Dan „pofte" men. Bij sommige
kruideniers kwam men dan op de
lei te staan. Met een griffel werd de
naam oo de lei gekrast, met het ver
schuldigde bedrag erachter. Er waren
echter ook kruideniers die het anders
deden. Voor het registreren van de
debiteuren hield met de binnenkant
van de tussendeur, die van de woon
kamer naar de winkel leidde, in re
serve. Het was uiteraard een gehei
me plek, die alleen maar vanuit de
woonkamer bekeken kon worden.
Met krijt schreef men aan de binnen
kant van de deur de naam van de
schuldenaar met het bedrag wat men
verschuldigd bleef. Pas bij betaling
ervan werd deze „smaad" wegge
wist. Zo kon het dus gebeuren dat
men een nalatige betaler onder vier
ogen kon aanspreken, in de meest
letterlijke zin: „Jij staat nog bij mij
in het krijt".
