Meeste huisvrouwen willen wekelijks koopfeest niet missen
Winkelsluiting opnieuw
in de belangstelling
Eigenaar supermarkt: Laten we
de proef maar eens nemen
Houd die ellendige
ladders voortaan onder
de voet
mótloc
■I U
Vissoorten door
grote vangsten
bedreigd
Niet saai
maar TELEVIZIER!
„Beroep ook voor
onze kinderen
attractief houden"
THEEDOEK????
DROOGT ALMELO
Geen verzachting van controle op
marihuana
Nieuwe Libelle nylons met Footloc'
niet één cent duurder
DE DOEK DIE DIRECT
Amerikaanse
gezinnen
5
MENINGEN
TE DRUK
ROULEREN
MET MAN
GEEN PROBLEEM
Vierkant tegen
Succes
Voelhorens
Wijsgerig
Rendement
EIS GELS ADVIES:
met de onzichtbare Fbotloc in nieuwe Libelle nylons
Hier
Fbotloc
I
Verdubbeld
Vijf procent
Probleem
NIEUWE ABORTUSWET
IN ENGELAND
Feestzaal- met
Gotische omlijsting
(snuf... snuf)
en alle 5 in december verschijnende nummers gratis
TELE-CHEQUE ga 38
ZATERDAGMIDDAG GEZELLIG WINKELEN'
ROTTERDAM Blijft de zaterdagmiddag ook in de toekomst voor het
Nederlandse gezin het koopfeest bij uitstek? Van tijd tot tijd dreigen vak
bonden in hun strijd voor de vijfdaagse werkweek -met winkelsluiting op
Zaterdag. Binnenskamers wordt daar ook nü weer druk over gesproken.
Winnen de vakbonden, zoals in Duitsland gebeurd is, dan zullen de Ne
derlandse winkelcentra zaterdagsmiddags even leeg en uitgestorven zijn als
in de Duitse steden. Bij de officiële gesprekken over winkelsluiting .komen
wel de meningen van middenstandsbonden en vakverenigingen naar voren,
maar nauwelijks de opinie van de klant.
Zaterdagmiddag zijn we naar drie
drukbezochte winkelcentra in de rand
stad gegaan om ook eens van de huis
vrouw te horen hoe zij over gesloten
winkels op zaterdag denkt.
In deze winkelcentra spraken wij met
de klanten. Het merendeel van de win
kelende vrouwen bleek tegen een win
kelsluiting op zaterdagmiddag te zijn.
Ook de geënquêteerde verkoopsters
wilden de gezellige drukte van de za
terdagmiddag behouden. In alle winkel
centra was 't familiekoopfeest in vol
le gang, toen wij er aankwamen. Hele
gezinnen waren in auto's, trams en bus
sen naar de vele winkels en warenhui
zen gekomen.
Een bejaarde mevrouw uit Rotter
dam was tussen de gezellige wirwar
van mensen haar inkopen aan het doen.
„Ik kan pas gaan winkelen als ik mijn
zieke man verzorgd heb. Door de week
schrijf ik alle benodigdheden voor mijn
kleine gezin op een lijstje, zodat ik za
terdags niets vergeet".
Een struise mevrouw uit Alblasser-
dam was met een zware boodschappen
tas op zoek naar een bus. „Ik kan al
leen zaterdagsmiddags gemist worden.
Mijn man past dan op de 3 kinderen".
In de Bogaard te Rijswijk zat een
mevrouw uit Monster in het Westland
samen met haar twee kinderen tussen
enkele boodschappentassen te wachten
op haar man. Hij was tussen de rek
ken van de supermarkt verdwenen. „Ie
dere zaterdagmiddag maken we of
naar de steden in het westen of naar
Rijswijk 'n winkelend gezinsuitstapje",
vertelde mevrouw F.
Een Rijswijkse huisvrouw vond de
zaterdagmiddag veel te druk om bood
schappen te doen. Voor haar konden
de winkels gerust sluiten. Dat we haar
in de Passage van de Bogaard tegen
kwamen, was een toeval. Ze moest per
se iets urgents halen, anders was ze niet
gekomen. „Inkopen doe ik bij voorkeur
's morgens, wanneer het niet druk is.
Een koopavond lijkt me erg leuk voor
de kinderen. Dan kunnen ze, bijvoor
beeld in de Sinterklaastijd, met hun
ouders winkelen."
Zo gelukkig dat zij er door de week
op uit kunnen, zoals deze Rijswijkse
huisvrouw, zijn de werkende vrouwen
over het algemeen niet. Een ongehuw
de, alleenwonende vrouw uit Den Haag
is alleen op zaterdagmiddag in staat in
verband met haar werk voor de hele
week inkopen te doen. Ook zij wil de
gezelligheid in de binnenstad niet mis
sen, evenmin als de ongehuwde dame
uit Den Haag, die ook de zaterdagmid
dag hard nodig heeft voor haar inko
pen. „Een koopavond is wel fijn, maar
ik moet me dan zo haasten als ik van
mijn werk kom".
Een mevrouw uit Voorschoten doet
haar dagelijkse boodschappen voor haar
kleine gezin 's morgens, wanneer het
bij de winkeliers nog niet druk is. Za
terdagsmiddags kan ze haar garderobe
in de Haagse binnenstad uitbreiden, om
dat haar man thuis op de baby past.
De vijfdaagse winkelweek is een
fel omstreden vraagstuk. Enerzijds
is er het personeel dat blijkens een
enquête voor een groot deel een vrije
zaterdagmiddag en een vrije maan
dagmorgen verlangt, anderzijds zijn
er grootwinkelbedrijven en midden
standsorganisaties die willen vast
houden aan een roulering van per
soneel dat dan vijftig vrije dagen in
het weekend moet hebben behalve
de zondag waarvan zeven op za
terdag en dertien op maandag.
Overigens maakt de christelijke
middenstandsbond een uitzondering.
Deze organisatie steunt de vakbon
den die tot voor kort de sluiting van
winkels op zaterdagmiddag en de in
stelling waar nog niet verwezen
lijkt van een koopavond op vrij
dag voorstonden.
Hoe denkt de huisvrouw, het win
kelpersoneel, maar ook hoe denkt de
winkelier er zelf over? In twee ar
tikelen op deze pagina een aantal
antwoorden.
Van de verkoopsters die wij in de
randstad naar hun mening vroegen, za
gen velen het nut van een zaterdagmid
dagsluiting niet in.
„We schieten er niets mee op", was
veelal hun commentaar. „Als ook de an
dere zaken gesloten zijn, kunnen we
toch geen boodschappen doen", 'n Pas
getrouwde verkoopster van De Bijen
korf, mevrouw v. L. uit Rotterdam, kan
de weekendinkopen aan haar man over
laten. Een oudere collega is niet zo ge
lukkig, en moet bij haar slager en krui
denier zorgen dat ze 's morgens het eer
ste aan de beurt is.
Ze zijn tevreden met het rouleersys
teem bij De Bijenkorf, dat hen in staat
stelt naast de maandagochtend zeven
vrije zaterdagen per jaar te hebben.
De verkoopsters bij C. en A. krijgen
zelfs om de veertien dagen een vrije
zaterdag. Volgens de Rotterdamse ver
koopsters zal de trek van de buitenwij
ken naar het centrum vanaf februari
door de metro gestimuleerd worden.
De winkeliers in de wijken, die hun za
ken om vier of om vijf uur sluiten, ge
ven ze groot gelijk. Tijdens de koop
avond vrijdag bij de opening van de
Coolsingel was het niet druk, behalve
op de levensmiddelenafdeling.
De heer P. Schapendonk, bedrijfslei
der van Albert Heyn in het winkelcen
trum van Rijswijk, heeft twee ver
koopsters, die hij moet dwingen hun
vrije zaterdag te nemen.
„Als je verkoopster wordt, weet je dat
je normaal gesproken de zaterdag kwijt
bent. Wij werken nu eenmaal in een be
drijf, dat zijn top heeft op zaterdag. Ik
voel me ook niet lekker, als ik op za
terdag met vakantie ben".
Volgens de heer Schapendonk moet
de hele winkelsluitingswet op de hel
ling. „Van ons hoeft op geen enkele
werkdag de zaak gesloten te worden.
Willen ze van overheidswege een be
paalde ochtend- of middagdienst instel
len, laten ze het dan eerst over de
maandagmorgen eens worden." Op de
meeste plaatsen in Nederland zijn de
winkels dan gesloten, behalve in Rijs
wijk, waar de verplichte sluiting op
woensdagmiddag is vastgesteld.
De heer C. Smit, bedrijfsleider van
C. en A. in Den Haag is van mening,
dat de winkels en de warenhuizen
dienstverlenende bedrijven zijn, die ze
ker niet gesloten moeten worden wan
neer de klant het meest nodig heeft.
Als lid van de raad van grootwinkel
bedrijven in Den Haag durft hij stel
lig te beweren dat een sluiting op za
terdagmiddag niet alleen voor de wa
renhuizen een ramp zou betekenen doch
ook voor de winkeliers in de binnen
stad.
„Een man is nu eenmaal een hulpe
loos wezen, wanneer hij iets moet ko
pen. Wij hebben de ervaring, dat hij
zich alleen zelf bedrijfskleding kan aan
schaffen. Voor de rest is hij aangewe
zen op het deskundige advies van zijn
vrouw-of zijn moeder. (Gelukkig zijn
de jongere mannen meer koopbewust).
Wanneer wil de gemiddelde man zijn
kleren kopen, als niemand zaterdags
middags met hem meekomt? Hier in
Den Haag zien we zomers 'n verschui
ving van de drukte naar de ochtend,
omdat ze 's middags naar zee willen".
„Voor de grootwinkelbedrijven is de
vijfdaagse werkweek van het perso
neel geen probleem. Met het rouleer
systeem komen we prachtig rond. eD
ene week werkt de verkoopster vier en
een halve dag, de volgende week vijf
en een halve".
Rondkijkend en luisterend op zater
dag in deze drukke winkelcentra van
de randstad, kregen we stellig de in
druk, dat de meeste huisvrouwen het
wekelijks koopfeest niet willen missen.
En in de winkels vinden de verkoop
sters juist die gezellige drukte op de za
terdagen ook stimulerend. Zjj zjjn over
het algemeen tevreden met de vrije
tijd die daar op andere dagen tegen
over staat.
(Van een onzer verslaggevers)
LEERDAM Hij is 46 jaar, heet
Dirk Kleppe, heeft twee kinderen
en sinds jaren een goed beklante
wijkzaak die is uitgegroeid tot een
supermarkt in de Patrimoniumbuurt
van Leerdam. Een zaak die loopt
dank zij de 120 arbeidsuren die
Dirk Kleppe samen met zijn vrouw
per week maakt en is samenge
groeid met de arbeidersbuurt waar
in ze staat.
Dirk Kleppe is een tevreden man;
een man die de zondag graag vis
sende aan de waterkant doorbrengt
en die zich, zij het met moeite, één
week per jaar losscheurt uit zijn zor
gen om met vakantie te gaan. Hij is
een man die iets heeft opgebouwd en
daar trots op is, maar hij is ook een
man die zichzelf en zijn vijf man
personeel iets extra's gunt.
Dat extraatje ziet hij in de vrije
zaterdagmiddag. Als het aan hem
ligt mogen zaterdag om één uur al
le winkels van groot tot klein, waar
ook in Néderland hun deuren sluiten.
Hij is er vierkant tegen dat er za
terdagsmiddags wordt gewerkt.
„Natuurlijk", zegt hij, „ik begrijp
goed dat er consequenties aan zit
ten, vooral waar het de grote steden
betreft. Een stad op zaterdagmid
dag waarvan de winkels gesleten
zijn dreigt inderdaad een dode stad
te worden; maar wordt ze dat
ook?"
Dirk Kleppe betwijfelt het. „Ik
geloof toch wel", zegt hij, „dat
Duitsland en daarvoor de Verenigde
Staten en Canada hebben bewezen
dat het kan. Want ook daar zijn de
winkels zaterdags gesloten en je kan
van een stad als Hamburg toch moei
lijk beweren dat het een dode stad
is geworden".
„Ik begrijp best", zegt hij, „dat
het publiek er aan zal moeten wen
nen. Dat is met alles zo, maar echt,
als er volgend jaar eens een proef
van een maand of twee gehouden
zou worden, dan zou iedereen het
kunnen ervaren".
Dirk Kleppe is er vast van over
tuigd dat na zo'n proef de winkels
dicht zullen blijven op zaterdagmid
dag. „Ongetwijfeld heeft zo'n vrije
zaterdagmiddag buiten de voordelen
voor 't winkelpersoneel ook voor
delen voor 't publiek. Want" legt
hij uit „er zouden koopavonden
tegenover zo'n vrije zaterdagmid
dag moeten staan".
„Ik denk bijvoorbeeld aan vrij
dagavond. De winkels tot een uur of
negen open. Dat moet toch een suc
ces zijn. Laten we wel wezen: Is het
voor moeders met kleine kinderen in
feite niet veel attractiever vrijdags
avonds of donderdag inkopen te
doen. De kindertjes liggen dan op
bed, pa kan oppassen en naar de te
levisie kijken en zo'n vrouw kan er
eens helemaal uit. Op haar dooie
gemak kan ze winkeltjes kijken,
eventjes zonder zorgen om haar kin
deren".
„Ga nu zaterdagsmiddags eens in
de steden kijken", zegt Dirk Klep
pe, „pa meet mee, de kindertjes
moeten mee en eigenlijk is niemand
erg gelukkig, omdat het een sleur is
geworden. Is zo'n koopavond eigen
lijk niet veel aantrekkelijker voor
alle partijen?"
Hij is -het oneens met de bestuur
ders van middenstandsbonden die
gezegd hebben dat de winkels zater
dagsmiddags open behoren te zijn.
„Ik ben er tegen", zegt hij welbe
wust, „Die mensen hebben geen
praktijk. Wij wel, dacht u dat ik niet
eens mijn voelhorens heb uitgesto
ken onder mijn eigen klantenkring?
Goed, er zijn voor- en tegenstan
ders; ook onder de huisvrouwen,
maar nogmaals, het went".
Economische nadelen ziet Dirk
Kleppe niet. „Ik ben er zeker van
dat er niets minder zal worden om
gezet. Mocht dat na een proefperio
de wel blijken, dan ben ik bereid
me neer te leggen bij het open zijn
op zaterdag. Maar eerst proberen en
dan èlle zaken".
„Kijk", zegt Dirk Kleppe heel
wijsgerig, „ik ben een zelfstandige
ondernemer en daar zijn er heel wat
van in Nederland. Heel wat van die
mensen hebben kinderen. Als die
kinderen alleen maar zien dat pa en
ma dag in dag uit, week na week,
jaar na jaar in de. zaak werken, za
terdags incluis, dan zullen die kiride-
ren er zich wel voor wachten, als ze
groot zijn, ook zo'n zaak te begin
nen. Want", en de vinger gaat waar
schuwend omhoog, „laten we dit be
roep toch ook voor onze kinderen at
tractief houden".
„Dus dicht", zegt Dirk Kleppe,
„en wel van één uur 's middags tot
's maandags één uur, behoudens
eenmaal per maand.Laat de men
sen zaterdags maar vroeger begin
nen met inkopen. Maar laten ze er
dan ook van doordrongen zijn dat ze
iets doen voor een deel van hun me
demensen, het winkelpersoneel dat
toch ook recht heeft op een klein
beetje vrijheid":
„Ik weet wel", zegt hij, „dat dt
grote bedrijven het niet met me
eens zullen zijn. Daar wordt alleen
maar naar het rendement gekeken,
.maar laten die bedrijven er dan
toch ook goed van doordrongen zijn
dat er in Nederland zeer veel bedrij
ven en bedrijfjes zijn zoals het mij
ne. En die bedrijven willen wel
dicht op zaterdagmiddag, om over
de werknemers uit de grote winkel
bedrijven die toch open willen blij
ven. nog maar te zwijgen. Want die
willen ook wel een vrije zaterdag
middag".
LONDEN Het researchinstituut
van de Britse geneesmiddelenindustrie
heeft bekendgemaakt, dat er niet ge
noeg wetenschappelijke aanwijzingen
zijn die de verzachting van de controle
op het gebruik van cannabis (marihua
na) wettigen, ondanks de eisen daartoe
ADVERTENTIE
"Ned. octrooi aangevraagd.
van de kleine Britse minderheid die
Marihuana gebruikt.
Het instituut voorspelt dat deze min
derheid in de toekomst nog meer van
zich zal laten horen. Om een mogelij
ke later voorbarig blijkende herzie
ning van de wet onder druk van de
marihuanagebruiker te voorkomen,
stelt het instituut voor dat het onder
zoek zal toenemen. Volgens het insti
tuut gebruiken in Engeland ongeveer
25.000 mensen cannabis.
Het instituut stelt voor dat er in de
wet op verdovende middelen een dui
delijker onderscheid gemaakt zal wor
den tussen cannabis en andere midde
len, zoals LSD en heroïne. Op deze
manier zou de wet makkelijker toege
past kunnen worden.
Tussen de 1000 en 2000 mensen zou
den in Engeland LSD gebruiken of ge
bruikt hebben. In 1966 waren er 317
geregistreerde verslaafden aan he
roïne, jonger dan 20 jaar, 80.000 men
sen zouden stimulerende pillen inne
men en 300.000 mensen zouden teveel
alcohol gebruiken.
Het aantal aan heroïne verslaafden
zou tussen de jaren 1961 en 1967 zeven
maal zo groot zijn geworden.
Het instituut wil een diepere studie,
eventueel met regeringshulp, van ver
dovende middelen en de gevolgen er
van. Vooral dient nadruk gelegd te
worden op het onderzoek naar de waar
heid van de veronderstelling, dat het
gebruik van cannabis zou leiden tot
het gebruik van meer verslavende mid
delen.
ADVERTENTIE
DDD
DDIS
O
WASHINGTON De jaarlijkse be
groting van een gemiddeld Amerikaans
gezin (met twee kinderen) in de stede
lijke gebieden van de V.S. wordt voor
eind dit jaar becijferd op 9181 dollar
(ongeveer f' 32.170), zo blijkt uit een stu
die van het Amerikaanse ministerie van
Arbeid.
De uitgaven zijn als volgt verdeeld:
huur 2214 dollar, voeding 2143 dollar,
kleding en persoonlijke uitgaven 970
dollar, transport 815 dollar, medische
verzorging 468 dollar en diversen 719
dollar. De overige 1852 dollar gaan op
aan belastingen, pensioengelden en ver
zekeringen.
De gemiddelde gezinsbegroting is in
het noordwestelijke deel van de V.S.
veel hoger dan in de zuidelijke staten,
b.v. in New York 10.915 dollar en in
Boston 10.141 dollar, tegenover soms
minder dan 8500 dollar in het zuiden.
Het record heeft Honoloeloe op Hawaii
met 11.190 dollar.
n het tegenwoordige kritieke tijd
perk, waarin de landen minder
voedsel produceren dan de mensheid
nodig heeft, leveren de zeeën steeds
meer op. Maar daaraan is een groei
end gevaar verbonden. De deskundi
gen waarschuwen er voor, dat het te
genwoordige tempo waarin de visse
rij zich uitbreidt waarschijnlijk niet
langer dan tien k vijftien jaar kan
worden volgehouden. Binnen 20 jaar
zouden er geen ongebruikte viswaters
meer over zijn.
Dit is het beeld van de snelle stijging
van de totale wereldvangst en van de
problemen van het „overvissen" in de
naaste toekomst, dat de voedsel- en
landbouworganisatie der Verenigde
Naties (FAO) in zijn jaar overzicht
heeft geschetst.
De laatste twee decennia is de wereld-
produktie van vis meer dan verdub
beld, van nog geen 20 miljoen ton in
1948 tot meer dan 50 miljoen in 1965.
Deze groei, die veel sneller is dan zo
wel die van de bevolking der wereld
als van de algemene voedselproduk-
tie, betekent dat vis een steeds be
langrijker wordende bijdrage levert
aan de wereldvoorraad van dierlijke
eiwitstoffen. De F.A.O. schat dat vis
nu tien procent vormt van het totaal
aan dierlijke eiwitstoffen, die de we
reld gebruikt.
Alleen al in het vorige jaar is de we
reldvangst van vis met vijf procent
gestegen. Dat was meer dan de totale
toeneming van de wereldvoedselpro-
duktie in twee jaar. Deze bedroeg
slechts vier procent. Deze totale
voedselstijging van vier procent in
twee jaar was niet voldoende om ge
lijke tred te houden met de groeien
de bevolking.
Deskundigen van de FAO laten de
waarschuwing horen, dat het oude ge
zegde, dat er nog veel en veel meer
vis in de zeeën zwemt niet meer op
gaat. De toeneming van de wereld-
produktie aan vis heeft het probleem
van het over-vissen urgenter gemaakt
en de noodzaak opgeroepen tot rege
len.
Nog zo kort geleden als in 1948 be
stond er alleen het probleem van de
overvissing voor een beperkt aantal
dure soorten in het noorden van de
Atlantische Oceaan <«n 't noorden van
de Stille Zuidzee. Van de 30 belang
rijke soorten waarvan men toen aan
nam dat ze „ondervist" waren, wordt
nu ongeveer de helft bedreigd met
uitsterving.
Het visserijbedrijf heeft de praktijk ge
volgd om over te gaan van- de over-
viste voorraden op de nog niet volle
dig geëxploiteerde vissoorten, maar
zo waarschuwt de FAO: „Binnen 20
jaar zullen er nog heel weinlfe onge-
exploiteerde voorraden welke met het
tegenwoordige vistuig gevangen kun
nen worden zijn overgebleven".
LONDEN Koningin Elizabeth van
Engeland heeft een wet bekrachtigd
waarbij de abortus-wetgeving in Enge
land, die een eeuw oud is, wordt ver
soepeld. De nieuwe wet gaat volgend
jaar april in. Intussen zal de Britse mi
nister van Gezondheid de nodige maat
regelen kunnen treffen, in het kader van
de wet, in de staatsziekenhuizen.
Op het ogenblik is de toestand zo, dat
abortus geoorloofd is als het geestelijk
of lichamelijk welzijn van de moeder
op het spel staat. De nieuwe wet houdt
ook rekening met haar milieu en het be
staan van andere kinderen.
Aan de Traunsee in Salzkammergut
ligt de stad Gmünden. Daar heeft men
sinds kort de beschikking over een
nieuwe feestzaal in een historische om
lijsting. De Kammerhof uit de late go
tiek, waar in de middeleeuwen het be
heer van de zoutmijnen was onderge
bracht, is gerestaureerd. Er is een
feestzaal geadapteerd, die plaats biedt
aan 200 gasten. De entree vormt een
voorzaal die met gotische architec
tuur is versierd.
ADVERTENTIE
Heeft u ook zo'n hekel aan saaiheid? Neem dan TeleVizier. Groot, dik, kleurig,
prachtig uitgevoerd, interessant. Met alle binnen- en buitenlandse radio- enTV-pro-
gramma's erin; uitvoerig en overzichtelijk.
TeleVizier besteedt royaal redactionele aandacht aan bijzondere uitzendingen.
Nee, niet van één omroep, vanalleméal. Heel veel mensen tussen 8 en 80 jaar vergeten
door TeleVizier soms de televisie aan te zetten. Zóveel is erin te lezen en te kijken.
TeleVizier is zijn tijd vooruit, ook de komende geschenkentijd. Daarom is hier
uw eerste december-surprise: een Tele-cheque. Als u deze cheque invult, krijgt u alle
5 in december verschijnende nummers GRATIS!
Voordeel: 5 x 55 cent of f 2,75! En dat is npg maar het begin! Straks vindt u in
uw TeleVizier méér Tele-cheques, voor steeds nieuwe verrassingen.
Vul daarom deze Tele-cheque in en stuur hem op. Nü! U krijgt dan een pro
grammablad, dat alle saaiheid verdrijft.
Wacht met betalen op onze giro acceptkaart.
Inzenden in als brief gefrankeerde envelop naar:
AVRO Postbus 734 Amsterdam.
Noteer mij s.v.p. per 1 januari 1968 als lid/abonnee
fik Ik betaal per jaar f 28,60 De 5 in december
per halfjaar f 14,30 verschonende nummers
per kwartaal f 7,15 van TELEVIZIER. -
per week f 0,55 krijg ik gratis!
N,am:Handtekening:
Straat:
GDMH©
ihï&L- k -