Veenendaals
dagblad
Buiten
Reusachtige Saturnus-raket
werkte zonder haperen
Universiteit gaf de
B.V.D. al sinds '46
gegevens door
Trein maakt salto na hotsing
Gelders-Utrechtse streekcourant voor Rijn- en Gelderse Vallei
Hitteschild bewees
deugdelijkheid
Akkoord met
Moboetoe over
huurlingen
inde
Kamer is niet
voor gekozen
burgemeester
V.S.-troepen
moesten zich
terugtrekken
AMERIKANEN BOEKEN GROTE SUCCESSEN
MET APOLLO EN SVRVEYOR-6
Maanronding
T elef oonstoring
als sjevolg van
defecte kabel
cleAZL
V-raad zonder
resultaat
weer uiteen
Weer een woning
in puin gereden
te Rijsbergen
Tientallen malen per jaar
Monica probeert
het in Londen
Minister heeft
moeite met
zijn Nederlands
Weer regen
Dodental steeg
tot veertien
Lijm cn knip
0 tieren, alle wetsartikelen ten spijt. In p
P de trektijd neemt daar de vogelstrope- g
g rij een hoge vlucht en het is bedroe- p
p end te lezen, hoe duizenden zangers
PASADENA Californië) - De met
camera's uitgeruste Surveyor-6 is zacht op
de maan geland. Het was het tweede ruim
tesucces voor de Verenigde Staten binnen
12 uur.
De driepotige Surveyor kwam om twee
uur vanmorgen tot stilstand op een ruw
terrein dicht bij het middelpunt van de
maanschijf (gezien van de aarde). Enige
uren eerder was een onbemand Apollo-
ruimteschip na een historische vlucht in
de stille Oceaan geplonsd.
OVERHEMDEN
Hoofdstr. 75, Veenendaal
OORLOG IN VIËTN'AM
ORKAAN
GEEN BEVOEGDHEID
TREINONGELUK IN
ZUID-ITALIË
Bur voor redactie en administratie:
Prins Bernhardlaan 28, Veenendaaf,
Telef 08385-10550 (adm.), 10757 en
10955 (red.). Giro 1321600. Rhenen:
Boekhandel C. Waiboer en Reel.-
bureau J. Baars.
VALLEI
Voortzetting van het nieuwsblad „De Vallei", opge
richt in 1926. Uitg.: Wegener's Couranten Concern n.v.
Advert, losse mm-prijs 17 cent Kleine -annonces
„Vraag en Aanbod" op dl., do. en za. 1-10 woorden
1,50, ieder woord meer 15 cent.
VRIJDAG 10 NOVEMBER I967 4le JAARGANG
ZACHTE LANDING OP
DE MAAN
MOBOETOE
GENÈVE President Moboetoe van
Kongo heeft volgens een bekendma
king van het Internationale Rode Kruis
In Genève ingestemd met de evacuatie
van de blanke huurlingen uit Roean-
da, echter op voorwaarde dat de lan
den waaruit ze afkomstig zijn maatre
gelen nemen om te verhinderen dat ze
weer in Afrika gaan vechten. Moboe
toe zou ook akkoord zijn gegaan met
de overbrenging van de Kantanganen
die met de huurlingen uit de Oostkon-
golese stad Boekavoe naar Roeanda zijn
gevlucht, naar Zambia.
Een en ander was meegedeeld door
een uit Kongo teruggekeerde afgezant
van het Rode Kruis, Gafner.
Volgens het Rode Kruis is het aantal
vluchtelingen uit Boekavoe groter dan
men dacht. Er zijn er 2.500, van wie
1.500 vrouwen en kinderen. Het zijn 130
blanke huurlingen en circa 900 Katan-
gaanse ex-gendarmes met hun gezin
nen.
vyij
L'X'lÉAÉÉlÉA^'IAÉli!^
0 Ten behoeve van gecombineerde ma
noeuvres van land- en luchtmacht
werd in de afgelopen nacht over de Rijn
bij Rhenen een pontonbrug gelegd. Hier
door beschikte Rhenen gedurende enke
le nachtelijke uren over twee vaste oever
verbindingen.
0 Als de voortekenen niet bedriegen
wordt de „teach-in" die maandag
avond aanstaande in de brandweerkazer
ne te Veenendaal wordt gehouden een
froot succes. Deze „teach-in" wil, zoals
ekend, de weg effenen voor een geheel
nieuwe aanpak van het jeugdwerk in
Veenendaal.
j
Wie menen mocht. dat het vangen i
0 van vogeltjes met lijmgardjes.
t knip en slagnet in onze verlichte tijd t
g tot het verleden behoort, komt be-
drogen uit. Nog steeds zijn er de t
openbaarheid schuwende Heden, die
achter het gevederd vertier aanzitten
en voor de afzet der gevangenen blijk-
9 baar altoos kans zien, ook al is heel p
t dit bedrijf clandestien en ongepaten-1
1 teerd. Dit vooi jaar stond in het orgaan
p „Anser" van de Vogelbeschermings- f
wacht Noord-Veluwe een ontstellend 0
bericht over d -e afschuwelijke prak- J
jf tijken in Brabant en Limburg. Ze blij-
0 ken daar als vanouds nog welig te J
1 - hun vrijheid en voor een groot deel
ook hun leven verliezen. Vooral het i
gebruik van lijmstokken is er zeer in
zwang. Zo werden in J965 187 voge- t
laars betrapt en in 1966 waren het
er 227. Er werden respectievelijk 355 p
en 404 vogels door de opsporings- f
ambtenaren in beslag genomen, voorts p
in 1965: 39 vang kooien en 24 netten, I
alsmede in 1966: 35 en 43. In 1965
voorts 2500 lijmstokken en in 1966
zelfs ruim 4000, waarvan 3000 in 0
West-Brabant. Slechts een klein deel g
der overtreders kan worden gesnapt g
en het ergerlijke is, dat verscheidene g
p dezer lieden de lijmstokken in 't veld p
achterlaten, zodat er nog lang slacht-f
0 offers vallen, want de lijm behoudt
haar kleefkracht nog enkele dagen, i
Niet-zingende, waardeloze wijfjes-
vogels laat men gewoon op de stok- J
ken creperen
10 nov. '67
A. B. WIGMAN
p
mwuwmu
De Surveyor moet mogelijke landingsplaatsen op de
maan voor astronauten fotograferen. De landing werd on
berispelijk uitgevoerd. In drie minuten werd de snelheid
van 9.650 km per uur afgeremd tot 4.8 km per uur op 3,8
meter boven het maanoppervlak. De laatste meters wer
den in vrije val uitgevoerd, waardoor het ruimtevaartuig
met een snelheid van 16 km per uur op zijn pootjes te
recht kwam.
De Surveyor kwam slechts 4,8 km van de uitgezochte
landingsplaats terecht en 8 km van de restanten van de
Surveyor-4. Voorw'erpefi öp meer dan anderhalve km Lig
gen door de ronding van het maanoppervlak buiten het
gezichtsveld van de camera van de Surveyor-6.
De radioseinen werden na de landing normaal voortgezet
en het toestel schijnt in uitstekende staat te verkeren.
Vijftig minuten na de landing werden de eerste foto's
ontvangen, waarop maangrond te zien was van het bekende
zanderige leem-type van vorige foto's. Verder stond een
van de drie poten, zo te zien onbeschadigd, op de foto.
Het hitteschild dat de bemanning van een ruimteschip bü
de terugkeer van de maan naar de aarde moet beschermen,
heeft zijn deugdelijkheid bewezen.
Het onbemande Amerikaanse ruimte
schip Apollo, eerder op de dag vanaf
Cape Kennedy in een baan om de aar
de gebracht door een drieduizend ton
zware Saturnus-5, landde gisteren in de
Stille Oceaan, na een tocht die eindig
de met een terugkeer van een hoogte
van 18.350 kilometer in de dampkring,
met een snelheid van zo'n 40.000 kilo
meter per uur.
Tijdens die terugkeer liep de tempe
ratuur van het hitteschild op tot 4500
graden Fahrenheit. Bij die hitte ver
dampte ruim 135 kilo kunsthars dat op
het hitteschild en de huid van het ruim
teschip was aangebracht.
De geslaagde lancering van de ruim
110 meter hoge Saturnus-5 en de be
houden terugkeer van het onbemande
ruimteschip Apollo naar de aarde,
maakten de weg vrij voor een tocht van
drie astronauten naar de maan, zo mo
gelijk voor het einde van 1969. De drie
astronauten, die als eersten in een
Apollo om de aarde zullen gaan draai
en Walter Schirra, Walter Cunning
ham en Donn Eisele woonden op
Cape Kennedy de lancering van de Sa
turnus-5 als ooggetuigen bij.
De eerste „vuurproef' van raket en
ruimteschip, die ruim 680 miljoen
kostte, duurde acht uur en 33 minuten.
De Apollo daalde aan grote parachutes
neer boven de Stille Oceaan en kwam
minder dan zes mijl van een Ameri
kaan oorlogsschip, de Bennington, in
zee terecht op 622 mijl ten noordwesten
van de Hawaii-eilanden.
9 De Saturnus-5, 3.000 ton zwaar en 109 meter koog, verheft
zich van de ruimtevaartbasis.
EMMEN Technici van de P.T.T.
hebben met meetapparatuur kilometer
na kilometer een telefoonkabel tussen
Coevorden en Emmen afgezocht, op
zoek naar een beschadiging of breuk,
waardoor een ernstige stagnatie is ont
staan in het telefoonverkeer tussen
Groningen en enkele grote steden in het
zuiden van het land.
De defecte draaggolfkabel bevat 1220
verbindingen, voornamelijk tussen
Groningen en Den Bosch, Maastricht
en Rotterdam. De storing werd om
twee uur gistermiddag ontdekt, om
half zes was vijftig procent van de
gestagneerde verbindingen via Leeu
warden omgeleid..
Door de storing werden ook de ver
bindingen Amsterdam-Hamburg en
Hamburg-Rotterdam getroffen. Door
dat het mogelijk was snel via de ande
re internationale kabels deze verbindin
gen om te leiden, werd het telefoonver
keer tussen deze steden nauwelijks ver
traagd.
Men vermoedde, dat pas in de loop
van vandaag aan het herstel kon wor
den begonnen.
DEN HAAG De overgrote meer
derheid van de Tweede Kamer is tegen
het systeem van de gekozen burge
meester. Bovendien is er bij de voor
standers nog onenigheid over de vraag
of de burgemeester door de gemeente
raad of door de ingezetenen moet wor
den gekozen.
Dit is gisteren gebleken uit het debat
in de Tweede-Kamercommissie voor
Binnenlandse Zaken. De commissie
keerde zich ook tegen de suggestie van
de socialist drs. Van Thijn om de com
missarissen der Koningin te verplich
ten de gemeenteraden advies te vragen
over de samenstelling van hun voor
drachten voor een burgemeestersbenoe
ming.
Wel was de meerderheid van de com
missie het er met minister mr. Beer-
nink over eens, dat de gemeenteraden
een vrij ruime mate van inspraak moet
worden gegeven.
De minister vond het echter te ver
gaan in een voorschrift vast te leggen
dat er met de gemeenteraden ook over
leg moet zijn over de kandidaten zelf.
Volgende week woensdag zal de com
missie stemmen over de door drs. Van
Thijn ingediende motie. De P.v.d.A.
krijgt waarschijnlijk alleen de steun
van de P.S.P., D'66 en de communisten.
Over de zgn. demonstratievrijheid
heeft minister Beernink meegedeeld,
dat hij nog deze maand een wijziging
van de Gemeentewet aan het kabinet
zal voorleggen. Deze wijziging zal het
mogelijk maken, dat de gemeenten hun
voorschriften omtrent het vooraf ver
gunning vragen voor demonstraties e.d.
kunnen veranderen.
ADVERTENTIE
WIT (5 mouwlengten)
maar ook in uni, leuke streepjes
en ruitjes.
DIVERSE BOORDMODELLEN.
NEW YORK De Veiligheidsraad is
vanmorgen vroeg na een debat van 10
uur over de crisis in het Midden-Oosten,
zonder resultaat uiteen gegaan. De raad
heeft besloten maandag opnieuw over
dit onderwerp te vergaderen.
LA PAZ (Bolivia) De Boliviaanse
regering zal de Franse journalist Regis
Debray niet uitwisselen tegen Cubaanse
intellectuelen die door Castro gevangen
zijn gezet, heeft de president van Boli
via, generaal René Barrientos, ver
klaard.
SAIGON Amerikaanse militai
ren, die in de omgeving van Kontum
een zuiveringsactie uitvoerden, hebben
zich gisteren na hevig mortiervuur van
Noordviëtnamese troepen terug moe
ten trekken op een hoogvlakte.
Volgens een militaire woordvoerder
had de Amerikaanse eenheid, bestaan
de uit drie compagnieën parachutisten
door het mortier- en raketbombarde
ment binnen enkele minuten een ver
lies van 24 man aan gewonden gele
den.
Bij aanvallen in hetzelfde gebied ver
loren de Noordviëtnamezen woensdag
106 man. De Amerikanen ontvingen
steun van vliegtuigen, die onder meer
door gebruik van napalm de aanval
lers wisten te verdrijven.
Bij gevechten in de provincie Quang
Nam, ten zuiden van Da Nang, kwa
men gisteren vier Amerikanen en zes
Viët Cong-leden om het leven. In de
omgeving van Daung Thein, 60 kilome
ter ten noordwesten van Saigon, werd
de commandopost van de 25ste Ameri
kaanse infanterie-divisie onder mortier-"
vuur genomen. Een Amerikaan kwam
om het leven en 30 werden gewond.
Door de orkaan „Freda" en vergezel
lende luchtwervelingen werd de Ameri
kaanse luchtactiviteit boven Noord-
Viëtnam beperkt. Ten noorden van de
gedemilitariseerde zone werden troe
penconcentraties, vrachtautokolonnes
en geschutsstellingen gebombardeerd.
Terf zuiden van de zone. in de omge
ving van Con Thien, en ten zuiden van
Kontum kwamen B-52 bommenwerpers
in actie tegen troepenconcentraties.
ROSBERGEN Op de E-10 binnen
de bebouwde kom van Rijsbergen
(N.B.) is vanmorgen omstreeks acht
uur een aware vrachtwagencombinatie
een woning binnengereden. Het onge
luk gebeurde op een vijftigtal meters
van de plaats, waar enkele weken gele
den een andere Belgische vrachtwagen
een winkel met woonhuis voor de twee
de maal binnen een jaar totaal verniel
de.
Komende uit de richting België, kon
de uit Drongen afkomstige chauffeur
niet tijdig de scherpe bocht nemen. Mo
gelijk moest hij uitwijken voor een uit
tegenovergestelde richting komende
Nederlandse vrachtcombinatie. De ca
bine en het voorste gedeelte van de
Belgische combinatie boorden zich hal
verwege in de woning.
Dat er geen gewonden zijn gevallen,
is te danken aan het feit, dat de bewo
ners nog niet aan tafel waren gegaan.
De chauffeur van de vrachtwagen bleef
ongedeerd. Het huis werd voor de helft
vernield.
(Van onze Amsterdamse redactie)
AMSTERDAM Dertig tot 35 keer per jaar heeft de Binnenlandse Vei
ligheidsdienst bij de centrale administratie van de universiteit van Amster
dam informaties gevraagd over bepaalde studenten. De BVD ontplooide deze
activiteit al sinds 1946.
D rector-mafnificus van de Amsterdamse universiteit, prof. mr. J. van der
Hoeven, onthulde dat gisteravond op een ledenvergadering van de Algemene
Studentenvereniging Amsterdam. Hij gaf er volledig opening van zaken.
Donderdag is Monica van Beelen,
die derde werd in de Miss Holland
verkiezing, naar Londen vertrokken,
waar ze de Nederlandse kleuren zal
verdedigen bij de jaarlijkse wedstrijd
om de titel „Miss World".
DEN HAAG Minister De Block
Economische Zakenis het tegendeel
van een briljant spreker. Bovendien
gebruikt hij elk moment een Engels
woord. Hij praat over „management
gap" (een gebrek aan leiding gevende
mensen), over de Kennedy-round, in
plaats van over de Kennedy-ronde.
Soms gaat 't zo: „de components
eh... eh..de componenten", of de
vice (een foefje)eh (tot zijn amb
tenaren) hoe vertaal je dat in het Hol
lands?"
Toen mr. De Block gisteren sprak
over de „continental shelf" (het con
tinentale plat), werd het de commu
nist Bakker te gortig. „Kan de minis
ter het niet in het Hollands zeggen",
vroeg hij tijdens de vergadering van
de Tweede Kamercommissie voor Eco
nomische Zaken. Maar minister De
Block begon nog aarzelender te pra
ten, met als excuus: „Ik moet het nu
allemaal in het Hollands zeggen".
De PSP'er Van der Spek ging nog
verder: „In de memorie van toelich
ting heeft de minister het over hydro-
carbonaat. Mag het in het vervolg
koolwaterstof zijn?"
Drie mensen kwamen om het leven en vjjf werden
gewond, nadat gistermorgen tussen Roermond en
Weert een personentrein in dichte mist op een over
weg tegen een vrachtauto was gebotst en met grote
snelheid uit de rails was geslingerd. Het eerste r\jtuig
maakte een salto en kwam op ztfn kop naast de baan
terecht.
Elders in dit nummer vindt u een uitgebreid verslag
van dit treinongeluk, waarvan w(j gisteren in een deel
van onze oplage reeds melding maakten.
„Het is nooit gebeurd", zei prof. Van
der Hoeven, „dat mensen van de BVD
inzage hebben gekregen in stukken van
de universiteit. Wel hebben ambtenaren
van de universiteit geheel te goeder
trouw gemeend de gevraagde gegevens
te moeten verstrekken. Er werd ook he
lemaal niet geheimzinnig gedaan".
Er werden alleen gegevens gevraagd
en meestal ook verstrekt over examen
resultaten van studenten, lidmaatschap
van studentenverenigingen, eventuele
neven- of hoofdfuncties van een be
paalde student en eventueel toegekende
studietoelagen.
„Nooit werden door de centrale ad
ministratie of door administratie van
onderdelen van de universiteit inlich
tingen verstrekt over de persoon van
bepaalde studenten. Dat is ook onmoge
lijk, omdat ze niet zijn vastgelegd".
„Ik ben er van overtuigd dat ook
hoogleraren of wetenschappelijke mede
werkers ze niet hebben gegeven of zou
den hebben gegeven, ook al heb ik geen
bevoegdheid om ze dat eventueel te
verbieden".
Prof. mr. Van der Hoeven is er ze
ker van, dat de inlichtingen, die de uni
versiteit heeft verstrekt, niet werden
gebruikt voor een veiligheidsonderzoek.
„Bij zo'n onderzoek gaat het immers
om heel andere gegevens. Niettemin
meen ik, dat zowel student als univer
siteit de gegevens die op de centrale
administratie berusten terecht als ver
trouwelijk beschouwt, waarmee een
ander niets heeft te maken en die daar
om ook niet aan de B.V.D. mogen wor
den doorgegeven. Gegevens uit de admi
nistratie zullen daarom alleen aan der
den worden verstrekt als een student er
zelf om vraagt?'.
Van alle gevallen uit de laatste twee.
drie jaar waarvan de leiding van de
universiteit heeft kunnen achterhalen,
dat aan de BVD inlichtingen zijn ver
strekt, zullen de betrokkenen op de
hoogte worden gebracht. Zij zullen zo
nauwkeurig mogelijk opgegeven krij
gen welke informaties zijn gegeven.
TAonderdagavond passeerde een kou
front, behorende bij een depres
sie ten noorden van IJsland, ons land.
Dit ging gepaard met neerslag, waar
bij op vele plaatsen omstreeks 4 mil
limeter regen viel. Hiermee fewam een
eide aan een korte periode met nacht
vorst. De wind ruimde naar westelijke
richtingen en nam in de nabijheid van
het front langs de kust tijdelijk tot
krachtig toe.
Inmiddels breidde een rug van hoge
druk over de Britse eilanden zich in
onze richting uit. Na de hiermee sa
menhangende opklaringen, neemt de
bewolking weer toe op de nadering
van een nieuwe hoeveelheid zachte
lucht ten westen van de Britse eilan
den. Er moet dan ook zaterdag weer
op- wat regen gerekend worden. De
temperaturen zullen weinig met die
van vandaag verschillen.
SALERNO Bij een dubbel spoor
wegongeluk bij Salerno in Zuid-Italië
zijn gisteren veertien mensen om het
leven gekomen en zestig gewond.
De exprestrein van Palermo naar
Milaan werd om vijf uur in de ochtend
op het station San Nicola Varco tot
staan gebracht om de machinist te
waarschuwen dat er enige kilometers
verder een kudde van ongeveer vijftig
koeien de spoorbaan zou oversteken.
De trein reed daarop met betrekkelijk
geringe snelheid verder. Toch werd de
machinist nog verrast, toen hij plotse
ling twee runderen in het licht van
zijn schijnwerpers zag opdoemen. Hij
remde kennelijk te hard, waardoor de
locomotief uit de rails liep en de wa
gons gedeel*elijk kantelden. Kort na
dien naderde van de andere kant de
sneltrein Milaan-Palermo. Deze trein
reed in op de kudde koeien die zich in
tussen op de rails bevond. Door krach
tig remmen ontspoorde ook deze loco
motief, waarna de rijtuigen zich boor
den in de omgeslagen wagons van de
andere trein. Er ontstond een geweldi
ge chaos.
Onder de passagiers van de twee
treinen brak paniek uit. Velen poogden
de ruiten van de wagons in te slaan en
naar buiten te klimmen. Doordat het
ongeluk zich in een dunbevolkte streek
voordeed, duurde het enige tijd voor
dat er voldoende hulp kwam opdagen.
NEW YORK De National Broad
casting Co. heeft bekend gemaakt dat
een voor NBC verrichte Gallupp opi
niepeiling heeft uitgewezen, dat 48 pro
cent van de ondervraagden zeiden, wei
nig of geen vertrouwen te hebben in
president Johnson's vermogen de oor
log in Viëtnam op te lossen.