Veenendaals
- dagblad
Zeevarenden gewaarschuwd fc
tegen vervoer van wapens j
Voor zeven van „Jozina"
10 jaar en 60 mille boete
Vrijgelaten Amerikaanse
sergeants in Washington
Bulten
WIJ
V.S. MISTEN
VREDESKANS
Stroef overleg
in V-raad
Voor sociale zekerheid
hoge belastingen nodig"
Gelders-Utrechtse streekcourant voor Rijn- en Gelderse Vallei
REÜNISTES NA BIJNA ZESTIG JAAR
Terug uit gevangenschap
inde
NA ONTSTELLEND STRENGE STRAFFEN
VOOR NEDERLANDERS IN NIGERIA
Ff
m» i
LJTl
d M
t n
j n
£*- r m
-J
Rapport over verbllji bij
V iët-Cong-troepen
„Jubileum" van
grafschender
Voor «pa Bakker
geen aardgas...
Ter sprake in
ministerraad
WÈMM
Israël blijft rechtstreekse
onderhandelingen eisen
Brits plan voor
technologische
vooruitgang
Vertegen
woordiger kan
liaan houden
dank zij rechter
KUSTVAARDER
VERGAAN
Veel wolken
Onderwaterwereld
DESERTIES
HO ZIEK
OVERHEMDEN
Hoofdstr. 75, Veenendaal
BRIEF
NIET STRAFBAAR
Robert Kennedy
ONDERMINISTER TUT MIDDENSTANDERS:
SAMENWERKEN
NIET OVERTUIGD
Bur voor redactie en administratie:
Prins Bernhardlaan 28, Veenendaal,
Telef. 08385-10550 (adm.). 10757 en
10955 (red.). Giro 1321600. Rhenen:
Boekhandel C.Waiboer en Reel.-
bureau J. Baars.
VALLEI
Voortzetting van het nieuwsblad „De Valleiopge
richt in 1926. Uitg.: Wegener's Couranten Concern n.v.
Advert, losse mm-prijs 17 cent Kleine -annonces
„Vraag en Aanbod" op dl., do. en za. 1-10 woorden
1,50, ieder woord meer 15 cent.
DINSDAG 14 NOVEMBER I967 4le JAARGANG
i M
ff
H ;a vii
De sergeants James E. Jackson (rechts), Daniel Pitzer (links), die met ser
geant Johnson (niet op de foto) in de V.S. zijn teruggekeerd. Vorige week
zijn de militairen door de Viët-Cong vrijgelaten.
WASHINGTON De drie Amerikaanse krijgsgevangenen, die de vorige
week door de Viët-Cong werden vrijgelaten, zijn gisteravond in Washington
aangekomen. Zij zullen aan het Amerikaanse ministerie van Defensie verslag
uitbrengen van hun belevenissen.
BRUSSEL. De grafschender, die al
geruime tijd wordt gezocht door de Ne
derlandse, Belgische en Westduitse po
litie, is de vorige week actief geweest
in Houthalen in Belgisch Limburg, zo
is gisteren bekend geworden. Hij ver
nielde daar ongeveer zestig kindergra
ven en bekladde grafstenen met op
schriften, SS-tekens en hakenkruisen.
Een van de opschriften luidde: „Van
daag vieren we feest. Dit is de 150ste
schending".
\-Tet het wondere dierenleven van de
diepten der oceanen hebben de
meesten onzer voor het eerst bewust
kennis gemaakt door de fantasierijke
boeken van Jules Verne, waarvan bv.
„Twintigduizend mijlen onder zee"
door generaties werd verslonden. Al
was het dan maar in zwart-op-wit,
toch zagen wij in onze jongensver
beelding op de ouderwetse zinco's en
tekstpagina's de wonderlijkste, kleu
rige schepsels, die de verre wateren
bevolkten: vissen, zee-anemonen, po
liepen, wormen, schelpen, slakken,
manteldieren, kreeften, schidpadden
en monsterlijke wezens zonder tal.
Door de moderne foto-jacht onder
water, die zulk een hoge vlucht nam,
alsook door de sterk inspirerende
fraaiste aquaria worden we met die
vreemde verborgen wereld tegenwoor
dig veel nader en natuurgetrouwer
geconfronteerd. Het nieuwe boek
„W er el d onder water" door
prof. F. P. Möhres (250 pag., 107 kleu
renfoto's f 13,90) verschenen bij Zo
mer en Keuning te Wageningen, ver
schaft er ons een bijzonder goede kijk
op, niet slechts wat de onberispelijke
afb. betreft, doch ook om de prettig
leesbare, populaire tekst, die ons de
ze materie wetenschappelijker en be
trouwbaarder verklaart dan Jules Ver
ne. Van beiden begrijpen we evenwel,
dat men gemakkelijk door de passie
van het onderwerp gegrepen kan wor
den. Een aardige bijzonderheid is, dat
prof. dr. Karl von Frisch, de wereld
vermaarde bijenhoogleraar, een ani
merend voorwoord schreef. Eerst be
greep ik deze vreemde combinatie
niet, tot ik zag dat Möhres assistent
van Von Frisch was.
14-11-'67 A. B. WIGMAN
«wmumu
De drie militairen reisden onder de
hoede van een functionaris van de Ame
rikaanse ambassade in Beiroet. Het
vliegtuig maakte gistermiddag een tus
senlanding in Parijs. De drie mannen
weigerden de pers te woord te staan.
„Zij staan onder, grote druk", zei de
man uit Beiroet, A. Beaton. „Ze willen
eerst met hun meerderen bij Defensie
praten voor ze iemand anders spreken".
De sergeants James A. Jackson, Ed
ward R. Johnson en Daniël L. Pitzer,
werden in Phnom Penh, de hoofdstad
van Cambodja, in vrijheid gesteld. Zij
reisden naar de Verenigde Staten via
de Libanese hoofdstad Beiroet en via
Parijs.
Beaton vertelde dat R. Johnson on
der medische behandeling stond.
Volgens een Japans vredescomité zijn
de vorige maand vier opvarenden van
het Amerikaanse vliegdekschip Enter
prise in een marinebasis in Japan ge
deserteerd. Hun namen werden giste
ren 'in Tokio bekendgemaakt. Er werd
niet gezegd waar ze zich nu bevonden.
De mannen waren volgens het comi
té gekant tegen de oorlog in Viëtnarr^
en wilde niet naar de Viëtnamese wate
ren. Hun uniformen hadden ze vernie
tigd.
De correspondent van een Noors dag
blad en de correspondent van het En
gelse blad The Guardian berichten gis
teren uit Hanoi dat de gezondheidstoe
stand van de Noordviëtnamese presi
dent, Ho Tsji-minh (77) zeer slecht was.
Volgens de twee correspondenten heeft
hij de viering van de 50ste verjaardag
van de Russische revolutie in Moskou
niet kunnea bijwonen omdat hij bedle
gerig is. Premier Pham Van Dong (57)
zou op het ogenblik alle staatszaken re
gelen.
De correspondent van de Guardian
meent dat er geen twijfel bestaat dat
Pham Van Dong als opvolger van Ho
Tsji-minh is aangewezen.
ADVERTENTIE
WIT (5 mouwlengten)
maar ook in uni, leuke streepjes
en ruitjes.
DIVERSE BOORDMODELLEN.
ROTTERDAM Het bestuur van de Algemene Vereniging van Zeevaren
den (A.V.Z.) beraadt zich vandaag over de tekst van een brief aan de leden
op de kustvaartvloot. Daarin wil het waarschuwen tegen de gevaren, die zijn
verbonden aan het vervoeren van wapens naar landen in oorlog. „Met deze
brief willen wij proberen te voorkomen, dat de mensen er in lopen", zei de
heer D. Opmeer, de voorzitter van de A.V.Z.
Deze waarschuwing aan de zeevaren
den is de consequentie van het schok
kende vonnis, dat gisteren een recht
bank in Lagos heeft geveld over de be
manning van de Nederlandse kustvaar
der Jozina. Alle zeven opvarenden wer
den veroordeeld tot tien jaar gevange
nisstraf wegens onwettige invoer van
wapens in Nigeria.
Zij werden verder gestraft met een
boete van ieder zestigduizend gulden of
twee jaar gevangenisstraf omdat zij
volgens de aanklacht hadden gepro
beerd 1875 zakken zout en 389 rollen
krantepapier buiten de douane om in te
voeren.
De Jozina werd verbeurd verklaard.
Het tien jaar oude schip zal door de
marine van de federale Nigeriaanse re
gering worden gebruikt tegen de op
standelingen van het afgeschieden Bia-
fra.
De veroordeelden zijn: kapitein W.
Plantinga (50) uit Heerenveen, stuur
man D. Dieleman (27) uit Terneuzen,
eerste werktuigkundige J. D. van 't
Wout (28) uit Waddinxveen, tweede
werktuigkundige P. F. G. Augustin (26)
uit Amstelveen, kok R. Kersies (47) uit
Delfzijl, de Spaanse matroos R. Otera
Martinez (27) uit Pontevedro en de Por
tugese matroos H. Noqueira Karavela
(30) uit Viana do Castello.
Tijdens de zitting gaf kapitein Plan
tinga toe schuldig te zijn. „Ik wist, dat
de lading van de Jozina uit. wapens be
stond. Ik wist niet, dat in Nigeria een
oorlogstoestand heerste en het is nooit
mijn bedoeling geweest illegaal wapens
in Nigeria in voeren."
Voordat het vonnis bekend werd ge
maakt, hield kapitein Plantinga een
pleidooi voor zijn bemanning. „De
meesten van hen wisten beslist niet
welke lading wij vervoerden." Hij be
pleitte clementie voor hen omdat zij
slechts ondergeschikten waren.
Volgens het ministerie van Verkeer
en Waterstaat heeft het directoraat-ge
neraal 23 juni al aan de Koninklijke Ne-
derlandsche Reedersvereniging laten
weten, dat de federale regering van Ni
geria aan aantal havens had gesloten.
Bij twee organisaties van werkgevers
in de kustvaart is deze mededeling
nooit ontvangen. „Normaal is dat dit
soort gegevens aan alle redersorgani
saties wordt verstrekt", zei de heer P.
E. Beek, de voorzitter van 't Konink
lijk Zeemanscollege „De Groninger
Eendrgcht".
De heer Opmeer van de AVZ zei hier
over: „Dit belangwekkende schrijven is
ons door de overheid onthouden. Waren
wij eerder over de officiële sluiting van
sommige havens in Nigeria geïnfor
meerd dan hadden wij reeds lang stap
pen ondernomen."
Minister Polak (Justitie) zei gister
avond, dat het vervoer van wapens
overzee volgens de Nederlandse wet
niet strafbaar is, „tenzij het wapens
zijn die naar de vijand gaan. Maar
Biafra al heeft de Nederlandse rege
ring het dan niet officieel erkend is
geen vijand van ons. De Nigeriaanse
redering heeft het vervoer van wapens
wel als strafbaar uitgelegd."
Over de strafmaat zei minister Polak
geen oordeel te kunnen geven. „Ik
weet niet wat in Nigeria op dit soort
zajeen staat. Ik moet bekennen, dat ik
niet uit mijn hoofd weet hoe hoog in
Nederland in overeenkomstige gevallen
de straf zou zijn. Voor het overige weet
ik trouwens op dit ogenblik te weinig
om hierover meer te kunnen zeggen."
Men zie ook elders in dit nummer:
„Wreed vonnis schokte familieleden
thuis".
DEN HELDER Voor de 82-jarige
Jan Bakker uit Den Helder had Sloch-
tcren niet hoeven te bestaan. Toen „de
mannen van het aardgas" dezer dagen
bij hem aanklopten (letterlijk, want opa
heeft geen bel) in zijn kleine huisje in
een oude wijk van de stad, vertelde hij
hun dat er bij hem geen aardgas in
huis kwam. Hij had aan zijn gaspitje,
zijn gaslamp en aan zijn kolenkachel
genoeg.
Toen de installateurs hem aan het
verstand brachten dat hij niet meer zou
kunnen koken engeen licht meer zou
hebben als de aansluiting niet werd
aangepast, zei hij laconiek: „dan ga ik
weer olie nemen".
En zo hangt er in de woonkamer een
olielamp en staat er in het keukentje
een petroleumstel. Want de alleenwo
nende opa "Bakker is als de dood voor
aardgas.
tiet ministerie van Buitenlandse
Zaken had gisteravond geen an
dere verklaring dan de bevestiging
van het vonnis dat al eerder op de
dag via persbureaus bekend was ge
worden.
Het voegde er nog aan toe. dat „de
ambassadeur van zeer nabij de zaak
in Lagos in de gaten houdt", maar
daar bleef het verder bij.
De secretaris van de ministerraad, mr.
J. Middelburg, deelde mee, dat de eerst
volgende kabinetsvergadering vrijdag
aanstaande zal worden gehouden. Het
zal meker niet zijn uitgesloten, dat in
die vergadering dan ook over de Ni
geriaanse rechtszaak zal worden ge
sproken.
„Voor een zaak als die van de be
manning van de Jozina wordt het
kabinet niet speciaal bijeengeroepen",
zo zei de heer Middelburg.
De teach-in over het jeugdwerk, die
gisteravond in de brandweerkazerne
in Veenendaal werd gehouden trok zoveel
jeugdigen slechts enkele ouderen waren
aanwezig) dat de zaal hen nauwelijks
kon bergen. Na veel gepraat werd er ten
slotte een werkgroep geformeerd, die een
begin gaat maken met de oprichting van
een jeugdraad.
Eist heeft na drie en een half jaar
weer een eigen predikant. Ds. Van
Malenstein uit Kampen gaat zich er ves
tigen. Inmiddels heeft hij, zij het op be
perkte schaal, met zijn nieuwe gemeente
kennis gemaakt.
Oud-raadslid H. Blankenstein uit Ame-
rongen is zondag in een Haags zieken
huis overleden.
9 Woensdag vergadert de Veenendaalse
gemeenteraad. Er zal onder meer be
slist worden over het verstrekken van
een aantal kredieten voor de verbetering
van enkele belangrijke wegen.
Hoe smaakt het eten in „Het Anker"
in Kesteren? We komen hier vandaag
nogmaals op terug.
A De Amsterdamse Vrouwelijke Stu
denten Vereniging vierde gisteren
haar dertiende 'lustrum. We zien
hier de intocht van de reünisten op
de Dam. Dames, die bijna zestig
jaar geleden aan de universiteit
„aankwamen", marcheerden nog
dapper mee.
NEW YORK De democratische sena
tor Robert Kennedy heeft als zijn me
ning te kennen gegeven, dat de Ame
rikaanse regering vorige winter een
kans op een regeling van het Vietna
mese conflict door onderhandelingen
heeft gemist door geen gebruik te ma
ken van een duidelijk soepeler hou
ding van Hanoi tegenover eventueel
vredesoverleg.
In een artikel in het tijdschrift „Look",
gebaseerd op het boek „To seek a
newer world", dat binnenkort van
zijn hand zal verschijnen, schreef
Kennedy dat Noord-Viëtnam voor ja
nuari 1967 steeds vier punten had ge
steld als voorwaarden voor vredeson
derhandelingen. Deze punten hielden
o.a. in de volledige terugtrekking van
de Amerikaanse strijdkrachten uit
Zuid-Viëtnam en erkenning van het
natiaonale bevrijdingsfront, waarvan
de Viët-Cong de militaire afdeling is,
als vertegenwoordiger van het Viët
namese volk.
In januari jJ. verklaarde premier
Pham Van Dong van Noord-Viëtnam
in een gesprek met de journalist Har
rison Salisbury van de New York
Times, dat de vier punten meer moes
ten worden gezien als een agenda
voor vredesoverleg dan als voorwaar
den, waaraan eerst zou moeten wor
den volaan. Later had Hanoi te ver
staan gegeven, dat een staking van de
bombardementen op Noord-Viëtnam
besprekingen mogelijk zou maken.
Volgens Kennedy waren er ook nu
aanwijzingen, hoewel - minder duide
lijk, dat dit nog geldt.
De senator zag alleen in onderhandelin
gen een mogelikheid tot beëindiging
van het conflict, zonder een overhaas
te terugtocht. Volgens hem is een
drastische opvoering van de oorlogs
inspanning met inbegrip van een
eventuele inval in Noord-Viëtnam,
mogelijk noch wenselijk.
NEW YORK Er gaapt nog steeds een brede kloof tussen de standpunten van
Israël en de Arabische landen over de vraagstukken die zjjn ontstaan na de oor
log in het Midden-Oosten. Dat is gisteravond duidcljjk gebleken in de Veilig
heidsraad waar de Israëlische minister van Buitenlandse Zaken, Abba Eban.
en enkele Arabische afgevaardigden het woord voerden.
J J
UTRECHT Staatssecretaris Van
Son (Economische Zaken) gaf het de
katholieke middenstanders gisteren toe:
De belastingen, vooral de directe, zijn
te hoog. Het kabinet is er ook vol zerg
over. Maar het leefbaar houden van
ons land voor twaalf miljoen mensen
vraagt veel en niemand zal meer af
willen van de huidige sociale zekerheid.
De staatssecretaris zei dit gisteren op
een vergadering van het Nederlands Ka
tholiek Ondernemers Verbond in de
stad Utrecht.
Volgens drs. Van Son, zijn we er in
ons land nog lang niet in geslaagd tot
een rechtvaardige verdeling van de las
ten te komen: zeker niet zolang inkom
stenbelasting wordt geheven over inko
mens, die maar enkele duizenden gul
dens boven het sociaal minimum liggen;
en vooral zolang rondom de grens van
de inkomstenbelasting zich een benau
wende opstapeling van lasten voordoet.
De katholieke en de christelijke mid
denstandsbond zullen volgend jaar fe
deratief gaan samenwerken. De leden
van beide bonden gingen hier gisteren
mee akkoord. Het heeft tot gevolg dat gevolgd door de aangesloten vakorgani-
de" secretariaten van de bonden worden saties. Het Nederlands Katholiek Onder-
samengevoegd. De zelfstandigheid van nemers Verbond telt er 45 met in totaal
de organisaties blijft behouden, zodat 60.000 leden. De Christelijke Midden-
elk een eigen geluid over bepaalde za- stands Bond binnenkort het Neder-
ken kan laten horen. lands Christelijk Ondernemers Verbond
De verbonden hopen, dat deze samen- heeft dertig vakorganisaties met
werking op centraal niveau zal worden 25.000 leden.
STAATSSECRETARIS VAN SON
voor wat hoort wat
LONDEN De Britse premier Wil
son heeft dinsdagavond een plan voor
bevordering van de technologische
vooruitgang van Europa voorgesteld.
Hij zei dat dit niet in de plaats moet
komen van het Britse lidmaatschap van
de EEG; terwijl over Britse toetreden
wordt onderhandeld kan reeds met de
uitvoering van dit plan worden begon
nen, zei hij.
De achterstand op de VS wordt steeds
groter, spoedig zal Europa ook ten ach
ter raken bij de Sovjet-Unie. Zijn plan
omvat onder meer de volgende punten:
1. Engeland is bereid met elk Euro
pees land dat dit wil bilaterale projec
ten aan te gaan voor technologische sa
menwerking op elk gebied, wanneer
dit samengaan industriële resultaten kan
afwerpen die de moeite waaard zijn.
Engeland is bereid te praten over elec-
tronica, elektronische rekenmachines
en de vreedzame toepassing van
atoomenergie.
2. Engeland is bereid multilaterale
besprekingen aan te gaan met Europese
landen om de Europese technologie een
nieuwe impuls te geven.
3. De Britse regering heeft de confe-
deratl'è van de Britse industrie verzocht
te onderzoeken hoe de industrie zelf het
eens kan worden over voorbereiding
van de grondregels voor Europese tech
nologische samenwerking.
4. Engeland is bereid om samen met
andere regeringen en industriën een
multilateraal Europees instituut voor
technologie te ondersteunen. Dit insti
tuut moet voor elk gebied, eU<e industrie
en elk voorkomend gevalbestuderen
door welke niddelen een grotere Euro
pese samenwerking kan worden be
reikt.
5. Het Britse ministerie van Handel is
bereid mee te werken aan het aanpas
sen van de Britse regelingen inzake pa
tenten, monopolies, beperkingen,' etc.
aan bredere economische integratie.
6. De regering heeft reeds met de
Britse TUC het vakbondscongres dat
8,5 miljoen leden telt, besproken hoe de
industriële en sociale doeleinden van
een collectieve Europese technologie
kunnen worden bevorderd.
ASSEN De Asser politierechter,
mr. J. C. F. Semmelink, heeft gister
morgen een vertegenwoordiger die te
rechtstond wegens rijden onder invloed,
een mild vonnis opgelegd. De man liep
anders het risico te worden ontslagen
en er is al zoveel werkloosheid in het
Noorden.
De officier van Justitie, mr. C. J.
van Oldenbeek, had twee weken gevan
genisstraf en zes maanden ontzegging
van rijbevoegdheid geëist. De politie
rechter legde de vertegenwoordiger de
gevangenisstraf op, maar beperkte op
verzoek van de raadsman de ontzegging
tot zes weken. Daardoor krijgt de man
zijn rijbewijs terug.
De politierechter motiveerde het von
nis met: „Ik houd er rekening mee dat
u zult worden ontslagen als u uw rij
bewijs nog langer kwijt zult zijn."
Isracl houdt vast aan rechtstreekse
onderhandelingen met de Arabische
landen. Het is ook niet bereid zijn troe
pen uit de bezette Arabische gebieden
terug te trekken als niet van te voren
overeenstemming is bereikt over een
vredesverdrag.
De Arabische landen houden vast aar.
hun standpunt dat de Israëlische troe
pen eerst van Arabisch gebied verdwe
nen moeten zijn voordat een regeling
van de kwestie kan worden gesproken.
Niets wees er gisteravond op dat een
van de beide partijen bereid ,is zijn
standpunt te matigen.
Abba Eban zei gisteren dat hij var
de „zogenaamde wijziging" in de Ara
bische politiek niet overtuigd was. Hij
daagde de Egyptische minister van Bui
tenlandse Zaken uit in het openbaar
te verklaren dat het Suezkanaal open
staat voor Israëlische schepen. Hij zei
voorts dat Israël wel bereid is samen
te werken met een bemiddelaar van de
Uno, zoals in een der ontwerpresoluties
is gevraagd, maar alleen „als diens
mandaat niet schadelijk is voor onze
politiek of onze onderhandelingspositie".
Eban betoogde dat een regeling van
het geschil door rechtstreekse onder
handelingen tussen Israël en de Arabi
sche landen niet alleen mogelyk is.
maar ook onvermydelyk.
Hij vond wel dat de Uno zou kunnen
bijdragen tot het tot stand brengen van
de vredesbesprekingen, maar meende
dat bij de besprekingen zelf slechts Is
raël en zijn Arabische buurlanden be
trokken konden zijn.
Onmiddellijk na Abba Eban kwam de
afgevaardigde van Jordanië, Abdoel Mo-
nem Rifal, verklaren dat terugtrekking
van de Israëlische troepen uit de Ara
bische gebieden de eerste stap naar vre
de moet zijn. Hij vroeg zich af of de
bezetting van andermans grondgebied
een aanvaardbaar beginsel was in het
internationale verkeer. Het antwoord
van de Veiligheidsraad op deze vraag
noemde hij van vitaal belang voor hel
succes van de volkerenorganisatie.
DEN HAAG Radio-Skagen heeft
meegedeeld, dat wrakstukken zijn ge
vonden van het Deense kustvaartuig
„Jan Margrethe" ter hoogte van
Hanstholm. Het schip had zes man aan
boord.
'"Pussen Schotland en IJsland bevindt
zich een diepe en omvangrijke
Oceaandepre^sie. Deze verplaatst zich
thans in noordoostelijke richting. Een
front van deze depressie, dat vandaag
boven de Britse eilanden en de Noord
zee lag, trekt langzaam in de richting
van ons land. Aan de voorzijde van
dit front werd vanochtend vochtige
lucht met veel bewolking en af en toe
motregen naar Nederland gevoerd.
Aangezien storingen de verplaatsing
van het front vertragen, zal het ook
woensdag het weer in ons land blijven
beïnvloeden. Er wordt dan ook over
het algemeen veel bewolking ver
wacht, waaruit tijdelijk regen zal val
len. De wind blijft in hoofdzaak zui
delijk. In de komende nacht zal ner
gens nachtvorst voorkomen, morgen
kunnen de middagtemperaturen onge
veer dezelfde waarden bereiken als
vandaag.